Filatelista 1989.19
Transkrypt
Filatelista 1989.19
Nr 19 (801) Rok XXXVI 1-15 X1989 Cena 650 zł PISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW INDEKS 35804 PL ISSN 0015-0975 POCZET KRÓLÓW I Kontynuacja serii wieloletniej nabiera tempa. w tym roku mamy aż 4 zapowiedzi misyjne; wg rysunku Jana Matejki, ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Poczta Polska wyda znaczki: taki,rt, 11 2 5 LI: %A/ • • • • Bolesław II Szczodry (Siniały). Władysław I Herman, Bolesław III Krzywousty, Władysław II Wygnaniec. Nakłady — po 5 mln sztuk każdego znaczka na papierze znaczkowym, w arkuszu — 35 sztuk. Technika kombinowana: staloryt, wklęsłodruk i rotograwiura. Format .narr.ka 40,5 X 54 mm. Będą 2 FDC i kasownik, stosowany w Upt. WROCŁAW 1 (termin: 2 pierwsze wartoaci 18 X br., pozostałe IV .kw. br.), autorem całości opracowania jest artysta grafik Stefan glalecki. cd. str. 439 KSIĄŻĄT POLSKICH JESZCZE O CENZURZE WOJENNEJ PRZESYŁEK ZAGRANICZNYCH W 1946 R. Mój apel, skierowany do „niezawodnych czytelników F", zawarty w końcówce artykuht o cenzurze z 1946 r. ,) spotkał się z tak szerokim odzewem, jakiego — prawdę mówiąc — nawet się nie spodziewałem Dostalem wiadomości od 24 czytelników; jedna z osób, nie zbierająca znaczków, przeczytała przypadkiem artykuł u krewnego i z przechowywanej korespondencji rodzinnej nadesłała mi kilkanaście interesujących kopert do zbadania. Przetłumaczenie zaś artykułu na niemiecki i opublikowanie go w Biuletynie Ar-Ge Pokot.) w RFN spowodowało, że uzupełnienia i uwagi nadesłało także 11 respondentów z zagranicy (w tym 4 z RFN, 3 z Elolandii oraz po 1 z: Francji, Kanady, NRD i Szwajcarii). Nie mogąc wyliczyć wszystkich moich miłych respondentów, składam im na tym miejscu serdeczne podziękowanie. Kilku respondentów nadesłało mi do wglądu oryginalne walmy ze stempelkami cenzorskimi, zarówno kolistymi jak ś z samymi cYframi, w barwie czerwonej i jej odmianach. Zestawienie barw, zaprezentowane w poprzednim artykule należy więc rozszerzyć o ten kolor. Widziałem również stempelki cenzorskie odbite w barwie brudno-zielonej. Sposób przeprowadzania kontroli w 1946 r. byt podobny do stasowanego uprzednio przy cenzurowaniu korespondencji krajowej w latach 1944-1945, który swego czasu opisałem.): rozcinano bok koperty, po sprawdzeniu zawartości przesyłki i pnawdopodobnie PrzeczYtaniu listu, składano go dodatkowo jeżeli tylko wypełniał tata kopertę, aby ta dala się na powrót zakleić; brzegi rozciętej koperty smarowano klejem, zlepiając je powtórnie. Jedyna widoczna różnica w stosunku do zwyczajów cenzorów z lat poprzednich to tot. 1 434 rozcinanie z reguły lewej strony koperty, Podczas gdy kiedyś cenzorzy preferowali jej prawą stronę. Nie używano żadnych opasek czy zalePek, stosowanych przez placówki cenzury innych krajów. Cenzorzy nie stawiali też obok przykładanych stempelków żadnych znaków czy paraf. tot. 2 Dlatego też nie umiem wytłumaczyć znaczenia stempelka „F", przyłożonego za numerem cenzorskim typu 2 (same cyfry) na liście wysłanym do USA (tot, ł). Ciekawe, że kserokopie tego samego waloru nadesłali mi respondenci z Gdańska i Oświęcimia; czyżby koperta ta wędrowała przez cały kraj? Sugestia, wysunięta przez jednego z nich, że „F" może oznaczać „Foreign" (zagraniczny) mogłaby dowodzić, iż stempelek ten przyłożyły organa pocztowe Stanów Zjednoczonych, czego nie wykluczam. Stempelki obu rodzajów (koliste i same cyfry) zarówno na kopertach jak i kartach pocztowych przykładano na wierzchu przesyłki, czasami na maczkach pocztowych, choć obok było wolne miejsce; może to I dobrze, gdyż w ten sposób wiele kopert uchroniło się od bezmyślnego wycinania z nich znaczków i możemy Się nimi dziś cieszyć jako calośoiami. Niektórzy cenzorzy z upodobaniem „stemplowali" znaczki (przykładowo: 3078, 3099, 3111, 3135, 3205, ' 3261, 3282, 3297) zrozumialym jeszcze. gdy stempelki byty podobne do datowników; przykładanie samych cyferek na znaczkach było i trudniejsze, i chyba bardziej bezmyślne, ale i tu spotykamy takie przypadki (przykładowo: 3022, 3045, 3086, 31351, 3169, 3189, 3210, 3222, 3248). Cenzor nr 3057 celował w tej „sztuce", otrzymałem bowiem kilka zagranicznych znaczków mytych z tzw. masówki, na których widnieje właśnie ten stempelek, odbity wyraźnie w barwie Ele Inni cenzorzy z lubością „unieważniań" swym stempelkiem znaczki krajowe (Przesyłki były wysyłane za granicę!): pokazuje przykłady cenzorów 3241 i 3059 (fot. 2). 3248, 3255, 3257, 3260, 3266, 3279, 3285, 3287, Choć materia', którym dysponowalem (mimo, że otrzymałem wiadomości o większej 3288, 3291. Stempelki typu 2 (same cyfry) zaliczbie numerów niż uprzednio zewidencjono- rejestrowane dodatkowo na podstawie nadewałem) jest w dalszym ciągu zbyt skąpy na sranych materiałów: 3001, 3009, 3012, 3017, wyciąganie generalnych wniosków, skłaniam 3019, 3022, 3025, 3026, 3027, 3029, 3032, 3034, się jednak do tezy, że stempelki czterocyfro- 3041, 3044, 3047, 3050, 3052, 3056, 3057, 3059, we sporządzano przez obcięcie obramowania 3063, 3066, 3007, 3078, 3103, 3110, 3113, 3135, oraz tekstu literowego z poprzednich stera- 3142, 3144, 3147, 3150, 3155, 3150, 3158, 3161. pelków. Świadczą o tym wyraźne odbicie 3163, 3165, 3166, 3167, 3169, 3172, 3173, 3174, „spacji" na wielu walorach (wymienię przy- 3176, 3183, 3184, 3185, 3186, 3189, 3192, 3204, kładowo: 3156, 3158, 3167, 3184, 3185, 3189, 3206, 3208, 3210, 5211, 3213, 3215, 3216, 3217, 3194, . 3231, 3237, 3238, 3248, 3254, 3268, 3298), 3218, 3220, 3222, 3223, 3224, 3227, 3229, 3230, jak i spora liczba tych samych numerów obu 3232, 3236, 3237, 3238, 3241, 3243, 2244, 3246, rodzajów stempelków. Nie wykluczam jed- , 3249, 3254, 3258, 3258, 3260, 3263, 3268, 3276, sak, że były także sporządzane specjalne 3277, 3279, 3282, 3285, 3286, 3287, 3288, 3290, stempelki. czterocyfrowe. Trudno natomiast 3298, 3301. stwierdzić, czy tylko w przypadku zaginięcia Zarejestrowane dotychczas stempelki cenlub zniszczenia stempelka podstawowego. zury z 1946 r. obu typów zamieściłem Od jednego z respondentów otrzymałem dwóch tabelkach. Porównanie obu tabel pozciekawy walor, na którym stempelek cen- wala na stwierdzenie, że powtarzaja się nazora (typ 2 nr 3168) odbity został na karto'. 3 teczce, ta zaś nalepiona na kopertę. Można się domyślić, że cenzor przyłożył stempelek niedokładnie i cyfry odbiły się niewyraźnie; nalepiając karteczkę z czytelnym numerem, cenzor„Poprawił" ślad kentroli.' W innych PrzYpadkach stempelki tego cenzora są już odbijane bezpośrednio na kopertach, zresztą bardzo wyraźnie. Inni cenzorzy byli mniej skrupulatni, często odbijali stempelki krzywa, niewyraźnie, czasami trudno odczytać ich numery. Inny ciekawy przypadek, to odwrotne umieszczenie cyfry „8" w stempelku typu 2 nr 3218, gdzie górna polowa ósemki jest większa od dolnej. Należy także odnotować inną ciekawostkę; wyraźne „podniesienie" cyfry .,5" w numerze stempelka. Być może cyfra ta została dolepiona dodatkowo na skutek _uszkodzenia poprzedniej w czasie obcinania obwódki stempelka kolistego; wyraźna spacja wskazuje, że stempelek typu 2 został przerobiony z typu 1 (fot. 3). Jeszcze inny, niezmiernie ciekawy przypadek, widzimy na fot. 4: stempelek typu 2 ma tylko dwie cyfry „13". Przyczyny używania takiego stempelka możemy się tylko domyślać: albo odpadła druga część stempelka, złożona także z dwóch cyfr albo też cyfry fot. 4 te zostały znacznie uszkodzone w czasie obcinania obwódki i liter „It.P. i „U.C.", po stępujące numery: 3010, 3020, 3024, 3035, 3039, czym usunięto je i cenzor posługiwał się tak 3041, 3043, 3052, 3063, 3060, 3973, 3078, 3097, zniekształconym stempelkiem do czasu przy- 3103, 3113, 3130, 3135, 3136, 3142, 3144, 3150, dzielenia mu nowego. 2e musiało to trwać 3155, 3158, 3166, 3167, 3168, 3r72, 3174, 3184, krótko. świadczy fakt, iż widziałem tylko 3188, 3192, 3205, 3206, 3215, 3217, 3218, jedną taką zachowaną kopertę, mimo że 3220, 3221, 3223, 3232, 3241, 3244, 3247, przez moje ręce przeszło kilka setek walo- 3248, 3255, 3257, 3260, 3276, 3279, 3282, 3285, rów ze stempelkami cenzury z 1946 r. 5287, 3288, 3289, 3297, 3302. Łącznie jest ich Nadesłane przez respondentów dane Pozwa- 56, co stanowi ok. 37% zinwentaryzowanych lają uzupełnić inwentarz stempelków typu 1 dotychczas stempelków typu 2, którymi po(kolistych) następującymi numerami: 3010, sługiwali się cenzorzy przy kontrolowaniu 3020, 3035, 3039, 3043, 3052, 3053, 3066, 3078, korespondencji wysyłanej za granicę lub z zagranicy nadchodzącej. 3091, 3094, 3098, 3099, 3103, 3111, 31.13, 3117, 3130, 3136, 3142, 3144, 3145, 3149, 3150, 3151, Tylko temu zagadnieniu poświęciliśmy na3154, 3157, 3158, 3159, 3162, 3164, 3166, 3167, szą uwagę. A przecież od początku lutego aż 3168, 3170, 3172, 3174, 3175, 3180, 3184, 3188, do 24 maja 1946 r. kontroli przez placówki 3192, 3195, 3199, 3205, 5212, 3214, 3215, 3217, cenzury podlegała również korespondencja, 3220, 3221, 3223, 3225, 3232, 3241, 3245, 3247, kierowana do jednostek wojskowych oraz z 3185 435 Tabele dotychczas zarejeetrowanych stempelków cenzury, występujących na kowysyłanej za granicę i z zagranicy nadchodzącej Tabela 1 Typ 1 (stempelek kolisty) zaczernienia = numery zarejestrowane respondencji 3001 3002 3011 3012 3013 1392) 3022 3023 3032 3033 3031 1 3003 3006 3007 2015 3016 301) 3518 3019 3029 30 2 6 7017„11077, 30 T9 3030 3076 3037 7035 113039 30 . 