UCHWAŁA Nr XIX/119/09 RADY GMINY I MIASTA IZBICA

UCHWAŁA Nr XIX/119/09
RADY GMINY I MIASTA IZBICA KUJAWSKA
z dnia 10 lutego 2009 roku
w sprawie przyjęcia Gminnej Strategii
Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2009-2015
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142 ,
poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 o pomocy społecznej (Dz.U. z 2008 r., Nr
115, poz. 728 z późn. zm.)
Rada Gminy i Miasta
uchwala co następuje:
§ 1. Przyjmuje się do realizacji Gminną Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2009-2015,
stanowiącą załącznik do niniejszej uchwały.
§ 2. Traci moc Uchwała Nr XXVI/147/06 Rady Gminy i Miasta Izbica Kujawska z dnia 28 września 2006 roku w
sprawie przyjęcia Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w sposób zwyczajowo przyjęty.
Przewodniczący
Rady Gminy i Miasta
Zofia Warda
UZASADNIENIE
Ustawa o pomocy społecznej (2004) wprowadziła jako zadanie własne gminy (o charakterze obowiązkowym)
opracowanie i realizację gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych. Dokument ten jest dokumentem
elastycznym i w trakcie realizacji (strategii) mogą dokonywać się zmiany, wynikłe z nowych celów w rozwiązywaniu
problemów społecznych. Proces zmian w strategii jest pożądany. Staje się miernikiem działań i dążeń społeczności
lokalnej. W 2006 roku Rada Gminy i Miasta przyjęła do realizacji strategię rozwiązywania problemów społecznych,
natomiast przedmiotowy dokument z 2009 roku jest jej zaktualizowaną wersją, ułatwiającą m.in. dostęp do funduszy
pozabudżetowych, w tym Europejskich Funduszy Społecznych.
Załącznik do Uchwały Nr XIX/119/09
Rady Gminy i Miasta Izbica Kujawska
z dnia 10 lutego 2009 roku
GMINA IZBICA KUJAWSKA
GMINNA STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
NA LATA 2009-2015
Izbica Kujawska 2009
Spis treści
WSTĘP..................................................................................................................................3
I. CEL I PROCES TWORZENIA STRATEGII.................................................................3
1.1. Podstawa prawna…......……………………………………………………..................3
1.2. Założenia strategii..........................................................................................................3
1.3. Etapy budowania GSRPS..............................................................................................4
1.3.1. Okres rozpoczęcia i zakończenia procesu tworzenia strategii....................................4
1.3.2. Określenie horyzontu czasowego strategii..................................................................5
1.3.3. Lista osób biorących udział w opracowaniu aktualizacji strategii..............................5
II. CHARAKTERYSTYKA GMINY I MIASTA IZBICA KUJAWSKA...........................6
2.1. Położenie administracyjne.............................................................................................6
2.2. Położenie fizyczno-geograficzne/Walory kulturowe.....................................................7
2.3. Sytuacja gospodarcza.....................................................................................................8
2.4. Sytuacja demograficzna...............................................................................................10
2.5. Zabezpieczenie zdrowotne...........................................................................................14
2.6. Organizacje pozarządowe............................................................................................14
III. POZYCJA STRATEGICZNA GMINY IZBICA KUJAWSKA
W ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH......................................15
3.1.Dotychczasowa diagnoza, analiza i rozwiązywanie problemów społecznych
w gminie Izbica Kujawska............................................................................................15
IV. POZYCJA STRATEGICZNA GMINY IZBICA KUJAWSKA..................................24
4.1. Analiza SWOT.............................................................................................................24
4.2. Zasoby instytucjonalne i pozainstytucjonalne gminy oraz poziom integracji
społecznej......................................................................................................................25
V. KIERUNKI ROZWOJU GMINY IZBICA KUJAWSKA..............................................28
5.1. Strategiczne kierunki rozwoju gminy oraz dotychczasowe działania...........................28
5.1.1. Informacje o kompleksowym dokumencie rozwoju gminy.......................................28
5.1.2. Podstawowe kierunki rozwoju zapisane w kompleksowym dokumencie dotyczącym
gminy............................................................................................................................29
5.1.3. Informacje o innych dokumentach strategicznych dotyczących gminy....................30
5.2. Wizja.............................................................................................................................35
5.2.1. Wizja rozwoju gminy w perspektywie czasowej - określenie pożądanego stopnia
rozwoju.........................................................................................................................35
5.2.2. Wizja ładu społecznego.............................................................................................38
5.3. Cele strategiczne Gminy i Miasta Izbica Kujawska na lata 2009-2015.......................38
5.3.1. Cele strategiczne, operacyjne i kierunki działań.......................................................38
5.3.2. System realizacji Gminnej Strategii Problemów Społecznych w gminie Izbica
Kujawska (w y b r a n e p r z y k ł a d y).................................................................41
V. ZARZĄDZANIE, MONITORING I EWALUACJA GMINNEJ STRATEGII
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W GMINIE IZBICA
KUJAWSKA...................................................................................................................46
6.1. Zarządzanie realizacją Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych..46
6.2. Monitoring realizacji Strategii......................................................................................48
6.3. Ewaluacja wdrażania Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych....49
6.4. Aktualizacja Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych..................50
2
WSTĘP
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych (GSRPS) na terenie gminy
Izbica Kujawska ma na celu stworzenie mieszkańcom możliwości rozwoju osobistego oraz
wsparcie osób i rodzin wymagających pomocy społecznej.
I. CEL I PROCES TWORZENIA STRATEGII
Proces zarządzania gminą, w szczególności w aspektach jej rozwoju, musi mieć
charakter aktywny i być nastawiony na kreowanie przyszłości, a więc winien być oparty na
podejściu strategicznym.
Analizy strategiczne pozwalają poznać ogólną sytuację organizacji przez badanie jej
zasobów i działalności oraz rozpoznanie otoczenia zewnętrznego, stanowią podstawę do
ustalenia jej strategii i celów.
1.1. Podstawa prawna
Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z
2008 r., Nr 115, poz. 728) nałożyła na gminy opracowanie i realizację gminnej strategii
rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów
pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których
celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka. Zgodnie z tą ustawą do zadań
własnych o charakterze obowiązkowym gminy należy opracowywanie i realizacja gminnej
strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem ww.
programów.
1.2. Założenia strategii
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych ma w założeniach pełnić
rolę schematu integrującego działania poszczególnych uczestników życia społecznego w
gminie. Podstawową funkcją strategii powinno być z jednej strony - dostarczanie podmiotom
polityki społecznej oraz mieszkańcom informacji o długookresowych uwarunkowaniach
rozwoju infrastruktury społecznej, natomiast z drugiej strony – deklaracją i zobowiązaniem
władz gminy do podjęcia określonych przedsięwzięć i działań.
W tym kontekście strategia powinna wskazywać cele, ich hierarchię, możliwości
realizacji tych celów, jak też narzędzia i instrumenty stosowane w procesie wdrażania
kolejnych działań. Jest także programem rozwoju, który formułuje cele długofalowe i sposoby
ich realizacji, ustala hierarchię, podporządkowuje działania doraźne celom długofalowym.
Strategia ma charakter partnerski – społeczny. Określa kierunki i granice działań władz oraz
udział innych partnerów. Jest stale aktualizowana i korygowana.
Opracowana strategia umożliwi wyłonienie głównych celów i kierunków polityki
społecznej, podporządkuje działania doraźne działaniom długofalowym z wykorzystaniem
silnych stron i szans rozwojowych, a kompensowanie słabych stron i zagrożeń. Pozwoli ona
na lepsze zagospodarowanie zasobów ludzkich, sprzętowych, obiektów, instytucji, środków
finansowych oraz wiedzy oraz zwiększy szanse na pozyskanie dodatkowych, zewnętrznych
źródeł finansowania dla poszczególnych działań polityki społecznej.
3
1.3. Etapy budowania GSRPS
1.3.1. Okres rozpoczęcia i zakończenia procesu tworzenia strategii
Gmina Izbica Kujawska posiadała co prawda „Strategię rozwiązywania problemów
społecznych miasta i gminy Izbica Kujawska”(na lata 2006-2015), jednakże wymagała ona
poddania analizie z uwzględnieniem przede wszystkim działań, mających na celu aktywizację
społeczności lokalnej.
Okres rozpoczęcia pracy nad aktualizacją strategii (na lata 2009-2015) w gminie
Izbica Kujawska rozpoczął się od miesiąca stycznia 2008 roku. Przed rozpoczęciem
warsztatów, mających na celu aktualizację Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych, przeprowadzono dwa spotkania na temat problemów i potrzeb społeczności
lokalnej.
Pierwsze spotkanie odbyło się 22 lutego 2008 roku, drugie natomiast 4 marca 2008
roku. Na spotkaniach, istotną sprawą był skonsultowanie zgodności z kryteriami oceny
istniejącej strategii w ramach Poakcesyjnego Programu Wspierania Obszarów Wiejskich.
Kolejnym krokiem służącym aktualizacji strategii był cykl warsztatów, które odbyły
się 31 października 2008 i 13 listopada 2008 roku.
W kwestii pomocy społecznej, pozostawiono analizę i wytyczne ze strategii
rozwiązywania problemów społecznych przyjętej przez Radę Gminy i Miasta Izbica
Kujawska w dniu 28 września 2006 roku (Uchwała Nr XXVI/147/06).
Oto one:
Rozwój i znaczenie pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego
ryzyka, wyznacza przede wszystkim sytuacja społeczno-ekonomiczna i rozwój gospodarczy.
Np. w Polsce nie ma obecnie ostatecznego kształtu docelowego modelu pomocy społecznej, a
jej działania skierowane są na doraźne załatwianie pojawiających się problemów. W sytuacji
kiedy większość rodzin korzysta z pomocy z powodu bezrobocia, a perspektywy zatrudnienia
są nikłe, nie można oczekiwać, że pomoc społeczna zrealizuje swój podstawowy cel, jakim
jest zasada pomocniczości, zakładająca takie uzupełnienie możliwości i wysiłków jednostki i
rodziny, aby doprowadzić do stanu, w którym mogą one w sposób niezależny zaspokajać
swoje potrzeby. Brak długofalowej strategii działań, określenia zakresu pomocy społecznej
i stabilizacji prawa powoduje brak stabilizacji struktur organizacyjnych, przyznawanie
i odbieranie uprawnień do świadczeń, niepewność i chaos. Pomoc społeczna z natury jest
usługowa, a jej zakres wynika z wielu uwarunkowań, w jakich funkcjonuje. Jest ona
znaczącym elementem złożonego systemu świadczeń, służących pomocą ludziom w
sytuacjach losowych. Pomoc społeczna z założenia uzupełnia inne części systemów
zabezpieczenia społecznego, pełni również funkcję wyrównującą deficyty innych systemów.
Pogłębiające się zjawisko ubóstwa rodzin związane z bezrobociem, uzależnieniem i przemocą
w rodzinie to trudne problemy społeczne, które stoją do rozwiązania przed władzami
samorządowymi oraz instytucjami pomocy społecznej na poziomie lokalnym. Od
skuteczności ich rozwiązania zależy funkcjonowanie wspólnoty samorządowej, jaką stanowi
gmina. Rozwiązanie problemów społecznych jest działaniem trudnym i długofalowym,
dlatego celowe jest strategiczne podejście do zagadnień ze sfery polityki społecznej, również
na poziomie lokalnym. Wskazanie strategicznych kierunków działania poprzedzone jest
wnikliwą analizą problemów społecznych występujących w gminie Izbica Kujawska.
4
Strategia jest więc instrumentem umożliwiającym podejmowanie decyzji zarówno
w najbliższym okresie, jaki i w odległej perspektywie. Zasady realizacji polityki długofalowej
określają cele strategiczne i zadania związane z ich realizacją, działania i decyzje zarówno
w najbliższym okresie, jak i decyzje w dalszym okresie powinny być podejmowane na
podstawie niniejszej strategii.
Zwrócono się więc do instytucji i organizacji działających w obszarze pomocy
społecznej z ankietą, która zawierała pytania dotyczące problemów społecznych i próby ich
rozwiązania w skali całej Gminy.
Na podstawie przedłożonych ankiet i przeprowadzonych rozmów można przedstawić
następującą listę problemów, które są dominujące w naszej gminie:
1. Bezrobocie
2. Ubóstwo
3. Przemoc w rodzinie
4. Alkoholizm.
Wiadomo, że jako element żywy, Strategia będzie podlegać ciągłym zmianom (stąd
konieczność jej aktualizacji), będą pojawiać się nowe ważne cele, a część z
przedstawionych w dokumencie straci swoją aktualność. Ten ciągły proces zmian jest jak
najbardziej pożądany, ponieważ będzie on miernikiem działań i dążeń społeczności
lokalnej.
1.3.2. Określenie horyzontu czasowego strategii
Czas realizacji zaktualizowanej gminnej strategii rozwiązywania problemów
społecznych Gminy i Miasta Izbica Kujawska obejmuje lata 2009-2015.
1.3.3. Lista osób biorących udział w opracowaniu aktualizacji strategii
W opracowaniu strategii brał udział Zespół Roboczy do Oceny Aktualizacji GSRPS
oraz Opracowania Planu Działania w Zakresie Poakcesyjnego Programu Wsparcia
Obszarów Wiejskich, powołany Zarządzeniem Burmistrza Gminy i Miasta Izbica Kujawska
Nr 41/2008 z dnia 8 stycznia 2008 roku.
Lista osób należących do Zespołu Roboczego:
Bogdan Sadowski – Burmistrz Gminy i Miasta Izbica Kujawska,
Elżbieta Bąk – pedagog szkolny, pracownik Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Marszałka Józefa
Piłsudskiego w Izbicy Kujawskiej,
Wioletta Cal – pracownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Izbicy
Kujawskiej,
Antoni Gaj – prezes Stowarzyszenia Osób i Rodzin Osób Niepełnosprawnych oraz Rodzin
Patologicznych „Życzliwe Serce” w Izbicy Kujawskiej,
Katarzyna Gajewska – dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w
5
Izbicy Kujawskiej, członek Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w
Izbicy Kujawskiej,
Elżbieta Kujawska – Skarbnik Gminy i Miasta Izbica Kujawska,
Ryszarda Marciniak – zastępca koordynatora zespołu roboczego, kierownik MiejskoGminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Izbicy Kujawskiej,
Mirosław Matusiak – inspektor ds. obsługi Rady Gminy i Miasta w Urzędzie Gminy i
Miasta w Izbicy Kujawskiej, obecnie: Sekretarz Gminy i Miasta,
Maria Miętkiewicz – pedagog szkolny, pracownik Gimnazjum im. Augustyna Słubickiego w
Izbicy Kujawskiej, obecnie: emeryt,
Przemysław Nowicki – koordynator zespołu roboczego, inspektor ds. oświaty, kultury,
sportu i zdrowia Urzędu Gminy i Miasta w Izbicy Kujawskiej,
Urszula Przybyszewska – zastępca Przewodniczącego Rady Gminy i Miasta Izbica
Kujawska, członek Komisji Zdrowia, Oświaty, Kultury, Sportu i Rekreacji Rady Gminy i
Miasta Izbica Kujawska oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w
Izbicy Kujawskiej.
W pracy nad aktualizacją strategii brały udział osoby reprezentujące wszystkie
środowiska społeczne i problemowe w gminie.
II.
