Filatelista 1991.01

Nr 1
PISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW
(819)
Rok XXXVI II
styczeń
1 991 r.
Cena 2700 zł
Laureat
Nagrody Nobla
Lech Wałęsa
G0AŃ K1
1990 - 12 - 12
Redakcja miesicznika "F-ILATELIST A"
Aleja 3 Maja 12
00-391 Warszawa
PIERWSZY DOZO OWO. FOC
12 grudnia 1990 r. wprowadzono do
obiegu znaczek pocztowy wartości 1700 zł
emisji „Laureat Nagrody Nobla — Lech
Walęsa" (Zarządzenie Ministra Łączności
nr 45 z 27 XI 1990 r.).
Znaczek wydrukowano w PWPW techniką offsetową, na papierze kredowanym, w formacie 39,5 x 31,25 mm, w kolorach: szarym, pomarańczowym i czarmln.sztuk.
sztuk.
nym, w nakładzie 5mm.
W dniu wprowadzenia znaczka do
obiegu była w sprzedaży FDC, opatrzona
datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up. Gdańsk 1 (p. reprodukcja).
Znaczek, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Michał Piekarski.
Znaczek z Lechem Wałęsą — laureatem Pokojowej Nagrody Nobla w 1983 r.
— uzupełnia wydaną w 1982 r. serię znaczków pocztowych emisji „Polscy laureaci
Nagrody„Nobla", która prezentowała
y
Rey
Władysława
Henryka i ewic
monta, Marię Skłodowską-Curie i Czesława Miłosza.
DATOWNIKI Z DOPISYWANĄ NAZWĄ PLACÓWKI
używane po wojnie
CZ.
Wśród stempli prowizorycznych, używanych
przez pocztę polską po II wojnie światowej,
szczególne miejsce zajmują datowniki z usuniętym napisem, na których nazwa miejscowości
została dopisana ręcznie, przeważnie atramentem. Nazwę placówki z datownika (używanego
później jako „niemego" 2 ), usuwano zarówno
w przypadku jej niemieckiego brzmienia jak
i wówczas, gdy w danej placówce był w użyciu
datownik pochodzący z innej placówki pocztowej (co się czasami zdarzało). Polskie Znaki
Pocztowe zarejestrowały tylko niektóre
z przedstawionych datowników, nie zawsze
uwzględniając odręcznie dopisywane nazwy
miejscowości.
Przypadki używania datowników niemych,
do których dopisywano ręcznie nazwę placówki pocztowej, zdarzały się bardzo rzadko;
skrupulatne wieloletnie poszukiwania pozwoliły mi zarejestrować tylko kilkanaście takich
faktów. Z reguły działo się to zaraz po uruchomieniu placówki, kiedy znaleziony lub przyniesiony datownik ułatwiał wprawdzie kasownie
znaczków pocztowych czy potwierdzanie nadania przesyłki „opłacono gotówką", jednak ze
względu na swe brzmienie wymagał zmiany
nazwy placówki. Usunięcie napisu z datownika nie nastręczało trudności: można to było
wykonać na miejscu, przy użyciu nawet prymitywnych, prostych narzędzi. Brak w placówce
pocztowej jakiejkolwiek pieczątki z prawidłową nazwą miejscowości powodował, że jej
brzmienie wpisywano do datownika odręcznie.
Było to zgodne z jednym z najwcześniejszych
poleceń władz pocztowych, które już w pierwszych tygodniach po wyzwoleniu wschodnich
terenów Polski, bo w sierpniu 1944 r., zwracały
uwagę placówkom pocztowym: ,,...niektóre
urzędy pocztowe posiugują się stemplami lub
pieczęciami o niemieckim brzmieniu placówki
pocztowej" i „...zabrania się jednostkom pt używania podobnych stempli". Polecenie to było
respektowane również później, w 1945 r.,
w miarę uruchamiania placówek pocztowych
zarówno na terenach włączonych w 1939 r. do
Rzeszy, jak i w otwieranych na Ziemiach Zachodnich. Odstępstwa od tej zasady były nieliczne. O jednym z nich niegdyś pisałem Z .
Prezentowane datowniki, to w większości
stemple dzienne lub ambulansowe, rzadko
okolicznościowe, poczty Rzeszy Niemieckiej
(Cieplice, Długopole Zdrój, Elbląg, Jar, Kalisz, Koronowo, Lęgowo, Olsztyn, Solice Dol2
ne, Ziębice, Żmigród), ale są wśród nich również dwa datowniki przedwojenne poczty II
Rzeczypospolitej (Włodawa i Zółkiewka) oraz
dwa datowniki poczty ZSRR (Nur i Supraśl)
z okresu, kiedy te miejscowości znalazły się
przejściowo pod okupacją sowiecką. Ciekawe,
ale wśród zarejestrowanych przeze mnie datowników z dopisywaną ręcznie nazwą miejscowości, nie ma datowników GG. Nie znaczy
to, iż nie używano zaraz po wyzwoleniu datowników GG z usuniętą nazwą placówki pocztowej w tych przypadkach, gdy okupant
„zgemianizowar nazwę miejscowości (Jarosław, Piotrków Trybunalski), ale posługiwano
się tam — obok beznapisowego datownika
— pieczątką z polską nazwą urzędu pocztowego.
W poniższym zestawieniu używam skrótów,
stosowanych w Polskich Znakach Pocztowych.
1. Cieplice (obecna nazwa Cieplice Śląskie,
kod 58-560).
W PZP wzmianka: „C 14a dat.met.niem.
BAD WARMBRUNN a — Zez. e30 VI11.45
II 02 m".
Przedstawiony na fot.I jest innym datownikiem, niż odnotowany w PZP, sprzed 1 wojny światoWej, o 28 mm, bez wyróżnika; używany prawdopodobnie także w sierpniu 1945 r.
Zaprezentowany datownik pochodzi z odbitki
archiwalnej.
2. Dlugopole Zdrój (początkowo Dłużewo,
obecnie kod 57-520).
W PZP nie ma wzmianki. Zaprezentowany
datownik (fot.2) opublikował B. Brzozowski',
wyjaśniając jego genezę. Jednoobrączkowy datownik z mostkiem pochodzi z okresu X1.45
— 11.46, gdy obecne Długopole Zdrój nazywało się Dlużewo.
3. Elbląg (obecnie kod 82-360).
W PZP wzmianka: „E lb — dat. owalny
nazwa odręcznie, st. a lub bez nazwy — Zez
38x27 1.46 IIF."
Nieliczne, zachowane z tego okresu przesyłki, ostemplowane tym datownikiem, tylko
sporadycznie mają napis odręczny atramentem.
4. Kalisz (obecnie kod 62-800).
W PZP wzmianka: „K 5 dat. KALISCH
— później usunięto lit. „CH", w końcu dopisano lit. „Z" — Zcz o 29 11.45 1102 p / a, b".
Datowniki Kalisza opisałem swego czasu
w specjalnym szkicu 2 dlatego nie omawiam
tutaj bliżej tego zagadnienia.
5. Koronowo (obecnie kod. 86-010).
W PZP nie ma wzmianki. Datownik z ręcznie dopisaną nazwą miejscowości był używany
w kwietniu i maju 1945 r., pokazał go B.
Rejnowski w swym artykule•.
6. Lęgowo (obecnie kod 83-031).
W PZP nie ma wzmianki. Datownik z ręcznie dopisywaną nazwą był używany w październiku 1945 r.
7. Nur (obecnie koel 07.322).
W PZP wzmianka: „N 58 dat. rosyjski
z usuniętym napisem, w górnej części odr.
nazwa — Zcz e 28 11.45 02/ d".
Niezmiernie rzadki list z tym datownikiem,
który widziałem w nie istniejącym już zbiorze
S. Adamskiego upewnił mnie, że datownik ten
byl stosowany już w styczniu 1945 r., prawdopodobnie zaraz po uruchomieniu placówki
pt. Data 11.5.45 na datowniku, pokazanym na
fot. 7 pochodzi z odbitki, przekazanej w 1946
r. Muzeum PiT.
fOt. 8
8. Olsztyn 1 (obecnie kod 10-001)
W PZP nie ma wzmianki. Bardzo rzadka
koperta, pokazana na fot. 8 została nadana
w dniu uruchomienia upt Olsztyn 1 tj. dn.
14.4.1945 r. jako trzecia przesyłka polecona.
9. Sokolowsko (początkowo Jar, obecnie
kod 58-351).
W PZP wzmianka: „S 91a — dat, niem.
napis zamazany, w górnym sektorze napis odr.
Jar — Zez o 29 11.46 02 p/ d".
Chociaż wg PZP inny kasownik wprowadzono dopiero w październiku 1946 r., przesyłki opatrzone datownikiem z zamazaną nazwą
miejscowości i dopiskiem atramentem „Jar"
lub bez tego dopisku, widziałem tylko z lutego
1946 r.
cdn
JANUSZ ZB. PIEKUT
Wprawdzie Jerzy Tokar (por. artykuł Błędy
w informacjach o historii poczty w GG", HBF R.
XXVIII, 1987, nr 1 (99) s.8) uważa, że określenie
datownika pocztowego z usuniętą nazwą miejscowości jako „niemego" jest błędem, proponując nazwy
„beznapisowy" lub „bezmiejscownikowy", jednak
określenie „niemy" bardzo silnie zakorzeniło się
w polskim nazewnictwie filatelistycznym i bylo zawsze używane przez znawcę zagadnienia stempli prowizorycznych Mariana Kościelniaka (por. artykuł
„SchSriberg — Szymbark — Sulików", Wroclawskie
WF, R. VII, 1967, nr 4 (25) s. 271 „Tak powstałe
kalendarze pocztowe noszą w polskiej nomenklaturze filatelistycznej miano datowników niemych").
J.Z. Piekut „O stemplach prowizorycznych stosowanych w Kaliszu w 1945 r.", HBF, R. XXVII,
1986, nr 2 (96) s. 67.
B. Brzozowski „Prowizoria pod lupą", HBF, R.
XX, 1979, nr I (67) s. 41.
° B. Rejnowski „Prowizoria lat 1945-1947". „Filatelista", R. XXXVI, 1989, nr 15 (797) s. 338.
3
(1914-1915)
W początkowej fazie I wojny światowej,
lub austriackich, poświęcone temu zagadnieziemie wchodzące przed rozbiorami w skład
niu.
Rzeczypospolitej, stały się terenem działań
Jest to zatem temat otwarty do badań. Niezbrojnych między Rosją z jednej strony, a Niestety, nie znamy materiałów źródłowych, pomcami i Austrią z drugiej. Od pierwszych dni
zwalających chociażby na wstępną systematywojny wojska austriackie ponosiły ciężkie klękę zagadnienia. Relacje osób, które przebywaski. Po sierpniowych walkach na linii rzeki
ły w tym czasie na okupowanych terenach, też
Gniła Lipa (linia Gliniany — Przemyślany
niewiele wnoszą, gdyż są zbyt ogólnikowedub
— Rohatyn — Halicz) oddziały 3 i 8 armii
były pisane dla celów propagandowych. Dotyrosyjskiej pod dowództwem generałów Ruzsczą zresztą prawie wyłącznie Lwowa. Oto
kiego i Brusiłowa, w dniu 3 września (20 sierpprzykład takiej relacji, autora nie znanego
nia) 1914 r., zajęły Lwów i pady dalej na
z nazwiska, z książki wydanej w Wiedniu na
zachód. Zagrożony był Kraków, z którego
początku 1915 roku „Lwów po inwazji rosyjsewakuowały się już liczne urzędy. Dopiero
kiej. Wrzesień — grudzień 1914. Opowiadanie
krwawe walki pod Limanową w grudniu 1914
naocznego świadka":
r. powstrzymały dalsze posuwanie się wojsk
Urząd pocztowy i telegraficzny funkcjonuje
rosyjskich w kierunku zachodnim. Pozostająca
także prawie wyłącznie dla wojskowości. Listów
w oblężeniu, daleko poza frontem, austriacka
we Lwowie z mieszkańców prawie nikt nie pisze
twierdza Przemyśl została przez Rosjan zdobyi nie otrzymuje, gdyż przekonano się, że szkoda
ta 22 marca 1915 r.
wyrzucać grosza na marki — listy nie dochodzą,
W rezultacie opisanych wyżej działań ofento samo można powiedzieć o telegramach.
sywnych Rosjan, Bukowina i znaczna część
— Tak więc Lwów prawie że zupełnie odcięty
Galicji znalazły się pod okupacją rosyjską.
jest od świata nie tylko od zachodu Europy, ale
Rosja traktowała swoją obecność w Galicji
nawet od miast prowincjonalnych w/ e/ wschojako dziejową misję wyzwoleńczą, stąd też, nie
dniej części kraju.'
czekając na ostateczny wynik wojny, przyłąNieco szczegółów o poczcie rosyjskiej i teleczyła zdobyte na Austrii tereny do imperium
fonach we Lwowie pod okupacją rosyjską poRomanowych. Z anektowanych do Rosji ziem
daje w swojej książce Józef Bialynia Cholodeutworzone zostały nowe gubernie: czerniowieccki, współpracujący z Rosjanami przy uruchoka, tarnopolska, lwowska i przemyska. Na
mieniu telefonów miejskich'. Relacje Bialyni
Ziemiach tych zaprowadzono administrację roCholodeciciego są bardziej wyważone, chociaż
syjską. Walutą obiegową stał się rubel rosyjski,
też bardzo ogólnikowe.
stanowiący równowartość 3.33 korony.
W obiegu były również znaczki rosyjskie.
Okupacja rosyjska we Wschodniej Galicji
trwała około 10 miesięcy. Po ofensywie aust,i)
riackiej pod Gorlicami w maju 1915 r., wojska
.1 i j.S.t..li
.
rosyjskie zostały zmuszone do odwrotu i opuszczenia Galicji. 22 czerwca 1915 r. oddziały
iłifflp.1....1.14. Jr
t.
austriackie ponownie wkroczyły do Lwowa.
wt,liet-trit...19....
