program nauczania dla zawodu
Transkrypt
program nauczania dla zawodu
Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH, 311209 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ Wersja po recenzjach Warszawa 2012 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego SPIS TREŚCI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. TYP PROGRAMU: MODUŁOWY ..................................................................................................................................................................... 3 RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY ..................................................................................................................................................................... 3 AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ................................................................................................................ 3 PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ..................................................................................................................................... 3 CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ................................................................................................................................................ 4 PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM ................................................................................................................................................. 5 KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO .................................................................................................................................................................................................. 5 INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH .................................................................................................................... 6 UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH ........................................................................... 7 POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Z INNYMI ZAWODAMI ....................................................................................... 7 CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH.................................................................................... 8 PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH............................................................................................................ 9 PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW ..................................................................................................................... 14 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. M1 Wykonywanie wybranych robót budowlanych ......................................................................................................................15 M2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci komunalnych ......................................28 M3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji sanitarnych ..................................48 M4 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz kosztorysowanie robót .......................................................76 M5 Organizowanie i dokumentowanie prac związanych z budową oraz eksploatacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych ...................................................................................................................................................................................84 M6 Przygotowanie do wejścia na rynek pracy ...........................................................................................................................101 M7 Praktyki zawodowe ...............................................................................................................................................................109 ZAŁĄCZNIKI ..................................................................................................................................................................................................... 114 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego TYP SZKOŁY: TECHNIKUM 1. TYP PROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: Autorzy: mgr inż. Krystyna Oakowicz, mgr inż. Andrzej Świderek, mgr inż. Marzena Więcek Recenzenci: mgr Edyta Kozieł; mgr inz. Małgorzata Łukaszewska Konsultanci: mgr Mirosław Żurek 4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Program nauczania dla zawodu Technik urządzeń sanitarnych opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012r. poz. 7). Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 184). Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 204). Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.). Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487). Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.). Rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626). Rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników.(Dz.U.z 2012r poz.752 2012.07.18 Ustawa z dnia 7 lipca 1994r Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm. od dnia 29.04.2012 r.). Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm.). Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150 z późn. zm.). Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006r Nr 123, poz. 858) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 10 grudnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 239, poz. 1597) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz. U. Nr 97, poz. 1055). Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012r w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. z 2012r, poz. 462). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych (Dz. U. Nr 16, poz. 92). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. 2003 nr 120 poz. 1126). Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 marca 1996 r. w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.(M.P. 1996 nr 19 poz. 231). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury dnia 21 kwietnia 2011 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 99, poz. 573). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkowa oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz. U. Nr 201, poz. 1240). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1134). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 72, poz. 466 z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 grudnia 2007r w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz. U. Nr 3, poz.13). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70). 5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik urządzeń sanitarnych uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: matematyka i fizyka, których nauka odbywać się będzie na poziomie rozszerzonym oraz uwzględniono przedmiot historia i społeczeństwo, jako przedmiot uzupełniający. 7. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO Program nauczania dla zawodu technik urządzeń sanitarnych uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania i uczenia się. Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego W programie nauczania dla zawodu technik urządzeń sanitarnych uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, fizyka, informatyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukacja dla bezpieczeństwa. Wykaz efektów z podstawy programowej kształcenia ogólnego stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie technik urządzeń sanitarnych: a) matematyka: używa prostych obiektów matematycznych, interpretuje pojęcia matematyczne i operuje obiektami matematycznymi; tworzy i stosuje strategię wynikającą z treści zadania do rozwiązania problemu; prowadzi proste rozumowanie i podaje argumenty uzasadniające poprawność rozumowania; b) fizyka: wykorzystuje wielkości fizyczne do opisu poznanych zjawisk lub rozwiązania prostych zadań obliczeniowych; wskazuje w otaczającej rzeczywistości przykłady zjawisk opisywanych za pomocą poznanych praw i zależności fizycznych; c) informatyka: bezpiecznie posługuje się komputerem i jego oprogramowaniem oraz wykorzystuje sieci komputerowe; wyszukuje, gromadzi i przetwarza informacje z różnych źródeł; opracowuje za pomocą komputera: rysunki, teksty, dane liczbowe, motywy, animacje, prezentacje multimedialne 8. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Technik urządzeń sanitarnych może wykonywać i nadzorować realizację zadań zawodowych związanych z montażem i eksploatacją instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, grzewczych, gazowych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz z utrzymaniem sprawności urządzeń instalacyjnych, a także z budową i eksploatacją sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, ciepłowniczych oraz węzłów ciepłowniczych. Wykonuje prace związane z konserwacją, naprawą, modernizacją i rozbudową instalacji sanitarnych oraz sieci komunalnych oraz lokalizacją i usuwaniem awarii. Zadania i czynności technika urządzeń sanitarnych zależą od stanowiska, na jakim pracuje Praca w tym zawodzie wymaga dobrej sprawności fizycznej, odporności na warunki pogodowe oraz zdolności do pracy w niesprzyjających warunkach środowiskowych. Do wykonywania pracy niezbędne są uzdolnienia techniczne i rachunkowe, wyobraźnia przestrzenna. Wymagana jest ostrość wzroku i słuchu, wrażliwość węchowa oraz zmysł równowagi. Technika urządzeń sanitarnych powinna cechować dokładność, rzetelność, odpowiedzialność, sumienność, umiejętność nawiązywania kontaktów, współpracy w zespole, zdolności organizacyjne i kierownicze W przypadku pracy z paliwami, parą technologiczną, gorącą wodą lub wodą pod wysokim ciśnieniem, niezbędna jest zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji. W sytuacjach usuwania poważnych awarii potrzebne są takie cechy osobowości, jak: odporność emocjonalna, zrównoważenie oraz zdolność do pracy w szybkim tempie i pod presją. Praca w zawodzie technik urządzeń sanitarnych wykonywana jest w obiektach budowlanych o różnym przeznaczeniu, tj. w biurach, piwnicach, pomieszczeniach technicznych, mieszkaniach prywatnych, pomieszczeniach biurowych oraz w nowych budynkach różnego przeznaczenia. Prace związane z budową sieci komunalnych wykonywane są w terenie, na zewnątrz, np. w wykopach. Wykonując pracę w pomieszczeniach zamkniętych, technik urządzeń sanitarnych narażony jest na oddziaływanie gazów, chemikaliów, wysokiej temperatury, natomiast pracując na zewnątrz podlega działaniom czynników atmosferycznych: mrozu, upału, deszczu, wiatru. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Technik urządzeń sanitarnych pracuje z reguły w systemie jednozmianowym, natomiast w przypadku poważnych awarii jego czas pracy może ulec zmianie Praca w firmach takich, jak pogotowie wodne czy gazowe wykonywana jest na trzy zmiany oraz w dni wolne od pracy. W zawodzie technika urządzeń sanitarnych wyróżnia się grupy stanowisk pracy związanych z: wykonawstwem robót sieciowych i instalacyjnych, prowadzeniem eksploatacji sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, w tym obsługi, konserwacji, remontów, napraw i prac kontrolno-pomiarowych oraz z projektowaniem i kosztorysowaniem robót. 9. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Instalacje sanitarne są integralną częścią większości obiektów budowlanych, w tym wszystkich budynków. Sieci wodociągowe, kanalizacyjne, ciepłownicze i gazowe są niezbędne do rozprowadzenia mediów do obiektów budowlanych, w tym wszystkich budynków, niezależnie od ich przeznaczenia. Instalatorzy należą do grupy poszukiwanych pracowników. Rynek pracy oczekuje na profesjonalnych techników urządzeń sanitarnych, których wiedza i zaangażowanie przyczyni się do podniesienia standardów jakości i bezpieczeństwa infrastruktury podziemnej terenu oraz technicznego wyposażenia budowli i budynków. Osoby przedsiębiorcze mogą tworzyć własną jednoosobową firmę handlową. Analiza internetowych ofert pracy, prowadzona w oparciu o portal pracuj.pl wykazała, że obszarem, w którym stosunkowo najłatwiej znaleźć pracę jest obszar szeroko rozumianego rynku usług instalatorstwa sanitarnego. Najwięcej ofert pracy w branży „instalatorstwo sanitarne” skierowanych było do: fachowców: wykonawców, przedstawicieli handlowych, doradców czy też konsultantów. 10. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Z INNYMI ZAWODAMI Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum, np.: dla zawodu monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych wyodrębnione zostały kwalifikacje B.8., B.9., które stanowią podbudowę kształcenia w zawodzie technik urządzeń sanitarnych. Kwalifikacja B.27 stanowi nadbudowę do zawodu monter sieci, urządzeń i instalacji sanitarnych, a jej potwierdzenie pozwala uzyskać tytuł technika urządzeń sanitarnych. Wiedza i umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne, których uczący się nabywa w procesie kształcenia zawodowego w zawodzie technik urządzeń 1 sanitarnych, są opisane, zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji , w języku efektów kształcenia, które obejmują m.in. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia budowlanego, stanowiące podbudowę do kształcenia grupie zawodów: PKZ(B.e) – zawiera umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych, technik urządzeń sanitarnych, technik gazownictwa. Kwalifikacja 1 Symbol zawodu Zawód Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (2008/C111/01). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7 Elementy wspólne B.8. B.9. B.27. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Wykonywanie robót związanych z budową i remontem sieci komunalnych 712616 Monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych 311209 Technik urządzeń sanitarnych Wykonywanie robót związanych z budową i remontem instalacji 712616 Monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych sanitarnych 311209 Technik urządzeń sanitarnych Organizacja robót związanych z budową i eksploatacją sieci komunalnych 311209 Technik urządzeń sanitarnych oraz instalacji sanitarnych PKZ(B.e) PKZ(B.e) OMZ PKZ(B.e) 11. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik urządzeń sanitarnych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) organizowania i wykonywania robót przygotowawczych związanych z budową sieci komunalnych oraz montażem instalacji sanitarnych; 2) organizowania i wykonywania robót związanych z budową sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych oraz sieci i węzłów ciepłowniczych; 3) organizowania i wykonywania montażu instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; 4) organizowania i wykonywania robót związanych z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych; 5) organizowania robót związanych z eksploatacją sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik urządzeń sanitarnych: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ, OMZ); efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(B.e); efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie B.8 Wykonywanie robót związanych z budową i remontem sieci komunalnych, B.9 Wykonywanie robót związanych z budową i remontem instalacji sanitarnych oraz B.27 Organizacja robót związanych z budową i eksploatacją sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 12. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w technikum o czteroletnim okresie nauczania minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1500 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 765 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik urządzeń sanitarnych minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: na kształcenie w ramach kwalifikacji B.8. przeznaczono – minimum 340 godzin; na kształcenie w ramach kwalifikacji B.9. przeznaczono – minimum 330 godzin; na kształcenie w ramach kwalifikacji B.27. przeznaczono – minimum 300 godzin; na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono – minimum 380 godzin. Tabela 3. Plan nauczania dla programu o strukturze modułowej Klasa II I IV II I II I 6 II 8 I II Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I Lp. III Liczba godzin Liczba godzin tygodniowo w w czteroletnim czteroletnim okresie okresie nauczania nauczania Modułowe kształcenie zawodowe 1 2 3 M1 Wykonywanie wybranych robót budowlanych M2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci komunalnych M3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji sanitarnych 2 18 6 11 15 7 210 13 390 13 390 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 4 M4 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz kosztorysowanie robót 11 9 10 300 5 M5 Organizowanie i dokumentowanie prac związanych z budową oraz eksploatacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych 4 5 4,5 135 6 M6 Przygotowanie do wejścia na rynek pracy 2,5 75 50 1500 0 0 50 1500 Łączna liczba godzin 7 8 8 18 1 2 2 18 17 17 14 0 PRAKTYKI ZAWODOWE** Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego 8 8 18 18 17 17 14 0 **zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację: Wykonywanie robót związanych z budową i remontem sieci komunalnych (B8) odbywa się pod koniec II (semestru) klasy II. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację: Wykonywanie robót związanych z budową i remontem instalacji sanitarnych (B9) odbywa się pod koniec II (semestru) klasy III. Egzamin potwierdzający trzecią kwalifikację: Organizacja robót związanych z budową i eksploatacją sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych (B27) odbywa się pod koniec I (semestru) klasy IV. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Wykaz modułów i jednostek modułowych dla zawodu technik urządzeń sanitarnych Nazwa modułu Nazwa jednostki modułowej M1 Wykonywanie wybranych robót budowlanych M1.J1 Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i prawa pracy M1.J2 Rozpoznawanie i wykonywanie obiektów budowlanych M1.J3 Sporządzanie dokumentacji budowlanej M1.J4 Wykonywanie robót ziemnych M2.J1 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych M2.J2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci gazowych M2.J3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci ciepłowniczych M3.J1 Stosowanie technik instalacyjnych w pracach montażowych instalacji sanitarnych M3.J2 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych M3.J3 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji gazowych M3.J4 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji grzewczych M3.J5 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych M4.J1 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych M2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci komunalnych M3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji sanitarnych M4 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz kosztorysowanie robót M5 Organizowanie i dokumentowanie prac związanych z budową oraz eksploatacją sieci komunalnych i instalacji M4.J2 Przedmiarowanie i kosztorysowanie robót sieciowych i instalacyjnych M5.J1 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych M5.J2 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji gazowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11 Liczba godzin przewidziana na dział 30 45 45 90 165 135 90 90 75 60 90 75 255 45 45 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Nazwa modułu sanitarnych M6 Przygotowanie do wejścia na rynek pracy Praktyki zawodowe Liczba godzin przewidziana na dział Nazwa jednostki modułowej M5.J3 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych M5.J4 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych M6.J1 Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w branży instalacyjnej M6.J2 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym w branży instalacyjnej M7.J1 Procesy budowy i eksploatacji sieci komunalnych M7.J2 Procesy budowy i eksploatacji instalacji sanitarnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12 30 30 30 45 80 80 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Dydaktyczna mapa modułowego programu nauczania dla zawodu technik urządzeń sanitarnych (na podbudowie zawodu monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 13. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu technik urządzeń sanitarnych zastosowano taksonomię celów ABC wg B. Niemiecko. M1 Wykonywanie wybranych robót budowlanych M2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci komunalnych M3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji sanitarnych M4 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz kosztorysowanie robót M5 Organizowanie i dokumentowanie prac związanych z budową oraz eksploatacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych M6 Przygotowanie do wejścia na rynek pracy Praktyki zawodowe 210 godzin 390 godzin 390 godzin 300 godzin 135 godzin 75 godzin 160 godzin Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 1. M1 Wykonywanie wybranych robót budowlanych 1.1. M1.J1 Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i prawa pracy 1.2. M1.J2 Rozpoznawanie i wykonywanie obiektów budowlanych 1.3. M1.J3 Sporządzanie dokumentacji budowlanej 1.4. M1.J4 Wykonywanie robót ziemnych 1.1. M1.J1 Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i prawa pracy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(1)1. wymienić czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne oddziaływujące na człowieka w miejscu pracy i opisać źródła zanieczyszczeń środowiska naturalnego; BHP(1)2. ocenić przyczyny zmęczenia fizycznego i psychicznego w czasie pracy; Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna C Materiał kształcenia P C BHP(1)3. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie instalacji sanitarnych; BHP(1)4. wymienić zasady organizacji miejsca pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii; BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP((2)2. zinterpretować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)3. zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy, P C P C P A P D P C BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BHP (3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BHP(3)3. zastosować przepisy dotyczące ochrony pracownika w miejscu pracy; P C P C P C BHP(3)4. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie instalacji sanitarnych; BHP(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy technika urządzeń sanitarnych; P C P C Czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne oddziaływujące na człowieka w miejscu pracy i opisać źródła zanieczyszczeń środowiska naturalnego. Przyczyny zmęczenia fizycznego i psychicznego w czasie pracy. Zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie instalacji sanitarnych. Zasady organizacji miejsca pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii. Instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce Zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce Podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy. Prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy technika urządzeń sanitarnych; BHP(5)3. wyjaśnić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika urządzeń sanitarnych; BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące na stanowisku roboczym; BHP(6)2. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; P C P C P C P C BHP(6)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy; BHP(9)1. przeanalizować przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych; BHP(9)3. przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych; BHP(10)1. zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności technika urządzeń sanitarnych; BHP(10)2. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia w miejscu pracy; BHP(10)3. udzielić zgodnie z zasadami pomocy przedmedycznej w razie wypadku przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KPS(3)1. analizować rezultaty działań P C P C P C P C P C P C KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań KPS(4)1. analizować zmiany zachodzące w branży KPS(4)2. podejmować nowe wyzwania KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego KPS(8)3. wyciągać wnioski z podejmowanych działań Przepisy dotyczące ochrony pracownika w miejscu pracy. Procedury postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie instalacji sanitarnych. Rodzaje i charakterystyka czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy technika urządzeń sanitarnych. Sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika urządzeń sanitarnych. Czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące na stanowisku roboczym. Skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka. Sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy. Przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. Przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. Zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności technika urządzeń sanitarnych. Zasady pomocy przedmedycznej w razie wypadku przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za dokonanie analizy czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy technika urządzeń sanitarnych w przypadku pracy z paliwami, parą technologiczną, gorącą wodą lub wodą pod wysokim ciśnieniem, opracowanie skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka oraz sposobów zapobiegania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego zagrożeniom życia i zdrowia w wymienionym środowisku pracy instalatora. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole, korzystając z dostępnych w sali lekcyjnej: literatury oraz zasobów internetowych z zakresu BHP. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, drukarką. Sporządzone opracowanie będziesz prezentował na forum grupy (ok. 10 minut). Wersję elektroniczną i drukowaną opracowania zadania przekażesz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej, w której poza wyposażeniem standardowym w meble szkolne (stoliki, krzesła), powinien znajdować się zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki, pomoce dydaktyczne do realizacji jednostki modułowej „ Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i prawa pracy”. Środki dydaktyczne W sali lekcyjnej, w której będą prowadzone zajęcia edukacyjne z jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i prawa pracy” powinny znajdować się: literatura zawierająca informacje o: czynnikach szkodliwych, uciążliwych i niebezpiecznych występujących w środowisku prac instalacyjnych, instytucjach i służbach działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce, środkach gaśniczych, obowiązkach pracodawcy i pracobiorcy, wypadkach przy pracy, udzielaniu pierwszej pomocy, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne dotyczące bhp w instalatorstwie sanitarnym. Zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu. Pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, pomoce multimedialne dotyczące BHP w instalatorstwie sanitarnym. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się, aby jednostka modułowa „Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i prawa pracy” była realizowana z zastosowaniem między innymi metod kształcenia: podających, eksponujących, aktywizujących i problemowych. Powinny być kształtowane umiejętności związane z wykonywaniem zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych zgodnie z przepisami BHP. W celu ułatwienia zrozumienia przez uczniów realizowanych treści kształcenia, wskazane jest prezentowanie filmów dotyczących bhp w instalatorstwie sanitarnym oraz organizowanie spotkań z ekspertami w zakresie bhp. Uczniowie powinni pracować samodzielnie lub w zespołach 2 – 4 osobowych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: pracy indywidualnej oraz pracy w kilkuosobowym zespole. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w szczegółowych celach kształcenia. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanego i zaprezentowanego projektu (na którą będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura pracy oraz sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za prezentację ćwiczeń, ich poprawność oraz ocenę projektu. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.2. M1.J2 Rozpoznawanie i wykonywanie obiektów budowlanych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(9)2. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych; PKZ (B.e)(1)1. rozpoznać rodzaje obiektów budowlanych; Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna C P A PKZ (B.e)(1)2. dokonać klasyfikacji budynków zgodnie z zapisami prawa budowlanego; PKZ (B.e)(1)3. rozpoznać elementy budynków; P C P B PKZ (B.e)(2)1. rozróżnić układy konstrukcyjne budynków; P B PKZ (B.e)(2)2. rozróżnić elementy konstrukcyjne obiektów budowlanych; P B PKZ (B.e)(2)3. rozróżnić elementy niekonstrukcyjne obiektów budowlanych; P B PKZ (B.e)(2)4. rozróżnić technologie wykonywania budynków; P B PKZ (B.e)(2)5. wyjaśnić technologie wykonywania budynków; P C PKZ (B.e)(3)1. rozpoznać rodzaje materiałów i wyrobów budowlanych; P A PKZ (B.e)(3)2. rozróżnić materiały i wyroby budowlane; P B PKZ (B.e)(3)3. wyjaśnić wymagania stawiane materiałom i wyrobom budowlanym zgodnie z obowiązującymi normami; PKZ (B.e)(3)4. wyjaśnić właściwości materiałów i wyrobów budowlanych; P C P C PKZ (B.e)(3)5. dobrać materiały i wyroby budowlane do robót budowlanych; P C PKZ (B.e)(4)1. dokonać klasyfikacji rodzajów instalacji budowlanych; P C Materiał kształcenia Przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. Rodzaje obiektach budowlanych. Klasyfikacja budynków zgodnie z zapisami prawa budowlanego. Elementy budynków. Układy konstrukcyjne budynków. Elementy konstrukcyjne obiektów budowlanych. Elementy niekonstrukcyjne obiektów budowlanych. Technologie wykonywania budynków. Rodzaje materiałów i wyrobów budowlanych. Wymagania stawiane materiałom i wyrobom budowlanym zgodnie z obowiązującymi normami; Właściwości materiałów i wyrobów budowlanych. Dobór materiałów i wyrobów budowlanych do robót budowlanych. Klasyfikacja rodzajów instalacji budowlanych. Elementy instalacji budowlanych. Przewody, uzbrojenie, przybory i urządzenia instalacji budowlanych. Materiały instalacyjne Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ (B.e)(4)2. rozpoznać rodzaje instalacji budowlanych; P B PKZ (B.e)(4)3. rozpoznać elementy instalacji budowlanych; P B PKZ (B.e)(4)4. rozróżniać materiały instalacyjne; P A PKZ (B.e)(4)5. wyjaśnić wymagania stawiane materiałom instalacyjnym zgodnie z obowiązującymi normami; PKZ (B.e)(4)6. wyjaśnić właściwości materiałów instalacyjnych; P C P C PKZ (B.e)(4)7. wyjaśnić zasady i warunki montażu przewodów, uzbrojenia, przyborów i urządzeń instalacji budowlanych; PKZ (B.e)(4)8. wyjaśnić zasady prowadzenia przewodów instalacji budowlanych w budynku; PKZ (B.e)(4)9. wyjaśnić warunki techniczne odbioru instalacji budowlanych; P C P C P C PKZ (B.e)(5)1. rozpoznać rodzaje i przeznaczenie infrastruktury podziemnej terenu; PKZ (B.e)(5)2. wyjaśnić zasady sytuowania infrastruktury podziemnej terenu; P B P C PKZ (B.e)(5)3. wyjaśnić zasady znakowania infrastruktury podziemnej w terenie; P C PKZ (B.e)(5)4. wyjaśnić technologie wykonania sieciowej infrastruktury podziemnej; PKZ (B.e)(5)5. rozpoznać zagrożenia związane z wykonywaniem infrastruktury podziemnej; PKZ (B.e)(5)6. dokonać klasyfikacji technik inspekcyjnych sieciowej infrastruktury podziemnej; PKZ(B.e)(13)1. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(13)2. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(13)3. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych; PKZ(B.e)(13)4. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych; PKZ(B.e)(13) 5. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(13) 6. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji P C P B P C P C P C P C P C P C P C Wymagania stawiane materiałom instalacyjnym zgodnie z obowiązującymi normami. Zasady i warunki montażu przewodów, uzbrojenia, przyborów i urządzeń instalacji budowlanych. Zasady prowadzenia przewodów instalacji budowlanych w budynku. Warunki techniczne odbioru instalacji budowlanych. Rodzaje i przeznaczenie infrastruktury podziemnej terenu. Zasady sytuowania infrastruktury podziemnej terenu. Zasady znakowania infrastruktury podziemnej w terenie Technologie wykonania sieciowej infrastruktury podziemnej. Zagrożenia związane z wykonywaniem infrastruktury podziemnej. Klasyfikacja technik inspekcyjnych sieciowej infrastruktury podziemnej. Wykonywanie pomiarów związanych z budową sieci wodociągowych. Wykonywanie pomiarów związanych z budową sieci kanalizacyjnych. Wykonywanie pomiarów związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych. Wykonywanie pomiarów związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych. Wykonywanie pomiarów związanych z montażem instalacji wodociągowych. Wykonywanie pomiarów związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych. Wykonywanie pomiarów związanych z montażem instalacji gazowych. Wykonywanie pomiarów związanych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego kanalizacyjnych; z montażem instalacji grzewczych. Wykonywanie pomiarów związanych z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. PKZ(B.e)(13)7. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji P C gazowych; PKZ(B.e)(13)8. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji P C grzewczych; PKZ(B.e)(13)9. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji P C wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za przygotowanie propozycji doboru rozwiązań materiałowych w wybranej technologii budynku mieszkalnego jednorodzinnego. W ramach zadania opracuj: dobór rozwiązań materiałowych w wybranej technologii zgodnie z dokumentacją projektową, uzasadnienie zastosowanego doboru materiałów. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole, korzystając z dostępnych w sali lekcyjnej: dokumentacji rysunkowej budynku mieszkalnego, podręczników, literatury branżowej dotyczącej technologii wykonywania budynków oraz zasobów internetowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, drukarką. Sporządzone opracowanie będziesz prezentował wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (ok. 10 minut). Wersję elektroniczną i drukowaną opracowania zadania przekażesz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej, w której poza wyposażeniem standardowym w meble szkolne (stoliki, krzesła), powinien znajdować się zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki, pomoce dydaktyczne do realizacji jednostki modułowej „ Rozpoznawanie i wykonywanie obiektów budowlanych”. Środki dydaktyczne W sali lekcyjnej, w której będą prowadzone zajęcia edukacyjne z jednostki modułowej „Rozpoznawanie i wykonywanie obiektów budowlanych” powinny znajdować się: katalogi materiałów i wyrobów budowlanych, wzorniki i próbki materiałów i wyrobów budowlanych, biblioteki multimedialne z detalami projektowymi, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące materiałów i wyrobów budowlanych oraz technologii wykonywania budynków, czasopisma branżowe dotyczące materiałów i wyrobów budowlanych, aktualna Ustawa Prawo budowlane Zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu. Pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, pomoce multimedialne dotyczące materiałów i wyrobów budowlanych i technologii ich wykonywania. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się, aby jednostka modułowa „Rozpoznawanie i wykonywanie obiektów budowlanych” była realizowana z zastosowaniem między innymi metod kształcenia: podających, eksponujących, aktywizujących i problemowych. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. Powinny być kształtowane umiejętności związane z: rozpoznawaniem, rozróżnianiem, określaniem właściwości oraz doborem materiałów i wyrobów budowlanych do robót budowlanych, posługiwaniem się terminologią specjalistyczną dotyczącą materiałów i wyrobów budowlanych. W celu ułatwienia zrozumienia przez uczniów realizowanych treści kształcenia, wskazane jest prezentowanie filmów dotyczących materiałów i wyrobów budowlanych oraz technologii wykonywania budynków, organizowanie wycieczek dydaktycznych: na teren budowy, do zakładów produkcyjnych materiałów i wyrobów budowlanych, targi branżowe Uczniowie powinni pracować samodzielnie lub w zespołach 2 – 4 osobowych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: pracy indywidualnej oraz pracy w kilkuosobowym zespole. Grupy maksymalnie 16 osobowe Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w szczegółowych celach kształcenia. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanego i zaprezentowanego projektu (na którą będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura pracy oraz sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za prezentację ćwiczeń, ich poprawność oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.3. M1.J3 Sporządzanie dokumentacji budowlanej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ (B.e)(7)1. dobrać materiały i przyrządy do sporządzania rysunku; Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna C PKZ(B.e)(7)2. rozpoznać oznaczenia graficzne stosowane w rysunku technicznym oraz dokumentacji projektowej sieci komunalnych i instalacji sanitarnych; PKZ (B.e)(7)3. zinterpretować informacje zawarte w rysunkach technicznych i dokumentacji projektowej sieci komunalnych i instalacji sanitarnych; PKZ (B.e)(7)4. wykonywać rysunki robocze i szkice odręczne; P A P C P C PKZ (B.e)(7)5. opisać pismem technicznym i zwymiarować rysunki; P C PKZ (B.e)(7)6. wyjaśnić zasady sporządzania rysunków inwentaryzacyjnych; P C PKZ(B.e)(7)8. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(7)10. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych PKZ(B.e)(7)12. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(7)14 sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji wodociągowych; P C P C P C P C Materiał kształcenia Materiały i przyrządy do sporządzania rysunku. Oznaczenia graficzne stosowane w rysunku technicznym oraz dokumentacji projektowej sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Informacje zawarte w rysunkach technicznych i dokumentacji projektowej sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Rysunki robocze i szkice odręczne. Pismo techniczne i wymiarowanie rysunków. Rysunki inwentaryzacyjne. Rodzaje i elementy składowe dokumentacji projektowej. Informacje zawarte w dokumentacji projektowej. Elementy składowe dokumentacji projektowej. Programy komputerowe do wykonywania rysunków technicznych. Narzędzia programów komputerowych do Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(7)16. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji kanalizacyjnych; P C PKZ(B.e)(7)18. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji gazowych P C PKZ(B.e)(7)20. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji grzewczych P C PKZ(B.e)(7)22. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(7)25. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową sieci kanalizacyjnych; PKZ (B.e)(10)1. rozróżnić rodzaje i elementy składowe dokumentacji projektowej; P C P C P B PKZ (B.e)(10)2. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej; P C sporządzania rysunków technicznych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych. PKZ (B.e)(14)1. rozpoznać programy komputerowe do wykonywania rysunków P A technicznych; PKZ (B.e)(14)2. rozróżniać narzędzia programów komputerowych do sporządzanie P B rysunków technicznych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych; PKZ (B.e)(14)3. stosować narzędzia programów komputerowych do sporządzanie P C rysunków technicznych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych; KPS(4)3. wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za wykonanie inwentaryzacji instalacji kanalizacyjnej w budynku szkolnym. W ramach zadania: zapoznaj się z przygotowaną dokumentacją projektową budynku szkoły, zinterpretuj informacje zawarte w dokumentacji projektowej budynku. Zadanie wykonaj zgodnie z obowiązującymi zasadami. Zadanie powinieneś wykonać samodzielnie, korzystając z dostępnych w sali lekcyjnej: dokumentacji rysunkowej budynków; przyrządów kreślarskich i pomiarowych, podręczników, zasad i warunków montażu przewodów, uzbrojenia, przyborów i urządzeń instalacji budowlanych; zasad prowadzenia przewodów instalacji budowlanych w budynku; zasobów internetowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, drukarką. Sporządzone opracowanie będziesz prezentował na forum grupy (ok. 10 minut). Wersję elektroniczną i drukowaną opracowania zadania przekażesz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej, w której poza wyposażeniem standardowym w meble szkolne (stoliki, krzesła), powinna posiadać: stanowisko komputerowe podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem, ze skanerem oraz projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, program do wykonywania rysunków technicznych, stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych, pomoce dydaktyczne do realizacji jednostki modułowej „Sporządzanie dokumentacji budowlanej”. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne z jednostki modułowej „Sporządzanie dokumentacji budowlanej” powinny się znajdować: pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, normy dotyczące wykonywania rysunków technicznych; stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych, pomoce multimedialne dotyczące rysunku technicznego; drukarka, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego skaner, ploter oraz zestaw interaktywny. Komputery z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla jednego ucznia, 1 stanowisko dla nauczyciela), zestaw interaktywny. Zestawy ćwiczeń praktycznych dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się, aby jednostka modułowa „Sporządzanie dokumentacji budowlanej” była realizowana z zastosowaniem praktycznych metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. Powinny być kształtowane umiejętności związane z czytaniem dokumentacji projektowej sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych, posługiwaniem się terminologią specjalistyczną oraz umiejętności tworzenia szkiców i rysunków metodą wykreślną a także z wykorzystaniem narzędzi programów komputerowych do sporządzanie rysunków technicznych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych w celu uzyskania fragmentów dokumentacji technicznej sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych,. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń (instruktaż i ćwiczenie). Metoda ta zawiera opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: pracy indywidualnej oraz pracy w kilkuosobowym zespole. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w szczegółowych celach kształcenia. Proponuje się, aby oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się, dokonać na podstawie oceny wykonanych ćwiczeń praktycznych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.4. M1.J4 Wykonywanie robót ziemnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(7)10. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji robót związanych z budową, remontem i modernizacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych PKZ (B.e)(11)1. dokonać klasyfikacji gruntów; Poziom wymagań programowych (P lub PP) P PKZ (B.e)(11)2. dokonać analizy określonych właściwości gruntów mających wpływ na przebieg robót ziemnych; PKZ (B.e)(11)3. sklasyfikować rodzaje badań gruntów; Kategoria taksonomiczna C P C P C P C Materiał kształcenia Organizacja stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji robót związanych z budową, remontem i modernizacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Rodzaje badań gruntów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ (B.e)(11)4. wyjaśnić geotechniczne metody badania gruntów; P C PKZ (B.e)(12)1. sklasyfikować rodzaje robót ziemnych; P C PKZ (B.e)(12)2. porównać metody wykopowe i bezwykopowe układania sieci komunalnych; PKZ (B.e)(12)3. dobrać maszyny, sprzęt i narzędzia do robót ziemnych w zależności od rodzaju gruntu; PKZ (B.e)(12)4. ustalić wielkości charakterystyczne wykopu i nasypu; P C P C P C PKZ (B.e)(12)5. ustalić sposoby zabezpieczania ścian wykopów w zależności od rodzaju gruntu i głębokości wykopu; PKZ (B.e)(12)6. ustalić sposób zabezpieczenia skarp nasypów; P C P C PKZ (B.e)(12)7. ustalić sposoby odwadniania wykopów; P C PKZ (B.e)(12)8. wyjaśnić sposób zagęszczenia mas ziemnych; P C PKZ (B.e)(12)9. dobrać środki transportu mas ziemnych; P C PKZ (B.e)(12)10. zinterpretować warunki techniczne wykonania i odbioru robót ziemnych; B.8.1(7) 1. ustalić kolejność robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i remontów sieci wodociągowej; B.8.1(7) 2. ustalić miejsca magazynowania materiałów instalacyjnych na placu budowy i remontów sieci wodociągowej; B.8.1(7))3. ustalić rozmieszczenie obiektów biurowo socjalnych na placu budowy i remontów sieci wodociągowej; B.8.1(7) 4. ustalić kolejność robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i remontu sieci kanalizacyjnej; B.8.1(7) 5. ustalić miejsca magazynowania materiałów instalacyjnych na placu budowy i remontu sieci kanalizacyjnej; B.8.1(7)6. ustalić rozmieszczenie obiektów biurowo socjalnych na placu budowy i remontu sieci kanalizacyjnej; B.8.1(7)7. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem sieci wodociągowych; B.8.1(7)8. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C P C P C B.8.1(7)9. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem P C Geotechniczne metody badania gruntów. Rodzaje robót ziemnych. Metody wykopowe i bezwykopowe układania sieci komunalnych. Maszyny, sprzęt i narzędzia do robót ziemnych. Wielkości charakterystyczne wykopu i nasypu. Sposoby zabezpieczania ścian wykopów w zależności od rodzaju gruntu i głębokości wykopu. Sposoby zabezpieczanie skarp nasypów. Sposoby odwadniania wykopów. Sposoby zagęszczania mas ziemnych. Transport mas ziemnych. Warunki techniczne wykonywania i odbioru robót ziemnych. Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z budową oraz z remontem sieci wodociągowych. Znakowanie i zabezpieczanie terenu robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych. Zasady doboru sprzętu i narzędzi do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci wodociągowych. Zasady doboru sprzętu i narzędzi do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci kanalizacyjnych. Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z budową oraz z remontem sieci kanalizacyjnych. Znakowanie i zabezpieczanie terenu robót związanych z budową i remontem sieci kanalizacyjnych. Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z budową oraz z remontem gazociągów i przyłączy gazowych. Znakowanie i zabezpieczanie terenu robót Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego sieci kanalizacyjnych; B.8.1(7)10. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(8)1. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci wodociągowych; B.8.1(8)2. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci kanalizacyjnych; B.8.1(8)3. wykonać roboty ziemne związane z budową sieci kanalizacyjnych; P C P C P C P C P C B.8.1(9)1. wykonać podłoże pod rury sieci wodociągowej; B.8.1(9)2. wykonać bloki oporowe dla przewodów sieci wodociągowej; P B.8.1(9)3. wykonać studnie wodomierzowe i studnie wodociągowe w celu montażu w nich elementów armatury wodociągowej; C P C B.8.1(9)4. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z przekraczaniem przez wodociąg przeszkód terenowych; P C B.8.1(9)5. wykonać podłoże pod rury sieci kanalizacyjnej; P C P C P C P C P C P C P C P C P C B.8.1(9)6. wykonać studnie rewizyjne oraz inne elementy uzbrojenia sieci kanalizacyjnej; B.8.1(9)7. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z przekraczaniem przeszkód terenowych przez przewody sieci kanalizacyjnej; B.8.2(7)1. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(7)2. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(8)1. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(8)2. wykonać roboty ziemne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.3(7)1. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem sieci i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(7)2. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych; związanych z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych. Zasady doboru sprzętu i narzędzi do wykonania robót ziemnych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych. Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z budową oraz z remontem sieci i węzłów ciepłowniczych. Znakowanie i zabezpieczanie terenu robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych. Zasady doboru sprzętu i narzędzi do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych. Wykonywanie pomocniczych robót murarskich i betoniarskich związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 25 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.3(8)1. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(8)2. wykonać roboty ziemne związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(9)1. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową sieci ciepłowniczych B.8.3(9)2. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową węzłów ciepłowniczych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego P C P C P C P C KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za przygotowanie propozycji wykonania w wybranej metodzie robót ziemnych na wskazanym odcinku planowanej sieci kanalizacyjnej. W ramach zadania opracuj: etapy wykonania robót ziemnych, dobór metody przeprowadzenia robót ziemnych, uzasadnienie zastosowanej metody. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole korzystając z dostępnych w sali lekcyjnej: dokumentacji rysunkowej sieci kanalizacyjne, podręczników, literatury branżowej oraz zasobów internetowych dotyczących gruntów budowlanych i robót ziemnych, warunków technicznych wykonania i odbioru robót ziemnych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, drukarką. Sporządzone opracowanie będziesz prezentował wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (ok. 10 minut). Wersję elektroniczną i drukowaną opracowania zadania przekażesz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w sali lekcyjnej, w której poza wyposażeniem standardowym w meble szkolne (stoliki, krzesła), powinien znajdować się zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki, pomoce dydaktyczne do realizacji jednostki modułowej „Wykonywanie robót ziemnych”. Środki dydaktyczne W sali lekcyjnej, w której będą prowadzone zajęcia edukacyjne z jednostki modułowej „Wykonywanie robót ziemnych” powinny znajdować się: literatura zawierająca informacje o gruntach i robotach ziemnych, próbki gruntów, literatura zawierająca informacje o robotach ziemnych, katalogi: maszyn, narzędzi i sprzętu do robót ziemnych, modele wykopów i nasypów, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne dotyczące wykonywania robót ziemnych różnymi metodami, czasopisma branżowe. Zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu. Pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, pomoce multimedialne dotyczące gruntów budowlanych i robót ziemnych. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się, aby jednostka modułowa „Wykonywanie robót ziemnych” była realizowana z zastosowaniem między innymi metod kształcenia: podających, eksponujących, aktywizujących i problemowych. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. Powinny być kształtowane umiejętności związane z: klasyfikowaniem gruntów, analizowaniem określonych właściwości gruntów mających wpływ na przebieg robót ziemnych, klasyfikowaniem robót ziemnych oraz dobieraniem metod ich wykonywania i zabezpieczania ścian wykopów i nasypów, sposobami odwadniania wykopów, posługiwaniem się terminologią specjalistyczną dotyczącą gruntów budowlanych. W celu ułatwienia zrozumienia przez uczniów realizowanych treści kształcenia, wskazane jest prezentowanie filmów dotyczących infrastruktury podziemnej oraz technologii ich wykonywania, organizowanie wycieczek dydaktycznych na teren budowy. Uczniowie powinni pracować samodzielnie lub w zespołach 2 – 4 osobowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 26 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: pracy indywidualnej oraz pracy w kilkuosobowym zespole. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w szczegółowych celach kształcenia. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanego i zaprezentowanego projektu (na którą będzie się składać: wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura pracy oraz sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za prezentację ćwiczeń, ich poprawność oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 27 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 2. M2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci komunalnych 2.1. M2.J1 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych 2.2. M2.J2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci gazowych 2.3. M2.J3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci ciepłowniczych 2.1. M2.J1 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych (P lub PP) Kategoria taksonomiczna P D P C P D P D P C P C P C P C P B P C P B P C P B BHP(4) 1. przewidzieć zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem sieci wodociągowych; BHP(4) 2. przewidzieć zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem sieci kanalizacyjnych; BHP(4)6. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych; BHP(4)7. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i instalacji kanalizacyjnych; BHP(7)1. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci wodociągowych; BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci kanalizacyjnych; BHP(8)1. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci wodociągowych; BHP(8)2. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(6)1. rozpoznać materiały stosowane do budowy sieci wodociągowych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(6) 2. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(6)3. rozpoznać materiały stosowane do budowy sieci kanalizacyjnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(6)4. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(9)1. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie obiektów sieci wodociągowych; Materiał kształcenia Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem sieci wodociągowych. Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem sieci kanalizacyjnych. Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem instalacji wodociągowych. Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem instalacji kanalizacyjnych. Organizacja stanowiska pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci wodociągowych. Organizacja stanowiska pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci kanalizacyjnych. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci kanalizacyjnych. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci wodociągowych. Materiały stosowane do budowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 28 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(9)2. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie obiektów sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(9)3. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie obiektów sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(9)4. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie obiektów sieci kanalizacyjnych; B.9.1(1)1. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód powierzchniowych płynących; B.9.1(1)2. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód powierzchniowych stojących; B.9.1(1)3. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód podziemnych strefy aeracji; B.9.1(1)4. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód podziemnych strefy saturacji; B.9.1(2)1. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne ujęć wód powierzchniowych płynących; B.9.1(2)2. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne ujęć wód powierzchniowych stojących; B.9.1(2)3. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne ujęć wód podziemnych; P C P B P C P B P B P B P B P B P B P B B.9.1(2)4. ustalić zasięg strefy ochrony sanitarnej ujęć i źródeł wody; P C B.8.1(1)1. rozpoznać układy sieci wodociągowych; P B B.8.1(1)2. rozpoznać rodzaje przewodów sieci wodociągowej; P B B.8.1(1)3. rozpoznać układy sieci kanalizacyjnych; P B B.8.1(1)4. rozpoznać rodzaje przewodów sieci kanalizacyjnej; P B P B P B P B P A P B B.8.1(1)5. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne sieci kanalizacyjnej konwencjonalnej i niekonwencjonalnej; B.8.1(2)1. rozróżnić rodzaje przyłączy wodociągowych; B.8.1(2)2. wymienić zasady wykonywania przyłącza wodociągowego z zastosowaniem trójnika; B.8.1(2)3. wymienić zasady wykonywania przyłącza wodociągowego z zastosowaniem opaski; B.8.1(2)4. rozpoznać rodzaje przyłączy kanalizacyjnych; Oznaczenia stosowane w materiałach do budowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie obiektów sieci wodociągowych oraz obiektów sieci kanalizacyjnych. Wody powierzchniowe - charakterystyka. Wody podziemne - charakterystyka. Wody płynące – charakterystyka. Ujęcia wód powierzchniowych płynących i stojących. Ujęcia wód podziemnych. Strefy ochrony sanitarnej ujęć i źródeł wody. Układy sieci wodociągowych. Układy sieci kanalizacyjnej. Rodzaje przewodów sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Kanalizacja konwencjonalna i niekonwencjonalna. Przyłącze wodociągowe. Zasady wykonywania przyłączy wodociągowych. Wykonywanie przyłączy wodociągowych. Przyłącze kanalizacyjne. Zasady wykonywania przyłączy kanalizacyjnych. Wykonywanie przyłączy kanalizacyjnych. Wytyczne techniczno-budowlanych w zakresie włączenia przykanalika do sieci kanalizacyjnej poprzez studnię rewizyjną. Obiekty sieci wodociągowych. Zbiorniki do magazynowania wody. Pompy do ścieków i pompownie kanalizacyjne. Dokumentacja projektowa sieci wodociągowej. Dokumentacja projektowa sieci kanalizacyjnej. Zasady sytuowania przewodów sieci wodociągowej. Zasady sytuowania przewodów sieci kanalizacyjnej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 29 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.1(2)5. zinterpretować zapisy zawarte w wytycznych techniczno-budowlanych w zakresie włączenia przykanalika do sieci kanalizacyjnej poprzez studnię rewizyjną; B.8.1(2)6. zinterpretować zapisy zawarte w wytycznych techniczno-budowlanych w zakresie włączenia przykanalika do sieci kanalizacyjnej poprzez trójnik; B.8.1(3)1. rozpoznać obiekty sieci wodociągowych na podstawie oznaczeń graficznych, schematów technologicznych, budowy oraz przeznaczenia; B.8.1(3)2. wyjaśnić funkcje zbiorników do magazynowania wody w zależności od ich przeznaczenia i usytuowania; B.8.1(3)3. rozpoznać pompy i pompownie wodociągowe; P C P C P B P C P B B.8.1(3)4. wyjaśnić funkcje wyposażenia pompowni wodociągowej; P C B.8.1(3)6. rozpoznać pompy do ścieków i pompownie kanalizacyjne; P B B.8.1(3)7. wyjaśnić funkcje wyposażenia pompowni kanalizacyjnych; P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C B.8.1(4)1. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej sieci wodociągowych B.8.1(4)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu sieci wodociągowych na planach sytuacyjnych; B.8.1(4)3. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej sieci kanalizacyjnych; B.8.1(4)4. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu sieci kanalizacyjnych na planach sytuacyjnych; B.8.1(5)1. zaplanować kolejność robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)2. ustalić kolejność robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)3. ustalić zakres robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)4. zaplanować metody organizacji robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)5. zaplanować kolejność robót związanych z wykonaniem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(5)6. ustalić kolejność robót związanych z wykonaniem sieci kanalizacyjnych; P C B.8.1(5)7. ustalić zakres robót związanych z wykonaniem sieci kanalizacyjnych; P C B.8.1(5)8. zaplanować metody organizacji robót związanych z wykonaniem sieci P C Organizacja robót związanych z budową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Zagospodarowanie terenu budowy i remontu sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. Dobór materiałów, armatury, urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej oraz aparatury zabezpieczającej. Dobór narzędzi do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. Technologie wykonywania sieci wodociągowych. Technologie wykonywania sieci kanalizacyjnych. Zabezpieczenia antykorozyjne przewodów wodociągowych i przewodów kanalizacyjnych. Obmiar robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. Obmiar robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. Czynności związane z dezynfekcją sieci wodociągowych. Czynności związane z płukaniem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. Próby szczelności sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. Czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego kanalizacyjnych; B.8.1(6)2. sporządzić kalkulację kosztów wykonania robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; B.8.1(6)3. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do budowy i remontu sieci kanalizacyjnych; B.8.1(10)1. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci wodociągowych; B.8.1(10)2. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do remontu sieci wodociągowych; B.8.1(10)3. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolnopomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci wodociągowych; B.8.1(10)4. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci kanalizacyjnych; B.8.1(10)5. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do remontu sieci kanalizacyjnych; B.8.1(10)6. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolnopomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci kanalizacyjnych; B.8.1(11)1. dobrać sprzęt i narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci wodociągowych; B.8.1(11)2. sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci wodociągowych; B.8.1(12)1. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarowej sieci wodociągowych; B.8.1(12)2. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarowej sieci wodociągowych; B.8.1(12)3. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno - pomiarowej sieci kanalizacyjnych; B.8.1(12)4. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno - pomiarowej sieci kanalizacyjnych; B.8.1(13)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne przewodów sieci wodociągowych; B.8.1(13)2. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne przewodów sieci kanalizacyjnych; B.8.1(14)1. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 31 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.1(14)2. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; B.8.1(14)3. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(14)4. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową sieci kanalizacyjnych B.8.1(15)1. ustalić dawkę i rodzaj środka stosowanego do dezynfekcji sieci wodociągowych; B.8.1(15)2. wyjaśnić sposób postępowania podczas dezynfekcji sieci wodociągowych; B.8.1(16)1. wyjaśnić sposób przeprowadzenia płukania sieci wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C P C B.8.1(16)4. zinterpretować warunki przeprowadzenia płukania sieci kanalizacyjnej; P C B.8.1(16)5. wykonać płukanie sieci wodociągowej; P C B.8.1(16)6. sporządzić dokumentację z wykonania płukania sieci wodociągowej; P C B.8.1(16)7. wykonać płukanie sieci kanalizacyjnej; P C B.8.1(16)8. sporządzić dokumentację z wykonania płukania sieci kanalizacyjnej; P C P C P C P C P C B.8.1(17)5. przeprowadzić próbę szczelności odcinka sieci wodociągowej; P C B.8.1(17)6. sporządzić dokumentację z przeprowadzonej próby szczelności odcinka wodociągu; P C B.8.1(17)7. sporządzić dokumentację z przeprowadzonej próby szczelności całego P C B.8.1(16)2. zinterpretować warunki przeprowadzenia płukania sieci wodociągowych; B.8.1(16)3. wyjaśnić sposób przeprowadzenia płukania sieci kanalizacyjnej; B.8.1(17)1. zinterpretować warunki przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności odcinka sieci wodociągowej; B.8.1(17)2. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności całego wodociągu; B.8.1(17)3. zinterpretować warunki przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności odcinka sieci kanalizacyjnej; B.8.1(17)4. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności sieci kanalizacyjnej; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 32 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego wodociągu; B.8.1(17)8. przeprowadzić próbę szczelności sieci kanalizacyjnej; P C B.8.1(17)9. sporządzić dokumentację z przeprowadzonej próby szczelności sieci P C kanalizacyjnej; B.8.1(18)1. zinterpretować zasady konserwacji, napraw i modernizacji sieci P C wodociągowych; B.8.1(18)2. zinterpretować zasady użytkowania, konserwacji, napraw P i modernizacji zbiorników wodociągowych, pompowni wodociągowych; C B.8.1(18)3. wyjaśnić zasady konserwacji, napraw i modernizacji sieci P C kanalizacyjnych; B.8.1(18)4. ustalić zakres czynności przeprowadzania konserwacji, napraw i modernizacji sieci kanalizacyjnych konwencjonalnych i niekonwencjonalnych P C oraz pompowni ściekowych; B.8.1(18)5. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją P C sieci wodociągowych; B.8.1(18)6. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją P C sieci kanalizacyjnych; KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za opracowanie szczegółowego wykazu czynności technologicznych wymaganych dla wykonania odcinka przewodu rozdzielczego sieci wodociągowej na podstawie dokumentacji projektowej. Wykaz powinien obejmować swoim zakresem prace przygotowawcze i montażowe, skład ekipy i jej kwalifikacje oraz wymagane przepisami środki ochrony indywidualnej. Po opracowaniu wykazu powinieneś wykonać połączenie dwóch odcinków wodociągu z polietylenu o zadanej długości metodą zgrzewania doczołowego. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole korzystając z dostępnych w pracowni materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru sieci wodociągowych, zasobów internetowych oraz instrukcji zgrzewania doczołowego. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone oraz stanowisko do montażu rurociągów z tworzyw sztucznych wyposażone w sprzęt, narzędzia i aparaturę kontrolno - pomiarową. Sporządzone opracowanie będziesz prezentować wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (10 minut) oraz przekażecie je w wersji elektronicznej i drukowanej do oceny. Wykonany odcinek sieci wodociągowej podlegać będzie ocenie przez nauczyciela/instruktora posiadającego uprawnienia do zgrzewania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni sieci komunalnych, w której powinny znajdować się: komputer z dostępem do Internetu - 1 stanowisko dla każdego ucznia, urządzenia multimedialne oraz w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego lub u pracodawcy wyposażonych w sprzęt, narzędzia i aparaturę kontrolno – pomiarową niezbędną do przeprowadzania prac montażowych, remontowych oraz eksploatacyjnych związanych z sieciami wodociągowymi. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem, ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki; odcinki rur i uzbrojenie sieci wodociągowych, modele i przekroje elementów uzbrojenia sieci wodociągowych, katalogi maszyn Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 33 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego i urządzeń do robót sieciowych, schematy budowy elementów uzbrojenia sieci wodociągowych, filmy instruktażowe dotyczące montażu, obsługi, konserwacji oraz prac kontrolnopomiarowych sieci wodociągowych, modele, makiety i schematy sieci wodociągowych, instrukcje dotyczące technik wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych różnych materiałów sieciowych oraz wykonywania robót ziemnych i montażowych, specyfikacje techniczne warunków wykonania oraz odbioru robót związanych z budową sieci wodociągowych, cenniki i katalogi materiałów i elementów uzbrojenia sieci wodociągowych, zestaw przepisów prawa budowlanego i wytycznych wykonania i odbioru sieci wodociągowych. Stanowisko montażu sieci komunalnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: stół warsztatowy z imadłem, narzędzia monterskie i traserskie, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych oraz przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu jednostki modułowej należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią techniczną z zakresu gospodarki wodnej. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu, projektów oraz ćwiczeń praktycznych. Zajęcia należy prowadzić w warsztatach szkolnych, pracowni sieci komunalnych oraz w kooperacji z zakładem realizującym prace związane z wykonawstwem i eksploatacją sieci wodociągowych. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych pod nadzorem nauczyciela lub instruktora posiadającego wymagane uprawnienia do wykonywania połączeń zgrzewanych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie wykonywali czynności związane z budową, konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych stosując technologie połączeń rozłącznych i nierozłącznych. Istnieje konieczność, by prace były wykonywane w warunkach zbliżonych do warunków rzeczywistych, na symulowanych stanowiskach pracy, pod ścisłą opieką i nadzorem nauczyciela/instruktora. Podczas realizacji programu uczniowie powinni również opracować projekt dotyczący wykonania i odbioru odcinka sieci wodociągowej. Podczas sporządzania projektów należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami na teren budowy sieci wodociągowych co ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, prezentacji projektu. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się terminologią zawodową, posługiwanie się dokumentacją projektową, dobór technologii wykonania sieci wodociągowej, planowanie kolejności i zakresu robót związanych z budową sieci wodociągowych, korzystanie z różnych źródeł informacji, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Podczas sprawdzania i oceniania projektów proponuje się zwracać uwagę na: Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 34 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego trafność koncepcji projektu, poprawność i staranność wykonania, posługiwanie się normami, katalogami i literaturą techniczną, systematyczność oraz terminowość wykonania projektu. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, sprawdzianu praktycznego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 35 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 2.2. M2.J2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci gazowych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(4)5. dokonać analizy zagrożeń związanych z występowaniem środowiska gazów palnych i toksycznych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna D BHP(4) 8. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i instalacji gazowych P D BHP(4)13. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z budową gazociągów, przyłączy gazowych oraz robót ziemnych P C BHP(7)3. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci gazowych P C BHP(8)3.zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci gazowych P B PKZ (B.e)(8)1. rozróżnić rodzaje paliw gazowych; P C PKZ (B.e)(8)2. dokonać klasyfikacji paliw gazowych według Polskiej Normy na grupy i podgrupy; P C PKZ (B.e)(8)3. wyjaśnić właściwości fizyczne i chemiczne paliw gazowych; P C PKZ (B.e)(8)4. wyjaśnić wybuchowe i toksyczne właściwości gazów palnych; P C PKZ (B.e)(8)5. wyjaśnić zakres i kierunki stosowania paliw gazowych; P C PKZ (B.e)(8)6. wyjaśnić rozmieszczenie zasobów gazu ziemnego w Polsce i na świecie; P C Materiał kształcenia - Zagrożenia związane z występowaniem środowiska gazów palnych i toksycznych - Zasady bhp obowiązujące podczas budowy i eksploatacji sieci gazowych Materiały do budowy gazociągów i przyłączy gazowych Urządzenia energetyczne obiektów sieci gazowych Układy sieci gazowych Obiekty sieci gazowych Gazociągi i przyłącza gazowe – podział i klasyfikacja Elementy uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych Zasady bezpiecznego sytuowania gazociągów i przyłączy gazowych Miejsca instalowania elementów uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych Zasady znakowania gazociągów i przyłączy gazowych Warunki techniczne instalowania kurków głównych Dokumentacja projektowa sieci gazowych Plany sytuacyjne sieci gazowych Technologie montażu gazociągów i przyłączy gazowych Zasady wykonywania robót przygotowawczych, montażowych i zakończeniowych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 36 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(6)5. rozpoznać materiały stosowane do budowy gazociągów i przyłączy gazowych oraz ich oznaczenia P B PKZ(B.e)(6)6. zidentyfikować właściwości materiałów stosowanych do budowy gazociągów i przyłączy gazowych P C B.8.2(1)1. rozpoznać układy sieci gazowych oraz ich wzajemne powiązania P B B.8.2(1)2. wyjaśnić funkcję obiektów sieci gazowych P C PKZ(B.e)(9)5. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie obiektów sieci gazowych P B PKZ(B.e)(9)6. wyjaśnić cel i warunki instalowania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie obiektów sieci gazowych P C B.8.2(1)3. rozpoznać obiekty sieci gazowych na podstawie ich budowy, przeznaczenia, schematów technologicznych oraz oznaczeń graficznych B.8.2(2)1. sklasyfikować gazociągi i przyłącza gazowe według określonych kryteriów B.8.2(2)2.wyjaśnić funkcje gazociągów i przyłączy gazowych w układzie sieci gazowych B.8.2(2)3. rozpoznać rodzaje i układy gazociągów w dokumentacji projektowej sieci gazowych B.8.2(3)1. rozpoznać elementy uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych P B P C P C P B P B B.8.2(3)2. zidentyfikować cel instalowania elementów uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(3)3. ustalić miejsca instalowania elementów uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(3)4. wyjaśnić zasady bezpiecznego sytuowania i wykonywania gazociągów oraz przyłączy gazowych B.8.2(3) 5. zinterpretować zapisy zawarte w wytycznych techniczno budowlanych dotyczących instalowania kurka głównego P C P C P C P C Metody planowania i organizacji robót montażowych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych Zasady przeprowadzania konserwacji, remontów i modernizacji sieci gazowych Zabezpieczenia antykorozyjne gazociągów, przyłączy i obiektów sieci gazowych Zasady odpowietrzania gazociągów i przyłączy gazowych Zasady przeprowadzania prób ciśnieniowych i szczelności gazociągów, przyłączy gazowych oraz ich dokumentowanie Procedury prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych obowiązujące podczas prac związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych oraz prac konserwacyjnych, naprawczych i modernizacyjnych Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania sieci gazowych, ich eksploatacji, konserwacji i naprawy Zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z budową gazociągów, przyłączy gazowych oraz robót ziemnych Organizacja stanowiska pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci gazowych Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci gazowych Zasady sporządzania rysunków technicznych, szkiców roboczych i inwentaryzacyjnych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych Zasady sporządzania zapotrzebowania na materiały do budowy remontu sieci gazowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 37 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.2(4)1. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu gazociągów i przyłączy gazowych zawarte w dokumentacji projektowej sieci gazowych B.8.2(4)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu gazociągów i przyłączy gazowych zawarte na planach sytuacyjnych B.8.2(5)1. zaplanować kolejność czynności technologicznych wymaganych dla montażu gazociągów, przyłączy gazowych oraz ich elementów uzbrojenia B.8.2(5)2. ustalić kolejność robót przygotowawczych i montażowych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)3. wyjaśnić zasady wykonywania robót związanych z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)4. zaplanować metody organizacji robót związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)5. wyjaśnić zasady przeprowadzania remontów oraz modernizacji gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)6. zaplanować kolejność i zakres robót związanych z remontem i modernizacją gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(6)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do budowy i remontu sieci gazowych B.8.2(6)2. sporządzić kalkulację kosztów wykonania robót związanych z budową i remontem sieci gazowych B.8.2(9)1.dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci gazowych B.8.2(9)2. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do remontu sieci gazowych B.8.2(9)3. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolnopomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci gazowych B.8.2(10)1. dobrać sprzęt i narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(10)2. sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci gazowych B.8.2(11)1. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarową gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(11)2. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarowej gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(12)1. rozpoznać metody zabezpieczania antykorozyjnego gazociągów i przyłączy gazowych P C P C P C P C P C PP D P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C Zasady kalkulowania kosztów robót związanych z budową i remontem sieci gazowych Wykonywanie prac przygotowawczych związanych z budową oraz z remontem gazociągów i przyłączy gazowych Znakowanie i zabezpieczanie terenu robót związanych z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych Zasady doboru sprzętu i narzędzi do wykonania robót ziemnych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych Zasady doboru i oceny jakości materiałów, uzbrojenia, urządzeń, aparatury kontrolnopomiarowej i zabezpieczającej do budowy i remontu sieci gazowych Zasady doboru oraz oceny stanu technicznego sprzętu i narzędzi do montażu i remontów rurociągów oraz uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych Zasady wykonywania połączeń i montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolnopomiarową gazociągów i przyłączy gazowych w różnych technologiach Zasady kontroli jakości połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolnopomiarową gazociągów i przyłączy gazowych Wykonywanie zabezpieczeń antykorozyjnych gazociągów i przyłączy gazowych Zasady wykonywania obmiaru robót związanych z budową i remontem sieci gazowych Czynności związane z odpowietrzaniem przyłączy gazowych Znakowanie gazociągów i przyłączy gazowych Przeprowadzanie konserwacji, napraw i modernizacji sieci gazowych zgodnie z procedurami prac niebezpiecznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 38 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.2(12)2. wyjaśnić zasady obowiązujące przy wykonywaniu zabezpieczeń antykorozyjnych gazociągów, przyłączy gazowych oraz w obiektach sieci gazowych B.8.2(12)3. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(13)1. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci gazowych B.8.2(13)2. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową i remontem sieci gazowych B.8.2(14)1. zinterpretować zasady i procedury obowiązujące podczas odpowietrzania gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(14)2. zaplanować kolejność czynności podczas odpowietrzenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(14)3. wykonać czynności związane z odpowietrzeniem gazociągów zgodnie z obowiązującymi procedurami B.8.2(14)4. wykonać czynności związane z odpowietrzeniem przyłączy gazowych zgodnie z obowiązującymi procedurami B.8.2(15)1. wyjaśnić zasady znakowania gazociągów i przyłączy gazowych P C i gazoniebezpiecznych B.8.2(15)2. wykonać czynności związane ze znakowaniem gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(16)1. zinterpretować warunki przeprowadzania i dokumentowania prób ciśnieniowych i szczelności gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(16)2. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzania prób ciśnieniowych oraz szczelności gazociągów B.8.2(16)3. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzania prób ciśnieniowych oraz szczelności przyłączy gazowych B.8.2(17)1. zinterpretować zasady obowiązujące podczas przeprowadzania czynności związanych z przeprowadzaniem konserwacji, naprawy i modernizacji gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(17)2. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach obowiązujących podczas przeprowadzania napraw i modernizacji gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(17)3. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami B.8.2(18)1. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych podczas prac na czynnych sieciach gazowych P C P C P C P C P C PP C PP D P C PP C P C P C P C P C PP C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 39 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.2(18)2. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego PP C Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za opracowanie szczegółowego wykazu czynności technologicznych wymaganych dla wykonania gazociągu rozdzielczego niskiego ciśnienia na podstawie dokumentacji projektowej. Wykaz powinien obejmować swoim zakresem prace przygotowawcze i montażowe, skład ekipy i jej kwalifikacje oraz wymagane przepisami środki ochrony indywidualnej. Po opracowaniu wykazu powinieneś wykonać połączenie dwóch odcinków gazociągu z polietylenu o zadanej długości metodą zgrzewania doczołowego. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole korzystając z dostępnych w pracowni materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru gazociągów, zasobów internetowych oraz instrukcji zgrzewania doczołowego. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone oraz stanowisko do montażu rurociągów z tworzyw sztucznych wyposażone w sprzęt, narzędzia i aparaturę kontrolno - pomiarową. Sporządzone opracowanie będziesz prezentować wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (10 minut) oraz przekażecie je w wersji elektronicznej i drukowanej do oceny. Wykonany odcinek gazociągu podlegać będzie ocenie przez nauczyciela/instruktora posiadającego uprawnienia do zgrzewania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni sieci komunalnych, w której powinny znajdować się: komputer z dostępem do Internetu - 1 stanowisko dla każdego ucznia, urządzenia multimedialne oraz w warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego lub u pracodawcy wyposażonych w sprzęt, narzędzia i aparaturę kontrolno – pomiarową niezbędną do przeprowadzania prac montażowych, remontowych oraz eksploatacyjnych związanych z sieciami gazowymi. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem, ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki; odcinki rur i uzbrojenie gazociągów oraz przyłączy gazowych, modele i przekroje elementów wyposażenia sieci gazowych, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, katalogi maszyn i urządzeń do robót sieciowych, schematy budowy urządzeń stanowiących wyposażenie sieci gazowych, filmy instruktażowe dotyczące montażu, obsługi, konserwacji oraz prac kontrolno-pomiarowych sieci gazowych, modele, makiety i schematy sieci gazowych oraz elementów ich wyposażenia, instrukcje dotyczące technik wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych różnych materiałów sieciowych oraz wykonywania robót ziemnych i montażowych, specyfikacje techniczne warunków wykonania oraz odbioru robót związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych, cenniki i katalogi materiałów i elementów wyposażenia sieci gazowych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego. Stanowisko montażu sieci komunalnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: stół warsztatowy z imadłem, narzędzia monterskie i traserskie, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych oraz przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią techniczną z zakresu gospodarki paliwowo-energetycznej. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu, projektów oraz ćwiczeń praktycznych. Zajęcia należy prowadzić w warsztatach szkolnych, pracowni sieci komunalnych oraz w kooperacji z zakładem realizującym prace związane z wykonawstwem i eksploatacją sieci gazowych. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych pod nadzorem nauczyciela lub instruktora posiadającego wymagane uprawnienia do wykonywania połączeń zgrzewanych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie wykonywali czynności związane z budową, konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych stosując technologie połączeń rozłącznych i zgrzewanych. Istnieje konieczność, by prace były wykonywane w warunkach zbliżonych do warunków rzeczywistych, na symulowanych stanowiskach pracy, pod ścisłą opieką i nadzorem nauczyciela/instruktora. Podczas realizacji programu uczniowie powinni również opracować projekt dotyczący wykonania i odbioru odcinka sieci gazowej lub przyłącza gazowego. Podczas sporządzania projektów należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 40 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami na teren budowy sieci gazowej ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, prezentacji projektu. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się terminologią zawodową, selekcjonowanie i interpretowanie informacji zawartych w dokumentacji projektowej, planowanie zakresu i kolejności robót związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych, posługiwanie się dokumentacją projektową, umiejętność organizacji stanowiska pracy, posługiwanie się sprzętem, narzędziami i aparaturą kontrolno-pomiarową, umiejętność wykonywania zadania zawodowego z przestrzeganiem zasad określonej technologii, samodoskonalenie wyrażone korzystaniem z różnych źródeł informacji, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Podczas sprawdzania i oceniania prac realizowanych metodą projektów proponuje się zwracać uwagę na: trafność koncepcji projektu, poprawność i staranność wykonania, wykorzystywanie informacji zawartych w normach, katalogach i literaturze technicznej, systematyczność pracy oraz terminowość wykonania projektu. Podczas oceniania prac realizowanych metodą ćwiczeń praktycznych i zadań wytwórczych proponuje się zwracać uwagę na: poprawność i staranność wykonania, przestrzeganie zasad i przepisów bhp, zgodność z dokumentacją lub poleceniem, systematyczność pracy. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, poprawność wykonania ćwiczeń, ocenę projektu oraz umiejętność prezentacji rezultatów swojej pracy na forum klasy. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 41 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 2.3. M2.J3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci ciepłowniczych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(4) 9. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych BHP(4)14. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna D P D BHP(7)4. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(6)7. rozpoznać materiały stosowane do budowy sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(6)8. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do budowy sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(9)7. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(9)8. wyjaśnić cel i warunki instalowania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(1)1. rozpoznać rodzaje, układy i systemy sieci ciepłowniczych P C P B P B P B P C P B B.8.3(1)2. wyjaśnić funkcje sieci ciepłowniczych P C B.8.3(1)3. wyjaśnić funkcję obiektów sieci ciepłowniczych P C B.8.3(2)1. dokonać klasyfikacji węzłów ciepłowniczych P C B.8.3(2)2. rozpoznać węzły ciepłownicze na podstawie ich budowy, wyposażenia, funkcji, schematów technologicznych oraz oznaczeń P B Materiał kształcenia Zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych. Organizacja stanowiska pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci i węzłów ciepłowniczych. Materiały do budowy sieci i węzłów ciepłowniczych. Urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie sieci i węzłów ciepłowniczych Rodzaje, układy i systemy sieci ciepłowniczych Obiekty sieci ciepłowniczych Węzły ciepłownicze – przeznaczenie, wyposażenie i klasyfikacja Elementy uzbrojenia sieci ciepłowniczych Elementy uzbrojenia węzłów ciepłowniczych Miejsca instalowania elementów uzbrojenia sieci ciepłowniczych Miejsca instalowania elementów uzbrojenia węzłów ciepłowniczych Zasady znakowania węzłów i sieci ciepłowniczych Dokumentacja projektowa sieci ciepłowniczych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 42 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.3(3) 1. rozpoznać elementy uzbrojenia sieci ciepłowniczych P B B.8.3(3) 2. zidentyfikować cel instalowania elementów uzbrojenia sieci ciepłowniczych B.8.3(3) 3. ustalić miejsca instalowania elementów uzbrojenia sieci ciepłowniczych B.8.3(3) 4. rozpoznać elementy wyposażenia węzłów ciepłowniczych P C P C P B B.8.3(3) 5. zidentyfikować funkcje spełniane przez elementy wyposażenia węzłów ciepłowniczych B.8.3(3) 6. ustalić miejsce instalowania elementów wyposażenia węzłów ciepłowniczych B.8.3(4)1. zinterpretować informacje dotyczące sieci ciepłowniczych zawarte w dokumentacji projektowej B.8.3(4)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu sieci ciepłowniczych zawarte na planach sytuacyjnych B.8.3(4) 3. zinterpretować zasady bezpiecznego i prawidłowego sytuowania sieci ciepłowniczych z zachowaniem obowiązujących norm i przepisów B.8.3(5)1. ustalić czynności wymagane do montażu sieci ciepłowniczych w określonej technologii B.8.3(5)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas budowy sieci ciepłowniczych P C P C P C P C P C P C P C B.8.3(5)3. ustalić kolejność robót przygotowawczych i montażowych związanych z budową sieci ciepłowniczych B.8.3(5)4. zaplanować metody organizacji robót związanych z wykonaniem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(6)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do budowy i remontu sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(6)2. sporządzić kalkulację kosztów wykonania robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(10)1. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(10)2. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolnopomiarową i zabezpieczającą do remontu sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(10)3. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolnopomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci i węzłów ciepłowniczych P C PP D P C P C P C P C P C Plany sytuacyjne sieci ciepłowniczych Dokumentacja projektowa węzłów ciepłowniczych Technologie montażu sieci ciepłowniczych Technologie montażu węzłów ciepłowniczych Zasady sytuowania sieci ciepłowniczych Roboty przygotowawcze, montażowe i zakończeniowe związane z budową sieci ciepłowniczych Roboty przygotowawcze, montażowe i zakończeniowe związane z montażem węzłów ciepłowniczych Metody planowania i organizacji robót montażowych związanych z budową sieci ciepłowniczych Odpowietrzanie i odwadnianie sieci i węzłów ciepłowniczych Próby szczelności sieci ciepłowniczych Próby szczelności węzłów ciepłowniczych Konserwacja, remont i modernizacja sieci ciepłowniczych Konserwacja, remont i modernizacja węzłów ciepłowniczych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 43 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.3(11)1. dobrać sprzęt i narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(11)2. sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(12)1. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(12)2. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(13)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne sieci i węzłów ciepłowniczych P C P C P C P C P C B.8.3(13)2. wykonać zabezpieczenia termoizolacyjne sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(14)1. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(14)2. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(15)1. wyjaśnić cel odwadniania i odpowietrzania sieci oraz węzłów ciepłowniczych B.8.3(15)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas odwadniania i odpowietrzania sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(16)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(16)2. zinterpretować wymagania dotyczące przeprowadzaniem prób szczelności sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)1. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas remontów oraz modernizacji sieci ciepłowniczych B.8.3(17)2. zaplanować kolejność i zakres robót związanych z remontem oraz modernizacją sieci ciepłowniczych B.8.3(17)3. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas remontów oraz modernizacji węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)4. zaplanować kolejność i zakres robót związanych z remontem oraz modernizacją węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)5. wykonać czynności związane z remontem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)6. wykonać czynności związane z modernizacją sieci i węzłów ciepłowniczych P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 44 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za przeprowadzenie naprawy uszkodzonej izolacji antykorozyjnej odcinka sieci ciepłowniczej oraz za sporządzenie opracowania obejmującego swoim zakresem: wykaz czynności wymaganych dla przeprowadzenia montażu ciągu technologicznego węzła ciepłowniczego na podstawie dokumentacji projektowej, skład ekipy i jej kwalifikacje, wymagane przepisami środki ochrony indywidualnej, zestawienie aparatury kontrolno-pomiarowej ciągu technologicznego węzła ciepłowniczego. Zadanie powinieneś wykonać w czteroosobowym zespole, którego skład powinien ustalić prowadzący zajęcia. Do dyspozycji grupy przewidziane jest stanowisko do montażu sieci komunalnych wyposażone w niezbędny sprzęt, narzędzia i aparaturę kontrolno – pomiarową oraz stanowisko komputerowe wyposażone w Internet, materiały źródłowe, wytyczne techniczne wykonania i odbioru węzłów ciepłowniczych. Spośród członków zespołu powinniście wyłonić reprezentującego Was lidera. Do jego zadań będzie również należało koordynowania działań całego zespołu oraz wskazanie osoby prezentującej na forum klasy rezultaty waszej pracy. Dodatkowo materiał powinien zostać zapisane na nośniku elektronicznym i w takiej postaci przekazany prowadzącemu zajęcia do oceny, która uwzględniać powinna zarówno merytoryczną wartość opracowania, jak również stosowanie słownictwa technicznego i przejrzystą strukturę pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni sieci komunalnych, w której powinny znajdować się: komputer z dostępem do Internetu - 1 stanowisko dla każdego ucznia, urządzenia multimedialne oraz u pracodawcy lub w Centrum Kształcenia Praktycznego. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem, ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki; odcinki rur i uzbrojenie sieci ciepłowniczych, modele i przekroje elementów sieci i węzłów ciepłowniczych, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, katalogi maszyn i urządzeń do robót sieciowych i instalacyjnych, schematy budowy urządzeń stanowiących wyposażenie sieci i węzłów ciepłowniczych, filmy instruktażowe dotyczące montażu, obsługi, konserwacji oraz prac kontrolno-pomiarowych sieci i węzłów ciepłowniczych, modele, makiety i schematy sieci i węzłów ciepłowniczych oraz elementów ich wyposażenia, instrukcje dotyczące technik wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych różnych materiałów instalacyjnych i sieciowych oraz wykonywania robót ziemnych i montażowych, specyfikacje techniczne warunków wykonania oraz odbioru robót sieciowych i instalacyjnych, cenniki i katalogi materiałów i elementów wyposażenia sieci i węzłów ciepłowniczych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego. Stanowisko montażu sieci komunalnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: stół warsztatowy z imadłem, narzędzia monterskie i traserskie, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych oraz przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią techniczną z zakresu gospodarki cieplnej, związanej z sieciami oraz węzłami ciepłowniczymi. Treści programowe powinny być realizowane aktywizującymi metodami nauczania: tekstu przewodniego, projektów, sytuacyjną, dyskusji dydaktycznej. Dla ułatwienia zrozumienia realizowanych treści, wskazane jest wykonywanie ćwiczeń, prezentowanie filmów dydaktycznych, organizowanie wycieczek zawodowych w terenie Zajęcia należy prowadzić w pracowni sieci komunalnych, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z zakładem sieci ciepłowniczych. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4osobowych. Praca w grupie pozwala na opanowanie przez uczniów umiejętności ponadzawodowych, jak: komunikowanie się, praca w zespole, prezentowanie wyników. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie opracowali projekt dotyczący realizacji budowy sieci ciepłowniczej lub węzła ciepłowniczego. Podczas sporządzania projektów należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami do budynku węzła cieplnego ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Podczas wykonywania ćwiczeń praktycznych należy zwrócić uwagę na dobór materiałów, sprzętu i narzędzi, aparatury kontrolno-pomiarowej oraz umiejętne, zgodne z zasadami posługiwanie się nimi. Dodatkowo należy ukształtować u ucznia nawyk jakości sprawdzania materiałów, stanu technicznego sprzętu i narzędzi, stosowanie środków ochrony Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 45 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego indywidualnej. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie aktywizujące metody nauczania, w tym metoda projektów oraz ćwiczenia praktyczne i zadania wytwórcze. Ćwiczenia praktyczne należy prowadzić w warsztatach szkolnych, pracowni sieci komunalnych oraz w kooperacji z pracodawcą. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych pod nadzorem nauczyciela lub instruktora posiadającego wymagane uprawnienia. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie wykonywali czynności związane z budową, konserwacją, naprawą i modernizacją sieci i węzłów ciepłowniczych stosując technologie połączeń rozłącznych i zgrzewanych, z pominięciem technologii spawania. Istnieje konieczność, by prace były wykonywane w warunkach zbliżonych do warunków rzeczywistych, na symulowanych stanowiskach pracy, pod ścisłą opieką i nadzorem nauczyciela/instruktora. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, prezentacji projektu. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się terminologią zawodową, selekcjonowanie i interpretowanie informacji zawartych w dokumentacji projektowej, planowanie zakresu i kolejności robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych, posługiwanie się dokumentacją projektową, umiejętność organizacji stanowiska pracy, posługiwanie się sprzętem, narzędziami i aparaturą kontrolno-pomiarową, umiejętność wykonywania zadania zawodowego z przestrzeganiem zasad określonej technologii, samodoskonalenie wyrażone korzystaniem z różnych źródeł informacji, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Podczas sprawdzania i oceniania prac realizowanych metodą projektów proponuje się zwracać uwagę na: trafność koncepcji projektu, poprawność i staranność wykonania, wykorzystywanie informacji zawartych w normach, katalogach i literaturze technicznej, systematyczność pracy oraz terminowość wykonania projektu. Podczas oceniania prac realizowanych metodą ćwiczeń praktycznych i zadań wytwórczych proponuje się zwracać uwagę na: poprawność i staranność wykonania, przestrzeganie zasad i przepisów bhp, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 46 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego zgodność z dokumentacją lub poleceniem, systematyczność pracy. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, poprawność wykonania ćwiczeń, ocenę projektu oraz umiejętność prezentacji rezultatów swojej pracy na forum klasy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 47 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3. M3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji sanitarnych 3.1. M3.J1 Stosowanie technik instalacyjnych w pracach montażowych instalacji sanitarnych 3.2. M3.J2 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 3.3. M3.J3 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji gazowych 3.4. M3.J4 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji grzewczych 3.5. M3.J5 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 3.1. M3.J1 Stosowanie technik instalacyjnych w pracach montażowych instalacji sanitarnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(4)15. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji wodociągowych; BHP(4)16. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych; BHP(4)17. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji gazowych BHP(4)18. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji grzewczych BHP(4)19. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych BHP(4)20. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych BHP(7)5. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji wodociągowych; BHP(7)6. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji kanalizacyjnych; BHP(7)7. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji gazowych BHP(7)8. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji grzewczych BHP(7)9. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych BHP(8)5. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem instalacji wodociągowych; Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna D P D P D P D P D P D P C P C P C P C P C P C Materiał kształcenia Zagrożenia podczas wykonywania prac związanych z montażem instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Zagrożenia podczas wykonywania prac związanych z montażem instalacji gazowych. Zagrożenia podczas wykonywania prac związanych z montażem instalacji grzewczych. Zagrożenia podczas wykonywania prac związanych z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Organizacja stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas robót montażowych i remontowych instalacji sanitarnych. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych związanych z montażem i remontem instalacji sanitarnych. Materiały stosowane do budowy instalacji sanitarnych oraz ich właściwości. Pomiary związane z montażem instalacji sanitarnych. Dobór materiałów i narzędzi do montażu instalacji Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 48 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(8)6. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem instalacji kanalizacyjnych; BHP(8)7. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem instalacji gazowych BHP(8)8. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem oraz remontem instalacji grzewczych BHP(8)9. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem oraz remontem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(6)9. rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji wodociągowych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(6) 10. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(6)11. rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji kanalizacyjnych oraz określić ich właściwości; PKZ(B.e)(6) 12. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy P C P C P C P C P C P C P C P C PKZ(B.e)(6)13. rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji gazowych P C PKZ(B.e)(6)14. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do montażu instalacji gazowych PKZ(B.e)(6) 15.rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji grzewczych P C P C PKZ(B.e)(6)16. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do montażu instalacji grzewczych PKZ(B.e)(6) 17.rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(6)18. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(13) 5. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(13) 6. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(13)7. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji gazowych PKZ(B.e)(13)8. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji grzewczych P C P C P C P C P C P C P C wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii. Wyznaczanie trasy prowadzenia przewodów oraz miejsc montażu uzbrojenia instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Zabezpieczanie miejsc wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Wykonywanie zabezpieczeń antykorozyjnych i termoizolacyjnych instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Zapotrzebowanie na materiały związane z wykonaniem robót oraz kalkulacja kosztów tych robót. Dobór materiałów i narzędzi do montażu instalacji gazowej w określonej technologii. Przygotowywanie miejsc i trasy ułożenia przewodów oraz uzbrojenia instalacji gazowych. Zabezpieczanie miejsca wykonywanych robót montażowych i remontowych dotyczących instalacji gazowych. Montaż systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych. Wykonywanie zabezpieczeń antykorozyjnych instalacji gazowych. Zapotrzebowanie na materiały oraz kalkulacja kosztów robót związanych z montażem instalacji gazowych. Dobór materiałów i narzędzi do montażu instalacji grzewczych w określonej technologii. Wyznaczanie trasy prowadzenia przewodów oraz miejsc montażu uzbrojenia instalacji grzewczych. Zabezpieczanie miejsc wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 49 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(13)9. