Drupal 7. Wprowadzenie
Transkrypt
Drupal 7. Wprowadzenie
Idź do • Spis treści • Przykładowy rozdział • Skorowidz Katalog książek • Katalog online • Zamów drukowany katalog Twój koszyk • Dodaj do koszyka Cennik i informacje • Zamów informacje o nowościach • Zamów cennik Czytelnia • Fragmenty książek online Kontakt Helion SA ul. Kościuszki 1c 44-100 Gliwice tel. 32 230 98 63 e-mail: [email protected] © Helion 1991–2011 Drupal 7. Wprowadzenie Autorzy: Robert J. Townsend, Stephanie Pakrul Tłumaczenie: Julia Szajkowska ISBN: 978-83-246-3366-1 Tytuł oryginału: Foundation Drupal 7 Format: 170×230, stron: 304 Cała wiedza niezbędna do szybkiego przygotowania dowolnego projektu w systemie Drupal, zawarta w jednej, przejrzyście napisanej książce! • Jak skonfigurować serwer dla systemu Drupal przy użyciu programu cPanel? • Jak budować zaawansowane witryny i aplikacje internetowe na platformie Drupal? • Jak zwiększyć możliwości strony i poprawić jej pozycję w wyszukiwarkach? Dlaczego powinieneś wreszcie opanować system Drupal? To oczywiste – przy prostym w obsłudze, a oferującym ogromne możliwości interfejsie oraz niezwykle elastycznej architekturze pozwoli Ci on osiągnąć wszystko, czego oczekują Twoi najbardziej wymagający klienci: od prostych blogów i eleganckich witryn wizerunkowych po bardzo zaawansowane serwisy, zawierające narzędzia społecznościowe i rozbudowane aplikacje e-commerce. Pracując w Drupalu, wszelkie projekty zrealizujesz znacznie szybciej i bardziej profesjonalnie niż przy użyciu jakiegokolwiek innego popularnego CMS-a. Dzięki swojej sprytnej modułowej budowie, systemowi szablonów, skutecznym mechanizmom zabezpieczeń oraz edytorom WYSIWYG Drupal daje Ci wszelkie narzędzia potrzebne do szybkiego stworzenia w pełni funkcjonalnego i atrakcyjnie wyglądającego serwisu. W dodatku ta całkowicie darmowa platforma zarządzania treścią jest stale rozwijana przez liczną, zaangażowaną społeczność programistów na całym świecie. Teraz, kiedy już wiesz, ile możesz zyskać dzięki opanowaniu możliwości Drupala, jedyne, co Ci pozostaje, to sięgnąć po ten podręcznik. Znajdziesz tu całą wiedzę niezbędną do szybkiego i sprawnego stworzenia rozbudowanej witryny w Drupalu, nawet jeśli dotąd nie miałeś żadnego doświadczania z tym (ani żadnym innym) CMS-em. Naukę zaczniesz od wyboru i optymalnego skonfigurowania serwera, poznania zasad pracy z popularną aplikacją cPanel, instalacji systemu oraz opanowania jego interfejsu administracyjnego. Następnie przeczytasz o tworzeniu treści, dodawaniu elementów menu, definiowaniu strony głównej i przygotowywaniu efektownego wyglądu graficznego serwisu za pomocą motywu Fusion. Jednak przede wszystkim opanujesz tak istotne zagadnienia, jak techniki włączania i konfigurowania modułów rdzenia oraz wykorzystania przeszło pięćdziesięciu praktycznych modułów dodatkowych! Idealny podręcznik dla początkujących – od przygotowania środowiska pracy po samodzielną realizację nawet najbardziej złożonych projektów! Spis treci O autorach .......................................................................................................................................13 Recenzent .........................................................................................................................................15 Podzikowania .................................................................................................................................16 Wprowadzenie .................................................................................................................................17 Rozdzia 1. Przegld podstaw systemu Drupal ...............................................................................21 Jak dziaa Drupal? ....................................................................................................................................... 22 Wykorzystanie bazy danych ..................................................................................................................... 22 Porzdkowanie zawartoci i jej wywietlanie ........................................................................................... 22 Ludzie, rangi i uprawnienia ...................................................................................................................... 24 Rozbudowa moliwoci serwisu poprzez instalowanie moduów ............................................................. 24 Skórki ....................................................................................................................................................... 27 Poruszanie si po panelu administracyjnym ................................................................................................ 27 Tworzenie strony internetowej .................................................................................................................... 31 Jak zbudowa prost stron? .................................................................................................................... 31 Jak utworzy blok? ................................................................................................................................... 34 Rozdzia 2. Przygotowanie serwera i instalowanie systemu Drupal ..............................................37 Jak wybra dostawc miejsca na serwerze? .................................................................................................. 37 Wymagania sprztowe ............................................................................................................................. 37 Wymagania wobec serwera WWW .......................................................................................................... 39 Przygotowywanie serwera za pomoc aplikacji cPanel i WHM ................................................................... 40 Zakadanie konta cPanel poprzez WHM .................................................................................................. 40 Dodawanie bazy danych MySQL i jej uytkownika za porednictwem cPanel ......................................... 41 Struktura katalogów i plików w systemie Drupal ........................................................................................ 43 Pliki rdzenia ............................................................................................................................................. 44 Katalog sites ............................................................................................................................................. 44 Prowadzenie jednego i wielu serwisów na jednej instalacji systemu ........................................................ 46 Pobieranie i instalacja systemu Drupal ........................................................................................................ 47 Pobierz pliki systemu Drupal i umie je na serwerze ............................................................................... 48 Tworzenie katalogów konfiguracyjnych dla poszczególnych witryn ........................................................ 49 Instalowanie systemu Drupal ................................................................................................................... 50 Podsumowanie ............................................................................................................................................ 55 6 SPIS TRECI Rozdzia 3. Konfigurowanie prostej witryny systemu Drupal .......................................................57 Model iteratywny ........................................................................................................................................ 57 Podstawowe ustawienia serwisu .................................................................................................................. 59 Informacje o witrynie ............................................................................................................................... 59 Cron ......................................................................................................................................................... 61 Ustawienia regionalne .............................................................................................................................. 62 Data i czas ................................................................................................................................................ 63 Przyjazne adresy ....................................................................................................................................... 63 Konfigurowanie systemu plików oraz opcji pobierania prywatnego ........................................................ 64 Bloki ............................................................................................................................................................ 65 Jak dziaaj bloki? .................................................................................................................................... 66 Przenoszenie i ustawianie bloków ............................................................................................................ 67 Konfigurowanie bloku ............................................................................................................................. 67 Menu i odnoniki menu .............................................................................................................................. 71 Omówienie systemu menu w witrynach Drupal ...................................................................................... 71 Domylne menu ....................................................................................................................................... 72 Globalne ustawienia menu ....................................................................................................................... 73 Dodawanie nowego menu ........................................................................................................................ 74 Dodawanie nowej pozycji do menu ......................................................................................................... 75 Konfigurowanie strony gównej serwisu ..................................................................................................... 76 Wygld ........................................................................................................................................................ 78 Wybieranie motywu graficznego .............................................................................................................. 78 Globalne i lokalne ustawienia motywów graficznych .............................................................................. 79 Podsumowanie ............................................................................................................................................ 81 Rozdzia 4. Dodawanie rodzajów zawartoci oraz nowych pól .....................................................83 Czym s rodzaje zawartoci? ....................................................................................................................... 83 Kiedy doda nowy rodzaj zawartoci? ...................................................................................................... 84 Dodawanie nowego rodzaju zawartoci ...................................................................................................... 85 Pola i inne ustawienia rodzaju zawartoci ................................................................................................ 86 Opcje publikowania treci ........................................................................................................................ 87 Informacje o autorach i dacie publikacji .................................................................................................. 88 Ustawienia odpowiedzi ............................................................................................................................ 88 Ustawienia menu ..................................................................................................................................... 90 Dodawanie pól do rodzaju zawartoci ........................................................................................................ 90 Dodawanie pól ......................................................................................................................................... 92 Zarzdzanie wywietlaniem zawartoci pól w wielu lokalizacjach ........................................................... 99 Umieszczanie pola komentarza i opcje jego wywietlania ...................................................................... 103 Projektowanie taksonomii witryny ............................................................................................................. 103 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 106 Rozdzia 5. Uytkownicy, rangi i uprawnienia .............................................................................109 Krótki przegld zagadnie ......................................................................................................................... 109 Jak dodawa nowych uytkowników? ...................................................................................................... 111 SPIS TRECI 7 Dostosowywanie ustawie konta .............................................................................................................. 112 Uytkownicy anonimowi i administratorzy ........................................................................................... 