Walki przeniosły się wkrótce na terytorium
Rosji.
O działalności poczty we wschodniej Galicji
— Dsowitat.14. i,
'
pod okupacją rosyjską 1914 I 1915 wiadomo
dotychczas stosunkowo niewiele. Literatura filatelistyczna, dotycząca tego zagadnienia, jest
fot. 1
bardzo uboga i fragmentaryczna. Należy tu
wymienić krótki artykuł Marcela Koseve z PaW tej sytuacji musimy opierać się głównie na
ryża „Oblężenie Przemyśla 1914-1915 i okupazachowanych do naszych czasów przekazach
cja rosyjska", zamieszczony w „Filateliście" nr
filatelistycznych. Z przekazów tych wiadomo,
5 z 1964 r., w którym autor opisał stemple
że Rosjanie stosunkowo szybko uruchomili
rosyjskiej poczty polowej nr 120. Wzmiankę na
własną łączność pocztową na okupowanych
ten sam temat mamy rownież w opracowaniu
terenach. Oto karta pocztowa polecona nadJanusza Batora „Z dziejów poczty w Przemyśana w Warszawie w dniu 24 sierpnia (7 wrześlu", drukowanym w numerze 2 HBBF z 1985
nia) 1914 r. do Lwowa, a więc czwartego dnia
r. Być może istnieją jeszcze inne, nie znane mi
po zajęciu tego miasta przez wojska rosyjskie
(fot.1).
W wyniku ofensywy rosyjskiej Lwów
dotychczas opracowania autorów rosyjskich
1
21
i Warszawa znalazły się w tym czasie po jednej
stronie frontu. Autorka tej karty pisze na wstępie: Powiedziano nam, że na pocztę można
oddawać Osty i że one po jakich 10 dniach na
miejsce dotr ą, więc piszę. Karta szła do Lwowa
okrężną drogą przez St. Petersburg, gdzie była
7/ 20 września 1914 r.. na co wskazuje stempel
poczty petersburskiej. We Lwowie była 11 / 24
września 1914, gdzie została ostemplowana
stemplem z legendą „Zapasu. poczt. kontom
N 114".
1101TOBASI KAPTO1tA
f.1..a.. 11.
11.
4,1.
k
(kp
fot. 2
polskim, czeskim, rumuńskim, francuskim, angielskim i niemieckim °.
Skoro dopuszczona została korespondencja
w różnych językach europejskich, to musiała
również istnieć wymiana korespondencji z zagranicą. Dzięki uprzejmości p. Jerzego Jagodzińskiego z Warszawy mogę pokazać fotokopię listu handlowego, wysłanego z okupowanego Lwowa do Krakowa, leżącego w tym
czasie po przeciwnej stronie frontu. List został
opłacony znaczkiem rosyjskim za 20 kop. skasowanym stemplem z analogiczną legendą, jak
opisane wyżej. Data stempla 25.5.1915 r. Jak
wynika z dopisku w języku rosyjskim, list szedł
przez Bukareszt. Po drodze ocenzurowany
przez cenzora Towarzystw Czerwonego Krzyża Austrii i Węgier w Wiedniu a następnie
przeszedł przez c.k. cenzurę wojskową w urzędzie pocztowym Kraków 1. Zanim jednak został wysłany do Krakowa, przeszedł przez ręce
cenzora rosyjskiego o nazwisku Daterkowski,
o czym świadczył stempelek z nazwiskiem cenzora, odbity na tylnej stronie koperty, a więc
niewidoczny na fotokopii (fot.4)
fot. 3
Towart;s1wo wzaleottqa Imdiftto
7,lia we Lwowie.'
$A>.,, \r.
Xte.)1
-40.1
-2Z7
. ,
Dyrek6jt•
Towarzystwa wzajC
et)- lyedy u
- w Krakowie,
Inna karta pocztowa, również adresowana
do Lwowa z Warszawy, datowana 4.12. bez
podania roku, lecz niewątpliwie z roku 1914,
nie ma już ani stempla przejścia urzędu pocztowego w Petersburgu, ani opisanego stempla lwowskiego (fot.2).
Do Lwowa dochodziła również bez przeszkód korespondencja jeniecka z głębi Rosji.
Na fot.3 widzimy kartę jeńca wojennego, Polaka z armii austriackiej, wziętego do niewoli
rosyjskiej. Karta została wysłana z Symbirska
w dniu 29.03.1915 r. Na karcie widnieje ten
sam stempel odbiorczy „Zapasn. poczt. kontora N 114".
Jedno z pierwszych zarządzeń rosyjskiego
naczelnika poczty we Lwowie przy ul. Słowackiego I nakazywało byłym listonoszom lwowskim bezzwłocznie zwrócić skórzane torby na
listy w kancelarii poczty'. Wkrótce po wznowieniu ruchu pocztowego zaprowadzona została cenzura korespondencji. Dopuszczona
została korespondencja w językach rosyjskim,
fot. 4
Czy mamy zatem wierzyć relacjom nie znanych z nazwiska „naocznych świadków", czy
też zachowanym do naszych czasów przesyłkom pocztowym, jako dowodom rzeczowym
z tamtego okresu? Wprawdzie nie znamy dotychczas zachowanej korespondencji. wewnętrznej z terenów okupowanej Galicji, miejmy
jednak nadzieję. że przesyłki takie zostaną
z czasem ujawnione i opisane.
BRONISŁAW REJNOWSKI
N.N.: Lwów po inwazji rosyjskiej. Wrzesień-grudzień 1914. Opowiadanie naocznego świadka, Wiedeń 1915, s. 22.
Biotynie Cholodecki Józef: Lwów w czasie okupacji rosyjskiej. (3 września 1914-22 czerwca 1915),
Lwów 1930.
-.1 Janusz.Bohdam Dokumenty urzędowe okupacji
rosyjskiej Lwowa, Lwów 1916, s. 55.
', Tamże, s. 36.
5
Jan Paweł II w filatelistyce
ez.11
Malawi
Kasownik: 4 V 1989,
„VISIT OF POPE
JOHN PAUL II/ MALAWI. 4:5:1989" i portret
Jana Pawia II; okrągły o średnicy 30 mm.
42. Pielgrzymka
do Krajów Skandynawskich
1-10 VI 1989
O
z
SINKI/ HELSINGFORS/ JOANNES
PAULUS PP. II IN
FINLANDIA/ 4.6.89" i klucze świętego Piotra;
okrągły o średnicy 30,5 mm.
Y
7. JUNI 1989
ent.
Watykan
Kasownik: I-10 VI
1989, „10. PAULUS II
NORVEGIAM ISLANDIAM/ FINNIAM
DANIAM
SVEBIAM VISIT/ POSTE VATICANE —
1989" i portret Ojca Świętego. Uwaga — w tekście
kasownika podano błędnie łacińską nazwę Szwecji:
„SVEBIAM" zamiast „SVETIAM"; okrągły o średnicy 35 mm.
Norwegia
Kasownik: 3 VI 1989,
9000
TROMSO
3.6.1989/ PAVEN BESOKER VERDENS
T A K "
i portret Jana Pawla II nad mapą Arktyki; okrągły
o średnicy, 31 mm.
Finlandia
Kasowolk: 4-6 VI
1989, Helsinki, „HEL-
jp. Q
Dania
,
Kasownik: 7 VI 1989,
Ry, „RY / 7. JUNI
1989/ PAVENS BEOMBORSIDG
GEN" i monogram
'9% P kr
„JP 2" wniesiony w znak krzyża, upamiętniający wizytę Ojca Świętego w Danii; okrągły o średnicy 30 mm.
DAN
MARK
0320 1
3L.P0
C 326o
d
Frankatura mechaniczna: IV-X 1989, KOBEN
HAVN K 1000, numer licencyjny G 3264 oraz napis
„FORKYND EVANGELIET" (głoście Ewangelię)
i monogram „JP 2" wpleciony w znak krzyża, symbolizujący pobyt Ojca Świętego w Danii. Frankatura
stosowana przez Fundację Św. Ansgara przy Katolickiej Kurii Biskupiej w Kopenhadze.
÷cm, • ,
Szwecja
nr Kasowniki:
b'
8 VI 1989, Stockholm„,8.6
6e, STOCKHOLM GLOBEN
N\
LL
tf,
r3.
,j
q
Islandia
Kasownik: 3 VI 1989,
„REYKJAVIK/ HE1MSÓKN JÓHANNESAR
PALS II. PAFA/ 3. juni
1989" i posąg świętego Thorlaka, biskupa Skalholt;
okrągły o średnicy 28,5 mm.
tj,
'<JA.ANNES-
6
.
7
1989/ JOHANNES PAUAUD-15S
LUS II I SVERIGE" oraz
znak upamiętniający pobyt Ojca Świętego: trzy korony — godło Szwecji i klucze Św. Piotra — godło
Watykanu.
9 VI 1989, Uppsala, 9.6 UPPSALA 1989/JOHANNES PAULUS III SVERIGE" i trzy korony
oraz klucze Św. Piotra.
,
2twM
g
OSTE
kuś
i0.6 1989
4;4 0f
APrziES
.1 PAULUS I.1
"
10 VI 1989, VADSTENA, „VADSTENA
/ 10.6.1989/ JOHANNES PAULUS II"
sVERIGE
:230
II i Sverige" oraz znak upamiętniający pobyt Ojca
Świętego w Szwecji, otoczony takim samym napisem
(cdn).
WŁADYSŁAW ALEXIEWICZ
i WOJCIECH HENRYKOWSKI
i trzy korony oraz klucze 1w. Piotra, a także stulała
Św. Brygidy.
Frankatura mechaniczna: V-VI 1989, Stockholm,
numer licencyjny P.B.94653, napis „Johanneś Paulus
nowo ś ci
POLSKIE
Komisja Oceny Tematów i Projektów Znaczków Pocztowych
Decyzja nr 26 Ministra Łączności z 24 października 1990 r.
Na podstawie § 3 ust. 2 statutu Ministerstwa Łączności, stanowiącego zalącznik do uchwaly Nr 177/ 89
Rady Ministrów z 22 grudnia 1989 r. w sprawie nadania statutu Ministerstwu Łączności, ustalam co następuje:
•i
I. Powołuje się Komisję Oceny Tematów i Projektów Znaczków Pocztowych, zwaną dalej „Komisją",
w następującym składzie: przewodnicz ą cy- Eugeniusz Rychcik - wicedyrektor Dep. Polityki Pocztowej
MŁ, sekretarz- Tomasz Glodowski - specjalista w Wydziale Polityki Emisyjnej Znaczków Pocztowych
Dep. Polityki Pocztowej MŁ, czlonkowi e: Danuta Świderska-Mroczkowska - naczelnik Wydziału
Polityki Emisyjnej Znaczków Pocztowych w Dep. PP MŁ, Kazimierz Pokrop - dyrektor Zarządu Poczty
i Transportu w PPTT - Dyrekcji Generalnej, Bożena Gościcka - naczelnik Wydziału Emisji Znaczków
Pocztowych w Zarządzie Poczty i Transportu PPTT DG, Jerzy Krysia - naczelnik Wydziału Polityki Cenowej
i Badań Rynku w Zarządzie Ekonomiki i Finansów PPTT - DG, Zbigniew Kamiński - dyrektor PPTT
- Centrali Zaopatrzenia, Anna Baczyńska i Marek Mak - przedstawiciele PWPW, Henryk Bialek - prezes
PZF, Andrzej Heidrich, Wojciech Freudenreich, Krzysztof Racinowski, Jerzy Treutler i Wiesław Wencel
- przedstawiciele Związku Polskich Artystów Plastyków.
W razie nieobecności Przewodniczącego Komisji jego funkcję pełni Naczelnik Wydziału Polityki Emisyjnej
Znaczków Pocztowych w Dep. Polityki Pocztowej MŁ.
2. Przewodniczący Komisji może zaprosić do udziału w posiedzeniach Komisji - na prawach jej członków
- ekspertów z zakresu grafiki, technik drukarskich oraz inne osoby.
3. Przewodniczący Komisji zwoluje posiedzenia Komisji oraz określa ich tematykę.
4. Do zadań Komisji należy:
1) opiniowanie tematów do planów emisji znaczków i kartek pocztowych,
2) ocena treści merytorycznych proponowanych do przedstawienia na znaczkach i kartkach pocztowych,
3) opiniowanie szkiców i projektów graficznych znaczków pocztowych, kartek z wydrukowanym znaczkiem
pocztowym, kopert pierwszego dnia obiegu (FDC) i datowników pierwszego dnia obiegu.
Komisja ocenia:
- zgodność przedstawienia tematu na projektach graficznych z wytycznymi Komisji odnośnie sposobu realizacji
tematów zatwierdzonych przez Ministra Łącznosci w planie emisji znaczków i kartek pocztowych,
- czy przedstawione projekty graficzne prezentują odpowiedni poziom artystyczny i użytkowy,
- czy nadają się do wykonania dostępną techniką drukarską,
4) w przypadku wprowadzenia zmian, Komisja wskazuje projektantom zakres poprawek.
5. Obslugę finansową i techniczno - organizacyjną Komisji sprawuje Dep. Polityki Pocztowej MŁ.
• 2Traci moc Decyzja Nr 6 Ministra Transportu, żeglugi i Łączności z 24 lutego 1988 r. w sprawie powołania
Komisji Oceny Projektów Znaczków Pocztowych.
Decyzja obowiązuje z dniem podpisania.
Minister Łączności
7
Bitwa o W. Brytanię
21 grudnia 1990 r. wszedł do obiegu maczek pocztowy wartości 1500 zl, wydany dla
upamiętnienia 50. rocznicy Bitwy ę Wielką
Brytanię (Zarządzenie Ministra Łączności nr
46 z 6 XII 1990 r.).