9 3047 3948 5019 3050 3041 3042 043 3014 3045 3001 3052 053 30;54 3055 305.6 3 0 57 3058 3059 3060 3061 3062 063 3064 ,3065113_062 • 3067 3068 13069 3020 3071 3072 073 3074 3075 3076 307713078 3079' 3081 .3082 083 3004 3085 '3086 ,3087 .L3088 '3089 3091 3092 3093 13094 3095 3096 1309717098 13099 3101 350213103 3104 13 1 o 5 3106 31.07 3105 3109 3119.31 20' 1 3080 3000 3 00 7110 3111 31112 ■ 113 3114 3115 3114 13117 3118 3121 3122 3127 312 1 3125 3126 3127 3128 312911 7131 7132 ■ 133 3134.13135 136 3137 3138 7139 31 42 3143 3744 13145 146 3147 118 1314913 50 521715,3 1315413155 3152 17157 158 13159 6.0 3141 /3157 3 3161316 2 3171 3163 1164 31 3 31 7 0 113175 3876 3)77 82 3183 3184 3 I 8 5 3186 31/8713188 3192 7193 319/ 13196 3196 3197 ]I 71 31843 3191 32011202 3203 7211 3212 3213 13221 3111 • 2 2 3 3271 132'32 436 3905 3014 3 04 6 1 11 11 300n 3009 /3 0 i n 3004 U..T7 31: 3075 3034E035 31651116 6 . 13 1 6 713168 3118 3170 3204 i 320513206 3207 132 11 3215 321613217 3T24 3 2 2 5 - 3 2 2 6 3227 3 316:913110 317913 oo 3189 ]190 113199 3200 3109 3210 3226 32. 1913720 3229 3230 3233 32 3 4 323 7 323B 3239 7240 11 3242 3243 1114 13215 3246 11247 13116 3249 3250 3251 3252 325 3 3 2 5 • 13 1 55 315617757 3235, 3 23 6 320 6 1321 8 30 1110 . 3156 325913260 7261 7261 32 63 13 7 6 4 3 2 45 513266 1326 7 3 26e 3271 3271 3273 13174 3275 3276 3281 3282 3283 32 81 1 3 2 8 5 ■31117 3786 r .. 3291 3292 3293 3294 3295 3296 797 3290 3299 3 301 13 302 7303 3304 3305 3306 3307 3308 3 3 09 3310 3311 .3311 3313 33)4 3315 32/6 . 3317 3318 3318 .332O 3321 3321 3323 332 1 3325 3326 7727 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3319 3340 3341 3342 7343 331 1 3345 37 1 6 3347 3344 3319 335 0 3 3 5 4, 3351 3356 3357 3358 3359 3360 336• 3065 3346 3767 3368 3369 3370 7375 3376 3377 3370 3379 3309 13276 3277 326913270 13279 13288 13289 376.0' 37.90 3300 3351 335 2 3353 7361. 3362 3363 ]3)1 3372 1373 3374 3381 ]382 3307 3384 330 5 3386 3387 3388 3389 3390 7301 7792 779 ' 3394 3395 3396 3377 3398 3399 3 100 , Typ 2 (same cyfry) Tabela 2 1 I 3001 3002 3003 3011 3012 3013 3004 30, • 3021 1022 3023 7271 30'32 3033 3 0 2 • 130251'026 13041 70.91 30421043 1 3052 3053 3005 3006 1300717008 30091110101 301513016- 'pola 3018 30191H 13027 3028 3029 3034 13035 3036 12044 3054 13037 3038 7 .-15. 404 6 13047 2048 '30551056 13057 3058 11 1 7031 I 3049 13050 13059 7060 3070 306• 3065706L 3067 3068 3069 30721073 3074 3075 3076 30271078 3079 7080 5081 '3092 7083 3 on 4 309513096 3087 3087 3099 3090 3091 3092 7093 3094 3095 3096 1 3097 3101 31021103 3 1 04 3105 3106 3107 3111 3112171.3 3114 3115 3116 3117 3118 113061 7.1163 0 11 3071 3121 3122 3123 3124 31 3 1 3132 3133 31]6 3125 3126 3095 3099 3 On - 3109 3100 1 3 1 10 2 1 1 9 • 3 1 20 1 3127 31 28 3179 13 1 30 3135 1136 3137 7118 3139 314117142 3143 12_w_ 7;45 3116 3147 3168 314913150 1 31. 0 7151 3152 3153 3254 ]155 156 3157 ]158 3199 3100 1 7161 3162 11163 3164 0 3165 1L6_11= 316N y316.9 5131 1112274 3175 1 .1 . 7•3 3177 3172 3174 3179 2160 3191 3 14 7113193 3184 3195 3186 3187 :7787-17199 3190 3191 13192:1193 3194 3195 1196 1192 J201 3211 7 221 222_1 1324211;43 13244 3199 129 13352 1253 1 3245 13246 p 247 7248 13249 13254 13295 13256117257 1 3258 13259 3266 3267 '3 268 1241 1251 0199 2 20 3 11 20413201 5 326 320 7 51320917290 1 2 12 0 2 11 3214 3 2 5 13 2 06 1 32 17 r 2 3016 3319 3220 7221 323 /3224 3225 3226 13 227 3220 3229 3230 3232 233 32-34 3235 3236 3237 3238 13239 13240 3250 ' 1 3260 3261 7263 1 3263 326 -4 17265 3269 3270 3271 32. 72 1273 32,4 13 275 132761277 13270 13279 32130 ]181 1 1 3283 3291 13292 3293 3294 7295 329613297 113301 17302 '1 JO7 3304 3305 3306 7307 3308 3209 3713 3]11 3315 3316 3317 3718 33194 " 3320 31 1 1 3312 3284 13285 1328613287 13388 14289 13790 13298 13299 3282 3300 3310 3321 1322 3323 3,3 4 3325 3326 3327 3228 3329 3330 3 ,371 3332 3333 3334 3335 2136 3737 3338 2339 73.0 3341 3342 3343 334• 3345 3346 7347 2348 7349 7350 . ]]51 3352 7357 7354 3355 3356.2357 3758 3359 3360 3.361 3362 3363 1364 1365 3366' 3367 3368 3369 3 3 70 7]71 7772' 3373 337 6 33.75 3376 3377 3278 7379 3380 3382 3303 3391 339213393 3304 3385 3286 3387 3388 3389 3390 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 338 i 437 licystą Reprodukowana koperta listu skierowanego do osoby cywilnej przez_ żołnierza (fot. 5), skontrolowana przez cenzurę w osintivich dniach jej obowiązywania, może zachęci specjalistów do zajęcia się tym zagadnieniem. Nie wiem, czy cenzorzy kontrolujący korespondencję zagraniczną, zajmowali się również kontrolą listów wojskowych. Numeru 3238 nie spotkałem dotychczas na żadnej przesyłce zagranicznej lub wysyłanej za granicę. Ale o niczym to jeszcze nie świadczy. JANUSZ ZBIGNIEW PIERTJT jednostek wojskowych. Nie dysponując materiałem z tego zakresu, nie byłem w stanie zajęć się tym zagadnieniem, które w dalszym ciągu cerka na swego badacza i pub- () „Mdc:1sta% R. XXXIV, 7987, nr 22 (756) „mittenuagsoisit der 'Arbeitsgemelmschati censUr" (RFN) nr 56/58 ') J. Z. PlełnIt „O ceruutach .WOjennyell kratowych p726604ek pocztowych w latach 1944/45", ,Lód7ki Biuletyn Bustenstyczny", R. XI„ 1970, ni 53. Jak przeskoczyć poprzeczkę? List kolegi Stanisława Bilskiego („Co z tymi perspektywami?" — „Filatelista" nr 13/89) skłonił mnie do napisania paru zdań wyjaśnienia, dotyczącego zasad typowania eksponatów na światowe wystawy filatelistyczne. Zdaję sobie bowiem sprawę z faktu, że Podobnie myśli wielu znanych i cenionych w kraju wystawców. Rzecz w tym, że sprawa nie sprowadza się jedynie do faktu zgłoszenia danego eksponatu na wystawę przez jej komisarza. Zależy to najpierw od tego, czy eksponat speinda wymogi ustalone w zasadach wystawiennictwa, obowiązujących w PZF. Tylko komisarz, na własną odpowiedzialność, może zgłosić inny eksponat, uzasadniając swoją decyzję w arkuszu wstępnego zgłoszenia. Drugim progiem jest przynależność danego eksponatu do odpowiedniej' klasy konkursowej. Tak się bowiem sklada, że w klasie historii poczty (a do niej należą m.in. eksponaty kol. Stanisława Bilslciego) mamy nadmiar dobrych eksponatów, natomiast brakuje nam dobrych eksponatów w takich dziedzinach, jak: aerofilatellstyka, całostki, filatelistyka tematyczna i maximafila, a w klasie filatelistyki tradycyjnej poszukujemy pilnie dobrych eksponatów polskich, obejmujących lata 1860-1939. Trzecią barierą. na przeskoczenie której ani komisarz, ani PZF nie maja wpływu, jest fakt przyjęcia do ekspozycji nowego eksponatu przez organizatora wystawy FIP-owsklej. Gospodarze, dążąc do podniesienia rangi organizowanej przez siebie wystawy, nie438 chętnie przyjmują eksponaty, które wcześniej nie były już wystawiane na wystawie światowej. Powierzchnię wystawy przeznaczoną dla debiutów (20%) rezerwują dla siebie, co jest zresztą zupełnie zroztuniałe w świetle tego co napisałem wyżej. Nie oznacza to jednak, że takich prób nie podejmujemy. Świadczą o tym udane debiuty w ostatnich kilku latach takich kolegów, jak m.in.: H. Filipow (Białystok), R. Gotlieb (Wrocław), S. Góra (Wrocław), J. Kaplcowski (Warszawa), J. Koniński (Gdańsk), Zb. Kruszca:911(4kt (Bydgoszcz), J. Laskowie. (Gdańsk), P. Markstein (Gdańsk) M. Misaczak (Wrocław). A. Nadolny (Poznań), J. Orłowski (Wrocław), L. Sckmutz (Rzeszów), Cz. Solarski (Warszawa), J. Zieliński (Toruń). T. Ziętara (Koszalin) i wielu innych. Tylko jeden debiut był nieudany (zresztą 2 winy samego wystawcy). Niestety, mógłbym wyliczyć jiyle samo nazwisk wystawców, których eksponaty nie zostały przez organizatorów przyjęte do ekspozycji. W zamian proponujemy tym wystawcom udział w innych, niestety niższej rangi, wystawach międzynarodowych, lub bilateralnych, Kończąc mam nadzieję, że podane Przeze mnie informacje zostaną przyjęte ze zrozumieniem przez wszystkich zainteresowanych, jakkolwiek, być może, z pewnym rozgoryczeniem przez niektórych. ANTONI 81111CZYNSKI Przewodniczący Korniej]. Wystaw co PZF nowo ś ci Q POLSKIE UWAGA! Nominały jakie występują na naszych fotografach projektów — nie są aktualne!!! Bolesław Smialy (1058-1079), zwany też Szczodrym, to król znakomity, rycerski choć Porywczy, stronnik papieża Grzegorza VII, przeciwnik cesarza. Uzyskał po raz pierwszy dla Polski legata papieslciego. Ten zaś uporządkowa/ stosunki koś elne, zgodnie z reformami gregoriańskimi i koronował króla (1176), ku oburzeniu Niemców. Król też wdał się w spory dynastyczne w krajach ościennych i walki wewnętrzne z opozycją. W dość niejasnych okolicznościach nasłąpił upadek króla, w wyniku buntu Władysława Hermana 1 możnowładców oraz biskupa Stanisława Szczepanowskiego. Stracenie biskupa spowodowało bunt poddanych i zmusiło króla do ucieczki na Węgry, gdzie zmarł kiekawern śmiercią gwałtowną. Władysław Herman (1079--1102) po objęciu rządów zmienił politykę poprzednika, poszedł na ugodę z cesarzem Henrykiem IV. Utracił też część ziem I dopuści; do władzy możnowładztwo (słynny ród Sieciechów). Stale przebywał w Płocku i tam został pochowany. Na Mazowszu panował i miał nad Polską władzę zwierzchnią resztę kraju podzielił między synów: Bolesława — Małopolska i Sląsk, Zbigniew — Wielkopolska i Kujawy. Bolesław Krzywousty (1102-1138) po walce z beatem — Zbigniewem, wstał księciem zwierzchnim S prowadził walki z cesarzem Henrykiem V (obrana Głogowa i słynna bitwa na Palm Polu pod Wrocławiem), Celem jego polityki było odzyskanie Pomorza Zwycięstwo pod Nakłem (1111) spowodowalo wcielenie do Polski Ziemi Nadnoteckiej Wschodniego Pomorza z Gdańskiem. Pomorze Zachodnie poddało ssę pod jego zwierzchnictwo (wówczas to szerzył tam wiarę św. Otton bp bamberski, który założył osobne biskupstwo pomorskie w Johnie). Były to krucjaty, ale celem Bolesława byle zdobycia dostępu do morza, Nie koronował się lecz utrzymał „silę i jedność państwa. Niefortunnym testamentem ustanowił seniorat i podział dzielnicowy kraju. Władysław Wygnaniec (1138-1146) walczył z młodszym rodzeństwem oraz z możnowładztwem (abp Jakub ze 2nina, wojewodo wie Wszebor ł słynny Piotr Włast), przegrał i cielaki