113 Zakadanie konta i jego usunicie .......................................................................................................... 114 Personalizacja ......................................................................................................................................... 116 Powiadomienia e-mail ............................................................................................................................ 118 Rangi i uprawnienia .................................................................................................................................. 119 Blokowanie adresu IP ................................................................................................................................ 121 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 121 Rozdzia 6. Wczanie i konfigurowanie moduów rdzenia .........................................................123 Wczanie moduu .................................................................................................................................... 123 Modu Aggregator .................................................................................................................................. 125 Modu Blog ............................................................................................................................................ 127 Modu Book ........................................................................................................................................... 131 Modu Comments .................................................................................................................................. 133 Modu Contact ....................................................................................................................................... 134 Modu Forum ......................................................................................................................................... 136 Tumaczenie interfejsu i zawartoci serwisu na jzyki obce ....................................................................... 139 Konfigurowanie moduu Locale ............................................................................................................. 140 Konfigurowanie moduu Content Translation ....................................................................................... 143 Modu OpenID .......................................................................................................................................... 145 Modu Poll ................................................................................................................................................ 146 Modu Tracker .......................................................................................................................................... 148 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 149 Rozdzia 7. Najwaniejsze sporód moduów dodatkowych ........................................................151 Jak doda i skonfigurowa modu dodatkowy? ......................................................................................... 151 Wzory adresów URL w module Pathauto .................................................................................................. 152 Ustawienia cieek dla segmentów, terminów kategorii i stron uytkowników ..................................... 152 Ogólne opcje i ustawienia interpunkcji .................................................................................................. 154 Pobieranie danych z bazy i wywietlanie ich w widokach moduu Views ....................................................... 156 Interfejs administracyjny moduu Views ................................................................................................ 156 Tworzenie nowego widoku .................................................................................................................... 158 Jak wczy i zaktualizowa widok strony gównej? .............................................................................. 166 Tworzenie treci serwisu w graficznym edytorze kodu .............................................................................. 166 Budowanie menu za pomoc JavaScript i DHTML ................................................................................... 171 Dodawanie formularzy za pomoc moduu Webform .............................................................................. 172 Konfigurowanie moduu Webform ........................................................................................................ 172 Budowanie formularza internetowego ................................................................................................... 175 Mollom, modu usuwajcy spam .............................................................................................................. 178 Badanie ruchu na stronie za pomoc narzdzia Google Analytics ............................................................. 180 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 181 8 SPIS TRECI Rozdzia 8. Tworzenie graficznej strony serwisu w systemie Drupal ...........................................183 Najpierw zawarto, potem wygld ........................................................................................................... 183 Szablon motywu graficznego — Fusion ..................................................................................................... 184 Instalowanie rdzenia motywu Fusion ..................................................................................................... 184 Instalowanie motywu pochodnego ........................................................................................................ 185 Projektowanie wasnego ukadu strony ..................................................................................................... 185 Planowanie wygldu motywu ................................................................................................................ 185 Ustawienia motywu ............................................................................................................................... 186 Praca w ukadzie siatki ........................................................................................................................... 186 Tworzenie motywu graficznego strony ..................................................................................................... 189 Praca z kodem CSS ................................................................................................................................. 189 Praca nad wasnym motywem graficznym dla systemu Drupal ................................................................. 192 Kopiowanie i zmienianie motywu Fusion Starter ................................................................................... 193 Tworzenie arkusza stylów motywu ........................................................................................................ 194 Zagadnienia dla zaawansowanych ............................................................................................................ 199 Skrypt PHP i pliki szablonów ................................................................................................................. 199 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 202 Rozdzia 9. Projektowanie z myl o konkretnej przegldarce ....................................................203 Przegldarka internetowa kanw naszych czasów ..................................................................................... 203 Projektowanie grafiki z myl o szablonie .............................................................................................. 204 Praca z tekstem ...................................................................................................................................... 207 Jak uzyska najlepsze efekty w programach Photoshop i Illustrator? ........................................................ 207 Ustawianie kolorów ............................................................................................................................... 207 Jak uzyska wyrane linie i ksztaty? ...................................................................................................... 209 Cicie na plasterki, optymalizowanie obrazu i zapisywanie grafiki na potrzeby internetu ..................... 212 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 214 Rozdzia 10. Opublikuj serwis w sieci ...........................................................................................215 Przygotowywanie si do opublikowania strony w internecie .................................................................... 215 Niuanse operacji ....................................................................................................................................... 217 Przygotowywanie witryny roboczej w cPanel ............................................................................................ 218 Praca w cPanel krok po kroku ................................................................................................................ 218 Usuwanie problemów z serwisu testowego ............................................................................................ 221 Uruchamianie witryny docelowej .............................................................................................................. 221 Przygotowywanie witryny testowej do opublikowania .......................................................................... 222 Przenoszenie witryny na serwer docelowy ............................................................................................... 224 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 225 Rozdzia 11. Porzdki i aktualizacje w serwisie prowadzonym w systemie Drupal ....................227 Jak zadba o witryn umieszczon w internecie? ...................................................................................... 227 Powiadomienia o problemach z zabezpieczeniami ................................................................................. 229 Cotygodniowe sprawdzanie raportów .................................................................................................... 229 SPIS TRECI 9 Jak przeprowadzi aktualizacj systemu Drupal? ...................................................................................... 233 Korzystanie z moduu Update Manager ................................................................................................. 233 Jak zaktualizowa modu dodatkowy za pomoc interfejsu administracyjnego? ................................... 234 Jak zaktualizowa modu dodatkowy za pomoc poczenia SSH? ........................................................ 234 Aktualizowanie plików rdzenia systemu za porednictwem SSH ............................................................ 237 Przydatne moduy ..................................................................................................................................... 237 W jaki sposób mog wykona kopi zapasow zawartoci systemu? ..................................................... 238 W jaki sposób przenosi tre? ............................................................................................................... 238 W jaki sposób przenosi witryny? .......................................................................................................... 238 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 239 Rozdzia 12. Drupal na potrzeby przedsibiorcy ..........................................................................241 Poznaj system Drupal ................................................................................................................................ 241 Ucz si od ludzi ...................................................................................................................................... 242 Wspópraca z uytkownikami systemu Drupal ...................................................................................... 244 Dobre zwyczaje projektowania w systemie Drupal ................................................................................ 245 Przydatne kanay komunikacyjne ............................................................................................................. 245 Okrelenie wymaga .............................................................................................................................. 245 Praca nad projektem szkieletu ................................................................................................................ 246 Zaplanuj czas prac ................................................................................................................................. 248 Korzystanie z pomocy wielbicieli systemu Drupal ..................................................................................... 248 Poruszanie si po serwisie Drupal.org .................................................................................................... 249 Publikowanie w serwisie Drupal.org ...................................................................................................... 249 Znajdowanie waciwych narzdzi ......................................................................................................... 250 Podsumowanie .......................................................................................................................................... 