Znaczek, przedstawiający samolot myśliwski typu Hawker Hurricane oraz godło polskiego dywizjonu myśliwskiego 303, wydrukowano w PWPW wielobarwną techniką rotograwiurową, na papierze kredowanym, w formacie 31,25 x 51 mm, w nakładzie 5 mln.
sztuk, w kolorach: żółtym, czerwonym, niebieskim, szarym i czarnym.
W dniu wprowadzenia znaczka do obiegu
była w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up.
Warszawa 1.
Autorem projektu znaczka jest art. plastyk
Henryk Chyliblski, natomiast FDC i datownika
— art. plastyk Ryszard Dudzicki.
Zabytki miast polskich
28 grudnia 1990 r. wprowadzono do obiegu
cztery znaczki pocztowe wartości: 700; 800;
1500 i 1700 zł z przywieszką emisji „Zabytki
miast polskich" (Zarządzenie Ministra Łączności nr 47 z 10 XII 1990 r.).
Na znaczkach poszczególnych wartości
przedstawiono:
700 al — Tum pod Łęczycą — Kolegiata XII w.;
800 zi — Reszel — Zamek XIV w.;
1500 d — Chełmno — Ratusz XVI w.;
1700 zI z przywieszką — Kościół Wizytek
z XVIII w. w Warszawie. Na przywieszce
umieszczono znak światowej Wystawy Filatelistycznej „Polska 93".
Znaczki wydrukowano w PWPW wielobarwną techniką offsetową, na papierze kredowanym, w formacie 31,25 x 39,5 mm, w kolorach:
żoltym, czerwonym, niebieskim, zielonym
i czarnym, w nakładach: wartości 700, 800
i 1500 zł po 5 mln. sztuk; 1700 z1 z przywieszką
— 1,5 mln. sztuk.
W dniu wprowadzenia znaczków do obiegu
były w sprzedaży 4 FDC, opatrzone datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up.
Warszawa I.
Znaczki, koperty i datownik zaprojektował
art. plastyk Janusz Wysocki.
000000000000
11 stycznia br. planowane jest wprowadzenie
do obiegu 6 znaczków emisji „Arcydzieła ze
zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie".
Ukazała się
KARTKA
3 grudnia 1990 r. wprowadzono do obiegu
kartkę pocztową z wydrukowanym maczkiem
wartości 500 zł emisji „Poczet królów 1 książąt
polskich", przedstawiającym podobiznę Bolesława IV Kędzierzawego, wg. rysunku Jana Matejki (Zarządzenie Ministra Łączności nr 44
z 27 XI 1990 r.).
000000000000
Prezentujemy datowniki okolicznościowe,
o których pisalismy w poprzednich numerach.
nowo ś ci
AFRYKI PD. REJ,. (RSA). I XI
1990 — 4 znaczki Ligi czworobloku)
„Turystyka": 50 c x 4 (akacja karoo, wybrzeże, żyrafy, fragment parku
narodowego).
6 XII — 5 znaczków (w pasku)
„Ordery Pd. Afryki": 20 c x 5.
ANDORA. POCZTA FRANCUSKA. 24 X 1990 — 2 znaczki
z przywieszką w środku, poświęcone pamięci generała de Gaulle'a,
w setną rocznicę urodzin: 2.30
f (portret), 3.20 f (Generał w Andorze); na przywieszce herb Andory.
ANDORA. POCZTA HISZPAŃSKA. 17 X 1990 — I znaczek
„Turystyka": 20 pts (dom rodu
Plandoht z 1633 r.).
ANGOLA. 26 VII 1990 — 3 znaczki „Międzynarodowy Rok Pisania i Czytania": 5 k x 3 (ilustr.
z książki dla dzieci Eugónii Neto).
ANTYLE HOLENDERSKIE.
1 X 1990 — I znaczek „75 lat
rafinerii ropy na Curaeao": 100
c (rafineria Korsou).
31 X — 6 znaczków z doplatą
„Na młodzież": 30+5 c; 55+10 c:
65+15 c; 100 + 20 c; 115+25 c;
155+55 c (postacie ze znanych
opowiastek dla dzieci).
AUSTRALIA. 31 X 1990
— 3 znaczki „Boże Narodzenie": 38
; 43; 80 c (rysunki Marg Towt
— Boże Narodzenie wśród dzikich
zwierząt: 2 ptaki kookaburras, koala, inne zwierzęta wokół żlebka).
31 X — I znaczek „I50 lat rządu
lokalnego": 43 c (akwarela „Ulica
Króla Wilhelma w Adelajdzie"
1885 r.).
BAHAMA WYSPY. 5 XI
— 1990 — 4 znaczki i blok „Boże
Narodzenie 1990": 10; 40; 45 c;
I dol.; blok wszystkie 4 znaczki.
BELGIA. 12 XI 1990 — I znaczek „Boże Narodzenie i Nowy
Rok": 10 ((krajobraz zimowy Józefa Lucasa).
3 XII — 3 znaczki „Sztuka belgijska za granicą": 10; 14; 25 ((malarstwo Davida Teniersa).
10 XII — 1 znaczek z dopłatą
„30. rocznica ślubu belgijskiej pary
królewskiej": 50+15 f (dopłata na
Fundację im. Króla Baudouin'a).
ak ZAGRANICZNE
W
0
"
•
BELIZE. 15 IX 1990 — 6 maczków „50. rocznica bitwy o W. Brytanię": 10; 25; 60; 75 c; 1; 2 dol.
BERMUDY. 18 X 1990 -- 4 znaczki „Wiek telegrafu kablowego
i bezprzewodowego": 20; 55; 70c;
2 dol.
BOTSWANA. 30 X 1990
-- 4 znaczki „Boże Narodzenie
1990"; 8; 15; 30 t; 2 p.
BOŻEGO NARODZENIA WYSPA. 3 X 1990 — 4 znaczki „Boże
Narodzenie 1990"; 38; 43; 80c; 1.20
dol (kwiaty).
BRAZYLIA. 12 X 1990 — 2 znaczki (w parce) serii „Ameryka"
— 500. rocznica odkrycia Ameryki:
15; 105 cz.
29 X — 3 znaczki „Dzień Książki
— literatura brazylijska": 15 .cz
x 3 (stulecie urodzin Oswalda de
OChE 19%
Andrade, Guilherma de Almeida
i 180 lat Biblioteki Narodowej).
BRUNET. 29 IX 1990 — 3 znaczki „Zwierzęta": 20; 60; 90 c (tar,
jusze).
CSRF. 15 X 1990 — I znaczek
„Helsińskie Zgromadzenie Obywatelskie": 3 kcs.
27 XI — 4 znaczki „Sztuka na
znaczkach": 2; 3; 4; 5 kcs.
I XII — 1 znaczek „Boże Narodzenie": 50 h.
18 XII — I znaczek „Dzień Znaczka Czechosłowackiego": 1 kcs.
FALKLANDZKIE WYSPY.
3 X 1990 — 4 znaczki „Albatrosy":
12; 26; 31; 62 p.
-.
FRANCJA. 10 XII 1990
— I znaczek serii artystycznej
„Dziele, Rogera Bissiere": 5 f (obraz .,Zólty i szary").
17 XII — I znaczek „30. rocznica
Organizacji Współpracy i Rozwoju
Gospodarczego OCDE": 3.20 f.
24 XII — 1 znaczek (z doplatą)
„Zimowe Igrzyska Olimpijskie
'92"; 2.30 + 0.20 f (skok narciarski).
31 XII — I znaczek (z doplatą)
„Zimowe Igrzyska Olimpijskie Albertynie „92": 2.30 + 0.20 f (zjazd
narciarski).
9
,0,,,,•;"'"'"-~, łaimuu.ś.,
GIBRALTAR. 10 X 1990 r";"'"
3
a-ty"
— 3 maczki „Rozwój Gibraltaru": ł
22; 23; 25 p.
10 X — 4 znaczki „Boże Narodzenie": 4; 22; 42; 44 p.
GRECJA. 11 X 1990 — 1 znaczek „100 lat po śmierci Heinricha
pre.oneiee
-6śrżdeaśł92
Schliemanna" (archeolog, biznesmen, multimilioner — obywatel
świata): 80 dr (taki sam znaczek ł
ukazał się w RFN — p. „F" nr
MOPAN 50'
II/ 90).
1,110113. 1980
11 X — 3 znaczki „50. rocznica
odpowiedzi. faszystom NIE — 28
X 1940": 50 dr (kobieta dziergająca
sweter dla żołnierza greckiego — litografia Vasso Katraki); 80 dr (litogr. George Gounaropoulou „Matka Boska czuwa nad Armią"); 100
dr (litogr. Kosty Grammatopoulou
„Pomoc kobiet w czasie wojny").
GWINEA RóWN1KOWA. 10 kiciu i Literaturą Niemiecką): 62
X 1990 — 2 znaczki „500. rocznica yen (na tle tekstu z Fausta Goetheodkrycia Ameryki": 300 fCFA (ża- go portret Ogai Mori — tłumacza).
glowiec „Santa Maria" i karawele
7 IX — I znaczek „Międzynaro„Pinia" i „Nina" na Atlantyku); dowy Rok Czytania i Pisania": 62
170 fCFA (wpłynięcie 12 X 1492 r., yen.
po 3 miesiącach podróży, do wy27 IX — 2 znaczki serii ,,Kultura
brzeży amerykańskich).
i koń (III)": 62 yen x 2
23 XII — 2 znaczki „Boże Naro27 IX — 1 znaczek „Międzynarodzenie": 170 fCFA (Macierzyńst- dowa Dekada Zapobiegania Klęswo); 300 fCFA.
kom Żywiołowym": 62 yen.
S X — 2 znaczki „MiędzynaroHISZPANIA. 3 X 1990 — 3 znaczki z dopłatą serii przedolimpijs- dowy Tydzień Pisania Listów": 80;
kiej „Igrzyska Olimpijskie Barcelo- 120 yen (fragmenty rysunków z 12
na '92 (V)": 8+5 pts; 18+5 pis; w. ,,Ko" i „Olsu").
Kongres
5 X — 1 znaczek
20+5 pts.
15 X — 4 znaczki (z dopłatą) Międzynarodowej Konfederacji Położnych":
62
yen.
„500. rocznica odkrycia Ameryki
16 X — 1 znaczek „Philanippon
— podróż przez Ocean": 8+5 pts;
'9I": 100 yen (obraz „Furnizukax 2; 20+5 pts x 2.
15 X — I znaczek „10. rocznica
i-zu"
— niosący list).
14 XI — 1 znaczek „Ameryka
wieży w Seulu": 100 won.
ITAR": 50 pts (ptaki).
KANADA. 25 X 1990 — 4 zna- 20 X — 1 znaczek „Spis ludności
1 XII — 1 znaczek ,,Europejski czki „Boże Narodzenie 1990": 34 i domostw": 100 won (w strączRok Turystyki": 45 pts.
c (tylko w zeszycikach po 10 szt.); ku-groszki-buzie).
HOLANDIA. 7 XI 1990 39; 45; 78 c (sztuka autochtonów).
KOSTARYKA. 8 VI 1990
— 3 znaczki z dopłatą i blok „Dla 9 XI — 4 znaczki (w czworo- — 1 znaczek „Piłkarskie Mistrzostdzieci": 55+15 c (sport — jazda bloku) „Udział Kanady w II wojnie wa Świata Italia „90": 5 col.
światowej
—
mobilizacja
zasobów":
konna — hobby dzieci); 65+35
24 VIII — 1 znaczek „50. roczc (komputery); 75+35 c (kolekcjo- 39 c x 4.
nica Uniwersytetu ¥.ostarykańskienerstwo min znaczków); blok
KOREA PD. 25 VIII 1990 go": 18 col.
5 znaczków (55+15 c; 65+35 c x 2; — 4 znaczki ,,Koreańskie dzikie
LIECHTENSTEIN. 3 XII 1990
75+35 c x 2).
kwiaty (I)": 370 won (lilia); 400
29 XI — 1 znaczek „Grudnio- won (aster); 440 won (adonis); 470 — I znaczek „500 lat Poczty": 90
wy": 50 c.
Tł
won (scabiosa).
3 XII — 3 znaczki „Boże Naro25 IX — 4 znaczki (w pasku
ISLANDIA. 8 XI 1990 — 2 znadzenie 1990": 35 rp (Zwiastowanie);
czki „Boże Narodzenie 1990": 25 kr poziomym) „Tradycyjne tkactwo 50 rp (Boże Narodzenie); 90 rp
(VII):
100
won
x
4.
ręczne
(dzieci wokół choinki); 30 kr (kolę28 IX — I znaczek obiegowy (przybycie Magów).
dnicy).
przedstawiający znaleziony w 1973 3 XII — 3 znaczki „Tradycyjne
JAMAJKA, 12 IX 1990 — 4 zna- r., niedaleko królewskiego grobu zwyczaje zimowe": 35 rp (św. Miczki „Ćmy (ID": 25; 55 c; 4; 5 dol. Micho w Kyongju — gliniany wóz kołaj); 50 rp (Sylwester); 1.50 f (Nowy Rok).
JAPONIA. 27 VIII 1990 z okresu panowania Starego Shilla:
won.
LUKSEMBURG. 26 XI 1990
— 1 znaczek „VIII Kongres IVG 5029
IX
—
I
znaczek
„100-lecie
w Tokio" (Międzynarodowe Sto- kościoła anglikańskiego w Korei": — blok (z 6 znaczków) „Stulecie
dynastii Nassau -Weilbourg na
warzyszenie do Badań nad Języ- 100 won.
NORWEGIA. 23 XI 1990
— 1 znaczek „Arcybiskup Uppsali
Lues Olof Jonathan Soderblom
— laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1930 r.": 30 kr.
23 Xl — 2 znaczki (w parce,
ukażą się w 10-znaczkowym zeszyciku) „Boże Narodzenie": 3.20 kr
x 2 (rysunki dzieci).