na dwór cesarza Konrada III. (zz) Dla upamiętnienia rocznicy powstania Polskiego Czerwonego Krzyża — stowarzyszenia ludzi dobrej woli. którego działalność humanitarna zmierza do ochrany zdrowia i życia — Poczta Polska wyda maczek pocztowy o nominale 60 at — znak PCK i jałązka lauru (nakład 5 mln sztuk). Technika druku — wielobarwna rotograwiura, papier kredowany, format 31,25 X 39,5 mm. PDC. Autorem projektu znaczka jest artysta grafik Waldemar Andrzejewski. Data obiegu 17 listopada 1989 e. w Upt. WARSZAWA 1. Dla przypomnienia postaci najwybitniejszych polskich śpiewaków i śpiewaczek znakomitości trwale zapisanych w 'historii wokalistyki i sztuki operowej w kraju i na świecie — Poczta Polska wyda 4 znaczki pocztowe, prezentujące podobizny: • 40 zł — Krystyny Jamroz (1923-1986) w nakładzie ł mln sztuk, • 60 zI — Ady Sari (1882-1968) w nakładzie (i mln, • 150 zł — Wandy Wermińskiej (19001988) w nakładzie 4 mln, 0 260 zł — Jana Kiepscy (1902-1066) w nakładzie 1,6 mln sztuk. Technika druku — wielobarwna rotograwiura, papier kredowany, a format 25,5 X X 31,25 mm. W arkuszu 100 znaczków. Dwie FDC. Autorem całości jest artysta grafik Michał Piekarski. Data obiegu IV kwartał br. w Upt. WARSZAWA 1. Poczta Polska emituje 6 znaczków pocztowych z ikonami łańcuckimi, gdzie jest Piękny ich zbiór, Ikona jest typowym wytworem sztuki sakralnej bizantyjskiej i whchodniochrześcijańskiej. Malowane są najczęściej na drewnie. Najstarsze ikony malowane byli, w IV w. i od początków stanowiły- przedmiot kultu. Podajemy nominały i nakłady znacików: po 5 mln wartości: 40, 60 i 90 zI sztuk, 439 ▪ • wartości: 150 1 165 al — po 3 mln sztuk, ▪ wartość: 210 z1 — 1,8 mln sztuk. Technika druku — wielobarwna rotograwiura, papier kredowany, a format znaczka 90,5 X 54 mm, Arkusz ma 35 sztuk znaczków. Autorem diapozytywów ikon jest artysta fotografik Zbigniew Bapuścik, autorem znaczków i kasownika artysta plastyk ItYszard Dudzicki. Data obiegu — IV kwarta/ Stemple okolicznościwe Dyr. Gen. PPTT wyraziła agatą na stosowanie: 10X w Upt. Opole 1 — datownika. Edmund Jan OsmaricZyk — Syn Ziemi Opolskiej 1912-190. 21 X W Upt. Warszawa 130 — datownika: Nadanie Szkole Podstawowej nr 330 milenia Naueaycieli Tajnego Nauczania. 12 XI w Upt, Olsztyn 2 — datownika • IV MiedzynairOdOWy Halowy T turniej Piątek Plikarskleh Lilanościcovettw. I XIIw Upi. Lublin 1 — datownika: Wystawa Filatellatrenta Drogowców3 XI/ w 12pt. Bytom a — datownika: IV OgólnOi 1989 r. polaki Kankom Wokakatyki Operowej lin. Adama DIdura. Komunikat 4 XII w Upt. Częstochowa 1 — datownika: Dzień Podajemy ustalone przez PPTT daty emisji Górnika — Muzeum Górnictwa Rud Żelaza. a XII w Upt. Klodawa (82-6103 — datownika: znaczków Poczty Polskiej: Poczet królów - Kopalina Soli Kiodawa. dwie niższe wart. 18 X; 150 lat fotografii XII W Upt. Warszawa PKIN — datownika: 23X; gWF Waszyngton 14X1; P C K 17X1; V11 Krajowy Zjazd Delegatów Fizennosla. pozaplanowa emisja — 10. roczn. Traktatu 21 Xl/ w Upi. Karpat. I — datownika: 30 la Wersalskiego (Paderewski, Dmowski) 21 X1 K.14011091d0g0 Parku Narodowego 1050-19a9. "-* '. N O a. —x ,..,, ,s7 k, , ! —,? 8311118008~10.9 u ~ w TORUŃ 1 111.(4,18.> 0031.0M808 SYMBOLICZNEJ MOGIŁY HARCEREK I HARCERZY POOCESWDZIA CIESZYN 1989 08.31 rmienzriataa;1 W Y VA NA P:M147 • 9TR 25EI MART YROLOGICZNei g 50-ROCZNICA URODZIN PRZYRODNIKA oKRZYSZTOPA KWKA 440 09.01 DA/1SK1 19.89: fez 2 1539. 8 1945 5?9 CIŁO6adwir ŚuixrOWEOa190121a wP.5"."41. hum waswnpecu. S. •9C 44- 1989-09.04 Z=zw.- mwKOł C L 0.!:14i(CiN 4 i ,8 899-080 141(212001.81951: C I ECH ANOWIEC 1989. 08. 31. V KB !,":34',1 oy.DZIE Po ,„:11`. SRAW4EXT SOSINIEl je.0111.26EIM alalie 1039 TARNÓW O. Ka roli_ S 03 (° fIerN (9-g oca -0j,m;%5 WYgrawa, C Wleal 1■1112MINM 1.010 RADOM 1 1989.09.09 LEKSYKON POCZT ŚWIATA pod redakcją Tadeusza Grodeckiego Adres związku: American Philatelic SocieSouth Georgia and the South Sam/wiek Islands. P. „F" nr 15/88 str. 347, hasło „Gem- ty, P.O.Box 800 State College; Pa 10801 USA, gia Pd. i Sandwich Pd. SRI LANKA (d. Cejlon). Demokratyczno-Socjalistyczna Republika Sri Lanki. Sal Lanka Prajatantrika Camaiavati 'Janarajya (syngaleski) Hanka/c Cananayaka Cocalicek Kutiyarcu (tamilski), W użyciu również angielski: Democratic Socialist Republic of Sri Lanka. pswe hm w południowej Azji, na wyspie Cel- lon (na Oceanie indyjektm) oddzielonej od wybraety Indii cieśniną Pallo 1 zatoką Napar. Stolica Kogom,. (Colombo). Języki urzędowe: Syngaleski i tamilski, w utyciu też angielski. Kolonią brytyjska Cejlon wydawała znaczki od 1855 r. z napisem „Ceylon". W 1948 r. kolenia uzyskała status dominium w ramach Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Na maczkach przybyły, teksty syngaleskie, ale Pozostał też napis: „Ceylon". W 1972 r. proklamowano republikę „Sri Lanka" I od tej daty taka nazwa występuje też na maczkach. 100 centów. Waluta: 1 rupia lankijska L STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI USA. United States of America. li 't ■ .,.: 0111d GREETINGSJ Państwo w Ameryce Pn. między Oceanami Spokojnym i Atlantyckim. Granaczy na północy z Kanadą, ma południu z Meltanclein. Do terytorium USA należą również Gamo stany federaine) Riaska i Wyspy Hawajskie. Stolica Waszyngton (Washington). Język urzędowy angielski. Pierwsze ogólne wydanie znaczków USA poprzedziły lokalne emisje tzw. „poczinistrzowskie". Ukazywały się od roku 1845. Są to dzid rzadkie i cenne okazy w filatelistyce amerykańskiej. W 1847 roku weszły w obieg pierwsze maczki USA dla całego terytorium państwa. Napisy na znaczkach w tym doSE długim, blisku peltorawiecznyrn okresie. do4° nieznacznie się zmieniały: ,,US Post Orfice". „U.S. Postage", „United States Postage". „United States of America", „United States", „US", „USA,. Waluta: 1 dolar = 100 centów. W lalach 1861 — 65, w czasie wojny secesyjnej stanów Południowych z północnymi „Polerki."' utworzyło Skonfederowane Stany Ameryki, które rozpoczęty emisje własnych maczków. Napisy na znaczkach: „Confedetate States orf america», federata Starca". Ukazało się kilkanaście znaczków. Natomiast Licznie działały w okresie wojennym poczty lokalne i okazywały się emisje panamietrzowskie. Klęska „Południa" w 1863 s. sakończyte okres Konfederacji, • Wojna hienpanska-amery•kanska w mn r. doprowadziła do utraty przez /naspania Filipin, KOSY Rico, a także wyspy /Guam w archipelagu Marianów. Na Filipinach od 1899 T. kursowały znaczki USA z nadruk iem „Phollippines". W latach 18118—isis 100. jeat do powstania republiki) ukazywaty się wydania .definitywne z napisami: „potuppim Islands JUKA. States of Anielica", /a po uzyskaniu przez kraj statusu d...1. h.. w MU r.), i „u.itea stał. of America /commonwealth of the (p. „F. nr 13/88, str. 299, hasko„Filipiny.). Równi. na Kubie kursowały od 1899 P. macaki USA z ~niklem nowego nominalu 1 napisem „luba” (Kuba uzyskała niepodiegoSo w nos r.). Porto Rio, też miale w lalach 1899.-1900 znamki amerykańskie z nadrukiem „Porto Rico" albo „Puarfo Rico". Na G112111, największej wyspie w Marianach kursowały maczki USA z nadrukiem „Guam" od 1899 r. do polowy 1001 r. • • • Wśród wydań maczków dla strefy Kanalii Pak /ego 'byka w różnych latach kilka emisji z nadrukiem .,Canal USA: znaerki amerykańskie Zezie". i Parto ST. CIJRISTOELIER (ST. KITTS) I NEVIS Federacja Saint Christopher (Saint Kitts) i Nevis, Federation of Saint Christopher and Nevis. Wyspy leżą na Kor u Karaibskarp (które jest częścią Oceanu Atlwatyokiego) w archipelagu Małych Antyli. Stolica Besseterre (na wyspie St. Kltts). Język urzędowy angielski. Pierwsze znaczki w ówczesnej kolonii brytyjskiej Sabot Christopher wydano w 1870 r., z napisem w- legendzie „Saint Christopher". Ponieważ terytoria kolonialne często łączono, bądź dzielono, zmieniały się też nazw', poczt. W przypadku St. Christopher (St. Kitts) mis/iśmy nazwy na znaczkach: „St. Kitts — Nevis-„,Saint Christopher-Nas-dsAnquilla", „St, Christophez-Nevis-Anguilla% „St. Kitts — Nevis-Angnilla", „St. Kitts". Waluta: 1 dolar wschodnłokaraibski = 100 centów. nowo ś ci ASCENSION. 20 VIł — 4 maczki 1 blok „20. rocznica pierwszego ILSW2yl ądowania czlowleka ca": 15; 12; 25: 79 p.f blok 1 funt. 7 VII — blok „SWF PI21105france „19": 75 p. AUSTRALIA. 23 VIII — 4 znaczki „Impresjoniści australijscy": 41 c X 4 (obrazy: Toma Robertz'a — 1858-1921; Arthura StreetoWa — 10137-1942; Charlesa Corsie,: — 198P-1909: Fredericka MeCubblna — 1135-1917). 23 Vril — 1 znacz,. „Kolai, otwo": 41 C. AUSTRIN. 23 VIII — 1 znaczek _10 lat Biura ONZ w Wiedniu": 8 oz. . — i znaczek „Klasztory w Austrii": 1 . (klasztor w MetiZerwa). I IX — 1 znaczek „Piękne krajobrazy Austrii •': 5 zz. 15 IX — 1 ontiezek „BN) lat IN11dapen": 5 M. 18 IX — ł znaczek „39. Miedzynarodowy Kongres EOCIC" — Stowarzymenie ds 1[0111zoll 021158ci: 8 s,. BELGIA 4 IX — 4 maczki „Przyzoda": 13 I X 4 (kaczki). 18 IX — 1 znaczek „Festiwal Europalla — po9wlewonY nii": 29 f. BERLIN ZACH. 12 X — 1 znaczki z dopłata „Na diebrOOsynnoM": 80 ł 90 1 (clorectryclel z XV w.); BO + 35 I (dylita. 100.towy z 8 ok. 1700 z.): 100 + SD I (pruscy urzędnicy paziowi z XIX w.). BRAZYLIA. 1 VIII — I znaczek „150 lat Rrazylijaktego Towarzy(Rwa Handlowego Stanu Famombaco": 0.50 IW.. 14 VIII — 1 znaczek ,.191edzynarodowy Rok Fotografa": 1.50 n.. CISHEI. (bantustan w RPA). IX — 4 znaczki serii „Fiolki. (IM": 18; 90; 40; 50 C (historia lwa 1 rnatego szakala). CSRS. W X — 2 znaczki „FilotOry.. parniątkl Bratysławy": 3; 4 kcs. DANIA. 28 IX — 3 znaczki „Film duński": 3 dki (scena z filmu „They reached the Ferry"/: 9.20 dkr (Bodli 1poen 1889-1989 jedna z największych aktorek duńsklah): 4.40 dkr (Carl Th. msz. — pisarz. scenarzysta). 51202L 21 VIII — 4 znaczki „Rafy karatowe": Rh 80; 75: Oti e. GIBRALTAR. 