Historia Alfa Liczmańskiego 1/3

Historia Alfa Liczmañskiego 1/3
(sobota, 03 czerwiec 2006) - Nades³a³ Wawruszczak Sylwek - Ostatnia aktualizacja (sobota, 17 czerwiec 2006)
{mosimages} Alfons Liczmañski, przez przyjació³ zwany Alfem, urodzi³ siê10 pa¼dziernika 1904 roku w
Gdañsku. By³ jedynym synem Teofili z domu Wielgoszewska i Stanis³awa Liczmañskich. Ojciec,z zawodu krawiec,
by³ dzia³aczem narodowym jeszcze przedI wojn± ¶wiatow±, matka równie¿ pracowa³a w polonijnych organizacjach
kobiecych. Tak wiêc m³ody Alf wychowywa³ siêw atmosferze polsko¶ci patriotyzmu oraz potrzebie dzia³aniana rzecz
ojczyzny. Kiedy w roku 1920 utworzono Wolne Miasto Gdañsk,pozostaj±ce pod protektoratem Ligi Narodów,
mieszka³atu nieliczna, lecz bardzo prê¿nie dzia³aj±ca w organizacjachpolonijnych, ludno¶æ polska. Nie by³o
pocz±tkowo polskichszkó³, wiêc Alf uczêszcza³ do szkó³ niemieckich. Nigdy nie chodzi³ do polskiej szko³y. Jednak
wiele czasu po¶wiêca³ na pog³êbianie znajomo¶ci jêzyka polskiego, naukê historii i geografii Polski. W³ada³ tak¿e
jêzykiem niemieckim, angielskim i francuskim. Wykazywa³ du¿e zdolno¶ci matematyczne i artystyczne (gra³ na
skrzypcach), z pasj± fotografowa³, mówi³ piêkn± polszczyzn±, zna³ doskonale polsk± kulturê i dzieje. W³a¶nie
zdolno¶ci matematyczne zadecydowa³y o wyborze studiów, a zdolno¶ci artystyczne przyda³y siê w jego pracy w
harcerstwie. Gimnazjum Piotra i Paw³a (w budynku obecnego I Liceum Ogólnokszta³c±cego) ukoñczy³ w 1924 roku. Po
uzyskaniu matury Liczmañski rozpocz±³ studia na Wydziale Budownictwa L±dowego Politechniki Gdañskiej, wówczas
Technische Hochschule. Jednak trudna sytuacja materialna zmusi³a go do przerwania studiów i podjêcia pracy
zarobkowej. Zacz±³ pracowaæw charakterze t³umacza w Izbie Handlowej w Gdañsku, a tak¿e jako nauczyciel
kontraktowyw Pañstwowej Szkole Handlowej im. J.M. Roeslerów w Warszawie. Od listopada 1927 roku,po przeniesieniu
do Polskiej Szko³y Handlowej Macierzy Szkolnej w Gdañsku (jako nauczyciel kontraktowy, a od 1936 roku jako
nauczyciel etatowy) uczy³ stenografii polskieji niemieckiej, pisma ozdobnego i kaligrafii. Szko³a zosta³a za³o¿ona w
1926 roku i dzieli³a siêna trzyletni± Szko³ê Handlow± – przygotowuj±c± pomocniczych pracowników dla firm
handlowych oraz dwuletni± Wy¿sz± Szko³ê Handlow± (odpowiednik technikum) – daj±ca wykszta³cenie
samodzielnym pracownikom bankowym i handlowym. Cieszy³a siê wielkim powodzeniem w¶ród polskiej m³odzie¿y
– ju¿ w drugim roku jej dzia³alno¶ci liczba uczniów podwoi³a siê. Z inspiracji dyrektora Szko³y, Mariana
Serdyñskiego, Liczmañski napisa³ podrêcznik do stenografii niemieckiej. W szkole tej pracowa³ a¿ do wybuchu
wojny. Osobny, bodaj najwa¿niejszy rozdzia³ Jego krótkiego ¿ycia stanowi³o harcerstwo, które by³o jego wielk± przygod±
i pasj± i gdzie realizowa³ siê jako wychowawca m³odzie¿y. Pocz±tkowo nale¿a³ do Towarzystwa Filaretów, tajnej
organizacji m³odzie¿owej, z której pó¼niej wyros³o harcerstwo gdañskie.Kurs harcerski w Karwii w 1920 roku, w którym
uczestniczy³ wraz z przyjació³mi, zaowocowa³ utworzeniem 8 sierpnia tego¿ roku pierwszej mêskiej dru¿yny
harcerskiej im. Zygmunta Augusta. Polska Szko³a Handlowa, gdzie pracowa³ okaza³a siê doskona³ym terenem dla
krzewienia idei harcerskiej. Przez kilka pierwszych lat harcerstwo w Gdañsku mia³o niewielki zasiêg oddzia³ywania.
