(Microsoft PowerPoint - katolicka nauka o ma\263\277e\361stwie i

(Microsoft PowerPoint - katolicka nauka o ma\263\277e\361stwie i

10-06-08
Katolicka nauka
o małżeństwie i rodzinie
ks. dr Paweł Pacholak
1
10-06-08
Cele wykładu
Zaprezentujemy pojęcia:
sakramentalności małżeństwa
miłości małżeńskiej
rodziny
Aby
Zarysować konstytutywne elementy
nauczania Kościoła o małżeństwie i
rodzinie
2
10-06-08
Plan wykładu
Małżeństwo – fundament rodziny
Sakramentalność małżeństwa
Historia sakramentu małżeństwa
Źródła biblijne
Sakrament małżeństwa
3
10-06-08
Plan wykładu
Miłość małżeńska – znaczenie i godność
małżeństwa
„rozpoznawanie” miłości małżeńskiej w
Magisterium i duszpasterstwie Kościoła
Wierność,
Uczciwość,
Nierozerwalność
Płciowość człowieka
Płodność
4
10-06-08
Plan wykładu
Rodzina – pierwsza naturalna
społeczność
Znaczenie rodziny dla osoby
Rodzina we wspólnocie Kościoła –
Kościół domowy
Rodzina jako współtwórca życia
społecznego
Solidarność rodzinna
Rodzina - życie gospodarcze i praca
Społeczeństwo w służbie rodziny
5
10-06-08
Plan wykładu
Rodzina sanktuarium życia
Godność i prawa dzieci
Zadania wychowawcze
Zasada pomocniczości
6
10-06-08
Plan wykładu
Kondycja rodziny współczesnej
Pozytywne aspekty wizji małżeństwa i
rodziny
Przejawy kryzysu małżeństwa i rodziny
w świecie współczesnym
Przyczyny kryzysu małżeństwa i
rodziny
7
10-06-08
Plan wykładu
Wykroczenia przeciwko małżeństwu
i rodzinie
Zagrożenia wewnętrzne (kryzys
ojcostwa, kryzys autorytetu, kryzys
wiary)
Negatywne zjawiska społeczne
(rozwody, ruchy migracyjne, „erotyzm”
życia: prostytucja, pornografia)
Wykroczenia przeciwko czystości
8
10-06-08
Plan wykładu
Analiza szczegółowa dokumentów:
Humane vitae
Familiaris consortio
Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin
Służyć prawdzie o małżeństwie i
rodzinie
9
10-06-08
Bibliografia
Dokumenty:
Sobór Watykański II, konstytucja soborowa, Gaudium et spes,
7 dic. 1965
Sobór Watykański II, dekret, Apostolicam auctositatem, 18
nov. 1965
Paweł VI, encyklika, Humane vitae, 25 lipca 1968
Jan Paweł II, Adhortacja, Familiaris consortio, 22 listopada
1981
Jan Paweł II, list, Mulieris dignitatem, 15 sierpnia 1988
Jan Paweł II, adhortacja, Redemptoris custos, 15 ago. 1989
Jan Paweł II, list apostolski, Gratissimam sane, 2 lutego1994
Jan Paweł II, List do dzieci w roku rodziny, Tra pochi giorno,
13 grudnia 1994
Jan Paweł II, encyklika, Evangelium vitae, 25 mar. 1995
Jan Paweł II, katechezy, Mężczyzną i kobieta stworzył ich
10
10-06-08
Bibliografia
Katechizm Kościoła Katolickiego
Kodeks Prawa Kanonicznego
Stolica Apostolska, Karta Praw Rodziny 22 ott. 1983
Kongregacja Nauki Wiary, deklaracja, Persona humana,
29 grudnia 1975
Kongregacja Nauki Wiary, List, Homosexualitatis
problema, 1 październka 1986
Kongregacja Nauki Wiary, instrukcja, Donum vitae , 22
lutego 1987
Kongregacja Nauki Wiary, dokument, Recentemente,
23 lipca 1992
KEP, Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin, 2003
KEP, Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie, 2009
11
10-06-08
Bibliografia
Bajda Jerzy, Rodzina miejscem Boga i człowieka,
Fundacja Pomoc Rodzinie, Łomianki 2005
Buxakowski Jerzy, Wprowadzenie do teologii