CHARAKTERYSTYKA GMINY I MIASTA IZBICA KUJAWSKA
2.1. Położenie administracyjne
Gmina i miasto Izbica Kujawska leży na skraju województwa kujawskopomorskiego, w powiecie włocławskim. Miasto usytuowane jest przy drodze nr 270 z
Włocławka do Koła, w odległości 37 km od siedziby powiatu. Do Bydgoszczy, miasta
wojewódzkiego, odległość wynosi 120 km, do Warszawy 190 km, do Łodzi 100 km, do
Poznania 150 km. Do najbliższej stacji kolejowej w Babiaku jest 10 km (kierunek
Katowice-Gdynia). Przez teren gminy przebiegają dwie drogi wojewódzkie, cztery drogi
powiatowe, linia kolei wąskotorowej, a także rurociąg „Przyjaźń” i gazociąg DN 500.
Łączna długość dróg gminnych, w większości utwardzonych, wynosi 100 km. Izbica
Kujawska ma bezpośrednie połączenia autobusowe z Ciechocinkiem, Licheniem, Łodzią,
Płockiem, Poznaniem, Toruniem i Wrocławiem. W obrębie powiatu włocławskiego nasza
gmina sąsiaduje z gminami Boniewo, Chodecz i Lubraniec oraz gminą Topólka w powiecie
radziejowskim. W części południowej graniczy z powiatem kolskim należącym do
województwa wielkopolskiego.
6
2.2. Położenie fizyczno-geograficzne/Walory kulturowe
Pod względem fizyczno-geograficznym gmina położona jest na obszarze Pojezierza
Kujawskiego. Ukształtowanie powierzchni określają liczne wzniesienia i formy rynnowe,
będące efektem ostatniego zlodowacenia. Ciekawa rzeźba terenu oraz obecność kilku jezior
stanowią tu istotne walory krajobrazowe.
Największą atrakcją przyrodniczą gminy Izbica Kujawska jest Jezioro DługieModzerowskie. Ma ono powierzchnię 231,70 ha i długość 5,4 km, szerokość 100-750 m.
Brzegi środkowej części jeziora porasta mieszany las. W związku z występującymi walorami
przyrodniczo-krajobrazowymi, a także tym, że jezioro i zlewnia stanowi teren źródlany
Noteci, obszar został objęty strefą chronionego krajobrazu. Równie atrakcyjna jest historia tej
ziemi. Sensację kryje sama wieś Długie. Tam, w nieistniejącym dziś dworku, w 1782 roku
urodziła się Tekla Justyna z Krzyżanowskich, matka Fryderyka Chopina.
Równie ciekawym obiektem są grobowce megalityczne we wsi Wietrzychowice,
noszące nazwę „grobowców kujawskich”, bądź „piramid polskich”. Należą do najbardziej
okazałych zabytków prehistorycznych na terenie całego kraju, a i zapewne stanowią wyjątek
w całej Europie. Pochodzą one sprzed 5500 lat i są dziełem ludności pucharów lejkowatych.
Mają kształt trapezowatych nasypów ziemnych o długości ponad 100 m i wysokości około 3
m. Obstawiano je głazami narzutowymi o wadze nawet do 10 ton. Poszczególne grobowce
(razem: 5) zawierały szczątki najwyżej kilku osób, zapewne członków starszyzny plemiennej.
Badania archeologiczne prowadzone w latach międzywojennych stały się sensacją
europejską. Kontynuowano je również w okresie PRL. Badania pozwoliły stwierdzić między
innymi, że już w epoce kamiennej stosowano z powodzeniem trepanacje czaszek. Uchwałą Nr
XXV/143/06 Rady Gminy i Miasta Izbicy Kujawskiej z dnia 18 lipca 2006 roku utworzono
park kulturowy o nazwie „Park Kulturowy Wietrzychowice” w Wietrzychowicach i Gaju (1
grobowiec), gmina Izbica Kujawska.
Izbica Kujawska na tle województwa kujawsko-pomorskiego
7
Tab. 1. Powierzchnia i liczba ludności gminy Izbica Kujawska na tle powiatu.
Lp.
Gmina/miasto
Powierzchnia [km2]
Liczba ludności [tys.]
2
1.
Izbica Kujawska
132 km
8.138
2.3. Sytuacja gospodarcza
Gmina Izbica Kujawska ma charakter rolniczy liczy 5.288 mieszkańców (bez
miasta) i jest podzielona na 34 sołectwa. Spośród ogólnej powierzchni 13.205 ha grunty
orne zajmują 9.552 ha. Przewagę stanowią gleby klasy 4-6. Miasto Izbica Kujawska jest
ośrodkiem handlowo-usługowym, liczącym 2.850 mieszkańców. Dla rolniczego zaplecza
spełnia też podstawowe funkcje administracyjne, socjalne, w zakresie ochrony zdrowia i
kultury.
8
Tab. 2. Ilość przedsiębiorców od dnia 01.01.2008 do 31.12. 2008.
RODZAJ
DZIAŁALNOŚCI
WPIS
Budownictwo i handel
Budownictwo
Gastronomia
Handel
Transport i handel
Transport
Usługi medyczne
Usługi przemysłowe
Usługi
Produkcja wyrobów
Łączna ilość
przedsiębiorców
WYKREŚLENIE
ZMIANA
8
10
1
34
3
3
2
3
16
6
2
6
3
41
3
5
1
3
21
4
6
3
3
23
5
1
19
7
86
89
67
Źródło: Dane Urzędu Gminy i Miasta Izbica Kujawska. Referat Rolnictwa, Ochrony Środowiska i
Ewidencji Działalności Gospodarczej.
Od początku do końca roku 2008 więcej osób prowadzących działalność gospodarczą
dokonała wykreśleń rejestru przedsiębiorstw (89) niż wpisów do rejestru (86). Znaczna
liczba prowadzących działalność wprowadziła zmiany do treści swoich wpisów w rejestrze
(67).
Największe firmy posiadające swoją siedzibę i prowadzące swoją działalność na
terenie gminy Izbica Kujawska to:
a) Zakład Odzieżowy „MAGRA” – garnitury, spodnie, płaszcze, posiadają sieć 12 sklepów
na terenie całego kraju.
b) Tartak IZBICA- produkcja tarcicy budowlanej z suszarnią.
c) P.P.H.U. „RAMB” Ryszard Arciszewski– usługi przemysłowe, budowlane.
d) Spółdzielnia „Rol-Trak”- produkcja palet, półsurowców z drewna, usługi rolnicze.
e) Piekarnia Gminnej Spółdzielni „SCH” w Izbicy Kujawskiej.
f) Zakład stolarski- JANPAR produkcja mebli i akcesorii biurowych.
g) Zakład stolarski- DRUBKOWSKI produkcja mebli i akcesorii biurowych.
h) Zakład stolarski- SOBIERAJ produkcja mebli i akcesorii biurowych.
i) Zakład stolarski- LUBIŃSKI produkcja mebli i akcesorii biurowych.
9
2.4. Sytuacja demograficzna
Ogólna powierzchnia gminy wynosi 132 km2. Ludność gminy w wieku
produkcyjnym to 4 824 osób co stanowi 24,20 %, a poprodukcyjnym 1 376 osób czyli
16,82%.
Tab. 3. Liczba ludności w Gminie Izbica Kujawska w latach 2000-2008
Rok
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Gmina Ogółem
8 321
8 291
8 314
8 274
8 230
8 180
8 148
8 148
8 138
Kobiety
4 239
4 240
4 259
4 244
4 202
4 172
4 158
4 154
4 148
Mężczyźni
4 082
4 051
4 055
4 030
4 028
4 008
4 001
3 994
3 990
Źródło: Ewidencja Ludności Urzędu Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
Tab. 4. Gęstość zaludnienia w Gminie Izbica Kujawska
Rok
Liczba mieszkańców
Liczba mieszkańców /km 2
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
8 291
8 314
8 274
8 230
8 180
8 148
8 148
8 138
63
63
63
62
62
62
62
62
Źródło: Ewidencja Ludności Urzędu Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
Gęstość zaludnienia Województwa wynosi 114 na km 2 , natomiast gminy 62 osób na
km . Na obszarze gminy Izbica Kujawska można zaobserwować niewielki wzrost gęstości
zaludnienia w latach 2001 do 2003 gdzie liczba mieszkańców wynosiła od 8 291 do 8 274 co
stanowiło 63 osoby/ km 2 .
2
W 2008 roku liczba mieszkańców gminy Izbica Kujawska spadła i wynosiła 8 138 co
stanowiło 62 osoby/ km 2 .
10
Tab. 5. Naturalny ruch ludności
Rok
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Małżeństwa Urodzenia żywe
51
47
41
50
56
50
55
57
87
97
96
95
75
106
100
94
Zgony
Przyrost
naturalny
Ludność
98
81
89
85
103
93
93
91
-1,4
+1,9
+0,8
+1,2
-3,4
+1,6
+0,8
+0,4
8 291
8 314
8 274
8 230
8 180
8 148
8 148
8 138
Źródło: Ewidencja Ludności Urzędu Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
Tab. 6. Zmiany w liczbie i strukturze ludności wg wieku w latach 2001-2008
Lata
Ludność
ogółem
Wiek
przedprodukcyjny
Wiek
produkcyjny
Wiek
poprodukcyjny
powyżej 60
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
8 291
8 314
8 274
8 230
8 180
8 148
8 148
8 138
2 017
2 021
2 004
1 998
1 980
1 988
1 987
1 991
4 869
4 878
4 861
4 839
4 824
4 792
4 800
4 789
1 405
1 415
1 409
1 393
1 376
1 368
1 361
1 358
58,73
58,67
58,75
58,79
58,79
58,81
58,91
58,84
16,95
17,02
17,03
16,92
16,82
16,78
16,70
16,68
Struktura w %
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
8 291
8 314
8 274
8 230
8 180
8 148
8 148
8 138
24,32
24,31
24,22
24,27
24,20
24,39
24,38
24,46
Źródło: Ewidencja Ludności Urzędu Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
11
Tab. 7. Zestawienie liczby dzieci w przedszkolu
Rok szkolny
Nazwa przedszkola
Liczba dzieci
2005/2006
Liczba dzieci
2006/2007
Liczba dzieci
2007/2008
Liczba dzieci
2008/2009
45
48
46
45
Przedszkole
Samorządowe w
Izbicy
Kujawskiej
W szkołach podstawowych funkcjonują oddziały przedszkolne. W Szkole
Podstawowej Nr 1 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego jest 45 uczniów, w filii w Świszewach
– 2; Szkole Podstawowej w Błennie jest 10 uczniów w oddziale, natomiast w jej filii w
Szczkowie – 8. Razem: 65.
Źródło: Urząd Gminy i Miasta Izbica Kujawska. Referat Oświaty, Kultury, Sportu i Zdrowia.
W Izbicy Kujawskiej jest jedno przedszkole. Od września 2006 roku można
zaobserwować tendencje spadkową, jeżeli chodzi o liczbę dzieci.
Tab. 8. Zestawienie liczby uczniów w gimnazjach
Rok szkolny
Nazwa szkoły
Gimnazjum w Izbicy
Kujawskiej
2005/2006
2006/2007
Liczba
Liczba
Liczba
oddziałó uczniów oddziałó
w
w
16
403
13
2007/2008
2008/2009
Liczba
uczniów
Liczba
oddziałów
Liczba
uczniów
Liczba
oddziałów
Liczba
ucznió
w
349
13
327
12
293
Źródło: Urząd Gminy i Miasta Izbica Kujawska. Referat Oświaty, Kultury, Sportu i Zdrowia.
Rok szkolny
Nazwa szkoły
Gimnazjum w Błennie
2005/2006
2006/2007
Liczba
Liczba
Liczba
oddziałó uczniów oddziałó
w
w
-
-
3
2007/2008
2008/2009
Liczba
uczniów
Liczba
oddziałów
Liczba
uczniów
Liczba
oddziałów
Liczba
ucznió
w
68
3
66
3
49
Źródło: Urząd Gminy i Miasta Izbica Kujawska. Referat Oświaty, Kultury, Sportu i Zdrowia.
12
Tab. 9. Zestawienie liczby uczniów w szkołach ponadgimnazjalnych
Rok szkolny
Nazwa szkoły
Liceum
Ogólnokształcące im.
Jana
Kasprowicza
Izbicy Kujawskiej
Zasadnicza
Szkoła
Zawodowa w Izbicy
Kujawskiej
2005/2006
2006/2007
Liczba
Liczba
Liczba
oddziałó uczniów oddziałó
w
w
2007/2008
2008/2009
Liczba
uczniów
Liczba
oddziałów
Liczba
uczniów
Liczba
oddziałów
Liczba
ucznió
w
9
248
9
239
9
225
8
215
4
80
4
81
3
68
3
90
Źródło: Zespół Szkół im. Jana Kasprowicza w Izbicy Kujawskiej.
W roku 2007/2008 na terenie Izbicy Kujawskiej w gimnazjach naukę pobierało 393
uczniów. W roku szkolnym 2008/2009 pobiera naukę 342 uczniów. Jest to tendencja
zniżkowa w porównaniu do lat wcześniejszych, a związana z niżem demograficznym. W
przypadku uczniów szkół ponadgimnazjalnych, ta tendencja widoczna jest w strukturze LO.
Natomiast cieszy fakt „powrotu” szkolnictwa zawodowego. W Izbicy Kujawskiej bryluje
zawód: rolnik.
Tab. 10. Struktura szkół podstawowych w gminie i gimnazjum (rok szkolny 2008/2009)
Liczba szkół
podstawowych
Liczba
gimnazjów
2 (+ 2 szkoły
filialne)
2
Liczba uczniów
Liczba nauczycieli
Szkoły podst.
gimnazjum kobiet mężczyzn
539
341
83
16
Źródło: Urząd Gminy i Miasta Izbica Kujawska. Referat Oświaty, Kultury, Sportu i Zdrowia.
Liczba uczniów w szkole ogólnie wynosi 945 z czego 604 uczniów jest ze szkoły
podstawowej (w tym uczniowie oddziałów przedszkolnych).
W Gminie Izbica Kujawska szerzeniem kultury zajmuje się Miejsko-Gminny
Ośrodek Kultury w Izbicy Kujawskiej (M-GOK) oraz Biblioteka Publiczna w Izbicy
Kujawskiej.
Wśród imprez organizowanych corocznie przez M-GOK znajduje się: Ogólnopolski
Festiwal Piosenki Dziecięcej „Mikrofon dla Najmłodszych” (dotychczas zorganizowano 24.
edycje), wystawy promujące Park Kulturowy w Wietrzychowicach, akcja letnia: „Bezpieczne
wakacje”.
13
Tab. 11. Biblioteki na terenie gminy
Wyszczególnienie
Biblioteka Publiczna w Izbicy
Kujawskiej
Biblioteki Księgozbiór w
Czytelnicy
i filie
wolumenach
23.513 +
1+1 filia w
11.024 (filia) =
Błennie
34.537
3.468
Wypożyczenia w wolumenach
ogółem
na 1 czytelnika
17.678
16
Źródło: Biblioteka Publiczna w Izbicy Kujawskiej.
2.5.
Zabezpieczenie zdrowotne
a) Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Izbicy Kujawskiej.
