Jednowarstwowe, nieocieplane dachy ze stalowych blach fałdowych

Jednowarstwowe, nieocieplane dachy ze stalowych blach fałdowych

Jednowarstwowe, nieocieplane
dachy ze stalowych blach fałdowych
– wytyczne DAFA z zakresu planowania i wykonania
Jednowarstwowe nieocieplane
przekrycia dachowe wykonane ze
stalowych blach fałdowych znajdują
zastosowanie głównie w dachach
stanowiących osłonę przed wpływem czynników atmosferycznych.
Ułożone wzdłuż spadku dachu od
kalenicy do okapu blachy fałdowe
spoczywają na płatwiach. Stanowią
element zamykający pomieszczenie
i są jednocześnie powłoką dachową
odprowadzającą wodę. Te proste
konstrukcje dachowe znajdują zastosowanie w budowlach, co do których nie są postawione jakiekolwiek
wymagania pod względem ochrony
termicznej, akustycznej i przeciwwilgociowej oraz szczelności przed
przenikaniem pyłu i nawiewanego
śniegu. Do takich budowli należą na
przykład nieogrzewane hale magazynowe, zadaszenia peronowe, zadaszenia stacji benzynowych, podcienie, wiaty, budynki gospodarcze
lub hale zakładów wytwarzających
ciepło.
Opłacalność stosowania tego rodzaju
pokryć dachowych wynika z szybkiego
montażu dużych powierzchni oraz doskonałej nośności stalowych blach fałdowych,
w przypadku przekrywania dużych rozpiętości przy jednocześnie małym ciężarze
własnym.
Pokrycia dachu wykonane ze stalowych
blach fałdowych należy wykonać w sposób
szczelny i odporny na działanie deszczu.
Dla stalowych blach trapezowych pełniących funkcję elementów nośnych oraz dla
ich połączeń z konstrukcją nośną należy
wykonać obliczenia statyczne. Obliczenia
te należy wykonać także dla wymianów
pod otwory dachowe. Na podstawie obliczeń statycznych dla jednopowłokowych
nieocieplanych dachów ze stalowych
Rys. 1
16
D A C H Y
fot. Montana Bausysteme AG
blach fałdowych, należy wykonać dający
się zweryfikować projekt wykonawczy,
zawierający wszystkie dane dotyczące
stalowych blach fałdowych, konstrukcji nośnej, detali połączeń, otworów dachowych
oraz rodzaju i rozmieszczenia elementów
złącznych.
Porównanie krajowych i międzynarodowych przepisów, wytycznych i zaleceń
wykazuje brak jednolitych postanowień
dotyczących minimalnych spadków dachu
w przypadku pokryć dachowych wykonanych z metalowych blach fałdowych. Różne uregulowania definiują je w odmienny
sposób, po części zależny od:
• położenia geograficznego,
• ustroju dachowego,
• długości połaci dachu,
• powłoki dachowej ze stykami poprzecznymi lub bez nich,
• powłoki dachowej z otworami dachowymi lub bez nich,
• wysokości i kształtu profilu,
• rodzaju zamocowania.
Jeśli w normach, aprobatach technicznych lub wytycznych producenta nie są
określone większe spadki dachu, wówczas, uwzględniając nieuniknione tolerancje wykonania konstrukcji nośnych
i powłok dachowych, nie należy schodzić
poniżej następujących wartości:
• 3° (5,2%) dla konstrukcji bez styków
poprzecznych i otworów dachowych,
• 5° (8,8%) dla konstrukcji ze stykami poprzecznymi i/lub otworami dachowymi.
Dobór profilu blachy fałdowej powinien
zostać dokonany przede wszystkim na
podstawie kryteriów obciążenia, warunków
ściekania wody opadowej oraz zamiarów
Rys. 2
4/2010
architektonicznych odnośnie kształtu dachu, kolorystki i kształtu profilu. Przydatność wybranej stalowej blachy fałdowej
należy potwierdzić obliczeniami statycznymi. W Polsce zgodnie z art. 4 oraz art.
5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92/2004
poz. 881), wyroby budowlane mogą być
wprowadzone do obrotu i stosowane przy
wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom
użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli są
oznakowane znakiem CE lub znakiem
budowlanym B.