40t
ONZ. 16 XI 1990 — 6 znaczków
(po dwa dla Biur ONZ w Nowym
Jorku, Genewie i Wiedniu) „Deklaracja Praw Człowieka (II)": 25 i 45
c; 0.35 i 0.90 frs; 4.50 i 7 sz. (dzieła
sztuki z calego świata). Każdy znaczek ukazał się w arkusikach
12- znaczkowych + 12 przywieszek
(po 6 w dwóch rzędach) z tekstem
poszczególnych rozdziałów Deklaracji, w językach angielskim, francuskim 1 niemieckim. Ta emisja
— druga z cyklu — zawiera rozdziały od 7 do 12.
PAPUA I NOWA GWINEA. 31
X 1990 — 4 znaczki „Instrumenty
muzyczne": 20; 35; 60; 70 t.
t onże Wielkiego Księstwa Luksemburg" 12 f x 2 (w. książę Adolf
1 90-1905 i w. księżna Maria Adelajda 1912-1919); 18 f x 2 (herb
dynastii i w. księżna Charlotta
1919-1964); 20 f x 2 (w. książę Guillaume 1905-1912 i obecnie panujący
od 1964 r. w. książę Jan).
26 XI — 4 znaczki z dopłatą
„Caritas": 9+ I f; 12+2 f; 18+3 f;
25+8 f (kaplice — obrazy).
MALAWI. 14 VI 1990 — 4 znaczki i blok „Piłkarskie Mistrzostwa
Świata": 15; 40; 50 t; 2 k; blok
wszystkie 4 znaczki.
24 VII — 4 znaczki i blok „10.
rocznica Konferencji Koordynacji
Rozwoju Południowej Afryki
— SADCC": 15 t (kontury Afryki,
znak Konferencji i dziesiątka); 40
t (ryba); 50 I (drzewa cedrowe);
2 k (antylopa); blok wszystkie
4 znaczki.
MALEZJA. 29 IX 1990 — 3 znaczki „Międzynarodowy Rok Pisania i Czytania": 20; 40 c; l dol.
(litery; czytający; książki i glob).
MALTA. 10 XI 1990 — 3 znaczki z dopłatą „Boże Narodzenie
1990": 3+1 c; 10+2 c; 25+3 c (żłobki).
NAMIBIA. 2 I — 15 znaczków
obiegowych ,Kopalnie i mineraly":
POLINEZJA FRANCUSKA.
1; 2; 5; 10; 20; 25; 30; 35; 40; 50; 65 7 XI 1990 — 3 znaczki „Legendy
polinezyjskie": 170; 290; 375 f.
c; 1; 1.50; 2; 5 r.
PORTUGALIA. II X 1990
NEVIS. I X 1990 — 4 znaczki
i 2 bloki „Mistrzostwa świata Italia — 4 znaczki „Narodowe pałace":
'90": 10 c; 25 c; 2.50; 5 dol. (pił- 32; 60; 70; 120 esc.
7 XI — 1 znaczek „Francisco SO
karze: Makanaky — Kamerun;
Clmvanec — Czechosłowacja; Rob- Carneiro — 10. rocznica śmierci":
son — Anglia; Vdller
RFN); 32 esc (portret polityka, parlamenbloki 5 dol. x 2 (Maradona — Ar- tarzysty, w 1980 r. premiera).
7 XI — 4 znaczki „ 100 lat dworgentyna i Gordillo — Hiszpania).
ca kolejowego Rossio w Lizbonie":
NIEMCY — 8 IX 1990 — 2 zna- 32; 60; 70; 95 esc (lokomotywy).
czki (jeden z dopłatą) wydane jeszSINGAPUR. 14 Xl 1990
cze przez pocztę NRD, ale z napisem „Deutsche Post" — „Nowa — 4 znaczki „Paprocie Singapuru":
Synagoga w Berlinie": 30 f (portret 15; 35; 75 c; 1 dol.
Louisa Lewandowskiego); 50 + 15
SRI LANKA. 14 VIII 1990
f (Nowa Synagoga — Centrum Ju- — 4 znaczki (w parkach) „75-lecie
daicom).
Związku Tenisowego na Sri Lan2 X — 4 znaczki „41 Między- ce": I r x 2; 8 r x 2 (tenisiści; mecz
narodowy Kongres Federacji Ast- par.)
ronautycznych — Drezno 1990"; 30
ST. HELENA. 13 IX 1990
f (budowle Drezna); 50 f (glob); 70
— 4 znaczki i blok „Nowy regularf (Księżyc); 100 f (Mars).
2 X — 2 znaczki ,.Heinrich ny transportowiec 'Docztowy": 13;
Schliemann — setna rocznica śmie- 20; 38; 45 p; blok 1 funt (seria
rci archeologa": 30 f (portret i na- wspólna z Wyspą Ascension i 'Tristan da Cunha).
czynie z 2600- 1900) w. pne.
6 XI — I znaczek „Kathe Dorsch
SUAZI. (Swaziland). 21 IX 1990
— 100 - lecie urodzin": 100 f (po- — 4 znaczki „Międzynarodowy
rtret wielkiej aktorki).
Rok Czytania i Pisania": 15; 75 c;
6 XI — blok „I. rocznica zburze- 1; 2e (oświata dla dorosłych).
nia muru berlińskiego": 100 f; 50
SURINAM. 10 X 1990 — 2 znaf (brama Brandenburska, dziura
czki „Ameryka UPAE": 60; 110
w murze).
6 Xl — 4 znaczki z dopłatą „Bo- c (drzewa na moczarach).
10 X — 1 znaczek „100 lat OAS"
że Narodzenie 1990": 50+20 f;
60+30 f; 70+30 f; 100+50 ((ręcz- (Organizacja Państw Amerykańskich): 110 c.
nie wykonane postacie z bajek).
SZWAJCARIA. 20 XI 1990
— 4 znaczki z dopłatą „Pro Juventate 1990": 35+15 c (wypoczynek);
50+20 c (grupa mlodziez'y); 80+40
c (sport); 90+40 c (muzykowanie).
20 XI — I maczek „Spis ludności": 50 c.
SZWECJA. 27 XI 1990 — 4 znaczki (w zeszyciku 12-znaczkowym)
„Laureaci Literackiej Nagrody Nobla": 3.80 kr x 4 (Par Lagerkvist
w 1951; Ernest Hemingway w 1954
r., Albert Camus w 1957 r., Borys
Pasternak w 1958 r.).
27 XI — 6 maczków (w zeszyciku 2 x po 6 zn.) „Boże Narodzenie
1990": 2.30 kr x 6 (kaktus, róża,
azalia, amarylis, hiacynt, poinsetia
— drzewko bożonarodzeniowe).
TAJLANDIA. 7 X 1990 — 1 maczek „100-lecie Centrum Obrachunkowego": 2 b.
21 X — I znaczek „90-lecie Księżnej-Matki": 2 b.
15 XI — 4 znaczki „Nowy Rok
1991": I b x 4 (kwiaty).
5 XII — 6 znaczków „Palace": 2;
3;4; 5; 6; 8 b.
11 XII — I znaczek „200, rocznica urodzin księcia Wasukri
— Najwyższego Patriarchy": 2 b.
16 XII — 4 znaczki z doplatą
„Na sport": 2 b+ I b x 4 (judo,
łucznictwo, skok wzwyż, windsurfing).
29 XII — 1 znaczek „I2. rocznica
Centrali Naftowej w Tajlandii " :
2 b.
29 XII — 4 znaczki „Lokomotywy": 2; 3; 5; 6 b.
TRISTAN DA CUNHA. 13 IX
1990 — 4 znaczki i blok „Nowy
regularny transportowiec pocztowy
na Si. Helenie”: 10; 15; 35; 60 p;
blok I funt (seria wspólna z St.
Heleną i Ascension).
VANUATU. 30 VII 1990
— 5 znaczków i blok „I0 lat niepodległości": 25; 50; 55; 65; 80 vt;
blok 150 vt.
WĘGRY. 12 X 1990 - - 2 znaczki
i blok (z dopłatą) „63. Dzień Znaczka Węgierskiego": 8; 12 ft; blok 20
ft+ 10 ft (trzy obrazy olejne Endre
Szasz'a „Świętowanie" — głowa
kobiety w wianku, „Zwiastun";
blok z sadnikiem „15. rocznica
znaczka pocztowego" przedstawia
obraz „Wczoraj" — bosy jeździec
na białym koniu na linie).
16 XI — 6 znaczków „Zwierzęta
prehistoryczne": 3; 5 ft x 3; 8; 10 ft.
WYMIANA z zagiwnicq
Litery w nawiasach oznaczają, w jakim języku
korespondować. Redakcja nie bierze odpowiedzialności za skutki korespondencji.
Ade] Kaiser. Kaposuńr, Arany 7. u.3-5;
I em/ 4. sz. H. 7400. Węgry (r.n.a.).
Jaroslav Nezbeda. Rychtarska 630, Liberce
460 14, Czechosłowacja (a). Znaczki różne,
wymiana 1 za I.
W.W. Czuwaszow. 630 110 Nowosybirsk, ul.
Uczitielskaja 19/ 21, kw. 7, ZSRR (r). Zn.
temat: malarstwo, sport, kosmos.
Natalia Drobilowa. 400 117 Wołgograd
— 117, ul. Zjemljaczki, d.50, kw.173, ZSRR
(r). Zn. czyste krajów arabskich, Afryki, Paragwaju, Polski; w zamian zn. ZSRR, Wietnamu, Mongolii.
Walerij Rubanow. 410035 Saratow, ul. Batawina d.4, kw 60, ZSRR (r). Zn. temat.: sport,
kosmos. piłka nożna, olimipady; w zamian zn.
12
WŁOCHY. 11 X 1990 — I znaczek „Mistrzostwa Świata w Zapasach": 3200 I.
26 X -- 2 znaczki obiegowe „Boże Narodzenie": 600 1 („Nowe życie"
obraz
Emilio
Vangelli
1871-1949); 750 1 (fresk z XVI w. S.
Daniele del Friuli „Adoracja pastuzy").
5 XI — 2 znaczki cyklu „Włoskie
szkoły". 600 1 (Liceo Gimnasto Bernardino Telesio Cosenza); 750 I (uniwersytet w Katanii).
ZIMBABWE. 15 I — 4 znaczki
„Małe ssaki": 15; 23; 35; 45 c
ZSRR. 3 X 1990 — 4 znaczki (w
czworobloku) „Zwierzęta morskie":
25 kop. x 4 (3 X ub. r. takie same
znaczki wydała Poczta USA).
10 X — 1 znaczek „73. rocznica
Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji
Październikowej": 5 kop. (obraz
Gerasimowa „Lenin wśrod delegatów II Zjazdu" 1936 r.).
22 X — 3 znaczki „Laureaci nagrody Nobla — literatura": 15 kop.
x 3 (I. A. Bunin, B.L. Pasternak,
M.A. Szolochow).
14 XI — 5 znaczków „Łodzie
podwodne": 5; 10; 15; 25; 35 kop.
24 XI —1 znaczek (ukazał się też
w bloku)„MWF Armenia '90: 10
kop. (rzeźba „Matka Armenia").
29 XI — 4 znaczki „Radzieccy
agenci wywiadu (II)": 5 kop.
x 4 (S.A. Vaupszasow, R.I. Abel,
Kim Philby, I.D. Kudrja, K.T. Molodyj).
i bloki ZSRR — sport, kosmos, flora, fauna,
malarstwo.
Prof. Siegfried W.P. Berg. D 8000 Munchen
70; Schongauer Strasse 8, Niemcy (n). Szuka
zaawansowanego zbieracza znaczków o tematyce lotniczej i kosmicznej. Może pomagać
zbieraczom innych motywów.
W.W Fiedorow. 210002 Witebsk, ul. 1 Proletarskaja 22-53, ZSRR (r).
Natanga Petru-Stefan. Cart. Gojdu, Aleea
Pacii — 7, bl.K 3, et.6, ap.25, Deva — 2700
Jod. Hunedoara, Rumunia (a). Zn. czyste,
FDC, karty maksimum, stare widokówki z tematem: pociągi, statki, samoloty, samochody,
kwiaty. W zamian rumuńskie zn. czyste, FDC,
karty maksimum, kasowniki.
Siergiej W. Rojenko. 317 900 Kirowogradskaja obł., g. Aleksandrija, pl. Lenina 10-72,
ZSRR (r). Zn. temat.: kosmos, fauna.
Aleksander Korowkin. 220 131 g. Mińsk, ul.
Miroszniczenko, d.15, kw.75, ZSRR (r). Zn.
temat.: malarstwo, kosmos; w zamian nowości
ZSRR i innych krajów.
WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA
W CHRISTKINDL
Tradycyjnie, Poczta Austriacka przygotowała — już po raz czterdziesty pierwszy — datowniki okolicznościowe dla placówki pocztowej Christkindl, uruchamianej w okresie świąt
Bożego Narodzenia i Trzech Króli.
* 4411
ChRIST
K1NDL
fot. 1
Lieluvos
i Ole•pub.os
226010 SPf- xr)
ul •S"Wortvc, K2-9
P 74/Y
LATVi,7A
1=1
30.11.1990
01
iWLf
R IST
N■W
k- KI NDL
\
27 12 1990 1.9t-2
Datownik z szopką (fot. 1) stosowano od 30
XI do 26 XII 1990 r., zaś datownik z trzema
Królami (fot. 2) — używano w okresie od 27
XII 1990 do 6. I. 1991 r.
Tysiące przesyłek, napływających z całego
świata do Christkindl dla uzyskania odbitek
datownika bożonarodzeniowego powoduje, że
Poczta Austriacka oddelegowuje do malej sezonowej placówki pocztowej kilkudziesięciu
pracowników, zajmujących się segregowaniem,
stemplowaniem i ekspedycją nadchodzących
przesyłek. Ciekawe, że im się to opłaca, bo za
te czynności poczta — poza obowiązującą
frankaturą — nie pobiera żadnych dodatkowych opłat.