251 Dodatek A. Optymalizowanie kodu pod ktem pracy wyszukiwarek .........................................253 Czym jest SEO? ......................................................................................................................................... 253 Wane zmiany konfiguracyjne .................................................................................................................. 254 Zmiany w pliku .htaccess ....................................................................................................................... 254 Opcje obrazów — pola Alt i Title ........................................................................................................... 255 Zmiany w pliku robots.txt ..................................................................................................................... 255 Moduy zwizane z SEO ............................................................................................................................ 256 Modu SEO Checklist ............................................................................................................................. 256 Modu Pathauto ..................................................................................................................................... 256 Moduy Path Redirect i Global Redirect ................................................................................................. 257 Modu Meta tags .................................................................................................................................... 257 Modu Page Title .................................................................................................................................... 258 Modu Menu Attributes ......................................................................................................................... 258 Modu XML sitemap .............................................................................................................................. 259 Modu Boost .......................................................................................................................................... 259 Projekt motywu graficznego ...................................................................................................................... 260 Optymalizowanie strony ........................................................................................................................... 260 W jaki sposób wyróni tre w edytorze WYSIWYG ............................................................................... 261 10 SPIS TRECI Dodatek B. Drush, wiersz polece systemu Drupal ......................................................................263 Czym jest Drush? ...................................................................................................................................... 263 Rozszerzanie moliwoci Drush poprzez instalowanie nowych moduów ................................................. 264 Modu Backup and Migrate ................................................................................................................... 264 Modu Drush Cleanup ........................................................................................................................... 264 Modu Drush EM ................................................................................................................................... 264 Modu Drush Make ................................................................................................................................ 265 Instalowanie Drush w cPanel .................................................................................................................... 265 Najczciej stosowane polecenia moduu Drush ....................................................................................... 267 Dodatek C. Pidziesit moduów, których potrzebuje kada strona ..........................................269 Narzdzia projektowania .......................................................................................................................... 269 Modu Chaos tool suite .......................................................................................................................... 269 Modu Devel .......................................................................................................................................... 270 Modu Drupal For Firebug ..................................................................................................................... 270 Modu Features ...................................................................................................................................... 271 Modu Context ...................................................................................................................................... 271 Modu Spaces ......................................................................................................................................... 271 Modu Strongarm ................................................................................................................................... 271 Narzdzia budowania witryny .................................................................................................................. 271 Modu Automatic Nodetitles ................................................................................................................. 272 Modu Custom Breadcrumbs ................................................................................................................. 272 Modu Custom Search ........................................................................................................................... 272 Modu Flag ............................................................................................................................................. 272 Modu Menu attributes .......................................................................................................................... 273 Modu Menu block ................................................................................................................................ 273 Modu Nice Menus ................................................................................................................................ 273 Modu Nodequeue ................................................................................................................................. 274 Modu Panels ......................................................................................................................................... 274 Modu Rules ........................................................................................................................................... 274 Modu Site map ...................................................................................................................................... 274 Modu String Overrides .......................................................................................................................... 274 Modu Workflow ................................................................................................................................... 275 Dodawanie pól do formularzy ................................................................................................................... 275 Modu Content Construction Kit (CCK) ................................................................................................ 275 Modu Date ............................................................................................................................................ 276 Modu Email .......................................................................................................................................... 276 Modu Embedded Media Field ............................................................................................................... 276 Modu Field Permissions ........................................................................................................................ 276 Modu Link ............................................................................................................................................ 276 Modu Name .......................................................................................................................................... 276 Modu Phone ......................................................................................................................................... 277 SPIS TRECI 11 Narzdzia administratora .......................................................................................................................... 277 Modu Administration menu ................................................................................................................. 277 Modu Advanced help ............................................................................................................................ 277 Modu Content Management Filter ........................................................................................................ 278 Modu Feedback ..................................................................................................................................... 278 Modu LoginToboggan .......................................................................................................................... 278 Modu Transliteration ............................................................................................................................ 278 Modu User Protect ................................................................................................................................ 278 Narzdzia graficzne ................................................................................................................................... 279 Modu Content Template (Contemplate) ............................................................................................... 279 Modu Theme Developer ....................................................................................................................... 279 Modu ThemeKey .................................................................................................................................. 279 Modu Zenophile ................................................................................................................................... 279 JavaScript, jQuery i Drupal ....................................................................................................................... 280 Modu Colorbox .................................................................................................................................... 280 Modu External Links ............................................................................................................................ 280 Modu jQuery UI ................................................................................................................................... 280 Modu jQuery plugins ............................................................................................................................ 280 Modu jQuery Update ............................................................................................................................ 281 Modu Superfish .................................................................................................................................... 281 Modu Quick Tabs ................................................................................................................................. 281 Wysyanie powiadomie do wielu odbiorców jednoczenie ...................................................................... 281 Rozwizania dla e-commerce .................................................................................................................... 282 Serwisy spoecznociowe ........................................................................................................................... 282 Modu Drupal for Facebook ................................................................................................................... 282 Modu Facebook-style Statuses (Microblog) ........................................................................................... 282 Modu Organic groups ........................................................................................................................... 282 Modu Privatemsg .................................................................................................................................. 282 Modu Twitter ........................................................................................................................................ 283 Modu User Relationships ...................................................................................................................... 283 Modu User Points ................................................................................................................................. 283 Dodatek D. Jak pracowa z moduem Views ................................................................................285 Lista artykuów ......................................................................................................................................... 