duszpasterstwa rodzin, Bernardinum, Pelplin1999
Knotz Ksawery, Akt małżeński, Wydawnictwo M,
Kraków 2001
Majdański Kazimierz, Wspólnota życia i miłości,
Fundacja Pomoc Rodzinie, Łomianki 2001
Nosowski Zbigniw, Parami do nieba, Biblioteka
Więzi, Warszawa 2004
Sarmiento Augusto, Małżeństwo chrześcijańskie,
Wydawnictwo M, Kraków2002
12
10-06-08
Małżeństwo w kulturach
przedchrześcijańskich
Kultura hellenistyczna
Kultura hebrajska
Obrzęd zbudowany
z dwóch elementów:
Zaręczyny (kiddushin)
Zaślubiny (nissuin)
Ryt o charakterze cywilnym
obejmujący sprawy
materialne i bytowe
Bez obecności kapłanów
W przestrzeni domowej
Silnie zakorzeniony
w świadomości religijnej
Obrzęd zbudowany
z dwóch elementów:
Zaręczyny (engyesis)
Zaślubiny (gamos)
Ryt o charakterze cywilnym
obejmujący sprawy
materialne i bytowe
Ryt przekazania kobiety mężowi
(ekdosis)
Ofiara bóstwom
składana przez
ojca narzeczonej
Uroczyste
przeprowadzenie oblubienicy
(pompe)
13
10-06-08
Małżeństwo w kulturach
przedchrześcijańskich
„Kultury germańskie”
Kultura rzymska
I etap:
ryt religijny
związany z kultem domowym
małżeństwo
było przejściem do innego kultu
Sakralny charakter małżeństwa
II etap:
Zgoda małżeńska (consensus)
Przeprowadzeni żony
do domu męża
(Domum-ductio)
pakt między plemionami
bądź wielkimi rodzinami,
na mocy którego mąż
nabywał mundium – władzę,
nadająca mu prawo i obowiązek,
strzeżenia i reprezentowania żony
Zaręczyny - aktem umowy kupna
Małżeństwo
- redakcja odpowiedniego dokumentu.
Zgoda małżeńska
przekazanie pierścienia
i darów małżeńskich
wprowadzenie do sypialni małżeńskiej.
warunek ważności małżeństwa
Ryt przekazania córki
14
10-06-08
Historia celebracji sakramentu
małżeństwa
Obecność biskupa
150r.
List do Diogneta
Celebracje
związane
z konkretną
kulturą,
w której żyją
chrześcijanie
I-III wiek
błogosławieństwo
velatio nuptialis
Benedictio in thalamo
Małżeństwo
in faccie ecclesiae
Mikołaj I
Element konstytutywny:
Zgoda małżeńska
IV-X wiek
Wzrastająca
rola Kościoła
na płaszczyźnie
duszpasterskiej,
moralnej,
Prawnej
Formułowanie pojęcia
sakramentalności
małżeństwa
XI-XIII wiek
15
10-06-08
Ignacy Antiocheński
Informowanie biskupa przed zawarciem małżeństwa
Kalikst
Uznaje małżeństwo niewolników
Bazyli Wielki
Pisze o błogosławieństwie z okazji małżeństwa
Jan Chryzostom
Modlitwa i dziękczynienie z okazji zawarcia małżeństwa
Grzegorz z Nazjanzu
Potwierdza przyjęcie pewnych rytów cywilnych (koronacja,
przekazanie narzeczonej)
Zaleca aby dokonywał tego biskup
Damazy
Ryt nakładania welonu analogia do koronowania
Paulin z Noli
Opis ceremonii ślubnej w kościele
Sykstus II (432-440)
Wskazuje na istnienie liturgii eucharystycznej dla nowożeńców
Ambroży
Podaje ryty błogosławieństwa i nałożenia welonu
Augustyn
Wzmiankuje o błogosławieństwach, o podpisywaniu aktu
ślubnego przez bp lub kapłanów
IV – X wiek
małżeństwo coraz bardziej podlega jurysdykcji Kościoła
VII-IX
Okres Karolingów – zwiększony nacisk na formę prawną i
publiczną, małżeństwo przechodzi pod władzę biskupa
Sobór Lateraneński IV
1215
Obowiązek zapowiedzi
Sobór Trydencki – dekret
Tametsi 1563
Forma kanoniczna zawarcia małżeństwa
16
10-06-08
Źródła teologii małżeństwa
Natura małżeństwa
Sakramentalność małżeństwa.