(J Z P)
LITWA
7 X ub. r. Poczta Litewska wprowadziła do
obiegu czteroznaczkową serię własnych znaczków pocztowych, wartości 5 kop. (zielony), 10
kop. (lila), 20 kop. (niebieski), 50 kop. (czerwony), dopuszczonych do obiegu na obszarze
Litwy, Łotwy, Estonii i Rosji (informacja uzyskana na Poczcie Głównej w Wilnie). Wydano
także FDC i stosowano datownik I dnia.
Nakład: 5 kop. — 3 mln., 10 kop. — 2 mln.
Nakładów pozostałych wartości nie podano.
Arkusz sprzedażny zawiera 50 nie perforowanych znaczków.
W czasie mego pobytu w Wilnie (11-14
X 1990 r.) znaczki te były dostępne tylko
w niektórych urzędach pocztowych i niektórych kioskach z gazetami. Nie miały ich sklepy
(kioski) filatelistyczne.
Nie są to pierwsze wydawnictwa pocztowe
Litwy. Dla upamiętnienia Deklaracji Niepod-
500111:.H.1
leglości Litwy tamtejsza poczta wydała całostki (Ck) ze znaczkiem wartości 5 kop. (zielony). W części ilustracyjnej umieszczono datę
„1990 111.11" i napis: „Atkurta Nepriklausoma/ Lietuvos Respublika. Wydano też inne
Ck okolicznościowe.
Nadto Poczta Litewska dokonała nadruku
na obiegowej kopercie lotniczej (50 kop.), wydanej przez min. Łączności ZSRR 25 IV 1990
r. z ilustracją przedstawiającą pomnik Wolności w Kownie. Treść nadruku w j. litewskim:
„Lietuvos Respublikos Nepriklausomybe atkurta 1990 m.kovo 11 d.". Na kopercie wydrukowano trzy pierwsze cyfry kodu pocztowego „500", co oznacza, że ma ona ograniczo.
ny zasięg obrotu pocztowego.
Poczta litewska dokumentuje swą odrębność
datownikami i stemplami pocztowymi. Początkowo były to kauczukowe stempelki z tekstem
w j. litewskim „Poczta Republiki Litewskiej",
następnie dotychczasowe radzieckie datowniki
pocztowe, z których usunięto tekst rosyjski
i oznaczenie państwa radzieckiego (gwiazdę
z sierpem i młotem, litery CCCP). Taki datownik stosował m.in. Główny Urząd Pocztowy
w Wilnie. Widziałem także podobny z Kowna.
Następnie pojawiły się własne datowniki pocztowe w j. litewskim, a wśród nich datownik
I dnia, którym kasowano już znaczki pocztowe
wprowadzone do obiegu 7 X 1990 r. Stosuje
się także datowniki okolicznościowe.
ZBIGNIEW CIEŚLIKOWSKI
3
RECENZJE.9
YVERT ET TELLIER 1991
(tom 1 i 6)
Ukazała się nowa edycja tomu I i 6 katalogu
Yvert et Tellier. Tom I zawiera w części pierwszej znaczki, bloki, karnety, próby itp. Francji,
a w części drugiej - znaczki departamentów
zamorskich, wydanych dla kolonii, znaczki
EUROPA oraz znaczki Andory, Monako
i ONZ.
Katalog poprzedza wybór 48 rzadkich listów z lat 1853 -1860 oraz klasyfikacja podstawowych ostemplowań, używanych na pierwszych emisjach znaczków francuskich, a także w biurach pocztowych Francji za granicą
oraz w Algierii.
Zwraca uwagę pelny katalog frankatur mechanicznych z automatów (od 1969 r.), dokumentów oficjalnych dla potrzeb muzeum pocztowego, całostek, aerogramów, epreves de
Mm, stempli FDC, znaczków z rolek, listów
przesłanych balonami podczas oblężenia Paryża w 1870 r. itp.
Ceny lekko zwyżkują. Kolorowe reprodukcje znaczków i doskonały papier sprawiają, że
korzystanie z tomu 1 to prawdziwa przyjemność.
Tom 6 natomiast obejmuje kraje zamorskie
od litery F (Falklandy) do N (Niassa).
ANTONI KURCZYŃSKI
Catalogne I'vert et Tellier 1991, Tom 1 et 6. Editions
YVERT TELLIER, 37, rue des Jacobios 80036,
AM1ENS CEDEX.
MICHEL 1990/ 91
Katalog bloków Niemiec
i Europy Zachodniej
Mimo zalewu znaczkami, bloki cieszą się nie
słabnącym zainteresowaniem. Dowodem tego
jest wyczerpanie wydanego dwa lata temu katalogu bloków wydawnictwa Schwaneberger
w Monachium. Ten fakt zachęcił redakcję Michela do nowego opracowania , które ukazało
się w sprzedaży już 19 X ub. r.
Luksusowe wydanie wzbogacają kolorowe
ilustracje wszystkich bloków, a jest ich ponad
800. Wycena jest bardzo wnikliwa i odpowiada
zapotrzebowaniu rynkowemu. Daje się zauważyc znaczna różnica cen bloku w stanie czystym od tegoż na FDC. Oto kilka przykładów.
14
Austria
Berlin Z.
Cypr
Liechtensicie
Niemcy
I
I
1
2
I
I
2
7
11
13
1-9A8
38
RFN
2
3
7
Szwajca- 1
9
ria
14
Watami,. I
Zagłębie 1
2
Saary
1400.-
900.2500.-
NRD
1200.80.-
7000.2500.450.27.50
6300.- 10 000.575.- 1000.35.225..
6750.- 8000:
1600.- 2400.4500.- 12000.400.325.300.35.45.120.175.190.700:
720.800.- 2400.1.75
1.75
30.80.160.300.24.40.200.18.18.40.2300.- 1900.- 2200:
170.170.- 4000.750.550.600.3800.- 7000:
1600.- 6000.- 11000.1400.- 4500.- 10000.-
• - nie używany, z podlepką lub jej śladem
•• - nie używany, bez podlepki lub jej śladu
o - kasowany
W okresie międzywojennym emisje bloków
nie cieszyły się popularnością u filatelistów.
Traktowano je jako zamach na „kieszeń filatelistów".Dlatego też niektóre zarządy pocztowe
długo unikały wydań znaczków w blokach.
I tak Poczta W. Brytanii, która pierwsza na
świecie wydała znaczek pocztowy w 1840 roku,
na emisję pierwszego bloku „odważyła" się
dopiero w 1978 r., Dania - w 1975 r., a najpóźniej Finlandia i Włochy, bo w 1985 r.
Obecnie wszystkie kraje Europy Zachodniej
emitują pamiątkowe bloki. Najwięcej wydała
ich Poczta NRD, bo aż 101, najmniej Finlandia - 5.
Wspomnieć wypada, że pierwszy blok pocztowy ukazał się w 1923 r. w Luksemburgu.
F.B.
MICHEL Block-Katalog 1990/91 und Europa
West,Schwaneberger Verlag GmbH. M onachium 45 (D8000), 256 str., cena.32 DM.
HBBF
Wielokroć recenzowaliśmy numery Historyczno-Badawczego Biuletynu Filatelistycznego,
niezmiernie interesującego kwartalnika, ukazującego się w Łodzi.
Trudności wydawnicze powodowały, że pismo wydawane było ostatnio ze znacznym opóźnieniem, a gdy w ubiegłym roku doszły kłopoty finansowe, Zarząd Okręgu Łódzkiego
PZF stanął przed problemem likwidacji tego
zasłużonego dla polskiej filatelistyki czasopisma.
Z pomocą pośpieszył Zarząd Główny PZF,
przejmując — podobnie jak naszego „F" — wydawanie HBBF. Redakcja i administracja pisma pozostały w Łodzi.
Kolegium redakcyjne uchwaliło, że roczniki
1989 i 1990 ukażą się jako numery poczwórne
i prace nad nimi już trwają. Miejmy nadzieję,
że wkrótce będziemy mogli je zrecenzować.
(JZP)
sT
OLYMPHILEX '90
W dniach 19 — 25 października 1990 r.
w Pałacu Kultury i Sportu w Warnie (Bułgaria), pod patronatem prezydenta Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego p. Juana
Samarancha i przy poparciu FIP odbyła się
kolejna (czwarta) Międzynarodowa Wystawa
Filatelistyczna OLYMPHILEX '90.
W wystawie uczestniczyły 84 administracje
pocztowe i muzea pocztowe, 9 krajowych komitetów olimpijskich i muzeów sportowych,
a w klasach konkursowych — gromadzących
najlepsze eksponaty o tematyce olimpijskiej
i sportowej z całego świata — 160 indywidualnych wystawców z 27 krajów świata.
Ponadto wystawiono 5 eksponatów w Salonie Honorowym, 6 — w klasie jury, 7 zaproszonych przez komitet organizacyjny wystawy oraz 1 eksponat projektów hiszpańskich
znaczków sportowych, przewidywanych do
wydania z okazji olimpiady Barcelona '92.
17-osobowe międzynarodowe jury przyznało:
GRAND PRIX D'HONNEUR
KARPIŃSKI Fritz (RFN) za eksponat „Wzywam młodzież świata!" (Igrzyska Olimpijskie
w Berlinie i Kiel w 1936 r.).
GRAND PRIX w klasie konkursowej
BRENZIKOFER Erich (Szwajcaria) za eksponat „Zabawa i sport na śniegu i lodzie" wraz
z medalem złotym.
GRAND PRIX w klask promocyjnej
GENOVESE Valeriano (Włochy) za eksponat
„Urzekający świat tenisa" wraz z dyplomem
w randze medalu złotego.
Ponadto jury przyznało:
- w klasie konkursowej — 10 medali dużych
pozłacanych, 3 pozłacane, 10 dużych srebrnych, 13 srebrnych, 19 posrebrzanych, 23 brązowe i 12 dyplomów,
- w klasie promocyjnej — dyplomy w randze
medalu: złotego — 1, pozłacanego — 2, duże-
go srebrnego — 8, srebrnego — 12, posrebrzanego — 19, brązowego — 8, dyplomów
Nasi wystawcy uzyskali:
Medal duży srebrny — Roman BABUT za
eksponat „Sport i kultura fizyczna w Polsce".
Eksponat byl oceniany zgodnie z regulaminem
oceny eksponatów na wystawach FIP-owskich
w klasie filatelistyki tradycyjnej.
Medal posrebrzany — Roman BABUT i Helmut MENSCH — w klasie literatury — za
eksponat „Wioślarstwo — kronika filatelistyczna".
Medal brązowy:
I. Jacek KOSMALA za eksponat „Loty olimpijskie". Eksponat był oceniany zgodnie
z regulaminem oceny eksponatów na wystawach FIP-owskich w klasie aerofilatelistyki.
2. Mirosław GALUSINSKI — klasa młodzieżowa — za eksponat „Polska Kronika Olimpijska w filatelistyce".
3. Joanna i Piotr PANKO — klasa młodzieżowa — za eksponat „Sport polski w zarysie".
Jeden eksponat i jedna pozycja literatury uzyskały dyplom.
Eksponat Fabiana BURY „Igrzyska Olimpijskie" uczestniczył w wystawie w grupie eksponatów zaproszonych przez Komitet Organizacyjny i będzie przez niego odpowiednio uhonorowany.
Warto jeszcze dodać, że eksponaty w klasie
promocyjnej oceniane były tak, jak na wystawie krajowej (odpowiednik naszej wystawy
II stopnia), stąd wyróżnienia w postaci dyplomów w randze medali.
Wystawa zgromadziła bardzo wiele znakomitych eksponatów z całego świata. Wyniki
pracy jury przedstawione wyżej mogą sugerować, że tak Me było.
Trzeba jednak pamiętać, że oceniało eksponaty jury złożone z jurorów najwyższej klasy, uprawnionych do sędziowania na wystawach FIP-owskich i nie uszło ich uwagi najmniejsze nawet uchybienie w doborze materiału i opracowaniu eksponatu.
W czasie wystawy odbyło się również międzynarodowe seminarium na temat „Filatelistyka olimpijska i sportowa" oraz aukcja walorów filatelistycznych.
Z okazji wystawy poczta bułgarska wydała:
4-znaczkową serię sportową oraz Me ząbkowany numerowany blok ze znaczkami tej serii
w nakładzie 35.000 egz. (sprzedawany na subskrypcję), 7 ilustrowanych kart pocztowych
w nakładzie po 8.000 sztuk, 7 kopert ilustrowanych w nakładzie po 2.500 sztuk, FDC do
ww serii znaczków w nakładzie 2.000 sztuk
oraz stosowała 9 datowników okolicznościowych.
ANTONI KURCZYŃSKI
W pięknym mieście Lund w Szwecji odbyła
się w dniach od 8 - 12 sierpnia ub.r. kolejna IX
Wystawa Filatelistyczna Krajów Skandynawskich (Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii
i Szwecji). O poprzednich pisałem na lamach
„Filatelisty".
Organizatorem Nordia '90 była Federacja
Związków Filatelistycznych Szwecji, przy szerokim poparciu Poczty Szwedzkiej. Pokazano 250
eksponatów, których poziom był na ogól wysoki, we wszystkich klasach, przewidzianych regulaminem FIP. W niektórych eksponatach zamieszczono szereg unikalnych pozycji.
W klasie oficjalnej wystawiono fragmenty
zbiorów znaków pocztowych Muzeum Poczty
w Sztokholmie. W klasie honorowej — 15
kolekcji najwyższej klasy, które poprzednio na
wielu wystawach międzynarodowych, w tym
również pod patronatem FIP, uzyskały cenne
wyróżnienia, m.in. podziwiać można było
zbiór znaków pocztowych Finlandii Rolfa
Gummersona ze Sztokholmu. Bogaty byl dział
literatury filatelistycznej (55 pozycji).
Poza eksponatami, pochodzącymi od wystawców pięciu krajów skandynawskich, było również kilka zbiorów z Niemiec, USA i W.
