przeczytaj

projektowanie
Jednowarstwowe, nieocieplane
dachy ze stalowych blach
fałdowych*)
Jednowarstwowe nieocieplane przekrycia dachowe
wykonane ze stalowych blach fałdowych znajdują
zastosowanie głównie w dachach stanowiących
osłonę przed wpływem czynników atmosferycznych. Ułożone wzdłuż spadku dachu od kalenicy
do okapu blachy fałdowe spoczywają na płatwiach.
Stanowią element zamykający pomieszczenie i są
jednocześnie powłoką dachową odprowadzającą
wodę.
T
e proste konstrukcje dachowe znajdują
zastosowanie w budowlach, co do
których nie są postawione jakiekolwiek
wymagania pod względem ochrony termicznej,
akustycznej i przeciwwilgociowej oraz szczelności przed przenikaniem pyłu i nawiewanego
śniegu. Do takich budowli należą na przykład
nieogrzewane hale magazynowe, zadaszenia
peronowe, zadaszenia stacji benzynowych,
podcienie, wiaty, budynki gospodarcze lub hale
zakładów wytwarzających ciepło.
Opłacalność stosowania tego rodzaju pokryć
dachowych wynika z szybkiego montażu dużych
powierzchni oraz doskonałej nośności stalowych blach fałdowych w przypadku przekrywania dużych rozpiętości przy jednocześnie małym
ciężarze własnym.
Pokrycia dachu wykonane ze stalowych
blach fałdowych należy wykonać w sposób
szczelny i odporny na działanie deszczu.
Dla stalowych blach trapezowych pełniących
funkcję elementów nośnych oraz dla ich
połączeń z konstrukcją nośną należy wykonać
obliczenia statyczne. Obliczenia statyczne
należy wykonać także dla wymianów pod
otwory dachowe. Na podstawie obliczeń
statycznych dla jednopowłokowych nieocieplanych dachów ze stalowych blach fałdowych
należy wykonać dający się zweryfikować
projekt wykonawczy, zawierający wszystkie
dane dotyczące stalowych blach fałdowych,
konstrukcji nośnej, detali połączeń, otworów
dachowych oraz rodzaju i rozmieszczenia
elementów złącznych.
Porównanie krajowych i międzynarodowych
przepisów, wytycznych i zaleceń wykazuje
brak jednolitych postanowień dotyczących
minimalnych spadków dachu w przypadku
pokryć dachowych wykonanych z metalowych
blach fałdowych.
Jeśli w normach, aprobatach technicznych
lub wytycznych producenta nie są określone
większe spadki dachu, wówczas, uwzględniając
nieuniknione tolerancje wykonania konstrukcji
nośnych i powłok dachowych, nie należy schodzić poniżej następujących wartości:
z 3° (5,2%) dla konstrukcji bez styków
poprzecznych i otworów dachowych
z 5° (8,8%) dla konstrukcji ze stykami poprzecznymi i/lub otworami dachowymi.
Dobór profilu blachy fałdowej powinien zostać
dokonany przede wszystkim na podstawie
kryteriów obciążenia, warunków ściekania wody
opadowej oraz zamiarów architektonicznych
odnośnie kształtu dachu, kolorystki i kształtu
profilu. Przydatność wybranej stalowej blachy fałdowej należy potwierdzić obliczeniami
statycznymi.
Ochrona
antykorozyjna
Dobór rodzaju powłok antykorozyjnych na
podstawie określenia przewidywanego środowiska korozyjności wewnątrz i na zewnątrz
budynku powinien być zawarty w projekcie
budowlanym. Dodatkowa ochrona antykorozyjna na powierzchniach cięć nie jest
konieczna w przypadku grubości blach do
1,5 mm, jeśli poprzez działania konstrukcyjne
lub techniczno-montażowe zagwarantowany
zostanie obieg powietrza wokół krawędzi cięć,
powodujący ich osuszanie.
Długość zakładki w styku poprzecznym powinna wynosić 150 mm przy spadku dachu > 5°.
W przypadku spadków dachu mniejszych niż
15° zakładkę w styku poprzecznym należy
uszczelnić odpowiednimi uszczelkami, np.
uszczelkami o zamkniętych porach, które
należy umieścić z przodu i z tyłu zakładki.
(patrz rys. 1).
W przypadku wykonania pokrycia dachu ze
stalowych blach fałdowych zakładka styku
uszczelniającego, zwanego też wzdłużnym,
powinna znajdować się w górnej fałdzie
i w miarę możliwości powinna być odwrócona
tyłem do głównego kierunku oddziaływania
czynników atmosferycznych w tym w szczególności wiatru (patrz rys. 2).
Należy zagwarantować szczelność przed
deszczem przy wszystkich kierunkach wiatru.
Zakładki styków uszczelniających-wzdłużnych
należy łączyć ze sobą w odległościach nie
większych niż 666 mm.
W przypadku spadku dachu < 7° zaleca się
stosowanie ciągłej, niewchłaniającej wody
uszczelki i małych odległości między elementami złącznymi. Odwadnianie dachów należy
zaprojektować i starannie wykonać w oparciu
o stosowne normy.