7 VII — S ona.kl „125. roczni. Czerwonego Krzyża": 25; 32; 44 P. kiG,%73,1t; I.d/r' ;'" 1; 21tr' .'"i110LANDIA.• S IX — 1 znaczek „100 lat Królewskiego Holenderskiego Związku Pkld Nożnej" 75 c. 442 ZAGRANICZNE HONGKONG. I VIII — 16 znaezków obiegowych ,,Rok 168911: 10; 40; 50; 60; 70; 80; 90 c; 1; 1.30: 1.40; 1.80; 2; 5; 10; 20; 50 dol. ISLANDIA. 2 IX — 2 znaczki „,Góra Skeggi w Arat:Miami": 35 kr; „Cieplica W Namaskaro"; 45 kr, 20 IX — 1 maczek „Stulecie Szkoły Rolniczej w Hvanneyri": 50 kr. IZRAEL. 3 IX — 1 znaczek (Z PrzYwieMlid)„Stulecie Rady Jąłyka HebraisIdego”: 1 m (fotografia mlożycieb Stowarzyszenia „O czystość języka — Safa Brurah — w 1809), 3 IX — 1 znaczek (z PrzIorlomką) „Rabin Alkalai — 1798-1075" (autor or,,,,, ąątica j.hebrtriMY05.• zwany „ojcem ncnvoczegnego syjOnfirnl): 2.50 m (portret). 3 IX — 3 Mamki „Festiwal znaczków 1999": 0.50; 0.70; 0.80 52 (wYcinankl). KANADA. 8 IX — R znaczki (w pasku pionowym) „75. rocznica u tworzenia dwóch lianadyjskIch pułków": 311 C X 2 (Polk Plackoty ksleinlmlit Patrycji i KróleWMi 22 Regiment). KIRIBATL 52 VI — 4 znaczki (w parkach) ,,Ptaki i 1ch patomsiwo": 15 oX 2; 1d01. X2. 20 VII — 4 znaczki i blok „20. rocznica lądowania człowieka na KsiąZyco": 20; 50; 60; 73 c; blok 2,04 dol. 22 VIII — 5 znaczków I blok „Thornm Muntzer — 900-ferie Urodzin" (reformator' re.igijnY. Jadeit z przywódców abaplYzn111 na ideolog wielkiej wojny chlopskiej w 1529 r..): 5; 10; 20: 50: 95 I (Fragmenty obram „Wmesnobur*omylna rewolucja niemiecka 1525 C."); blok 20 E X 9. N RP. 12 X — 2 znaczki z 210plato„Na dobroCzynność”: + 30 f (kurier z XVIII 50.): 80 ł • f (omednik pocztowy z Hamburga z 1808 r.); 100 ł 50 f (dy11>aną pocztowy bawarski z ok. 1900 r.). 12 X — 1 znaczek „ReInhoht Malm- 100-lecie urodzin" (prawnik i polityk): 100 f (portret). OMAN, SULTANAT. M VIII — O znaczków „Stroje kobiet Omenu": 90; 40; 50; 100; 130; 150 b. ONZ. 22 IX — 16 maczków dla Biur ONZ w Nowym Jorku. 20. sefie z cyklu „Flagi państw członkowskich": 25 X I5 (Indonezja, lAsotho, Gwatemala, Holandia) Rep. Pd. AiryG, Portugalia, Maroko, Syria) Honduras, Gwinea-01May, Kampucza, Cypr) Algieria, Oranci, St. KAM i Nev:s, ONZ). Znaczki wydano w 16-roaczkowycia erlomikach, z których katdy zawiera po 4 maczki z flagami 4 państw (ogoleni 4 arkusiki). PAPUA i NOWA GWINEA. 8 — 4 mamki „Tancerze": 20; 35; 60; 70 t (maski). KOSTARYKA. 28 II — 6 znaczków „Flora Kostaryki": 5; 10; 15; 20; 25; 90 Col. 7 VII 1 znaczek „MO. rocznica Rewolucji Francuskie)": 90co1. iX PITCAIRN. 25 VII — 4 znaczki „Lotrriotwo": 20: 80 C; 1.05; 1.30 dol. (Mnie samoloty). KUBA. 12 X — 2 znaczki „Ameryka": 5; 20 c. MALEZJA. 15 IV — 3 maczki _Ustanowienie Maiacca — miastem hIstoryCznyrti": 20 c X 2; 1 POLINEZJA FRANCUSKA. 27 IX — 5znaczków „Życzenia osoMSW"; 42 f X 5 („szybkiego wyzdrowienia"; „powodzenia"; „Mozgśliwych urodzin"; szybkiego uslyszenia"; „gratulacje'). MOZAMBIK. 2 V — 4 znaczki ,MMy koralowe Mozambiku": 25: 50; 100; 250 m. PORTUGALIA- AZORY. M IX 2 znaczki„540 lat osadnictwa na Azorach”: M; 57 esc. NAMIBIA. (SWA). 24 VIII — 4 znaCaki „WybOry": 18; 25; 45; 50 PORTUGALIA. MADERA. 20 IX — 4 znaczki „Ryby z Madery': 29; 60; 87; 100 esc. NRD. 8 VIII — 2 znaczki (jeden doplatą)„Krajawa WyStaWa Zneczklm, Magdeburg 1989”; M 2; 70 + 5 f (fontanny), 22 VIII — 2 znaczki 1 blok „Jesienne Targi w Lipsku": 50; 25 11 blok oba czki (teren targów z lotu ptaka). SALOMONA WYSPY. 30 VI 4 znaczki „Morskie ślimaki nagle": 21; 70; BO c; 1.50 dol. M VII — 4 znaczki 1 blok „20. rocznica wylądowania człowieka na Ksiciym": 22; -.95; 70; 50 o; blok 4 dol. II apua new gwinea 443 SAMBA. 31 VII — 2 maczki obiegowe cz. III o Wysokich nominatach „Ptaki morskie": 10; 20 dol. SRI LANKA. 22 V — 5 znaczków „Wybitni ludzie": 75 c X 5 (Ananda Samacakoon, Fr. islaurice J. Lee Gon; Flemasia.a Munulasa; Simon Casey Chitly; Ven Parawanem Sri Vajiragnana Tkam). 5 VI — 1 znaczek 450 lat Hartley College": 75 c (herb). 18 I — 1 znaczek „Ustano/1,FMnie ministerstwa Buddha sasana": 95 c. 23 VI — ł znaczek „Wystawa Gam Udawa '89 — dom 1 rodzi76 c. ST. HELENA. 7 VII — 5 macaków (w pasku) „Mundury'• (seria z 5 VI) z nadrukowanym ernbie-• matem SWF Plillektrance 113 i Odpowiednim napisem": 8; 13; 20; 45; 60 P. ST. LUCIA. I4.VII — 4 maczki „DO. rocznica Rewolucji Francuskiej i AWF Philmcfrance '89": 10: 60c, 1; kk dol. SURINAM. 6 IX — 3 znaczki „I50 lat fotografii": k e (por- tref JoSepha Niepce); 110 c (kainera fot); 120 c (portret LuiSa JaCquem Daguerre). USA. 25 IX — 1 mamek „Projekt ustawy o prawach obywatelskich" 25 c. VENDA (bantustan W RPA), :3 IX — i znaczki „10, rocznica nienadlegli:031"i 16 c (prezydent F.N. Ravele); 30 c (b(uro prezydenta); 40 C (rezydencja prezydenta); 50C (Stadion). W. BRYTANIA. WYSPA JERSEY. 7 VII — 8 znaczków ,.300. rocznica Rewolucji Francuskiej": 13; 12; 332 30; 33; 32 p. 0,: Z93 >•,b 31 7 ri •7.1.e. x 3„., 110.'5 mn,. illY1 4969. 0\ 1).1 fh,.. 1,,, ..., \ " .k '''' -198, `„ ,-,.,9.._ , 444 ' FiRsl ° 4 xr t II 114ill • .L, ...... -'' 3,.,9 4L›- WĘGRY. 14 VIII — 9 maczki _Najpiękniejsze groty na Węgrzech": 3; 5; 10; 12 ft (znaczki wydano z okazji 10. Światowego lem ,rosu Speleologow — 13-20 VIII Budapeszt). 24 VIII — 1 znaczek ,MiStrz0stwa Sw1Ato W Powozeni.u": 5 ft. 7 VII — 3 znaczki „200. rocznica 20 VII — 1 znaczek „MiędzynaRewolucji Francuskiej.: 5; 15; 20 rodowy Tydzień PWanla Listów.: kop. 5 kop: 12 VII — 5 znaczków (z przy- 37 VII — blok „375. rocznica MOwleszkann) „Epos narodów ZMUŚ. : wy pod 11801051 (stoczonej PodCzas wzloty pótnoenej 1700-1711 10 kop. X 3. 20 VII — 1 maczek „150. roczni- między flotą nMYJską a 5zW8d3. m) obserwatorium FulkoWSkała": ką)": 50 kap. (Sceny z bitwy łO kop. port.Mt Piotra I WŁOCHY. 23 IX — 1 maczek 20 VII — 1 znamók roczet_Charles Chaplin — stulecie uw> ca ognali.: zoologicznego w Tanidolo": 750 1 nie": 10 kop. (ryż). ZIMBABWE. 10 X — 6 znaczkow „Ginace gatunki.: 11 c (nosoredee): 23 e (geopard); m c (datki pies); 35 c (mrowkojad); 38 c (iena); 95 c (antylopa). ZSRR. 1 VII — 1 maczek „XIII kwiatowy Festiwal Młodzieży I Student45w": 10 kop. 1 VII — Saneczki „Kaczki": 5; 15; 20 kop. POLONICA W W. Brytanii Także w Wielkiej Brytanii stosowane są dwie frankatury: w Londynie (fot. 3) i w Edynburgu (fot. 4). Na Madagaskarze Licznym zbieraczom znaków pocztowych poświęconych naszej wielkiej uczonej, dwukrotnej laureatce Nagrody Nobla, przybyły w ostatnim czasie bardzo interesujące walory. 19 lipca 1988 r. Madagaskar wydal jeden znaczek pocztowy z okazji 90. rocznicy odkrycia radu przez Marię i Piotra Curie, a jego ilustracja przedstawia uczonych w laboratorium, na tle tablicy z przemianami promieniotwórczymi. MARIE CURIE I CANCER CARE ti _00. 650M11174 J5 1488(2 CURIE ifgEMOIIIAL FOIENDATION :El ROTUND STREET. EH I ZAtt 14 Sleał 150 5 ! fot. 3 i 4 We Francji Memorial Foundation stosowała już frankaturę mechaniczną na początku lat sześćdziesiątych, jednakże ulegla ona zniszczeniu i obecnie jest to jeden z najrzadszych znaków pocztowych dotyczących Marii Skłodowskiej-Curie. Dwie ciekawe frankatury mechaniczne stosowane były (i przypuszczalnie są) we Francji. Pierwsza z nich przez firmę L.E.P. (fot. 1). Druga przez liceum im. Marii Curie ze Strasburga (fot. 2). IZM I Ogłoszenia 23 rwie N On orka«. mes 1 <1 ,:r. ak .eÓ cltt. nie odpowiada za troić A l ..''?11A115 Un"dea" Poszukuję całostek od Cp-A4)0 do cn-na także z napiaami propagandowymi od 1 do 09. Przedrukowe z gwarancją. Falkowakt, 00.850 Warszawa.t skrytka M. fot. LYCEE MARIE CUMO' 7 , rut ge leitetler 87174 STRś.50055 CED5j 220 =S7Et , ID-1137) Katalogi Michla, Oibbontra. Scotta. Kopyle, skrytka 72, 55458 Zielona Góra. (F-45) 445 RECENZJE • e, Frankatury mechaniczne WM Gdańska i GG Ukazała się broszura zawierająca dwie prace Tadeusza Damula o frankaturach mechanicznych Wolnego Miasta Gdańska i Generalnego Gubernatorstwa. Część pierwsza obejmuje tło historyczno-pocztowe obu tych tworów politycznych na ziemiach polskich. Drugą część stanowi katalog typów, zawierający pierwsze w kraju skatalogowanie frankatur mechanicznych Wolnego Miasta Gdańska. W trzeciej części autor zawarł inwentarz znanych dotąd frankatur mechnicznych z nie publikowanymi dotąd w takim zestawie 104 ilustracjami z obszaru Wolnego Miasta Gdańska 1 18 z Generalnego Gubernatorstwa. Podstawowe części prac podane są również w jęz. angielskim i niemieckim. Całość zamyka słowniczek polsko-angielsko-niemiecki i wykaz literatury. Pozycja wydawnicza godna polecenia nie tylko zbieraczom frankatur mechanicznych ale również interesującym się historią poczty oraz tematykom. Frankatury mechniczne WM Gdańska mają wiele ciekawych elementów ilustracyjnych m.in. świadczących o polskiej obecności w tym mieście. Tytuł broszury: „Frankatury mechaniczne Wolnego Miasta Gdańska 1928-59", „Frankatury mechaniczne Generalnego Gubernatorstwa 1942-45"; 32 strony; wydal Polski Związek Filatelistów, Klub Zbieraczy Frankatur Mechanicznych, skr. poczt. 325, 90-950 Łódź; naklad 150 numerowanych egzempl.; cena 350.