Chemia ogólna i nieorganiczna

Chemia ogólna i nieorganiczna
W zadaniach 1–9 oznaczenia literowe X i Y opisują te same pierwiastki.
Zadanie 1. (10 pkt.)
Zapis K2L8M8N2 przedstawia konfigurację elektronową pierwiastka X, natomiast zapis
K2L8M6 konfigurację elektronową pierwiastka Y.
a.
Podaj symbole pierwiastków oznaczonych literami X i Y.
Symbol pierwiastka X to ............
Symbol pierwiastka Y to ..............
b.
Określ położenie pierwiastków X i Y w układzie okresowym.
Symbol
pierwiastka
c.
Numer
grupy
Numer
okresu
Określ liczbę cząstek elementarnych w atomach pierwiastków X i Y (protonów,
neutronów, elektronów).
Symbol cząstki
elementarnej
Atom pierwiastka
X
Atom pierwiastka
Y
p
n
ed.
Wymień po dwie właściwości fizyczne pierwiastków X i Y.
Właściwości pierwiastka X: ..............................................................................................
Właściwości pierwiastka Y: ...............................................................................................
e.
Czy tlenki pierwiastków X i Y mają wpływ na powstawanie kwaśnych deszczów?
Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi równaniami reakcji.
Równanie reakcji 1: ...........................................................................................................
Równanie reakcji 2: ...........................................................................................................
1
Zadanie 2. (8 pkt.)
Podaj wzory sumaryczne wymienionych poniżej związków pierwiastka X oraz związków
pierwiastka Y.
Rodzaj związku
pierwiastka X
Wzór sumaryczny związku
Tlenek
Wodorotlenek
Siarczek
Chlorek
Azotan(V)
Rodzaj tlenku
pierwiastka Y
Wzór sumaryczny związku
Tlenek Y(VI)
Tlenek Y(IV)
2
Zadanie 3. (16 pkt.)
Jakie substancje (lub warunki) są niezbędne w celu przeprowadzenia przemian oznaczonych
cyframi 1–8 na poniższych schematach? Zapisz równania zachodzących reakcji chemicznych.
a.
8
Pierwiastek X
3
1
tlenek pierwiastka X
5
4
azotan(III) X
7
2
wodorotlenek pierwiastka X
6
siarczan(VI) pierwiastka X
Równania reakcji:
1. ............................................................................................................................................
2. .............................................................................................................................................
3. .............................................................................................................................................
4. .............................................................................................................................................
5. .............................................................................................................................................
6. .............................................................................................................................................
7. .............................................................................................................................................
8. .............................................................................................................................................
3
b.
Pierwiastek Y
1
5
H2YO3
YO2
2
YO3
6
7
Na2YO3
3
H2YO4
4
CaYO4
8
Na2YO4
Równania reakcji:
1. ............................................................................................................................................
2. .............................................................................................................................................
3. .............................................................................................................................................
4. .............................................................................................................................................
5. .............................................................................................................................................
6. .............................................................................................................................................
7. .............................................................................................................................................
8. .............................................................................................................................................
4
Zadanie 4. (4 pkt.)
Na podstawie wzorów ogólnych (podanych w tabeli) zapisz wzór sumaryczny cząsteczki
pierwiastka Y i jego związków. Określ rodzaj wiązań w nich występujących.
Wzór ogólny substancji
Wzór sumaryczny cząsteczki
pierwiastka Y lub wzór jego
związku
Rodzaj wiązania
występującego
w podanej substancji
Y8
YO2
XY
H2Y
5
Zadanie 5. (4 pkt.)
Mając do dyspozycji tlenek pierwiastka X, wszystkie potrzebne odczynniki oraz sprzęt
laboratoryjny, zaplanuj i wykonaj doświadczenia, których wynik pozwoli ustalić, jaki
charakter chemiczny ma tlenek pierwiastka X.
a.
Charakter chemiczny tlenku pierwiastka X można zbadać, wykonując doświadczenie
zilustrowane poniżej zamieszczonym schematem.
b.
Badając zachowanie tlenku pierwiastka X, obserwuje się:
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
c.
Po dodaniu wody do tlenku pierwiastka X zaszła reakcja, którą można opisać następującym
równaniem:
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
d.
Z doświadczenia polegającego na badaniu zachowania się tlenku pierwiastka X w wodzie i
określeniu odczynu roztworu wnioskujemy, że:
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
6
Zadanie 6. (9 pkt.)
Pamiętając,
że
wskaźniki
kwasowo–zasadowe
w
danym
środowisku
przyjmują
charakterystyczne zabarwienie, uzupełnij podaną niżej tabelę.
Rodzaj środowiska
Środowisko kwaśne
Środowisko obojętne
Środowisko zasadowe
Co decyduje
o charakterze
środowiska?
Wartość pH
Zabarwienie papierka
uniwersalnego
Zabarwienie
fenoloftaleiny
Zabarwienie oranżu
metylowego
Zabarwienie wywaru
z czerwonej kapusty
7
Zadanie 7. (4 pkt.)
Podaj wzory sumaryczne oraz nazwy dwóch tlenków, które mają taki sam charakter
chemiczny, jaki wykazuje:
a. tlenek pierwiastka X
Wzór sumaryczny tlenku
Nazwa tlenku
b. tlenek pierwiastka Y, w którym pierwiastek Y ma maksymalną wartościowość
Wzór sumaryczny tlenku
Nazwa tlenku
Zadanie 8. (2 pkt.)
Odparowano do sucha 100 g roztworu o stężeniu 15 % mas. Masa otrzymanego osadu chlorku
pierwiastka X wynosiła:
a. 30 g;
b. 0,015 kg;
c. 0,03 kg;
d. 60 g.
8
Zadanie 9. (4 pkt.)
Przeprowadzono reakcję spalania pierwiastka Y, otrzymując 320 g jego tlenku. Pierwiastek Y
w tlenku miał maksymalną wartościowość.
a.
Napisz równanie reakcji spalania pierwiastka Y.
………………………………………………………………………………………………………
b.
Oblicz masę tlenu potrzebną do spalenia 12,8 g pierwiastka Y.
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
c.
Wiedząc, że gęstość tlenu wynosi 1,4 g/dm3, oblicz objętość tlenu potrzebną do spalenia
6,4 g pierwiastka Y.
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
d.
Oblicz stosunek masowy pierwiastka Y do tlenu w otrzymanym tlenku.
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
9
Zadanie 10. (6 pkt.)
Korzystając z wykresu rozpuszczalności, uzupełnij poniższą tabelę.
Nazwa substancji
Temperatura,
º
C
Sacharoza
40
Sacharoza
60
Chlorek sodu
20
Chlorek sodu
90
Siarczan(VI)
miedzi(II)
Siarczan(VI)
miedzi(II)
Rozpuszczalność,
g/100 g wody
Masa nasyconego
roztworu,
g
30
90
Rysunek. Krzywe rozpuszczalności wybranych substancji
10