Na terenie gminy Izbica Kujawska świadczenia zdrowotne dla mieszkańców gminy i
gmin sąsiednich (ościennych) z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej pełni
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Izbicy Kujawskiej, obsługujący
7600 osób. Rejon Izbica Kujawska, obsługiwany przez lokalny ośrodek obejmuje 55
miejscowości (wchodzących w 34 sołectwa; spośród 34 sołectw tylko 18 posiada
stałe, codzienne połączenie transportowe z miejscowością gminną, natomiast
największa odległość od miejscowego zakładu opieki zdrowotnej do najdalej
położonego przysiółka na terenie gminy wynosi 15 km).
W strukturze Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Izbicy
Kujawskiej (ul. Narutowicza 16) znajdują się: 1. Poradnia lekarza Podstawowej
Opieki Zdrowotnej. 2. Poradnia dziecięca. 3. Poradnia ginekologiczno – położnicza. 4.
Gabinet zabiegowy. 5. Punkt szczepień. 6. Pracownia analityczna. 7. Poradnia
stomatologiczna. 8. Gabinet medycyny szkolnej. 9. Pracownia fizjoterapii – Izbica
Kujawska, ul. Narutowicza 63/1. 10. Dział masażu – Izbica Kujawska, ul.
Narutowicza 63/1.
b) 2 prywatne gabinety stomatologiczne.
2.6.
Organizacje pozarządowe
Aktywna działalność organizacji pozarządowych prowadzących określoną przez
ustawę działalność pożytku publicznego, czyli działalność społecznie użyteczną w sferze
zadań publicznych, jest istotną cechą społeczeństwa demokratycznego, a także ważnym
elementem aktywizującym społeczność lokalną, w tym społeczność gminy Izbicy Kujawskiej.
Istotne znaczenie dla ich funkcjonowania ma także wymiana doświadczeń między
organizacjami oraz współpraca z samorządem gminnym.
Wykaz organizacji:
1. Miejsko-Gminny Klub Sportowy „KUJAWIANKA” Izbica Kujawska,
2. Stowarzyszenie Osób i Rodzin Osób Niepełnosprawnych oraz Rodzin Patologicznych
„Życzliwe Serce” w Izbicy Kujawskiej,
3. Stowarzyszenie Rozwoju Kultury i Sportu w Izbicy Kujawskiej „Bądźmy aktywni”
4. „Stowarzyszenie - Ziemia Izbicka”
5. 10 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej (Izbica Kujawska, Błenna, Mchówek,
Modzerowo, Naczachowo, Nowa Wieś, Pasieka, Świętosławice, Świszewy,
Wietrzychowice)
14
oraz:
6. Gminne Koło Gospodyń Wiejskich,
7. Kujawsko-Pomorskie Stowarzyszenie Twórców i Animatorów Kultury z siedzibą przy
M-GOK Izbica Kujawska,
8. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów- Koło nr 3 w Izbicy Kujawskiej,
9. Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych –
Zarząd Koła w Izbicy Kujawskiej
10. Parafialne Koło „Caritas”.
III. POZYCJA STRATEGICZNA GMINY IZBICA KUJAWSKA
W ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
3.1. Dotychczasowa diagnoza, analiza i rozwiązywanie problemów społecznych
w gminie Izbica Kujawska
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu
umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których
nie są w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia.
BEZROBOCIE
Obecnie bezrobocie stało się plagą, która w szybkim tempie opanowała cały nasz kraj.
Bezrobotni to: poszukujący, gotowy podjąć i podejmujący zatrudnienie lub inną pracę
zarobkową w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązkowym w danym zawodzie lub
służbie, albo innej pracy zarobkowej, bądź jeśli jest osobą niepełnosprawną, zdolną
i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nie
ucząca się w szkole, z wyjątkiem szkół dla dorosłych lub szkół wyższych w systemie
wieczorowym albo zaocznym, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania
stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub
innej pracy zarobkowej.
Natomiast poszukujący pracy to osoby nie zatrudnione poszukujące zatrudnienia oraz
osoby zatrudnione zgłaszającą zamiar i gotowość podjęcia zatrudnienia w wyższym
wymiarze czasu pracy albo dodatkowego lub innego zatrudnienia, zarejestrowane
w powiatowym urzędzie pracy.
15
Tab. 12. Osoby bezrobotne z Miasta Izbica Kujawska od roku 2000-2005.
Miasto
Izbica Kujawska
Rok 2000
Rok 2001
Rok 2002
Rok 2003
Rok 2004
Rok 2005
Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety
Liczba
zarejestrowanych
bezrobotnych
349
174
347
177
335
165
338
180
338
184
343
182
19
63
28
53
16
38
16
42
13
49
13
155
284
149
282
149
300
164
296
171
294
169
3
3
6
Struktura bezrobotnych wg wykształcenia
5
9
8
5
5
11
10
10
7
43
28
33
20
30
21
34
25
39
28
44
28
30
22
42
37
40
34
44
34
38
32
47
38
134
139
56
65
130
136
54
61
57
59
114
136
50
64
119
123
46
63
100
51
18-24
117
65
25-34
86
39
35-44
43
16
45-54
3
3
55-59
0
0
60-64
Źródło: Dane z Powiatowego Urzędu Pracy
103
122
71
46
5
0
55
69
33
17
3
0
54
56
47
17
6
0
88
108
88
45
8
1
53
63
48
15
5
0
83
106
90
53
9
2
48
57
50
23
4
0
Liczba bezrobotnych z
75
prawem do zasiłku
Liczba bezrobotnych
274
bez prawa do zasiłku
Wyższe
Policealne i średnie
zawodowe
Średnie
ogólnokształcące
Zasadnicze zawodowe
Gimnazjalne i poniżej
122
49
128
134
53
127
Struktura bezrobotnych wg wieku
95
48
102
106
55
99
77
41
81
51
18
43
6
3
13
0
0
0
16
Analizując bezrobocie występujące w Izbicy Kujawskiej od 2000 roku do 2005 można
zaobserwować, że liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych spadła z 349 do 343. Biorąc
pod uwagę liczbę osób z prawem do zasiłku liczba ta jest o wiele niższa niż w roku 2000 i
wynosi odpowiednio dla roku 2000- 75 osób, a w 2005- 49 osób, natomiast liczba
bezrobotnych bez prawa do zasiłku wzrosła o 20 osób w ciągu 5 lat.
Analizując osoby bezrobotne wg wykształcenia to na terenie gminy przeważają osoby
bezrobotne z wykształceniem zawodowym i gimnazjalny
17
Tab.13. Osoby bezrobotne z obszarów wiejskich Izbica Kujawska od roku 2000-2005.
Obszar wiejski
Rok 2000
Rok 2001
Rok 2002
Rok 2003
Rok 2004
Rok 2005
Izbica Kujawska
Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety Razem Kobiety
Liczba
zarejestrowanych
394
188
435
216
474
216
448
209
454
231
432
219
bezrobotnych
Liczba bezrobotnych z
78
prawem do zasiłku
Liczba bezrobotnych
316
bez prawa do zasiłku
14
84
27
70
13
43
9
49
4
47
16
174
351
189
404
203
405
200
405
209
385
203
Wyższe
Policealne i średnie
zawodowe
Średnie
ogólnokształcące
Zasadnicze zawodowe
Gimnazjalne i poniżej
1
1
6
Struktura bezrobotnych wg wykształcenia
6
7
5
7
5
4
3
7
5
38
25
38
22
47
27
47
26
57
34
51
30
39
32
38
29
37
27
32
25
38
30
47
43
138
178
57
73
140
213
72
87
71
82
140
215
71
75
146
181
74
67
18-24
25-34
35-44
45-54
55-59
60-64
181
109
60
41
2
1
100
57
16
14
1
0
184
131
56
59
5
0
89
71
20
28
1
0
166
144
69
63
12
0
88
77
21
25
2
0
146
147
67
57
15
0
85
86
18
26
4
0
163
73
143
220
84
219
Struktura bezrobotnych wg wieku
101
222
103
166
73
129
66
136
15
54
21
68
25
63
24
67
2
6
2
9
0
0
0
2
Analizując bezrobocie występujące na obszarach wiejskich od 2000 roku do 2005
można zaobserwować, że liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wzrosła z 394 do 432.
Biorąc pod uwagę liczbę osób z prawem do zasiłku liczba ta jest o wiele niższa niż w roku
2000 i wynosi odpowiednio dla roku 2000- 78 osób a w 2005- 47 osób, natomiast liczba
bezrobotnych bez prawa do zasiłku wzrosła o 69 osób w ciągu 5 lat.
Analizując osoby bezrobotne wg wykształcenia to na terenie gminy przeważają osoby
bezrobotne z wykształceniem zawodowym i gimnazjalnym.
Stopa bezrobocia to ukazywana w procentach relacja pomiędzy liczbą
zarejestrowanych osób bezrobotnych a liczbą czynnych zawodowo (to jest zdolnych
w prawie określonych warunkach do podjęcia pracy).
Zmniejszenie się ilości miejsc pracy na terenie gminy powoduje stały wzrost
bezrobotnych. Najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią ludzie młodzi, a prognozy
demograficzne zakładają wzrost liczby ludności gminy w wieku produkcyjnym co
spowoduje dodatkowe bezrobocie. W związku z tym zwiększać się będzie popyt na
miejsca pracy, a w przypadku ich braku następować będzie duża migracja ludzi młodych
i wykształconych. Pogłębi się problem już niskiego poziomu wykształcenia mieszkańców.
Brak funduszy samorządowych jak i niewielkie zasoby finansowe społeczeństwa
uniemożliwiają podjęcie edukacji w zakresie przekwalifikowania zawodowego. Spotęguje
to występujące już ubóstwo życia mieszkańców.
Stopa bezrobocia dla Powiatu Włocławskiego-Ziemskiego według stanu na koniec
roku wynosi ( Rok 2008 – koniec m-ca X 2008):
Rok 2000
Rok 2001
Rok 2002
Rok 2003
Rok 2004
Rok 2005
22,4%
23,9%
24,7%
30,7%
30,3%
29,0%
Rok 2006
Rok 2007
Rok 2008
25,3%
22,2%
17,8%
Ubóstwo jako zjawisko społeczno-ekonomiczne jest różnie definiowane, a określenie
jego wielkości w danej populacji zależy od przyjętych kryteriów wyznaczenia jego granic,
tzw. linii ubóstwa.
Wyróżnia się 3 zasadnicze podejścia do statystycznego określenia granic ubóstwa:
1. Na podstawie poziomu dochodów lub wydatków gospodarstw domowych,
2. Na podstawie subiektywnych ocen gospodarstw domowych, które określają możliwość
zaspokajania potrzeb przy różnych poziomach dochodów,
3. Przy zastosowaniu niepieniężnych wskaźników charakteryzujących poziom życia (m.in.
warunki mieszkaniowe, zasobność gospodarstwa domowego).
Linia ubóstwa określona wg kryteriów obiektywnych oznacza taki najniższy dochód,
który umożliwi zaspokojenie minimalnych potrzeb osoby (gospodarstwa domowego).
19
Gospodarstwo domowe uznaje się za ubogie jeśli jego dochód jest mniejszy od ustalonej
granicy ubóstwa.
W badaniach poziomu ubóstwa stosuje się m.in. następujące granice;
1. Minimum socjalne - liczone jest przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS) jako
granica ostrzegająca przed ubóstwem, wyznaczająca sferę niedostatku. Minimum to
uwzględnia koszyk dóbr i usług uznanych za niezbędne do normalnego
funkcjonowania człowieka w społeczeństwie, a jego poziom zbliżony jest do
przeciętnego poziomu wydatków gospodarstw domowych.
2. Relatywną granicę ubóstwa - połowa średnich wydatków ekwiwalentnych ogółu
gospodarstw domowych w kraju.
3. Linię ubóstwa bezwzględnego (absolutnego) - szacowaną przez IPiSS jako poziom
minimum egzystencji dwukrotnie niższy od poziomu minimum socjalnego. Konsumpcja
niższa od poziomu wyznaczonego tą granicą prowadzi do biologicznego wyniszczenia.
Natężenie ubóstwa w całej populacji i w poszczególnych jej grupach charakteryzuje
się przy pomocy dwóch zasadniczych wskaźników:
1. Zasięgu ubóstwa (udział gospodarstw domowych posiadających dochody poniżej linii
ubóstwa w ogólnej liczbie gospodarstw),
2. Głębokości ubóstwa (różnica pomiędzy granicą ubóstwa i średnim dochodem jednostek
ubogich, odniesiona do wartości granicy ubóstwa).
Ilość przyznanej pomocy z powodu ubóstwa w gminie.
600
541
500
400
336
375
389
407
417
337
300
Ilość przyznanej pomocy
200
100
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Analizując powyższy wykres można powiedzieć, że najwięcej pomocy socjalnej gmina
udzieliła w roku 2000 i wyniosła 541 rodzin objętych pomocą. W kolejnych latach liczba
rodzin objętych pomocą malała, w I półroczu 2006 roku wyniosła 337 rodzin którym została
przyznana pomoc (stan na dzień podjęcia uchwały w sprawie przyjęcia strategii).
Uaktualniając: Liczba za cały rok 2006 przyznanej pomocy socjalnej wyniosła 378. W
roku 2007 – 353, natomiast w I półroczu 2008 – 266. Widać, podobnie jak przy opracowaniu
poprzedniej strategii, że pomoc ta zmniejsza się z roku na rok.
Niepokojącym zjawiskiem w gminie jest systematyczne ubożenie społeczności
lokalnej, co ma swoje odzwierciedlenie w wysokości świadczeń z pomocy społecznej oraz
malejących dochodach własnych gminy.
20
Przemoc w rodzinie to zamierzone, wykorzystujące przewagę siły działanie przeciw
członkom rodziny, naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody.
Doświadczanie przez dziecko przemocy fizycznej lub bycie jej świadkiem może być
przyczyną problemów emocjonalnych w dorosłym życiu. Nie mniej, a często jeszcze bardziej
destrukcyjne działania mogą wywierać wulgarne wyzwiska, poniżanie i groźby (straszenie
przemocą).
Przemoc w rodzinie charakteryzuje się tym, że:
1. Intencjonalna Przemoc jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu
kontrolowanie i podporządkowanie ofiary.
2. Siły są nierówne. W relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Ofiara jest słabsza,
a sprawca silniejszy.
3. Narusza prawa i dobra osobiste. Sprawca wykorzystuje przewagę siły, narusza
podstawowe prawa ofiary (np. prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku
itd.).
4. Powoduje cierpienie i ból. Sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na poważne szkody.
Doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że ofiara ma mniejszą zdolność do
samoobrony.
Zgodnie z art. 207§1 Kodeksu Karnego, przemoc w rodzinie jest przestępstwem.
Rozróżniamy dwa rodzaje przemocy:
Przemoc gorąca – której towarzyszy złość, agresja i furia. U jej źródeł leży frustracja
i niemoc. Przemoc ta szybko się pojawia, po wyładowaniu szybko znika, często się
powtarza, co tworzy ciągi.
Przemoc chłodna – wynika z działań z premedytacją, działania są wyreżyserowane.
Przemocy tej zazwyczaj nie towarzyszy gniew, sprawca wypełnia rolę przenoszoną
z pokolenia na pokolenie.
Formy przemocy:
-
Przemoc fizyczna - charakteryzują ją głównie popchnięcia, uszczypnięcia, wykręcanie
rąk, klapsy, policzkowanie, duszenie, ciosy nożem, przypalanie lub podpalanie,
topienie, polewanie substancjami żrącymi i wrzątkami. Przemoc ta trwa często latami.