— zl. IRENEUSZ KOLACINSKI Numer zamykają wieloodcinkowe cykle „Niemieckie obozy dla jeńców wojennych 0939-1945)" oraz „Znaczki, flagi i historia" (tym razem Irlandia). Oba cykle pióra W. Żurawskiego. A ponadto stale rubryki: recenzje i „Notatnik". Aż kluje w oczy, że oto otrzymujemy kolejny zeszyt najciekawszego i najbardziej ambitnego czasopisma filatelistycznego, w którym prawie nie uświadczysz tekstu o ... znaczkach pocztowych. No, z wyjątkiem przeglądu „Najciekawsze emisje kwartalu" i Irlandia. Taki jest widać znak czasu... A ja z tęsknotą wracam do chłopięcych marzeń, kiedy to filatelistyka kojarzyła mi się z ukochanym i jakże często upragnionym znaczkiem pocztowym... Na wystawach filatelistycznych tek coraz więcej eksponatów, na których nie dostrzeżesz znaczka. Może to tak musi być...7 A mnie jest jednak szkoda. JERZY JOANIVIAK Michel Europa Zachodnia 1989/90 Zgodnie z pianem ukazało się 25.08.1989 r. w dwóch tomach nowe wydanie katalogu znaczków krajów Europy Zachodniej. Nowe dzieło, poza uzupełnieniami tekstowymi, nie przynosi niespodzianek w zmianach notowań. Zauważalne nieznaczne podwyżki notowań odczytać można przy wydaniach nowości ostatnich 5 lat. Natomiast ze starszych — wzraocnily swe pozycje znaczki Gibraltaru oraz lokalne wydania Wielkiej Brytanii (np. Guernsey — Alderney), jak i Włoch. Zwięzły tekst tej encyklopedii znaczkowej wzbogaca ponad 30 tysięcy ilustracji oraz blisko 150 tysięcy aktualnych notowań. PR »Melis! — Briehnarkenkataleg Europa West 1984/90, Schwaneberger Verlag DinbIl. Monachium (REM), dwa tomy cena 54.-DM HBBF skończył rok 1987 W lipcu br. dotarł do mnie numer z datą październik — grudzień 1987 roku. Otwiera go obszerna rozprawa Mieczysława Czernika „Cyrkularce pocztowe wydawane w Warszawie w latach 1958-1970". Poważne to Zródło wiedzy o dziejach naszej poczty. Ważne potrzebne filatelistom, ale także niezbieracze wzbogacą swe wiadomości o tym wycinku historii. Dobry to i pożyteczny artykuł. Na łamy 1113138. na stałe widocznie zagościł Lew L. Kolosow. Tym razem publikuje rozprawkę o„Projekcie reorganizacji poczty na ziemi pińskiej w latach 1791-1792”. J. Zbigniew Piekut pisze Jeszcze o prowizoriach Dolnego Slaska" a Jerzy Tokar o „Łódzkich znakach doręczeniowych z lat 1915-1918". 448 KOMUNIKAT KLUBU SYMPATYKÓW „FILATELISTY" Pisze ten komunikat paten optymizmu. W tych trudnych masach. kiedy kioski są pozamykane, po odbiór prenumeraty trzeba chodzić do odleglyeh punktów. sprzedaż Il kwartał 1988 I. zamknie sle POPratella. Otóż zwroty spadli, do 14,5Ye. Szczególnie mesze sig ze wzrostu liczby =Makotr naszego klubu (tych województw, w których zwroty set postaci IWO. sa niani: Białostockie, Katowickie. wieieekie, Romaliftskle, ~oski, Krakowskie, Tarnowskie, makie, Kaliskie, Krogniertskle, Wrocławskie, wałbrzyskie,. warszawska, Ostrolgekie. Tylko nieznacznie, no przecinku ostesietnym, przekroczyły Limit MV.nastepujace województwa: Bydgoskie, Czestoehowskle. Radomskie. Łódzkie, Jeleniogórskie. Pr., odrobinie starań naszych zarządów jest szansa, te w nasiennych kwartetach i te województwa zostaną estonkami Klubu. JERZY B. RUNA W tej rubryce zamieszczamy poglądy 1 opinie Czytelników, 2 którymi nie zewom zgadza Ole IMdakelo. W „Filateliście" nr 6 z 1985 r. Kol. B Brzozowski opublikował artykuł na temat cenzur wojskowych, w którym przedstawił list ocenzurowany w Tczewie. Nie poda/ niestety daty wysłania listu. Pokazany stempel cenzury mam też tylko na wycinku, przez co trudno mi go zlokalizować w czasie. Stempel ten o wymiarach 34,5X4 mm ma treść CENZURA WOJS. TCZEW. Listy z 1920 r. Ostatnio trafiły do moich zbiorów dwa listy wystane: 28.2.1920 r. ze Starogardu Gd. do Renschnierder d 13.4.1920 z Berlina do Swiecla. Na obu przesyłkach odbito stempel o wymiarach 51,2X4/3 nam i treści: „Woj. cenzura Tczew" (fot.). Stempel został odbity w, tuszu fioletowym o bardzo jasnym odcieniu, przez co zmuszony bytem go podretuszować. W świetle opublikowanych przez Kol. B. Brzozowskiego dokumentów DPiT w Bydgoszczy (Filatelista nr. 12 z 1987) można Przypuszczać. Że był to pierwszy stempel używany przez cenzurę w Tczewie. Jerzy Neubarter Tczew Kartka legionowa Mniej więcej rok temu pisałem do Pana w sprawie Ca z Legionów Polskich. Poradził mi Pan zwrócić się z tą sprawa do Wojskowego Instytutu Historycznego lub Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie. Zanim jeszcze napisałem do w/w Instytucji, zwróciłem sig z prośba do pana S.J. Rólkiewskiego o opinie: (cyt.).,... karta Legionowa wydaje sig autentyczna i ciekawa. W pracy płk. J. Berka (Londyn ZPP) jest odbitka pieczątki „Kadra Kwaleryi Leg.Pol. Piotrków". Identycznej pieczątki w pracy płk. (dziś generała) Berka, brak — czyli egz. jest rzadkill...". Idąc dalej tropein, za radą p. Red. napisałem najpierw do C.A.W. Szef Wydziału I kpt. mgr (obecnie mjr) Stanisław Grobelny bardzo uprzejmie poinformował mnie (co prawda, o meczach, które byty mi już wiadome z llstu p. Redaktora): (cyt) — „W odpowiedzi na pismo Obywatela z dnia 1986-08-20 uprzejmie informuję, iś rzeczywiście w Legionach Polskich nie bido I-ej Dywizji Kawalerii I Legionu Polskiego. W planach organizacji jednostek wojskowych przewidywane buł o utworzenie takiej jednosiki, dlatego też pieczęć z nazwą - Komenda Kadry I-ej Dywizji Kawalerii. W organizacji Legionów zamierzano powołać dwa Legiony o nazwach „Wschodni" i „Zachodni". W ostateczności powstał tylko jeden „Zachodni", mimo to używano nazwy Legiony Polskie, podobnie rzecz sig miała z nazwą I Polski Legion". Będąc coraz bliżej celu, sformułowałem sążnisty list do MU z wartymi pytaniami: 1. Jeżeli nie byto I-ej Dyw. Kawal. ł Leg. Pol., tu skaż wzięta sig pieczątka? 2. Po co wykocono taką pieczątkę —feto instytucja, którą miała firmowa6 — nie powidolor 447 9. Kiedy t przez koga byle Stosowana, a wsz. w lekko celu? 4. Czy jej użycie na kartach jest współczesnym (mam ma myśli rak 1515) fałszerstwem, czy też zwyklym naautycleow Odpowiedź była przysłowiowym ,.kubiem zimnej WadY" — pod ostatnią linijka mojego listu, niezbyt wyraźnie napisano: „nie zajmuje się tynt) 23.9.86 r." Dołączono notatkę: „Z przykrościę zawiadamiamy, że nie możemy pomóc w wyjaśnieniu ilderesiljactich Pana faktów doi. zbiorów filatelistycznych; ponieważ Wojskowy Instytut Historyczny nie zajmuje się takimi sprawami." Nie wiedząc w zasadzie co robić, chwyciłem się ostatniej deski rabunku i ponownie Poprosiłem o pomoc mjr. Grobelnego z C.A.W, który za pierwszym razem tak życzliwie odniósł się do sprawy. I nie zawiocllem "—Ustak) 7719 sic 74MaW nazwisko Wojciecha Sobockiego z Kota PZF w Saroslawin, który prawdopodobnie będzie mógł coś Pomóc..." Warz, laki się zachował, gzy też nie został tylko nigdzie jeszcze opracowany. . Łącze serdeczne pozdrowienia z poważaniem Jerzy A. Walocha Kraków Oj, te ceny! Szanowny Panie Redaktorze, przeglądając ceny urzędowe oraz ceny orientacyjne w I Wydaniu Katalogu Specjalizowanego Znaków Pocztowych Ziem Polskich (1981 r.) i porównując je z cenami ustalonymi przez Przedsiębiorstwo Filatelistyczne w Wydaniu Katalogu Specjalizowanego (1980 r.) — stwierdziłem, iż cześć pozycji znaczków opłaty charakteryzuje się mnożnikami powyżej stu (tzn. 10000%). Podaję je w jednoznacznym zestawieniu: w Nr kat. OkollemOże wydania ?Tytanie Mmoz1 III zoil Dziś otrzymałem odpowiedź od p. Sobockiego: 760 1. kartka i stemple są bezwzględnie autentyczne, 2. datownik etapowej poczty polowej aost. „Piotrków" (nr 107 w pracy J. Dudziaslciego i S. 26/kiewskiego pt. „Organizacja poczt okupacyjnych na ziemiach polskich 1914— 1918"— „Ruch" W-we 72) jest b. popularny, gdyż poczta ta obsługiwała najpierw tylko wojsko, a następnie również ludność cywilną. Tu muszę się wtrącić — kartka była wysłana przez wojskowego. na co wskazuje jej treść. 3. Pozostałe pieczątki to: a) pieczątka formacji wojskowej — zwalniająca przesyłkę od opiaty pocztowej b) Pieczątka cenzury wojskowej Gtównę ciekawostkę jest tu pieczątka formacji wojskowej. Ja bym sprawy nie stawiał, jak dotychczasowi informatorzy, otóż twórcy Legionów, a głównie J. Piłsudski liczyli, że z chwilą wkroczenia Legionów Polskich do zaboru rosyjskiego, wybuchnie ogólnonarodowe powstanie i w związku z tym powstaną wielkie formacje i jednostki Wojska Polskiego, a tymczasem wyniki werbunków ochotników byty znikome. Liczę, *e też tak byto z myślą o utworzeniu / DywizJi Kawalerii L.P. Na obronę twórców należy dodać, że jest tu mowa „o kadrze", a więc mabym zalążka składającym się zwykle z osób przewidzianych na szczeblu dowodzenia, do której dochodzić miały masowe zaciap{ ochotników, a które, jak powiedziano, nie przygzili i dlatego 1 Dywizji Kawalerii LP, W tym czasie nie utworzono''. Tak więc oto przedstawia się mniej więcej historia tej kartki. Niestety, w dalszym ciapu nie wiem, czy jest to jedyny egzem448 5665 BOI 506 759780 PPC 841 pasek 622 s, t. u 653 739 768y V Między. Konk. im. Pr. Chopina In Fest. Baj. 9 Pokul X rom. Odzysk. Zocho:1. M Past. Baj. o Pokój V Międz. Konk. lm. P. Chopina 60-lecie im. J. Dziertona Uchwalenie Konstytucji X roczn. Stalingradu V Kalkuta M. F. Chopina Pcsanlld Warszawy 439 Cięty V rzaz. polsat. w Getcie 548 r. Wydanie przedrukowe 599 ł Maja (z niezadni. pmyw.) 599 Święto 1 Maja 7898 X racz. układu pol. rada. 790x, II Międz. .8.2. sportowe 804 1201 Mick10941Czapniki 807 Rok MickieWlMOWSIBL 21 4 700 175 2600 167 000 160 6 800 133 " 8 IWO 125 500 125 " 300 35009 117 ii 90 9500 117 ii 20 2300 "i ii ii 4 550 lla " 200 20000 5 100 ' 90 4000 100 s0 200e 100 100 4 900 100 I 100 100 2 200 109 i' 10 UNO 100 Jestem przekonany, że Czytelnicy „Filatelisty" zechcą podzielić się z Redakcją poglądem na temat w/w zestawienia. Juliusz Zakrzewski Łódź z życia PZF do rana, pozostawiły na uczestnikach balu niezapomniane wrażenia. Większość kolegów-aktywistów naszego Oddziału od tego czasu przestało się skarżyć na wymówki ze strony żon, iż tracą czas ,,na filatelistykę". To sukces propagandowy imprezy. A finansowym było 40.000 zł umykane z loterii filatelistycznej, które w całości zasiliły kasę Oddziału z przeznaczeniem ha modernizację jego biura. I to jest drugi aspekt sprawy. My o kryzysie nie myślimy. Podejmujemy przeróżne inicjatywy i działania, aby do niego nie dopuścić oraz aby przy okazji propagandy filatelistyki uzyskać dodatkowe środki na swoją statutową działalność. Przekonaliśmy