Dobór rodzaju powłok antykorozyjnych
na podstawie określenia przewidywanego środowiska korozyjności wewnątrz i na
zewnątrz budynku powinien być zawarty w projekcie budowlanym. Dodatkowa
ochrona antykorozyjna na powierzchniach
cięć nie jest konieczna w przypadku grubości blach do 1,5 mm, jeśli poprzez działania konstrukcyjne lub techniczno-montażowe zagwarantowany zostanie obieg
powietrza wokół krawędzi cięć, powodujący ich osuszanie.
Długość zakładki w styku poprzecznym
powinna wynosić 150 mm przy spadku
dachu > 5°. W przypadku spadków dachu
mniejszych niż 15° zakładkę w styku poprzecznym należy uszczelnić odpowiednimi
uszczelkami, np. uszczelkami o zamkniętych porach, które należy umieścić z przodu i z tyłu zakładki. (patrz rysunek1 ).
W przypadku wykonania pokrycia dachu ze stalowych blach fałdowych zakładka styku uszczelniającego, zwanego
też wzdłużnym, powinna znajdować się
w górnej fałdzie i w miarę możliwości powinna być odwrócona tyłem do głównego
kierunku oddziaływania czynników atmosferycznych w tym w szczególności wiatru
(patrz rysunek 2).
Należy zagwarantować szczelność
przed deszczem przy wszystkich kierunkach wiatru. Zakładki styków uszczelniających – wzdłużnych należy łączyć ze
sobą w odległościach nie większych niż
666 mm.
W przypadku spadku dachu < 7° zaleca
się stosowanie ciągłej, niewchłaniającej
wody uszczelki i małych odległości między elementami złącznymi. Odwadnianie
dachów należy zaprojektować i starannie
wykonać w oparciu o stosowne normy.
Połączenie stalowych blach fałdowych z konstrukcją nośną należy wykonać stosownie do obliczeń statycznych,
przy pomocy samogwintujących lub samowiercących łączników z podkładkami
uszczelniającymi. Połączenia zakładek na
stykach wzdłużnych i połączenia z innymi
cienkościennymi elementami konstrukcyjnymi należy wykonać przy pomocy łączników samogwintujących, samowiercących
(z niegwintowanym trzonem pod łbem
łącznika) lub jednostronnych nitów szczelnych. Połączenie z konstrukcją nośną
może zostać wykonane na dwa sposoby:
• połączenie w górnych półkach – taki
rodzaj zamocowania zaleca się w przypadku, gdy konstrukcja nośna wykonana jest z drewna. Mocowanie odbywa
się przy pomocy łączników i podkładek
uszczelniających o minimalnej średnicy 19 mm. Alternatywą jest mocowanie
4/2010
w górnych półkach z kalotą dopasowaną wymiarami do profilu fałdowego przy
pomocy łączników i podkładek uszczelniających o minimalnej średnicy 16 mm.
• połączenie w dolnych półkach – do
mocowania blach do podłoża w dolnych półkach stosowany jest łącznik
z neoprenową podkładką uszczelniającą o minimalnej średnicy 14 mm, która
zapewnia szczelność połączenia.
Pod otwory dachowe, np. kopuły świetlikowe i przepusty kominowe, należy
wykonać wymiany, jeśli nie istnieją podpory, których funkcja polega na przekazywaniu obciążeń dachu na konstrukcję.
Dla wymianów należy wykonać obliczenia
statyczne. Obróbki blacharskie i profile
krawędziowe dla elementów konstrukcyjnych przechodzących przez powłokę
dachu należy zaprojektować i wykonać
z najwyższą starannością. W zależności
od uwarunkowań konstrukcyjnych są one
wykonywane najczęściej z tego samego
materiału, z którego wykonane są stalowe
blachy fałdowe pokrycia dachu. Obróbki
blacharskie i profile krawędziowe dla wystających z dachu elementów konstrukcyjnych należy poprowadzić przynajmniej
150 mm ponad powłokę dachu, po której
spływa woda. Obróbki blacharskie i profile krawędziowe należy połączyć z każdą
górną półką stalowych blach fałdowych.