Brytanii.
Eksponaty oceniał 17-osobowy (w tym
3 aspirantów) Sąd Konkursowy. Na wystawców czekały medale wszystkich stopni oraz
cenne nagrody honorowe.
Poczta Szwedzka stosowała w czasie trwania
wystawy 5 kasowników okolicznościowych:
8 VIII — Dzień Poczty, 9 — Dzień Krajów
Północnych, 10 — Dzień Zbieraczy Początkujących, 11 — Dzień Historii Poczty, 12
— Dzień Zbiorów Regionalnych.
Organizatorzy przygotowali bogaty program imprez towarzyszących pod hasłem
„Wystawa dla wszystkich":
* Prezentacja przez dyrektora generalnego
Poczty Szwedzkiej Ulfa Dahlsena nowo wydanych znaczków, połączona z występem chóru
szwedzkich pieśni ludowych.
6
* Publiczne przedstawienie i komentowanie
zbiorów wystawionych w klasie honorowej.
• Prelekcja przeznaczona dla zbieraczy początkujących pt. „Różne formy kolekcjonowania znaków pocztowych".
* Odczyt na temat zbierania listów i dokumentacji pocztowej.
• Ocena eksponatów przez zwiedzających,
z cennymi nagrodami.
• Codzienne konkursy z nagrodami.
• Aukcje filatelistyczne.
• Prezentacja zbiorów regionalnych.
• Codzienne imprezy dla młodzieży, m.in.
„Deszcz znaczków", „Łowienie znaczków"
itp.
Na wystawie czynna byla gielda, na której
sprzedawały swe znaki pocztowe i stosowały
stemple pamiątkowe Zarządy Pocztowe Krajów Skandynawskich oraz miało swe stoiska
sprzedażne 20 firm filatelistycznych. Sprzedawano tzw. „paszport znaczkowy", w którym
byty miejsca na wszystkie stosowane na wystawie kasowniki okolicznościowe Poczty
Szwedzkiej oraz stemple pamiątkowe ww Zarządów Pocztowych.
W dniach 8 i 9 sierpnia podpisywał koperty
l-go dnia obiegu światowej slawy grawer Czesław Siania.
Na podkreślenie zasługuje 120-stronicowy,
bogato ilustrowany katalog, zawierający m.in
artykuły na temat szwedzkich i innych znaków
pocztowych oraz historii Poczty Szwedzkiej.
•••
Pierwsze wystawy „Nordia" odbywały się
w odstępach kilkuletnich. Obecnie zgłasza się
— mimo wciąż wzrastających kosztów — tylu
chętnych organizatorów, że od 1989 r. wystawy odbywają się co roku. Już dzisiaj pracują komitety organizacyjne i wydały pierwsze
biuletyny informacyjne wystaw: Nordia '91
— Reykjavik — Islandia — 27-30 VI 1991;
Nordia '92 — Kristiansand — Norwegia
— 8-11 X 1992; Nordia '93 — Helsinki — Finlandia — 6-9 V 1993.
JAN WITKOWSKI
„PRZYJAŹŃ
®= CHORZÓW '90”
9/nea,
af..'ów ii 19 90;
Jak daleko sięgam pamięcią, wszystkie większe wystawy na Sląsku były organizowane przy
pomocy wojska. Tradycja ta została utrzymana również w Chorzowie. Nie tylko zorganizowano ją w sali Klubu Wojskowego, ale też
jak opowiadał mi Jerzy Jurzykowski, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego — żołnierze jednostki wojskowej nr 31-50 bardzo
byli pomocni przy różnych czynnościach. Duża w tym zasługa ppłk. Henryka Olczyka,
wielkiego przyjaciela filatelistów. Z wielką też
pomocą pośpieszyła dyrekcja Huty Batory. To
też tradycja Śląska, że miejscowe zaklady pracy nie odmawiają pomocy, wysoko ceniąc społeczne i kulturalne walory filatelistyki — i jest
ona kontynuowana.
I jeszcze jedna tradycja lokalna: największe
nawet wystawy organizują oddziały lub nawet
koła. Zorganizowanie WF „Przyjaźń"
(13-19.10.1990) powierzono Oddziałowi Chorzowskiemu, a najwięcej pracy włożyli koledzy
ze świętochowic oraz z samego Chorzowa.
Była to już piąta tego typu wystawa organizowana przemiennie w Halle i w Okręgu
Katowickim. Ponieważ zaś Chorzów ma od
dawna kontakty z Merseburgiem (okręg Halle)
zostało to podkreślone na kopercie okolicznościowej (planetarium w Chorzowie i katedra
w Merseburgu).
Wystawiono 44 eksponaty, z tego 17 z Halle. Jak zwykle, dominowały eksponaty tematyczne (22). Generalnych było 10, historii poczty
— 4, całostek pocztowych — 5 i aerofilatelistyki — 3.
Niestety — najwięcej błędów popełniano też
w zbiorach tematycznych. O najczęściej powtarzających się pisałem już wielokrotnie.
Tym razem zwracam uwagę, że „tematy" jakoś
skąpo wykorzystują znaki pocztowe (stemple
okolicznościowe, karty pocztowe, frankatury
itp.) poza znaczkami pocztowymi.
W wielu eksponatach aż prosiło się o zilustrowanie tematu tymi innymi znakami pocztowymi.
Z generalnych — najbardziej mi się spodobało kilka niemieckich: Kurta Fachmana „Wielka Brytania" (z pierwszym znaczkiem— czarną jednopensovvką) i Wolfganga Schmidta
„Bawaria". Z historii poczty — Hansa
Griinewalda „Rozwój ostemplowań szczecińskich".
W klasie pozakonkursowej z dużym zainteresowaniem przyglądałem się „Chinom
1949-1968" Antoniego Lewandowskiego, właśnie z racji swojego zbioru przezwanym przez
kolegów „Chińczykiem".
Na otwarcie Wystawy przybyła cała czołówka filatelistów Okręgu Katowickiego, z prezesem Kazimierzem Paśko, prezesami oddziałów
oraz wystawcami, jurorami... Urząd miejski
reprezentowała mgr Daniela Krzyżanowska,
dyrektor Wydziału Kultury.
Z Halle przybył wiceprezes filatelistów okręgu Saksonia-Anhald — Peter Laube wraz
z małżonką, częsty gość w Katowicach. Podkreślał wielokrotnie, że mimo wszelkich zmian
spodziewa się nadal utrzymywać serdeczną
współpracę z Okręgiem.
Wielkim powodzeniem cieszył się bogaty
w treści katalog Wystawy, koperta i stempel
okolicznościowy przedstawiający Walentego
Radzieńskiego (1560-1642 hutnik - kuźnik,
a zarazem poeta piszący po polsku).
Jedną z imprez towarzyszących było IV
Krajowe Spotkanie Członków i Sympatyków
Klubu Zbieraczy Znaczków Pocztowych o tematyce hutniczej „Dymarki".
Sąd konkursowy pod przewodnictwem Bogdana Balcerowicza przyznał następujące dyplomy w randzie medali:
du ż ego zł ote go —Wacław Polcik „Polska", Gerhard Barthold „Egipt", Kurth Pachman „Wielka Brytania", Wolfgang Schmidt
„Bawaria", Hans Grimewald „Rozwój ostemplowań szczecińskich"
zł otego: Hubert Tretner „Przyczynek do
historii niemieckich towarzystw przewozowych", Franz Stransky „Całości wydania cesarz Franz Joseph", Jan Swadźba „Album
tatrzański"
oraz 5 — pozłacanego, 3 — d. srebrnego,
6 — srebrnego, 4 — posrebrzanego, 11 — brązowego i 1 dyplom uznania.
w grupie wystawców młodzieżowych: pozłacanego — Dariusz Kaczmarek „NRD" oraz
3 — brązowego.
JERZY B. KLIMA
72. ROCZNICA
ODZYSKANIA
NIEPODLEGŁOŚCI
Na stosunkowo skąpej powierzchni Klubu
„Syrena", w budynku IV Oddziału Zawodowej Straży Pożarnej w Warszawie, ustawiono
wystawę co się patrzy. W gablotach obejrzałem medale i medaliony, ordery, odznaki i odznaczenia, projekty graficzne i znaki pocztowe
oraz dokumenty, a wszystkie dotyczyły okresu,
kiedy Polska odzyskiwała niepodległość oraz
II R.P. Większośc eksponatów związana była
z osobą Józefa Piłsudskiego.
Na otwarciu (9.Xl.ub.r.) zaroiło się od mundurów wojskowych i pożarniczych, a wśród
nich odnotowałem aż dwu generałów (gen.
W.P. Juliusza Lewińskiego i gen.poż. Andrzeja
Stefanowskiego) oraz kilkunastu pułkowników. Było też wielu cywilów z P.T.A. i N. oraz
PZF (współorganizatorów), a wśród nich prezes O.W. P.T.A. i N. Mieczyslaw Czerski oraz
prezes O.W. PZF Lucjan Adamczyk. Objaśniali nas i wiele interesujących informacji przekazali plk. Kazimierz Madej oraz pplk. Wojciech Jablonowski (również wystawcy). A było
ich dwunastu i dostarczyli wiele unikalnych
eksponatów ze swoich zbiorów prywatnych.
Dokumentów z tego okresu zachowało się
mało i przez wiele lat nie były wystawiane. Nic
więc dziwnego, że wywołały one zrozumiałe
zainteresowanie.
Sporo osób skupiło się przy mundurach warszawskich strażaków z pierwszych lat bieżącego stulecia. Przy okazji dowiedziałem się, że
w różnych formach walki o Niepodleglość brało udział 65 000 strażaków (nie licząc tych,
którzy zaciągnęli się do Legionów i W.P.).
Jednym z organizatorów Wystawy było Kolo nr 403 PZF przy Warszawskiej Straży Pożarnej, a głównym jej animatorem był nasz kolega Wieslaw Naeheiński. Ten, to ma pomysły...!
Z okazji Wystawy organizatorzy wydali cie(jbk)
kawy katalog, bogato ilustrowany.
WYKAZ WYSTAW
organizowanych przez okręgi PZF w 1991 r.
ciąg dalszy
I. Wystawy stopnia
1. WF Olsztyn '91; 12-20 kwietnia, Olsztyn.
Tematyka: astronomia, astronautyka, kosmofilatelia.
2. WF Znaków Pocztowych o Motywach
Religijnych „Wiara i Miłość"; 13-18 sierpnia,
Łódz.
11. Wystawy stopnia HI
I. WF „750-lecie Bitwy Legnickiej", o zasięgu krajowym, kwiecień, Legnica, O/ Wrocław,
2. WF „Bielsko-Biała — Hannover", druga
połowa czerwca, Bielsko-Biała.
3. WF „Otawa '91, czerwiec, Wrocław.
4. WF „Laureaci Nagród Nobla", o zasięgu
krajowym, lipiec, Wrocław.
5. Młodz, WF „Pierwszy krok — Siedlce
'91", wrzesień, Siedlce, 0/ Warszawa.
16
6. WF „20-lecie Oddziału PZF", Nowa Huta.
7. WF organizowana przez Klub Cracoviana, Kraków.
8. WF „40-lecie filatelistyki na Ziemi Bytomskiej", Bytom.
9. WF „Białystok — Grodno", Białystok.
HI. Wystawa niekonkursowa
1. Wystawa filatelistyczna z okazji' Światowego Forum Młodzieży i spotkania jej z papieżem Janem Pawłem II; sierpień — wrzesień,
Częstochowa.
ANDRZEJ KURCZYŃSKI
Przewodniczący Komisji Wystaw ZG PZF
Od redakcji: Nazwy wystaw (a właściwie ich hasła)
mogą ulec zmianie. Wydaje nam się jednak ważne,
aby Hoteliści o nich wiedzieli i mogli dostosować
swoje eksponaty do tych haseł, określających charakter wystawy.
W miarę dodatkowych informacji o planowanych
wystawach, będziemy je zamieszczali w kolejnych
numerach „F".
Komitet Organizacyjny POLSKA 93
SWF
Przewodniczący — Stanisław SZUDER — podsekretarz stanu w MŁ.
Wiceprzewodniczący d /s Poczty — Eugeniusz
RYCHCIK, wiceprzewodniczący d/s filatelistyki
— Ludwik MALENDOWICZ.
Członkowie ze strony Poczty: Jadwiga BARTKÓW-DOMAGAŁA, Antoni KARWACKI, Adolf
MYĆ, Kazimierz POKROP, Stanislaw POPIOŁEK,
Danuta SWIDERSKA-MROCZKOWSKA, Bohdan WYSZYŃSKI.
Członkowie ze strony filatelistów: Adam KOCHANOWSKI, Wojciech MAKOWSKI i Zygmunt ROSIEJKO z Poznania; Antoni KURCZYNSKI z Warszawy, Jan MALIK z Krakowa, Władysław MICHAŁOWSKI ze Szczecina, Kazimierz PASKO
z Katowic, Zygmunt WIATROWSKI z Bydgoszczy.
ZESZYTY SZKOLENIOWE PZF
Nr 15
„Eksponaty filatelistyki tradycyjnej"
budowa i ocena
autor: TADEUSZ HAMPEL
Nr 16
„Jak zbudować eksponat tematyczny"
autor: MARIA GROER
Cena I egz. — 3 300 zl.
Do nabycia w Okręgach PZ1
życia PZF
Jeszcze o „Poczcie królów i książąt polskich"
W 10 nr „F" zamieściliśmy list ZG PZF do Departamentu Polityki Pocztowej M. L. z postulatem
wprowadzenia do abonamentu filatelistycznego znaczków z emisji 1990 r. „Poczet królów i książąt polskich"
(pierwotnej wartości nominałów 40 cl i 50 A).