Dobro i cele małżeństwa.
Małżeństwo, niezależnie od swojej sakramentalności i
swojego dobra, jest podporządkowane dziewictwu
podejmowanemu dla Królestwa Niebieskiego.
Małżeństwo zostaje podporządkowane „Zasadzie wiary”
(Regula fidei) i zasadom prawnym Kościoła, pozostającym
niekiedy w sprzeczności z prawodawstwem cywilnym.
17
10-06-08
A/ małżeństwo jako środek przeciw pożądliwości
B/ Małżeństwo jako łaska uzdrawiająca, która
pomaga przezwyciężyć grzech.
Piotr Abelard (+1143)
Piotr Lombardo – biskup Paryża
Hugo od św. Wiktora (+1274)
Św. Bonawentura (+1274)
C/ Małżeństwo jako znak łaski pozwalający
realizować dobro.
Św. Albert Wielki (+1280)
18
10-06-08
Małżeństwo jako jeden z siedmiu
sakramentów Nowego Prawa.
Koncepcja średniowieczna
Św. Tomasz Suma Teologiczna,
małżeństwo jest jednym z
sakramentów w sensie ścisłym (por. III
q.62, a.1; q. 65 a.1; II-II q. 100, a. 2,
ad 6).
Bł. Jan Duns Szkot (+1308)
sakramentalność dołącza do zgody
małżeńskiej (consensus), która
realizuje istotę małżeństwa.
19
10-06-08
Istota sakramentu małżeństwa
A/ Małżeństwo realizuje się poprzez zgodę (consensus)
małżonków.
B/ Małżeństwo jest nierozerwalne dopiero po dokonaniu
aktu małżeńskiego.
św. Iwo z Chartres (+1116)
Wilhelm z Champeaux (+1221) i
Piotr Abelard (+1143)
Ugo od św. Wiktora (+1141)
Doktryna św. Hieronima
Ingmar z Reims,
C/ Równoległy rozwój powyższych teorii w wieku XII.
Szkoła paryska (szkoła św. Wiktora) - Piotra Lombardo.
Szkoła bolońska
20
10-06-08
Istota sakramentu małżeństwa
Gracjan, Decretum (1140), W Kurii Rzymskiej, pracowali kanoniści
formowani w szkole bolońskiej, co powodowało określoną praktykę Rzymu
w sprawach dotyczących małżeństwa.
Decretum rozróżnia:
matrimonium initiatum konstytuujące się na mocy zgody małżeńskiej
(consensus)
matrimonium perfectum nazywane tak po akcie małżeńskim
dopełniającym zgodę.
Decyzja magisterium –
Aleksander III (1159(1159-1181) dekret Ex publico - 1170
sakrament małżeństwa wymaga nieodzowne zgody małżonków (consensus) małżeństwo zawarte, lecz niedopełnione jest nierozerwalne, ale nie jest absolutnie
nierozerwalne o ile związek nie został skonsumowany poprzez dopełnienie aktu
małżeńskiego.
Papież Innocenty III (1198(1198-1216) dekret Cum apud Sedem,
Sedem
małżeństwo zawierane poprzez zgodę małżeńską (consensus) jest już w istocie
swej doskonałe (Natomiast jego dopełnienie poprzez akt małżeński, nie dodaje nic
do jego istoty, jednakże dopełnia je na płaszczyźnie znaczenia i wymowy.
21
10-06-08
Cele małżeństwa
A/ Pierwsi scholastycy.
Piotr Lombardo - celem jest prokreacja.
małżeństwo istnieje tylko w tym świecie ze względu na nieuporządkowanie,
jakie jest w człowieku spowodowane grzechem, tzn. jako remedium
concupiscentiae
B/ Teoria podwójnego celu.
Hugo od św. Wiktora celem jest miłość małżeńska i zadanie zobowiązujące
moralnie, tzn. rozpowszechnianie rodzaju ludzkiego.
C/ Św. Bonawentura.
cel podstawowy, - nie jedyny, prokreacja.
wierność i sakrament (zgodnie z doktryną św. Augustyna)
wzajemne wychowywanie się.
D/ św. Tomasz z Aquinu.