*) Artykuł bazuje na publikacji technicznej wydanej przez Stowarzyszenie DAFA:” DAFA ID 1.02 Wytyczne z zakresu planowania i wykonania jednowarstwowych, nieocieplanych dachów ze
stalowych blach fałdowych”, dostępnej na: www.dafa.com.pl
34
Dachy Płaskie 1/2011
projektowanie
wody kondensacyjnej i jej ściekanie może być
tolerowane ze względu na sposób eksploatacji
budynku. Ulepszenie stanowią stalowe blachy
fałdowe z tak zwaną powłoką antykondensacyjną na spodzie, które ze względu na swoją
właściwość wchłaniania wilgoci mogą opóźnić
skapywanie kondensatu. W miejscu wbudowania należy zapewnić odpowiednie osuszanie
powłoki antykondensacyjnej.
Montaż blach profilowanych powinien być
wykonywany tylko przez specjalistyczne firmy
budowlane, posiadające odpowiednią wiedzę
fachową. Stalowe blachy fałdowe muszą
być układane ze szczególną starannością.
Staranność ta obejmuje m.in. następujące
zagadnienia:
Rysunek 1
Połączenie pokrycia
z konstrukcją nośną
Połączenie stalowych blach fałdowych z konstrukcją nośną należy wykonać stosownie do
obliczeń statycznych przy pomocy samogwintujących lub samowiercących łączników
z podkładkami uszczelniającymi. Połączenia
zakładek na stykach wzdłużnych i połączenia
z innymi cienkościennymi elementami konstrukcyjnymi należy wykonać przy pomocy łączników
samogwintujących, samowiercących (z niegwintowanym trzonem pod łbem łącznika) lub
jednostronnych nitów szczelnych. Połączenie
z konstrukcją nośną może zostać wykonane
na dwa sposoby:
z połączenie w górnych półkach – zalecany
w przypadku, gdy konstrukcja nośna wykonana jest z drewna. Mocowanie odbywa
się przy pomocy łączników i podkładek
uszczelniających o minimalnej średnicy 19
mm. Alternatywą jest mocowanie w górnych
półkach z kalotą dopasowaną wymiarami do
profilu fałdowego przy pomocy łączników
i podkładek uszczelniających o minimalnej
średnicy 16 mm,
z połączenie w dolnych półkach – łącznik
z podkładką neoprenową uszczelniającą
o minimalnej średnicy 14 mm, która zapewnia
szczelność połączenia.
Pod otwory dachowe, np. kopuły świetlikowe
i przepusty kominowe należy wykonać wymiany, jeśli nie istnieją podpory, których funkcja
polega na przekazywaniu obciążeń dachu na
konstrukcję. Dla wymianów należy wykonać
obliczenia statyczne. Obróbki blacharskie
i profile krawędziowe dla elementów konstrukcyjnych przechodzących przez powłokę dachu
należy zaprojektować i wykonać z najwyższą
starannością. W zależności od uwarunkowań konstrukcyjnych są one wykonywane
najczęściej z tego samego materiału, z któ-
Rysunek 2
rego wykonane są stalowe blachy fałdowe
pokrycia dachu. Obróbki blacharskie i profile
krawędziowe dla wystających z dachu elementów konstrukcyjnych należy poprowadzić
przynajmniej 150 mm ponad powłokę dachu,
po której spływa woda. Obróbki blacharskie
i profile krawędziowe należy połączyć z każdą
górną półką stalowych blach fałdowych.
Swobodne wzdłużne krawędzie stalowych
blach fałdowych należy usztywnić profilami
usztywniającymi.
Bez izolacji akustycznej
i termicznej
Jednopowłokowe nieocieplane pokrycia dachowe wykonane ze stalowych blach fałdowych nie
spełniają jakichkolwiek wymagań dotyczących
izolacji termicznej i w niewielkim stopniu spełniają wymagania dotyczące izolacji akustycznej.
W Polsce wymagania w zakresie odporności
ogniowej przekryć dachowych wynikają z przepisów zawartych w rozporządzeniu ministra
infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75,
poz. 690 z późniejszymi zmianami).
Nie można wykluczyć wykraplania się wody
kondensacyjnej na spodzie stalowych blach
fałdowych w wyniku wymiany ciepła uwarunkowanej porą dnia i roku. Dlatego w każdym
wypadku należy sprawdzić, czy osadzanie się
35
Dachy Płaskie 1/2011
monterzy muszą nosić obuwie zgodne z przepisami BHP, o ile to możliwe z miękkimi
podeszwami gumowymi,
z narzędzia muszą posiadać właściwości uniemożliwiające uszkodzenie nimi powierzchni,
z ewentualne uszkodzenia powłoki antykorozyjnej wierzchniej strony muszą zostać
w fachowy sposób naprawione (naprawy takie
nie stanowią usterek obniżających wartość
usługi budowlanej),
z widoczne wióry pozostałe po wierceniu,
narażone na działanie czynników atmosferycznych należy usunąć z powierzchni stalowych blach fałdowych zaraz po zakończeniu
prac montażowych, o ile czynność ta nie jest
związana z nadmiernym wysiłkiem,
z po zakończeniu montażu należy usunąć
ewentualnie nałożone folie ochronne.
W strefach zakładek na złączach wzdłużnych i poprzecznych folie ochronne należy
usunąć przed rozpoczęciem montażu blach
profilowanych.
Należy do minimum ograniczyć cięcie blach profilowanych na budowie. Do cięcia należy używać
narzędzi tnących, które zapewniają cięcie beziskrowe, nie wytwarzając przy tym zbyt dużego
ciepła np. ręczne nożyce do blachy, nożyce
skokowe, elektryczne nożyce do blachy.
z
mgr inż. Paweł Ginalski,
Stowarzyszenie DAFA
Systemy Budowlane Sp.J. Czapla Ginalski