Oto odpowiedź ministerstwa:
Odpowiadając na Pańskie pisma z 22 sierpnia, 5 września i 24 października br. Ministerstwo
Łączności informuje, że znaczki pocztowe wartości 40 z1 i 50 zl „Poczet królów i książąt polskich",
przedstawiające Bolesława III Krzywoustego i Władysława II Wygnańca nie zostaly wprowadzone
przez Ministra Łączności do obiegu ze względu na nominały nie dostosowane do obowiązującej taryfy
pocztowej. Nie uzyskały więc mocy znaków wartościowych, służących do pobierania opiat za usługi
pocztowe (vide art. 50 ustawy z 15 listopada 1984 r. o łączności) i nie mają charakteru znaczków
pocztowych.
Winni przekazania do sprzedaży niewielkiej ich liczby poniosą konsekwencje służbowe.
Ministerstwo Łączności informuje, że 18 października br. Minister Łączności — na wniosek PPTT
— Dyrekcji Generalnej — wyrazil zgodę na dokonanie nadruku nowych nominatów 1000 d i 1500 d
na przedmiotowych znaczkach.
Po dokonaniu tej operacji zostaną wprowadzone do obiegu i każdy z czlonków Polskiego Związku
Filatelistów będzie mógl stać się ich posiadaczem.
Znaczki te, z uwagi na zmniejszony nakład już w pierwszej fazie produkcji, po dokonaniu na nich
nadruku zabezpieczą potrzeby abonamentu filatelistycznego i tylko w niewielkiej ilości znajdą się poza
nim w sprzedaży.
Wicedyrektor Departamentu Polityki Pocztowej
(—) mgr Eugeniusz Rychcik
NOWE CENY PF
(ciąg dalszy)
•
W ostatnich dwóch numerach „Filatelisty"
(11-12) zapoznałem czytelników z najistotniej- .
szymi zmianami cen znaczków polskich objętych nowym cennikiem PF obowiązującym
od 15.10. ub. r. Wielu czytelników _zdobyło"
już z pewnością nowy cennik. Dla tych, którzy
opierają się na informacjach naszego czasopisma — dla wyczerpania tematu — podaję nowe
ceny FDC, znaczków urzędowych i doplaty
ściśle za cennikiem.
FDC
Ceny FDC nr 1-17, 19-778, 779-834 równają
się cenie odpowiednich nie stemplowanych
znaczków ub bloków. Dla pozostałych przyjęto nęj pOda%ally:
S 778A
S 835
S 836
S 837
S 838
50.000.800.50.600.-
S 839
150:
150.-
S 840
150.-
Nr
S 841
S 842
S 843
cena
S844
S 845
5846
S 847
S 848
W in
30.9915.-
2922PPPP
. . . . . , . .
J 1S
Nr
cena
S 849
150.S 850
850.S 851
100.S 852
150.150.S 853
S 854
550.S 855
250.S 856
400'
Znaczki urzędowe
U 1-11
U 12-16
U 17-18
U 19-20
U 21-24
Znaczki doplaty
D1
D2
D3
D 4-5
D6
D 7-8
D9
D 10-12
D 13-21
D 17-22
D 23-31
D 32-36
D 37-44
Nr
S 857
S 858
S 859
S 860
S 861
S 862
S 863
x
2.500.800.po 100.po 50.po 50.20.000.c.a.
10.000.c.a.
60.000.c.a.
120.000.c.a.
5.000.300.8.000.25.000.2.000.-
cena
150.550.200.100.1.000.1.600.1.500.o
1.500.300 20 10.10.15.000.8.000.c.a.
50.000.c.a.
100.000.c.a.
3.000.200.4.000.•25.000.500.19
D 45-50
D 51-53
D 54-64
D 65-791
D 65-7211
D 80
D 81-88
D 89-91
D 92-99
D 100-103
D 104-110
D 111-117
D 118-124
D 125-136
D 137-147
D 148-151
1.500.600.30.000.70.000.100.000.300.30.000.5.000.25.000-
400.200.1.500.1.500.200.30.1.500.200.3.000.100.300.-
1.000.1.500.I_000.3.000.2.000.50.-
150.300.200.20.-
W następnym numerze przedstawię informację dotyczącą cen stosowanych na spotkaniach wymiennych Koła nr I w Warszawie
w porównaniu z nowym cennikiem.
WIGROT
GRZYBOBRANIE
na niwie filatelistycznej
Kraj
Algieria
Antigua
i Barbuda
Barbuda
Grenada
20
Numer kat.
Michel
2427-30
seria na FDC
1010-13
1258-65
blok 162
blok 163
1179-86
bloki 154-5
2021-7
bloki 227-8
Numer kat
Michel
Grenadyny 1191-8
bloki 174-5
2480-3
Gujana
blok 37
Gwinea Bissau 989-95
Lesotho
777-80
blok 64
St. Lucia
948-51
St.Pierre
i Miquclon
587
Św. Tomasza 1043-7
Wyspa
blok 178
Trynidad
i Tobago
592-5
Uganda 667-74
bloki 95-6
cena Mi-Mk
20.- 20.23.23.I 8.18.11.11.57.28.50
11.75 11.75
8,8.12.12.1.50
1.50
16.16.9.25 9.25
4.50 4.50
18.21.-
18.21.-
Nowości polskie
w MICHEL Rundschau (11 / 90)
Nr kat.
Coraz bardziej chwytliwym tematem są
grzyby na znaczkach pocztowych. Dowodem
tego jest fakt ukazania się w ciągu roku kilkunastu serii znaczków i prawie tyleż bloków,
w zasadzie tylko dla filatelistów tej dziedziny
kolekcjonerstwa.
Poczta Polska wydała serię znaczków z grzybami w 1959 r. Katalog Michel ceni ją na 27
mk, a cennik PF na 50 tys. zl. Zapotrzebowanie rynku w tym przypadku przekracza podaż,
dlatego liczyć się należy ze zwyżką ceny na tę
udaną emisję, bowiem nakład jej jest niewysoki
(605 tys. serii), a do tego kombinowany uklad
przy znaczkach w trójkątnym kształcie wpływa
jeszcze na zmniejszenie nakladu w komplecie.
Poniżej przedstawiamy wykaz nowości
„grzybobrania" filatelistycznego w minionym
roku w oparciu o informacje w piśmie Michel
Rundschau.
Albania
Kraj
3277
3278
3279
3280
Blok 111
3281
3282
3283
3284
3285
3286
3287
Nominat znaczka
Kwiaty
2000 zl
5000 71
FDC
Mistrzostwa w kajak.
700z1.
1000 z1
FDC
1000 z!
FDC
Solidarność
1500 zl
FDC
Rośliny ginące
200 zl
700 zl
700 z1
1000 z1
1500 z1
1700 z1
seria (6 w.)
FDC
Cena Mi-Mk
czyste sterani.
2.50
0.40
I .-
0.35
0.50
0.15
0.20
L50
0.75
0.30
1.25
0.10
0.35
0.35
0.50
0.75
0.85
2.90
0.10
0.15
0.15
0.20
0.35
0.35
1.20
3.50
F.B.
cena Mi-Mk
5.90
4.20
7.50
20.11.50
11.50
20.24.19.23.-
20.11.50
11.50
20.24.19.23.-
KTO ZNA TEN OBÓZ? - JA
(p. „F" nr 23 z 1989 r. str. 543)
Otóż dwa razy bylem w obozie w Wildfleeken. Jako kapelan hufca harcerskiego Coburg
w Płn. Bawarii, brałem udział w harcerskiej
imprezie w Durzynie. a potem (w 1947 r.), tam
wyrabiałem sobie dokumenty (...)
Był to jeden z tzw. obozów D.P. i jak inne
tego typu, mieścił się w opróżnionych koszarach, zamienionych po prostu w polskie miasteczko.
an
d --F ki
r'rł `-4
ti ,
Pokazany na fot. 1 list, wysłany przez placówkę pocztową. Majdan Królewski, ma odręczną datę „25.VIII.44". Natomiast w wykazie
uruchomionych placówek pocztowych ww
opracowania występuje data 26 VIII 44 (...)
Oglądając pokazaną kopertę możemy wyciągnąć kilka wniosków. Niewątpliwie był to
pierwszy list, jaki został wysłany po wznowieniu działalności tej placówki. świadczy o tym
nr 1 wykazu dziennika kasowego pobranej
opłaty gotówkowej, oraz nr 1 prowizorycznego
znaku polecenia. Koperta nie ma znamion
cenzury wojskowej, a chociaż odległość z miejsca nadania do adresata jest niewielka (w tej
samej dyrekcji), to jednak czas przebytej drogi
wynosi, aż 20 dni. Z Kolbuszowej — obwodowego urzędu pocztowego, któremu podlegała
?•:c
72Jet Iwa
Przy okazji przesyłam kartkę pocztową wydaną z okazji wystawy w Monachium „Polska
Praca na Obczyźnie" (1947), a także pamiątkę
z Coburga.
Łączę pozdrowienia
Ks. Zb. DELIMAT T. Chr.
•
t4;aw q7..»,;.41c
Pobiedziska
'•
.'
@. sY!..a
.
/
fot.
Od redakcji: dziękując za list i pamiątki filatelistyczne, pozwalamy sobie dołączyć jeszcze jedną kartkę
pocztową przypominającą wystawę: Praca Polska na
Obczyźnie. Może odezwie się ktoś, kto pamięta, jaki
charakter miała ta wystawa? Czy była związana
z pokazem filatelistycznym?
W 1981 r. ukazała się praca zbiorowa „POCZTA POLSKA w 1944 r." ", która dosyć
wiernie przedstawia historię poczty w tym
okresie i jest przydatna do prowadzenia prac
badawczych oraz opracowywania eksponatów
wystawowych, zawierających walory z tego
okresu.
placówka pocztowa Majdan Królewski, list
wyekspediowano dopiero 4.9.44 (datownik pookupacyjny na stronie adresowej). Do urzędu
oddawczego Rozwadów nadszedł w dniu
13.9.44 (datownik odbiorczy — jednoobrączkowy z okresu międzywojennego na stronie
nieadresowej). Wiadomo, że w tym okresie nie
funkcjonował należycie transport i to chyba
była zasadnicza przyczyna opóźnienia przesyłki.
W 1973 r. ukazało się opracowanie Mariana
Kościelniaka ., w którym pokazał prowizoryczne stemple pocztowe z województwa bydgoskiego, rozpoczynając od Aleksandrowa Kujawskiego, jako nr Bd 1, a kończąc na żninie,
jako Bd 249; zarejestrował 249 różnych stempli
prowizorycznych, pokazując ich rysunki.
Na fot. 2 widzimy dwa bezmiejscownikowe
(nieme) datowniki Bydgoszcz 1 i Bydgoszcz 3.
Datownik z cechą rozpoznawczą „v" we
wspomnianym opracowaniu został zarejestrowany pod numerem M 13 w up Bydgoszcz 1.
Opisując ten datownik autor powołał się na
dokumentację — list polecony z placówki pocztowej Bydgoszcz 3, który przeszedł przez
cenzurę i ma datownik bezmiejscownikowy,
odpowiadający pokazanym na fot. 2.
Nie mogę jednak zrozumieć, dlaczego tak
doświadczony publicysta, który dał tak wielki
rOG ZPOWA
PADAVCA,
.5XOLIIPUI
PYDCOPPCP
Pl..GDOIOO. 45
SUSZ
i, o
• Tf.
mazisnsia
err-wm
.o I BOMIE
i iii
—
ISTAIIISP.74O12C2-110141111SPI
P
..1.11,41,:11:1410: i
DYDPOsy.P
. IOT.ODAIISU 31, 85 IW_
fot. 2
wkład w zinwentaryzowanie stempli prowizo
rycznych okresu powojennego, nie zarejestro
wał datownika bezmiejscownikowego stosowa
nego w up Bydgoszcz 3? Tym bardziej, że
powołał się na ten datownik przy opisie podo
bongo z up Bydgoszcz I. Ale już tego nie
ustalimy, i nalezy przypuszczać, że go po pro
stu przeoczył.
Aby nie naruszać ustalonej przez autom
numeracji, datownik ten powinien znaleźć się
pod numerem Bd 14a. Pozostaje jednak do
wyjaśnienia problem jego cechy rozpoznawczej. Autor, powołując się na wspomniany
datownik, stwierdził: „bez cechy rozpoznawczej". Podał również jego wymiary: średnica
zewnętrzna 28 min, wewnętrzna 18 mm i szerokość poprzeczki 8,5 mm.
Jednak pokazany na fot. 2 datownik, którym unieważniono znaczek, pod poprzeczką
datownika (już na znaczku) ma widoczną prawą część litery „a" (nieczytelna na reprodukcji). Wiadomo, że znaczek wykonany jest
z grubego papieru i dlatego pozostała część
cechy nie odbiła się na karcie pocztowej. Natomiast jeśli chodzi o wymiary, to podając w tej
samej kolejności wynoszą: 28,5 — 18,5 — 8,5
mm. Być może, że średnice autor przyjął w zaokrągleniu do pełnych milimetrów.
Zachodzi więc jeszcze jedna wątpliwość
— czy pokazany na fot. 2 datownik, stosowany w placówce pocztowej Bydgoszcz 3, jest
tym samym, na który powołuje się Marian
Kościelniak? Myślę, że wątpliwości te mogą
rozwiązać Bydgoszczanie, a w szczególnosci
posiadacze eksponatów wystawowych o temacie „Bydgoszcz".
BRONISLAW BRZOZOWSKI
Kłodzko
' Krajowa Agencja Wydawnicza Warszawa 1981
r. pod redakcją Andrzeja Myślickiego.
Prowizoryczne stemple pocztowe województwa
bydgoskiego 1945-1947. Bydgoski Komunikat Filatelistyczny Bydgoszcz 1973 r.