285 Archiwum ................................................................................................................................................. 287 Kalendarz .................................................................................................................................................. 288 Pokaz slajdów ............................................................................................................................................ 290 Galeria obrazów ........................................................................................................................................ 290 Blok treci promowanych .......................................................................................................................... 291 Skorowidz ......................................................................................................................................293 Rozdzia 3. Konfigurowanie prostej witryny systemu Drupal W tym rozdziale postaram si omówi pobienie niemal wszystko, co moe by Ci potrzebne do zbudowania prostej strony w systemie Drupal. Zaczn od wykonania szybkiego przegldu caego procesu budowania serwisu, z którego korzystam podczas realizowania zlece od moich klientów. Postaram si take wyjani, w jaki sposób oddzieli prac zwizan z projektowaniem ksztatu serwisu od zada powizanych z kreowaniem jego wygldu. Nastpnie omówi kilka tematów wanych z punktu widzenia dziaania samego systemu — znajdziesz tam wyjanienia dotyczce pracy z blokami, listami menu i skórkami. Chodzi mi przede wszystkim o to, by po zako czonej lekturze móg usi do pracy nad witryn, majc ku temu solidne podstawy. Zachcam Ci do przekartkowania ju teraz rozdziaów 4. i 8., gdy znajdziesz w nich kilka interesujcych szczegóów, które mog przyda Ci si podczas pracy z tym rozdziaem. Sugeruj te, by przygotowa wasn instalacj systemu Drupal lub zaogowa si w serwisie www.FoundationDrupal7.com i wasnorcznie sprawdza wszystkie przedstawione tu kroki. Model iteratywny Iteratywna metoda tworzenia oprogramowania to specyficzny sposób pracy nad nowymi aplikacjami. Z zaoenia polega ona na budowaniu aplikacji stopniowo, maymi krokami, poczynajc od zaprojektowania prototypu, do którego nastpnie dodaje si nowe funkcje. Kada z funkcji jest dodawana w nowej iteracji. Z metody tej korzysta wiele szkó programowania, w tym IBM Rational Unified Process. Lega ona take u podstaw budowania aplikacji na bazie szkieletu wzbogacanego nastpnie o dodatkowe moliwoci. Model iteratywny sprawdza si doskonale w warunkach, które wymagaj cigego rozwijania zdolnoci, dostosowywania si do zmiennych warunków czy pracy w zespole, pozwalajc projektantom pracujcym zgodnie z jego zaoeniami korzysta z wiedzy, któr zdobyli w czasie pracy nad poprzednimi wersjami oprogramowania. Istniej silne podobie stwa pomidzy aplikacj budowan zgodnie z modelem iteratywnym a witryn prowadzon w systemie Drupal. Czysta instalacja systemu Drupal stanowi prototyp witryny, który stopniowo jest rozbudowywany poprzez dodawanie nowych elementów. 58 ROZDZIA 3. Kady z wczanych moduów podnosi moliwoci witryny. Poszczególne czci serwisu powinny by rozwijane stopniowo, po kolei, a w adnym przypadku nie jednoczenie. Z dowiadczenia wiem, e zdecydowanie atwiej pracuje si nad wygldem strony, dla której wczeniej przygotowao si ju tre. Zdecydowanie polecam Ci system pracy polegajcy na skonfigurowaniu witryny przed przygotowaniem motywu graficznego, gdy w ten sposób uzyskasz ukad zawartoci, bloków menu oraz widoków, które bd w stanie funkcjonowa w dowolnie przygotowanej skórce. Stosujc takie rozwizanie, doprowadzisz do stanu, w którym praca nad motywem graficznym sprowadzi si do odpowiedniego rozmieszczenia elementów graficznych na stronie za pomoc znaczników HTML i CSS. Dziki zastosowaniu rozdziau midzy zawartoci serwisu a jego wygldem zmiana skórki bdzie póniej sprowadza si do umieszczenia jej plików w katalogu themes. Z praktycznego punktu widzenia prac nad kad witryn mona podzieli na dwa etapy. Pierwszy z nich polega wycznie na dodawaniu zawartoci poszczególnych stron, rozmieszczaniu bloków, w których ma si ona pojawia, dodawaniu odpowiednich odnoników do menu czy wczaniu nowych moduów. Po zako czeniu tego etapu otrzymuj „go” stron, która wprawdzie jest w peni funkcjonalna i zawiera ca niezbdn tre, ale nie posiada jeszcze odrbnej tosamoci graficznej. W przegldarce pojawiaj si: biae to, niebieskie odnoniki i czarne napisy (rysunek 3.1). Zauwa, e w przedstawionym przykadzie domylny motyw Garland zosta zastpiony motywem Zen. Rysunek 3.1. Strona RocBoxing.com po skonfigurowaniu, ale przed dodaniem motywu graficznego. Zamiast domylnego motywu Garland uyem tu skórki Zen Niektóre publikowane w serwisie teksty wymagaj urozmaicenia treci grafik. Zazwyczaj staram si stosowa do zasady, e wszelkie obrazy zwizane z zawartoci strony powinny by umieszczane na niej w czasie pracy nad czci merytoryczn serwisu. W tym celu mona na przykad wykorzysta szablon zawartoci Article (artyku), który umoliwia umieszczanie tekstu ilustrowanego grafik. Moesz te umieszcza zdjcia bezporednio w kodzie strony za pomoc edytora WYSIWYG. W obydwu przypadkach za wywietlanie grafiki bdzie odpowiada system Drupal, a nie kod CSS. KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 59 Pozosta cz rozdziau zajmuj opisy powicone dodawaniu do serwisu treci, tworzeniu odnoników menu oraz definiowaniu bloków. Wprawdzie adna z metod pracy nad stron nie jest ani lepsza, ani gorsza od innych, ale dowiadczenie nauczyo mnie, e postpowanie zgodnie z podanymi poniej wskazówkami podnosi znacznie wydajno pracy i sprawia, e popenia si znacznie mniej bdów. Oto w jaki sposób warto przygotowywa tre witryny. 1. Upewnij si, e wszystkie podstawowe ustawienia serwisu s poprawne — sprawd pliki systemu Drupal, adresy e-mail i tym podobne parametry. 2. Skonfiguruj wszystkie bloki i listy menu (ale nie dodawaj jeszcze odnoników), które maj obejmowa swoim zasigiem ca witryn. Wska ich pooenie w odpowiednich obszarach strony, wczajc w to te jej fragmenty, które zdefiniujesz wasnorcznie, oraz te, które podlegaj poszczególnym moduom. 3. Dodaj tre serwisu, wprowadzajc j za pomoc domylnych rodzajów zawartoci systemu (rozdzia 1.) lub tworzc w tym celu wasne (rozdzia 4.). 4. Skonfiguruj bloki przeznaczone dla poszczególnych rodzajów zawartoci i okrel ich pooenie na stronie. 5. Czy chcesz doda jeszcze inny rodzaj zawartoci, na przykad blog lub forum? Powtórz kroki 3. i 4. 6. Skonfiguruj stron gówn serwisu. Podstawowe ustawienia serwisu W czasie instalowania systemu Drupal musiae poda pewne wartoci ustawie — okreli ustawienia domylne kraju i strefy czasowej, wpisa nazw witryny, adres e-mail i inne szczegóy. Takie informacje naley oczywicie zawsze sprawdza dwa razy — nie chciaby przecie, aby w systemie znalazy si niepoprawne dane. W tym podrozdziale zajm si przedstawieniem Ci podstawowych zagadnie zwizanych z konfiguracj witryny, takich jak wprowadzenie informacji na temat serwisu, zdefiniowanie ustawie regionalnych, ustalenie godziny i daty, zastosowanie przyjaznego zapisu adresów URL oraz zdefiniowanie systemu plików. Strona konfiguracji witryny pojawia si po klikniciu przycisku Configuration (konfiguracja) umieszczonego w pasku narzdzi administracyjnych. Informacje o witrynie Formularz informacji o serwisie staje si dostpny po wybraniu z menu odnoników Configuration/Site information (konfiguracja/podstawowe dane). Niektóre z dostpnych tu parametrów definiuje si ju w czasie instalowania systemu Drupal. Zaliczaj si do nich wartoci podawane w polach Site name (nazwa witryny) czy E-mail address (adres e-mail). Nazwa witryny pojawia si w wielu miejscach serwisu, midzy innymi na stronie gównej, w nagówku (jeli zosta on skonfigurowany tak, by wywietla tytu witryny) oraz w powiadomieniach o zaoeniu konta i jego usuniciu wysyanych do uytkowników serwisu. Adres e-mail pojawia si w polu Od wszystkich generowanych przez system Drupal powiadomie automatycznych. W swoich projektach uywam najczciej adresów postaci [email protected] lub [email protected]. Tekst wpisany w polu Slogan (haso) jest wywietlany w postaci tytuu strony gównej lub — jeli zezwala na to konfiguracja motywu graficznego — w nagówku (rysunek 3.2). Odkryem, e haso zawierajce dobrze dobrane sowa kluczowe znacznie podnosi pozycj witryny w wynikach wyszukiwania. 60 ROZDZIA 3. Rysunek 3.2. Nazwa witryny i jej haso pojawiaj si i peni rol nagówka i tytuu strony Adres podany w widocznym na rysunku 3.3 polu Default front page (domylna strona gówna) pozwala okreli zawarto wywietlan na gównej stronie serwisu. Wpisana tam warto domylna node sprawia, e na stronie gównej bdzie wywietlana lista segmentów, której dugo okrela parametr wybrany z listy Number of posts on front page (ilo wpisów na stronie gównej). Przy takim ustawieniu wystarczy zaznaczy pole Promoted to front page (na stronie gównej) w opcjach publikacji wpisu, by zapewni mu wywietlanie na stronie gównej. Jeeli chcesz, aby pierwsz otwieran stron serwisu by konkretny segment, wprowad w tym polu warto node/nid, gdzie w miejsce oznaczenia nid wpiszesz identyfikator segmentu. Warto parametru Number of posts on front page (ilo wpisów na stronie gównej) okrela maksymaln liczb wpisów wywietlanych na stronie gównej z uwzgldnieniem wszystkich przyklejonych komunikatów. Wróc jeszcze do tego tematu w podrozdziale „Konfigurowanie strony gównej serwisu”. Rysunek 3.3. Ustawienia informacji o witrynie s dostpne z menu Configuration/Site information (konfiguracja/podstawowe dane) KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 61 Na tej samej stronie panelu administracyjnego moesz ustawi te domylne strony komunikatów wywietlane w razie wystpienia bdów 403 (brak dostpu) i 404 (szukana strona nie istnieje). Tak samo jak w poprzednim przypadku musisz tylko poda w polu adresu warto node/nid, gdzie nid bdzie odpowiada identyfikatorowi wywietlanego segmentu. Jeli pozostawisz obydwa pola puste, system Drupal bdzie w razie koniecznoci wywietla domylnie zdefiniowane w danym motywie strony komunikatów (tre wywietlona na tle domylnej strony motywu). Drupal nie uywa domylnych stron komunikatów przegldarki. Cron Narzdzie cron przypomina dziaaniem crontab znany z systemów z rodziny Linux i Unix, odpowiedzialny za wykonywanie zadanych polece w okrelonych odstpach czasowych. Niektóre z moduów cz si z narzdziem cron, zlecajc mu wykonywanie zada , które nie wymagaj uruchamiania w czasie kadego odwieania zawartoci strony. Przykadem moe tu by modu rdzenia odpowiedzialny za aktualizacj, który raz dziennie sprawdza, czy w serwisie Drupal.org nie pojawiy si nowe wersje moduów. Jego dziaanie nie byoby moliwe bez pomocy narzdzia cron. Drupal automatycznie uruchamia cron przy kadym wywoaniu strony, o ile usuga ta nie zostaa ju wywoana w czasie zadanym parametrem Run cron every (czas midzy kolejnymi uruchomieniami demona cron). Im dusza przerwa midzy kolejnymi uruchomieniami, tym mniejsze obcienie serwera, ale jednoczenie zbyt dugie zwlekanie z wywoaniem narzdzia moe powodowa bdy w funkcjonowaniu niektórych moduów. Proponuj ustawi ten parametr na nie wicej ni jedno poczenie dziennie. Konfiguracja narzdzia cron jest moliwa na stronie Configuration/Cron (konfiguracja/cron), któr przedstawiem na rysunku 3.4. Narzdzie uruchamia si natychmiast po klikniciu przycisku Run cron (uruchom zadania cron), co przydaje si wydatnie podczas wszelkich prób rozwizywania problemów z jego dziaaniem. Cron moe te zosta uruchomiony zdalnie po podaniu odpowiedniego adresu URL. Aby pozna go dla prowadzonej witryny, udaj si na stron Reports/Status report (raporty/raport o stanie witryny). Rysunek 3.4. Aby skonfigurowa cron, odwied stron Configuration/Cron (konfiguracja/cron) 62 ROZDZIA 3. Ustawienia regionalne Ustawienia regionalne s dostpne z menu Configuration/Regional settings (konfiguracja/ustawienia regionalne). Ich strona zostaa przedstawiona na rysunku 3.5. Parametr Default country (domylny kraj) odpowiada za stosowanie w systemie waciwego dla danego obszaru jzyka, zapisu daty oraz formatów liczbowych. Zaómy, e w serwisie zakada konto uytkownik z Francji. W takim przypadku strefa czasowa i jzyk zostayby dostosowane do jego potrzeb. Ustawienie opcji Default time zone (domylna strefa czasowa) okrela godzin i dat wywietlane w rónych czciach serwisu, w tym w umieszczanych w nim komentarzach (o ile zaznaczono opcj wywietlania informacji o wpisie i autorze w odpowiednim panelu konfiguracyjnym rodzajów zawartoci). W przypadku zaznaczenia opcji Users may set their own time zone (uytkownicy mog ustawia swoj stref czasow) wszystkie daty i godziny wywietlane w serwisie zostan przeliczone na obowizujce w strefie czasowej uytkownika (oczywicie przy zaoeniu, e poda j w czasie rejestracji konta). Jeeli uytkownik nie dopatrzy okrelenia tego parametru, system moe przypomina mu o takim obowizku podczas kadego logowania, o ile zaznaczysz wczeniej opcj Remind users at login if their timezone is not set (przypomnij podczas logowania, jeli uytkownik nie ustawi strefy czasowej). System Drupal oferuje trzy opcje wywietlania strefy czasowej. Opcja Empty time zone (pusta strefa czasowa) blokuje wywietlanie informacji o dacie i godzinie. Wybranie opcji Default time zone (domylna strefa czasowa) sprawi, e uytkownicy bd widzieli daty i godziny waciwe dla ustawie zdefiniowanych dla caej witryny. Ostatnia opcja, Users may set their own time zone at registration (uytkownicy mog ustawia swoj stref czasow podczas rejestracji), sprawia, e w formularzu rejestracji uytkownika pojawi si pole ustawiania strefy czasowej. Rysunek 3.5. Strona ustawie regionalnych staje si dostpna po wybraniu z menu Configuration/Regional settings (konfiguracja/ustawienia