Jednak¿e wraz z podjêciem przez Liczmañskiego pracy w szkolnictwie polskimw Gdañsku nast±pi³o o¿ywienie
dzia³alno¶ci. W roku 1930 Alf Liczmañski za³o¿y³ rodzinê – po¶lubi³ Janin± Ne³kowsk±, córkê Ludwikai
Eleonory, którzy tak¿e od lat aktywnie dzia³ali w spo³eczno¶ci Polonii gdañskiej. M³ode ma³¿eñstwo zamieszka³o w
Oliwie, przy budynku Jahnstrasse 7 (obecnie ulica Alfa Liczmañskiego). W roku 1934 przysz³a na ¶wiat ich jedyna córka
Regina (pani Regina Maria Liczmañska – Ma³ek jest polonistk± i mieszka dzi¶ we Wrzeszczu). Alf Liczmañski,
kontynuuj±c m³odzieñcze pasje, nadal czynnie uczestniczy³ w ¿yciu harcerskim. W maju 1934 roku uzyska³ stopieñ
instruktorski podharcmistrza, a w marcu 1935 roku harcmistrza. Szko³a, w której pracowa³ by³a doskona³ym terenem do
krzewienia idei harcerskiej w¶ród polskiej m³odzie¿y. W roku 1930 z jego inicjatywy powsta³a tam dru¿yna harcerskaim.
Zawiszy Czarnego. Liczmañski bra³ udzia³ w licznych obozach i zlotach miêdzynarodowychna Wêgrzech, w Holandii,
Francji, Austrii, Szkocji. Dziêki znajomo¶ci jêzyków obcych nawi±zywa³ szerokie kontakty ze skautami ró¿nych
narodowo¶ci.W roku 1934 podj±³ próbê za³o¿enia dru¿yn harcerskich na Powi¶lu, która zakoñczy³a siê fiaskiem z
powodu wrogiego stanowiska w³adz niemieckich. Alf Liczmañski by³ cz³owiekiem pracowitym odpowiedzialnym i
lubianym przez m³odzie¿, zosta³ powo³any w 1934 roku na stanowisku zastêpcy komendanta gdañskiego hufca
harcerzy, a jesieni± tego¿ roku powierzono mu funkcjê komendanta. Rok 1935 stanowi prze³omow± datê w historii
gdañskiego harcerstwa. W³a¶nie wtedy powo³ano do istnienia Gdañsk± Chor±giew Harcerzy i Gdañsk± Chor±giew
Harcerek, które podlega³y bezpo¶rednio G³ównym Kwaterom: Mêskiej i ¯eñskiej.Na czele Gdañskiej Chor±gwi
Harcerzy stan±³ Alf Liczmañski, który pe³ni³ funkcjê komendantado wybuchu wojny. Rozwój harcerstwa polskiego to w
du¿ym stopniu zas³uga Liczmañskiego. Dziêki niemu nabiera³o rozmachu i rozwija³o siê wszechstronnie. Czuwa³
nad ca³o¶ci± pracy Chor±gwii dba³ o podnoszenie kwalifikacji instruktorów. By³ szanowany, lubiany, ka¿d± woln±
chwilê po¶wiêca³ pracy z m³odzie¿±. To w³a¶nie on chcia³ zapropagowaæ ideê harcersk± w¶ród jak najszerszych
krêgów Gdañskich Polaków. Z jego inicjatywy i pod jego redakcj± zaczêto wydawaæ harcerskie pismo
„Zewie” – które ukazywa³o siê w latach 1935-1938. Publikowano w nim roczne sprawozdania z
dzia³alno¶ci chor±gwi artyku³y programowe dotycz±ce idei harcerskiej, a tak¿e relacje z obozów, zlotówi biwaków
harcerskich. W swoim artykule „Idea harcerskaw wychowaniu m³odzie¿y polskiej w Gdañsku” Alf
Liczmañski przedstawi³ g³ówne cele i za³o¿enia harcerstwa: „Czego idea harcerska chce, do czego d±¿y? Ca³y
ten system wychowawczy, jedyny w swoim rodzaju (…),jest nastawiony w dwu kierunkach – s³u¿by Bogu i
Polsce. Te dwa kierunki uzupe³niaj± siê przenikaj± nawzajem (…) Idea harcerska d±¿y do harmonijnego
rozwiniêcia cz³owieka Polaka, ¶wiadomego swych praw i obowi±zków, obywatela gotowego do ofiarnej s³u¿by,
przoduj±cego pod wzglêdem obowi±zkowo¶ci, sumienno¶ci i odpowiedzialno¶ci (…) Donios³o¶æ harcerskiej idei
wychowawczej polega na tem, ¿e znalaz³a obszerny system rozmaitych sposobów oddzia³ywania dostosowanego do
zdolno¶ci i zami³owañ dziecka zale¿nie w dodatku do jego wieku i stopnia rozwoju fizycznegoi
duchowego.”Liczmañski zwróci³ równie¿ uwagê na specyficzne warunki, jakie panowa³y w Wolnym
Mie¶cie:„W Gdañsku organizacja nasza bêdzie musia³a k³a¶æ specjalny nacisk na pewne w³a¶ciwe temu
terenowi zadania, a wiêc odpowiednie rozwiniêcie dumy narodowej, poczucia odpowiedzialno¶ci, przywi±zania do
http://sp65.edu.pl - Szko³a Podstawowa nr 65 im. Alfa Liczmañskiego w Gdañsku Powered by Mambo
Generated: 4 March, 2017, 11:00
ojczystego jêzyka, wiary we w³asne si³y, nieugiêto¶æ i nieustêpliwo¶æ wobec obcych zakus.” czytaj dalej ==>
http://sp65.edu.pl - Szko³a Podstawowa nr 65 im. Alfa Liczmañskiego w Gdañsku Powered by Mambo
Generated: 4 March, 2017, 11:00