Edudu.pl - Demokracja parlamentarna w II Rzeczpospolitej

Ściąga eksperta
Demokracja parlamentarna w II Rzeczpospolitej
WYBORY DO PARLAMENTU W 1922 ROKU: pierwsze wybory do parlamentu odbyły się w 1919 roku; pełnoprawnymi można
nazwać wybory z roku 1922, kiedy funkcjonowała Konstytucja Marcowa; sejm po wyborach został podzielony na 17 klubów; prawicy przewodził Związek Ludowo-Narodowy (Narodowa Demokracja), lewicy Polska Partia Socjalistyczna i Polskie
Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”; największą partią centrową było Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”; żadne z ugrupowań nie
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 1/7
Ściąga eksperta
posiadało większości w sejmie, która pozwalała rządzić samodzielnie; 9 grudnia 1922 roku zostało zwołane Zgromadzenie Narodowe,
które miało wybrać I prezydenta II RP; w piątej turze został wybrany kandydat PSL „Wyzwolenie” - Gabriel Narutowicz; 16 grudnia 1922
roku Gabriel Narutowicz został zastrzelony przez Emiliusza Niewiadomskiego
WYBORY Z 20 GRUDNIA 1922 ROKU: 20 grudnia 1922 roku rozpisano nowe wybory; Stanisław Wojciechowski - były minister spraw
wewnętrznych, przywódcą Polskiej Partii Socjalistycznej; po wyborach sejm podzielił się na 16 klubów; prawica została
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 2/7
Ściąga eksperta
zdominowana przez Związek Ludowo-Narodowy zwany Narodową Demokracją czyli Endecją - Roman Dmowski; Stanisław
Grabski, Marian Seyda, Stanisław Kozicki; program tej partii zwracał szczególną uwagę na narodowy charakter II Rzeczpospolitej; na czele lewicy stała Polska Partia Socjalistyczna - Tomasz Arciszewski, Norbert Barlicki, Ignacy Daszyński, Mieczysław
Niedziałkowski; upaństwowienie przemysłu i poprawę położenia robotników; Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”; politycy
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 3/7
Ściąga eksperta
nielegalnej Komunistycznej Partii Robotniczej Polski, którzy ukrywali się w szeregach innych partii; Polskie Stronnictwo Ludowe
Piast - Wincenty Witos, Maciej Rataj; reformy rolne umożliwiające parcelacje wielkiej własności ziemskiej
oprócz polskich partii w parlamencie zasiadali także posłowie ugrupowań mniejszości narodowych; żadna z partii nie uzyskała
większości w sejmie, a wyłonienie trwałej koalicji okazało się bardzo trudne; premierem rządu został generał Władysław Sikorski; w maju 1923 roku doszło do porozumienia pomiędzy koalicją ugrupowań prawicowych a Polskim Stronnictwem Ludowym
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 4/7
Ściąga eksperta
„Piast”; podpisane porozumienie zostało nazwane paktem lanckorońskim; określał on politykę nowego rządu, który miał być
utworzony po dymisji poprzedniego; wspólne stanowisko wobec polityki rolnej i mniejszości narodowych; w maju 1923 roku nowym
premierem został Wincenty Witos
trudna sytuacja w kraju; rośnie deficyt budżetowy; ogromna inflacja; drastyczne działania oszczędnościowe; w listopadzie 1923 roku
wybuchł powszechny strajk, którzy pacyfikowany był przez policję i wojsko; w grudniu 1923 roku rząd utracił większość parlamentarną
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 5/7
Ściąga eksperta
i podał się do dymisji; po upadku rządu Chjeno-Piasta premierem został Władysław Grabski; jego gabinet funkcjonował do 1925
roku; próby utworzenia szerokiej koalicji parlamentarnej, składającej się z polityków Endecji, PSL „Piast” i PPS; premierem
został Aleksander Skrzyński; wewnętrzne spory doprowadziły do dymisji tego rządu już w roku 1926, do władzy powrócił gabinet
Chjeno-Piasta; sytuacja w kraju bardzo niestabilna; spadek popularności polityków; 1923-1925 – udana reforma walutowa; www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Strona 6/7
Ściąga eksperta
Korpus Ochrony Pogranicza (1923) – poprawa bezpieczeństwa na wschodzie; unifikacja prawa w państwie
www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Strona 7/7