Kronika towarzyska
ADOLF FRANCISZEK HALAM (1.56)
drukarz (przeszedł wszystkie szczeble „wtajemniczenia" składu typograficznego: od ucznia,
zecera, linotypisty, monotypisty, do kierownika
działu Technologicznego). Z. Herta (na rencie),
s.Piotr (31 1.) technik aparatury kontrolno-pomiarowej, c.Jolanta (29 1.) technik dziewiarstwa, ale obecnie na urlopie wychowawczym,
wnuk Piotr-Marcin ( I r.), w którym cala nadzieja, że wreszcie on przejmie hobby dziadka.
W latach 50. zainteresował go filatelistyką
znany w Bialej kolekcjoner Albin Studencki.
Drugim jego opiekunem by! Władysław Hornik,
ówczesny prezes Oddziału (później Okręgu).
W 1962 r. wstąpił do Kola nr 2, ale wkrótce byl
współzałożycielem kola (nr 6) w swoim zakładzie pracy. Ma generalne zbiory Polski, Francji
i Austrii, które wielokrotnie wystawiał. Ponadto
zbiera temat „góry- (od pięciu lat jest kierownikiem Ośrodka Szkoleniowo-Wypoczynkowego
„Irena-Drukarz" w Szczyrku). Stale rozbudowuje zbiór historii poczty Bielska-Bialej.
W 1985 r. został wybrany prezesem Okręgu.
Ten miody Okręg zorganizował już kilka znaczących wystaw. Pierwszą byla „Besfil" ( 1972
r.), później kolejne cztery. Dużą popularność
w kraju zyskały nowatorskie wystawy „Grafilex" ( 1984 1 1990 r.) oraz Polska — CSRS
„Cieszyn '88".
Interesuje się rozwojem filatelistyki młodzieżowej. ma szereg osiągnięć. Okręg znany jest
z pięknych wydawnictw (również dla całego
Związku i innych okręgów). Przy ich powstawaniu duży wkład wnoszą filateliści-drukarze z kół
nr 6 (w B.B.) oraz 48 (w Cieszynie). Są to
katalogi, plakaty, reprinty wybitnych dziel filatelistycznych, a ukoronowaniem jest piękny reprint W.Polańskiego „Znaki i Marki Pocztowe
w Polsce w XVIII i XIX w." W latach
1980-1990 drukowano „Biuletyn Informacyjny
PZF". Okręg słynie ze sprawnej organizacji
pracy, a stały kontakt z wszystkimi kolami
zapewniają „Komunikaty".
Bardzo interesuje się techniką produkcji i estetyką znaczka pocztowego. Boleje, że w Polsce
pogorszyła się jakość produkcji znaczków. Coraz mniej wydaje się techniką stalorytniczą,
a druk offsetowy obniża poziom najpiękniejszego nawet projektu. Przyczynę tego upatruje nie
tylko w trudnej sytuacji ekonomicznej kraju, ale
nade wszystko w braku wyspecjalizowanej drukarni (dla PWPW druk znaczków to znikomy
margines jej produkcji). Powoluje się przy tym
na przykład Francuzów, którzy w Lyonie mają
taką wyspecjalizowaną drukarnię. Wysoko natomiast ocenia poziom graficzny (m.in. druk)
naszych kart pocztowych, które zaspokajają
najbardziej wybredne gusty.
Refleksje filatelisty
NASZ DOM
Co stanowi największy majątek filatelistów?
Znaki pocztowe? Zbiory? A może wiedza? Doświadczenie? Pozycja społeczna i dorobek kulturalny? Trudny to wybór, bo brak jednolitego
krytenum. Zapewne więc te pytania mają
wspólną odpowiedź: wszystko po trochu. Filateliści posiadają jednak i inne dobra wypracowane wielką zapobiegliwością kilku już pokoleń. To lokale.
Należą do okręgów, oddziałów, ale i kół
również. Czasem to jeden pokoik, czasem duże
pomieszczenia klubowe. Niektóre okręgi dopracowały się nawet całych kamieniczek (np.
Kraków, Gdańsk, Toruń). Był to ogromny
wysiłek filatelistów z całego okręgu, a czasem
składał się na to zbiorowy trud całego Związku
(tak właśnie powstaje dom w Rzeszowie).
Siedziba filatelistów to nie tylko i nie tyle
pomieszczenie biurowe. To przede wszystkim
punkt integrujący miejscowych filatelistów.
Tam się dyskutuje i tam pracują komisje, odbywają się spotkania z młodzieżą i prowadzi
się badania. Tylko tam można poczytać prasę
krajową i zagraniczną, wypożyczyć książki
z biblioteki. Im bogatsza i wszechstronniejsza
jest działalność środowiska filatelistycznego,
tym większą rolę spełnia lokal. Dla wymiany
znaczków można wszak spotkać się w kawiarni lub prywatnym mieszkaniu. Dla doprowadzenia do końca badań — konieczne są liczne
sesje i spotkania dużej grupy specjalistów oraz
sprzęt specjalistyczny, który trzeba gdzieś
przechowywać.
Filateliści są na ogól dobrymi gospodarzami. Zapobiegliwi i oszczędni. Najlepszym przykładem jest Okręg Rzeszowski, który od lat
w znojnym [rudzie buduje lokal na swe pomieszczenie. Zdawałoby się wysiłek nie na te czasy
i nie na tę organizację. A jednak dom stanął
pokryty już dachem i częściowo zagospodarowany. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie
ogrom pracy społecznej i właśnie zapobiegliwość Stanisławo Gawroni' i jego kolegów. Ale
nie byłoby to możliwe, gdyby nie pomoc całego Związku, a przede wszystkim władz PZF.
Inny przykład pochodzi z Torunia. Tam
w 1986 r. Wydział Spraw Lokalowych U.M.
przydzielił obiekt o powierzchni 57 m2 na
„Dom Filatelisty".
Pan Lech Popielewski tak pisze: Ta zabytkowa oficyna związana w przeszłości z pocztą
przez mieszczącą się tu posthalterię, po przeprowadzonej ze środków Miejskiego Konserwatora Zabytków w Toruniu odbudowie ze zniszczeń
i rekonstrukcji architektonicznej, została zaadaptowana na „Dom Filatelisty" ( ...) ze środków
własnych przy wydatnym wsparciu finansowym
ZG PZF: wyposażono pomieszczenia, jak również społecznym wysiłkiem członków Związku
uporządkowano teren przed posesją. Na elewacji
umieszczono sgraffito ( ...) przed budynkiem założono ozdobne gazony z kwiatami oraz ustawiono pomnik patrona „Domu" — Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego ( ...). Stała dbałość
użytkownika o budynek i jego otoczenie sprawiła, że posesja ta należy do najbardziej zadbanych w Toruniu, o czym świadczą liczne dyplomy...
Teraz można tę bogatą i tak zadbaną bazę
w Toruniu, Nowej Hucie i wielu innych miejscowościach utracić. Gdyby tak się stało pociągnęłoby to nieobliczalne konsekwencje dla naszej kulturotwórczej działalności i zubożyłoby
życie środowiska.
Swego czasu Henryk Białek namawiał kolegów, aby zainteresowali się typowaniem kandydatów do władz przedstawicielskich. Niektórzy uznali to za megalomanię prezesa.
A była to tylko dalekowzroczność i zdolność
przewidywania wydarzeń. No i stało się.
Przed lokalnymi władzami miejskimi stoją
do wyboru różne rozwiązania. Np. dążenie za
wszelką cenę do doraźnych korzyści finansowych. Wówczas zrozumiałe jest „żyłowanie"
jak najwyższych czynszów. Jest i inne rozwiązanie: poskromienie swych apetytów finansowych z myślą o perspektywicznych korzyściach
ze spolecznej — bogatej działalności kulturalnej. Tam, gdzie radni znają dorobek miejscowych filatelistów stają się skromniejsi w stawianiu wymagań finansowych. W różnych
miejscowościach bywa jednak różnie.
Polski Związek Filatelistów stoi wobec zagrożenia utraty bazy lokalowej. Nie stanowimy przy tym wyjątku. Przed podobną groźbą
stają biblioteki, domy kultury, księgarnie,
muzea ... Wszystkie te placówki kulturalne
złączone wspólnym zagrożeniem powinny połączyć swe wysiłki w obronie zagrożonego
bytu — w protestach i wspólnych wystąpieniach.
PZF nigdy nie otrzymywał dotacji z budżetu
państwa. I nigdy o nią nie zabiegał. To z własnych pieniędzy pokrywaliśmy nie tylko wydatki organizacyjne, ale płaciliśmy za całą działalność merytoryczną. Najkosztowniejsze zawsze
byty wystawy. Dziś — kosztują wielokrotnie
więcej niż przed rokiem. A przecież to na
wystawach najpełniej upowszechniamy piękno
polskich znaczków i bogate ich treści. O ileż
uboższe byłoby życie wielu środowisk gdyby
zabrakłofilatelistyki...
23
Nie wolno nam zmarnować stuletniego dorobku. Dlatego z całą energią i zdecydowaniem trzeba przeciwstawić się pomysłom fiskalnego zniszczenia Związku. Lokale z takim
mozołem przez nas zagospodarowane muszą
pozostać w naszej dyspozycji, a czynsz zostać
na takim poziomie, żeby stać nas było na jego
opłacenie. Niczego nie chcemy za darmo. Ale
zniszczyć się tez nie damy.
JERZY JOANN1AK
W NASTĘPNYM NUMERZE
POLECAMY:
• Bronisława Brzozowskiego — „Pocztę polową WP w 1939 r."
• Józefa Falkowskiego — ostrzeżenie przed
fałszerstwami znaczków AK
• dokończenie artykułu Zbigniewa Piekuta
o datownikach z dopisaną nazwą oraz c. d.
„katalogu" podróży Jana Pawia II udokumentowanych znakami pocztowymi
• ze stałych działów zwracamy uwagę na
rozbudowaną (i ciekawą) rubrykę „Czytelnicy
piszą" oraz ceny w Michlu i na spotkaniach
wymiennych
112...głoszenia
Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń
Kupię znaczki NRD czyste i stemplowane. Jemy
Nowak, Cienia 2 /36, 25-732 Kielce, teL 555-50
13j6rn Olson (53 lata), Vingardsgatan 9E (gaveln),
S-416 54 Gótehorg, Szwecja (ang.). Za znaczki Polski, Gdańska, GG, calostki oferuje kasowane znaczki Szwecji, Danii, Finlandii, Norwegii.
Kupię znaczki, zbiory nie kasowane Europy Zachodniej, NRD, USA, Kanady, Japonii. Jedynasiak,
02-762 Warszawa, Kartaginy 1/59, tel. 42-94-04.
Poszukuję starszych ostemplowań Łodzi. Ośródka, 90-009 Łódź, Sienkiewicza 59/10.
Sprzedam wszystkie tematyczne nowości z całego
świata, poważnym odbiorcom. Załączyć znaczek na
odpowiedź. Filatelia „RAMCO", skrytka 139,
59-220 Legnica. Komplet Disneya 70 serii tylko za
216 tys.!
Wyprzedaję walory czyste, stemplowane, listy, całostki, PWM, PRL, Europa Zachodnia, Wschodnia,
Zamorze, klasery, katalogi. Proszę znaczek na odpowiedź. Podezaski, 05 - 410 Józefów, Grottgera 26.
SPOTKANIA WYMIENNE
w Warszawie
Po trwających blisko 3 miesiące poszukiwaniach,
od 2 grudnia ub. r. wznowiliśmy — w nowym lokalu
— spotkania wymienne Koła nr I im. Włodzimierza
Polańskiego Okręgu Warszawskiego PZF.
Odbywają się one tylko w niedziele
w godz. od 9" do 13", w stołówce Naukowo -Produkcyjnego Centrum Półprzewodników „Unitra - Cemi" w Warszawie (Służewiec Przemysłowy) przy ul. Komarowa
5 (wejście od ul. Domaniewskiej). Dojazd
tramwajami 10, 12, 17, 18 i 31; autobusami
„D" i 134.
Utrudnienia z dojazdami rekompensują bardzo
dobre warunki lokalowe.
Zapraszamy
Wiktor Groaert
Prezes Koła nr 1
Noworoczny prezent
dla kolporterów „Filatelisty"
W każdym okręgu PZF jeden z działaczy
zajmuje się kolportowaniem „Filatelisty" do
oddziałów i kół. Czasem również do indywidualnych filatelistów. Ci, którym rzeczywiscie zależy, aby czasopismo trafiło do wszystkich
oczekujących, mają z tym wiele roboty.
Dlatego redakcja zwróciła się do p. Roberta
Dębskiego, dyrektora Przedsiębiorstwa Filatelistycznego z prośbą o przekazanie do naszej
dyspozycji 25 egz. nowego Cennika. Otrzymaliśmy. Dziękujemy. A Cennik rozesłaliśmy do
wszystkich okręgów.
Spodziewamy się, że trafik do adresatów
i sprawił im drobną przyjemność.
Redakcja
Kupon nr 6
(ostatni)
Wytnij!
Prześlij!
Po skompletowaniu 6 kuponów z kolejnych numerów „F" prześlij je do redakcji
w terminie do 15 lutego 1991 r, a weźmiesz
udział w losowaniu 25 nagród BlatelistyczDych, ufundowanych przez Zarząd Główny
PZF. Czekają na ciebie cenne arkusiki i bloki!
Adres Redakcji: AL 3 Maja 12, 00-391 Warszawa, tel. 26-35-56. Wydawca: Zarząd Główny PZF, Warszawa,
Rynek Starego Miasta 14. Przyjmujemy ogloszenia: I słowo — 2000 zł; w ogloszeniach drobnych do 15 słów
— 1500 zł; 1 m° w ramce — 5000 zł, cała strona — 250 tys. A; prenumeratę na I kwartal 1991 r. — 9000 zl.
Należność prosimy wpłacać na konto ZG PZF Bank Gdański. IV Oddział w Warszawie, 300.009-7054-137
z zaznaczeniem „ogłoszenie do „F" lub „prenumerata F", a tekst ogł oszenia wysłać do redakcji.
Prowadzimy również sprzedaż aktualnych i starych numerów pisma.
24