-
Przemoc psychiczna - to psychiczny terror, emocjonalny gwałt i szantaż, zadawanie
dotkliwych, niewidocznych gołym okiem ran psychicznych poprzez poniżanie,
zastraszanie, prześladowanie, bezwzględność, nie liczenie się z potrzebami
i pragnieniami innych, narzucanie własnych racji i norm, cyniczne szydzenie,
wyśmiewanie i kpienie, wymuszanie czegokolwiek by osiągnąć wyłącznie własne
korzyści, a przede wszystkim by utrzymać stan strachu i poczucie bezsilności
w ofierze - to przykłady aktów przemocy psychicznej obecnych na co dzień.
-
Przemoc seksualna - Jej formy to gwałt małżeński, wymuszenie nieakceptowanych
praktyk seksualnych (seksu oralnego, analnego, masturbacja przedmiotami, seks przy
dzieciach a także rejestrowanie swoich poczynań kamerą wideo).
-
Znęcanie się nad bliskimi- formy tej przemocy to znęcanie się nad wspólnymi
dziećmi, poniżanie i złe traktowanie związanych z małżonkami krewnych i bliskich,
zabijanie i torturowanie ulubionych zwierząt.
21
Według niektórych statystyk 95% przypadków bicia partnerki ma związek z alkoholem.
Niektóre badania wskazują, że 40% partnerów znęcających się nad rodziną to osoby
uzależnione od alkoholu. Prawdopodobieństwo wystąpienia aktów przemocy w rodzinach
alkoholowych jest ponad dwukrotnie większe niż w pozostałych. Istnieją badania, które
stwierdzają, iż w przypadku kobiet maltretowanych przez nadużywających alkohol mężów,
wyraźna jest tendencja do powtarzania się w ich małżeństwie sytuacji rodzinnej
z dzieciństwa. Córki brutalnych, nadużywających alkoholu ojców, decydowały się na
małżeństwo z mężczyznami prezentującymi te same cechy czy skłonności.
Aby zapobiegać oraz skutecznie eliminować przemoc w rodzinie z naszego życia,
trzeba najpierw zdawać sobie sprawę z jej przyczyn. Podstawową przyczyną agresji
i przemocy nie jest brak dobrego wychowania czy właściwych manier, lecz błędne
postępowanie w jakiejś dziedzinie życia i związane z tym cierpienie. Tylko człowiek
przeżywający kryzys i bardzo cierpiący może stać się agresywny i stosować przemoc. Żaden
szczęśliwy człowiek nie będzie zachowywał się w sposób agresywny czy okrutny. Jeśli
chcemy, byśmy sami nie byli agresywni, musimy dbać o to, by nasze postępowanie we
wszystkich dziedzinach życia było uczciwe i dojrzałe. Takie postępowanie przynosi nam
radość i sprawia, że nie musimy niczego ukrywać przed bliskimi, ani nikogo szantażować.
Nie mamy też potrzeby, by poprzez agresję odreagować nasze rozczarowania, napięcia czy
niepokoje psychiczne. Z drugiej strony trzeba przyglądać się postawie tych, z którymi
budujemy bliższe więzi. Jeśli są to ludzie, którzy błądzą, kłamią, czy którzy są agresywni
wobec innych ludzi, to wcześniej czy później będą agresywni także wobec nas samych.
Tab. 14. Powody przyznania pomocy społecznej od 2000 roku do I półrocza 2008 roku
ogółem
Lata
Nazwa (liczba rodzin)
2000 2001 2002 2003
2004
2005
Ubóstwo
541 336 375 389
407
417
Bezrobocie
315 236 286 285
283
304
Alkoholizm
28
16
8
25
23
23
2006
2007
I półrocze
2008
378
353
266
283
257
202
6
5
4
Źródło: Dane Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Izbicy Kujawskiej.
W pogarszającej się sytuacji ekonomicznej ludności rolniczej na obszarze gminy
Izbica Kujawska występuje szereg niekorzystnych czynników mających wpływ na produkcję
rolną. Słabe gleby głównie w południowej części gminy, występujący niedobór wody
opadowej dla wzrostu i rozwoju roślin uprawnych w okresie wegetacji oraz zmniejszenie
nakładów finansowych na odnowę w kwalifikowany materiał siewny i ochronę roślin.
Wszystko to ma wpływ na jakość pierwotnej produkcji towarowej, a w konsekwencji na cenę
zbytu płodów rolnych w postaci nieprzetworzonej.
Jakość pierwotnej produkcji rolnej, trudności z jej zbytem, a także brak przetwórstwa
rolno - spożywczego, chłodnictwa i przechowalnictwa oraz rozdrobnienie gospodarstw
rolnych powodują, że osiągane dochody są niewystarczające dla zabezpieczenia potrzeb
bytowych rolników. Stanowi to również barierę w rozwoju i unowocześnianiu
indywidualnych gospodarstw rolnych.
22
Alkoholik to człowiek chory, ponosi straty na skutek picia, wyrządzając tym krzywdę
sobie i najbliższym, a mimo to pije nadal. Chce przestać pić, a nie potrafi. Alkoholik ma
chore myślenie, uczucia, ciało i duszę. Co to jest alkoholizm? Alkoholizm to choroba
postępująca, nieuleczalna, która prowadzi do śmierci, jednak lecząc można ją zatrzymać
w każdej fazie rozwoju. Istotą choroby alkoholowej jest to, że myśli, uczucia i zachowania są
zależne od alkoholu. Alkoholizm atakuje i niszczy wszystkie obszary życia człowieka:
rodzinę, pracę, zdrowie, kontakty z ludźmi. Alkoholizm to choroba o konkretnych objawach,
takich jak głód alkoholu, picie ciągami, "urwane filmy", klinowanie, "mocna głowa",
koncentracja życia wokół picia. Alkoholizm to choroba ciała, umysłu, uczuć i duszy.
Sygnały ostrzegawcze:
•
Niebezpieczeństwo uzależnienia od alkoholu pojawia się w chwili, kiedy człowiek
zauważa, że działanie alkoholu odpręża i daje ulgę, redukuje napięcie i niepokój,
osłabia poczucie winy, ośmiela, ułatwia zaśnięcie czy pobudza do działania.
•
Stopniowo, osoba zagrożona uzależnieniem zaczyna poszukiwać, inicjować
i organizować okazje do wypicia, pije z chciwością, wyprzedza kolejki, powtarzają się
przypadki upicia, a także pije alkohol pomimo zaleceń lekarskich, sugerujących
konieczność powstrzymywania się od picia.
•
Wkrótce zaczyna być dumna z tego, że może wypić większą niż uprzednio ilość
alkoholu (tzw. mocna głowa świadcząca o wzroście tolerancji na alkohol), ale
jednocześnie pojawia się niepokój spowodowany trudnościami w odtworzeniu
wydarzeń, które miały miejsce podczas picia (tzw. palimpsesty alkoholowe, "urwane
filmy", "przerwy w życiorysie").
•
Osoby, które uprzednio piły wyłącznie w sytuacjach towarzyskich zaczynają pić
samotnie i do tego w ukryciu. Coraz częściej powtarzają się przypadki prowadzenie
samochodu po niewielkiej nawet ilości alkoholu.
•
Osoba "wchodząca" w uzależnienie stara się unikać rozmów na temat swojego picia,
a później reaguje gniewem bądź agresją na sygnały sugerujące potrzebę ograniczenia
picia oraz w sytuacjach utrudniających dostęp do alkoholu.
•
Kiedy zaczyna sobie zdawać sprawę z tego, że jej picie różni się od picia innych osób
podejmuje "ciche" próby ograniczania picia po to, aby udowodnić sobie, że jeszcze
posiada kontrolę nad piciem alkoholu.
Zadaniem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Izbica
Kujawska jest udzielanie grupie uzależnionych i współuzależnionych, głównie przez
przekazywanie informacji o uzależnieniu, możliwościach leczenie i motywowanie do zmian
postępowania.
Oferowana jest pomoc psychologiczna (porady - Punkt Konsultacyjny dla
Uzależnionych i Ich Rodzin przy Świetlicy Profilaktyczno-Wychowawczej, czynny 2 razy w
miesiącu, w soboty), a w niektórych przypadkach sporządzane są wnioski o poddanie leczeniu
odwykowemu.
Dla dzieci (25 miejsc) z rodzin zagrożonych uzależnieniami czynna jest
placówka opiekuńczo-wychowawcza, tj. Świetlica Profilaktyczno-Wychowawcza Urzędu
Gminy i Miasta w Izbicy Kujawskiej (Narutowicza 63), czynna od poniedziałku do piątku w
23
godzinach 14.00-18.00 (w ferie i wakacje od 10.00 do 14.00).
W roku 2008 w punkcie konsultacyjnym dla uzależnionych i ich rodzin
odnotowano: ogółem: 25 osób (w tym: osób uzależnionych od alkoholu – 15; dorosłych
członków rodziny alkoholika – w tym współuzależnionych – 10; dzieci z rodzin z problemem
alkoholowym – 0; ofiar przemocy w rodzinie – 0).
IV. POZYCJA STRATEGICZNA GMINY IZBICA KUJAWSKA
4.1. Analiza SWOT
Głównym narzędziem oceny uwarunkowań jest analiza SWOT. Jest to metoda służąca
do badania otoczenia organizacji oraz analizy jej wnętrza.
Zebranie materiału informacyjnego i przeprowadzenie szeregu konsultacji pozwoliło
na sporządzenie diagnozy problemów społecznych w gminie Izbica Kujawska i opracowanie
analizy SWOT.
Analiza SWOT oparta jest na schemacie klasyfikacyjnym, w którym czynniki wpływające
dzielimy na:
1.
2.
3.
4.
wewnętrzne pozytywne – mocne strony (Strengths)
wewnętrzne negatywne – słabe strony (Weeknesses)
zewnętrzne pozytywne – szanse (Opportunities)
zewnętrzne negatywne – zagrożenia (Threats).
Powyższe pojęcia należy rozumieć następująco:
• SZANSE
to
zewnętrzne
zjawiska
i
tendencje
występujące
w otoczeniu, które odpowiednio wykorzystane będą impulsem rozwoju oraz osłabią
występujące negatywne zjawiska.
• ZAGROŻENIA - to wszystkie zewnętrzne zjawiska postrzegane jako bariery dla
rozwoju gminy, utrudnienia, dodatkowe koszty działania. Istnienie zagrożeń musi być
brane pod uwagę przy planowaniu podejmowanych działań.
• MOCNE STRONY - to walory wynikające z uwarunkowań wewnętrznych gminy,
które w pozytywny sposób wyróżniają ją spośród innych. Mocne strony mogą być
zarówno obiektywnie dane przez naturę (np. liczba osób w wieku produkcyjnym) jak i
być zasługą lokalnej społeczności (np. wysoki poziom mobilności i
przedsiębiorczości).
• SŁABE STRONY - to konsekwencja ograniczeń zasobów
i
niedostatecznego ukształtowania uwarunkowań wewnętrznych. Mogą one dotyczyć
całej gminy, jak i jej części. Mogą dotyczyć wszystkich aspektów funkcjonowania
gminy, bądź jej poszczególnych elementów.
Wnikliwe opracowanie SWOT jest istotnym etapem procesu planowania
strategicznego. Przy właściwym opracowaniu stanowi punkt wyjściowy dla określania celów
strategicznych oraz projektów socjalnych. Dodać należy, że w analizie SWOT odniesiono się
wyłącznie do kwestii społecznych.
Analiza SWOT została przygotowana podczas warsztatów przeprowadzonych w
Gminie Izbica Kujawska
Wynik tych prac obrazują prezentowane zestawienia według wybranych kwestii
społecznych:
24
Analiza SWOT
Mocne strony
Słabe strony
-potencjał ludzki (stowarzyszenie, koła zainteresowań, zespoły
muzyczne, szkoły)
-położenie geograficzne (centrum kraju, dobre połączenie
komunikacyjne, część szlaku bursztynowego)
-walory turystyczne (3 jeziora, lasy, grobowce megalityczne…)
-walory kulturowe (miejsce urodzenia matki Chopina, działalność
domu kultury- twórczość literacka)
-szkoły ponadgimnazjalne (możliwość dalszego kształcenia)
-wykorzystywanie dotacji np. unijnych
-dużo nauczycieli-emerytów (różne zainteresowania)
-kolejka wąskotorowa (cele turystyczno-rekreacyjne)
-poparcie władz lokalnych dla ewentualnych inicjatyw
-otwarcie szkół na społeczeństwo
-brak integracji społecznej
-ogólne zniechęcenie do podejmowania inicjatyw i ich realizacji
-brak rozpowszechnienia osobistych zainteresowań (hobby)
-małe zaangażowanie domu kultury w życie kulturalne społeczności
-zbyt małe nagłaśnianie imprez kulturalnych na zewnątrz
-niska jakość dróg lokalnych
-małe zaangażowanie młodzieży w życie społeczne gminy i miasta
-marazm ogólny
-brak obiektów sportowych
-brak obiektów wypoczynku i rekreacji
-niewystarczająca liczba organizacji pozarządowych
-słaba promocja gminy ze strony urzędu (foldery, opracowania itp.)