Prokreacja
wzajemna wierność [...] i
sakrament
22
10-06-08
Zasadnicze teorie Reformatorów
Małżeństwo jest czymś dobrym i świętym, ale nie
jest sakramentem (Luter 1520, Kalvin 1536);
Małżeństwo jest kontraktem zależnym tylko od
prawa cywilnego (Luter 1523);
Prawodawstwo kościelne wobec małżeństwa jest
nadużyciem (Kalvin 1536, Luter 1537);
Rozwód jest prawowity i dozwolony przez Pismo
Święte (Luter 1520);
23
10-06-08
Zasadnicze teorie Reformatorów
Rozwód jest prawowity w przypadku:
zdrady małżeńskiej,
opuszczenia współmałżonka przez co najmniej dziesięć
lat,
odmowy ze strony żony wypełniania obowiązków
małżeńskich,
odrzuceniu pojednania po czasowej separacji oraz gdy
współmałżonek stanowi przeszkodę w „życiu
chrześcijańskim” (Luter),
w przypadku złego traktowania (Melanchton),
niezgodności charakterów (Bucero),
zdrady i stwierdzonego opuszczenia (Kalvin);
Poligamia jest w niektórych przypadkach dozwolona
(Luter, Melanchton, Bucero, 1539);
24
10-06-08
Zasadnicze teorie Reformatorów
Akt małżeński jest swojego rodzaju
cudzołóstwem, jednakże Bóg, ze względu
na małżeństwo nie traktuje go jako
grzech (Luter 1521);
Śluby dziewictwa i czystości dozgonnej są
grzechem przeciw naturze i nie mogą być
nigdy składane; śluby raz przyjęte nie
stanowią przeszkody do późniejszego
małżeństwa (Luter 1529).
25
10-06-08
małżeństwo widziane tylko w
porządku naturalnym
nierozerwalność małżeństwa tylko
jako zasada
zanegowanie sakramentalności
małżeństwa
26
10-06-08
Dyscyplina Soboru Trydenckiego
24 sesja soborowa -11.11.1563
zdefiniowanie pryncypiów
doktrynalnych
27
10-06-08
I tak to wygląda…
Dziękuję za cierpliwość
28
10-06-08
Biblijne podstawy
sakramentalności małżeństwa
29
10-06-08
Symbolika przymierza małżeńskiego w
ST
Historia zbawienia jako komunia
miłości Boga do człowiek – historia
zbawienia oświetla rzeczywistość
małżeńską
metafory zaczerpnięte życia
małżeńskiego
30
10-06-08
Stworzenie
Rdz 2
Samotność
Pomoc właściwa
Żebro - znak tożsamości – ochrona
tego co najcenniejsze
Pierwszy hymn uwielbienia
31
10-06-08
Prorok Ozeasz
Historia małżeństwa Ozeasza (Oz 1-3) mężczyzna i kobieta powinni kochać się
miłością wierną i bezinteresowną
Małżeństwo niesie z sobą wymagania
prawne, których przekroczenie zasługuje
na karę (Oz 2, 1-15)
Małżeństwo jest upragnione przez Boga i
jest wydarzeniem, w które zaangażowany
jest sam Bóg
32
10-06-08
Prorok Jeremiasz
motyw niewiernej małżonki (Jr 2, 17nn)
przebaczenie i pojednanie ofiarowane
przez Boga – Oblubieńca swemu ludowi
(Jr 3, 1-5; 31, 21-22)
Jahwe zaś zawsze szuka pojednania (Jr
31, 3-4)
Bezżeństwo Jeremiasza, jako znak
zerwania przymierza i odebrania darów
związanych z przymierzem (Jr 16, 1-4)
zapowiedź tryumfu miłości Boga
33
10-06-08
Prorok Izajasz
Nowe przymierze jak gdyby
przymierze małżeńskie (54, 1-3)
Izrael jest żoną, która nigdy nie
zostanie porzuconą (54, 10)
Izrael będzie małżonką, a jej
ozdobą liczne potomstwo (54, 1-5)
34
10-06-08
Prorok Malachiasz
odmienne ujęcie – pokazuje naturę i
charakterystykę małżeństwa
małżeństwo odpowiada projektowi ,
jaki Bóg miał przy stworzeniu
mężczyzny i kobiety – Ml 2,15
należy odrzucić praktykę oddalania
żony 2,16
35
10-06-08
Pieśń nad Pieśniami
Różne interpretacje
dosłowna (pieśń sławiąca miłość
ludzką);
alegoryczna (pieśń miłości Jahwe
do swego ludu);
interpretacja Kościoła –
alegoryczna; mistyczna
36
10-06-08
Nowy Testament
W Chrystusie małżeństwo jako:
obraz przymierza między Bogiem a
Jego ludem, którego pełną
realizacją jest tajemnica miłości
między Chrystusem a Kościołem,
obraz przymierza małżeńskiego
między mężczyzną a kobietą jako
znaku i urzeczywistnienia
przymierza miłości między
Chrystusem i Kościołem.