już do swojej działalności wiele organizacji spoleczno-politycznych oraz niektóre zakłady pracy. Wiele z nich pomaga nam już bezinteresownie. Tworzymy dalsze nowe kola PZF w mieście. Kola naszego Oddziald same szukają sponsorów dla Podejmowanych inicjatyw, a także w inny sposób wypracowują pieniądze na prowadzenie aktywnej działalności filatelistycznej. Dla przykładu podam, że aktyw Kola ns 9 przy CkDK .,Pulsar" RSM, sadząc drzewka w ramach PASM, wypracował dla siebie 160.000 zł. Nieskromnie dodam jeszcze, że Okręg PZF w Katowicach nasz Oddział ocenił jako drugi — pod względem aktywności i osiągnięć — ¢a Oddziałem PZF w Rybniku. Chcę też nadmienić, że w pierwszych 3 miesiącach br. udało się nam zorganizować 5 dalszych wystaw filateliatycznych — propagandowych na terenie miasta, a w przygotowaniu jest kilka dalszych. I zanosi się na to, że w naszym Oddziale będzie tak stale — aktywnie i twórczo. W lutym br. miną/ pierwszy rok działalności najmłodszego w PZF Oddziału w Rudzie Śląskiej. Z nie ukrywaną satysfakcją stwierdzić pragnę, że byt to rok aktywnej i twórczej Pracy społecznej dla popularyzacji filatelistyki, a znaczka pocztowego w szczególności. Na poparcie tego pragnę poinformować, że nasz aktyw zorganizował na terenie Rudy Śląskiej 6 propagandowych wystaw filatelistycznych. Wystawcy naszego Oddziału prezentowali też swoje eksponaty na wielu wystawach, osiągając również znaczące sukcesy. Powyższe działania filatelistyczne byly podstawowymi formami propagandy filatelistyki na naszym terenie, lecz nie jedynymi. Zorganizowaliśmy szereg spotkań aktywu Oddziału nadając im akcenty filatelistyczne (prelekcje, pokazy znaczka) i towarzyskie sprzyjające bliższemu poznaniu się naszych dzialaczy. Dzięki nim pozyskaliśmy też dalszych aktywistów. Temu celowi służyły również organizowane wycieczki autokarowe na konkursowe wystawy filatelistyczne zorganizowane w naszym Okręgu PZF. W czerwcu 1988 r. dla mlodzieżowych uczestników szkolnych Kój PZF oraz ich opiekunów zorganizowaliśmy turystyczno-krajoznawczą wycieczkę autokarową do Wrocławia, której głównym celem było zwiedzenie Muzeum Poczty i Telekomunikacji. Roman Pawliszak Realizując uchwali. ZG PZF dużo uwagi Przewodniczący Kola nr 9 PZF przy ODK poświęciliśmy pracy z młodzieżą, Czwórka RSM naszych reprezentantów w półfinale okręgu, wyro XXVI edycji „Maratonu" zwyciężyła zdecydowanie drużynowo, łamiąc tym samym monopole na zwycięstwa młodzieży z Chorzowa, Rybnika i Katowic. Do tradycji należy organizowanie dla wyróżniająMKF przy Młodzieżowym Daniu Kultury cych się uczestników tych kół spotkań z oka- w Zninie zorganizowało Młodzieżową Wystazji zakończenia roku szkolnego. Uczestnicy wę z okazji jubileuszu 10-letakich spotkań brali udział w bezpłatnej cia Filatelistyczną Kola i dla uczczenia 45-lecia PRL. Wyloterii filatelistycznej zaś kończyły je dysko- stawa odbyta się w dniach 10-22 czerwca teki, względnie interesujący film video. Trzy srebrne i kilkanaście brązowych Młodzieżo- br. Na 54 ekranach wystawiono 21 eksponawych Odznak Honorowych PZF to niewątpliwie wytniemy wykładnik osiągnięć naszego tów: 17 młodzieżowych z Szubina i Znina aktywu w pracy na tej trudnej „działce fila- oraz 4 zaproszonych filatelistów dorosłych ze Znina. telistycznej". Na wystawie pokazano cały dorobek 10-letW karraryale br. Koło m 9 działające przy Osiedlowym Domu Kultury „Pulsar" Rudz- niej działalności MKP. Oprócz znaków poczkiej Spółdzielni Mieszkaniowej zorganizowało towych wystawiono literaturę filatelistyczną w tej placówce I Bal Filatelistów w naszym krajową d zagraniczną, plakatY, rysunki-ProOddziale. Zdaniem wszystkich uczestników jekty znaczków pocztowych, medale, dyplobalu była to zabawa pod każdym względem my i inne nagrody zdobyte przez uczestniudana. Znakomite były występy Kabaretu ków na wystawach i różnych konkursach. „Rak" I zaproszonych artystów scen śląsW trakcie wystawy zorganizowano konkich, liczne konkursy-nies-podziankl, loteria kursy: na „NaJladniejszy eksponat publicefilatelistyczna oraz szampańska zabawa aż cośai" zwyciężył »PrZegląd 449 Tomasza Malea; na „Xajlepszy debiut • zwyciężył „Od Sapporo do Seulu" Michale Kiszki; „Wiadomości filatelistyczne i o gospodarce PRL", Najładoiejszy znaczek PRL 1988 r." — wygrał blok nr 70 „Kukuczka", drugie miejsce — blok nr 73 „70 rocznica odzyskania niepodległości", a trzecie — znaczek nr 3006 „Judo" z serii Seul. Na podstawie tych wyników wystaliśmy nasze glosy na konkurs do „Filatelisty". W otwarciu i zamknięciu wystawy uczestniczyli wiceprezes ZO PZF w Bydgoszczy Hubert Kurczewski i dyrektor MDK. Andrzej Jankowski. Wystawcy, aktywni uczestnicy MKF oraz biorący udzial w konkursach otrzymali Pamiątkowe dyplomy walory filatelistyczne, wręczono srebrną i brązowe Młodzieżowe Odznaki PZF. Najaktywniejsi uczestnicy: Witold Piechocki, Karol Reisner, Krzysztof Pandan, Karol Kowalczewski. Fundatorami nagród byli — Młodzieżowy Dom Kultury w Zabije, Zaklady Rowerowe ,.Komet" w KowalevAe Wlkp., ZO PZF Bydgoszczy, Spółdzielnia Mieszkaniowa w Xninie. Czeslaw Piechocki Opiekun SIKe Na odbytym 16 lipca 1989 w ramach programu SWF Philesfrance 89 dorocznym kongresie Międzynarodowego Związku Dziennikarzy Filatelistycznych AIJP Jan Witkowski wybrany został jednomydlnic wiceprezesem tej organizacji na dalszą 3-letnią kadencję. Z inicjatywy prezesa, kol. Stanisława Krzywickiego, 7 XI 1985 r. zorganizowano u nas Klub Seniora. Na przewodniczącego powołano kol. Alojzego Slomińskiego, Członkami Klubu są zaslużęni członkowie PZF, posiadający Złotą Odznakę PZF: mężczyźni w wieku powyżej 65 lat, kobiety — 60 lat. Spośród seniorów członkowie Klubu wybrali pięciu mężów zaufania, którzy mają służyć pomocą filatelistom zakładającym zbiory oraz osobom starszym.' Klub urządzał dotychczas rocznie dwa spotkania, na wiosnę i jesienią, na których wygłaszano prelekcje na tematy doi. najdroższych znaczków, numizmatyki, polarnictwa. Do Klubu należy obecnie 68 członków (7 seniorek), w tym ze Szczecina 32, W miarę możliwości członkowie Klubu służą zarządowi PZF pomocą przy organizowaniu wystaw i innych imprez. AS 450 151 Wystawy filatelistyczne pod nazwą N ORD I A, organizowane od roku 1966 przez Fe, deracje Związków Filatelistycznych krajów skandynawskich: Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji. Należą już do tradycji. Dotąd odbyto się siedem takich wystaw. O ostatniej, która miała miejsce w Helsinkach, pod nazwą NORDIA 1985, pisalern w numerze 14. Filatelisty z roku 1985. Kolejna wystawa NORDIA 1989 odbyła się w dniach od 7 do 11 czerwca 1989 r. w Norwegii. Mieściła się ona w nowoczesnej reprezentacyjnej hali koncertowa-wystawowej, w pięknie położonym mieście Fredrikstad. Organizatorem wystawy była Federacja Norweskich Związków Filatelistycznych, przy kisiej współpracy z Zarządem Pocztowym Norwegii. Na czele Komitetu Wykonawczego stal Ole Soeland, prezes bardzo ruchliwego Klubu Filatelistycznego w Fredrikstad (Fredrikstad Filatelisklubb), przewodniczącym honorowym był znany z wielu wystaw filatelista norweski Paul Tensen. Protektorat nad wystawą objęta księżna norweska Sonia. Poszczególne skandynawskie federacje filatelistyczne powołały komisarzy krajowych. Ponadto, w niektórych krajach, gdzie istnieją aktywne kluby zainteresowań znaczkami skandynawskimi, jak NRD, RFN, USA i Wielka Brytania działali tzw. „przedstawiciele" Komitetu Organizacyjnego Wystawy. Na wystawie pokazano w blisko 1400 ekranach, mieszczących po 18 kart albumowych, 190 eksponatów we wszystkich klasach przewidzianych międzynarodowym regulaminem PIP, w tym 16 zbiorów wystawców młodzieżowych i 47 pozycji w klasie literatury. Eksponaty pochodziły w zasadzie od wystawców z pięciu krajów skandynawskich, poza dziesięcioma, wytypowanymi przez wyżej wspomnianych „przedstawicieli" klubów zainteresowań maczkami skandynawskimi. Wśród eksponatów, których poziom był na ogól bardzo wysoki, szczególnie interesujące były zbiory wystawione w klasie oficjalnej. Muzea Pocztowe Danii, Finlandii, Norwegii i Szwecji oraz zaproszone do udziału Muzeum Zarządu Pocztowego ONZ w Genewie polcezaly tam najlepsze fragmenty swoich zbiorów, w tym wiele unikalnych Pozycli. „„„,„„ 66108 Za:90 '05.19W, rot. Oceny eksponatów dokonał Sąd Konkursowy, składający się z 18 osób, w tym 3 aspirantów, wszyscy z krajów skandynawskich. Poczta Norwegii, w dniach od 7 do 10 czerwca, stosowała 3 różne kasowniki okolicznościowe (fot. 1) Komitet Organizacyjny sprzedawał na terenie tzw. „miniblotki". Byty to nalepione na kolorowych kartkach 2 znaczki serii BUROPA o łącznej wartości nominalnej 8,50 korony, ostemplowane kasownikiem okolicznościowym z dnia otwarcia wystawy. Cena sprzedażna kartki wynosiła 15 koron (fot. 2). W czasie tegorocznych Dni Wejherowa, Gdański Okręg PZF, wspólnie z Kolein nr 186 zależanym w Wejherowie w ub. roku, zorganizował w dniach 24-30 czerwca, w Zespole Szkół Medycznych w Wejherowie, Okręgową Wystawę Filatelistyczną „III Kaszubską". Na wystawie zaprezentowano 5 eksponatów w klasie pozakonkursowej oraz 40 w klasie konkursowej, w tym 17 młodzieżowych. Jury przyznało wystawcom dorosłym: 1 dyplom w randze medalu zlotego, 3 — pozłacanego, 3 — dużego srebrnego, 6 — srebrnego, 4 — posrebrzanego i 4 — brązowego. Natomiast wystawcom młodzieżowym: 2 dyplomy w randze medalu pozłacanego, 4 — dużego srebrnego, 1 — srebrnego, 1 — posrebrzanego, 6-brązowego, 2 dyplomy uznania i 1 zaświadczenie uczestnictwa. Jury najwyżej oceniło eksponat Piotra Marksteina z Gdyni „Polska 1944-1951", nagradzając go dyplotnem w randze medalu złotego i nagrodę hoporową prezydenta Miasta Wejherowa. Dyplomy w randze medalu pozłacanego przyznano: Januszowi Dunstowi z Rumii za .,Letnie