regionalne) KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 63 Data i czas System Drupal umoliwia zmian sposobu wywietlania daty i godziny na wszystkich stronach serwisu. Aby przeprowadzi tak operacj, otwórz menu Configuration/Date and time (konfiguracja/data i czas). Na wywietlonej stronie znajduj si trzy listy rozwijane — Long (duga), Medium (rednia) i Short (krótka). W kolumnie FORMAT (format) znajdziesz dla kadej z nich list, dziki której bdziesz móg okreli ich zapis na stronach serwisu. Rysunek 3.6 przedstawia wygld strony konfiguracji daty i czasu. Rysunek 3.6. Przegldanie dostpnych formatów daty oraz dodawanie nowych jest moliwe w panelu administracyjnym. W tym celu otwórz menu Configuration/Date and time (konfiguracja/data i czas) Posugujc si odnonikiem Add data type (dodaj format daty), otworzysz formularz dodawania nowego formatu daty (rysunek 3.7). Rozwijane menu oferuje spory wybór dostpnych formatów zapisu daty i godziny, ale jeli zaley Ci na bardziej spersonalizowanym ksztacie tych informacji, moesz posuy si funkcj jzyka PHP date(). Otwórz stron Configuration/Date and time (konfiguracja/data i czas), a nastpnie kliknij zakadk FORMATS (formaty) widoczn w prawym górnym rogu. Na ekranie pojawi si lista wszystkich dostpnych w danej chwili formatów zapisu daty i godziny. Aby doda nowy, kliknij odnonik Add format (dodaj format daty) i podaj odpowiednie wartoci w polu Format string (wyraenie formatujce) zgodnie z przykadem przedstawionym na rysunku 3.8. Jeeli nie znasz argumentów przyjmowanych przez funkcj date(), kliknij odnonik PHP manual (podrcznik PHP). Przyjazne adresy System Drupal wywietla adresy w jednej z dwóch postaci w zalenoci od tego, jakimi moliwociami dysponuje serwer, na którym utrzymujesz witryn. Adres URL moe zosta zapisany w sposób przyjazny (na przykad example.com/node/1) lub w sposób domylny (example.com/?q=node/1). Wywietlanie adresów w przyjaznej postaci jest moliwe wycznie wtedy, gdy serwer ma wczony modu umoliwiajcy przepisanie adresu URL. System sprawdza to ustawienie automatycznie w czasie instalacji i samoczynnie wcza odpowiedni opcj, jeli serwer spenia stawiane mu warunki. Aby rcznie wczy opcj wywietlania adresów w przyjaznej postaci, otwórz przedstawion na rysunku 3.9 stron Configuraion/Clean URLs (konfiguracja/przyjazne adresy). 64 ROZDZIA 3. Rysunek 3.7. Kliknij odnonik Add data type (dodaj format daty), aby doda format daty Rysunek 3.8. Zakadka FORMATS (formaty) pozwala doda nowy sposób wywietlania daty, formatowany argumentami funkcji date() jzyka PHP Rysunek 3.9. Wcz przyjazne adresy na stronie Configuraion/Clean URLs (konfiguracja/przyjazne adresy) Konfigurowanie systemu plików oraz opcji pobierania prywatnego Domylne ustawienia systemu zakadaj, e wszystkie pliki wysyane na serwer za pomoc formularzy interfejsu Drupal bd publicznie dostpne w sieci w katalogu sites/default/files lub sites/example.com/files, jeeli skonfigurujesz osobny katalog dla witryny. Istnieje te opcja skonfigurowania systemu tak, by pliki umieszczane za jego porednictwem na serwerze pozostaway ukryte, a ich pobieranie byo dostpne prywatnie. Pliki przeznaczone do prywatnego pobierania s zapisywane poza gównym, dostpnym dla wszystkich folderem. KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 65 Otwórz przedstawion na rysunku 3.10 stron Configuration/File system (konfiguracja/system plików). W prezentowanym przykadzie parametr Private file system path (prywatna cieka systemowa plików) zosta zdefiniowany wzgldem katalogu gównego systemu Drupal. Katalog private znajduje si poza katalogiem public_html. Rysunek 3.10. Aby skonfigurowa katalog plików ukrytych, otwórz stron Configuration/File system (konfiguracja/system plików) Pamitaj, e najpierw bdziesz musia utworzy katalog przeznaczony do zapisywania w nim plików ukrytych i umoliwi systemowi Drupal zapisywanie w nim poprzez zaznaczenie opcji Private local files served by Drupal (prywatne pliki lokalne serwowane przez Drupala) umieszczonej w grupie Default download method (domylna metoda pobierania). Opcji tej nie naley zmienia po zako czeniu prac nad witryn i opublikowaniu jej w internecie. Bloki Bloki s podstawowym narzdziem sucym do wywietlania treci na stronach w systemie Drupal. Pozwalaj nadawa zawartoci serwisu przeróne formy, w tym take odnoników menu. W tym podrozdziale postaram si przedstawi moliwie szczegóowo zasady pracy z blokami i opisa ich dziaanie w rónych ukadach konfiguracyjnych. Opisz zasady wywietlania wybranych bloków w zalenoci od zdefiniowanych ustawie serwisu, w tym take w zalenoci od rodzaju segmentu, jaki bdzie w danym momencie pojawia si w oknie przegldarki, od podanego adresu URL, rangi uytkownika czy wrcz od nazwy jego konta. Zagadnieniu tworzenia odnoników menu za pomoc bloków powicony jest nastpny podrozdzia. 66 ROZDZIA 3. Jak dziaaj bloki? Blok to wydzielony fragment strony, w którym pojawia si tre strony serwisu. Blok moe mie dowolny rozmiar, niczym nieograniczony ksztat i moe zawiera, cokolwiek tylko zechcesz. Moesz stworzy rcznie blok i wpisa w nim wybran tre, uzyskujc tym samym blok o statycznej zawartoci, bardzo zbliony w dziaaniu do segmentu. Bloki mog zawiera wyniki dziaania moduu, na przykad wywietla ostatnio publikowane wpisy czy najnowsze komentarze. To tak zwane bloki z dynamicznie zmieniajc si zawartoci. Wikszo treci publikowanych w systemie Drupal pojawia si wanie w blokach. Kady z bloków jest wywietlany w okrelonym uprzednio obszarze strony, na przykad w stopce, obszarze treci czy lewym panelu bocznym. Aby otworzy stron konfiguracyjn bloków, naley skorzysta z menu Structure/Blocks (struktura/bloki). W oknie przegldarki pojawi si wtedy strona widoczna na rysunku 3.11. Znajdziesz na niej odnonik Demonstrate block regions (zademonstruj obszary, w jakich mona umieszcza bloki), który pozwoli Ci pozna obszary dostpne w danym motywie graficznym. Wprawdzie wywietlanie zawartoci bloków poprzez odpowiednie ich uoenie w obszarach nie jest rozwizaniem obowizkowym, ale pynie z niego jedna zasadnicza korzy — ewentualna zmiana pooenia bloków wywietlanych w obszarach jest wyjtkowo prosta, wymaga bowiem jedynie przecignicia ich etykiety w nowe miejsce interfejsu panelu administracyjnego. Rysunek 3.11. Strona konfiguracji bloków jest dostpna z menu Structure/Blocks (struktura/bloki) W kadej ze skórek wystpuj inne obszary, wic pooenie bloków definiuje si dla kadego z motywów graficznych osobno. Oznacza to, e bloki, które w jednym motywie pojawiaj si w lewym panelu bocznym, w innym motywie bd wywietlane w nagówku. Jednak w kadej ze skórek definiuje si zawsze zawarto dwóch wyjtkowo wanych obszarów: obszaru zawartoci gównej, w której z definicji pojawia si tekst bloku; obszaru pomocy, który domylnie zawiera blok pomocy systemu Drupal. KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 67 W domylnej instalacji systemu Drupal przygotowano kilka bloków gotowych do natychmiastowego uycia, w tym bloki najnowszych komentarzy, informacji o uytkowniku oraz kilka bloków menu. Nowe bloki powstaj zazwyczaj w wyniku wczania kolejnych moduów, ale jednoczenie nic nie stoi na przeszkodzie, aby samodzielnie utworzy wasny blok i wpisa wewntrz tre, która ma pojawia si na stronach serwisu. Wad takiego rozwizania jest to, e zawarto bloku nie bdzie pojawia si w wynikach wyszukiwania. Aby utworzy nowy blok, skorzystaj z menu Structure/Blocks/Add block (struktura/bloki/dodaj blok). We wskazanym obszarze mona umieci wicej ni tylko jeden blok, ale aden z bloków konfigurowanych za pomoc interfejsu systemu Drupal nie moe pojawi si jedynie w jednym, z góry okrelonym obszarze. Oczywicie i od tej reguy istniej wyjtki, ale uzyskanie efektu umieszczenia jednego bloku w kilku obszarach wie si zazwyczaj z przygotowaniem wasnego kodu w szablonie skórki (rozdzia 8.). Jedynie gówne menu, menu dodatkowe oraz elementy konfigurowane poprzez ustawienia motywu w menu Appearance/Settings (wygld/ustawienia) w grupie TOGGLE DISPLAY (wywietlaj) mog pojawia si w kilku obszarach jednoczenie. Gówn rónic midzy blokami a elementami strony jest to, e pooenia elementów strony nie da si kontrolowa z poziomu interfejsu systemu Drupal. Ich pooenie jest okrelane ustawieniami konkretnej skórki. W domylnej instalacji wszystkie elementy strony s wczone. Przenoszenie i ustawianie bloków Po dodaniu nowego bloku lub wczeniu jednego z nieaktywnych, a dostpnych ju w konfiguracji serwisu, bdziesz musia wybra obszar strony, w którym dany blok ma zosta wywietlony. Interfejs systemu Drupal pozwala przeciga nazwy bloków do poszczególnych grup na licie obszarów i upuszcza je w wybranym miejscu. Otwórz menu Structure/Blocks (struktura/bloki), kliknij ikon umieszczon po prawej stronie nazwy bloku i przecignij j w gór lub w dó. Pamitaj, by po wprowadzeniu wszystkich zmian klikn przycisk Save Blocks (zachowaj konfiguracj wszystkich bloków) umieszczony na dole strony, gdy system nie oferuje opcji automatycznego zachowywania modyfikacji. Konfigurowanie bloku Kady z bloków moe by wywietlany na wybranej stronie, na kilku stronach, moe pojawia si wycznie dla wskazanej grupy uytkowników albo tylko w sytuacji, gdy znajdzie si w nim tre segmentu cile okrelonego typu. Parametrów decydujcych o wywietlaniu bloków jest a nazbyt wiele. Otwórz panel administracyjny bloków i kliknij odnonik configure (konfiguruj) umieszczony w wierszu bloku, którego ustawienia chcesz okreli (rysunek 3.12). Rysunek 3.12. Po klikniciu odnonika configure (konfiguruj) w przegldarce pojawi si strona ustawie wybranego bloku 68 ROZDZIA 3. Ustawienia indywidualne bloku Kady z bloków jest opisany domylnym tytuem, który jest wywietlany w jego nagówku. Aby zastpi tytu domylny, wprowad now tre w polu Block title (tytu bloku). Jeeli w ogóle chcesz zrezygnowa z wywietlania nazwy bloku, wpisz we wspomnianym polu warto <none> (brak). Niektóre z moduów dodaj wasne pola do standardowego formularza konfiguracji. Przykadowo modu Forum (forum) umieszcza w nim pole listy rozwijanej Number of topics (liczba tematów), dziki której mona wskaza liczb tematów forum wywietlanych w bloku (rysunek 3.13). Rysunek 3.13. Modu forum dodaje wasn list rozwijan do formularza konfiguracji bloku Ustawienia obszaru Parametry z grupy Region Settings (ustawienia obszaru) steruj pooeniem bloku w kadym z zainstalowanych motywów graficznych. Wprawdzie zazwyczaj pooenie bloku okrela si na stronie panelu administracyjnego zawierajcej list wszystkich bloków, ale czasami dobrze jest sprawdzi, w jakich obszarach wszystkich motywów pojawi si wybrany blok (rysunek 3.14). Rysunek 3.14. Ustawienia z grupy Region Settings (ustawienia obszaru) okrelaj pooenie bloku w kadym z zainstalowanych motywów graficznych Ustawienia wywietlania bloku na stronach Kady z bloków mona skonfigurowa w taki sposób, by pojawia si on wycznie na wybranych stronach bd te na kadej stronie serwisu z wyjtkiem wskazanych na licie. Znak specjalny * zastpuje wszystkie adresy URL z wybranej grupy. Na przykad aby wywietli blok zawierajcy najnowsze wpisy blogowe na KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 69 wszystkich stronach blogu prowadzonego w serwisie, wystarczyoby posuy si poleceniem blog/*. Aby wywietli dany blok na stronie gównej serwisu, skorzystaj z polecenia <front>. Przykad przedstawiony na rysunku 3.15 sprawia, e wybrany blok nie pojawi si na wymienionych na licie stronach witryny. Rysunek 3.15. Ustawienia wywietlania bloku na stronach Adresy stron na licie moesz podawa w postaci systemowego URL (na przykad node/2) lub aliasu (na przykad article-1). W rozdziale 7. znajdziesz szersze omówienie tematu tworzenia cieek aliasów. System Drupal traktuje obydwa rodzaje zapisu w sposób rozczny, co oznacza, e jeli korzystasz z aliasu, a ten ulegnie zmianie w pewnym momencie istnienia serwisu, to osoby odwiedzajce stron bd miay problemy z obejrzeniem jej zawartoci. Zaómy, e wybrany przez Ciebie blok ma pojawia si wycznie na stronie opisanej aliasem my, a pewnego dnia zmienisz alias strony na o-nas, wtedy blok przestanie by w ogóle widoczny w serwisie. Posugiwanie si adresami systemowymi rozwizuje ten problem, poniewa kada strona serwisu ma wasny, niepowtarzalny identyfikator, który nigdy nie ulega zmianie. Niestety i to rozwizanie ma pewne ograniczenia. Jeli zechcesz uniemoliwi wywietlanie zawartoci bloku na dziesiciu stronach, bdziesz musia wprowadzi na list dziesi osobnych adresów URL, poniewa korzystanie z zapisu systemowego nie pozwala na stosowanie znaku specjalnego *. Automatyczne nadawanie aliasów (rozdzia 8.) stanowi pewnego rodzaju zabezpieczenie, ale i ta opcja nie jest wolna od ogranicze . Tak czy inaczej zanim przystpisz do definiowania ustawie wywietlania bloku na stronach, bdziesz musia zastanowi si nad sposobem zapisywania adresów URL w caym serwisie. Ustawienia wywietlania bloku w zalenoci od zawartoci strony Dziki ustawieniom widocznoci bloku jego tre moe pojawia si tylko na stronach o okrelonych rodzajach zawartoci. Opcje ustawie przedstawia rysunek 3.16. Korzystajc z nich, moesz sprawi, e lista otwartych tematów forum bdzie pojawia si wycznie na stronach forum prowadzonego w serwisie. 