37
10-06-08
Ewangelie
Posługują się językiem i terminologią zaczerpniętą
małżeństwa i życia małżeńskiego [na wzór ST]:
Pan Młody (Mt 9, 14-17)
Jan Chrzciciel – przyjaciel Oblubieńca (J3, 22-39)
Królestwo niebieskie porównane do przyjęcia weselnego (Mt
25, 1-13; 22, 1-14)
Obecność Jezusa na weselu w Kanie Galilejskiej (J2, 1-11)
godność małżeństwa; „zapowiedź że od tej pory będzie
małżeństwo skutecznym znakiem obecności Chrystusa”
(KKK1613)
„Jezus, który przyszedł do Kany Galilejskiej, jest zwiastunem
Boże prawdy o małżeństwie, takiej prawdy, na której może
oprzeć się ludzka rodzina w perspektywie wszystkich
życiowych doświadczeń (GrS 18)
38
10-06-08
W kontekście listu
rozwodowego
Klauzule rozwodowe – Mt 19, 3-9 ; Mt 5, 20-48
partykuły– me - parektos -
Me - ani nawet, choćby:
Mt 19 –
Kto oddala swoją żonę - choćby w wypadku nierządu - a bierze
inną, popełnia cudzołóstwo
Parektos – wyłącznie, nawet
Mt 5 –
Każdy, kto oddala swoją żonę – nawet w wypadku nierządu naraża ją na cudzołóstwo
Znaczeni pojęcia porneia (tłum jako cudzołóstwo)
Klauzule mówią o możliwości separacji a nie rozwodu
kto oddala swoją żonę (co jest dozwolone w przypadku cudzołóstwa)
bierze inna (co jest zabronione) popełnia cudzołóstwo
39
10-06-08
Listy Pawła
1Kor 7, 1-39
Małżeństwo jest święte i dlatego
chrześcijanie mogą pobrać się tylko „w
Panu” (7,39)
Małżeństwo zawierają ludzie odrodzeni
przez chrzest dlatego powinno być
szanowane przez wszystkich (7, 17)
racja wszystkich rad i przestróg jakie św.
Paweł kieruje do małżonków (7, 3-5. 1011)
wymiar sakramentalny i charyzmatyczny
(7,8.17.24)
Lekarstwo na pożądliwość jako jeden z
celów małżeństwa
40
10-06-08
Listy Pawła
Ef 5, 21-33
kontekst listu: misterium Chrystusa które
urzeczywistnia się w Kościele; powołanie
chrześcijańskie, jako wzór dla
ochrzczonych
w małżeństwie zawarta jest cząstka
tajemnicy, dlatego rzuca ono światło na
tajemnicę miłości Chrystusa do Kościoła
Małżeństwo jest wielką tajemnicą
rozważane w odniesieniu do relacji
Chrystus - Kościół
właściwa interpretacja dogmatyczna Sobór w Trydencie wskazuje, że apostoł
sugeruje w tym miejscu sakramentalny
charakter małżeństwa chrześcijańskiego
41
10-06-08
Wykład wstępny
42
10-06-08
Małżeństwo – sakramentem
wyjątkowym
Dzieło stworzenia – Pan Bóg chce
człowieka, który jest kobietą i
mężczyzną: Dlatego opuści człowiek ojca i
matkę, a połączy się z żoną swoją i będą dwoje jednym
ciałem
Chrystus wynosi do godności
Sakramentu ludzkie przymierze
miłości – to co ludzkie i piękne może stawać się
święte
Szafarze sakramentu
43
10-06-08
Kontekst
Eucharystia
– obecność wspólnoty oznacza, że
małżeństwo chrześcijańskie
pozostając sprawą osobistą nie jest
już sprawą prywatną
Słuchanie
Słowa Bożego
– Pan Bóg obecny w małżeństwie
zaprasza do wspólnego budowania
miłości
44
10-06-08
OBRZĘDY SAKRAMENTU
MAŁŻEŃSTWA
45
10-06-08
Sakramentalne pytania
46
10-06-08
I pytanie:
Czy chcecie dobrowolnie i bez żadnego przymusu
zawrzeć związek małżeński?