igrzyska olimpijskie", StaSkoneeklemu z Gdyni za „Kolejnisławowi Na wystawie czynna była giełda, Miały tam swoje stoiska sprzedażne różne zarządy pocz- nictwo i jego rozwój", Aleksandrowi Wiectowe i firmy prywatne. Niektóre z poczt, jak kumu z Pucka za „NRD — zbiór generalSzwecja, Finlandia, Grenlandia, Islandia i ny". Natomiast spośród eksponatów miodzieWielka Brytania stosowały z okazji wysta- zowych za najlepsze uznano Katarzyny mawy stemple pamiątkowe. Zarząd Pocztowy °Mrówki z Gdyni „Herb Gdańskaina ONZ w Genewie sprzedawał nn. in., zgodnie kach pocztowych WM Gdańska" Jarosz wieloletnim zwyczajem tzw. „niebieskie ława Kamieńskiego z Bydgoszczy „Ptactwo kartki" ze stemplem pamiątkowym, o treści wodne" — nagradzając je dyplomami w ranzwiązanej z wystawą i miastem Fredrik- dze medalu pozłacanego. Organizatorzy wystawy wydali pamiątkostad. Wyjątkowo bogaty byt program imprez to- wą kopertę z sylwetką klasztoru oo. Franwarzyszących wystawie. Odbyły się m.in. ciszkanów, katalog i palmares oraz wybili Kongres Federacji Skandynawskich Związ- w Mennicy medal pamiątkowy z podobizna ków Filatelistycznych, mityngi klubów zain- wielkiego patrioty, syna Ziemi Kaszubskiej, Antoniego Abrahama. Niestety, nie uzyskali teresowań historii poczty, tematyków, zbie- zezwolenia DyrekCji Generalnej PPTT na raczy znaków pocztowych krajów skandystosowanie przygotowanego datownika okonawskich, Chin i Japonii, marynistów, licznościowego, wobec tego stosowano go jako Odbyły się również seminaria dla jurorów stempel dodatkowy przy wysyłce listów na i aspirantów, CZęśCiOWO z udziałem publicz- wystawie, przy czym znaczki kasowano ności. zwykłym datownikiem pocztowym Upt. WejPunktem kulminacyjnym by/ bankiet — herowo 1. Rysunek stempla przedstawia herb palmares ,z oglószeniern wyników prac Sądu miasta Wejherowa i kaplicę Piłata. Konkursowego, urządzony w salach bardzo Wystawa ta nawiązuje do idei sprzed lat nowoczesnego City-Hotel. organizowania wystaw filatelistycznych na Kaszubach, na przemian z Puckiem. PocząWystawa była wzorowo zorganizowana. Na tek dala I Wystawa Filatelistyczna „Ziemi specjalne podkreślenie zasługuje piękna o- Kaszubskiej", która została zorganizowana w prawa ekspozycji, przejrzyście ustawione Pucku w 1966 roku dla uczczenia 1800-lecia gabloty i eksponaty, doskonałe oświetlenie, orgawysoki poziom wydawnictw: biuletynów, ka- Państwa Polskiego. W następnym roku nizatorem II Wystawy byto Kolo nr 7 z Wejtalogu i palmaresu. herowa. Obydwie te wystawy upamiętniają MWF NORDIA 1989 zakończyła się zasłu- okolicznościowe datowniki — nr 66 164 i żonym sukcesem. 67 374. Jan Witkowski Klemens Hejmowski 451 - Od znaczka do zbioru Często w naszych rozmowach o znaczkach używam dwu określeń: zbiór, eksponat. Czy jest między nimi różnica? Jest! Otóż zbiór jest to cały posiadany orzeze mnie materiał filatelistyczny i niefilatelistyczny, wchodzący w sklad tematu mego zbioru. Mogę w nim mieć nawet reprodukcje znaczków tematu mego zbioru. Mogę w nim mieć nawet reprodukcje znaczków Inaczej muszę postąpić, opracowując eksponat. Eksponat jest to część zbioru, przeznaczona do zaprezentowania na wystawie filatelistymnpj. Eksponat musi już charakteryzować się materiałem czysto filatelistycznym, odpowiadającym zasadom filatelistyki. Musi zawierać możliwie najwięcej materiału wartościowego od strony archiwalnej, jak i od strony rzadkości (Stare listy z obiegu, rzadkie maczki, ciekawe odmiany i blęclY, Późne rodzaje maków). Eksponat musi być również wyważony w proporcjach eksponowanego materiału. Prezentując eksponat o Zamku Królewskim w Warszawie, dokumentuję fakt przebywania w nim króla Jana III Sobieskiego jednym, najwyżej dwoma walorami filatelistycznymi, a nie dwoma czy a ta całość mate być zanueszesona w eksponacie jedynie ze względu no treść ub rysunek stempla (na tarcie naklejono znaczek nie związanyz .,Dolom zslaczke") WYSTAWA FILATEliStYCZttft DZIE Ń ZNACZKA Elit d , D i: 1983 rak całość ta Me ma Manych elementów, klasyfikujących ja do włączenia do eksponatu o filmie lub wycięte z pism zdjęcia z odpowiednio dobranym znaczkiem i ostemplowane w urzędzie pocztcłwym. Mogę w nim mieć również znaczki uszkodzone Czyli wszystko tq co również stanowi dla mnie informację o walorach do tematu. Zbiór nie musi być opracowany na kartach wystawowych. Mote być przechowywany w klaserach, czy — jak ja to robię w odniesieniu do całości pocztowych — w pudelkach po butach. Tak przechowywany zbiór, uzupełniany stale nowym materiałem, opracowuję systematycznie na kartach wystawowych. Mogę tu również urnie4014 wszystko, co mi się tylko podoba. Mogą tam znaleźć się walory niefilatelistyczne, jak np. nadruki prywatne, znaczki stemplowane, choć cały zbiór zbudowany jest ze znaków czystych itp. 452 trzema lub więcej, kartami wystawienniczymi. Wtedy zaczyna się eksponat o Janie III, a nie o minka. W moim zbiorze o historii filmu znajduje się kilkanaście walorów z Robertem Stolzem, który kompostowa/ muzykę do wielu filmów. Lecz w eksponacie fakt ten zaznaczam tylko jednym walorem. Ostatecznie jedną kartą, lecz skomponowaną z różnorodnego materiału (znaczek, frankatura, stempel, całostka). W przeciwnym razie zgubię w eksponacie proporcje, zacierając tym samym właściwy temat eksponatu, jakim jest film. a przechodząc na eksponat „Robert Stola." Co innego, gdybym dal eksponat „Kompozytorzy". Wtedy mogę dać w eksponacie wszystkie walory ze Stolzeru. JERZY PARYINIEWICZ O /0 L I W 0./C I Na marginesie arkusza, poza tytulem nie ma żadnych maków informacyjnych. Był to jedyny arkusz sprzedażny w tym Upt., nie miałem więc możliwości porównania. A może jest to arkusz próbny, któNa znaczku z serii „Statki ry trafił do sprzedaży? pożarnicze", nr kat. 3040, 1 mm poniżej litery „I", w noHubert Malasiewlez minale „20 r.1" jest biała kropCzostochowa ka średnicy ok. 0,5 mln. Na innych posiadanych przeze mnie maczkach usterka ta nie występuje. 'ZNACZKÓW POLSKICH! Znaczki serii nr kat. 890— Bogdan Pielasa Zgorzelec —895, wydanie na przesyłki lotnicze, samoloty przelatujęce nad różnymi miejscowościami, na stateczniku pionowym mają znak firmowy I Kol. Sebastian Jasiek z Wo- polską flagę. Znaczek nr 893 li Rzędzińskiej poinformował — Szczecin, nie ma flagi. nas, że ma blok „Walka z maKrzysztof Kolasiński larią" z błędem w napisie: Kraków ,Walka z malaria" (a zamiast ą). Od Redakcji. Zwróciliśmy się Ma również znaczek nr 889 FDC) „III Międzynarodo- w tej sprawie do dr. Jacka wy Konkurs Skrzypcowy im. Kapkowskiego, specjalisty w Henryka Wieniawskiego", na dziedzinie historii Lotnictwa, którym, pod prawym okiem który stwierdził, że tego roskrzypka sa, dług. ok. 1 mm, dzaju odmienność rysunku na dwie kreseczki z kropka mię- wspomnianym znaczku (samodzy nimi. Czy ktoś może po- lot 11-14) należy uznać za błąd Jako fachowe twierdzić tę usterkę? projektanta. źródło informacji dla czytelników cii. Kapkowski podaje ksiciike M. Mikulskiepo i A. Glassa „Polski Transport lot13 lipca br. kupiłem w Upt. niczy /9/8-1978", toyd.WKI.1., Częstochowa 17 arkusz macz- Warszawa 1900, gdzie można ków „SWP PHILEXPRANCE się m.in. dowiedzieć, że w la89" i zauważyłem. że kilka tach 1956-1960 schemat malorzędów arkusza ma cia per- wania samolotów PLL „LOT" foracje poziomą (plot.). Nie- przewidywał umieszczenie na kierunkowym białozależnie od usterek zaznaczo- sterze nych kółkiem na fot., cala -czerwonej flagi. Stad wszyPerforacja pozioma jest lekko silcie pozostate znaczki serii Pofalowana — powoduje to, odwzorcowane zostali, praże znaczki po rozerwaniu ar- widłowo. (sm.) kusza są trochę nieforemne. W nr. 6/89 „F" była informacja dotycząca usterek na znaczku „Głowy Wawelskie", nr kat. 2838, 5 zi. Pragnę uzupełnić zauważonymi przeze mnie usterkami. Podaję miejsca znaczków w arkuszu sprzedażnym Znaczki drukowane są w arkuszach po 150 sztuk. Na górnym marginesie jest napis „GZOWY WAWELSKIE" oraz próby kolorów. Na lewym marginesie, obok 60 znaczka jest numer zamówienia Z 1548. Na dolnym — numer arkusza i data: 24.22.87 r. (pod 1.49 znaczkiem). Czwarty maczek w arkuszu ma usterkę: cienkie zakończenie „5" w dolnej części cyfry. Jedenasty maczek ma również usterkę w „W' — dolny koniec zakończony kropką. 89-ty zn. ma ubytek w dolnej części wypukłości litery „P" — w napisie „POLSKA". 141-szy — na kołnierzu brązowa kropka. Opisane usterki powtarzają się na wszystkich arkuszach z datą 24.II.87 r. Kazimierz Niewiadoinskl Sucha Beskidzka Pan Henryk Michałowski z Pakosulska przyda/ nam kopertę (fot) z przesuniętym w dól kolorem fioletowym. Paczkę 100 kopert kupil na poczcie w Przechlewie. W 100 kopertach znalazły się 2 z usterka. .6ghATOWA WYSTAV., t)„ I()Iska 453 fiu, • - !om ,yczny Z okazji 70-lecia Polskiego Komitety Olimpijskiego w Warszawie odbędzie się KWF „70 lat PKOr (10-24 listopada br.) i emitowany zostanie medal pamiątkowy. Medal zaprojektował artysta grafik Zbigniew &asik, a wykonala w brązie patynowanym Mennica Państwowa. w nakładzie 200 sztuk. Srednica medalu 70 mm. Dwustronny. Warto dodać, że innego medalu z tejże okazji nie będzie, a więc jest to jedyny medal i PKOl-u i samej Krajbwej Wystawy Filatelistycznej „70 lat PKOl". (wiem) Prezentujemy wzór orla zaprojektowanego i noszonego w oddziałach Gwardii Ludowej, poprzedniczce Armii Ludowej, organizacji partyzanckiej PPR. Wedle informacji projekt powstał pod ręką architekta inż. Mariana Spychalskiego przy współpracy inż Stanislawa Nowickiego. Jest to orzeł stylizowany, ma cechy zbliżone do orłów jagiellońskich, jest dostojny, bardzo symetryczny i harmonijny. Tarcza amazonek przypomina tę sprzed wojny, a nawet strzelecką. Jest dobrze osadzona w szponach orla. Tarcza Pusta, bez liter czy emblematów. Oksydowana. 