-brak współpracy z zagranicą
-brak gastronomii w gminie
-brak organizacji młodzieżowych
-zanik świetlic wiejskich
Szanse
Zagrożenia
-budowa hali sportowej i obiektów sportowych
-szansa na zatrudnienie (w zakładzie remontowo-budowlanym)
-możliwość powstania nowych zakładów
-wykorzystanie domu kultury (zespoły, koła: muzyczne, taneczne)
-ścieżka rowerowa
-przywrócenie dawnych kół gospodyń wiejskich
-kształcenie dorosłych
-powstanie turniejów (piłka siatkowa, koszykówka)
-powstanie ośrodków agroturystycznych
-turnieje sportowe dla niepełnosprawnych
-zespół pomostów rekreacyjnych – Długie
-Internet w całej gminie
-promocja miejsc dziedzictwa kulturowego (Długie: matka Chopina,
Wietrzychowice: grobowce megalityczne; Mchówek: grodzisko)
-baza noclegowa
-powstanie ośrodka rehabilitacji i pogotowia ratunkowego
-wykorzystanie obiektów przykościelnych
-powstanie stowarzyszeń na rzecz niepełnosprawnych i na rzecz
kultury i sportu
-rozwój infrastruktury (drogi)
-rozwój małej przedsiębiorczości
-emigracja
-bezrobocie
-uzależnienia
-choroby społeczne (gruźlica)
-brak aktywności społecznej
-brak funduszy
-starzenie się społeczeństwa
-mała świadomość ekologiczna w społeczeństwie
-niepopieranie działalności lokalnych
-zanik kultury
-brak wzorców
-przepływ złych wzorców z krajów zachodnich
-brak tolerancji społeczeństwa
-nieuzasadnione sprzeciwianie społeczeństwa
4.2. Zasoby instytucjonalne i pozainstytucjonalne gminy oraz poziom integracji
społecznej
W poniższej tabeli przedstawiono
Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
Nazwa
Urząd Gminy i Miasta
Miejsko-Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej
zasoby
instytucjonalne i pozainstytucjonalne
Zasoby instytucjonalne
Lokalizacja
Izbica Kujawska
Izbica Kujawska
Cel działania
Regulowanie
funkcjonowania gminy
Wspieranie osób
zagrożonych wykluczeniem
25
Samodzielny
Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej
Zespół
EkonomicznoAdministracyjny Szkół
Zakład
Gospodarki
Komunalnej i Wodociągowej
Przedszkole Samorządowe
Szkoły Podstawowe (2+2
filie)
Gimnazja (2)
Izbica Kujawska
Opieka i pomoc lekarska
społeczeństwa
Izbica Kujawska
Obsługa
ekonomicznoadministracyjna oświaty
Izbica Kujawska
Realizacja
usług
komunalnych
Izbica Kujawska
Edukacja przedszkolna
Izbica Kujawska, Błenna; Edukacja dzieci
i
filie: Szczkowo, Świszewy
młodzieży
Izbica Kujawska, Błenna
Edukacja dzieci
i
młodzieży
Ponadgimnazjalne (2)
Izbica Kujawska: liceum Edukacja młodzieży
ogólnokształcące
i
zasadnicza szkoła zawodowa
Biblioteka Publiczna
Izbica Kujawska
Rozwój dzieci i młodzieży
Miejsko-Gminny
Ośrodek Izbica Kujawska
Rozpowszechnianie kultury,
Kultury
nauki, integracja edukacja,
rozwój dzieci i młodzieży
Urząd Pocztowy
Izbica Kujawska
Realizacja usług pocztowych
Bank Spółdzielczy Lubraniec Izbica Kujawska
Realizacja usług
oddział Izbica Kujawska
finansowych
Kościół
rzymskokatolicki Izbica Kujawska (siedziba w Pogłębianie wiary, integracja
(parafie)
granicach: gmina Izbica społeczeństwa
Kujawska), Błenna (gmina
Izbica Kujawska), Brdów
(gmina Babiak), Mąkoszyn
(gmina
Babiak),
Modzerowo(gmina
Izbica
Kujawska)
Zasoby pozainstytucjonalne
Nazwa
Ochotnicza Straż
oraz prezesi
naczelnicy
Lokalizacja
Pożarna Izbica Kujawska, Błenna,
i Mchówek,
Modzerowo,
Naczachowo, Nowa Wieś,
Pasieka,
Świętosławice,
Świszewy, Wietrzychowice
Związek
Kombatantów Izbica Kujawska
Rzeczypospolitej Polskiej
i
Byłych
Więźniów
Politycznych – Zarząd
Koła w Izbicy Kujawskiej
Cel działania
Przeciwdziałanie
zagrożeniom
pożarowym,
integracja społeczeństwa
Polski
Związek Izbica Kujawska
Emerytów, Rencistów i
Inwalidów- Koło nr 3 w
Izbicy Kujawskiej,
Zrzeszanie i integracja osób
starszych
Zrzeszanie i integracja osób
zasłużonych w walkach
narodowościowych
o
wolność Ojczyzny
26
Miejsko-Gminny
Klub Izbica Kujawska
Sportowy
„Kujawianka”
Izbica Kujawska
Stadion Miejsko-Gminnego Izbica Kujawska
Klubu
Sportowego
„Kujawianka”
Izbica
Kujawska
Orkiestra strażacka
Izbica Kujawska
Zespół
„Dębowiacy”
Gminne Koło
Wiejskich
folkowy Izbica Kujawska
Gospodyń Izbica Kujawska (gmina)
Stowarzyszenie Osób i
Izbica Kujawska
Rodzin Osób
Niepełnosprawnych oraz
Rodzin Patologicznych
„Życzliwe Serce” w Izbicy
Kujawskiej
Stowarzyszenie Rozwoju Izbica Kujawska
Kultury i Sportu w Izbicy
Kujawskiej
„Bądźmy
aktywni”
„Stowarzyszenie - Ziemia Izbica Kujawska
Izbicka”
Kujawsko-Pomorskie
Stowarzyszenie Twórców i
Animatorów Kultury z
siedzibą przy MGOK Izbica
Kujawska
Parafialne Koło „Caritas”
przy Parafii pw. NMP w
Izbicy Kujawskiej
Świetlica
ProfilaktycznoWychowawcza
Urzędu
Gminy i Miasta Izbica
Kujawska
Punkt Konsultacyjny dla
Uzależnionych i Ich Rodzin
przy
Świetlicy
ProfilaktycznoWychowawczej
Urzędu
Gminy i Miasta Izbica
Izbica Kujawska
Propagowanie
zdrowego
stylu życia, integracja
Możliwość
integracji,
wspólna zabawa poprzez
sport
Podtrzymywanie
tradycji
związanej
z
muzyką,
integracja
Podtrzymywanie
tradycji
związanej
z
muzyką,
integracja
Podtrzymywanie
tradycji
związanej z kulturą Kujaw,
integracja
Integracja
osób
niepełnosprawnych
i
wykluczonych społecznie
Działania
inicjujące,
związane z gminną kulturą i
sportem, integracja
Integracja osób zajmujących
oświatą, sportem gminnym,
regionalną kulturą, tradycją i
sztuką
Integracja osób zajmujących
regionalną kulturą i sztuką
Izbica Kujawska
Wspieranie osób o niskim
statusie społecznym
Izbica Kujawska
Wspieranie nieletnich osób
zagrożonych wykluczeniem
Izbica Kujawska
Wspieranie
osób
zagrożonych uzależnieniami
27
Kujawska
Ściśle współpracują ze sobą Urząd Gminy i Miasta, szkoły, SPZOZ. Pozytywne
relacje są między Urzędem Gminy i Miastem a wszystkimi zasobami instytucjonalnymi i
pozainstytucjonalnymi w gminie. Szkoły współpracują między sobą, a także z SPZOZ,
biblioteką, Urzędem Gminy i Miasta, OSP.
Czynniki sprzyjające integracji i korzyści z niej płynące
Aby poziom integracji między instytucjami oraz między instytucjami i społeczeństwem,
a także w społeczeństwie był na przyzwoitym poziomie należy zwrócić uwagę na czynniki
sprzyjające integracji oraz na korzyści z niej płynące.
Czynniki sprzyjające integracji to:
− Lubiani liderzy, z autorytetem, kreatywni, łatwo nawiązujący kontakt oraz
dyspozycyjni,
− Szczere chęci,
− Jasno sprecyzowane cele i kierunki,
− Świadomość korzyści wynikających z integracji,
− Organizowanie debat i spotkań,
− Wspólne działania.
Korzyści płynące z integracji to:
− Otwartość na drugiego człowieka,
− Lepsza samoocena każdego mieszkańca,
− Zdobywanie nowych doświadczeń i umiejętności,
− Kształtowanie pozytywnych relacji,
− Umiejętność współpracy,
− Kształtowanie pozytywnego systemu wartości,
− Aktywizacja społeczeństwa,
− Poznanie oczekiwań i potrzeb innych
V. KIERUNKI ROZWOJU GMINY IZBICA KUJAWSKA
5.1. Strategiczne kierunki rozwoju gminy oraz dotychczasowe działania
5.1.1. Informacje o kompleksowym dokumencie rozwoju gminy
Zadaniem samorządu terytorialnego jest między innymi zaspakajanie
zbiorowych potrzeb mieszkańców poprzez realizację zadań publicznych. Podstawą tychże
zadań jest posiadanie własnej administracji, a przede wszystkim własnego mienia. Ale to nie
wszystko. Majątkiem samorządu, jego finansami i administracją należy zarządzać w sposób
racjonalny.
„W zarządzaniu sprawami publicznymi w segmencie lokalnym – pisał Andrzej Potoczek
(Zarządzanie rozwojem w kontekście integracji z Unią Europejską, [w:] „Samorządy na
28
drodze do Unii Europejskiej”, Włocławek 2002, s. 22-40) – punkt ciężkości przenosi się na
zarządzanie czynnikiem majątkowym i ludźmi, pozyskiwanie środków finansowych oraz
racjonalizację zarządzania finansami”.
Powyższa uwaga z pewnością dotyczy gmin i powiatów w aspekcie świadczenia usług
publicznych. Jednakże wszystkie funkcje zarządzania lokalnego odnoszą się do zarządzania
regionalnego (tu: województwa) i winny oscylować wokół następujących działań, tj.
planowania, określenia kierunków i celów, koordynowania, racjonalizacji i kontroli realizacji
obranych kursów. Podstawowym instrumentem zarządzania rozwojem – jak dalej zauważa A.
Potoczek – jest strategia, która stanowi główny program celów, zamierzeń, kierunków
działania, „z uwzględnieniem reakcji na otoczenie”.
A Plan Rozwoju Lokalnego jest dokumentem o kluczowym znaczeniu strategicznym i
planistycznym dla gminy.
5.1.2. Podstawowe kierunki rozwoju zapisane w kompleksowym dokumencie
dotyczącym gminy
Spośród kilku instrumentów pomocy finansowej Unii Europejskiej, z których miała
możliwość korzystać Polska, Program Operacyjny SAPARD stał się w pewnym stopniu
instrumentem polityki strukturalnej w gminie Izbica Kujawska. Program wsparcia krajów
wspólnoty dla projektów dotyczących rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, realizowany w
okresie przedakcesyjnym w krajach kandydujących Europy Środkowo-Wschodniej miał w
gminie żywotność w postaci działania w kwestii poprawy infrastruktury, a szczegółowo:
budowy drogi gminnej Długie-Śmielnik na odcinku 1.600 m (pokrycie warstwą asfaltową).
Modernizacja drogi odnosiła się do Strategii Rozwoju Gminy i Miasta Izbica Kujawska,
przyjętej przez Radę Gminy i Miasta Izbica Kujawska Uchwałą Nr 109/2000 z dnia 22
grudnia 2000 roku, w której to założono, iż „formułuje (strategia) główne cele w oparciu o
istniejące potrzeby na najbliższe 15 lat (lata 2000-2015)” w kwestii – np. w omawianym
przypadku - „systematycznej poprawy jakości dróg gminnych z dostosowaniem dowozu
dzieci, dojazdów przedsiębiorstw przetwórstwa rolno-spożywczego i turystyki”. Samorząd
nie zaprzestał, jeśli chodzi o zadanie inwestycyjne związane z budową drogi, na środkach
przedakcesyjnych.
Wraz z przystąpieniem Polski do państw wspólnoty, polskie regiony uzyskały
wsparcie finansowe z funduszy strukturalnych na rozwój regionalny na realizacje wniosków o
współfinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. EFRR był największym z
funduszy strukturalnych i miał najszerszy zasięg działań, które mogą być przedmiotem
wsparcia udzielanego ze wspólnego budżetu. W sumie ponad 90% środków przeznaczanych
przez Unię Europejską na politykę strukturalną związanych jest z potrzebami regionalnymi,
co powoduje, że często pojęcia polityka regionalna i polityka strukturalna używane są
zamiennie. Rolą EFRR był udział w finansowaniu pomocy, której celem było „promowanie
ekonomicznej i społecznej spójności w drodze korygowania głównych dysproporcji
regionalnych”, czyli wspomaganie rozwoju i konwersji regionów mniej rozwiniętych oraz
tworzenie na ich terenie miejsc stałego zatrudnienia.
Największą izbicką inwestycją w ramach EFRR była budowa drogi gminnej DługieŚmielnik. Pozostałe 3.300 m budowy drogi, czyli końcowy etap inwestycji, wpisano w
zadania gminne na 2005 rok. Spośród inwestycji 2004 roku, budowa przedmiotowej drogi,
zaliczona została do strategicznych, i to nie tylko ze względu na ogólną poprawę stanu
nawierzchni, ale i również ze względu na rozwój gminnej turystyki. Ponadto, przedmiotowy
projekt ma wielkie znaczenie ponadlokalne, chociażby poprzez zwiększenie spójności
społeczno-gospodarczych gminy Izbica Kujawska i powiatu ziemskiego włocławskiego.
29
Mianowicie, w dobie usprawnień komunikacyjnych wystąpiła konieczność powstania nowego
układu, w tym przypadku: z drogą wojewódzką nr 270 relacji Włocławek-Koło i drogą
powiatową Izbica Kujawska-Modzerowo-Koło oraz drogą Izbica Kujawska-Kłodawa.
Droga Długie-Śmielnik, do 2004 roku utwardzana kruszywem kamiennym, biegnie
niemal równolegle do wydłużonej, północnej części zbiornika-Jeziora Długie-Modzerowo, tu
zwanej Jeziorem Długie. W tej części sąsiaduje z zabudowanymi działkami rekreacyjnymi,
położonymi nad akwenem. Dalej, w kierunku południowo-wschodnim. Ambicją każdego
samorządu terytorialnego jest stworzenie od podstaw, czy tez przez poprawienie i
podniesienie-jak w przypadku gminy Izbicy Kujawskiej-atrakcyjności obszarów objętych
projektem dla inwestorów, poprzez tworzenie ofert turystyczno-rekreacyjnych. A obszar na
którym znajduje się droga gminna – jak wynika z Położenia fizyczno-geograficznego, rozdz.
II pkt 2.2 – jest szczególny dla turystyki i historii gminy.
Podobna rzecz się ma z drogą gminną Błenna-Śmieły-Wietrzychowice, prowadzącą
do grobowców megalitycznych. Na podstawie uchwały Zarządu Województwa KujawskoPomorskiego przyznano dofinansowanie ze środków EFRR gminnemu projektowi, pn. :
„Przebudowa drogi gminnej Błenna-Śmieły-Wietrzychowice”. Modernizacja drogi
usprawniła dojazd do omawianych zabytków, a samo atrakcyjne miejsce ma ściągać coraz to
nowe rzesze turystów spoza regionu.
Zła jakość dróg, małe wykorzystanie walorów krajobrazowo-turystycznych, brak bazy
gastronomicznej – to niektóre z identyfikowanych nowych problemów, dotyczących gminy
Izbica Kujawska, wchodzące w cele strategiczne gminy, zgodnie z cytowaną wyżej uchwałą
rady gminy i miasta (tam, związane z racjonalnym wykorzystaniem walorów krajobrazowoturystycznych).
Problemy te dotyczą także materii rozwiązywania problemów społecznych, a
rozwiązanie ich poprzez stworzenie w gminie dostępności komunikacyjnej, w tym
możliwości dojazdu do obiektów lub terenów, położonych na jej obszarze z pewnością
przyczyni się do ich częściowego zlikwidowania. Poprzez ruch turystyczny, a co za tym idzie,
dokonywanie zakupów określonych produktów turystycznych, gminna gospodarka pozyskuje
dodatkowy strumień kapitału. I z takim przeświadczeniem gmina zamierza w przyszłości
uruchomić funkcje rozwojowe turystyki i rekreacji oraz związane z nimi elementy
zagospodarowania, czy pod kątem turystyki krajoznawczej z istniejącymi walorami
zabytkowymi, czy też związane z obsługą form pobytowych w oparciu o pola namiotowe (np.
zespół pomostów wybudowany w ramach programu „Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona
dziedzictwa kulturowego”; działanie to wchodziło w skład Sektorowego Programu
Operacyjnego – Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój
obszarów wiejskich, l. 2004-2006).
5.1.3. Informacje o innych dokumentach strategicznych dotyczących gminy
Do strategicznych dokumentów dotyczących Gminy Izbica Kujawska należy:
1. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Izbica Kujawska – informacja
wyżej;
2. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na terenie gminy i
miasta Izbica Kujawska 2006-2015– jest dokumentem gminnym,
który nawiązuje do Strategii Rozwoju Polityki Społecznej
Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz Strategii Rozwiązywania
Problemów Społecznych Powiatu Włocławskiego.