Pytanie o teraźniejszość
Osobiste pytanie o wolność decyzji
Miłość nie znosi przymusu w
żadnej formie
Konieczność refleksji nad własną
decyzją
47
10-06-08
II pytanie:
Czy chcecie wytrwać w tym związku w zdrowiu i
chorobie, w dobrej i złej doli, aż do końca życia?
Pytanie dotyczące przyszłości
Miłość nie może zatrzymywać się
tylko na dostrzegalnych motywach
Decyzja miłości „na zawsze”,
przyjmuje, iż okoliczność zawsze
ulegają zmianom, natomiast te
zmiany nie mogą wpływać na
pierwszą decyzję o małżeństwie
Konieczność deklaracji
ryzykownych, ale wiążących
48
10-06-08
III pytanie:
Czy chcecie z miłością przyjąć i po katolicku wychować
potomstwo, którym Bóg zechce was obdarzyć?
Trzy aspekty rozumienia miłości małżeńskiej:
1) płodność:
miłość małżeńska ukierunkowana jest na przekazywanie
życia
2) współudział w dziele stwórczym:
miłość małżeńska w kontekście płodności jest
szczególnym znakiem miejsca w relacji z Panem
Bogiem jako jedynym dawcą życia (…Bóg zechce
obdarzyć…- dziecko nie jest własnością, ale darem)
3) promieniowanie miłości:
miłość małżeńska domaga się odnalezienia nowego
sposobu na kochanie innych ludzi – od chwili zawarcia
małżeństwa relacja z przyszłymi dziećmi, z własnymi
rodzicami, teściami, innymi członkami rodziny, jak
również z przyjaciółmi staje się relacją małżonków
49
10-06-08
Hymn do Ducha Świętego
wołanie do Ducha św. – aby dobra
wola człowieka mogła się
zrealizować.
relacja kobiety i mężczyzny
uświęcona obecnością zaproszonego
Boga. – Przybądź Duchu
Stworzycielu…
50
10-06-08
Przysięga małżeńska
– wyrażenie zgody małżeńskiej
51
10-06-08
Podajcie sobie prawe dłonie…znak towarzyszący przysiędze
Symbol ukazujący jak rozumiana jest
zależność między małżonkami:
- podanie sobie rąk nie krępuje ruchów a
jednocześnie pozwala budować zaufanie,
iż mąż/żona jest na wyciagnięcie ręki, że
można na niego/ na nią liczyć.
- Małżeństwo nie jest drogą ograniczania
wolności małżonków, ale jest przestrzenia
gdzie dwie wolności spotykają się i
podejmują decyzję o wspólnym
urzeczywistnianiu się
52
10-06-08
Stuła- małżonkowie jako szafarze
sakramentu małżeństwa
…a od szafarzy żąda się jednego,
aby byli wierni…(…)
Przygotowanie do małżeństwa to nie
tylko wiedza, ale również, jeżeli nie
przede wszystkim gotowość na
przyjęcie Łaski. Możliwe staje się to
przez stan łaski uświęcającej –
dobra spowiedź.
53
10-06-08
Przysięga małżeńska
akt prawny
oznacza to, iż łaska sakramentu nie jest wyrazem
„kościelności” tej rzeczywistości, jak to się niekiedy
sugeruje mówiąc o „ślubie kościelnym”, ale ogarnia
całe życie i wszystkie jego wymiary. Innymi słowy
mężczyzna i kobieta kontynuują całe swoje życie jako
mąż i żona.
Poprzez wyrażenie zgody
małżeńskiej (przysięga) przyjmuje
się drugą osobę w całości taka jako
ona jest jednocześnie daruje się jej
całego siebie: …biorę Ciebie … i
ślubuję Ci…
54
10-06-08
Obrączki
konsekwencje wyrażonej zgody
małżeńskiej: …przyjmij na znak
mojej miłości i wierności…
Zaufanie - permanentna decyzja,
ponawiana za każdym razem, gdy
nie można domagać się dowodów i
potwierdzeń
55
10-06-08
I tak to wygląda…
Dziękuję za cierpliwość
56