Bilans płatniczy Zestawienie wszystkich transakcji pomiędzy krajem

Bilans płatniczy
Zestawienie wszystkich transakcji pomi dzy krajem a zagranic . Składa si z rachunku obrotów
bie cych, rachunku obrotów kapitałowych i salda transakcji wyrównawczych
=
+
+
+
=
+
+
=
Eksport towarów
import towarów
bilans wymiany towarowej
eksport usług
import usług
opłaty netto
dochody netto z inwestycji
Bilans wymiany towarów i usług
przekazy pracowników za granic netto
pomoc mi dzynarodowa
Rachunek obrotów bie cych (CA)
bilans transakcji niewidzialnych
jednostronne transfery
Bilans płatniczy
=
Zagraniczne inwestycje bezpo rednie brutto
polskie inwestycje bezpo rednie brutto za granic
zagraniczne inwestycje portfelowe brutto (pasywa)
udziałowe papiery warto ciowe
dłu ne papiery warto ciowe
inwestycje portfelowe brutto za granic (aktywa)
udziałowe papiery warto ciowe
dłu ne papiery warto ciowe
rachunek obrotów kapitałowych
+
+
rachunek obrotów bie cych
rachunek obrotów kapitałowych
bł dy i opuszczenia
=
+
=
bilans ogólny
saldo transakcji wyrównawczych (oficjalne aktywa rezerwowe)
bilans płatniczy
+
-
Bilans płatniczy (na bazie transakcji, statystyka GUS
Rachunek obrotów bie cych jest okre la nadwy k PNB nad wydatkami
Je eli rachunek bie cy jest ujemny to kraj musi by po yczkobiorc wobec reszty wiata
Deficyt na rachunku bie cym musi by sfinansowany nadwy k na rachunku kapitałowym
+ ewentualne saldo bł dów i opuszcze
mld zł
e ks po rt to waró w
impo rt to waró w
bilans wymiany to waro we j
e ks po rt us ług
impo rt us ług
bilans us ług
przyc ho dy
ro zc ho dy
do c ho dy z inwe s tyc ji ne tto
przyc ho dy
ro zc ho dy
trans fe ry ne tto
Rac hune k bie c y
2003
237,3
259,5
-22,2
43,4
41,4
2,0
8,3
20,3
-12,0
20,7
4,2
16,5
-15,7
Wzrost gospodarczy
Uj cie długookresowe:
wszystkie kategorie ekonomiczne zmienne,
równowaga mi dzy poda a popytem na wszystkich rynkach,
PKB na poziomie potencjalnym
w ekonomii długi okres: czas wystarczaj cy na osi gni cie równowagi
Uj cie krótkookresowe:
sztywne niektóre ceny,
brak równowagi na niektórych rynkach,
Model długookresowy opisuje cie k wzrostu gospodarczego
Czynniki wzrostu gospodarczego:
praca (siła robocza)
kapitał (skumulowane inwestycje)
technologia i wiedza
ziemia ?
Wzrost gospodarczy
Siła robocza – zasób osób zdolnych i chc cych pracowa b d cych w wieku produkcyjnym
Polska: od 18 do 59 lat dla kobiet / od 18 do 64 lat dla m czyzn
bezrobotni – osoby nie mog ce znale pracy oraz chc ce i mog ce pracowa
Kapitał – zakumulowane inwestycje przeszłych okresów: wył cznie kapitał rzeczowy,
kapitał finansowy nie jest kapitałem w uj ciu makroekonomicznym, jest tylko form
dokumentowania zmian wła cicielskich.
Technologia – decyduje ile mo na wytworzy z kombinacji danej ilo ci pracy i kapitału. Post p
techniczny zwi ksza produktywno czynników produkcji
Funkcja produkcji: Y = f(N, K, A) gdzie N – zasób siły roboczej, K – kapitał, A – poziom
technologii. K i A s efektami wcze niejszych decyzji, poszukujemy warunków dla pełnego
zatrudnienia
Prawo malej cego produktu kra cowego:
wraz ze wzrostem zaanga owania jednego z czynników maleje kra cowy produkt
Wzrost gospodarczy
Uj cie długookresowe: rynki w równowadze - zgłaszany popyt równy oferowanej poda y
Na rynku pracy cena pracy jest równa kra cowemu produktowi pracy.
Cena pracy:
płaca realna : płaca nominalna podzielona przez poziom cen
uj cie w warto ciach realnych – bez zniekształce inflacyjnych
Popyt na prac jest odwrotnie proporcjonalny do ceny pracy
Poda pracy jest wprost proporcjonalna do ceny pracy ale:
efekt dochodowy - wzrost płacy realnej powoduje wzrost bogactwa i spadek gotowo ci do
pracy
efekt substytucyjny – wzrost płacy realnej powoduje wzrost kosztu alternatywnego wolego
czasu, w efekcie zwi ksza si skłonno do pracy
wzajemne oddziaływanie tych efektów jest ró ne w ró nych krajach
Efekt netto jest zbli ony do zera, długookresowa krzywa poda y pracy jest prawie pionowa
Wzrost gospodarczy
Pełne zatrudnienie: wielko zatrudnienia w punkcie równowagi na rynku pracy
nadal s osoby niepracuj ce
naturalna stopa bezrobocia – stopa przy równowadze na rynku pracy, stopa długookresowa
obejmuje osoby:
nie maj ce ch ci pracowa przy danym poziomie płac realnych
b d ce w trakcie zmiany pracy (b.frykcyjne)
przy wzro cie wydajno ci krzywa popytu idzie w gór ze wzgl du na wi ksz produkcj
kra cow – równowaga przy wy szej płacy realnej,
przy wzro cie poda y krzywa poda y przesuwa si w prawo – równowaga przy ni szej płacy
realnej
Potencjalny PKB – PKB przy pełnym zatrudnieniu, zakłada si
ograniczenia w długim okresie
e pozostałe czynniki nie stanowi
Y* = F(N*, K, A)
W modelu długookresowym gospodarka zawsze funkcjonuje przy pełnym zatrudnieniu, a produkt
równy jest potencjalnemu PKB. Model długookresowy nie nadaje si do wyja niania
krótkookresowych waha PKB.
Długookresowy wzrost gospodarczy
Polityka fiskalna: decyzje dotycz ce dochodów i wydatków rz dowych
Polityka pieni na: decyzje dotycz ce poda y pieni dza
Je eli polityki maj wpływa na PKB musz zmienia jeden z czynników wzrostu
Stopa procentowa i PKB
wzrost stopy procentowej powoduje
spadek konsumpcji bo: wzrost kosztu kredytu konsumpcyjnego
spadek inwestycji bo: wzrost kosztu kredytu
spadek eksportu netto bo: ta szy import + wzrost kursu -> ta szy import
w rezultacie nast puje spadek PKB
Klasyczna dychotomia: oddzielenie wielko ci realnych od nominalnych,
wielko ci realne wpływaj tylko na inne wielko ci realne;
wielko ci nominalne wpływaj tylko na inne wielko ci nominalne