30
GSRPS, przyjęta Uchwałą Nr /XXVI/ 06 Rady Gminy i Miasta Izbica Kujawska z
dnia 28 września 2006 roku, skupiła się na czterech projektach, czterech celach głównych:
Cel główny: „Przeciwdziałanie bezrobociu”
Cele szczegółowe:
-
wspieranie bezrobotnych w poszukiwaniu pracy,
-
przeciwdziałanie oraz eliminowanie negatywnych skutków psychospołecznych
bezrobocia również uzależnieniu bezrobotnych świadczeniobiorców od instytucji
pomocy społecznej.
Problem:
Mała liczba przedsiębiorstw w okolicy gminy.
Kierunki działania:
-
zatrudnienie bezrobotnych w ramach aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu
(np. roboty publiczne, prace interwencyjne, staże, przygotowanie zawodowe),
-
współpraca z pracodawcami zmierzająca do zapewnienia miejsc pracy w pierwszej
kolejności osobom korzystającym z pomocy społecznej,
-
działalność informacyjna dla bezrobotnych o możliwościach pomocowych, a dla
organizacji pozarządowych o aktualnych projektach w kierunku przeciwdziałania
bezrobociu,
-
rozwój doradztwa zawodowego w szkołach,
-
wspieranie szkoleń zawodowych,
-
prowadzenie przez pracowników socjalnych pracy socjalnej,
-
pomoc psychologiczna dla osób pozostających bez pracy.
Rozpatrując skutki wywołane bezrobociem należy podkreślić, że zatrudnienie umożliwia
zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych człowieka, ale daje także możliwość
samorealizacji. Zjawisko bezrobocia prócz ekonomicznego punktu widzenia podkreśla
psychologiczny aspekt pozostawania bez pracy. Z sytuacją tą wiążą się psychiczny
dyskomfort wynikający ze statusu bezrobotnego, który jawi się jako poniżenie, degradacja
społeczna.
Okres realizacji projektu:
-
działanie ciągłe w horyzoncie czasowym strategii
Jednostki realizujące:
-
Urząd Gminy i Miasta,
-
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
Źródła Finansowania:
-
Budżet gminy,
-
Budżet państwa,
-
Fundusze Unii Europejskiej.
31
Cel główny: „Przeciwdziałanie ubóstwu”
Cele szczegółowe:
-
wdrożenie programów zapobiegania sytuacjom kryzysowym, które mogą prowadzić
do uzależnień, bezdomności, czy też wykluczenia z systemu edukacji (domy samotnej
matki, interwencje przeciw przemocy w rodzinie),
-
pomoc grupom narażonym na ryzyko trwałego ubóstwa w tym działania służące
eliminacji wykluczenia społecznego wśród dzieci.
Problem:
Bezradność w rozwiązywaniu własnych problemów, wysokie bezrobocie.
Kierunki działania:
-
dostosowanie usług administracyjnych i socjalnych do potrzeb ludzi wykluczonych,
-
zapewnienie dostępu do środków, praw i usług w szczególności osobom znajdującym
się w grupach o zwiększonym ryzyku wykluczenia do:
odpowiednich warunków mieszkaniowych wraz z podstawowymi usługami (woda,
elektryczność, ogrzewanie),
-
pomoc finansowa i rzeczowa dla najuboższych,
-
prowadzenie jadłodajni dla potrzebujących.
Sytuacja materialna rodzin objętych pomocą Ośrodka jest trudna. Przyznawane środki nie
zabezpieczają w pełni podstawowych potrzeb rodziny.
Okres realizacji projektu:
-
działanie ciągłe w horyzoncie czasowym strategii
Jednostki realizujące:
-
Urząd Gminy i Miasta,
-
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
Źródła Finansowania:
-
Budżet gminy,
-
Budżet państwa.
Cel główny: „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie”
Cele szczegółowe:
-
wspieranie osób dotkniętych przemocą w rodzinie,
-
przeciwdziałanie oraz eliminowanie przemocy w rodzinie.
Problem:
Brak wyspecjalizowanych zespołów do rozwiązania poszczególnych typów problemów.
Kierunki działania:
32
-
udzielenie pomocy ofiarom przemocy (pomoc materialna, prawna, zapewnienie opieki
lekarskiej),
-
podjęcie działań wobec sprawców przemocy
•
skierowanie na leczenie,
•
pomoc psychologiczna
-
tworzenie grup samopomocowych ofiar pomocy,
-
podnoszenie kompetencji przedstawicieli służb i instytucji do udzielania pomocy
ofiarom przemocy:
•
policjantów,
•
lekarzy,
•
nauczycieli, pedagogów szkolnych,
•
pracowników socjalnych,
-
wspieranie akcji informacyjnych na temat przemocy,
-
rozwój poradnictwa specjalistycznego,
-
prowadzenie procedury interwencyjnej w sprawach przemocy domowej w policji,
-
rozwój zajęć pozalekcyjnych w szkole i poza szkołą.
W realizowaniu tych działań powinny wziąć udział wszystkie w/w osoby pracujące
w instytucjach pomagających ofiarom i sprawcom przemocy. Problem przemocy
w rodzinie powinien być na bieżąco monitorowany i corocznie uwzględniany
w gminnym programie rozwiązywania problemów alkoholowych.
Okres realizacji projektu:
-
działanie ciągłe w horyzoncie czasowym strategii
Jednostki realizujące:
-
Urząd Gminy i Miasta,
-
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
-
Szkoły.
Źródła Finansowania:
-
Urząd Gminy i Miasta,
-
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
Cel główny: „Przeciwdziałanie alkoholizmowi”
Cele szczegółowe:
-
profesjonalna pomoc terapeutyczno- profilaktyczna,
-
racjonalna i efektywna profilaktyka problemów,
-
skuteczne przeciwdziałanie uzależnieniom,
-
promocja zdrowego stylu życia, szczególnie wśród dzieci i młodzieży.
Problem:
33
Brak wyspecjalizowanych zespołów do rozwiązania poszczególnych typów problemów, słaba
integracja środowisk lokalnych, słabo zorganizowane i zmotywowane grupy samopomocowe.
Kierunki działania:
-
organizowanie działań zwiększających dostępność terapeutyczną i rehabilitacyjną dla
osób uzależnionych,
-
dokonywanie kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na
sprzedaż napojów alkoholowych, a w szczególności sprzedaży alkoholu osobom
nieletnim,
-
podejmowanie interwencji w przypadku złamania zakazów reklamy i promocji
napojów alkoholowych oraz sprzedaży napojów nieletnim i nietrzeźwym,
-
ciągłe monitorowanie zjawiska, szczególnie wśród dzieci i młodzieży (ankiety
w szkołach),
-
udzielenie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy
psychologicznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,
-
tworzenie zespołów interdyscyplinarnych działających profesjonalnie i kompleksowo
w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych,
-
inicjowanie współpracy
alkoholowych,
-
wspierania akcji informacyjnych o skutkach alkoholizmu,
-
rozwój poradnictwa specjalistycznego dla osób wychodzących z alkoholizmu,
-
tworzenie i realizacja programów profilaktycznych,
-
przygotowanie programów współpracy służb i instytucji pomocowych,
-
działania ratunkowe:
-
regionalnej
w
zakresie
rozwiązywania
•
informowanie o możliwościach leczenia- poradnictwo,
•
motywowanie do leczenia ambulatoryjnego,
problemów
wychodzenie z uzależnienia:
•
zapewnienie możliwości leczenia osobie uzależnionej,
•
wzmocnienie efektów leczenia.
Model rozwiązywania problemów alkoholowych zakłada, że większość kompetencji
i środków finansowych jest zlokalizowanych na poziomie gmin, które na mocy ustawy
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi uzyskały kompetencje do
rozwiązywania problemów alkoholowych w społecznościach lokalnych. Gminy, z racji
dysponowania największą wiedzą o problemach swoich społeczności oraz o dostępnych
zasobach, mogą tym samym przedsięwziąć środki zaradcze oraz naprawcze skierowane do
lokalnych społeczności.
Okres realizacji projektu:
-
działanie ciągłe w horyzoncie czasowym strategii
Jednostki realizujące:
-
Urząd Gminy i Miasta w Izbicy Kujawskiej,
-
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
34
-
Szkoły.
Źródła Finansowania:
-
Urząd Gminy i Miasta,
-
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
Gmina Izbica Kujawska jest jedną z 500 gmin w kraju i jedną z 39 gmin w
województwie kujawsko-pomorskim zakwalifikowaną do udziału w Programie Integracji
Społecznej w ramach Poakcesyjnego Programu Wspierania Obszarów Wiejskich.
Działania podjęte w ramach Programu Integracji Społecznej mają wesprzeć
gminy we wdrażaniu strategii rozwiązywania problemów społecznych poprzez finansowanie
projektów z nich wynikających. Ponadto, w zależności od potrzeb mają służyć gminom w
tworzeniu strategii lub uaktualnieniu istniejącego dokumentu.
W „Planie działania” spośród usług społecznych zaplanowano:
1. Inicjowanie i rozwijanie specjalistycznych form pomocy rodzinie, osobom samotnym w
wychowaniu/opiece dziecka, dorosłego członka z niepełnosprawnością. Zorganizowanie
wsparcia dla dzieci, rodzin, starszych z niepełnosprawnością w gminie Izbica Kujawska w
miejscu i poza miejscem zamieszkania, tj. w przystosowanym pomieszczeniu na cele
rehabilitacyjne.
2. Organizacja wypoczynku i czasu wolnego dzieci i młodzieży. Usługa kierowana dla dzieci
i młodzieży szkół w gminie i mieście Izbica Kujawska, zawierająca w sobie elementy
profilaktyczne, edukacyjne i usamodzielniające.
3. Organizacja czasu wolnego dla osób starszych. Alternatywna forma spędzania czasu
wolnego poprzez uczestnictwo w różnorodnych zajęciach z dziedziny sportu, sztuki
kulinarnej, kultury i sztuki, krajoznawstwa.
4. Organizacja festynów
integracyjnych dla społeczności lokalnej. Integracja ze
środowiskiem poprzez organizowanie gminnych imprez kulturalnych z nastawieniem na
działania kulturalne upowszechniające dziedzictwo kulturowe i tradycyjne Kujaw, Kujaw
borowych, „ziemi izbickiej”.
5. Organizacja bezpłatnych konsultacji prawnych i socjalnych dla mieszkańców gminy w
zakresie rozwiązywania problemów społecznych. Utworzenie punktu poradnictwa
prawnego i socjalnego.
Wyżej wymienione planowane i realizowane w ramach PPWOW usługi, nie były
zgodne z zapisami w dotychczasowych aktach prawa miejscowego, tj. w planach
strategicznych gminy, w tym w strategii rozwiązywania problemów społecznych, toteż po
dokonanej wizji, znajdą ujście w nowych celach strategicznych, operacyjnych i kierunkach
działań.
5.2. Wizja
5.2.1. Wizja rozwoju gminy w perspektywie czasowej - określenie pożądanego stopnia
rozwoju
Podczas trwania warsztatów Aktualizujących Strategię Rozwiązywania Problemów
Społecznych w Gminie Izbica Kujawska (31 października i 13 listopada 2008 roku), została
wypracowana wizja pożądanego stopnia rozwoju.
35
Zanim „powstała” właściwa wizja rozwiązywania problemów społecznych, uczestnicy
warsztatów podzieleni na 3 grupy, przeprowadzili eksperyment (pn. WIZJA GMINY IZBICA
KUJAWSKA ZA 10 LUB 20, 30 LAT, na podstawie ARKUSZA B6 PODRĘCZNIKA
UCZESTNIKA WARSZTATÓW…), odpowiadając na pytania:
1. JAK WYOBRAŻAM SOBIE GMINĘ (np.) ZA 10 LAT?
-brak bezrobocia
-więcej zakładów pracy w tym rzemieślniczych
-lepsze drogi, ścieżki rowerowe
-bezpieczniej, tj. mniej przestępczości, w tym: oświetlenie wiejskich i miejskich ulic
-opieka medyczna na wysokim poziomie
-bogatsze życie kulturalne i sportowe
-czysta woda
-rozwinięta agroturystyka
-piękna hala sportowa dostępna dla mieszkańców
-turnieje dla niepełnosprawnych w nowej hali sportowej
-Internet dostępny w całej gminie
-baza noclegowa i rekreacyjna nad jeziorem Długie
-prężnie działający dom kultury
-działalność świetlic wiejskich
-wszyscy mają pracę i świadczenia
-zorganizowanie wolontariatu
-zapewnienie bezpieczeństwa miasta i gminy
-zwiększenie świadomości ekologicznej
2. CO STANOWI GŁÓWNE ZASOBY SPOŁECZNOŚCI I JAK JE ROZWINIEMY?
-młodość ( udział w kursach, warsztatach i dokształcaniu)
-wykształcenie (możliwość uzupełnienia wykształcenia)
-dostęp do Internetu
-wypromowanie gminy na forum Europy poprzez
geograficznego
wykorzystanie
położenia
3. JAKIE CZYNNIKI STANOWIĄ ZAGROŻENIE DLA ROZWOJU SPOŁECZNEGO I
JAK OGRANICZYMY ICH WPŁYW?
-zawiłość i niejasność przepisów dotyczących życia społecznego poprzez organizowanie
doradztwa prawnego, szkoleń oraz stworzenie regionalnej polityki rolnej
-wspólne utrzymanie programu oczyszczania, segregacji i utylizacji ze względu na
wzrastającą ilość odpadów komunalnych i braku miejsca na ich składowanie
4. JAKIE PROBLEMY WYMAGAJĄ NAJPILNIEJSZEGO ROZWIĄZANIA?
-baza noclegowa i gastronomiczna
-promocja gminy (współpraca z zagranicą)
-hala sportowa (integracja społeczności)
-przywrócenie świetlic wiejskich
36
-wsparcie dla domu kultury (prawidłowa działalność domu kultury zintegruje
społeczeństwo, umożliwi rozwój osobistych zainteresowań)
5. JAKIE INICJATYWY SPRZYJAŁYBY KOMPLEKSOWEMU ROZWIĄZYWANIU
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH?
-pozyskanie środków unijnych oraz z Banku Światowego
-organizacja imprez integracyjnych
-wyłanianie lokalnych liderów
-wsparcie finansowe dla Domu Kultury
-pozyskanie sponsorów
6. SPOSOBY OSIĄGNIĘCIA POSTULOWYCH CELÓW?
-oddziaływanie na świadomość społeczności
-budowanie obiektów sportowych
-stworzenie dobrych warunków dla przedsiębiorców
-budowa świetlic wiejskich i miejskich
-pozyskiwanie środków z Unii Europejskiej
-większa aktywność i ilość policji
-rozbudowanie i ulepszanie wodociągów i oczyszczalni
7. BARIERY I TRUDNOŚCI, NA JAKIE MOŻNA NATRAFIĆ PRZY REALIZACJI
ZAKŁADANYCH CELÓW?