70 ROZDZIA 3. Rysunek 3.16. Ustawienia wywietlania dla rónych rodzajów zawartoci Ustawienia wywietlania bloku w zalenoci od rangi uytkownika Ten zestaw ustawie pozwala okreli grupy uytkowników, dla których dany blok bdzie niewidoczny (rysunek 3.17). Jeeli adna z rang nie zostanie zaznaczona, blok bdzie widoczny dla wszystkich uytkowników serwisu. Rysunek 3.17. Wywietlanie bloków dla uytkowników rónych rang Indywidualne ustawienia wywietlania bloku dla poszczególnych uytkowników Jeeli wybierzesz odpowiedni opcj, uytkownicy serwisu bd mogli decydowa o tym, czy zawarto danego bloku jest widoczna w przegldarce, czy zostanie przed nimi ukryta (rysunek 3.18). Tak moliwo maj oczywicie wycznie uytkownicy zarejestrowani i zalogowani, którzy wczyli odpowiedni funkcj na stronie ustawie swojego konta. KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 71 Rysunek 3.18. Konfigurowanie ustawie wywietlania dla poszczególnych uytkowników Menu i odnoniki menu Ten podrozdzia powiciem omówieniu dostpnego w systemie Drupal mechanizmu dodawania nowych menu do witryny oraz sposobu umieszczania w nim nowych odnoników. Poniej znajdziesz opis domylnych list menu dostpnych na stronach Structure/Menus (struktura/menu) panelu administracyjnego oraz instrukcje pozwalajce w atwy sposób umieci na stronie wasne menu i doda do niego odpowiednie odnoniki. Postaram si te przedstawi moliwoci domylnych menu systemu oraz opcje ich konfiguracji. Po zako czeniu lektury tego podrozdziau bdziesz prawdziwym mistrzem w przenoszeniu odnoników midzy listami menu i niekwestionowanym królem tworzenia nowych menu! Omówienie systemu menu w witrynach Drupal Aby dosta si do formularza pracy z menu i ich odnonikami, otwórz stron Structure/Menus (struktura/menu). Dodawanie nowych menu i kolejnych odnoników jest bardzo intuicyjne. 1. Dodaj nowe menu. 2. Dodaj odnoniki do menu. 3. Udaj si na stron konfigurowania bloków i ustaw nowe menu w wybranym przez siebie obszarze strony. Najwaniejszym wnioskiem wypywajcym z powyszego wywodu jest to, e system Drupal tworzy automatycznie nowy blok dla kadego zdefiniowanego menu, którym mona nastpnie zarzdza za pomoc formularzy dostpnych na stronie Structure/Blocks (struktura/bloki). Oznacza to, e blok menu podlega dokadnie tym samym prawom, co wszystkie pozostae bloki w systemie. Moesz zatem umieci je w wybranym obszarze witryny, moesz wywietla jego zawarto wycznie dla okrelonych rodzajów zawartoci, na wybranych stronach lub dla uytkowników wskazanej rangi. Pamitaj jednak, e samo ukrycie menu przed okrelon grup uytkowników nie blokuje im dostpu do stron, które zostay zdefiniowane w odnonikach tego menu. Domylnie system Drupal wywietla wszystkie odnoniki menu w postaci pionowej listy, co oznacza, e aby wywietli je w poziomie, musiaby dokona odpowiednich zmian w kodzie CSS (rozdzia 8.). W czasie tego etapu pracy nad konfiguracj strony bardzo atwo jest zapdzi si i powiedzie sobie „Tylko poprawi wywietlanie odnoników menu i wracam do pracy nad konfiguracj”. Nie rób tego! Wró natychmiast! Trzymaj si cile podziau na konfigurowanie zawartoci witryny i prac nad jej wygldem! 72 ROZDZIA 3. Domylne menu System Drupal w domylnie dostpnej wersji oferuje pi menu, z których kade peni osobn i cile okrelon rol. Role te opisz w dalszej czci podrozdziau. Otwórz stron Structure/Menus (struktura/menu). W oknie przegldarki pojawi si panel widoczny na rysunku 3.19, w którym moesz wywietla odnoniki poszczególnych menu, dodawa nowe i edytowa ukad caego menu. Rysunek 3.19. Pena lista dostpnych menu znajduje si na stronie Structure/Menus (struktura/menu) Main menu (menu gówne) To menu pierwszego poziomu, w którym powinny pojawia si odnoniki prowadzce do najwaniejszych dziaów witryny. Zazwyczaj wywietla si je w obszarze nagówka lub w pobliu góry strony. Wikszo motywów wywietla je w postaci elementu strony, o czym napisz szerzej w podrozdziale „Motywy graficzne” tego rozdziau. Management (zarzdzanie) Menu zarzdzania to górny pasek narzdzi zawierajcy odnoniki do stron panelu administracyjnego. Domylnie pojawia si take w lewym panelu bocznym motywu Garland. Navigation (nawigacja) Wikszo moduów automatycznie dodaje do tego menu odnoniki prowadzce do stron przeznaczonych dla odwiedzajcych serwis i jego uytkowników. Domylnie pojawia si ono w lewym panelu bocznym motywu Garland, cho moe by niewidoczne, jeli aden modu nie umieci w nim jeszcze odnonika. User menu (menu uytkownika) Menu to pojawia si w pasku narzdzi administracyjnych i zawiera odnonik do strony konta uytkownika oraz odnonik wylogowania z serwisu. KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 73 Globalne ustawienia menu Wikszo globalnych ustawie menu jest dostpna w zakadce SETTINGS (ustawienia) strony Structure/Menus (struktura/menu) przedstawionej na rysunku 3.20. (Na wasne potrzeby okrelam t grup ustawie globalnymi ustawieniami menu, aby odróni je jako od ustawie dla poszczególnych menu; autorzy systemu stosuj w obydwu przypadkach okrelenie „ustawienia menu”). Rysunek 3.20. Strona ustawie menu Structure/Menus/Settings (struktura/menu/ustawienia) zawiera opcje decydujce o dziaaniu wszystkich innych dostpnych w systemie menu Lista Source for the Main links (ródo dla gównych linków) pozwala okreli, które menu bdzie peni rol menu gównego. Menu gówne pojawia si w wikszoci motywów graficznych systemu Drupal. Nie ma adnych ogranicze co do nadawania wybranemu menu roli menu gównego. W niektórych skórkach jest ono wywietlane jako element strony. Lista Source for the Secondary links (ródo dla dodatkowych linków) dziaa na podobnej zasadzie. Mona z niej wybra dowolne menu, które pojawi si na stronach witryny jako element ukadu strony. Jedyna rónica midzy tymi dwoma narzdziami polega na tym, e w przypadku odnoników dodatkowych moesz skorzysta z zaawansowanych opcji ustawie i przypisa im to samo menu, które pojawio si w odnonikach gównych. W takim przypadku menu dodatkowe zostanie wywietlone jako odnoniki zagniedone w menu gównym, na przykad w nastpujcy sposób: Gówna O nas x Ludzie x Atuty x Inwestorzy Kontakt Gdy uytkownik wybierze odnonik O nas, otworzy si przed nim menu dodatkowe zawierajce odnoniki Ludzie, Atuty i Inwestorzy. Nic takiego nie bdzie miao miejsca, gdy uytkownik kliknie który z odnoników Gówna lub Kontakt. 74 ROZDZIA 3. Dodawanie nowego menu Kade z istniejcych menu mona edytowa, a jeli to nie wystarczy, mona utworzy nowe narzdzie nawigacji. W tym celu otwórz stron Structure/Menus (struktura/menu) i kliknij odnonik Add menu (dodaj menu, rysunek 3.21). W formularzu tworzenia nowego menu obowizkowo musisz wypeni tylko jedno pole — Title (tytu). Jego zawarto bdzie pojawia si w wielu miejscach — na stronie gównej panelu zarzdzania listami menu, w formularzu tworzenia zawartoci w zakadce ustawie menu czy w nazwie bloku. Zawarto pola Description (opis) pojawia si jedynie na gównej stronie panelu zarzdzania menu. Wraz z utworzeniem nowego menu na stronie zarzdzania blokami pojawia si nowy blok, który bdziesz musia wczy i skonfigurowa na stronie zarzdzania blokami Structure/Blocks (struktura/bloki). Rysunek 3.21. Aby zdefiniowa nowe menu, otwórz stron Structure/Menus (struktura/menu) i kliknij odnonik Add menu (dodaj menu) Kade menu posiada wasny formularz administracyjny, do którego prowadz odnoniki Structure/Menus/LIST LINKS (struktura/menu/wypisz odnoniki). Za jego pomoc moesz zmienia kolejno odnoników w poszczególnych menu, przecigajc je na wybrane miejsca. To znacznie porczniejsze ni okrelanie wagi odnonika na stronie tworzenia zawartoci. Jeeli zmienisz ukad menu na poziomy, przesunicie odnonika w gór na licie przeniesie go w praw stron paska menu (rysunek 3.22). Rysunek 3.22. Strona zarzdzania odnonikami menu jest dostpna na stronie Structure/Menus/LIST LINKS (struktura/menu/wypisz odnoniki) KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 75 Odnoniki menu s domylnie udostpniane uytkownikom serwisu. Te, które wyczysz, znikaj z bloku menu, ale s nadal widoczne w formularzu administracyjnym. Kade menu moe posiada a dziewi poziomów zagniedenia. Gdy klikniesz odnonik edit (edytuj), w przegldarce pojawi si formularz edycji odnonika. Jeeli zaznaczysz w nim pole wyboru Show as expanded (poka jako rozwinite), wszystkie zagniedone odnoniki aktywnej pozycji menu (czyli na otwartej stronie, do której prowadzi dany odnonik) pojawi si w bloku menu. Jak mona si domyli, odnonik delete (usu ) widoczny czasami w grupie Operations (czynnoci) pozwala usun wybran pozycj z menu. Dodawanie nowej pozycji do menu Umieszczanie nowego odnonika w menu jest moliwe po otwarciu formularza tworzenia zawartoci albo po klikniciu odnonika Add link (dodaj odnonik) na stronie Structure/Menus (struktura/menu). Tym razem bdziesz musia wypeni nieco wicej pól obowizkowych (rysunek 3.23). Rysunek 3.23. Formularz edycji odnonika menu otwiera si po klikniciu odnonika Add link (dodaj odnonik) obok nazwy wybranego menu na stronie Structure/Menus (struktura/menu) W polu Menu link title (tekst odnonika menu) wprowad tekst, który ma wywietla si w postaci odnonika. W polu Path (cieka) podaj adres URL do strony, któr chcesz udostpni z poziomu menu. Pole Description (opis) moe zawiera tekst wywietlany w podpowiedzi pojawiajcej si pod kursorem myszy, gdy ten znajdzie si nad tekstem odnonika. Naley umieszcza w nim wyraenia istotne z punktu widzenia wyszukiwarek, 76 ROZDZIA 3. poniewa czsto sprawdzaj one opisy odnoników. Kady nowy odnonik jest domylnie wczany — ustawienie to mona zmieni na stronie zarzdzania ustawieniami menu. Pole wyboru Show as expanded (poka jako rozwinite) okrela, czy odnoniki niszych poziomów maj by wywietlane pod aktywnym odnonikiem menu. Równie i to ustawienie mona zmieni póniej na stronie zarzdzania menu. Przed zapisaniem opcji nowego odnonika musisz wskaza jego rodzica w polu Parent link (nadrzdny link). Warto przy okazji wspomnie, e jedyn metod przenoszenia odnonika z jednego menu do innego jest zmienienie odnonika nadrzdnego. Konfigurowanie strony gównej serwisu Skoro znalaze si w tym miejscu, zakadam, e przygotowae ju wszystkie niezbdne w serwisie menu, zdefiniowae ustawienia bloków i pewnie nawet dodae ju jak tre. Pora zatem zaj si przygotowaniem strony gównej witryny. Przede wszystkim musisz zastanowi si, czy chcesz umieci na niej pojedynczy segment, czy te ma zawiera list odnoników do innych stron. Jeeli zdecydujesz si na posta listy, na stronie gównej bd pojawia si wszystkie segmenty, które postanowie promowa na stronie gównej (opcj t zaznacza si w momencie tworzenia wpisu). Domylne ustawienia systemu zakadaj, e na stronie gównej bdzie pojawia dziesi najnowszych wpisów. Istniej dwa sposoby ograniczenia zawartoci strony gównej do jednego wpisu. Wybór metody zaley od tego, jaki efekt ko cowy chcesz osign. Najprostszym rozwizaniem jest zamienienie strony gównej w pojedynczy segment. 1. Po wybraniu segmentu, który bdzie peni rol strony gównej witryny, okrel jego identyfikator. Otwórz segment w penym widoku, kliknij odnonik edit (edytuj) i sprawd w pasku adresowym przegldarki (rysunek 3.24) identyfikator wza. Rysunek 3.24. Po otwarciu segmentu w trybie edycji w przegldarce pojawi si identyfikator tego wpisu 2. Teraz otwórz stron Configuration/Site information (konfiguracja/podstawowe dane) i zmie wpis w polu Default front page (domylna strona gówna) na taki, w którym pojawi si identyfikator wybranego segmentu, na przykad: node/XX (w miejsce XX wpisz numer segmentu — rysunek 3.25). Rysunek 3.25. Identyfikator strony gównej mona zmieni w panelu administracyjnym Configuration/Site information (konfiguracja/podstawowe dane) Po zastosowaniu opisanej w podanym przykadzie metody strona kryjca si pod adresem node/1 bdzie zawsze wywietlana na stronie gównej witryny, a opcja Promote to front page (na stronie gównej) przestanie dziaa. Efekt umieszczenia na stronie gównej zawartoci jednego wza bez utraty dostpu do opcji umieszczania na stronie gównej rónych wpisów mona osign, zmieniajc domyln warto 10 listy Number of posts on front page (ilo wpisów na stronie gównej). Pamitaj jednak, e takie rozwizanie nie sprawdza si w serwisach z du liczb segmentów. Bardziej zaawansowane metody umieszczania wpisów na stronie gównej serwisu staj si dostpne po zainstalowaniu moduu Views opisanego w rozdziale 7. KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 77 Opcja Promote to front page (na stronie gównej) jest dostpna w formularzu tworzenia nowego wpisu. Znajduje si w poziomej zakadce Publishing options (opcje publikacji) na dole strony Add content (dodaj tre). 3. Otwórz stron Configuration/Site information (konfiguracja/podstawowe dane) i ustaw parametr Number of posts on front page (ilo wpisów na stronie gównej) na warto 1 (rysunek 3.26). Rysunek 3.26. To ustawienie sprawi, e na stronie gównej bdzie pojawia si tylko jeden wpis 4. Pamitaj, e na stronie gównej pojawiaj si tylko fragmenty wpisów. Jeeli chcesz wywietla na niej ca zawarto segmentu, musisz zmieni domyln metod wywietlania skróconej wersji treci zawartoci. W tym celu otwórz zakadk MANAGE DISPLAY (zarzdzaj wywietlaniem) na stronie Structure/Content types (struktura/rodzaje zawartoci). 5. Kliknij odnonik Teaser (skrót), a nastpnie wybierz z listy rozwijanej FORMAT (format) opcj Default (domylny), jak pokazuje to rysunek 3.27. Powtórz t operacj dla kadego z rodzajów zawartoci z zakadki MANAGE DISPLAY (zarzdzaj wywietlaniem) strony Structure/Content types (struktura/rodzaje zawartoci). Rysunek 3.27. Zmie ustawienia formatowania widoku Teaser (skrót) na Default (domylny) Gównym problemem, jaki pojawia si podczas korzystania z opcji promowania tekstów na stronie gównej, jest to, e najprawdopodobniej zostaa ona wybrana dla wikszej liczby wpisów. Opcja przyklejania tekstu pozwala wprawdzie umieci wybrany wpis na szczycie listy, ale tu równie nie narzucono adnych ogranicze ilociowych wzgldem liczby wyrónianych w ten sposób tekstów. Gdyby interesowao Ci takie rozwizanie, najrozsdniej byoby uda si na stron administracyjn Content (zawarto) i skorzysta ze zbiorczej moliwoci przeprowadzenia aktualizacji opcji publikacji. Zwró te uwag na to, e na stronie gównej moe znale si dowolnie wybrana zawarto. Moesz wyodrbni j za pomoc odpowiednio dobranych list taksonomii, mog j stanowi strony generowane dziki wykorzystaniu odpowiednich moduów czy widoków, a to jeszcze nie wszystkie rozwizania. Nie bój si eksperymentowa! 