Swobodne wzdłużne krawędzie stalowych
blach fałdowych należy usztywnić profilami usztywniającymi.
Uszczelki profilowe są elementami dostosowanymi do przekroju profilu. Są dostępne w postaci listew lub pojedynczych
elementów i w zależności od zastosowania
wykonywane są z reguły z pianki polietylenowej, o zamkniętych porach. Uszczelki
profilowe zabezpieczają przed wnikaniem
czynników atmosferycznych do wklęsłych
zewnętrznych fałd stalowych blach fałdowych. Uszczelki powinny zostać osłonięte
profilem w postaci obróbki grzebieniowej
lub innym materiałem odpowiednio odpornym na działanie promieniowania ultrafioletowego i wydziobywanie przez ptaki.
Jednopowłokowe nieocieplane pokrycia
dachowe wykonane ze stalowych blach
fałdowych nie spełniają jakichkolwiek wymagań dotyczących izolacji termicznej
i w niewielkim stopniu spełniają wymagania dotyczące izolacji akustycznej. W Polsce wymagania w zakresie odporności
ogniowej przekryć dachowych wynikają
z przepisów zawartych w rozporządzeniu ministra infrastruktury z 12 kwietnia
2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690
z późniejszymi zmianami).
Nie można wykluczyć wykraplania się
wody kondensacyjnej na spodzie stalowych
blach fałdowych w wyniku wymiany ciepła
uwarunkowanej porą dnia i roku. Dlatego
w każdym wypadku należy sprawdzić, czy
osadzanie się wody kondensacyjnej i jej
ściekanie może być tolerowane ze względu na sposób eksploatacji budynku. Ulepszenie stanowią stalowe blachy fałdowe
z tak zwaną powłoką antykondensacyjną
na spodzie, które ze względu na swoją właściwość wchłaniania wilgoci mogą opóźnić
skapywanie kondensatu. W miejscu wbudowania należy zapewnić odpowiednie
osuszanie powłoki antykondensacyjnej.
Montaż blach profilowanych powinien
być wykonywany tylko przez specjalistyczne firmy budowlane, posiadające odpowiednią wiedzę fachową. Stalowe blachy
fałdowe muszą być układane ze szczególną starannością. Staranność ta obejmuje
m.in. następujące zagadnienia:
n Monterzy muszą nosić obuwie zgodne z przepisami BHP, o ile to możliwe
z miękkimi podeszwami gumowymi.
n Narzędzia muszą posiadać właściwości
uniemożliwiające uszkodzenie nimi powierzchni.
n Ewentualne uszkodzenia powłoki antykorozyjnej wierzchniej strony muszą zostać
w fachowy sposób naprawione (naprawy
takie nie stanowią usterek obniżających
wartość usługi budowlanej).
n Widoczne wióry pozostałe po wierceniu,
narażone na działanie czynników atmosferycznych należy usunąć z powierzchni
stalowych blach fałdowych zaraz po zakończeniu prac montażowych, o ile czynność ta nie jest związana z nadmiernym
wysiłkiem.
n Po zakończeniu montażu należy usunąć
ewentualnie nałożone folie ochronne.
W strefach zakładek na złączach wzdłużnych i poprzecznych folie ochronne należy usunąć przed rozpoczęciem montażu
blach profilowanych.
n Poprzez staranne wykonanie projektu
należy do minimum ograniczyć cięcie
blach profilowanych na budowie. Do
cięcia należy używać narzędzi tnących,
które zapewniają cięcie beziskrowe, nie
wytwarzając przy tym zbyt dużego ciepła np. ręczne nożyce do blachy, nożyce
skokowe, elektryczne nożyce do blachy.
mgr inż. Paweł Ginalski
Systemy Budowlane Sp.J. Czapla Ginalski
Polski reprezentant firm: Montana
Bausysteme AG, Fischer Profil GmbH
Artykuł bazuje na publikacji technicznej wydanej przez Stowarzyszenie DAFA:” DAFA ID 1.02
Wytyczne z zakresu planowania i wykonania
jednowarstwowych, nieocieplanych dachów ze
stalowych blach fałdowych.”, dostępnej na:
www.dafa.com.pl
D A C H Y
17