-brak środków i niskie wynagrodzenia za pracę
-mała aktywność ludzi (szczególnie młodych)
-zanikające zawody szczególnie rzemieślniczych
-słaba koniunktura dla rolnictwa i obszarów wiejskich
-odpływ młodych ludzi za granicę i do dużych miast w poszukiwaniu godziwej zapłaty
OTO WYPRACOWANA WIZJA GMINY IZBICA KUJAWSKA:
Rozwój ekologiczny
-świadomość ekologiczna
-programy typu: „Sprzątanie świata”
-segregowanie śmieci
-dbałość o zieleń
-przydomowe oczyszczalnie
Rozwój turystyki i agroturystyki
WIZJA
LEPIEJ I ŁADNIEJ…
SPOKOJNE MIASTECZKO, DOSTATNIE, DAJĄCE ROZRYWKĘ
LUDZIE EMPATYCZNI I KREATYWNI, GMINA BEZPIECZNA, OTWARTA NA INNYCH,
GMINA CZYSTA
Poprawa standardu życia ludzi
Rozwój integracji społecznej
37
5.2.2. Wizja ładu społecznego
W celu osiągnięcia wizję ładu społecznego należy pobudzać inicjatywy, które
sprzyjają rozwiązywaniu zagrożeń (np. wychowanie dzieci i młodzieży, wskazywanie
społeczności „dobrych praktyk”, organizowanie wyjazdów, szkoleń, udzielanie doradztwa i
wsparcia).
5.3. Cele strategiczne Gminy i Miasta Izbica Kujawska na lata 2009 – 2015
5.3.1. Cele strategiczne, operacyjne i kierunki działań
Po analizie zasobów i problemów w gminie Izbica Kujawska, przychodzi czas na
określenie celów strategicznych, a dalej, celów operacyjnych i kierunków działań. Cele
strategiczne wynikają z zidentyfikowanych problemowych obszarów strategicznych,
projektują zmianę społeczną oraz wyznaczają kierunki rozwoju społecznego.
Cel strategiczny nr 1: ROZWÓJ TURYSTYKI, KULTURY I SPORTU
Cel operacyjny 1: Podniesienie poziomu efektywności turystyki i rozwój sportu w
gminie
Działania:
− Szkolenie liderów społecznych w pozyskiwaniu środków zewnętrznych (z funduszy
krajowych i zagranicznych) na rozwój turystyki, agroturystyki,
− Współpraca z organizacjami społecznymi i koordynacja wspólnie podejmowanych
działań na rzecz gminnej turystyki i agroturyzmu,
− Wspieranie wymian międzynarodowych (np. „Miasta/Gminy partnerskie”) i innych
działań grup młodzieżowych, dorosłych,
− Wymiana doświadczeń, korzystanie z pozytywnych wzorców innych gmin,
− Budowa ścieżki rowerowej nad J. Długie,
− Wspieranie inicjatyw na rzecz rozwoju turystki (związanych z budową baz:
gastronomicznej i noclegowej, rekreacyjnej),
− Rozwój wśród dzieci, młodzieży, osób dorosłych, starszych, niepełnosprawnych
krajoznawstwa gminnego,
− Stworzenie interaktywnego portalu internetowego, poświęconego problematyce
związanej z gminnym rozwojem turystyki, kultury i sportu, umożliwiającego dostęp
do informacji, wymianę opinii i konsultacje społeczne.
Cel operacyjny 2: Rozwój przedsiębiorczości (regionalnej) mieszkańców gminy
Działania:
38
− Organizowanie szkoleń, doradztwa i wsparcia dla osób zainteresowanych
prowadzeniem własnej działalności gospodarczej w materii przetwórstwa
regionalnego,
− Nawiązanie kontaktów z grupami producenckimi, przedsiębiorczymi inicjatywami z
innych gmin i krajów,
− Organizowanie wizyt studyjnych i czerpanie z dobrych praktyk,
− Promocja produktów regionalnych,
− Utworzenie doradztwa dla przedsiębiorców.
Cel operacyjny 3: Zwiększenie motywacji wśród mieszkańców gminy – rozwój pasji w
dziedzinie tradycji i kultury regionalnej
Działania:
−
−
−
−
−
−
−
−
Wspieranie akcji promowania twórczości osób niepełnosprawnych,
Wspieranie działalności Kół Gospodyń Wiejskich,
Poszerzanie oferty kulturalnej Ochotniczej Straży Pożarnej,
Wspieranie rozwoju nowych grup nieformalnych i stowarzyszeń społecznych,
kulturalnych,
Tworzenie i wspieranie klubów, zespołów muzycznych, kół,
Reaktywacja harcerstwa,
Tworzenie świetlic na potrzeby stowarzyszeń, środowiskowych i integracyjnych,
Tworzenie klubów seniora.
Cel operacyjny 4: Zwiększenie udziału zajęć sportowych w spędzaniu wolnego czasu dla
dzieci i dorosłych
Działania:
− Rozwój bazy sportowej (poprzez budowę hali gimnastycznej),
− Organizowanie zajęć fitness dla kobiet,
− Organizowanie wspólnych biegów gminnych i innych imprez sportowych
angażujących całą społeczność gminy,
− Organizowanie zawodów i rywalizacji sportowych dla dzieci i młodzieży,
− Organizowanie turnieju sołectw (np. w amatorską piłkę nożną) dla dorosłych.
Cel strategiczny nr 2: POPRAWA STANU ZDROWIA MIESZKAŃCÓW I ROZWÓJ
EKOLOGICZNY
Cel operacyjny 1: Podniesienie stanu zdrowia oraz wiedzy ekologicznej wśród
mieszkańców gminy
Działania:
−
−
−
−
Rehabilitacja dzieci, dorosłych,
Uruchomienie podstacji pogotowia ratunkowego,
Programy profilaktyczne (choroby społeczne, wady postawy),
Programy i szkolenia ekologiczne (oczyszczanie gminy, przydomowe oczyszczalnie)
39
− Zwiększenie świadomości ekologicznej wśród uczniów.
Cel operacyjny 2: Podniesienie poziomu profilaktyki i leczenia uzależnień
Działania:
− Tworzenie grup wsparcia dla osób uzależnionych,
− Zapewnienie osobom potrzebującym pomocy terapeutycznej, prawnej,
− Organizowanie wypoczynku letniego z realizacją programów edukacyjno –
profilaktycznych dla dzieci i młodzieży z rodzin dotkniętych problemem alkoholizmu,
− Profilaktyczna działalność informacyjna i edukacyjna uczniów,
− Organizowanie imprez kulturalno – sportowych promujących zdrowy, wolny od
nałogów styl życia,
− Organizowanie szkoleń dla nauczycieli, pielęgniarek środowiskowych, sprzedawców
napojów alkoholowych,
− Kampania na rzecz przestrzegania prawa przez podmioty zajmujące się sprzedażą
alkoholu na terenie gminy,
− Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
Cel strategiczny nr 3: ZWIĘKSZENIE INTEGRACJI SPOŁECZNEJ I AKTYWNOŚCI
MIESZKAŃCÓW GMINY
Cel
operacyjny
mieszkańców
1:
Zwiększenie
atrakcyjności
oferty
kulturalnej
dla
Działania:
−
−
−
−
Organizowanie wyjazdów do opery, teatru, kina, na koncerty,
Organizowanie imprez kulturalnych dla społeczności,
Organizowanie warsztatów kulturalnych dla różnych grup wiekowych,
Organizowanie spotkań z twórcami kultury.
Cel operacyjny 2 : Rozwój instytucji umożliwiających rozbudzanie i realizację
zainteresowań
Działania:
−
−
−
−
−
Rozwijanie wolontariatu,
Zwiększenie aktywności młodych,
Reaktywacja świetlic wiejskich,
Wzbogacenie zasobów gminnej biblioteki,
Organizowanie w domu kultury warsztatów, konkursów, olimpiad, festiwali i
przeglądów dokonań uczniów szkół oraz organizowanie zajęć pozalekcyjnych i
pozaszkolnych atrakcyjnych dla dzieci młodzieży,
− Integracja stowarzyszeń.
40
Cel strategiczny nr 4: PODNIESIENIE POZIOMU WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I
WYKSZTAŁCENIA
Cel operacyjny nr 1: Rozwój edukacji dla osób dorosłych, starszych i niepełnosprawnych
Działania:
− Szkolenie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
− Zorganizowanie doradztwa, kursów, warsztatów dla początkujących przedsiębiorców,
rzemieślników,
− Szkolenie liderów społecznych w pozyskiwaniu środków zewnętrznych (z funduszy
krajowych i zagranicznych) na zaspokajanie potrzeb w rozwiązywaniu problemów
społecznych,
− Przygotowanie i wdrożenie oferty pedagogicznej dla osób dorosłych i starszych (np.
„Uniwersytet Trzeciego Wieku”),
− Tworzenie warunków do równego dostępu osób niepełnosprawnych w życiu
społecznym,
− Prowadzenie szkoleń i warsztatów w zakresie przystosowania do pracy i aktywizacji
zawodowej osób niepełnosprawnych,
− Przygotowanie i wdrożenie oferty pedagogicznej dla absolwentów gimnazjów (powrót
zawodów rzemieślniczych),
− Organizacja kół zainteresowania zawodowego.
Cel strategiczny nr 5: POPRAWA STANDARDU ŻYCIA LUDZI I ROZWÓJ RYNKU
PRACY
Cel operacyjny 1: Aktywizacja i zwiększenie możliwości reintegracji ze społeczeństwem
osób niepełnosprawnych, zagrożonych wykluczeniem społecznym, dzieci z rodzin
dysfunkcyjnych
Działania:
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Zawieranie kontraktów socjalnych z klientami pomocy społecznej,
Wykorzystywanie instrumentów aktywnej integracji,
Organizowanie treningów motywacyjnych,
Organizowanie kursów zawodowych pozwalających na podniesienie, aktualizację lub
zmianę kwalifikacji zawodowych– aktywizacja zawodowa,
Organizowanie poradnictwa psychologicznego,
Organizacja usług opiekuńczych dla osób starszych (w domu),
Wsparcie doradcy zawodowego,
Zapewnienie opieki nad dziećmi,
Wyrównywanie szans edukacyjnych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
Pomoc osobom wykluczonym w pokonywaniu bezradności i przezwyciężenie ich
postaw roszczeniowych,
5.3.2. System realizacji Gminnej Strategii Problemów Społecznych w gminie Izbica
Kujawska (w y b r a n e p r z y k ł a d y)
41
Cel strategiczny I
ROZWÓJ TURYSTYKI, KULTURY I SPORTU
Cel operacyjny 1
Podniesienie poziomu efektywności turystyki i rozwój sportu w gminie
Przykładowe
działania/zadania
Szkolenie liderów
społecznych
w
pozyskiwaniu
środków
zewnętrznych
(z
funduszy krajowych
i zagranicznych)
Realizatorzy/Partnerzy
organizacje zewnętrzne
Termin
realizacji
Wskaźniki
2009-2015
Liczba
i
rodzaj
szkoleń;
Liczba
liderów
społecznych
uczestniczących
w szkoleniach
Cel operacyjny 2
Rozwój przedsiębiorczości (regionalnej) mieszkańców gminy
Przykładowe
Termin
Realizatorzy/Partnerzy
Wskaźniki
działania/zadania
realizacji
Organizowanie
szkoleń, doradztwa i
wsparcia dla osób
zainteresowanych
Liczba
prowadzeniem
Organizacje
zewnętrzne,
przeprowadzonych
własnej działalności
2009-2015
pozarządowe
kursów, warsztatów;
gospodarczej
w
Liczba uczestników
materii
przetwórstwa
regionalnego
Nawiązanie
kontaktów
z
grupami
producenckimi,
Organizacje zewnętrzne
przedsiębiorczymi
inicjatywami
z
innych gmin
i
krajów
Utworzenie
doradztwa
dla
przedsiębiorców
MGOPS/Szkoły/organizacje
pozarządowe
2009-2015
Ilość
udzielonych
porad;
Liczba korzystających
z porad
2009-2015
Ilość spotkań, ilość
udzielonych
porad,
ilość
osób
korzystających
z
doradztwa
Cel operacyjny 3
Zwiększenie motywacji wśród mieszkańców gminy – rozwój pasji w dziedzinie tradycji i
kultury regionalnej
Przykładowe
Realizatorzy/Partnerzy
działania/zadania
Wspieranie
akcji Szkoły/MGOPS/organizacje
Termin
realizacji
2009-2015
Wskaźniki
Liczba
i
rodzaj
42
promowania
pozarządowe
twórczości
osób
niepełnosprawnych
Wspieranie rozwoju
nowych
grup
nieformalnych
i Urząd Gminy i
stowarzyszeń
MGOPS/Szkoły
społecznych,
kulturalnych
Tworzenie
seniora
klubów
szkoleń;
Liczba uczestników
szkoleń
Miasta,
Organizacje pozarządowe
2009-2015
Ilość spotkań, liczba
korzystających
z
porad
2009-2015
Ilość klubów, ilość
osób korzystających z
porad i ilość osób
tworzących klub
Cel operacyjny 4
Zwiększenie udziału zajęć sportowych w spędzaniu wolnego czasu dla dzieci i dorosłych
Przykładowe
działania/zadania
Organizowanie
wspólnych biegów
gminnych i innych
imprez sportowych
angażujących całą
społeczność gminy
Organizowanie
zawodów
i
rywalizacji
sportowych
dla
dzieci i młodzieży
Realizatorzy/Partnerzy
Organizacje
pozarządowe/szkoły
Organizacje
pozarządowe/szkoły
Termin realizacji
Wskaźniki
2009-2015
Ilość imprez,
ilość
uczestników
2009-2015
Ilość imprez,
ilość
uczestników
Cel strategiczny II
POPRAWA STANU ZDROWIA MIESZKAŃCÓW I ROZWÓJ EKOLOGICZNY
Cel operacyjny 1
Podniesienie stanu zdrowia oraz wiedzy ekologicznej wśród mieszkańców gminy
Przykładowe
działania/zadania
Programy i szkolenia
ekologiczne
(oczyszczanie gminy,
przydomowe
oczyszczalnie)
Realizatorzy/Partnerzy
Szkoły/
pozarządowe
Programy
profilaktyczne (choroby Szkoły/
społeczne,
wady pozarządowe
postawy)
organizacje
organizacje
Termin
realizacji
2009-2015
2009-2015
Wskaźniki
Liczba
programów
rodzaj szkoleń;
Liczba
uczestników
szkoleń
Liczba
programów
rodzaj szkoleń;
Liczba
uczestników
szkoleń
i
i
43
Zwiększenie
świadomości
ekologicznej
uczniów
Szkoły/
wśród pozarządowe
organizacje
2009-2015
Liczba
programów
rodzaj szkoleń;
Liczba
uczestników
szkoleń
i
Cel operacyjny 2
Podniesienie poziomu profilaktyki i leczenia uzależnień
Przykładowe
Termin
Realizatorzy/Partnerzy
Wskaźniki
działania/zadania
realizacji
Organizowanie
wypoczynku letniego z
Ilość wyjazdów,
realizacją programów
miejsce wyjazdu,
edukacyjno
– Szkoły/
organizacje
2009-2015
ilość warsztatów,
profilaktycznych
dla pozarządowe
programów, ilość
dzieci i młodzieży z
uczestników
rodzin
dotkniętych
problemem alkoholizmu
Profilaktyczna
Ilość
spotkań,
działalność
Szkoły/
organizacje
2009-2015
częstotliwość,
informacyjna
i pozarządowe
ilość uczestników
edukacyjna uczniów
Zapewnienie
osobom Urząd
Gminy
i
Ilość warsztatów,
potrzebującym pomocy Miasta/MGOPS/ organizacje 2009-2015
tematyka,
ilość
terapeutycznej, prawnej pozarządowe
uczestników
Cel strategiczny III
ZWIĘKSZENIE INTEGRACJI SPOŁECZNEJ I AKTYWNOŚCI MIESZKAŃCÓW
GMINY
Zwiększenie
mieszkańców
Cel operacyjny 1
atrakcyjności
oferty
kulturalnej
Przykładowe
Termin