78 ROZDZIA 3. Wygld Za wygld i prezentacj treci w systemie Drupal odpowiadaj skórki. Skórka, czy te inaczej motyw graficzny, skada si midzy innymi z kilku szablonów HTML, plików CSS, przygotowanych wczeniej grafik oraz plików JavaScript. Kada witryna moe korzysta z kilku motywów — domylnie uywane s dwa: pierwszy dla czci administracyjnej serwisu, drugi w czci prezentacji treci. Zmienianie motywów, a tym samym nadawanie serwisowi innej wymowy, nie wymaga specjalnych zabiegów, ale ingerencja w wygld skórki z poziomu przegldarki nie jest moliwa. Nowi uytkownicy systemu czsto maj kopoty ze zrozumieniem, za które elementy wygldu odpowiadaj ustawienia czci administracyjnej, a co zaley od kodu zapisanego w motywie. Pomocne moe okaza si poznanie budowy skórki, ale niejednokrotnie wymaga to wiele czasu oraz wytonej pracy. O zagadnieniach zwizanych z tworzeniem nowych motywów oraz edytowaniem ju istniejcych, czyli o tak zwanym projektowaniu motywów, opowiem szerzej w rozdziale 8. Wybieranie motywu graficznego Kliknij odnonik Appearance (wygld) w pasku narzdzi administracyjnych. Otwarta w ten sposób strona zawiera list wszystkich dostpnych w systemie skórek wraz z ilustracjami ich wygldu oraz odnonikami do opcji ustawie dla kadego z nich (rysunek 3.28). Domylna instalacja Drupala wykorzystuje motyw Bartik do prezentacji treci oraz motyw Seven do wywietlania zawartoci panelu administracyjnego. Rysunek 3.28. Strona zarzdzania motywami graficznymi staje si dostpna po klikniciu odnonika Appearance (wygld) w pasku narzdzi administracyjnych KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 79 Odnonik Set default (ustaw domylne) pozwala wskaza, która ze skórek ma sta si domylnym motywem graficznym witryny (z tego wzgldu odnonik ten jest dostpny wycznie dla motywów, które chwilowo nie s uywane). Zmiana motywu graficznego oznacza zmian wygldu strony oraz ukadu jej elementów. Zanim która ze skórek stanie si motywem domylnym, musi zosta wczona w panelu administracyjnym. Motyw po wczeniu staje si dostpny dla wszystkich moduów oraz narzdzi administracyjnych, dziki czemu na przykad zyskasz moliwo rozmieszczenia poszczególnych bloków w obszarach nowego motywu po udaniu si na stron Structure/Blocks (struktura/bloki). Gdy wczysz motyw graficzny, na stronie bloków (pod jej tytuem) pojawi si nowy odnonik prowadzcy do strony zarzdzania ustawieniami motywu. Odnoniki takie pojawiaj si wycznie dla wczonych skórek. Aby wskaza motyw, jaki ma pojawia si na stronach czci administracyjnej serwisu, uyj rozwijanej listy Administration theme (skórka dziau zarzdzania). Domylnie ustawion skórk jest motyw Seven, ale moesz zmieni go na motyw Minnelli lub pobra dowolny udostpniany przez spoeczno Drupal w serwisie Drupal.org. Opcja Default (domylna skórka) sprawia, e za wygld dziau zarzdzania bdzie odpowiada ten sam motyw graficzny, który obsuguje pozosta cz witryny, w tym przypadku motyw Garland. Zaznaczenie pola wyboru Use the administration theme when editing or creating content (wywietlaj stron za pomoc skórki administracyjnej w trakcie edycji lub tworzenia zawartoci) sprawia, e wszelkie zmiany edycyjne w treci serwisu lub dodawanie nowej zawartoci odbywa si na stronie o wygldzie waciwym dla administracyjnej czci serwisu (rysunek 3.29). Rysunek. 3.29. Pole wyboru Use the administration theme when editing or creating content (wywietlaj stron za pomoc skórki administracyjnej w trakcie edycji lub tworzenia zawartoci) znajdujce si na dole strony wygldu w czci administracyjnej okrela wygld stron dziau zarzdzania Globalne i lokalne ustawienia motywów graficznych Cz ustawie dotyczcych dziaania motywu graficznego jest dostpna w czci administracyjnej systemu Drupal. Aby dosta si do strony ustawie globalnych serwisu, kliknij odnoniki Appearance/Settings (wygld/ustawienia). Odnonik settings (ustawienia) przy nazwie motywu przeniesie Ci do sekcji ustawie lokalnych dla wybranego motywu. Kada ze skórek wywietla zestaw elementów strony, które moesz dowolnie wcza i wycza — logo, nazw strony, pole wyszukiwania, menu gówne (pen list znajdziesz na rysunku 3.30). Wszystkie te opcje zaliczaj si do globalnych ustawie wygldu serwisu i mog zosta wczone dla wybranych motywów, mimo e bd wyczone na poziomie globalnym. Pamitaj te, e pole wyszukiwania, a take menu gówne i dodatkowe mog pojawia si w serwisie nie tylko w postaci elementu strony, ale take jako zawarto bloku — moesz korzysta z obydwu tych opcji jednoczenie. 80 ROZDZIA 3. Rysunek 3.30. Globalna lista elementów strony [kolejno: logo, nazwa witryny, haso strony, portrety uytkowników w treci wpisów, portrety uytkowników w odpowiedziach, status weryfikacji uytkownika w odpowiedziach, ikona skrótu, menu gówne, menu odnoników dodatkowych — przyp. tum.] Domylne ustawienia systemu Drupal zakadaj uycie tej samej grafiki w postaci logo (pojawia si w nagówku strony) oraz w charakterze favicon, czyli ikony pojawiajcej si w pasku adresowym przegldarki. Usuwajc zaznaczenia z pól Use the default logo (uywaj domylnego logo) i Use the default shortcut icon (uywaj domylnej ikony skrótu) widocznych na rysunku 3.31, zyskasz dostp do pól, które pozwol Ci umieci na serwerze wasne grafiki. Warunki, jakie powinny spenia takie obrazy, omówiem szerzej w rozdziale 8. Rysunek 3.31. Globalne ustawienia znaków identyfikacyjnych serwisu KONFIGUROWANIE PROSTEJ WITRYNY SYSTEMU DRUPAL 81 Podsumowanie Rozpoczem swój wywód od krótkiego opisania procesu tworzenia serwisu oraz wzmianki na temat potrzeby dzielenia go na dwa etapy — prac nad zawartoci i prac nad wygldem strony. Etap pracy nad zawartoci obejmuje konfiguracj moduów, definiowanie bloków oraz dodawanie zawartoci i ewentualnej grafiki. Dopiero potem naley przej do zagadnie zwizanych z tworzeniem kodu HTML oraz edytowaniem plików CSS. Wspominaem te o potrzebie zachowania porzdku pracy — przed przystpieniem do rozwijania nowej czci witryny naley najpierw zako czy wszystkie prace nad poprzedni. Oznacza to, e po zainstalowaniu nowego moduu naley najpierw zadba o wprowadzenie do niego treci i okrelenie pooenia bloków, a dopiero potem przystpi do dodawania nowej czci witryny. Poruszyem tu take kilka zagadnie istotnych dla samej idei systemu Drupal — na przykad zasady funkcjonowania bloków, menu czy motywów. Dowiedziae si, jak w atwy sposób zarzdza blokami wywietlanymi w poszczególnych obszarach serwisu, odkrye te, e blok moe prezentowa zawarto pochodzc z dowolnego róda — menu, moduu czy nawet tre podan bezporednio przez uytkownika. Ostatnim tematem tego rozdziau byy rozwaania dotyczce wczania nowych motywów graficznych oraz konfigurowania ich tak, by wywietlay wybrane elementy strony. Skorowidz A administrator, 24 aktualizowanie moduów dodatkowych, 234 aktualizowanie moduów rdzenia, 237 aktualizowanie serwisu, 227 atrybut alt, 255 nofollow, 273 rel, 258 B badanie ruchu na stronie, 180 Basic page (prosta strona), 31 baza danych kolumna, 22 tabela, 22 wiersz, 22 bezpiecze stwo serwisu, 231, 238 Raport Recent log entries (ostatnie wpisy dziennika), 232 Reports/Status report (raporty/raport o stanie witryny), 232 Top 'access denied' errors (najczstsze bdy odmowy dostpu), 232 Top 'page not found' errors (najczstsze bdy nieodnalezienia strony), 232 blok, 34, 66, 185 archiwum, 287 informacje o uytkowniku, 67 komentarze, 67 menu, 67 panel administracyjny, 67 Switch user (przecz uytkownika), 124 treci promowanych, 291 ustawienia indywidualne, 68 ustawienia wywietlania, 69, 70, 71 blokowanie adresu IP, 121 bd, przekroczenie czasu dania (server timeout error), 38 C cicie grafiki, 206 content type (rodzaj zawartoci), 22 cPanel, 218 dodawanie bazy danych MySQL, 41 dodawanie uytkownika do bazy danych, 41 przygotowywanie witryny roboczej, 218 usuwanie problemów z serwisu testowego, 221 zakadanie konta w aplikacji WHM, 40 cron, 61, 233 CSS sprite, 261 CUSTOM DISPLAY SETTINGS (ustawienia wywietlania), 100 czas pracy i koszty wykonania zlecenia, 248 D dodatek Embedded Media Thumbnail, 276 Firebug, 181, 191, 243, 270 yslow, 260 dodawanie nowego uytkownika, 111 nowej rangi, 120 pól do formularzy, 275 zdj profilowych, 117 Drupal, 22 E e-commerce, 282 edytor graficzny, 166 edytor WYSIWYG, 58, 166 F filtr All displays (wszystkie formaty), 158 All storage (kade pochodzenie), 157 All types (wszystkie typy), 158 294 SKOROWIDZ Firebug, 181, 191, 270 analizowanie struktury serwisu i jego plików, 243 format GIF, 213 JPEG, 213 PNG, 213 formularz Add feed (dodaj kana), 127 dodawania nowych pól, 92 dodawania terminów sownika, 105 edycji odnonika menu, 75 MANAGE DISPLAY (zarzdzaj wywietlaniem), 102 Search index (indeks wyszukiwania), 102 Search results (wyniki wyszukiwania), 102 internetowy wykorzystujcy Webform, 175 zakadanie nowego konta, 113 funkcja date(), 63 ddebug_backtrace, 270 dprint_r(), 270 funkcja aktualizowania statusu, 233 funkcjonalno serwisu, 84 Fusion, 184, 189 G galeria obrazów, 290 gamut, 208 globalna lista elementów strony, 80 grupa Character case (wielko liter), 154 CONTEXTUAL FILTERS (filtry kontekstowe), 164 Create a block (stwórz blok), 158 Create a page (stwórz stron), 158 EXPOSED FORM (udostpniony formularz), 165 FIELDS (pola), 287 FILTER CRITERIA (filtry), 162 FILTERS (filtry), 287 FOOTER (stopka), 163 FORMAT (format), 162 HEADER (nagówek), 163 NO RESULTS BEHAVIOR (wygld przy braku wyników), 165 OTHER (inne), 165 PAGER (stronicowanie), 164 PUNCTUATION (interpunkcja), 155 RELATIONSHIPS (powizania), 164, 291 PAGE SETTINGS (ustawienia strony), 162 SORT CRITERIA (sortowanie), 162 TITLE (tytu), 162 Webform-enabled content types (rodzaje zawartoci uywajce formularzy Webform), 173 I indeksowanie wyszukiwania, 102 informacje o witrynie, 59 instalowanie systemu, 50 automatyczna aktualizacja, 51 konfigurowanie Server Settings (ustawie serwera), 53 konfigurowanie Update Notifications (powiadomie o aktualizacjach), 53 wczenie moduów rdzenia i konfigurowanie witryny, 52 iteratywna metoda, 57 K karta Authoring information (kto, kiedy), 33 Comment settings (ustawienia odpowiedzi), 32 URL path settings (adres), 31 katalog all, 44 default, 45 files, 64, 96, 212 fusion, 193 libraries, 167 modules, 44, 151 private, 45, 65 profiles, 44 public, 45 public_html, 46, 65, 225 sites, 44 test, 224 themes, 44, 58, 184 katalog konfiguracyjny, 49 zmiana uprawnie , 49 kod CSS, 190 konfigurowanie bloku, 67 Google Analytics, 180 Mollom, 178 narzdzia cron, 61 strony gównej, 76 systemu plików, 64 Webform, 172 witryny, 59 Wysiwyg, 167 konserwowanie serwisu, 237 kopia zapasowa zawartoci systemu, 238 konto uytkownika, 110 kontrolka autouzupeniania terminów, 95 SKOROWIDZ L linie i ksztaty, 209 lista Administration theme (skórka dziau zarzdzania), 79 All tags (wszystkie tagi), 158 Default comment setting for new content, 88 plików CSS, 194 Show (poka), 158 sorted by (posortowane wg), 158 Source for the Main links (ródo dla gównych linków), 73 Source for the Secondary links (ródo dla dodatkowych linków), 73 lista powiadomie , 229 cze symboliczne (symlink), 224 M mechanizm wprowadzania treci, 238 menu dodawanie nowego menu, 74 dodawanie nowej pozycji, 75 domylne, 72 globalne ustawienia, 73 gówne, 72 Main menu (menu gówne), 72 Managemet (zarzdzanie), 72 Navigation (nawigacja), 72 podrczne, 30 User menu (menu uytkownika), 27, 72 uytkownika, 27, 72 wasny formularz administracyjny, 74 modu, 24 Administration menu, 277 Advanced Forum, 139 Advanced help, 277 Affilate, 282 Automatic Nodetitles, 272 Backup and Migrate, 217, 238 Boost, 217, 259 Calendar, 288 Chaos tool suite, 269 Colorbox, 280 Commerce, 282 Content Construction Kit (CCK), 275 Content Management Filter, 278 Content Template (Contemplate), 279 Context, 238, 271 Custom Breadcumbs, 272 Custom Search, 272 Custom Search Blocks, 272 Custom Search Internationalization, 272 Custom Search Taxonomy, 272 Date, 276 Devel, 124, 270 Discount Coupons, 282 Drupal for Facebook, 282 Drupal For Firebug, 216, 270 Drush, Patrz modu Drush, 263 Email, 276 Embedded Media Field, 276 External Links, 280 Facebook-style Statuses (Microblog), 282 FAQ, 255 Features, 238, 271 Feedback, 278 Field Permissions, 276 Flag, 272 Flag Terms, 273 Flag Weights, 273 Flar, 292 Google Analytics, 180, 217, 230 jQuery plugins, 280 jQuery UI, 280 jQuery Update, 281 Link, 276 LoginToboggan, 278 MailChimp, 246, 281 Memcache, 260 Menu Attributes, 258, 273 Menu block, 273 Name, 276 Nice menus, 273 Nodequeue, 274, 291 nodereference, 275 Organic groups, 282 Panels, 274 Path Redirect, 155, 257 Phone, 277 Privatemsg, 282 Quick Tabs, 281 Recurring Payments, 282 References, 285 Rules, 274 Signup, 285 Signwriter, 207 Simplenews, 246, 281 Site map, 274 sklepu internetowego Ubercart, 84 Spaces, 238, 271 Statistics, 230 String Overrides, 274 295 296 SKOROWIDZ modu Strongarm, 238, 271 Superfish, 281 Theme Developer, 279 ThemeKey, 279 Transliteration, 278 Twitter, 283 Ubercart, 282 Update Manager, 233 User Points, 283 User Protect, 278 User Relationships, 283 userreference, 276 Views, Patrz moduy dodatkowe Webform, 172, 246 Wishlist, 282 Workflow, 275 Wysiwyg, 167 Zenophile, 279 Zenophile Midnight, 279 Zenophile Sidebars, 279 modu Drush, 263 instalowanie w cPanel, 265 polecenia moduu, 263, 267 rozszerzenie modu Backup and Migrate, 264 modu Drush Cleanup, 264 modu Drush EM, 264 modu Drush Make, 265 moduy dodatkowe DHTML Menu, 171 Mollom, 178 Pathauto, 152 opcje ustawie , 154 zakadka BULK UPDATE, 153 zakadka DELETE ALIASES, 153 zakadka LIST, 152 zakadka PATTERNS, 152 zakadka SETTINGS, 152 przygotowywanie witryny Coder, 216 Devel, 216 Drupal for Firebug, 216, 270 