19 Wchodzimy na powrót w sezon giełd targów starani, wymiany, nie tylko filatelistycznej. Warto z tej okazji przypomnieć o kilku zasadach, bez których można czasami ponieść strate lub nabawić sie niesmaku w zetknięciu ze sprytem handlowym. Kle Pojętym interesem czy dażenieni do szybkiego, a nieuprawnionego zysku. Pchle targi MI niestety często tylko śmietnikiem, wiele przedmiotów jest podrabianych. Książki, zwlaszcz.a dawniejsze, bywają... skradzione z bibliotek uniwersyteckich (ostatnio prasa donosiła o okradaniu systematycznym Biblioteki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Natomiast pamiętajmy, że przedmiot kradziony. nabyty w dobrej wierze, będzie odebrany i można mieć kłopoty. Ale trzeba koniecznie zaznaczyć, że kiedy tak ostrzegam przed nabywaniem rzeczy sfałszowanych, to przecież są Przedmioty celowo podrabiane i tylko takie są w handlu. Pistolety siralkowe, ozdobne, szable, zwłaszcza tzw. batorówki, kopiowane od ponad stu lat i uznane w handlu. Za to bywają fałszowane. jak prawdziwe, medale i ordery czy odznaki, szczególnie tak poszukiwane. jak odznaki pułkowe czy emblematy organizacji sPeleeznych lub politycznych. A co z naszym hobby? Na warsza.wskiej Skrze trafiają się klasery pełne znaczków, że „oko bieleje" ecz te ceny! Już nie wspominając o umiejętności odróżniania rzeczy dobrych od złych. podfałszowanych. W tłoku i pośpiechu nie fatwo robić ekspertyzy... I tak nikogo zapewne nie zniechęcę do wyprawy na najbliższy perski jarmark. Bądźcie jednak czujnit Hobbiści! far) l Wielki twórca światowego kina, artysta szwedzki Ingmar Bergman stal się tematem medalu wykonanego przez artystę Rune Karlzona (ur. w 1930 r.). Dwustronny, brąz, lany, 110 mm, 1970 rok. Uderza podobieństwo i świetna charakterystyka sylwetki psychicznej twórcy — a wszystko ześrodkowane w oczach Bergmana. Trafna prezentacja. O medalach w nr. 20/89 454 'W>r<414 3<1 OCV.M TO V., Polonikami nazywamy w filumenistyce takie etykiety zagraniczne, których treść (napisy, rysunek) związana jest z Polską. Jest ich sporo, z pewnością ponad 1000. Dzieli się je na grupy według tematów na nich przedstawionych. Oto najważniejsze: 1. Etykiety przedstawiające polską flagę lub godlo. Można je spotkać wśród etykiet Australii, Belgii, Czechosłowacji, Hiszpanii, NRD, RFN, Holandii, Węgier, ZSRR. 2. Polskie .stroje ludowe są na zapałkach Austrii, Czechosłowacji, Hiszpanii, Holandii, ZSRR. 3. Widoki polskich miast spotykamy m.in. na etykietach węgierskich, USA, ZSRR, 4. Stawni Polacy, Tu trzeba wymienić Chopina na etykiecie hiszpańskiej, Marię Sklodowską-Curie na etykie, cle meksykańskiej, Zamenhofa na etykiecie chińskiej, Ogińskiego na radzieckiej, Bema na węgierskiej, młodą Cwildińską na starej etykiecie portugalskiej. Na zapałki trafiał też Kopernik, wielu sportowców i inni. 5. Wydarzenia sportowe, kulturalne czy polityczne związane z Boiska; nie sposób ich wszystlsich omówić, więc • nieco przykładów: szwedzka etykieta upamiętniająca V Festiwal Młodzieży w Warszawie; radziecka z 1960 r. — II Swiatowy Kongres Pokoju w Warszawie; belgijska ' dla emigracyjnej „Solidarności"; japońska w czasie wizyty „Mazowsza"; radziecka z 1966 r. — mistrzostwa świata w hokeju (wśród wymienionych uczestników gru py A jest „Polsza"); kolarski wyścig pokoju na zapal. kach NRD i Czechosłowacji. 6. Etykiety propagujące polskie wyroby czy polskie firmy. Trzeba tu wymielać RFN-owską książeczkę propagującą konserwy; bułgarską „Warszawa — BUMAR"; japońską AGROPOL; węgierskie POLSILVER i samochód NYSA; czechosktwackle UNIVERSAL (z suszarką FEMA i z żaglówką), wioską książeczkę z wódką wyborową czy cztery etykiety holenderskie z polskimi znaczkami z serii „kwiaty", lub bułgarską ŁUCZNIK. 7: Różne nazwy•(np. geograficzne, przyrodnicze) związane z Polską. Mamy więc etykietę australijską z drogowskazem „Mt. Kościuszko"; radziecką z hotelem „Warszawa" w Moskwie, inną radziecką ze sceną z baletu „Etiuda Chopinowska" i etykiety z jeleniem Dybowskiego czy koniem Przewalskiego. 8. Polskie czy po polsku brzmiące nazwiska i imiona. Wiele tych etykiet pochodzi z USA; są to książeczki reklamujące różne przedsiębiorstwa czy firmy lub Sa elementami walk wyborczych. Ciekawajest est całostka z Singapuru firmy „Par East Ship Supply Co." o adresie telegraficznym „Andrzej", należącej do Malajczyka o nazwisku malajsko-chińskim, 5-czlonowym. Firma ta zaopatruje polskie statki w żywność itp. 9. Wszelkie inne polonika, tematycznie bardzo rozmaite. Oto Przykłady: „Nowiny z Krakowa" — etykieta czechosłowacka; parowóz „Kopernicus" — RFN; budynek w Raleigh (USA) projektowany przez M. Nowickiego — et. holenderska z serii ,Stypne budowle"•, „Finie Poloniae!" (okrzyk .T. Kościuszki) — etykieta RFN z serii „zwroty pomnikowe"; książeczka holenderska wydana dla pawilonu indonezyjskiego na wystawie w Poznaniu w 1965 r. czy wreszcie RFN-owska książeczka z cytatami z ,Biblii po polsku, wydana dla wiedeńskiego wydawnictwa „Biblia i Chrześcijanin". O dalsze przykłady poloników odsyłam zainteresowanych do „Wiadomości Filumenistycznych", gdzie są one skrzętnie i systematycznie notowane, t katalogowane. S9,39 005 r 1 1 '-Ii \ C ). i '' P rq, tr-Vh3111h3D lete,ISrONI'VID , ,...., ,. GENIONI '■ , 1 -Eblis Polani.: Dm kadr: Poleni tekst i ilustracje Feliks Kietowles O etykietach w ar. 21/89 455 Jeden z ośmiu... Tyle tekstów napisałem o Okręgu, a w Oddziale Katowickim nie bytem, Aż wstyd. Więc tym razem odwiedziłem. Oddział swój samodzielny byt prowadzi od 1989 roku, czyli równo 20 lat. Od 1973 roku Jego Prezesem jest Bogdan Balcerowicz, w tej i poprzedniej kadencji równocześnie wiceprezes Okręgu. Pod koniec maja tego roku Oddział zorganizował jubileuszową wystawę z racji swego dwudziestolecia. Przy tej okazji wydano katalog, który tak naprawdę stanowi micie monografii Oddziatu. Posługuję się nim jak ściągawką w czasie rozmowy z Balcerowiczem. Red.: W masie jubileuszu zapewne zastanawialiście się nad swymi osiągnięciami. Z czego więc Oddział Jest najbardziej dumny? B. Balcerowicz: Trudne pytanie. Ale chyba największa satysfakcję przyniosło nam podwojenie liczby członków i kol. Kiedy powoływano komisje koordynacyjne (ze względów statutowych stanowiły etap pośredni do czasu powstania oddziałów) mieliśmy 63 kota zrzeszające 4 611 członków. Dziś Oddział liczy 117 kot z 9375 członkami i 573 uczestnikami. Red.: A Ty, z czego osobiście jesteś najbardziej zadowolony? B.B.: Widzisz... Każdy prezes jest na Potę administratorem, na poty filatelistą. Jaka filatelista cieszę się ogromnie z rozwoju u nas tematyki. Tit klasa wystawiennicza ma duże powodzenie u wystawców oraz u zwiedzających. Trudno jest budować zbiory tematyczne, ale przyciagaitt swoim bogactwem, możliwościami i rozmaitością znaków pocztowych. Cieszę się też z tego, że w ciągu tych 20 lat zorganizowaliśmy 18 wystaw. Magio ich byś więcej, ale U. nas w mieście trudno o odpowiedni lokal. Jako organizatorowi życia w Oddziale najwięcej radości sprawki mi dzielny, stale rosnący aktyw społeczny. Nawet dziś, w czasach nie sprzyjająMich przecież pracy społecznej, możemy w każdej chwili zmobilizować do konkretnej roboty ponad 20 ludzi. To dodatkowo, bo przecież stale w kolach i Oddziale działa ponad setka aktywistów. Red.: We wspomnianym katalogu naliczyłem 31 wystawców... B.B. Wymieniliśmy tam tylko tych, których eksponaty byty już wielokrotnie nagradzam na wystawach. Przez cały czas naszej działalności zarejestrowaliśmy 73 eksponaty uprawnione do udziału w wystawach konkursowych, a 45 — w wystawach niekonkursowych i propagandowych. Myślę, że ważna funkcje spełniają ekspozycje okolicznościowe organizowane przez kota z racji ważnych wydarzeń lokalnych, rocznic i jubileuszy. Lącznie zorganizowaliśmy 1143 takich pokazów. Ponadto nasi członkowie brali udział w pracach komitetu organizacyjnego ogólnopolskiej wystawy to 1979 roku i w wielu krajowych. Red.: Myślę, że w tej rozmowie zasygnalizowałeś jedynie cząstkę waszych sukcesów, a i tak stanowią wystarczający powód do dumy. Gratuluję i życzę dalszych — zarówno Oddzialowi jak i jego prezesowi. Jerzy B. 1111ma. Adres Redakcji: W. Nowy Swlat 47; 00-042 Warszawa, tel. 27-48-40. Wydawća: Edlodzletowa Agencja wydawnicza RSW „P-X-R", Al. Stanów zjednoczonych 53: 84-028 Warszawa, tel. centrali 13-20-41 do 49. Ogloszenta przyjmuje: uedaacha Wydawnictw Poradniczych I Reklamy MAW. Al. Stanów Zjednoczonych 53, 04-029 Warszawa, tel. 13-20-41 MO 42) ww». 402 i 414. Konto PBK KI O/M Warszawa 570015-5707-130-11. z dopiskiem „Filatmistil". Cena ogloamo krajowych: 500 zi za Mowo w ogłoszeniach drobnych, 800 d za i cm kw. w °uroszeniach rarnirowych. Wpłaty dewhowe za ogloszerda wlany być dokonywane na konto dewizowe MAW: NBP III OM Warszawa nr 1036-5757-139-49 dorisIdem „Pinwensta-. Cena egloszeó zagranicznych; za Mowo — 1.700 lub 1 rubel; za 1 cm kw. — 0 USD lub 2 rawa. Dodatkowe opiaty za 0g/osrania krajowe I zagraniczne, liczone od stawić podstawowel za ogloszenla kwotowo 100.O. ze II 17II et one kolor) — 305h. za, I I IV stront okladk1 okładki — 5004. Prenumeratę przyjmuje Centrala Kolportaż. Prasy 1 Wydawnictw RSW „P-K-R", ul. 7 Miarowa 28, 00-869 Warszawa, konto NBP XV 0111 Warszaw. nr 1152-201015-139-11. Pum onerata za granice jest wytaza v 5o7. od kratowej (Indywidualnej) lub INPO (dla losu -weto. Tanio przyjmowania prenumeraty: do 10 XI na I kwartet, I pólrOcze lub na Ca / rok; uszami:o:nie archiwalne wysyla za zaoczeniem pocztowym CKWIP. Dniał Prasy Arat Walnej, ul. Towarowa 28, 00-829 Warszawa. Oblata:M 1,5 ark. Format os. Panier V ki. 700102. RSW Prasowe Zakłady Greticzne, W-wa. ul. Smolne 10. Oaza. 534. A-30. Oddano do Wadu: 18.09.1989. Podpisano do druku: 26.10.1989. 450