Realizatorzy/Partnerzy
działania/zadania
realizacji
Organizowanie
wyjazdów do opery, Szkoły/
organizacje
2009-2015
teatru, kina, na koncerty, pozarządowe
Organizowanie
warsztatów kulturalnych
dla różnych grup
wiekowych
Organizowanie spotkań
z twórcami kultury
Szkoły/
pozarządowe
organizacje
Szkoły/
pozarządowe
organizacje
2009-2015
2009-2015
dla
Wskaźniki
Ilość
zajęć,
częstotliwość,
ilość uczestników
Ilość
spotkań,
częstotliwość,
ilość uczestników
Ilość
spotkań,
częstotliwość,
ilość uczestników
Cel operacyjny 2
Rozwój instytucji umożliwiających rozbudzanie i realizację zainteresowań
44
Przykładowe
działania/zadania
Realizatorzy/Partnerzy
Termin
realizacji
Wskaźniki
Urząd Gminy i Miasta
Zwiększenie aktywności
/Szkoły/
organizacje 2009-2015
młodych
pozarządowe
Ilość
spotkań,
ilość
uczestników,
działania podjęte
po spotkaniach,
warsztatach
Organizowanie w domu MGOK/Szkoły/ organizacje
kultury
warsztatów, pozarządowe
konkursów,
olimpiad,
festiwali i przeglądów
dokonań uczniów szkół
2009-2015
oraz
organizowanie
zajęć pozalekcyjnych i
pozaszkolnych
atrakcyjnych dla dzieci
młodzieży
Ilość warsztatów,
konkursów,
olimpiad,
festiwali
itp.,
ilość uczestników
Cel strategiczny IV
PODNIESIENIE POZIOMU WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I WYKSZTAŁCENIA
Cel operacyjny 1
Rozwój edukacji dla osób dorosłych, starszych i niepełnosprawnych
Przykładowe
Termin
Realizatorzy/Partnerzy
Wskaźniki
działania/zadania
realizacji
Zorganizowanie
Ilość
szkoleń,
doradztwa,
kursów,
ilość
Urząd
Gminy
i
warsztatów
dla
uczestników,
Miasta/Szkoły/ organizacje 2009-2015
początkujących
ilość
zewnętrzne
przedsiębiorców,
stworzonych
rzemieślników
projektów
Szkolenie
liderów
społecznych
w
pozyskiwaniu środków
Ilość
szkoleń,
zewnętrznych
(z Urząd Gminy i Miasta
ilość
osób
funduszy krajowych i Szkoły/
organizacje 2009-2015
korzystających z
zagranicznych)
na pozarządowe
szkoleń i porad
zaspokajanie potrzeb w
rozwiązywaniu
problemów społecznych
45
Cel strategiczny V
POPRAWA STANDARDU ŻYCIA LUDZI I ROZWÓJ RYNKU PRACY
Cel operacyjny 1
Aktywizacja i zwiększenie możliwości reintegracji ze społeczeństwem osób
niepełnosprawnych, zagrożonych wykluczeniem społecznym, dzieci z rodzin
dysfunkcyjnych
Przykładowe
Termin
Realizatorzy/Partnerzy
działania/zadania
realizacji
Organizowanie kursów
zawodowych
pozwalających
na
Urząd
Gminy
i
podniesienie,
Miasta/Szkoły/ organizacje 2009-2015
aktualizację lub zmianę
zewnętrzne
kwalifikacji
zawodowych–
aktywizacja zawodowa
Organizacja
usług
MGOPS/
organizacje
opiekuńczych dla osób
2009-2015
pozarządowe/wolontariat
starszych (w domu)
Pomoc
osobom
wykluczonym
w
pokonywaniu
MGOPS/
organizacje
2009-2015
bezradności
i pozarządowe/wolontariat
przezwyciężenie
ich
postaw roszczeniowych
Wskaźniki
Ilość szkoleń, ilość
uczestników, ilość
stworzonych
projektów
Ilość
i
częstotliwość
świadczeń,
ilość
osób
korzystających z
świadczeń
Ilość
i
częstotliwość
porad,
spotkań,
ilość
osób
korzystających z
pomocy
VI. ZARZĄDZANIE, MONITORING I EWALUACJA GMINNEJ STRATEGII
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W GMINIE IZBICA
KUJAWSKA
6.1. Zarządzanie realizacją Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
Realizacją Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych będzie
zarządzał Zespół Zarządzający składający się z m. in. pracowników Urzędu Gminy i Miasta
Izbica Kujawska, kierownika MGOPS Izbica Kujawska, radnych, przewodniczącego Komisji
Oświaty, Kultury, Zdrowia i Spraw Socjalnych Rady Gminy i Miasta, przedstawiciela
Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, przedstawicieli szkół oraz grup
i instytucji społecznych.
Zostanie on powołany Zarządzeniem Burmistrza Gminy i Miasta Izbica Kujawska w
ciągu trzech miesięcy od dnia przyjęcia GSRPS lub jej aktualizacji na mocy uchwały
Rady Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
46
Do zadań Zespołu Zarządzającego należy m. in.:
1) Zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz
przebiegu realizacji projektów – sprawozdania z poszczególnych podmiotów realizujących
projekty (instytucji publicznych i niepublicznych).
2) Przygotowywanie rocznego Raportu na temat wdrażania strategii, który będzie
przedstawiany Burmistrzowi Gminy i Miasta do 31 stycznia następnego roku, a następnie do
31 marca przekazywany przez Burmistrza Gminy i Miasta Izbica Kujawska do zatwierdzenia
Radzie Gminy i Miasta Izbica Kujawska,
3) Przygotowywanie Planu Działania na kolejny rok z uwzględnieniem planowania budżetu
gminy – zapewnienie wkładu własnego do projektów przygotowywanych do funduszy
zewnętrznych,
4) Nadzór nad realizacją celów i działań przewidzianych w GSRPS.
5) Zapewnienie przygotowania i wdrożenia działań/zadań w zakresie informacji i promocji
GSRPS.
Pracami Zespołu Zarządzającego kieruje Koordynator realizacji GSRPS. Rolę
Koordynatora pełni Sekretarz Gminy i Miasta przy ścisłej współpracy Kierownika
MGOPS.
Zadania Koordynatora GSRPS:
1) Kierowanie pracami Zespołu Zarządzającego,
2) Bieżąca analiza stanu realizacji GSRPS,
3) Obserwacja uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych wpływających lub
mogących wpłynąć na realizację Strategii,
4) Nadzór nad promocją Strategii i zapewnienie mieszkańcom dostępu do informacji,
5) Wypracowywanie kryteriów oceny stanu realizacji Planu Działania.
Roczny Plan Działania będzie przyjmowany przez Zespół Zarządzający Strategią,
zgodnie z wzorem zamieszczonym poniżej:
Nazwa
Termin
Opis, etapy/
Koszt i
Związek
projektu/
spodziewane
Koordynator
źródła
z celami rozpoczęcia zakończenia
działania/
rezultaty
finansowania
zadania
47
Procedura zarządzania Strategią będzie przedstawiać się następująco:
Rodzaj
działania
Zadania
−
na zebraniach
wiejskich,
−
na stronie
internetowej gminy i
miasta oraz partnerów,
−
na tablicach
ogłoszeń,
Promocja
Realizacja
projektów
Podmiot
koordynująca/Osoba
odpowiedzialna
−
sołtys
−
koordynator
−
sołtys na prośbę
koordynatora
−
koordynator
−
koordynator
−
we wkładce
prasowej,
−
w bibliotekach i
innych placówkach (np.
podczas zebrań
rodziców)
−
ogłoszenia
parafialne
Zgodnie z rocznymi
Planami Działania
przyjmowanymi na każdy
rok
−
koordynator
Zespół Zarządzający
Monitoring
(obserwacja)
Zgodnie z celami
strategicznymi
Zespół Zarządzający
Ewaluacja
(ocena)
Porównanie osiągniętych
rezultatów z założeniami
Zespół Zarządzający
Aktualizacja
Zgodnie z wynikami
ewaluacji
Zespół Zarządzający
Częstotliwość
−
raz do
roku
−
przed i
bezpośrednio
po realizacji
każdego
projektu,
−
jw.
−
jw.
Zgodnie z
harmonogramem
Zgodnie z
harmonogramem,
Podsumowanie
raz na rok do
końca stycznia
następnego roku
Raz w roku do
końca stycznia
następnego roku
W miarę potrzeb.
Nie mniej niż raz
na 3 lata
6.2. Monitoring realizacji Strategii
Monitoring będzie polegał na systematycznym gromadzeniu i opracowywaniu
informacji i danych zbieranych od wszystkich realizatorów projektów w ramach GSRPS.
Proces ten będzie służył identyfikacji osiąganych wskaźników i rezultatów oraz porównanie
ich zgodności z założeniami GSRPS. Monitoring GSRPS będzie również narzędziem kontroli
zgodności działań z harmonogramem GSRPS.
Wskaźniki monitoringu:
48
-
liczba osób mających problemy opiekuńczo – wychowawcze, którym skutecznie
udzielono pomocy,
- liczba osób uchronionych przed przemocą w rodzinie,
- liczba osób, które podjęły leczenie odwykowe,
- ilość zorganizowanych kampanii na rzecz profilaktyki antyalkoholowej
i
antynarkotykowej oraz liczba osób, do których dotarły materiały i ulotki informujące
o zagrożeniu związanym z tymi patologiami w ramach systemu sieciowej pomocy,
- liczba atrakcji (zajęć, imprez, itp.) organizowanych, głównie dla dzieci
i
młodzieży, mających na celu rozwój zainteresowań oraz promocję zdrowego stylu
życia,
- procentowy
wzrost
mieszkańców
zadowolonych
z
jakości
życia
w gminie,
- ilość nowych form działalności gospodarczej,
- liczba rolników którzy przejdą proces reorientacji zawodowej,
- liczba nowopowstałych stowarzyszeń,
- liczba nowopowstałych grup nieformalnych,
- liczba odbytych szkoleń o tematyce społeczno – obywatelskiej,
- liczba osób, które podniosły swoje kwalifikacje w dziedzinie pisania projektów,
- liczba projektów które pozyskały dofinansowanie z funduszy zewnętrznych,
- liczba nowopowstałych świetlic,
- ilość działających zespołów, grup, kół, klubów,
- liczba funkcjonujących klubów seniora,
- liczba funkcjonujących przedszkoli,
- liczba osób, które zdobędą umiejętność pływania,
- ilość zlikwidowanych barier architektonicznych,
- liczba dzieci niepełnosprawnych, którym udzielono pomocy finansowej,
- liczba osób bezrobotnych korzystających ze świadczeń socjalnych,
- liczba dzieci, młodzieży i dorosłych uczestniczących w programach profilaktycznoedukacyjnych.
Rezultaty:
− poprawienie mobilności zawodowej mieszkańców gminy,
− podniesienie poziomu przedsiębiorczości społeczności lokalnej,
− uwzględnianie potrzeb osób niepełnosprawnych,
− podniesienie
poziomu
wykształcenia
mieszkańców
gminy
poprzez
przedsięwzięcia oświatowe,
− stworzenie warunków do zdobycia nowych kwalifikacji,
− spadek poziomu ubóstwa,
− zapewnienie powszechnego dostępu do informacji (w ramach budowy
społeczeństwa informacyjnego),
− podniesienie kwalifikacji mieszkańców,
− poprawa adaptacyjności mieszkańców,
− wyrównanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży.
6.3. Ewaluacja wdrażania Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
Dane zebrane i opracowane w procesie monitoringu posłużą do ewaluacji Strategii.
Ogólnym celem ewaluacji jest podwyższanie stopnia adekwatności, efektywności i znaczenia
rezultatów wynikających z realizacji GSRPS. Głównym zadaniem jest dążenie do stałego
ulepszania skuteczności i efektywności interwencji, rozumiane nie tylko jako pozytywne
49
efekty społeczne lub gospodarcze związane bezpośrednio z programem, lecz także jako
zwiększenie przejrzystości i promowania działań podejmowanych przez władze publiczne.
Główne zastosowania ewaluacji:
− identyfikacja słabych i mocnych stron,
− oszacowanie możliwości i ograniczeń,
− usprawnienie zarządzania,
− wskazanie kierunków rozwoju i priorytetów działań,
− poprawianie błędów,
− dla celów odpowiedzialności,
− wsparcie alokacji zasobów finansowych,
− ulepszenie procesu decyzyjnego.
W szczególności zadaniem ewaluacji jest dostarczenie odpowiednim odbiorcom
dokładnych ocen stanu wdrożenia programów w zakresie:
− działania programów,
− wydajności i trwałości w stosunku do założonych celów,
− wpływu na problemy, do których odnoszą się programy,
− wyciągniętych wniosków w celu poprawy wdrożenia programów i projektowania
nowych programów,
− identyfikacji dobrych praktyk o potencjalnym szerszym zastosowaniu.
Ewaluacja GSRPS będzie dokonywana w trakcie prac nad rocznym Raportem z
wdrażania. Wnioski z ewaluacji i rekomendacje na przyszłość będą stanowić jeden z
elementów aktualizacji Strategii.
6.4. Aktualizacja Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
Aktualizacja Strategii będzie dokonywana, co najmniej raz na trzy lata.
Dokument ten jest „otwarty” na społeczną dyskusję oraz wszelkie konstruktywne uwagi i
wnioski. Aktualizacja będzie dokonywana w wyniku monitoringu zjawisk społecznych
rodzących zapotrzebowanie na pomoc społeczną i potrzeby wynikające z aktualnej sytuacji
społeczno – gospodarczej w gminie. Długookresowy charakter planowania strategicznego w
zakresie problematyki społecznej wymaga stałego śledzenia zmian prawnych, gospodarczych,
politycznych, społecznych i ich uwzględnienia w Strategii. Dlatego wprowadzanie zmian w
zapisach Strategii jest niezbędne.
Proces ten powinien przebiegać tak jak podczas opracowywania aktualizacji GSRPS
w ramach PPWOW, a mianowicie:
1. Aktualizacja danych statystycznych z ostatnich 3 lat;
2. Badania ankietowe na temat postrzegania przez mieszkańców gminy problemów
społecznych i sposobów ich rozwiązywania;
3. Powołanie Zespołu Warsztatowego ds. Aktualizacji Strategii – Zarządzeniem
Burmistrza Gminy i Miasta Izbica Kujawska;
4. Przeprowadzenie co najmniej jednego warsztatu partycypacyjnego
z
udziałem mieszkańców poświęconego analizie problemów społecznych i
projektowaniu działań;
5. Przyjęcie Aktualizacji GSRPS Uchwałą Rady Gminy i Miasta Izbica Kujawska.
50
W trakcie weryfikacji mogą powstawać zupełnie nowe cele szczegółowe i projekty
dotyczące tych aspektów życia w gminie, które dotychczas nie zostały ujęte.
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest dokumentem
dynamicznym, żywym, uwzględniającym procesualność życia społecznego.
51