Testing (modu rdzenia), 216 Theme developer, 216 Views, 76, 86, 156, 285 gotowy szablon widoku, 166 przykady uycia, 156 zakadka BULK EXPORT, 156 zakadka LIST, 156 zakadka SETTINGS, 156 moduy rdzenia, 25, 123 Aggregator, 125 Add feed (dodaj kana), 127 panel konfiguracji, 125 Recent news (ostatnie wiadomoci), 125 Blog, 127 Allow comment title (tytu odpowiedzi dozwolony), 129 podnoszenie funkcjonalnoci, 129 ustawienia konfiguracyjne, 128 Book, 131 Add content/Book page (dodaj tre/strona ksiki), 132 Book navigation (ksika), 131 Book navigation block display (ustawienia wywietlania bloku ksiki), 132 edit order and titles (zmiana tytuów i kolejnoci), 133 konfigurowanie moduu, 132 Comments, 133 strona zarzdzania odpowiedziami, 134 Contact, 134 ustawienia formularza kontaktowego, 134 Content translation, 139 konfigurowanie moduu, 143 Forum, 136 hierarchia dziaów i forów, 138 ustawienia konfiguracyjne, 137 Locale, 139 konfigurowanie moduu, 140 OpenID, 145, 216 Log in using OpenID (logowanie z OpenID), 145 Poll, 146 formularz dodawania ankiet, 147 Tracker, 148 moduy zwizane z SEO Boost, 217, 259 Global Redirect, 257 Menu Attributes, 258, 273 Meta tags, 257 Page Title, 258 Path Redirect, 155, 257 Pathauto, 152, 256 SEO Checklist, 256 XML sitemap, 259 motyw graficzny Bartik, 78 Fusion, 184, 189 Garland, 79 Minnelli, 79 okrelanie szerokoci bloków i ich wyrównania, 189 planowanie wygldu, 185 praca w ukadzie siatki, 186 Seven, 78 umieszczanie zawartoci w obszarach, 188 ustawienia globalne, 79 ustawienia lokalne, 79 ustawienia motywu, 186 SKOROWIDZ Vibe, 185 Zen, 260 zmiana wygldu paneli bocznych, 187 motyw podstawowy, 184 multisite, 46 N nadpisywanie, 192 narzdzia administratora, 277 budowania witryny, 271 graficzne, 279 projektowania, 269 narzdzie Ajax responder, 269 Cicie na plasterki, 212 Content, 269 Contexts, 269 CSS tools, 269 Dependent, 270 Exportables, 270 Form tools, 270 Form wizard, 270 FreeRandom Password Generator, 216 meneder aktualizacji, 227 Modal dialog, 270 Object caching, 270 Zapisz dla Internetu i urzdze , 208 Zaznaczanie plasterków, 212 nawizywanie poczenia z serwerem FTP, 235 node (segment, wpis), 22 O obiekt nodequeue, 291 obsuga serwera aplikacja cPanel, 40 aplikacja Plesk, 40 aplikacja wasna, 40 obszar, 23 pomocy, 66 zawartoci gównej, 66 ocenianie moduu, 250 oddzielanie grafiki od treci, 206 odnonik Add block (dodaj blok), 34 Add content (dodaj tre), 27 Add format (dodaj format daty), 63 Add language (dodaj jzyk)., 140 Add link (dodaj odnonik), 75 Add new view (dodaj nowy widok), 157, 158 297 Add terms (dodaj terminy), 104 Add to default (dodaj do sekcji skrótów Default), 29 Add vocabulary (dodaj sownik), 104 Administration (zarzdzanie), 28 Appearance (wygld), 28, 78 Configuration/Account settings (konfiguracja/ustawienia konta), 112 Configuration/Site information (konfiguracja/podstawowe dane), 59 Customize Dashboard (dostosuj kokpit), 30 Demonstrate block regions (zademonstruj obszary, w jakich mona umieszcza bloki), 66, 188 Edit summary (edytuj podsumowanie), 31 Find content (odnajd tre), 27 Import (importuj), 157 Install new theme (instalacja nowej skórki), 184 list terms (wywietl terminy), 105 Log out (wyloguj), 27 manage display (zarzdzaj wywietlaniem), 99 manage fields (zarzdzanie polami), 91, 255 Modules (moduy), 28, 123 People (ludzie), 28, 111 PHP manual (podrcznik PHP), 63 RELATIONS (relacje), 105 REPLACEMENT PATTERNS (wzorce podstawiania), 153 Run update script (uruchom skrypt aktualizujcy), 233 Webform settings (ustawienia formularzy Webform), 172 okrelanie wymaga , 245 opcja Caching (pami podrczna), 166 Count content views (zliczaj odsony stron), 231 Discard access logs older than (usu wpisy w dzienniku starsze ni), 230 Enable access log (wcz dziennik odwiedzin), 230 Enable Alt field (pole ALT dostpne), 255 Enable Title field (pole TITLE dostpne), 255 promowania tekstu, 77 przyklejania tekstu, 77 Use AJAX (uywaj AJAX), 166 optymalizowanie grafiki, 213 optymalizowanie strony, 260 zmniejszanie liczby da , 260 P panel administracyjny ikona strony domowej, 27 Management (management), 28 menu skrótów, 27 menu uytkownika, 27, 72 Navigation (nawigacja), 28 pasek narzdzi administracyjnych, 27 panel moduów, 124 298 SKOROWIDZ parametr Comment (odpowied), 165 Display status (status formatu), 165 Machine Name (identyfikator systemowy), 165 page rank, 258 Query strings (ustawienia kwerendy), 166 Update notifications (powiadomienia o nowych wersjach), 227 plik .bashrc, 265 .htaccess, 254 .info, 192 comment-wrapper.tpl.php, 200 local.css, 190 php.ini, 39 robots.txt, 254 sample.local.css, 190 settings.php, 46 template.php, 201 plik konfiguracyjny, 49 pliki .tpl.php, 201 CSS, 192 JS, 192 obrazów, 192 PHP, 192 szablonów, 199 wsadowe, 265 podmotywy, 184 podstrona /user/register, 111 pokaz slajdów, 290 pole, 91 ADMINISTRATOR ROLE (ranga administratora), 114 Auto-reply (automatyczna odpowied), 135 Block body (tre bloku), 34 Block description (opis bloku), 34 Body (tre), 31, 86 captcha, 178 Content Body, 287 Link, 287 default front page (domylna strona gówna), 60 Description (opis), 31, 75 dodawania pliku, 96 File (plik), 97 ustawienia, 99 Format string (wyraenie formatujce), 63 Image (zdjcie), 97 opcje ustawie , 98 Menu link title (tekst odnonika menu), 31, 75 node reference (odwoanie do segmentu), 285 Parent item (element nadrzdny), 31 Parent link (nadrzdny link), 76 Parent terms (nadrzdne terminy), 105 Path (cieka), 75 Separator (separator), 154 Show as expanded (poka jako rozwinite), 76 Status (status), 112 tagged with (kategorii), 158 Title (tytu), 31, 74 trzy gówne kategorie pól, 92 type (typ), 158 ustawienia rejestracji i usuwania konta, 115 View name (nazwa widoku), 158 Weight (waga), 31, 105 pole komentarza, 103 pole liczbowe Decimal (liczba dziesitna), 94 Float (liczba zmiennoprzecinkowa), 94 Integer (liczba), 94 pole tekstowe, 93 pi sposobów formatowania, 100 Strings to remove (a cuchy znaków do usunicia), 155 Term reference (odnoniki do terminu), 94 pole wyboru Description (opis), 158 Reduce strings to letters and numbers (zredukuj do liter i cyfr), 155 Verbose (szczegóowo informowania), 154 powiadomienia, 281 powiadomienia e-mail, 118 powiadomienia o problemach z zabezpieczeniami, 229 poznawanie potrzeb klienta, 247 praca z tekstem, 207 profile barw, 208 projekt motywu graficznego, 260 protokó Secure Shell (SSH), 39, 233 SFTP, 40 przenoszenie witryny, 224 przesunicie barw (color shift), 207 przygotowywanie witryny modu Coder, 216 modu Devel, 216 modu Drupal for Firebug, 216, 270 modu Testing (modu rdzenia), 216 modu Theme developer, 216 przygotowywanie witryny testowej do opublikowania, 222 przyjazne adresy, 63 R ranga, 110 administrator, 110 uytkownik anonimowy, 110 uytkownik uwierzytelniony, 110 SKOROWIDZ raport Recent hits (ostatnie odsony), 230 Recent log entries (ostatnie wpisy dziennika), 231 Status report (raport o stanie witryny), 232 Top 'access denied' errors (najczstsze bdy odmowy dostpu), 231 Top 'page not found' errors (najczstsze bdy nieodnalezienia strony), 231 Top pages (najpopularniejsze strony), 230 Top refferers (najczciej odsyajce strony), 230 Top visitors (najczciej odwiedzajcy), 230 regua CSS @font-face, 207 rodzaj zawartoci, 22, 83 dane o autorze i dacie publikacji, 88 dodawanie pól, 91 listy rozwijane, pola wyboru i przyciski, 95 modu Views, 76, 86, 156, 285 nazwa dla systemu, 85 nazwa dla uytkownika, 85 opcje publikacji treci, 87 pliki i obrazy, 96 podzia odpowiedzi na strony, 89 pola tekstowe, 93 pole Body (tre), 31, 86 Submission form settings (ustawienia formularza dodawania zawartoci), 86 ustawienia menu, 90 ustawienia odpowiedzi, 89 rozszerzenie mod_rewrite, 39 rynna (gutters), 186 S schemat barw CMYK, 208 schemat barw RGB, 208 schemat ukadu strony serwisu Drupal, 192 segment, 22 SEO (Search Engine Optimization), 253 serwer docelowy, 215 serwer LAMP, 38 serwer roboczy, 215 serwis spoecznociowy, 282 siatka, 186 skórka, 22, 27, 78, 189 skrypt PHP, 199 spis segmentów, 285 sprawdzanie raportów, 229 strona Add content type (nowy rodzaj zawartoci), 85 Add content/Poll (dodaj zawarto/ankieta), 146 Administration (zarzdzanie), 29 Appearance/Settings (wygld/ustawienia), 67 299 Cofiguration/ IP address blocking (konfiguracja/blokowane adresy IP), 121 Clean URLs (konfiguracja/przyjazne adresy), 63 Account settings (konfiguracja/ustawienia konta), 110 Cron (konfiguracja/cron), 61 Date and time (konfiguracja/data i czas), 63 Feed aggregator/SETTINGS (konfiguracja/subskrybent kanaów/ustawienia), 126 FeedAgregator (konfiguracja subskrybent kanaów), 126 File system (konfiguracja/system plików), 65 Languages (konfiguracja/jzyki), 140 Logging and Errors (konfiguracja/dziennik i bdy), 224 Performance (konfiguracja/wydajno), 199 Regional settings (konfiguracja/ustawienia regionalne), 62 Statistics (konfiguracja/statystyki), 230 Text formats (konfiguracja/formaty tekstu), 168 Text formats/Add text format (konfiguracja/formaty tekstu/dodaj format tekstu), 168 Translate interface (konfiguracja/tumaczenie interfejsu), 141 URL aliases (konfiguracja/aliasy adresów), 152 Wysiwyg profiles (konfiguracja/profile wysiwyg), 167 XML sitemap (konfiguracja/xml sitemap), 259 Content/COMMENTS (zawarto/odpowiedzi), 133 Content/BOOKS/edit order and titles (zawarto/ksiki/zmiana tytuów i kolejnoci), 133 Dashboard (kokpit), 30 People (ludzie), 216 People/Add user (ludzie/dodaj uytkownika), 111 People/PERMISSIONS/Roles (ludzie/uprawnienia/rangi), 120 Reports (raporty), 229 Reports/Available updates (raporty/nowe wersje), 228 Reports/Status report (raporty/raport o stanie witryny), 61, 227 Structure/ Blocks (struktura/bloki), 66, 67 Blocks/Add block (struktura/bloki/dodaj blok), 67 Contact form (struktura/formularz kontaktowy), 135 Content type/Blog/MANAGE FIELDS (struktura/rodzaj zawartoci/wpis w blogu/zarzdzaj polami), 131 Content types (struktura/rodzaje zawartoci), 85, 255 Content types/Blog/EDIT (struktura/rodzaje zawartoci/wpis w blogu/edytuj), 128 Forums (struktura/fora), 136 Menus (struktura/menu), 71 Menus/LIST LINKS (struktura/menu/wypisz odnoniki), 74 Menus/Settings (struktura/menu/ustawienia), 73 Taxonomy (struktura/kategorie), 104 Views (struktura/widoki), 156, 158 300 SKOROWIDZ strona zarzdzania kontami uytkowników, 111 zarzdzania motywami graficznymi, 78 zarzdzania sownikami i terminami taksonomii, 103 strona docelowa, 216 strona testowa, 216 superadministrator, 111 sygnatura, 116 system Aegir, 238 szablon, 204 bloku, 205 Front page (strona gówna), 166 widoku, 205 zawartoci, 205 szablon zawartoci Article (artyku), 58 szkielet, 246 przykadowy projekt, 247 T tabela, 92 Displays (formaty), 161 pierwsza kolumna, 162 druga kolumna, 162 trzecia kolumna, 164 taksonomia, 103 tekst Lorem ipsum, 207 term ID, 105 theme (skórka), 22, 27, 78, 189 tryb multisite, 46 tworzenie arkusza stylów, 194 formularza Webform, 175 motywu graficznego strony, 189 nowego widoku, 158 tabel tymczasowych, 39 taksonomii dodawanie sowników, 104 dodawanie terminów, 104 zarzdzanie terminami, 106 U ukad strony, 185, 188 uprawnienie ALL PRIVILEGES (wszystkie uprawnienia), 43 alter (zmienianie), 39 create (tworzenie), 39 delete (usuwanie), 39 dostpu do katalogu konfiguracyjnego, 54 dostpu do pliku settings.php, 53 drop (kasowanie), 39 index (indeksowanie), 39 insert (wstawianie), 39 lock (zamykanie), 39 select (wybieranie), 39 update (aktualizacja), 39 uruchamianie trybu przerwy technicznej, 236 uruchamianie witryny docelowej, 221 pojawiajce si problemy, 222 user ID, 109 ustawienia kolorów, 207 automatyczny wybór profilu barw, 208 rczny wybór profilu barw, 208 wybór palety barw, 208 wybór trybu wywietlania barw, 208 ustawienia obszaru, 68 ustawienia regionalne, 62 usuwanie spamu, 178 W warstwa, 206 WHM (Web Host Manager), 40 widoki, 157 eksportowanie, 161 formaty wywietlania, 160 iCal fedd, 289 okrelanie wygldu, tabela Displays, 159 przechowywane w kodzie, 157 tworzenie nowego widoku, 158 Upcoming, 289 zapisane w bazie danych, 157 wirtualny serwer prywatny VPS, 38 wasny motyw graficzny, 192 dla wybranych rodzajów zawartoci, 198 kopiowanie i zmienianie motywu Fusion Starter, 193 tworzenie arkusza stylów, 194 wasny kod CSS, 195 wtyczka Cycle, 280 Date input, 280 Expose, 280 Flash embed, 280 History, 280 Metadata, 280 Mousewheel, 280 Overlay, 280 Plug-ins, 270 Range input, 280 Scrollable, 281 Superfish, 273 Tabs, 281 Tooltip, 281 Validate, 281 SKOROWIDZ Validator, 281 Views Carousel, 290 Views Slideshow, 290 wygld segmentu formularz konfiguracji wygldu kanau RSS, 101 panel zarzdzania wygldem trybu domylnego, 100 wymagania systemu PHP, 38 serwer bazy danych, 38 serwer WWW, 38 system operacyjny, 38 wyrónianie treci w edytorze WYSIWYG, 261 wysyanie plików na serwer klient SFTP, 48 klient SSH (wiersz polece ), 48 Z zakadanie i usuwanie konta, 114 zakadka BULK EXPORT (eksport masowy), 156 BULK UPDATE (aktualizacja masowa), 153 COMMENT FIELDS (pola komentarza), 103 Comment settings (ustawienia odpowiedzi), 88 DELETE ALIASES (skasuj aliasy), 153 FORMATS (formaty), 64 INDEX (indeks), 29 301 LIST (lista), 152, 156 MANAGE DISPLAY (zarzdzanie wywietlaniem), 103 MANAGE FIELDS (zarzdzanie polami), 103 OpenID identities (tosamoci OpenID), 145 PATTERNS (wzory), 152 PERMISSIONS (uprawnienia), 119, 216 Publishing options (opcje publikacji), 33, 87 Revision information (informacje o wersji), 31, 87 SETTINGS (ustawienia), 152, 157 TASKS (zadania), 29 TRANSLATE (tumaczenia), 142 zapisywanie obrazów, 213 zmiany w pliku .htaccess, 254 w pliku robots.txt, 255 zmienna $links, 291 max_allowed_packet, 39 znacznik <h1>, 260 <h2>, 260 description, 257 location, 257 meta, 257 src, 261 znajdowanie waciwych narzdzi, 250