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.1(8)1.dobrać materiał do montażu instalacji wodociągowych w określonej technologii; B.9.1(8)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji wodociągowych w określonej technologii; B.9.1(8)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji wodociągowych oraz ocenić jakość materiałów podstawowych i pomocniczych; B.9.1(8)4. dobrać materiał do montażu instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii; B.9.1(8)5. dobrać narzędzia do montażu instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii; B.9.1(8)6. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji kanalizacyjnych oraz ocenić jakość materiałów podstawowych i pomocniczych; B.9.1(9)1. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji wodociągowych; B.9.1(9)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C P C P C B.9.1(9)3. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(9)4. ustalić miejsca montażu przyborów sanitarnych, wyposażenia instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(10)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji wodociągowych; B.9.1(10)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji wodociągowych; B.9.1(10)3. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(10)4. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(12)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne instalacji wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C B.9.1(12)2. wykonać zabezpieczenia termoizolacyjne instalacji wodociągowych; P C B.9.1(12)3. ocenić jakość izolacji antykorozyjnej i termoizolacyjnej instalacji wodociągowych; B.9.1(12)4. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne instalacji kanalizacyjnych; P C P C Montaż systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych. Wykonywanie zabezpieczeń antykorozyjnych, termoizolacyjnych i przeciwwilgociowych instalacji grzewczych. Zapotrzebowanie na materiały oraz kalkulacja kosztów robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych. Dobór materiałów i narzędzia do montażu instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Wyznaczanie trasy prowadzenia przewodów i miejsca montażu uzbrojenia instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Zabezpieczanie miejsc wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Wykonywanie izolacji antykorozyjnych, termoizolacyjnych, przeciwwilgociowych i akustycznych instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Sporządzanie zapotrzebowania na materiały i kalkulacja kosztów robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 50 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(12)5. ocenić jakość zabezpieczeń antykorozyjnych instalacji kanalizacyjnych; P C B.9.1(7)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji wodociągowych; B.9.1(7)2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem instalacji wodociągowych; B.9.1(7)3. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(7)4. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych; B.9.2(7)1. dobrać materiał do montażu instalacji gazowej P C P C P C P C P C B.9.2(7)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji gazowej w określonej technologii B.9.2(7)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji gazowej oraz ocenić jakość materiałów B.9.2(9)1. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji gazowych P C P C P C B.9.2(9)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji gazowych P C B.9.2(10)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji gazowych B.9.2(10)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych zewnętrznych instalacji gazowych B.9.2(12)1. wykonać czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych B.9.2(12)2. ocenić prawidłowość montażu systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych B.9.2(14)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne instalacji gazowych P C P C P C P C P C B.9.2(14)2. ocenić jakość izolacji antykorozyjnej instalacji gazowych P C B.9.2(6)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji gazowych B.9.2(6)2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem instalacji gazowych B.9.3(8)1. dobrać materiał do montażu i remontu instalacji grzewczej P C P C P C B.9.3(8)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji grzewczej w określonej P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 51 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego technologii B.9.3(8)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji grzewczej oraz ocenić jakość materiałów B.9.3(10)1. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji grzewczych P C P C B.9.3(10)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji grzewczych P C B.9.3(11)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji grzewczych B.9.3(11)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji grzewczych B.9.3(13)1. wykonać czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych B.9.3(13)2. ocenić prawidłowość montażu systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych B.9.3(15)1. wyjaśnić zasady wykonywania zabezpieczeń antykorozyjnych, termoizolacyjnych i przeciwwilgociowych B.9.3(15)2. wyjaśnić cel wykonywania zabezpieczeń instalacji grzewczych P C P C P C P C P C P C B.9.3(15)3. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne, termoizolacyjne oraz przeciwwilgociowe instalacji grzewczych oraz ciepłej wody użytkowej B.9.3(15)4. ocenić jakość izolacji antykorozyjnych, termoizolacyjnych oraz przeciwwilgociowych instalacji grzewczych oraz przewodów ciepłej wody użytkowej B.9.3(7) 1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu i remontu instalacji grzewczych B.9.3(7) 2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych B.9.4(6)1. dobrać materiał do montażu i remontu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(6)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(6)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz ocenić jakość materiałów B.9.4(8)1.przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych P C P C P C P C P C P C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 52 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.4(8)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(9)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(9)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(12)1. wyjaśnić zasady wykonywania zabezpieczeń antykorozyjnych, termoizolacyjnych, przeciwwilgociowych oraz akustycznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(12)2. wyjaśnić cel wykonywania zabezpieczeń instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(12)3. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne, termoizolacyjne oraz przeciwwilgociowe instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych\ B.9.4(12)4. ocenić jakość izolacji antykorozyjnych, termoizolacyjnych oraz przeciwwilgociowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(5) 1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu i remontu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(5) 2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego P C P C P C P C P C P C P C P C P C Planowane zadania Twoim zadaniem jest zorganizowanie stanowiska robót montażowych związanych z wykonywaniem instalacji grzewczych w budynku jednorodzinnym. Powinieneś zgromadzić materiał, sprzęt, narzędzia i aparaturę kontrolno – pomiarową do wykonania instalacji. Jednocześnie powinieneś przewidzieć środki ochrony indywidualnej niezbędne dla montażu instalacji w określonej technologii. Na podstawie dokumentacji projektowej powinien wytrasować przebieg przewodów instalacji grzewczej. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole korzystając z dostępnych w pracowni materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji grzewczych, dokumentacji projektowej, katalogów narzędzi, sprzętu i materiałów oraz zasobów internetowych. Do dyspozycji masz stanowisko robót instalacyjnych odpowiednio wyposażone. Wykonane zadanie omówisz wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (10 minut). Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni instalacji sanitarnych, w której powinny znajdować się: komputer z dostępem do Internetu - 1 stanowisko dla każdego ucznia, urządzenia multimedialne oraz w warsztatach szkolnych wyposażonych w niezbędny sprzęt i narzędzia, Centrach Kształcenia Praktycznego lub w kooperacji z pracodawcą w rzeczywistych warunkach pracy. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, z drukarką, program do tworzenia prezentacji i grafiki; odcinki rur i uzbrojenie instalacji sanitarnych, modele i przekroje elementów rurociągów, urządzenia i przybory sanitarne, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, katalogi maszyn i urządzeń do robót instalacyjnych, filmy instruktażowe dotyczące montażu, obsługi, konserwacji oraz prac kontrolno-pomiarowych instalacji sanitarnych, modele, makiety i schematy instalacji sanitarnych oraz elementów ich wyposażenia, instrukcje dotyczące technik wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych różnych materiałów instalacyjnych oraz wykonywania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 53 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego montażowych, specyfikacje techniczne warunków wykonania oraz odbioru robót instalacyjnych, cenniki i katalogi materiałów i elementów wyposażenia instalacji sanitarnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego. Stanowisko robót montażowych instalacji sanitarnych wyposażone w niezbędny sprzęt, narzędzia, materiały. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią techniczną z zakresu branży instalacyjnej. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu, metoda projektów oraz metoda ćwiczeń praktycznych. Zajęcia należy prowadzić w pracowni instalacji sanitarnych, w warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego oraz w kooperacji z przedsiębiorstwami usługowymi instalatorstwa sanitarnego. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali ćwiczenie praktyczne, które odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu prac przygotowawczo – zakończeniowych związanych z montażem instalacji sanitarnych. Podczas wykonywania ćwiczeń praktycznych należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami na teren budowy instalacji sanitarnych ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: testów osiągnięć szkolnych, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się terminologią zawodową, posługiwanie się dokumentacją techniczną, planowanie kolejności i zakresu robót związanych z robotami przygotowawczo – zakończeniowymi instalacji sanitarnych, korzystanie z różnych źródeł informacji, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 54 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3.2. M3.J2 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych (P lub PP) Kategoria taksonomiczna P B P C P B P C P B PKZ(B.e)(9)9. rozpoznać urządzenia energetyczne wspomagające pracę instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(9)10. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych wspomagających użytkowanie instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(9)11. rozpoznać urządzenia energetyczne wspomagające pracę instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(9)12. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych wspomagających użytkowanie instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(3)1. rozpoznać rodzaje instalacji wodociągowych wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(3)2. rozróżnić sposoby połączeń rur w instalacjach wodociągowych; P B B.9.1(3)3. zidentyfikować technologie wykonania instalacji wodociągowych; P B B.9.1(3)4. rozpoznać rodzaje instalacji kanalizacyjnych; P B B.9.1(3)5. rozróżnić sposoby połączeń rur w instalacjach kanalizacyjnych; P A B.9.1(3)6. zidentyfikować technologie wykonania instalacji kanalizacyjnych; P B P B P C P B P C B.9.1(4)1. rozpoznać elementy instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)2. wyjaśnić zadania elementów instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)3. rozpoznać elementy uzbrojenia instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)4. wyjaśnić zadania elementów uzbrojenia instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)5. rozpoznać elementy instalacji kanalizacyjnej; P B B.9.1(4)6. wyjaśnić zadania elementów instalacji kanalizacyjnej; P C B.9.1(4)7. rozpoznać przybory sanitarne; P B Materiał kształcenia Urządzenia energetyczne wspomagające pracę instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Rodzaje instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Technologie wykonywania instalacji wodociągowych Technologie wykonywania instalacji kanalizacyjnych. Elementy instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Miejsca montażu uzbrojenia, urządzeń oraz przyborów sanitarnych instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, wody ciepłej, przeciwpożarowej i odprowadzania wód opadowych. Zasady posługiwania się dokumentacją projektową instalacji wodociągowych, instalacji kanalizacyjnych, instalacji przeciwpożarowych oraz instalacji do odprowadzania wód opadowych. Wykonywanie połączeń rur, montaż uzbrojenia, urządzeń, przyborów oraz aparatury kontrolnopomiarowej związanej z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Czynności związane z napełnianiem i odpowietrzaniem instalacji wodociągowych. Czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych z sieciami oraz z lokalnymi ujęciami wody i odbiornikami ścieków. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 55 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(4)8. zidentyfikować przybory sanitarne; P B B.9.1(4)9. rozpoznać wyposażenie instalacji kanalizacyjnej; P A B.9.1(4)10. zidentyfikować wyposażenie instalacji kanalizacyjnej; P B P A P A P A P C P A P A P C P C P C P C P C P C P C P C P C B.9.1(5)1. wskazać miejsca montażu uzbrojenia czerpalnego instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(5)2. wskazać miejsca montażu uzbrojenia regulującego przepływ wody w instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(5)3. wskazać miejsca montażu uzbrojenia zabezpieczającego instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(5)4. zaplanować usytuowanie wodomierza na przewodach wodociągowych w budynku i poza nim, B.9.1(5)5. wskazać miejsca montażu urządzeń kanalizacyjnych w budynku i poza nim; B.9.1(5)6. wskazać miejsca montażu przyborów sanitarnych; B.9.1(5)7. zaplanować usytuowanie przyborów sanitarnych oraz urządzeń kanalizacyjnych; B.9.1(5)8. zinterpretować warunki techniczne wymagane dla pomieszczeń w których instalowane są przybory sanitarne; B.9.1(6)1. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji wodociągowej; B.9.1(6)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu instalacji wodociągowej; B.9.1(6)3. zinterpretować na podstawie dokumentacji projektowej instalacji wodociągowej zasady prowadzenie przewodów w pomieszczeniach, przez przeszkody budowlane oraz w sąsiedztwie innych przewodów, B.9.1(6)4. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji wodnej przeciwpożarowej; B.9.1(6)5. ustalić warunki wykonania instalacji przeciwpożarowych: hydrantowej, tryskaczowej i zraszaczowej; B.9.1(6)6. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji kanalizacyjnej B.9.1(6)7. wyjaśnić na podstawie dokumentacji projektowej instalacji kanalizacyjnej zasady prowadzenie przewodów w pomieszczeniach, przez przeszkody budowlane oraz w sąsiedztwie innych przewodów; Obmiary robót związanych z montażem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Ocena jakości wykonania instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Przeprowadzanie prób szczelności instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Przeglądy techniczne instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Prace związane z konserwacją i naprawą instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 56 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(6)8. rozróżnić na podstawie dokumentacji projektowej rodzaj instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(6)9. wyjaśnić warunki wykonania instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(6)10. skorzystać z dokumentacji projektowej instalacji wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C B.9.1(11)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji wodociągowych; B.9.1(11)3. podłączyć urządzenia wodociągowe do przewodów instalacji wodociągowych; B.9.1(11)4. wykonać połączenia przewodów instalacji kanalizacyjnych; P C P C P C B.9.1(11)5. przeprowadzić montaż oraz demontaż przyborów sanitarnych, wyposażenia instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(11)6. podłączyć urządzenia kanalizacyjne do przewodów instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(13)1. wyjaśnić zasady związane z napełnianiem instalacji wodociągowych; P C P C P C B.9.1(13)2. wyjaśnić zasady związane z odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(13)3. wykonać czynności związane z napełnianiem instalacji wodociągowych; B.9.1(13)4. wykonać czynności związane z odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(14)1. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem rozdzielczym sieci wodociągowej; B.9.1(14)2. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem doprowadzającym wodę z studni kopanej lub studni wierconej; B.9.1(14)3. ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem rozdzielczym sieci wodociągowej P C P C P C P C P C P C B.9.1(6)11. skorzystać z dokumentacji projektowej wodnych instalacji przeciwpożarowych; B.9.1(6)12. skorzystać z dokumentacji projektowej instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(6)13. skorzystać z dokumentacji projektowej instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(11)1.wykonać połączenia przewodów instalacji wodociągowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 57 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego w określonej technologii; B.9.1(14)4.ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem doprowadzającym wodę z studni kopanej lub studni wierconej; B.9.1(14)5. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji kanalizacyjnej z przewodem sieci kanalizacyjnej; B.9.1(14)6. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji kanalizacyjnej zezbiornikiem gromadzącym ścieki bytowe lub opadowe; B.9.1(14)7. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji kanalizacyjnej z przydomową oczyszczalnią ścieków; B.9.1(14)8. ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji kanalizacyjnej z przewodem sieci kanalizacyjnej w określonej technologii; B.9.1(14)9. ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji kanalizacyjnej z zbiornikiem gromadzącym ścieki bytowe lub opadowe albo z przydomową oczyszczalnią ścieków; B.9.1(14)10. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych z przewodem rozdzielczym sieci wodociągowej; B.9.1(14)11. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych z lokalnym ujęciem wody; B.9.1(14)12. ocenić jakość wykonanych czynności związanych z połączeniem instalacji wodociągowych z siecią wodociągową i z lokalnym ujęciem wody; B.9.1(14)13. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji kanalizacyjnej z siecią kanalizacyjną; B.9.1(14)14. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji kanalizacyjnej z lokalnym odbiornikiem ścieków; B.9.1(14)15. ocenić jakość wykonanych czynności związanych z połączeniem instalacji kanalizacyjnej z siecią kanalizacyjną i z lokalnym odbiornikiem ścieków; B.9.1(15)1. wykonać obmiary robót związanych z montażem instalacji wodociągowych; B.9.1(15)2. wykonać obmiary robót związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(16)1. ocenić jakość wykonania instalacji wodociągowych; B.9.1(16)2. ocenić zgodność wykonania instalacji wodociągowych z dokumentacją projektową; P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 58 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(16)3. ocenić jakość wykonania instalacji kanalizacyjnych; P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C B.9.1(17)10. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji wodociągowych; B.9.1(17)11. przeprowadzić próby szczelności instalacji kanalizacyjnych; P C P C B.9.1(17)12. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18)1. ustalić zakres przeglądu technicznego instalacji wodociągowych; P C P C B.9.1(18)2. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)3. przestrzegać zasad dokumentowania przeprowadzonego przeglądu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)4. ustalić zakres przeglądu technicznego instalacji kanalizacyjnej i sposób jego dokumentowania; B.9.1(18)5. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądu technicznego instalacji kanalizacyjnych; P C P C P C P C B.9.1(16)4. ocenić zgodność wykonania instalacji kanalizacyjnych z dokumentacją projektową; B.9.1(17)1. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności połączenia wodociągowego; B.9.1(17)2. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności odcinka instalacji wodociągowej obejmującej jedną kondygnację; B.9.1(17)3. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności instalacji wodociągowej; B.9.1(17)4. wyjaśnić zasady dokumentowania próby szczelności fragmentu lub całości instalacji wodociągowej; B.9.1(17)5. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności przyłącza kanalizacyjnego; B.9.1(17)6. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności instalacji kanalizacyjnej obejmującej jedną kondygnację; B.9.1(17)7. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(17)8. wyjaśnić zasady dokumentowania próby szczelności fragmentu lub całości instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(17)9. przeprowadzić próby szczelności instalacji wodociągowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 59 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(18)6. przestrzegać zasad dokumentowania przeprowadzonego przeglądu technicznego instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18)7. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji wodociągowych; P C P C B.9.1(18)8. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)9. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji kanalizacyjnych; P C P C P C P C P C P C P C P C B.9.1(19)6. dokonać naprawy instalacji wodociągowych; P C B.9.1(19)7.wykonać prace związane konserwacją instalacji kanalizacyjnych; P C B.9.1(19)8. dokonać naprawy instalacji kanalizacyjnych; P C B.9.1(18)10. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19)1. przestrzegać zasad konserwacji i napraw instalacji wodociągowych; B.9.1(19)2. ustalić zakres czynności przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji wodociągowych; B.9.1(19)3. przestrzegać zasad konserwacji i napraw instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19)4. ustalić zakres czynności przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19)5. wykonać prace związane konserwacją instalacji wodociągowych; KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za wykonanie połączenia instalacji wodociągowej z przewodem rozdzielczym sieci wodociągowej w wykorzystaniem trójnika na podstawie dokumentacji projektowej i warunków technicznych wykonania połączenia wodociągowego. Podczas pracy powinieneś stosować bezwzględnie wymagane środki ochrony indywidualnej, przestrzegać przepisów bhp i stanowiskowych. Praca powinna być wykonywana pod opieką nauczyciela/instruktora. Dodatkowo powinieneś opracować projekt zawierający zakres prac ziemnych, rodzaj i ilość armatury zamontowanej na przewodzie połączenia wodociągowego, wskazanie miejsca montażu oraz materiału, z którego wykonywane będzie przyłącze wodociągowe w określonej technologii. Zadanie powinieneś wykonać w trzyosobowym zespole korzystając z wyposażenia warsztatów szkolnych, dokumentacji projektowej oraz z dostępnych w pracowni materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji wodociągowych, katalogów armatury wodociągowej oraz zasobów internetowych. Wykonane ćwiczenie omówisz na po zakończeniu wszelkich czynności roboczych i uporządkowaniu stanowiska przed nauczycielem/instruktorem. Sporządzone opracowanie będziesz prezentować wspólnie z zespołem na forum grupy w czasie 10 – 15 minut oraz przekażesz je w wersji elektronicznej i drukowanej do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni instalacji sanitarnych, w warsztatach szkolnych lub Centrach Kształcenia Praktycznego wyposażonych w niezbędne pomoce dydaktyczne, sprzęt, narzędzia i materiały. Środki dydaktyczne Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce związanej z budową i użytkowaniem instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych na terenie nieruchomości, instalacjami przeciwpożarowymi i odprowadzania wód deszczowych. Materiały, narzędzia, sprzęt, aparatura kontrolno – pomiarowa do montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych, uzbrojenie, przybory i urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: jakie chce osiągnąć efekty? jakie metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? jakie problemy (o jakim stopniu trudności i złożoności) powinny być przez uczniów rozwiązane? jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie. Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. W dziale tym powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu instalacji wodociągowych: materiałów, armatury, technologii budowy, warunków odbioru i przekazywania do użytkowania. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie opracowali projekt dotyczący wykonania i odbioru odcinka instalacji wodociągowej lub kanalizacyjnej oraz wykonali w ramach ćwiczeń praktycznych - instalację wodociągową i kanalizacyjną choć w częściowym zakresie. Podczas sporządzania projektów należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, zasobów Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami na teren budowy instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych, co ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, ćwiczeń praktycznych obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, prezentacji projektu. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się terminologią zawodową, posługiwanie się dokumentacją projektową, dobór technologii wykonania instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych, planowanie kolejności i zakresu robót związanych z budową instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, przeciwpożarowych i odprowadzania wód opadowych, korzystanie z różnych źródeł informacji, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Podczas sprawdzania i oceniania projektów proponuje się zwracać uwagę na: trafność koncepcji projektu, poprawność i staranność wykonania, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 61 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego posługiwanie się normami, katalogami i literaturą techniczną, systematyczność oraz terminowość wykonania projektu. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, sprawdzianu praktycznego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 3.3. M3.J3 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji gazowych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: B.9.2(1)1. rozpoznać rodzaje instalacji gazowych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna B B.9.2(1)2. rozpoznać elementy uzbrojenia instalacji gazowych P B B.9.2(1)3. rozpoznać urządzenia gazowe oraz układy odprowadzania spalin P B B.9.2(1)4. zidentyfikować technologie montażu instalacji gazowych P B B.9.2(2)1. dokonać klasyfikacji urządzeń gazowych P C B.9.2(2)2. wyjaśnić funkcje gazomierzy i urządzeń gazowych P C B.9.2(2)3. dokonać klasyfikacji palników gazowych P C B.9.2(3)1. zinterpretować warunki techniczne wymagane dla pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia gazowe B.9.2(3)2. zinterpretować warunki techniczne obowiązujące przy sytuowaniu przewodów, uzbrojenia i urządzeń gazowych oraz przekraczania przegród budowlanych B.9.2(4)1. przestrzegać zasad odprowadzania spalin z urządzeń gazowych P C P C P C B.9.2(4)2. przestrzegać zasad wentylacji pomieszczeń, w których instalowane są P C Materiał kształcenia Instalacje gazowe na gaz ziemny i płynny – podstawowe pojęcia. Uzbrojenie instalacji gazowych. Klasyfikacja urządzeń gazowych. Urządzenia gazowe. Układy odprowadzania spalin z urządzeń gazowych. -Technologie stosowane do montażu instalacji gazowych. Gazomierze domowe. Palniki gazowe. Warunki techniczne dla instalacji gazowych. Zasady odprowadzania spalin z urządzeń gazowych . Wentylacja pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia gazowe. Dokumentacja projektowa instalacji gazowej. Zasady prowadzenia przewodów instalacji gazowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 62 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego urządzenia gazowe B.9.2(5)1. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji gazowych B.9.2(5)2. ustalić przebieg przewodów instalacji gazowej oraz miejsca usytuowania urządzeń gazowych w celu realizacji zadań zawodowych związanych z wykonaniem instalacji gazowych B.9.2(8)1. dobrać uzbrojenie do montażu instalacji gazowej P C P C P C B.9.2(8)2. dobrać aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu i prób instalacji gazowej B.9.2(11)1. wykonać połączenia przewodów instalacji gazowych P C P C B.9.2(11)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji gazowej B.9.2(11)3. podłączyć urządzenia gazowe do przewodów instalacji gazowej P C P C B.9.2(13)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności instalacji gazowych B.9.2(13)2. wyjaśnić zasady dokumentowania prób szczelności instalacji gazowych P C P C B.9.2(13)3. przeprowadzić próby szczelności instalacji gazowej P C B.9.2(13)4. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji gazowych B.9.2(15)1. ocenić jakość wykonania instalacji gazowych P C P C B.9.2(15)2. ocenić zgodność wykonania instalacji gazowych z dokumentacją projektową B.9.2(16)1. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji B.9.2(16)2. przestrzegać zasad dokumentowania robót związanych z przekazywaniem instalacji gazowych do eksploatacji B.9.2(16)3. wyjaśnić zasady przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji P C P C P C P C B.9.2(16)4. skompletować dokumentację niezbędną do uruchomienia instalacji i przekazania jej do eksploatacji B.9.2(17)1. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji gazowych B.9.2(17)2. przestrzegać zasad dokumentowania przeglądów technicznych P C P C P C Uzbrojenie instalacji gazowych. Dobór uzbrojenia, narzędzi, sprzętu i aparatury kontrolno-pomiarowej dla przeprowadzenia prac montażowych instalacji gazowych. Posługiwanie się sprzętem i narzędziami do montażu instalacji gazowych. Przeprowadzanie montażu i demontażu przewodów oraz uzbrojenia instalacji gazowych. Podłączanie urządzeń gazowych. Ocena jakości wykonania robót montażowych oraz ich zgodności z dokumentacją projektową. Warunki i zasady przeprowadzania prób szczelności instalacji gazowych. Dokumentowanie prób szczelności. Zasady przekazywania instalacji gazowej do eksploatacji. Dokumentowanie czynności związanych z uruchamianiem instalacji gazowych oraz przekazywaniem ich do eksploatacji. Zasady przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji gazowych. Procedury prac na czynnych instalacjach gazowych. Przeprowadzanie przeglądów stanu technicznego instalacji gazowych Przeprowadzanie konserwacji i napraw instalacji i urządzeń gazowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 63 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego instalacji gazowych B.9.2(17)3. ustalić skład i kwalifikacje zespołu roboczego przeprowadzającego przeglądy techniczne instalacji gazowych B.9.2(17)4. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji gazowych P C P C B.9.2(17)5. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji gazowych B.9.2(18)1 przestrzegać zasad obowiązujących podczas przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji gazowych B.9.2(18)2. zinterpretować procedury obowiązujące podczas wykonywania prac na czynnych instalacjach gazowych B.9.2(18)3. wykonać prace związane konserwacją instalacji gazowych P C P C P C P C B.9.2(18)4. dokonać naprawy instalacji i urządzeń gazowych zgodnie z procedurami KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego P C Planowane zadania Twoim zadaniem jest wykonanie odcinka instalacji gazowej wraz z przyłączeniem urządzenia gazowego do tej instalacji w zadanej dokumentacją projektową technologii, zgodnie z jej wymogami. Aby wykonać zadanie, powinieneś zorganizować stanowisko pracy, dobrać materiał, sprzęt, narzędzia, aparaturę kontrolno-pomiarową, zabezpieczyć się w środki ochrony indywidualnej, zastosować określoną dokumentacją technologię połączeń, a wszystkie czynności wykonać zgodnie z zasadami wykonywania robót przygotowawczych i montażowych oraz zgodnie z zasadami bhp. Pracę powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole. Po jej wykonaniu powinieneś zgłosić nauczycielowi gotowość do jej prezentacji, w której powinieneś odnieść się do jakości wykonanej pracy, zgodności z dokumentacją oraz napotkanych trudności w jej wykonaniu. Do dyspozycji masz stanowisko do montażu instalacji sanitarnych wyposażone we wszystkie niezbędne materiały, sprzęt, instrukcje, wytyczne i dokumentacje. Po wykonaniu ćwiczenia powinieneś opracować wytyczne przeprowadzenia prób szczelności instalacji gazowej, w której dokonano modernizacji i przyłączenia urządzenia gazowego do instalacji. W opracowaniu powinieneś uwzględnić kolejność robót i zinterpretować procedury obowiązujące podczas przeprowadzania prób szczelności instalacji gazowej. Opracowanie przekażesz w formie elektronicznej do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej, u pracodawcy, w Centrum Kształcenia Praktycznego, w warsztatach szkolnych wyposażonych w niezbędne pomoce dydaktyczne, materiały, sprzęt, aparaturę kontrolno - pomiarową. Wskazane jest jednak wykonywanie zadania na placu budowy w rzeczywistych warunkach pracy. W miejscu, w którym prowadzone będą zajęcia powinny się znajdować: narzędzia i sprzęt, materiały podstawowe i pomocnicze zgodnie z zakresem realizowanych zajęć dydaktycznych oraz stanowisko komputerowe, materiały źródłowe, filmy dydaktyczne, katalogi, instrukcje montażowe, dokumentacje projektowe. Środki dydaktyczne Stanowisko montażu instalacji sanitarnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: stół warsztatowy z imadłem, narzędzia monterskie i traserskie, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, przyrządy do wykonywania prób ciśnieniowych oraz przykładowe dokumentacje projektowe instalacji gazowych. Stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu. Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce związanej z budową i użytkowaniem instalacji gazowych. Materiały, narzędzia, sprzęt, aparatura Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 64 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego kontrolno – pomiarowa do montażu instalacji gazowych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu jednostki modułowej należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią techniczną z zakresu gospodarki paliwowo-energetycznej i instalacyjnej. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu, metoda projektów oraz ćwiczeń praktycznych. Zajęcia należy prowadzić w pracowni instalacji sanitarnych, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z przedsiębiorstwami usługowymi instalatorstwa gazowego. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projektu pracę, która odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu instalatorstwa gazowego. Podczas sporządzania projektu należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami na teren budowy instalacji gazowej ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na dobór materiałów, sprzętu i narzędzi, aparatury kontrolno-pomiarowej oraz umiejętne, zgodne z zasadami posługiwanie się nimi. Dodatkowo należy ukształtować u ucznia nawyk jakości sprawdzania materiałów, stanu technicznego sprzętu i narzędzi, stosowanie środków ochrony indywidualnej. Ćwiczenia należy wykonywać w warsztatach szkolnych, pracowni instalacji sanitarnych oraz w kooperacji z firmami instalatorstwa gazowego. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych pod nadzorem nauczyciela lub instruktora posiadającego wymagane uprawnienia do wykonywania połączeń lutowanych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie wykonywali czynności związane z montażem, demontażem, konserwacją i naprawą instalacji gazowych stosując technologie połączeń rozłącznych i lutowanych, bądź zaciskowych, z pominięciem technologii spawania. Istnieje konieczność, by prace były wykonywane w warunkach zbliżonych do warunków rzeczywistych, na symulowanych stanowiskach pracy, pod ścisłą opieką i nadzorem nauczyciela/instruktora. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się terminologią zawodową, posługiwanie się dokumentacją techniczną, planowanie kolejności i zakresu robót związanych z montażem instalacji gazowych, umiejętność wykorzystywania zadanej projektem technologii wykonania, dokładność i staranność wykonania ćwiczeń oraz jego zgodność z założeniami, przestrzeganie przepisów bhp i stanowiskowych, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 65 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego korzystanie z różnych źródeł informacji. Podczas sprawdzania i oceniania projektów proponuje się zwracać uwagę na: trafność koncepcji projektu, poprawność i staranność wykonania, posługiwanie się normami, katalogami i literaturą techniczną, systematyczność pracy oraz terminowość wykonania projektu. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 3.4. M3.J4 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji grzewczych Poziom wymagań programowych (P lub PP) Kategoria taksonomiczna B.9.3(1)1. rozpoznać źródła energii konwencjonalne i alternatywne P B B.9.3(1)2. wyjaśnić wady i zalety źródeł energii P B B.9.3(1)3. wyjaśnić kryteria użyteczności konwencjonalnych źródeł energii P C B.9.3(1)4. wyjaśnić możliwości wykorzystania konwencjonalnych i alternatywnych źródeł energii oraz ich wpływ na środowisko B.9.3(2)1. rozpoznać rodzaje instalacji grzewczych P C P B B.9.3(2)2. rozpoznać rodzaje i systemy instalacji grzewczych oraz ich przeznaczenie B.9.3(2)3. zidentyfikować technologie montażu instalacji grzewczych P B P B B.9.3(3)1. rozpoznać elementy uzbrojenia instalacji grzewczych P B B.9.3(3)2. wyjaśnić przeznaczenie elementów uzbrojenia instalacji grzewczych P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Materiał kształcenia Źródła energii konwencjonalne i alternatywne. Kryteria użyteczności konwencjonalnych źródeł energii. Możliwości wykorzystywania konwencjonalnych i alternatywnych źródeł energii oraz ich wpływ na środowisko. Rodzaje i systemy instalacji grzewczych. Technologie montażu instalacji grzewczych. Uzbrojenie instalacji grzewczych. Urządzenia grzewcze – budowa, przeznaczenie, klasyfikacja. Zasady sytuowania przewodów, uzbrojenia i lokalizowania urządzeń grzewczych. Warunki techniczne dla pomieszczeń, w których Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 66 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.3(4)1. dokonać klasyfikacji urządzeń grzewczych P C B.9.3(4)2. wyjaśnić budowę urządzeń grzewczych P C B.9.3(4)3. wyjaśnić przeznaczenie urządzeń grzewczych P C B.9.3(5)1. zinterpretować warunki techniczne obowiązujące przy sytuowaniu przewodów, uzbrojenia i urządzeń grzewczych B.9.3(5)2. ustalić przebieg przewodów instalacji grzewczych oraz miejsca usytuowania urządzeń grzewczych B.9.3(5)3. zinterpretować warunki techniczne wymagane dla pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia grzewcze B.9.3(6)1. przestrzegać zasad odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych P C P C P C P C B.9.3(6)2. przestrzegać zasad wentylacji pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia grzewcze B.9.3(9)1. dobrać uzbrojenie do montażu instalacji grzewczej P C P C B.9.3(9)2. dobrać aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu i prób instalacji grzewczej B.9.3(12)1. wykonać połączenia przewodów instalacji grzewczych P C P C B.9.3(12)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji grzewczej B.9.3(12)3. podłączyć urządzenia grzewcze do przewodów instalacji grzewczej oraz ciepłej wody użytkowej B.9.3(14)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności instalacji grzewczych B.9.3(14)2. wyjaśnić zasady dokumentowania prób szczelności instalacji grzewczych B.9.3(14)3. przeprowadzić próby szczelności instalacji grzewczych P C P C P C P C P C B.9.3(14)4. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji grzewczych B.9.3(16)1. ocenić jakość wykonania instalacji grzewczych P C P C B.9.3(16)2. ocenić zgodność wykonania instalacji grzewczych z dokumentacją projektową B.9.3(17)1.wyjaśnić zasady odpowietrzania, uruchamiania i regulacji instalacji grzewczych P C P C instalowane są urządzenia grzewcze. Zasady odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych. Wentylacja pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia grzewcze. Dobór uzbrojenia, narzędzi, sprzętu i aparatury kontrolno-pomiarowej dla przeprowadzenia prac montażowych oraz remontowych instalacji grzewczych. Posługiwanie się sprzętem i narzędziami do montażu instalacji grzewczych. Przeprowadzanie montażu i demontażu przewodów oraz uzbrojenia instalacji grzewczych. Podłączanie urządzeń grzewczych do instalacji grzewczych oraz przewodów ciepłej wody użytkowej. Przeprowadzanie i dokumentowanie prób szczelności instalacji grzewczych. Ocena jakości wykonania robót montażowych oraz ich zgodności z dokumentacją projektową. Zasady przekazywania instalacji grzewczych do eksploatacji. Odpowietrzanie, uruchamianie i regulacja instalacji grzewczych. Zasady przekazywania instalacji grzewczych do eksploatacji. Dokumentowanie czynności związanych z uruchamianiem instalacji grzewczych oraz przekazywaniem ich do eksploatacji. Zasady przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji grzewczych. Przeprowadzanie przeglądów stanu technicznego instalacji grzewczych. Zasady przeprowadzania napraw i remontów instalacji grzewczych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 67 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.3(17)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas przekazywania instalacji grzewczych do eksploatacji B.9.3(17)3. przestrzegać zasad dokumentowania robót związanych z przekazywaniem instalacji grzewczych do eksploatacji B.9.3(17)4. wyjaśnić zasady przekazywania do eksploatacji oraz dokumentowania odbiorów instalacji grzewczych B.9.3(17)5. wykonać czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych B.9.3(18)1. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji grzewczych B.9.3(18)2. przestrzegać zasad dokumentowania przeglądów technicznych instalacji grzewczych B.9.3(18)3. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji grzewczych P C P C P C P C P C P C P C B.9.3(18)4. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji grzewczych B.9.3(19)1.wyjaśnić zasady przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji grzewczych P C P C B.9.3(19)2. wykonać prace związane konserwacją instalacji grzewczych P C B.9.3(19)3. dokonać naprawy instalacji grzewczych zgodnie z procedurami P C Przeprowadzanie konserwacji i napraw instalacji grzewczych. KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego Planowane zadania Twoim zadaniem jest wykonanie instalacji grzewczej wraz z przyłączeniem urządzenia grzewczego do tej instalacji w zadanej dokumentacją projektową technologii, zgodnie z jej wymogami. Aby wykonać zadanie, powinieneś zorganizować stanowisko pracy, dobrać materiał, sprzęt, narzędzia, aparaturę kontrolno-pomiarową, zabezpieczyć się w środki ochrony indywidualnej, zastosować określoną dokumentacją technologię połączeń, a wszystkie czynności wykonać zgodnie z zasadami wykonywania robót przygotowawczych i montażowych oraz zgodnie z zasadami bhp. Pracę powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole. Po jej wykonaniu powinieneś zgłosić nauczycielowi gotowość do jej prezentacji, w której powinieneś odnieść się do jakości wykonanej pracy, zgodności z dokumentacją oraz napotkanych trudności w jej wykonaniu. Do dyspozycji masz stanowisko do montażu instalacji sanitarnych wyposażone we wszystkie niezbędne materiały, sprzęt, instrukcje, wytyczne i dokumentacje. Po wykonaniu części praktycznej i jego prezentacji, powinieneś sporządzić opracowanie dotyczące wytycznych wykonania i odbioru instalacji grzewczej w budynku jednorodzinnym. Powinieneś ustalić: kolejność robót, które należy wykonać, skład zespołu roboczego i wymagane przepisami bhp środki ochrony indywidualnej. Jednocześnie powinieneś sporządzić zestawienie materiałów i urządzeń niezbędnych do wykonania instalacji grzewczej. Opracowanie powinno uwzględniać zarówno prace przygotowawcze, montażowe, jak i wykonanie próby szczelności wraz z warunkami jej przeprowadzenia, warunki odpowietrzenia i regulacji instalacji grzewczej. Aby wykonać część „teoretyczną” zadania, powinieneś korzystać z dostępnych w pracowni materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji grzewczych oraz zasobów internetowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone Sporządzone opracowanie będziesz prezentować wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (10 minut) oraz przekażecie je w wersji elektronicznej i drukowanej do Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 68 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone zarówno w pracowni instalacji sanitarnych, w której powinny znajdować się: komputer z dostępem do Internetu - 1 stanowisko dla każdego ucznia, urządzenia multimedialne, jak i u pracodawcy, w Centrum Kształcenia Praktycznego. W miejscu, w którym prowadzone będą zajęcia powinny się znajdować: narzędzia i sprzęt, materiały podstawowe i pomocnicze zgodnie z zakresem realizowanych zajęć dydaktycznych. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, z drukarką, program do tworzenia prezentacji i grafiki; odcinki rur i uzbrojenie instalacji grzewczych, modele i przekroje elementów rurociągów, urządzenia grzewcze, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, katalogi maszyn i urządzeń do robót instalacyjnych, filmy instruktażowe dotyczące montażu, obsługi, konserwacji oraz prac kontrolno-pomiarowych instalacji grzewczych, modele, makiety i schematy instalacji grzewczych oraz elementów ich wyposażenia, instrukcje dotyczące technik wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych różnych materiałów instalacyjnych oraz wykonywania montażowych, specyfikacje techniczne warunków wykonania oraz odbioru robót instalacyjnych, cenniki i katalogi materiałów i elementów wyposażenia instalacji grzewczych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego. Stanowisko montażu instalacji sanitarnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: stół warsztatowy z imadłem, narzędzia monterskie i traserskie, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, przyrządy do wykonywania prób ciśnieniowych oraz przykładowe dokumentacje projektowe instalacji sanitarnych. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią techniczną z zakresu branży instalacyjnej. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu, metoda projektów i ćwiczenia praktyczne. Zajęcia należy prowadzić zarówno w pracowni instalacji sanitarnych, w pracowni komputerowej, jak i w warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego oraz w kooperacji z przedsiębiorstwami usługowymi instalatorstwa technik grzewczych. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projektu pracę, która odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu techniki grzewczej. Podczas sporządzania projektu należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami na teren budowy instalacji grzewczych ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na dobór materiałów, sprzętu i narzędzi, aparatury kontrolno-pomiarowej oraz umiejętne, zgodne z zasadami posługiwanie się nimi. Dodatkowo należy ukształtować u ucznia nawyk jakości sprawdzania materiałów, stanu technicznego sprzętu i narzędzi, stosowanie środków ochrony indywidualnej. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych pod nadzorem nauczyciela lub instruktora posiadającego wymagane uprawnienia do wykonywania połączeń lutowanych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie wykonywali czynności związane z montażem, demontażem, konserwacją i naprawą instalacji grzewczych stosując technologie połączeń rozłącznych, klejonych, lutowanych, bądź zaciskowych, z pominięciem technologii spawania. Istnieje konieczność, by prace były wykonywane w warunkach zbliżonych do warunków rzeczywistych, na symulowanych stanowiskach pracy, pod ścisłą opieką i nadzorem nauczyciela/instruktora. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 69 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, wytworzonego w trakcie ćwiczeń produktu finalnego, którym może być zmontowana instalacja grzewcza wraz z przyłączonym urządzeniem grzewczym, fragment instalacji grzewczej poddanej konserwacji i naprawie. prezentacji efektów swojej pracy. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się dokumentacją projektową, umiejętność organizacji stanowiska pracy, posługiwanie się sprzętem, narzędziami i aparaturą kontrolno-pomiarową, umiejętność wykonywania zadania zawodowego z przestrzeganiem zasad określonej technologii, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Podczas oceniania prac realizowanych metodą ćwiczeń praktycznych i zadań wytwórczych proponuje się zwracać uwagę na: poprawność i staranność wykonania, przestrzeganie zasad i przepisów bhp, zgodność z dokumentacją lub poleceniem, systematyczność pracy. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność wiązania teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić poprawność wykonania ćwiczeń oraz umiejętność prezentacji rezultatów swojej pracy na forum klasy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 70 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3.5. M3.J5 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: B.9.4(1)1. rozpoznać parametry powietrza w pomieszczeniach wpływające na odczuwanie warunków komfortu B.9.4(1)2. wyjaśnić możliwości dokonywania zmian parametrów powietrza w pomieszczeniach B.9.4(1)3. zinterpretować wytyczne dotyczące wymaganych parametrów powietrza w pomieszczeniach budynków mieszkalnych, przemysłowych i użyteczności publicznej oraz na stanowiskach roboczych B.9.4(2)1. wyjaśnić cel wentylacji pomieszczeń, obiektów i stanowisk roboczych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna B P C P C P C B.9.4(2)2. dokonać klasyfikacji wentylacji naturalnej, mechanicznej i hybrydowej P C B.9.4(3)1. rozpoznać elementy wyposażenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(3)2. wyjaśnić przeznaczenie elementów wyposażenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(3)3. wyjaśnić budowę i zasady działania urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(3)4.rozpoznać technologie wykonania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(4)1. zinterpretować warunki techniczne obowiązujące przy sytuowaniu przewodów, uzbrojenia i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.3(4)2. ustalić przebieg przewodów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.3(4)3. ustalić miejsca usytuowania urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(7)1. dobrać uzbrojenie do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(7)2. dobrać aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych P B P C P C P B P C P C P C P C P C Materiał kształcenia Parametry powietrza w pomieszczeniach Parametry komfortu cieplnego Procesy wpływające na zmianę parametrów powietrza w pomieszczeniach Wytyczne dotyczące wymagań parametrów powietrza w pomieszczeniach, obiektach budowlanych oraz na stanowiskach roboczych Cel wentylacji pomieszczeń Rodzaje i systemy instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Elementy wyposażenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Budowa i zasada działania urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Technologie montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Zasady sytuowania przewodów, uzbrojenia i lokalizowania urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Dobór uzbrojenia, narzędzi, sprzętu i aparatury kontrolno-pomiarowej dla przeprowadzenia prac montażowych oraz remontowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Przeprowadzanie montażu i demontażu przewodów i uzbrojenia instalacji wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych Wbudowywanie urządzeń wentylacyjnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 71 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.4(10)1. wykonać połączenia przewodów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(10)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(10)3. wbudować urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne w układ instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)2. wyjaśnić zasady dokumentowania prób szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)3. przeprowadzić próby szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)4. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(13)1. ocenić jakość wykonania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych P C P C P C P C P C P C P C P C B.9.4(13)2. ocenić zgodność wykonania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych z dokumentacją projektową B.9.4(14)1.wyjaśnić zasady uruchamiania i regulacji instalacji i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(14)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas przekazywania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych do eksploatacji B.9.4(14)3. przestrzegać zasad dokumentowania robót związanych z przekazywaniem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych do eksploatacji B.9.4(14)4. wyjaśnić zasady przekazywania do eksploatacji oraz dokumentowania odbiorów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(14)5. wykonać czynności związane z uruchamianiem i regulacją instalacji i urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych B.9.4(15)1. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(15)2. przestrzegać zasad dokumentowania przeglądów technicznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(15)3. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(15)4. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C i klimatyzacyjnych w układ instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Ocena jakości wykonania robót montażowych oraz ich zgodności z dokumentacją projektową Przeprowadzanie i dokumentowanie prób szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Zasady przekazywania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych do eksploatacji Uruchamianie i regulacja instalacji oraz urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Dokumentowanie czynności związanych z uruchamianiem instalacji wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych i przekazywaniem ich do eksploatacji Przeprowadzanie przeglądów stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Przeprowadzanie konserwacji i napraw instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 72 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.4(16)1.wyjaśnić zasady przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(16)2. wykonać prace związane konserwacją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(16)34. dokonać naprawy instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych P C P C P C KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego Planowane zadania Twoim zadaniem jest opracowanie, na podstawie dokumentacji projektowej, wytycznych wykonania i odbioru instalacji wentylacyjnej w budynku użyteczności publicznej. Powinieneś ustalić: kolejność robót, które należy wykonać, skład zespołu roboczego i wymagane przepisami bhp środki ochrony indywidualnej. Jednocześnie powinieneś sporządzić zestawienie materiałów i urządzeń niezbędnych do wykonania instalacji wentylacyjnej. Opracowanie powinno uwzględniać zarówno prace przygotowawcze, montażowe, jak i wykonanie próby szczelności wraz z warunkami jej przeprowadzenia, warunki regulacji oraz uruchomienia instalacji wentylacyjnej. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole korzystając z dostępnych w pracowni materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji wentylacyjnych oraz zasobów internetowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone. Sporządzone opracowanie będziesz prezentować wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (10 minut) oraz przekażecie je w wersji elektronicznej i drukowanej do oceny. Po sporządzeniu opracowania i jego prezentacji powinieneś wykonać fragment instalacji wentylacji mechanicznej w zadanej dokumentacją projektową technologii, zgodnie z jej wymogami. Aby wykonać zadanie, powinieneś zorganizować stanowisko pracy, dobrać materiał, sprzęt, narzędzia, aparaturę kontrolno-pomiarową, zabezpieczyć się w środki ochrony indywidualnej, zastosować określoną dokumentacją technologię połączeń, a wszystkie czynności wykonać zgodnie z zasadami wykonywania robót przygotowawczych i montażowych oraz zgodnie z zasadami bhp. Pracę powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole. Po jej wykonaniu powinieneś zgłosić nauczycielowi gotowość do jej prezentacji, w której powinieneś odnieść się do jakości wykonanej pracy, zgodności z dokumentacją oraz napotkanych trudności w jej wykonaniu. Podczas wykonywania tej części zadania masz do dyspozycji stanowisko do montażu instalacji sanitarnych wyposażone we wszystkie niezbędne materiały, sprzęt, instrukcje, wytyczne i dokumentacje. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej, u pracodawcy, w Centrum Kształcenia Praktycznego, w warsztatach szkolnych. Wskazane jest jednak wykonywanie ćwiczeń praktycznych na placu budowy, w rzeczywistych warunkach pracy. W miejscu, w którym prowadzone będą zajęcia powinny się znajdować: narzędzia i sprzęt, materiały podstawowe i pomocnicze zgodnie z zakresem realizowanych zajęć dydaktycznych. Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni instalacji sanitarnych, w której powinny znajdować się: komputer z dostępem do Internetu - 1 stanowisko dla każdego ucznia, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, z drukarką, program do tworzenia prezentacji i grafiki; odcinki rur i uzbrojenie instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, modele i przekroje elementów rurociągów, urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, katalogi maszyn i urządzeń do robót instalacyjnych, filmy instruktażowe dotyczące montażu, obsługi, konserwacji oraz prac kontrolno-pomiarowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, modele, makiety i schematy instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz elementów ich wyposażenia, instrukcje dotyczące technik wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych różnych materiałów instalacyjnych oraz wykonywania montażowych, specyfikacje techniczne warunków wykonania oraz odbioru robót instalacyjnych, cenniki i katalogi materiałów i elementów wyposażenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego. Stanowisko montażu instalacji sanitarnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: stół warsztatowy z imadłem, narzędzia monterskie i traserskie, przyrządy do kontroli i pomiarów geometrycznych, przyrządy do wykonywania prób ciśnieniowych oraz przykładowe dokumentacje projektowe instalacji sanitarnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 73 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią techniczną z zakresu branży instalacyjnej. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu, metoda projektów i ćwiczenia praktyczne. Zajęcia należy prowadzić zarówno w pracowni instalacji sanitarnych, w pracowni komputerowej, jak i w warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego oraz w kooperacji z przedsiębiorstwami usługowymi instalatorstwa technik wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projektu pracę, która odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu techniki wentylacyjnej i klimatyzacyjnej. Podczas sporządzania projektu należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego pokazami, filmami dydaktycznymi wycieczkami na teren budowy instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na dobór materiałów, sprzętu i narzędzi, aparatury kontrolno-pomiarowej oraz umiejętne, zgodne z zasadami posługiwanie się nimi. Dodatkowo należy ukształtować u ucznia nawyk jakości sprawdzania materiałów, stanu technicznego sprzętu i narzędzi, stosowanie środków ochrony indywidualnej. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2–4-osobowych pod nadzorem nauczyciela lub instruktora posiadającego wymagane uprawnienia. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby podczas realizacji programu uczniowie wykonywali czynności związane z montażem, demontażem, konserwacją i naprawą instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych stosując różne technologie. Istnieje konieczność, by prace były wykonywane w warunkach zbliżonych do warunków rzeczywistych, na symulowanych stanowiskach pracy, pod ścisłą opieką i nadzorem nauczyciela/instruktora. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, wytworzonego w trakcie ćwiczeń produktu finalnego, którym może być zmontowana instalacja wentylacyjna wraz z przyłączonym urządzeniem wentylacyjnym, fragment instalacji wentylacji mechanicznej poddanej konserwacji i naprawie, prezentacji efektów swojej pracy. Obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń należy zwrócić uwagę na: posługiwanie się dokumentacją projektową, umiejętność organizacji stanowiska pracy, posługiwanie się sprzętem, narzędziami i aparaturą kontrolno-pomiarową, umiejętność wykonywania zadania zawodowego z przestrzeganiem zasad określonej technologii, przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Podczas oceniania prac realizowanych metodą ćwiczeń praktycznych i zadań wytwórczych proponuje się zwracać uwagę na: poprawność i staranność wykonania, przestrzeganie zasad i przepisów bhp, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 74 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego zgodność z dokumentacją lub poleceniem, systematyczność pracy. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność wiązania teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić poprawność wykonania ćwiczeń oraz umiejętność prezentacji rezultatów swojej pracy na forum klasy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 75 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 4. M4 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz kosztorysowanie robót 4.1. M4.J1 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych 4.2. M4.J2 Przedmiarowanie i kosztorysowanie robót sieciowych i instalacyjnych 4.1. M4.J1 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(B.e)(7)7. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(7)9. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych PKZ(B.e)(7)11. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(7)13. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(7)15. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(7)17. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji gazowych PKZ(B.e)(7)19. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji grzewczych PKZ(B.e)(7)21. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(7)23. sporządzić rysunki techniczne związane z budową sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych techniką ręczną oraz wykorzystując programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań PKZ(B.e)(14)9. dobrać program komputerowy do wspomagania projektowania sieci komunalnych i instalacji sanitarnych PKZ(B.e)(14)10. utworzyć bibliotekę elementów Poziom wymagań programowych (P lub PP) P PKZ(B.e)(14)11.wykorzystać funkcje programu w celu narysowania i zwymiarowania wybranego elementu PKZ(B.e)(14)12. wydrukować dokumentację projektową na wybranym urządzeniu peryferyjnym PKZ(B.e)(14)13. stworzyć bazę danych o prostej strukturze Kategoria taksonomiczna B P C P C P C P C P C P B P C P C P C P C P C P C P C Materiał kształcenia Sporządzanie techniką ręczną rysunków technicznych i szkiców roboczych związanych z budową sieci komunalnych i instalacji sanitarnych Programy komputerowe do wspomagania projektowania sieci komunalnych i instalacji sanitarnych Edytor rysunku Obsługa menu programu Warstwy rysunkowe Metody kreślenia podstawowych figur płaskich Metody kreślenia figur przestrzennych Polecenia edycyjne Operacje powiększania Kreskowanie Wymiarowanie rysunku Wprowadzanie tekstu do rysunku Drukowanie dokumentacji Podstawowe funkcje baz danych Istota tworzenia bazy danych Typowe operacje obsługi baz danych – przeglądanie, wyszukiwanie, sortowanie, dodawanie, usuwanie Tworzenie prostej bazy danych Dodawanie i usuwanie rekordów bazy Indeksowanie bazy Przeglądanie, sortowanie bazy według podanych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 76 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(14)14. sortować rekordy według zadanego klucza P C PKZ(B.e)(14)15. wykorzystać oprogramowanie dydaktyczne w celu rozwiązywania problemów technicznych, w tym programy wspomagające obliczenia instalacji sanitarnych i sieci komunalnych PKZ(B.e)(14)16. wykorzystać funkcje programów kompilujących P C P C PKZ(B.e)(14)17. zastosować program wspomagający projektowanie w praktyce P C B.27.1(4)1. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania sieci wodociągowych, kanalizacyjnych oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(4)2. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej i eksploatacyjnej sieci i instalacji wodociągowych; B.27.1(4)3. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej i eksploatacyjnej sieci i instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(5)1. zaprojektować prostą instalację wodociągową P C P C P C P C B.27.1(5)2. zaprojektować połączenie wodociągowe P C B.27.1(5)3. sporządzić dokumentację projektową instalacji wodociągowej i połączenia wodociągowego B.27.1(5)4. obliczyć ilości powstających ścieków P C P C B.27.1(5)5. wykonać obliczenia hydrauliczne przykanalika P C B.27.1(5)6. wykonać dokumentację projektową prostej instalacji kanalizacyjnej P C B.27.1(5)7. sporządzić bilans wodny dla jednostki obliczeniowej P C B.27.1(5)8. sporządzać dokumentacją projektową sieci wodociągowej P C B.27.1(5)9. wykonać obliczenia hydrauliczne sieci kanalizacyjnej P C B.27.1(5)10. obliczyć przepływy w sieci ogólnospławnej oraz sieci ściekowej i deszczowej kanalizacji rozdzielczej B.27.1(5)11. sporządzać dokumentacją projektową sieci kanalizacyjnej P C P C B.27.2(3)2. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania gazociągów niskiego ciśnienia, przyłączy gazowych niskiego ciśnienia oraz instalacji gazowych B.27.2(4)1. obliczyć zapotrzebowanie odbiorcy gazu w godzinach szczytowego P C P C warunków Dodawanie pól do bazy Drukowanie bazy Instalacja, uruchamianie stosowanie w praktyce projektowej wybranych programów Licencjonowane oprogramowanie służące do kompilacji programu Selekcjonowanie informacji zawartych w dokumentacji projektowej sieci komunalnych i instalacji sanitarnych Ustalanie przepływów obliczeniowych wody Obliczenia hydrauliczne instalacji wodociągowej Projektowanie połączenia wodociągowego Obliczanie ilości powstających ścieków Obliczenia hydrauliczne przykanalika Projektowanie instalacji kanalizacyjnych Sporządzanie bilansu wodnego dla jednostki obliczeniowej Sporządzanie dokumentacji projektowej sieci wodociągowej Obliczenia hydrauliczne sieci kanalizacyjnej Obliczanie przepływów w sieci ogólnospławnej oraz sieci ściekowej i deszczowej kanalizacji rozdzielczej Sporządzanie dokumentacji projektowej sieci kanalizacyjnej Obliczanie zapotrzebowania na gaz w godzinach szczytowego poboru Projektowanie prostych instalacji gazowych Sporządzanie dokumentacji projektowej instalacji gazowych Obliczanie obciążeń obliczeniowych gazociągów i przyłączy gazowych niskiego ciśnienia Obliczenia hydrauliczne gazociągów i przyłączy gazowych niskiego ciśnienia Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 77 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego poboru B.27.2(4)2. zaprojektować proste instalacje gazowe P C B.27.2(4)3. sporządzać dokumentacją projektową instalacji gazowych P C B.27.2(4)4. obliczyć obciążenie obliczeniowe gazociągów i przyłączy niskiego ciśnienia B.27.2(4)5. wykonać obliczenia hydrauliczne gazociągów i przyłączy gazowych niskiego ciśnienia B.27.2(4)6. sporządzić dokumentację projektową gazociągów i przyłączy gazowych niskiego ciśnienia B.27.3(1)3. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych B.27.3(2)1. obliczyć zapotrzebowanie na ciepło dla pomieszczeń i budynku P C P C P C P C P C B.27.3(2)2.przeprowadzić obliczenia hydrauliczne instalacji grzewczej P C B.27.3(2)3. przeprowadzić obliczenia hydrauliczne instalacji ciepłej wody użytkowej B.27.3(2)4. sporządzić dokumentację projektową instalacji grzewczych i ciepłej wody B.27.3(2)5. sporządzić dokumentację projektową instalacji ciepłej wody użytkowej B.27.3(2)6. sporządzić bilans cieplny P C P C P C P C B.27.3(2)7. wykonać obliczenia hydrauliczne sieci ciepłowniczych P C B.27.3(2)8. sporządzić wykres ciśnienia sieci ciepłowniczej i zinterpretować go P C B.27.3(2)9. sporządzić dokumentację projektową sieci ciepłowniczej P C B.27.4(1)3. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych P C B.27.4(1)4. sporządzić dokumentację projektową instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej P C B.27.4(2)1.ustalić ilości powietrza wentylacyjnego dla pomieszczeń, stanowisk roboczych i budynku P C Sporządzanie dokumentacji projektowej gazociągów i przyłączy gazowych niskiego ciśnienia Obliczanie zapotrzebowania na ciepło dla 3 pomieszczeń i budynków o kubaturze do 600 m Obliczenia hydrauliczne instalacji grzewczych Obliczenia hydrauliczne instalacji ciepłej wody użytkowej Obliczanie ciśnienia dyspozycyjnego dla pompy w instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody. Dobór pompy dla potrzeb instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody Zasady projektowania ogrzewania podłogowego: uwarunkowania wstępne, obliczenia cieplne, obliczenia hydrauliczne Sporządzanie dokumentacji projektowej instalacji grzewczych Sporządzanie bilansu cieplnego Wykonywanie obliczeń hydraulicznych sieci ciepłowniczych Sporządzanie wykresu ciśnienia sieci ciepłowniczej Sporządzanie dokumentacji projektowej sieci ciepłowniczej Określanie ilości powietrza wentylacyjnego Obliczanie przewodów wentylacji mechanicznej Dobór wentylatora i urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych Sporządzanie dokumentacji projektowej instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 78 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.4(2)2. przeprowadzić obliczenia hydrauliczne przewodów wentylacji mechanicznej B.27.4(2)3. dobrać wentylatory i urządzenia wentylacyjne oraz klimatyzacyjne P C P C B.27.4(2)4. sporządzić dokumentację projektową instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej KPS(2)3. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami P C Planowane zadania Twoim zadaniem jest opracowanie zgodnie z wytycznych wykonania i odbioru oraz zapisami prawa budowlanego oraz wiedzy technicznej, dokumentacji projektowej instalacji centralnego ogrzewania w budynku jednorodzinnym. Powinieneś ustalić: zapotrzebowanie na ciepło dla budynku i pomieszczeń, dobrać kocioł grzewczy, wskazać jego usytuowanie, dobrać rodzaj systemu centralnego ogrzewania, zaplanować rozmieszczenie przewodów, uzbrojenia, grzejników. Dla tak zaplanowanej instalacji grzewczej powinieneś wykonać w programie wspomagającym wykonywanie rysunków technicznych niezbędnych do przeprowadzenia obliczeń hydraulicznych tej instalacji. Powinieneś następnie przeprowadzić obliczenia hydrauliczne instalacji, aby potwierdzić zasadność doboru średnic przewodów instalacji i prawidłowość działania zaproponowanego przez Ciebie systemu grzewczego. Kolejnym Twoim działaniem powinno być dobranie wstępnych nastaw zaworów termostatycznych. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole korzystając z dostępnych w pracowni materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji centralnego ogrzewania oraz zasobów internetowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone Sporządzone opracowanie będziesz prezentować wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (oraz przekażecie je w wersji elektronicznej i drukowanej do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, z projektorem multimedialnym oraz pakietem programów biurowych, stanowiska dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w narzędzia i sprzęt konieczny aby zostały osiągnięte założone efekty kształcenia. Ponadto wyposażenie stanowić powinny projekty techniczne, tekstowe i pozatekstowe źródła informacji, normy branżowe, wytyczne wykonania i odbioru sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Środki dydaktyczne Stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych, pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, normy dotyczące zasad wykonywania rysunków technicznych, specyfikacje techniczne warunków wykonania i odbioru robót sieciowych oraz instalacyjnych, katalogi i cenniki materiałów oraz elementów sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego; Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji zawartych w przepisach prawa budowlanego, energetycznego, rozporządzeniach wykonawczych dotyczących sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz posługiwanie się dokumentacją projektową. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu ćwiczenia oraz metoda projektów. Zajęcia należy prowadzić w pracowni rysunku technicznego, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z jednostkami projektowymi – biurami i firmami prywatnymi. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2 - osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projekt, który odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu opracowywania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 79 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego dokumentacji projektowych sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Podczas sporządzania opracowań projektowych należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego spotkaniami z projektantami sieci komunalnych i instalacji sanitarnych zarówno w warunkach szkolnych, jak i podczas wizyt studyjnych w biurach projektów - ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Nauczyciel prowadząc obserwację powinien uwzględnić różnice indywidualne między uczniami, ich poziom percepcji, zainteresowania, stosunek do własnych osiągnięć, poziom umiejętności przed rozpoczęciem kształcenia. Obserwacje powinny być prowadzone systematycznie i w sposób skategoryzowany, według opracowanej samodzielnie karty obserwacji. Umiejętności praktyczne można sprawdzać podczas wykonywania ćwiczeń i projektów. Należy zwracać uwagę na: organizację stanowisk ćwiczeń, posługiwanie się przez uczniów dokumentacją, sposób wykonywania ćwiczenia - projektu, dokładność, czas wykonania, stosowanie innowacyjnych metod pracy oraz przestrzeganie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy, ochrony przeciwpożarowej, zasad ochrony środowiska. Tworzenie zbioru własnych prac i innych dowodów osiągnięć może stanowić znakomity sposób sprawdzania. Proponuje się tworzenie przez ucznia własnej teczki (mini portfolio), w której będą gromadzone sprawozdania z wykonanych projektów, informacje o nowościach technicznych w technice instalatorskiej. Po zakończeniu realizacji materiału nauczania z określonego zakresu, proponuje się zastosowanie testu. Zadania w teście mogą być otwarte lub zamknięte Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę z wykonanych projektów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 80 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 4.2. M4.J2 Przedmiarowanie i kosztorysowanie robót sieciowych i instalacyjnych Poziom wymagań programowych (P lub PP) Kategoria taksonomiczna PKZ(B.e)(14)4.rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych zakresie sieci i instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(14)5.rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych zakresie sieci i instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(14) 6.rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w zakresie sieci i instalacji gazowych PKZ(B.e)(14)7. rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w zakresie sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych PKZ(B.e)(14)8. rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w zakresie instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.1(6)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji wodociągowej P B P B P B P B P B P C B.27.1(6)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji kanalizacyjnej P C B.27.1(6)3. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót sieci wodociągowej P C B.27.1(6)4. sporządzić kosztorys oraz przedmiar sieci kanalizacyjnej P C B.27.2(5)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji gazowych P C B.27.2(5)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót przyłączy gazowych P C B.27.3(3)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji grzewczych P C B.27.3(3)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót sieci ciepłowniczych P C B.27.4(3)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji wentylacyjnej P C B.27.4(3)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji klimatyzacyjnej P C Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Materiał kształcenia Programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w zakresie kosztorysowania sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót instalacji wodociągowej. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót sieci wodociągowych. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót instalacji kanalizacyjnej. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót sieci kanalizacyjnych. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót instalacji gazowej. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót przyłączy gazowych. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót instalacji grzewczej. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót sieci ciepłowniczych. Sporządzanie kosztorysów oraz przedmiarów robót instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej. KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych Planowane zadania Twoim zadaniem jest sporządzenie przedmiaru robót i kosztorysu wykonania instalacji gazowej w budynku jednorodzinnym na podstawi dokumentacji projektowej. Podczas Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 81 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego wykonywania zadania powinieneś wykorzystać program komputerowy wspomagający kosztorysowanie robót instalacyjnych, KNR i obowiązujące cenniki. Wykonane zadanie powinieneś wydrukować na urządzeniu peryferyjnym i przekazać do oceny nauczycielowi. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe odpowiednio wyposażone Sporządzone opracowanie będziesz prezentować na forum grupy.. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, z projektorem multimedialnym oraz pakietem programów biurowych, stanowiska dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia)., Ponadto wyposażenie stanowić powinny projekty techniczne, tekstowe i pozatekstowe źródła informacji, normy branżowe, wytyczne wykonania i odbioru sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, cenniki i KNR. Środki dydaktyczne Stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do sporządzania kosztorysów robót instalacyjnych, przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, specyfikacje techniczne warunków wykonania i odbioru robót sieciowych oraz instalacyjnych, katalogi i cenniki materiałów oraz elementów sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji zawartych w przepisach prawa budowlanego, energetycznego, rozporządzeniach wykonawczych dotyczących sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz posługiwanie się dokumentacją projektową. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu ćwiczenia oraz metoda projektów. Zajęcia należy prowadzić w pracowni przedmiotowej, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z jednostkami projektowymi – biurami i firmami prywatnymi. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2 - osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projekt, który odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu sporządzania przedmiarów i kosztorysów robót dotyczących sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Podczas sporządzania opracowań należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego spotkaniami z kosztorysantami sieci komunalnych i instalacji sanitarnych zarówno w warunkach szkolnych, jak i podczas wizyt studyjnych w biurach projektów - ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Nauczyciel prowadząc obserwację powinien uwzględnić różnice indywidualne między uczniami, ich poziom percepcji, zainteresowania, stosunek do własnych osiągnięć, poziom umiejętności przed rozpoczęciem kształcenia. Obserwacje powinny być prowadzone systematycznie i w sposób skategoryzowany, według opracowanej samodzielnie karty obserwacji. Umiejętności praktyczne można sprawdzać podczas wykonywania ćwiczeń i projektów. Należy zwracać uwagę na: organizację stanowisk ćwiczeń, posługiwanie się przez uczniów dokumentacją, sposób wykonywania ćwiczenia - projektu, dokładność, czas wykonania, stosowanie innowacyjnych metod pracy oraz przestrzeganie zasad bezpiecznej Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 82 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego i higienicznej pracy, ochrony przeciwpożarowej, zasad ochrony środowiska. Tworzenie zbioru własnych prac i innych dowodów osiągnięć może stanowić znakomity sposób sprawdzania. Proponuje się tworzenie przez ucznia własnej teczki (mini portfolio), w której będą gromadzone sprawozdania z wykonanych projektów i opracowań. Po zakończeniu realizacji materiału nauczania z określonego zakresu, proponuje się zastosowanie testu. Zadania w teście mogą być otwarte lub zamknięte Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę z wykonanych projektów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 83 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 5. M5 Organizowanie i dokumentowanie prac związanych z budową oraz eksploatacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych 5.1. M5.J1 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 5.2. M5.J2 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji gazowych 5.3. M5.J3 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych 5.4. M5.J4 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych 5.1. M5.J1 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: B.27.1(1)1. rozpoznać sposoby uzdatniania wód powierzchniowych; Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna A B.27.1(1)2. rozpoznać sposoby uzdatniania wód podziemnych; P A B.27.1(1)3. ustalić sposoby uzdatniania wód powierzchniowych; P C B.27.1(1)4. ustalić sposoby uzdatniania wód podziemnych; P C B.27.1(1)5. zidentyfikować zakres uzdatniania wód powierzchniowych; P C B.27.1(1)6. ustalić zakres uzdatniania wód podziemnych; P C B.27.1(2)1. rozpoznać procesy oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych; B.27.1(2)2. wyjaśnić sposoby oczyszczania ścieków; P A P C B.27.1(2)3. wyjaśnić sposoby unieszkodliwiania osadów ściekowych; P C B.27.1(2)4. zidentyfikować zakres oczyszczania ścieków; P B B.27.1(2)5. ustalić zakres unieszkodliwiania osadów ściekowych; P C B.27.1(3)1. wyjaśnić warunki odprowadzania ścieków bytowych, przemysłowych i opadowych; B.27.1(3)2. zinterpretować warunki dla wodnego odbiornika ścieków; P C P C B.27.1(3)3. zinterpretować warunki dla gruntowego odbiornika ścieków; P C B.27.1(7)1.wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową sieci wodociągowych; P C Materiał kształcenia Sposoby uzdatniania wód powierzchniowych. Sposoby uzdatniania wód podziemnych. Zakres uzdatniania wód powierzchniowych. Zakres uzdatniania wód podziemnych. Procesy oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych. Sposoby oczyszczania ścieków. Sposoby unieszkodliwiania osadów ściekowych. Wodne odbiorniki ścieków. Gruntowe odbiorniki ścieków. Organizacja prac związanych z budową sieci wodociągowych. Organizacja prac związanych z budową sieci kanalizacyjnych konwencjonalnych i niekonwencjonalnych. Dokumentacja budowy sieci wodociągowych; Dokumentacja budowy sieci kanalizacyjnych . Odbiory techniczne sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Ocena stanu technicznego sieci wodociągowych. Ocena stanu technicznego sieci kanalizacyjnych. Obmiar robót związanych z budową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 84 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.1(7)4.wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową sieci kanalizacyjnych konwencjonalnych i niekonwencjonalnych; B.27.1(7)7. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z budową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(8)3. przestrzegać zasad dokumentowania budowy sieci wodociągowych; P C P C P C B.27.1(8)5. przestrzegać zasad dokumentowania budowy sieci kanalizacyjnych; P C B.27.1(8)8. prowadzić dokumentację budowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(9)1. dokumentować odbiory techniczne sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(9)3.wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci wodociągowych; B.27.1(9)4. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych sieci wodociągowych; B.27.1(9)7. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci kanalizacyjnych; B.27.1(9)8. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych sieci kanalizacyjnych; B.27.1(10)1. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego sieci wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C B.27.1(10)3. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego sieci kanalizacyjnych; P C B.27.1(11)1. wykonać obmiar robót związanych z budową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(12)1. wyjaśnić sposób lokalizowania miejsc awarii sieci wodociągowych; P C P C B.27.1(12)2. zidentyfikować przyczyny awarii sieci wodociągowych; P C B.27.1(12)3. przewidzieć skutki awarii sieci wodociągowych; P C B.27.1(12)4. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii sieci wodociągowych; B.27.1(12)9. zidentyfikować miejsca awarii sieci kanalizacyjnych; P C P C B.27.1(12)10. ustalić przyczyny awarii sieci kanalizacyjnych; P C B.27.1(12)11. przewidzieć skutki awarii sieci kanalizacyjnych; P C B.27.1(12)12. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii P C Awarie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Organizacja prac związanych z remontem i modernizacją sieci wodociągowych oraz sieci kanalizacyjnych. Przyłącze wodociągowe. Przyłącze kanalizacyjne. Organizacja prac związanych z montażem instalacji wodociągowych wody zimnej i wody ciepłej. Organizacja prac związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych ścieków bytowych i ścieków opadowych. Dokumentacja montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Odbiory techniczne instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Ocena stanu technicznego instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Obmiar robót związanych z montażem instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych. Awarie instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Organizacja prac związanych z remontem i modernizacją instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Rozliczenia materiałów, narzędzi i sprzętu zastosowanych do budowy, modernizacji i remontów sieci i instalacji wodociągowych oraz sieci i instalacji kanalizacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 85 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego sieci kanalizacyjnych; B.27.1(13)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją sieci wodociągowych; B.27.1(13)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją sieci kanalizacyjnych; B.27.1(13)5. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z remontem i modernizacją sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(7)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową połączenia wodociągowego; B.27.1(7)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji wodociągowych wody zimnej i wody ciepłej; B.27.1(7)5. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową przyłącza kanalizacyjnego; B.27.1(7)6. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych ścieków bytowych i ścieków opadowych; B.27.1(7)8. zaplanować etapy prac związanych z montażem instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(8)4. przestrzegać zasad dokumentowania montażu instalacji wodociągowych wody zimnej i wody ciepłej; B.27.1(8)6. przestrzegać zasad dokumentowania montażu instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(8)9. prowadzić dokumentację montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(9)2. dokumentować odbiory techniczne instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(9)5. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji wodociągowych; B.27.1(9)6. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych instalacji wodociągowych; B.27.1(9)9. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(9)10. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(10)2. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji wodociągowych; P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 86 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.1(10)4. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji kanalizacyjnych; P C B.27.1(11)2. wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych B.27.1(12)5. wyjaśnić sposób lokalizowania miejsc awarii instalacji wodociągowych; B.27.1(12)6. ustalić przyczyny awarii instalacji wodociągowych; P C P C P C B.27.1(12)7. przewidzieć skutki awarii instalacji wodociągowych; P C B.27.1(12)8. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii instalacji wodociągowych; B.27.1(12)13. rozpoznać miejsca awarii instalacji kanalizacyjnych; P C P C B.27.1(12)14. rozpoznać przyczyny awarii instalacji kanalizacyjnych; P C B.27.1(12)15. przewidzieć skutki awarii instalacji kanalizacyjnych; P C B.27.1(12)16. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(13)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją instalacji wodociągowych; B.27.1(13)4. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(13)6. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z remontem i modernizacją instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych B.27.1(11)3. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do budowy sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych B.27.1(11)4. rozliczyć materiały użyte podczas czynności eksploatacyjnych na sieciach i instalacjach wodociągowych oraz kanalizacyjnych P C P C P C P C P C P C OMZ(1)2. zaplanować pracę zespołu OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za zorganizowanie budowy przyłączy wodociągowych w osiedlu domków jednorodzinnych, które do tej pory nie były włączone w istniejąca sieć wodociągową. Twoje zadanie polega na opracowaniu harmonogramu robót, doborze ekipy, sporządzenia zapotrzebowania na materiał, sprzęt i narzędzia oraz sporządzeniu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 87 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego wykazu dokumentacji niezbędnej do odbioru technicznego przyłącza. Zadanie powinieneś wykonać metodą projektów, korzystając z dostępnych materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru sieci wodociągowych oraz zasobów internetowych. Aby zadanie było jak najbardziej rzetelnie wykonane – powinieneś nawiązać współpracę z kierownikiem robót zajmującym się prowadzeniem budowy sieci wodociągowych oraz z pracownikami zatrudnionymi na budowie Zdobyte w ten sposób doświadczenia pozwolą Ci wykonać projekt organizacji robót w sposób zbliżony do opracowań tego typu, które rzeczywiście stanowią dokumentację budowy. Sporządzone w formie wydruku opracowanie, będziesz prezentować na forum grupy. Będziesz mógł w trakcie prezentacji podzielić się zarówno zdobytymi doświadczeniami, jak również ukształtowanymi umiejętnościami zakresu organizacji budowy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, z projektorem multimedialnym oraz pakietem programów biurowych, stanowiska dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w narzędzia i sprzęt konieczny aby zostały osiągnięte założone efekty kształcenia. Ponadto wyposażenie stanowić powinny projekty techniczne, tekstowe i pozatekstowe źródła informacji, normy branżowe, wytyczne wykonania i odbioru sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Środki dydaktyczne Stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych, pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, normy dotyczące zasad wykonywania rysunków technicznych, specyfikacje techniczne warunków wykonania i odbioru robót sieciowych oraz instalacyjnych, katalogi i cenniki materiałów oraz elementów sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego; Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji zawartych w przepisach prawa budowlanego, energetycznego, rozporządzeniach wykonawczych dotyczących sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz posługiwanie się dokumentacją projektową, dokumentacją budowy i dokumentacją eksploatacyjną. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu ćwiczenia oraz metoda projektów. Zajęcia należy prowadzić w pracowni przedmiotowej, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z jednostkami wykonawczymi i projektowymi – biurami i firmami prywatnymi. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2 - osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projekt, który odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu opracowywania dokumentacji projektowych sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Podczas sporządzania opracowań projektowych należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego spotkaniami z projektantami i wykonawcami sieci komunalnych i instalacji sanitarnych zarówno w warunkach szkolnych, jak i podczas wizyt studyjnych w biurach projektów - ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 88 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Nauczyciel prowadząc obserwację powinien uwzględnić różnice indywidualne między uczniami, ich poziom percepcji, zainteresowania, stosunek do własnych osiągnięć, poziom umiejętności przed rozpoczęciem kształcenia. Obserwacje powinny być prowadzone systematycznie i w sposób skategoryzowany, według opracowanej samodzielnie karty obserwacji. Umiejętności praktyczne można sprawdzać podczas wykonywania ćwiczeń i projektów. Należy zwracać uwagę na: organizację stanowisk ćwiczeń, posługiwanie się przez uczniów dokumentacją, sposób wykonywania ćwiczenia - projektu, dokładność, czas wykonania, stosowanie innowacyjnych metod pracy oraz przestrzeganie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy, ochrony przeciwpożarowej, zasad ochrony środowiska. Tworzenie zbioru własnych prac i innych dowodów osiągnięć może stanowić znakomity sposób sprawdzania. Proponuje się tworzenie przez ucznia własnej teczki (mini portfolio), w której będą gromadzone sprawozdania z wykonanych projektów, informacje o nowościach technicznych w technice instalacyjnej. Po zakończeniu realizacji materiału nauczania z określonego zakresu, proponuje się zastosowanie testu. Zadania w teście mogą być otwarte lub zamknięte. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę z wykonanych projektów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 89 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 5.2. M5.J2 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji gazowych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: B.27.2(1)1. przestrzegać zasad transportu paliw gazowych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna C B.27.2(1)2. przestrzegać zasad magazynowania paliw gazowych P C B.27.2(2)1. wyjaśnić działanie ciągów redukcyjnych stacji gazowych P C B.27.2(2)2. wyjaśnić sposoby nawaniania gazu P C B.27.2(2)3. rozpoznać rodzaje sprężarek stosowanych w tłoczniach gazu P B B.27.2(6)1.wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową gazociągów P C B.27.2(6)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową przyłączy gazowych B.27.2(6)4. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(7)1. przestrzegać zasad dokumentowania budowy sieci gazowych P C P D P C B.27.2(7)3. prowadzić dokumentację budowy sieci gazowych P C B.27.2(8)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(9)1. wyjaśnić zasady uruchamiania oraz przekazywania gazociągów i przyłączy gazowych do eksploatacji B.27.2(10)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(11)1. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(14)1. ustalić przyczyny awarii gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych P C P C P C P C P C B.27.2(6)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z wykonaniem instalacji gazowych B.27.2(6)5. zaplanować etapy i metody robót związane z montażem instalacji P C P D Materiał kształcenia Zasady transportu paliw gazowych. Zasady magazynowania paliw gazowych. Urządzenia stacji gazowych – budowa, przeznaczenie, zasada działania. Urządzenia tłoczni gazu – rodzaje, budowa, przeznaczenie, zasada działania. Organizacja prac związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych. Prowadzenie dokumentacji budowy gazociągów i przyłączy gazowych. Zasady odbiorów technicznych gazociągów i przyłączy gazowych. Zasady przekazywania sieci i przyłączy gazowych do użytkowania. Organizacja prac związanych z eksploatacją sieci gazowych. Zasady dokonywania oceny stanu technicznego sieci gazowych; Wykonywanie obmiaru robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci gazowych. Zasady rozliczania materiałów, narzędzi i sprzętu związanego z budową, eksploatacją i modernizacją sieci gazowych. Zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego. Przyczyny awarii sieci gazowych. Organizacja prac związanych z usuwaniem awarii i modernizacją sieci gazowych zgodnie z Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 90 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego gazowych B.27.2(7)2. przestrzegać zasad dokumentowania wykonania instalacji gazowych P C B.27.2(7)4. prowadzić dokumentację wykonania instalacji gazowych P C B.27.2(8)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji gazowych B.27.2(9)2. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji B.27.2(10)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją instalacji gazowych B.27.2(11)2. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji gazowych P C P C P C P C B.27.2(12)1. wykonać obmiar robót związanych z budową sieci i instalacji gazowych B.27.2(12)2. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do wykonania oraz prac eksploatacyjnych sieci i instalacji gazowych B.27.2(13)1. przewidzieć zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego; B.27.2(13)2. wyjaśnić zasady postępowania w przypadku niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego B.27.2(14)2. przewidzieć skutki awarii gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych P C P C P C P C P C B.27.2(15)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych zgodnie z procedurami B.27.2(15)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z modernizacją gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego P C P C procedurami. Organizacja prac związanych z montażem instalacji gazowych. Prowadzenie dokumentacji budowy instalacji gazowych. Zasady odbiorów technicznych instalacji gazowych. Zasady przekazywania instalacji gazowych do użytkowania. Organizacja prac związanych z eksploatacją instalacji gazowych. Zasady dokonywania oceny stanu technicznego instalacji gazowych; Wykonywanie obmiaru robót związanych z budową oraz eksploatacją instalacji gazowych. Zasady rozliczania materiałów, narzędzi i sprzętu związanego z budową, eksploatacją i modernizacją instalacji gazowych. Przyczyny awarii instalacji gazowych. Organizacja prac związanych z usuwaniem awarii i modernizacją instalacji gazowych zgodnie z procedurami. OMZ(1)2. zaplanować pracę zespołu OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)2. wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za zorganizowanie budowy instalacji gazowej w budynku jednorodzinnym. Twoje zadanie polega na opracowaniu harmonogramu robót, doborze ekipy, sporządzeniu zapotrzebowania na materiał, sprzęt i narzędzia oraz sporządzeniu wykazu dokumentacji niezbędnej do odbioru technicznego instalacji gazowej. Zadanie powinieneś wykonać metodą projektów, korzystając z dostępnych materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji gazowych oraz zasobów internetowych. Aby zadanie było jak najbardziej rzetelnie wykonane – powinieneś nawiązać współpracę z kierownikiem robót zajmującym się prowadzeniem budowy instalacji sanitarnych oraz z Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 91 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego pracownikami zatrudnionymi na budowie. Zdobyte w ten sposób doświadczenia pozwolą Ci wykonać projekt organizacji robót w sposób zbliżony do opracowań tego typu, które rzeczywiście stanowią dokumentację budowy. Sporządzone w formie wydruku opracowanie, będziesz prezentować na forum grupy. Będziesz mógł w trakcie prezentacji podzielić się zarówno zdobytymi doświadczeniami, jak również ukształtowanymi umiejętnościami zakresu organizacji budowy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, z projektorem multimedialnym oraz pakietem programów biurowych, stanowiska dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w narzędzia i sprzęt konieczny aby zostały osiągnięte założone efekty kształcenia. Ponadto wyposażenie stanowić powinny projekty techniczne, tekstowe i pozatekstowe źródła informacji, normy branżowe, wytyczne wykonania i odbioru sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Środki dydaktyczne Stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych, pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, normy dotyczące zasad wykonywania rysunków technicznych, specyfikacje techniczne warunków wykonania i odbioru robót sieciowych oraz instalacyjnych, katalogi i cenniki materiałów oraz elementów sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego; Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji zawartych w przepisach prawa budowlanego, energetycznego, rozporządzeniach wykonawczych dotyczących sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz posługiwanie się dokumentacją projektową, dokumentacją budowy i dokumentacją eksploatacyjną. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu ćwiczenia oraz metoda projektów. Zajęcia należy prowadzić w pracowni przedmiotowej, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z jednostkami wykonawczymi i projektowymi – biurami i firmami prywatnymi. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2 - osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projekt, który odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu opracowywania dokumentacji projektowych sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Podczas sporządzania opracowań projektowych należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego spotkaniami z projektantami i wykonawcami sieci komunalnych i instalacji sanitarnych zarówno w warunkach szkolnych, jak i podczas wizyt studyjnych w biurach projektów - ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Nauczyciel prowadząc obserwację powinien uwzględnić różnice indywidualne między uczniami, ich poziom percepcji, zainteresowania, stosunek do własnych osiągnięć, poziom umiejętności przed rozpoczęciem kształcenia. Obserwacje powinny być prowadzone systematycznie i w sposób skategoryzowany, według opracowanej samodzielnie karty Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 92 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego obserwacji. Umiejętności praktyczne można sprawdzać podczas wykonywania ćwiczeń i projektów. Należy zwracać uwagę na: organizację stanowisk ćwiczeń, posługiwanie się przez uczniów dokumentacją, sposób wykonywania ćwiczenia - projektu, dokładność, czas wykonania, stosowanie innowacyjnych metod pracy oraz przestrzeganie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy, ochrony przeciwpożarowej, zasad ochrony środowiska. Tworzenie zbioru własnych prac i innych dowodów osiągnięć może stanowić znakomity sposób sprawdzania. Proponuje się tworzenie przez ucznia własnej teczki (mini portfolio), w której będą gromadzone sprawozdania z wykonanych projektów, informacje o nowościach technicznych w technice instalacyjnej. Po zakończeniu realizacji materiału nauczania z określonego zakresu, proponuje się zastosowanie testu. Zadania w teście mogą być otwarte lub zamknięte. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę z wykonanych projektów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 5.3. M5.J3 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: B.27.3(4)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową sieci ciepłowniczych B.27.3(4)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową węzłów ciepłowniczych B.27.3(4)4. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.27.3(5)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci ciepłowniczych oraz ich dokumentowania B.27.3(5)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych węzłów ciepłowniczych oraz ich dokumentowania B.27.3(5)4. dokumentować odbiory techniczne sieci i węzłów ciepłowniczych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P B.27.3(6)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją sieci ciepłowniczych B.27.3(6)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją węzłów Kategoria taksonomiczna C P C P D P C P C P C P C P C Materiał kształcenia Organizacja prac związanych z budową sieci ciepłowniczych. Organizacja prac związanych z budową ciepłowniczych. Przeprowadzanie odbiorów technicznych sieci i węzłów ciepłowniczych. Przeprowadzanie odbiorów technicznych węzłów ciepłowniczych. Organizacja prac związanych z eksploatacją sieci ciepłowniczych. Organizacja prac związanych z eksploatacją węzłów ciepłowniczych. Zasady przekazywania sieci ciepłowniczych do użytku. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 93 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego ciepłowniczych B.27.3(6)4. zorganizować prace związane z eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych B.27.3(7)1. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania sieci ciepłowniczych do eksploatacji B.27.3(7)2. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania węzłów ciepłowniczych do użytkowania B.27.3(8)1. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego sieci ciepłowniczych P C P C P C P C B.27.3(8)2. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego węzłów ciepłowniczych P C B.27.3(9)1. wykonać obmiar robót związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.27.3(9)3. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do prac związanych z budową, remontem i modernizacją sieci, węzłów ciepłowniczych B.27.3(10)1. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii sieci ciepłowniczych i ich skutki P C P C P C B.27.3(10)2. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii węzłów ciepłowniczych i ich skutki B.27.3(11)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją sieci ciepłowniczych B.27.3(11)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją węzłów ciepłowniczych B.27.3(11)4. zaplanować etapy i metody robót związanych z remontem i modernizacją sieci ciepłowniczych B.27.3(11)5. zorganizować prace związane z remontem i modernizacją węzłów ciepłowniczych B.27.3(4)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z wykonywaniem instalacji grzewczych B.27.3(4)5. zaplanować etapy i metody robót związanych z montażem instalacji grzewczych B.27.3(5)3. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji grzewczych oraz ich dokumentowania B.27.3(5)5. dokumentować odbiory techniczne instalacji grzewczych P C P C P C P D P C P C P D P C P C B.27.3(6)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją instalacji grzewczych P C Zasady przekazywania węzłów ciepłowniczych do użytku. Ocena stanu technicznego sieci ciepłowniczych. Ocena stanu technicznego węzłów ciepłowniczych. Wykonywanie obmiaru robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych. Rozliczanie sprzętu, materiałów i narzędzi stosowanych do budowy, remontu i eksploatacji sieci i węzłów ciepłowniczych. Lokalizowanie miejsc awarii sieci i węzłów ciepłowniczych. Przyczyny awarii sieci i węzłów ciepłowniczych. Organizacja prac związanych z remontem i modernizacją sieci i węzłów ciepłowniczych. Organizacja prac związanych z budową sieci ciepłowniczych. Organizacja prac związanych z budową instalacji grzewczych. Przeprowadzanie odbiorów technicznych instalacji grzewczych. Organizacja prac związanych z eksploatacją instalacji grzewczych. Zasady przekazywania instalacji grzewczych do użytku. Ocena stanu technicznego instalacji grzewczych. Wykonywanie obmiaru robót związanych z budową oraz eksploatacją instalacji grzewczych. Rozliczanie sprzętu, materiałów i narzędzi stosowanych do budowy, remontu i eksploatacji instalacji grzewczych. Lokalizowanie miejsc awarii instalacji grzewczych. Przyczyny awarii instalacji grzewczych. Organizacja prac związanych z remontem i modernizacją instalacji grzewczych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 94 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.3(6)5. zorganizować prace związane z eksploatacją instalacji grzewczych P C B.27.3(7)3. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji grzewczych do użytkowania B.27.3(8)3. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji grzewczych P C P C B.27.3(9)2. wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji grzewczych P C B.27.3(9)4. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do prac związanych z budową, remontem i modernizacją instalacji grzewczych B.27.3(10)3. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii instalacji grzewczych i ich skutki P C P C B.27.3(11)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją instalacji grzewczych B.27.3(11)6. zorganizować prace związane z remontem i modernizacją instalacji grzewczych KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych OMZ(1)1. dokonywać analizy przydzielonych zadań P C P C OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za zorganizowanie budowy instalacji grzewczej w budynku jednorodzinnym. Twoje zadanie polega na opracowaniu harmonogramu robót, doborze ekipy, sporządzeniu zapotrzebowania na materiał, sprzęt i narzędzia oraz sporządzeniu wykazu dokumentacji niezbędnej do odbioru technicznego instalacji grzewczej. Zadanie powinieneś wykonać metodą projektów, korzystając z dostępnych materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji grzewczych oraz zasobów internetowych. Aby zadanie było jak najbardziej rzetelnie wykonane – powinieneś nawiązać współpracę z kierownikiem robót zajmującym się prowadzeniem budowy instalacji sanitarnych oraz z pracownikami zatrudnionymi na budowie. Zdobyte w ten sposób doświadczenia pozwolą Ci wykonać projekt organizacji robót w sposób zbliżony do opracowań tego typu, które rzeczywiście stanowią dokumentację budowy. Sporządzone w formie wydruku opracowanie, będziesz prezentować na forum grupy. Będziesz mógł w trakcie prezentacji podzielić się zarówno zdobytymi doświadczeniami, jak również ukształtowanymi umiejętnościami zakresu organizacji budowy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, z projektorem multimedialnym oraz pakietem programów biurowych, stanowiska dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w narzędzia i sprzęt konieczny aby zostały osiągnięte założone efekty kształcenia. Ponadto wyposażenie stanowić powinny projekty techniczne, tekstowe i pozatekstowe źródła informacji, normy branżowe, wytyczne wykonania i odbioru sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Środki dydaktyczne Stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 95 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych, pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, normy dotyczące zasad wykonywania rysunków technicznych, specyfikacje techniczne warunków wykonania i odbioru robót sieciowych oraz instalacyjnych, katalogi i cenniki materiałów oraz elementów sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego; Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji zawartych w przepisach prawa budowlanego, energetycznego, rozporządzeniach wykonawczych dotyczących sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz posługiwanie się dokumentacją projektową, dokumentacją budowy i dokumentacją eksploatacyjną. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu ćwiczenia oraz metoda projektów. Zajęcia należy prowadzić w pracowni przedmiotowej, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z jednostkami wykonawczymi i projektowymi – biurami i firmami prywatnymi. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2 - osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projekt, który odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu opracowywania dokumentacji projektowych sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Podczas sporządzania opracowań projektowych należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego spotkaniami z projektantami i wykonawcami sieci komunalnych i instalacji sanitarnych zarówno w warunkach szkolnych, jak i podczas wizyt studyjnych w biurach projektów - ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych efektach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Nauczyciel prowadząc obserwację powinien uwzględnić różnice indywidualne między uczniami, ich poziom percepcji, zainteresowania, stosunek do własnych osiągnięć, poziom umiejętności przed rozpoczęciem kształcenia. Obserwacje powinny być prowadzone systematycznie i w sposób skategoryzowany, według opracowanej samodzielnie karty obserwacji. Umiejętności praktyczne można sprawdzać podczas wykonywania ćwiczeń i projektów. Należy zwracać uwagę na: organizację stanowisk ćwiczeń, posługiwanie się przez uczniów dokumentacją, sposób wykonywania ćwiczenia - projektu, dokładność, czas wykonania, stosowanie innowacyjnych metod pracy oraz przestrzeganie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy, ochrony przeciwpożarowej, zasad ochrony środowiska. Tworzenie zbioru własnych prac i innych dowodów osiągnięć może stanowić znakomity sposób sprawdzania. Proponuje się tworzenie przez ucznia własnej teczki (mini portfolio), w której będą gromadzone sprawozdania z wykonanych projektów, informacje o nowościach technicznych w technice instalacyjnej. Po zakończeniu realizacji materiału nauczania z określonego zakresu, proponuje się zastosowanie testu. Zadania w teście mogą być otwarte lub zamknięte. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę z wykonanych projektów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 96 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 5.4. M5.J4 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: B.27.4(4)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji wentylacyjnych B.27.4(4)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(4)3. zorganizować prace związane z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(5)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci wentylacyjnych oraz ich dokumentowania B.27.4(5)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji klimatyzacyjnych oraz ich dokumentowania B.27.4(5)3. dokumentować odbiory techniczne instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz prowadzić dokumentację eksploatacyjną B.27.43(6)1. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji wentylacyjnych do eksploatacji B.27.4(6)2. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji klimatyzacyjnych do użytkowania B.27.4(7)1. zinterpretować parametry pracy urządzeń wentylacyjnych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna C P C P C P C P C P C P C P D P C B.27.4(7)2. zinterpretować parametry pracy urządzeń klimatyzacyjnych P C B.27.4(8)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego instalacji wentylacyjnych B.27.4(8)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(9)1. wykonać obmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych P C P C P C Materiał kształcenia Organizacja prac związanych z montażem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Przeprowadzanie odbiorów technicznych instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Czynności związane z uruchamianiem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Kontrola parametrów pracy urządzeń wentylacyjnych i urządzeń klimatyzacyjnych. Przeprowadzanie kontroli stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Obmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Rozliczanie materiałów, narzędzi i sprzętu użytych do budowy, modernizacji i eksploatacji instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Lokalizowanie miejsc awarii instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Przyczyny powstawania awarii instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Organizacja prac związanych z remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 97 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.4(9)2. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany podczas montażu, remontu oraz modernizacji instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(10)1. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(10)2. przewidzieć przyczyny powstawania awarii instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(11)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem instalacji wentylacyjnych B.27.4(11)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(12)1. wyjaśnić zasady prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej instalacji wentylacyjnych B.27.4(12)2. wyjaśnić zasady prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej instalacji klimatyzacyjnych KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych OMZ(1)1. dokonywać analizy przydzielonych zadań P C P C P C P C P C P C P C P C Prowadzenie dokumentacji eksploatacyjnej instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań OMZ(4)1. monitorować jakość wykonywanych zadań Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za zorganizowanie budowy instalacji wentylacji mechanicznej w budynku użyteczności publicznej. Twoje zadanie polega na opracowaniu harmonogramu robót, doborze ekipy, sporządzeniu zapotrzebowania na materiał, sprzęt i narzędzia oraz sporządzeniu wykazu dokumentacji niezbędnej do odbioru technicznego instalacji wentylacyjnej. Zadanie powinieneś wykonać metodą projektów, korzystając z dostępnych materiałów źródłowych, wytycznych technicznych wykonania i odbioru instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz zasobów internetowych. Aby zadanie było jak najbardziej rzetelnie wykonane – powinieneś nawiązać współpracę z kierownikiem robót zajmującym się prowadzeniem budowy instalacji sanitarnych oraz z pracownikami zatrudnionymi na budowie. Zdobyte w ten sposób doświadczenia pozwolą Ci wykonać projekt organizacji robót w sposób zbliżony do opracowań tego typu, które rzeczywiście stanowią dokumentację budowy. Sporządzone w formie wydruku opracowanie, będziesz prezentować na forum grupy. Będziesz mógł w trakcie prezentacji podzielić się zarówno zdobytymi doświadczeniami, jak również ukształtowanymi umiejętnościami zakresu organizacji budowy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni przedmiotowej wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, z projektorem multimedialnym oraz pakietem programów biurowych, stanowiska dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w narzędzia i sprzęt konieczny aby zostały osiągnięte założone efekty kształcenia. Ponadto wyposażenie stanowić powinny projekty techniczne, tekstowe i pozatekstowe źródła informacji, normy branżowe, wytyczne wykonania i odbioru sieci komunalnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 98 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego i instalacji sanitarnych. Środki dydaktyczne Stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) umożliwiające wykonywanie rysunków odręcznych, pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej, przykładowe dokumentacje projektowe sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, normy dotyczące zasad wykonywania rysunków technicznych, specyfikacje techniczne warunków wykonania i odbioru robót sieciowych oraz instalacyjnych, katalogi i cenniki materiałów oraz elementów sieci komunalnych i instalacji sanitarnych, zestaw przepisów prawa budowlanego i energetycznego; Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji zawartych w przepisach prawa budowlanego, energetycznego, rozporządzeniach wykonawczych dotyczących sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz posługiwanie się dokumentacją projektową, dokumentacją budowy i dokumentacją eksploatacyjną. W pracy nauczyciela powinny znaleźć zastosowanie następujące metody nauczania: dyskusji dydaktycznej, drzewa decyzyjnego, przewodniego tekstu ćwiczenia oraz metoda projektów. Zajęcia należy prowadzić w pracowni przedmiotowej, w pracowni komputerowej oraz w kooperacji z jednostkami wykonawczymi i projektowymi – biurami i firmami prywatnymi. Uczniowie powinni pracować samodzielnie bądź w zespołach 2 - osobowych. Stanowiska dla uczniów powinny być wyposażone w niezbędne pomoce dydaktyczne. Zaleca się, aby na zakończenie realizacji programu uczniowie wykonali metodą projekt, który odzwierciedli ich wiedzę i nabyte doświadczenie z zakresu opracowywania dokumentacji projektowych sieci komunalnych i instalacji sanitarnych. Podczas sporządzania opracowań projektowych należy umożliwić uczniom korzystanie z norm, instrukcji, poradników, katalogów, czasopism zawodowych, Internetu oraz innych źródeł informacji. Wzbogacenie procesu dydaktycznego spotkaniami z projektantami i wykonawcami sieci komunalnych i instalacji sanitarnych zarówno w warunkach szkolnych, jak i podczas wizyt studyjnych w biurach projektów - ułatwi osiągnięcie założonych celów kształcenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w uszczegółowionych celach kształcenia. Osiągnięcia uczniów należy oceniać na podstawie: obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń, opracowanych projektów oraz prezentacji efektów swojej pracy. Nauczyciel prowadząc obserwację powinien uwzględnić różnice indywidualne między uczniami, ich poziom percepcji, zainteresowania, stosunek do własnych osiągnięć, poziom umiejętności przed rozpoczęciem kształcenia. Obserwacje powinny być prowadzone systematycznie i w sposób skategoryzowany, według opracowanej samodzielnie karty obserwacji. Umiejętności praktyczne można sprawdzać podczas wykonywania ćwiczeń i projektów. Należy zwracać uwagę na: organizację stanowisk ćwiczeń, posługiwanie się przez uczniów dokumentacją, sposób wykonywania ćwiczenia - projektu, dokładność, czas wykonania, stosowanie innowacyjnych metod pracy oraz przestrzeganie zasad bezpiecznej i higienicznej pracy, ochrony przeciwpożarowej, zasad ochrony środowiska. Tworzenie zbioru własnych prac i innych dowodów osiągnięć może stanowić znakomity sposób sprawdzania. Proponuje się tworzenie przez ucznia własnej teczki (mini portfolio), w której będą gromadzone sprawozdania z wykonanych projektów, informacje o nowościach technicznych w technice instalacyjnej. Po zakończeniu realizacji materiału nauczania z określonego zakresu, proponuje się zastosowanie testu. Zadania w teście mogą być otwarte lub zamknięte. Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, wiązanie teorii z praktyką, dokładność i czas realizacji zadania oraz zaangażowanie Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 99 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego w wykonywaną pracę. W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego, poprawność wykonania ćwiczeń oraz ocenę z wykonanych projektów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 100 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 6. M6 Przygotowanie do wejścia na rynek pracy 6.1. M6.J1 Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w branży instalacyjnej 6.2. M6.J2 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym w branży instalacyjnej M6.J1 Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w branży instalacyjnej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych (P lub PP) Kategoria taksonomiczna P B P C P C P C P C P C P B P C P C P C P C P C P C P C PDG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna; PDG(1)2. zinterpretować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; PDG(2)1. zinterpretować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PDG(2)2. zinterpretować przepisy prawa podatkowego; PDG(2)3. dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)4. wyjaśnić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3)1. zidentyfikować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)2. dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)3. przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)4. skorzystać z przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w przedsiębiorstwie instalacyjnym; PDG(4)1. dokonać klasyfikacji przedsiębiorstw występujących w branży instalacyjnej i budowlanej; PDG(4)2. wyjaśnić powiązania między przedsiębiorstwami i instytucjami występującymi w branży instalacji sanitarnych i budowlanej; PDG(5)1. dokonać analizy działalności przedsiębiorstw funkcjonujących w branży instalacji sanitarnych na rynku; PDG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na usługi i roboty w zakresie instalatorstwa sanitarnego; Materiał kształcenia Pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna. Pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo. Przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego. Przepisy prawa podatkowego. Konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego. Przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej. Procedura postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej. Forma organizacyjno-prawna planowanej działalności gospodarczej w przedsiębiorstwie instalacyjnym. Dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej. Formę opodatkowania działalności gospodarczej. Biznesplan dla planowanej działalności gospodarczej. Klasyfikacja przedsiębiorstw występujących Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 101 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PDG(6)1. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie usług i robót instalacyjnych; PDG(6)2. ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami z branży sanitarnej i budowlanej; PDG(7)1. opracować procedurę postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej; PDG(7)2. wybrać formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej w przedsiębiorstwie instalacyjnym; PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)4. wybrać formę opodatkowania działalności gospodarczej; P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C PDG(7)5. opracować biznesplan dla planowanej działalności gospodarczej; PDG(8)1. zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii; PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; PDG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego; PDG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie; PDG(9)1. obsłużyć biurowe urządzenia techniczne; PDG(9)2. stosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu; PDG(10)2. dobrać działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego; PDG(11)1. zidentyfikować składniki kosztów i przychodów w działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego; PDG(11)2. wyjaśnić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy przedsiębiorstwa instalacyjnego; PDG(11)3. wskazać możliwości optymalizowania kosztów w prowadzonym przedsiębiorstwie instalacyjnym; KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej w branży instalacyjnej i budowlanej. Powiązania między przedsiębiorstwami i instytucjami występującymi w branży instalacji sanitarnych i budowlanej. Analiza działalności przedsiębiorstw funkcjonujących w branży instalacji sanitarnych na rynku. Analiza czynników kształtujących popyt na usługi i roboty w zakresie instalatorstwa sanitarnego. Działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne Współpraca z kontrahentami w zakresie usług i robót instalacyjnych. Zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami z branży sanitarnej i budowlanej. Organizacja stanowiska pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii. Przyjmowanie korespondencji w różnej formie Ogólne zasady formułowania i formatowania pism. Pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego. Programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej. Elementy marketingu. Działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego. Wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy przedsiębiorstwa instalacyjnego. Możliwości optymalizowania kosztów w prowadzonym przedsiębiorstwie instalacyjnym. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 102 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej KPS(2)3. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami KPS(2)4. zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy KPS(3)1. analizować rezultaty działań KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań KPS(4)2. podejmować nowe wyzwania KPS(4)3. wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych KPS(7)2. respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej KPS(7)3. określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej KPS(8)1.ocenić ryzyko podejmowanych działań KPS(9)1. stosować techniki negocjacyjne KPS(10)3.modyfikować działania w oparciu o wspólne wypracowane stanowisko OMZ(1)1.dokonywać analizy przydzielonych zadań OMZ(1)2. zaplanować pracę zespołu OMZ(2)1. rozpoznawć kompetencje i umiejętności osób w zespole OMZ(2)2.rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. moblizować współpracowników do wykonywania zadań OMZ(3)2. wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania OMZ(4)1. monitorować jakość wykonywanych zadań OMZ(4)2. oceniać jakość wykonywnych zadań według przyjętych kryteriów OMZ(5)1.proponować zmiany w organizacji pracy majace na celupoprawę wydajnosci i jakości pracy Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 103 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego OMZ(5)2. proponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy OMZ(6)1argumentować swoje decyzje w rozmować ze współpracownikami. OMZ(6)2. Stosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za sporządzenie opracowania obejmującego swoim zakresem: procedury postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej. Zadanie powinieneś wykonać w czteroosobowym zespole, którego skład powinien ustalić prowadzący zajęcia. Zadanie powinno być wykonywane pod kierunkiem wybranego spośród członków zespołu lidera. Do zadań lidera będzie należało koordynowanie pracą zespołu oraz zaprezentowanie na forum klasy Waszego opracowania w formie poradnika multimedialnego np. „ABC działalności gospodarczej”. Po prezentacji, powinna być przeprowadzona dyskusja pod kierunkiem nauczyciela lub eksperta zewnętrznego w celu zweryfikowania przedstawionego opracowania i ewentualnego jego korekty. Do dyspozycji zespołu przewidziane jest stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, drukarką, materiałami źródłowymi przepisów formalno-prawnych w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy oraz zasobów internetowych. Wersję elektroniczną i drukowaną opracowania zadania przekażesz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Podejmowanie i prowadzenie działalnosci gospodarczej w branży instalacyjnej" wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do funkcjonowania na rynku pracy jako przedsiębiorca. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania przepisów prawa, a także postawy odpowiedzialności za działanie niezgodne z przepisami prawa. Praca w zespole pozwala na opanowanie przez uczniów umiejętności takich, jak: komunikowanie się, współpraca w zespole, prezentowanie wyników. Środki dydaktyczne W sali lekcyjnej, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zbiory przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy, czasopisma i poradniki z zakresu przedsiębiorczości. Zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu. Pakiet programów biurowych, program do tworzenia prezentacji i grafiki. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, pomoce multimedialne z zakresu przedsiębiorczości. Zalecane metody dydaktyczne Podczas realizacji programu należy zwrócić uwagę na posługiwanie się terminologią specjalistyczną z zakresu przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy. Treści programowe powinny być realizowane aktywizującymi metodami nauczania: tekstu przewodniego, projektów, sytuacyjną, dyskusji dydaktycznej. Dominująca metodą kształcenia powinna być metoda tekstu przewodniego, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących zakładania własnej działalności gospodarczej oraz metoda projektu. W celu ułatwienia zrozumienia przez uczniów realizowanych treści kształcenia, wskazane jest wykonywanie ćwiczeń, prezentowanie filmów dotyczących dobrych praktyk z zakresu prowadzenia własnej działalności gospodarczej, organizowanie spotkań z ekspertami zewnętrznymi i przedstawicielami biznesu. Uczniowie powinni pracować samodzielnie lub w zespołach 2–4-osobowych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: pracy indywidualnej oraz pracy w kilkuosobowym zespole. Grupy maksymalnie 16 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w szczegółowych celach kształcenia. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę: sprawdzianów ustnych i pisemnych, wykonanego i zaprezentowanego projektu (na którą będzie się składać: Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 104 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego wartość merytoryczna opracowania, stosowanie słownictwa specjalistycznego oraz przejrzysta struktura pracy oraz sposób prezentacji projektu). Oceniając osiągnięcia uczniów należy zwrócić uwagę na umiejętność logicznego myślenia, dokładność i czas realizacji ćwiczenia oraz zaangażowanie w jego wykonywanie W ocenie osiągnięć ucznia po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej należy uwzględnić wyniki testu pisemnego wielokrotnego wyboru, testu z luką lub rozszerzoną wypowiedzią, ocenę uzyskaną za prezentację ćwiczeń, ich poprawność oraz ocenę projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 105 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M6.J2 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym w branży instalacyjnej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych (P lub PP) Kategoria taksonomiczna P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C P C JOZ(1)1. porozumieć się w języku obcym w trakcie rozmowy zawodowej z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w instalatorstwie sanitarnym; JOZ(1)2. tłumaczyć korespondencję otrzymywaną w języku obcym z zakresu instalatorstwa sanitarnego; JOZ(2)1. wyjaśnić w języku obcym czynności związane z wykonywaną pracą zawodową; JOZ(2)2. odnieść się do pytań i poleceń stawianych w języku obcym dotyczących wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(2)3. wynegocjować warunki realizacji usług i robót instalacyjnych w języku obcym; JOZ(2)4. opracować w języku obcym porozumienie o współpracy zawodowej; JOZ(3)1. dokonać analizy tekstów pisemnych dotyczących typowych czynności zawodowych technika urządzeń sanitarnych; JOZ(3)2. dokonać interpretacji tekstów pisemnych dotyczących typowych czynności zawodowych technika urządzeń sanitarnych; JOZ(3)3.przetłumaczyć informacje zamieszczone w języku obcym na materiałach i urządzeniach instalacyjnych; JOZ(3)4. przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w instalatorstwie sanitarnym; JOZ(3)5. przetłumaczyć obcojęzyczne teksty dotyczące usług i robót instalacyjnych; JOZ(4)1. porozumieć się w języku obcym z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo dotyczące instalatorstwa sanitarnego; JOZ(4)2. dokonać analizy informacji zamieszczonych na opakowaniach i oznakowań materiałów instalacyjnych w języku obcym; JOZ(5)1. wyszukać informacje w obcojęzycznych zasobach Internetu i literatury branżowej, dotyczące instalatorstwa sanitarnego; Materiał kształcenia Specjalistyczne słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych w zawodzie technik urządzeń sanitarnych. Korespondencja obcojęzyczna z zakresu instalatorstwa sanitarnego. Czynności zawodowe w języku obcym. Interpretacja obcojęzycznych wypowiedzi dotyczących wykonywania typowych czynności zawodowych. Warunki realizacji usług i robót instalacyjnych w języku obcym. Porozumienie o współpracy zawodowej. Analiza i interpretacja tekstów dotyczących zadań sanitarnych zawodowych technika urządzeń. Informacje w języku obcym na materiałach i urządzeniach instalacyjnych. Obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w instalatorstwie sanitarnym. Obcojęzyczne teksty dotyczące usług i robót instalacyjnych. Formułowanie wypowiedzi w języku obcym umożliwiające komunikowanie się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo dotyczące instalatorstwa sanitarnego. Informacje dotyczące wykonywanych prac w zakresie instalatorstwa sanitarnego. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 106 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego JOZ(5)2. korzystać z obcojęzycznych informacji w zasobach Internetu i literatury branżowej, dotyczących instalatorstwa sanitarnego; JOZ (5)3. wyszukać obcojęzyczne oferty szkoleniowe z zakresu instalatorstwa sanitarnego; JOZ (5)4. dokonać analizy obcojęzycznych ofert szkoleniowych z zakresu instalatorstwa sanitarnego; KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej; KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej; P C P C P C Analiza informacji zamieszczonych na opakowaniach i metkach materiałów instalacyjnych w języku obcym. Informacje w obcojęzycznych zasobach Internetu i literatury branżowej dotyczące instalatorstwa sanitarnego. Obcojęzyczne oferty szkoleniowe z zakresu instalatorstwa sanitarnego. KPS(2)1. zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; KPS(2)2. dążyć wytrwale do celu; KPS(4)1. analizować zmiany zachodzące w branży; KPS(4)2. podejmować nowe wyzwania; KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; Planowane zadania Jesteś odpowiedzialny za przygotowanie się i przeprowadzenie negocjacji dotyczących zakupu zagranicą i sprowadzenia do Polski partii grzejników. W ramach zadania przygotuj szczegóły dotyczące planowanej negocjacji: nazwa producenta, rodzaj grzejników centralnego ogrzewania, parametry techniczne grzejników, minimalna ilość zamówienia, sposób płatności, scenariusz rozmowy w języku obcym zawodowym z użyciem specjalistycznego słownictwa – dotyczącej szczegółów zamówienia. Zadanie powinieneś wykonać w dwuosobowym zespole korzystając z dostępnych w pracowni języka obcego materiałów źródłowych, katalogów grzejników centralnego ogrzewania, cenników grzejników oraz zasobów internetowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, drukarką. Sporządzone opracowanie będziesz prezentował wspólnie z kolegą/koleżanką na forum grupy (ok. 15 minut). Wersję elektroniczną i drukowaną scenariusza rozmowy zawodowej przekażesz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w sali języka obcego wyposażonej w zestaw interaktywny, komputer z dostępem do Internetu, drukarkę. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Słowniki techniczne z branży instalacyjnej, zasoby internetowe słownictwa specjalistycznego z zakresu instalacji sanitarnych, obcojęzyczne czasopisma i katalogi branżowe, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce dotyczącej pracy technika urządzeń sanitarnych. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka modułowa „Porozumiewanie się w języku obcym w branży instalacyjnej” wymaga stosowania podających i aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych. Powinny być kształtowane umiejętności związane z:porozumiewaniem się językiem obcym umożliwiającym realizację zadań zawodowych w zakresie instalatorstwa sanitarnego, analizą i interpretacją zawodowych obcojęzycznych wypowiedzi i tekstów pisemnych, formułowaniem zawodowych wypowiedzi i tekstów pisemnych, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu instalatorstwa sanitarnego, porozumiewania się w języku obcym z przełożonymi i pracownikami. Jednostka modułowa „ Posługiwanie się Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 107 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego językiem obcym zawodowym w branży instalacyjnej” wymaga stosowania między innymi metod kształcenia: podających, poszukujących, kierowania samodzielną pracą uczniów i aktywizujących. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń w formie wypowiedzi słownych i pisemnych. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 16 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się przez cały czas realizacji programu nauczania, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom oraz zakres opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności zawartych w szczegółowych celach kształcenia. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się: ocenę wypowiedzi słownych i pisemnych, ocenę merytorycznej wartości zadania w zakresie poprawności językowej, sposób prezentacji zadania, oceny posiadanego zasobu słownictwa specjalistycznego, test diagnostyczny, aktywność na zajęciach. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 108 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 7. M7 Praktyki zawodowe 7.1. M7.J1 Wykonywanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci komunalnych 7.2. M7.J2 Wykonywanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji sanitarnych 7.1 M7.J1 Wykonywanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci komunalnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(7)11. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w rzeczywistych warunkach pracy BHP(8)10. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej w rzeczywistych warunkach pracy podczas prac związanych z eksploatacją sieci komunalnych B.8.1(18)7. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych w rzeczywistych warunkach pracy B.8.2(18)3. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych w rzeczywistych warunkach pracy B.8.3(17)7. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci i węzłów ciepłowniczych w rzeczywistych warunkach pracy B.27.1(8)10. zarchiwizować dokumentację budowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.2(7)11. zarchiwizować dokumentację budowy sieci gazowych Poziom wymagań programowych (P lub PP) P Kategoria taksonomiczna c P C P c P C P C P C P c Materiał kształcenia Organizacja stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w rzeczywistych warunkach pracy Stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas typowych i nietypowych zadań zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy Wykonywanie czynności związanych z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci komunalnych w rzeczywistych warunkach pracy zgodnie z obowiązującymi procedurami zewnętrznymi i wewnątrzzakładowymi Prowadzenie i archiwizowanie dokumentacji budowy oraz eksploatacji sieci komunalnych Organizowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci komunalnych B.27.3(11)7. zorganizować prace związane z remontem oraz modernizacją sieci i P C węzłów ciepłowniczych w rzeczywistych warunkach pracy Planowane zadania Obserwacja czynności, lub uczestniczenie w czynnościach związanych z remontem, naprawą i konserwacją sieci komunalnych, prowadzeniem i archiwizacją dokumentacji budowy i eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji prac. Wskazane jest, aby uczeń posiadał jednego wyznaczonego/odpowiedzialnego za niego pracownika, który sukcesywnie będzie wdrażał go w wykonywanie zadań zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Pracownik ten powinien być kompetentny, stanowiący wzór do naśladowania. Uczeń powinien wykonywać czynności zawodowe pod nadzorem pracownika, a także samodzielnie Czynności wykonywane samodzielnie powinny być zawsze nadzorowane i sprawdzane przez pracownika. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin). Przed rozpoczęciem praktyk zawodowych należy zapoznać uczniów z programem praktyk zawodowych, regulaminem i przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 109 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego przeciwpożarowej obowiązującymi w zakładzie pracy/przedsiębiorstwie Środki dydaktyczne Rzeczywiste warunki pracy właściwe dla zawodu technik urządzeń sanitarnych Zalecane metody dydaktyczne Praktyki zawodowe powinny odbywać się w dni robocze, poza porą nocną. W okresie praktyk zawodowych uczeń podlega obowiązkom wynikającym z regulaminu szkolnego, a ponadto ma obowiązek zastosować się do zasad obowiązujących w zakładzie pracy/przedsiębiorstwie, w którym odbywa praktyki zawodowe Do zakładu pracy/przedsiębiorstwa, w którym odbywać się będą praktyki zawodowe, należy przed rozpoczęciem praktyk dostarczyć program praktyk oraz uzgodnić zasady współpracy na linii opiekun praktyk ze strony szkoły – opiekun praktyk ze strony pracodawcy. Program praktyk zawodowych można traktować w sposób elastyczny. Ze względów organizacyjnych dopuszcza się pewne modyfikacje i odstępstwa od jego realizacji, w zależności od specyfiki zakładu pracy. W czasie praktyk zawodowych uczeń ma obowiązek prowadzić dziennik praktyk zawodowych. Uczniowie powinni uczestniczyć w procesie pracy oraz w różnorodnych formach szkolenia organizowanych przez opiekuna praktyk, takich jak: pokazy, instruktaże, obserwacje pracy specjalistów oraz spotkania i zajęcia szkoleniowe Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 4 osób lub nawet mniejszych (do 1osobowych) jeżeli wymaga tego specyfika zakładu/przedsiębiorstwa. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Propozycję oceny umiejętności ukształtowanych podczas praktyk zawodowych dokonuje opiekun praktyk ze strony pracodawcy na podstawie obserwacji wykonywanych przez ucznia zadań. Zadaniem opiekuna praktyk ze strony szkoły jest akceptacja lub weryfikacja oceny wystawionej przez pracodawcę oraz uwzględnienie w ocenie ostatecznej sposobu prowadzenia dziennika praktyk zawodowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 110 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 7.2. Wykonywanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji sanitarnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programowych (P lub PP) Kategoria taksonomiczna P C P C P c P C P C P C P c P C P C P C P C P C P C P C BHP(8)11. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej w rzeczywistych warunkach pracy podczas prac związanych z eksploatacją instalacji sanitarnych B.9.1(13) 5. odpowietrzyć i napełnić instalacje wodociągowe w rzeczywistych warunkach pracy B.9.1(17)13. wypełnić dokumentację z przeprowadzanych prób szczelności instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.1(18)11. wypełnić dokumenty z przeglądu technicznego instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.1(19)9. przeprowadzić konserwację i naprawę instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych w budynkach wielo- i jednorodzinnych B.9.2(13)5. wypełnić dokumenty z przeprowadzonych prób szczelności instalacji gazowych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.2(17)6. zarchiwizować istniejące dokumenty z przeprowadzonych corocznych przeglądów stanu technicznego instalacji gazowych B.9.2(18)5. wykonać czynności związane z konserwacją kuchenki gazowej zgodnie z procedurami B.9.3(17)6. wykonać czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.3(18)5.przeprowadzić przegląd techniczny instalacji grzewczych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.3(19)4. wykonać prace związane z konserwacją i naprawą instalacji grzewczych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.4(14)6. uruchomić i dokonać regulacji nowo wybudowanej instalacji grzewczej w rzeczywistych warunkach pracy B.9.4(15)5. zarchiwizować istniejącą dokumentację z przeprowadzonych przeglądów technicznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych B.9.4(16)5. wykonać prace związane z konserwacją przewodów instalacji Materiał kształcenia Organizacja stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w rzeczywistych warunkach pracy Stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas typowych i nietypowych zadań zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy Wykonywanie czynności związanych z konserwacją, naprawą i modernizacją instalacji sanitarnych w rzeczywistych warunkach pracy zgodnie z obowiązującymi procedurami zewnętrznymi i wewnątrzzakładowymi Prowadzenie i archiwizowanie dokumentacji budowy oraz eksploatacji instalacji sanitarnych Wykonywanie czynności związanych z eksploatacją instalacji sanitarnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 111 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego wentylacji mechanicznej w rzeczywistych warunkach pracy B.27.1(9)3. zarchiwizować istniejące dokumenty związane z przeprowadzonymi P C odbiorami technicznymi instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.2(9)3. skompletować istniejącą dokumentację niezbędną do odbioru P C technicznego, uruchomienia i przekazania do użytkowania instalacji gazowej B.27.4(5)4. skompletować istniejącą dokumentację techniczną niezbędną do P C odbioru technicznego, uruchomienia i przekazania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych do użytkowania Planowane zadania Obserwacja czynności, lub uczestniczenie w czynnościach związanych z remontem, naprawą i konserwacją instalacji sanitarnych, prowadzeniem i archiwizacją dokumentacji budowy i eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji prac. Wskazane jest, aby uczeń posiadał jednego wyznaczonego/odpowiedzialnego za niego pracownika, który sukcesywnie będzie wdrażał go w wykonywanie zadań zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Pracownik ten powinien być kompetentny, stanowiący wzór do naśladowania. Uczeń powinien wykonywać czynności zawodowe pod nadzorem pracownika, a także samodzielnie Czynności wykonywane samodzielnie powinny być zawsze nadzorowane i sprawdzane przez pracownika. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin). Przed rozpoczęciem praktyk zawodowych należy zapoznać uczniów z programem praktyk zawodowych, regulaminem i przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej obowiązującymi w zakładzie pracy/przedsiębiorstwie Środki dydaktyczne Rzeczywiste warunki pracy właściwe dla zawodu technik urządzeń sanitarnych Zalecane metody dydaktyczne Praktyki zawodowe powinny odbywać się w dni robocze, poza porą nocną. W okresie praktyk zawodowych uczeń podlega obowiązkom wynikającym z regulaminu szkolnego, a ponadto ma obowiązek zastosować się do zasad obowiązujących w zakładzie pracy/przedsiębiorstwie, w którym odbywa praktyki zawodowe Do zakładu pracy/przedsiębiorstwa, w którym odbywać się będą praktyki zawodowe, należy przed rozpoczęciem praktyk dostarczyć program praktyk oraz uzgodnić zasady współpracy na linii opiekun praktyk ze strony szkoły – opiekun praktyk ze strony pracodawcy. Program praktyk zawodowych można traktować w sposób elastyczny. Ze względów organizacyjnych dopuszcza się pewne modyfikacje i odstępstwa od jego realizacji, w zależności od specyfiki zakładu pracy. W czasie praktyk zawodowych uczeń ma obowiązek prowadzić dziennik praktyk zawodowych. Uczniowie powinni uczestniczyć w procesie pracy oraz w różnorodnych formach szkolenia organizowanych przez opiekuna praktyk, takich jak: pokazy, instruktaże, obserwacje pracy specjalistów oraz spotkania i zajęcia szkoleniowe Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 4 osób lub nawet mniejszych (do 1osobowych) jeżeli wymaga tego specyfika zakładu/przedsiębiorstwa. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Propozycję oceny umiejętności ukształtowanych podczas praktyk zawodowych dokonuje opiekun praktyk ze strony pracodawcy na podstawie obserwacji wykonywanych przez ucznia zadań. Zadaniem opiekuna praktyk ze strony szkoły jest akceptacja lub weryfikacja oceny wystawionej przez pracodawcę oraz uwzględnienie w ocenie ostatecznej sposobu prowadzenia dziennika praktyk zawodowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 112 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 113 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego ZAŁĄCZNIKI Załącznik 1.EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1) Załącznik 2.POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2) Załącznik 3.USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4) Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK URZĄDZEŃ SANITARNYCH ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH(tabela 1) Efekty kształcenia Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG) PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 114 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ) JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Kompetencje personalne i społeczne (KPS) KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole Organizacja pracy małych zespołów (OMZ) w przypadku zawodów nauczanych na poziomie technika OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(B.e)(1) rozpoznaje rodzaje i elementy obiektów budowlanych; PKZ(B.e)(2) rozróżnia konstrukcje obiektów budowlanych i technologie ich wykonania; PKZ(B.e)(3) rozpoznaje materiały budowlane i określa ich właściwości; PKZ(B.e)(4) rozpoznaje rodzaje instalacji budowlanych oraz ich elementy; PKZ(B.e)(5) rozpoznaje rodzaje i elementy podziemnej infrastruktury terenu; PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(7) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ(B.e)(8) rozpoznaje paliwa gazowe oraz określa ich właściwości; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 115 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; PKZ(B.e)(10) rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji projektowej sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych; PKZ(B.e)(11) rozróżnia rodzaje gruntów oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(12) określa sposoby wykonywania robót ziemnych oraz zabezpieczania i odwadniania wykopów; PKZ(B.e)(13) wykonuje pomiary związane z budową sieci komunalnych oraz montażem instalacji sanitarnych; PKZ(B.e)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji B.8. wyodrębnionych w zawodzie technik urządzeń sanitarnych B.8.1.(1) rozpoznaje rodzaje i układy sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(2) rozpoznaje rodzaje przyłączy wodociągowych i przykanalików; B.8.1.(3) rozpoznaje obiekty sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych oraz określa ich funkcje; B.8.1.(4) posługuje się dokumentacją projektową oraz planami sytuacyjnymi sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(5) planuje kolejność robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(9) wykonuje pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(10) dobiera materiały, armaturę, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową oraz aparaturę zabezpieczającą; B.8.1.(11) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia oraz aparaturę kontrolo-pomiarową; B.8.1.(13) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne przewodów wodociągowych i przewodów kanalizacyjnych; B.8.1.(14) wykonuje obmiar robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(15) wykonuje czynności związane z dezynfekcją sieci wodociągowych; B.8.1.(16) wykonuje czynności związane z płukaniem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(17) przeprowadza próby szczelności sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1.(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. B.8.2.(1) rozpoznaje obiekty sieci gazowych i określa ich funkcje; B.8.2.(2) rozpoznaje rodzaje i układy gazociągów; B.8.2.(3) rozpoznaje elementy gazociągów i przyłączy gazowych i określa ich funkcje; B.8.2.(4) posługuje się dokumentacją projektową i planami sytuacyjnymi sieci gazowych; B.8.2.(5) planuje kolejność wykonania robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2.(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty związane z wykonaniem robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2.(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2.(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2.(9) dobiera materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy i remontu sieci gazowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 116 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia B.8.2.(10) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci gazowych; B.8.2.(11) wykonuje połączenia rur i montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową związane z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2.(12) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2.(13) wykonuje obmiary robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2.(14) wykonuje czynności związane z odpowietrzeniem gazociągów i przyłączy gazowych zgodnie z obowiązującymi procedurami; B.8.2.(15) wykonuje czynności związane ze znakowaniem gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2.(16) przestrzega zasad przeprowadzania prób szczelności i ciśnienia gazociągów oraz przyłączy gazowych; B.8.2.(17) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami; B.8.2.(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych; B.8.3.(1) rozpoznaje rodzaje, układy i systemy sieci ciepłowniczych; B.8.3.(2) rozpoznaje rodzaje węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(3) rozpoznaje elementy wyposażenia sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(4) posługuje się dokumentacją projektową oraz planami sytuacyjnymi sieci ciepłowniczych; B.8.3.(5) planuje kolejność robót związanych z wykonaniem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty związane z wykonaniem robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(9) wykonuje pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(10) dobiera materiały, armaturę, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy i remontu sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(11) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia oraz aparaturę kontrolo-pomiarową związane z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(13) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne i termoizolacyjne sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych B.8.3.(14) wykonuje obmiary robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(15) wykonuje czynności związane z odwadnianiem oraz odpowietrzaniem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(16) przeprowadza próby szczelności sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3.(17) wykonuje czynności związane z remontem i modernizacją sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji B.9. wyodrębnionych w zawodzie technik urządzeń sanitarnych B.9.1(1) rozpoznaje rodzaje wód powierzchniowych i wód podziemnych; B.9.1(2) rozpoznaje rodzaje ujęć wody; B.9.1(3) rozpoznaje rodzaje instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych oraz technologie ich wykonywania; B.9.1(4) rozpoznaje elementy instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(5) określa miejsca montażu uzbrojenia, urządzeń sanitarnych oraz przyborów sanitarnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 117 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia B.9.1(6) posługuje się dokumentacją projektową instalacji wodociągowych, instalacji kanalizacyjnych, instalacji przeciwpożarowych oraz instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(7) sporządza zapotrzebowanie na materiały związane z wykonaniem robót oraz kalkuluje koszty tych robót; B.9.1(8) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii; B.9.1(9) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(10) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(11) wykonuje połączenia rur, montuje uzbrojenie, urządzenia, przybory oraz aparaturę kontrolno-pomiarową związane z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(12) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne i termoizolacyjne instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(13) wykonuje czynności związane z napełnianiem i odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(14) wykonuje czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych z sieciami oraz z lokalnymi ujęciami wody i odbiornikami ścieków; B.9.1(15) wykonuje obmiary robót związanych z montażem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(16) ocenia jakość wykonania instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(17) przeprowadza próby szczelności instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. B.9.2(1) rozpoznaje rodzaje i elementy instalacji gazowych oraz technologie ich wykonywania; B.9.2(2) klasyfikuje urządzenia gazowe według określonych kryteriów; B.9.2(3) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji gazowej; B.9.2(4) przestrzega zasad odprowadzania spalin z urządzeń gazowych i zasad wentylacji pomieszczeń; B.9.2(5) posługuje się dokumentacją projektową instalacji gazowych; B.9.2(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji gazowych; B.9.2(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji gazowej w określonej technologii; B.9.2(8) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji gazowych; B.9.2(9) przygotowuje miejsca i trasy ułożenia przewodów oraz uzbrojenia instalacji gazowych; B.9.2(10) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót; B.9.2(11) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową związane z montażem instalacji gazowych; B.9.2(12) wykonuje czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych; B.9.2(13) przeprowadza próby szczelności instalacji gazowych; B.9.2(14) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne instalacji gazowych; B.9.2(15) ocenia jakość wykonania instalacji gazowych; B.9.2(16) przestrzega zasad przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji; B.9.2(17) dokonuje przeglądu technicznego instalacji gazowych; B.9.2(18) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji gazowych zgodnie z procedurami. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 118 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia B.9.3(1) charakteryzuje źródła energii; B.9.3(2) rozpoznaje instalacje grzewcze, ich rodzaje i systemy; B.9.3(3) rozpoznaje elementy instalacji grzewczych; B.9.3(4) klasyfikuje urządzenia grzewcze według określonych kryteriów; B.9.3(5) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji grzewczych; B.9.3(6) przestrzega zasad odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych oraz zasad wentylacji pomieszczeń; B.9.3(7) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych; B.9.3(8) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji grzewczych w określonej technologii; B.9.3(9) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji grzewczych; B.9.3(10) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji grzewczych; B.9.3(11) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych; B.9.3(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową instalacji grzewczych; B.9.3(13) wykonuje czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych; B.9.3(14) przeprowadza próby szczelności instalacji grzewczych; B.9.3(15) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne, termoizolacyjne i przeciwwilgociowe instalacji grzewczych; B.9.3.(16) ocenia jakość wykonania instalacji grzewczych; B.9.3(17) wykonuje czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych; B.9.3(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji grzewczych; B.9.3(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji grzewczych zgodnie z procedurami. B.9.4(1) określa wymagane parametry powietrza w pomieszczeniach; B.9.4(2) określa sposoby wentylacji obiektów budowlanych, pomieszczeń i stanowisk roboczych; B.9.4(3) rozpoznaje rodzaje i elementy instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz technologie ich wykonywania; B.9.4(4) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(5) sporządza zapotrzebowanie na materiały i kalkuluje koszty robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(6) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(7) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(8) wyznacza trasę prowadzenia przewodów i miejsca montażu uzbrojenia instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(9) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(10) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolo- -pomiarową instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(11) wykonuje próby szczelności instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(12) wykonuje izolacje antykorozyjne, termoizolacyjne, przeciwwilgociowe i akustyczne instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4.(13) ocenia jakość wykonania instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(14) wykonuje czynności związane z uruchamianiem i regulacją instalacji i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; B.9.4(15) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 119 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia B.9.4(16) wykonuje prace związane z konserwacją oraz naprawą instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji B.27. wyodrębnionych w zawodzie technik urządzeń sanitarnych B.27.1.(1) określa sposoby uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych; B.27.1.(2) rozpoznaje procesy oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych; B.27.1.(3) określa warunki odprowadzania ścieków; B.27.1.(4) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1.(5) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1.(6) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.1.(7) organizuje prace związane z budową sieci oraz montażem instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1.(8) prowadzi dokumentację budowy sieci oraz montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1.(9) przeprowadza i dokumentuje odbiory techniczne sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1.(10) ocenia stan techniczny sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1.(11) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.1.(12) lokalizuje miejsca awarii sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i określa przyczyny ich powstawania; B.27.1.(13) organizuje prace związane z remontem i modernizacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. B.27.2.(1) przestrzega zasad transportu i magazynowania paliw gazowych; B.27.2.(2) rozpoznaje urządzenia stacji gazowych, nawanialni i tłoczni gazu; B.27.2.(3) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci i instalacji gazowych; B.27.2.(4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych; B.27.2.(5) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.2.(6) organizuje prace związane z budową gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych; B.27.2.(7) prowadzi dokumentację budowy sieci gazowych oraz wykonania instalacji gazowych; B.27.2.(8) przestrzega zasad odbiorów technicznych sieci i instalacji gazowych; B.27.2.(9) przestrzega zasad przekazywania sieci i instalacji gazowych odbiorcom do użytku; B.27.2.(10) organizuje prace związane z eksploatacją sieci i instalacji gazowych; B.27.2.(11) ocenia stan techniczny sieci i instalacji gazowych; B.27.2.(12) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych oraz rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.2.(13) przewiduje zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego; B.27.2.(14) określa przyczyny awarii sieci i instalacji gazowych; B.27.2.(15) organizuje prace związane z usuwaniem awarii i modernizacją sieci i instalacji gazowych zgodnie z procedurami.’ B.27.3.(1) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci, węzłów ciepłowniczych i instalacji grzewczych; B.27.3.(2) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3.(3) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.3.(4) organizuje prace związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 120 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia B.27.3.(5) przeprowadza odbiory techniczne sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3.(6) organizuje prace związane z eksploatacją sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3.(7) przestrzega zasad przekazywania sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych odbiorcom do użytku; B.27.3.(8) ocenia stan techniczny sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3.(9) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.3.(10) lokalizuje miejsca awarii sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i określa przyczyny ich powstawania; B.27.3.(11) organizuje prace związane z remontem i modernizacją sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych. B.27.4.(1) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4.(2) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4.(3) wykonuje przedmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych i sporządza kosztorys tych robót; B.27.4.(4) organizuje prace związane z montażem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4.(5) przeprowadza odbiory techniczne instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4.(6) wykonuje czynności związane z uruchamianiem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4.(7) kontroluje parametry pracy urządzeń wentylacyjnych i urządzeń klimatyzacyjnych; B.27.4.(8) przeprowadza kontrolę stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4.(9) wykonuje obmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.4.(10) lokalizuje miejsca awarii instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz określa przyczyny ich powstawania; B.27.4.(11) organizuje prace związane z remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4.(12) prowadzi dokumentację eksploatacji instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 121 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Załącznik 2. BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; BHP x KPS x Liczba godzin przeznaczona na realizację efektów kształcenia II semestr I semestr IV II semestr III I semestr II II semestr I I semestr Uczeń: klasa II semestr Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/ Efekty wspólne dla wszystkich zawodów / wspólne dla zawodów w ramach obszaru B / B.8/B.9./B.27. I semestr M1.J2 Rozpoznawa nie i M1.J1 Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i Numer i nazwa wykonywani prawa pracy jednostki modułowej e obiektów budowlanych M1 Wykonywanie wybranych robót budowlanych Numer i nazwa modułu POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2) 30 KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M1.J1 BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy BHP x prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(B.e)(1) rozpoznaje rodzaje i elementy obiektów budowlanych; PKZ(B.e) x PKZ(B.e)(2) rozróżnia konstrukcje obiektów budowlanych i technologie ich Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 122 30 1 44 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego wykonania; PKZ(B.e)(3) rozpoznaje materiały budowlane i określa ich właściwości; PKZ(B.e)(4) rozpoznaje rodzaje instalacji budowlanych oraz ich elementy; PKZ(B.e)(5) rozpoznaje rodzaje i elementy podziemnej infrastruktury terenu; PKZ(B.e)(13) wykonuje pomiary związane z budową sieci komunalnych oraz montażem instalacji sanitarnych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x M1.J4 Wykonywanie robót ziemnych M1.J3 Sporządzanie dokumentacji budowlanej łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M1.J2 PKZ(B.e)(7) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ(B.e)(10) rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji projektowej sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych; PKZ(B.e)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. KPS(4) jest otwarty na zmiany; PKZ(B.e) x KPS x łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M1.J3 BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej BHP x i ochrony środowiska; PKZ(B.e)(11) rozróżnia rodzaje gruntów oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e) x PKZ(B.e)(12) określa sposoby wykonywania robót ziemnych oraz zabezpieczania i odwadniania wykopów; B.8.1(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(9) wykonuje pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową B.8. x sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.2(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.3(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 123 45 45 45 1 10 79 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M2.J1 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych M2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci komunalnych robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(9) wykonuje pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M1.J4 90 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M1 210 BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; B.9.1(1) rozpoznaje rodzaje wód powierzchniowych i wód podziemnych B.9.1(2) rozpoznaje rodzaje ujęć wody B.8.1(1) rozpoznaje rodzaje i układy sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; BHP x x x 5 PKZ(B.e) x x x 20 B.9. x x x 20 B.8. x x x 120 B.8.1(2) rozpoznaje rodzaje przyłączy wodociągowych i przykanalików; B.8.1(3) rozpoznaje obiekty sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych oraz określa ich funkcje; B.8.1(4) posługuje się dokumentacją projektową oraz planami sytuacyjnymi sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(5) planuje kolejność robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 124 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.1(10) dobiera materiały, armaturę, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową oraz aparaturę zabezpieczającą; B.8.1(11) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia oraz aparaturę kontrolo-pomiarową; B.8.1(13) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne przewodów wodociągowych i przewodów kanalizacyjnych; B.8.1(14) wykonuje obmiar robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(15) wykonuje czynności związane z dezynfekcją sieci wodociągowych; B.8.1(16) wykonuje czynności związane z płukaniem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(17) przeprowadza próby szczelności sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS x x x M2.J2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci gazowych łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M2.J1 BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; PKZ(B.e)(8) rozpoznaje paliwa gazowe oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; B.8.2(1) rozpoznaje obiekty sieci gazowych i określa ich funkcje; B.8.2(2) rozpoznaje rodzaje i układy gazociągów; BHP x x x 4 PKZ(B.e) x x x 19 B.8. x x x 112 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 125 165 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.2(3) rozpoznaje elementy gazociągów i przyłączy gazowych i określa ich funkcje; B.8.2(4) posługuje się dokumentacją projektową i planami sytuacyjnymi sieci gazowych; B.8.2(5) planuje kolejność wykonania robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty związane z wykonaniem robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(9) dobiera materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy i remontu sieci gazowych; B.8.2(10) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci gazowych; B.8.2(11) wykonuje połączenia rur i montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno-pomiarową związane z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(12) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(13) wykonuje obmiary robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(14) wykonuje czynności związane z odpowietrzeniem gazociągów i przyłączy gazowych zgodnie z obowiązującymi procedurami; B.8.2(15) wykonuje czynności związane ze znakowaniem gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(16) przestrzega zasad przeprowadzania prób szczelności i ciśnienia gazociągów oraz przyłączy gazowych; B.8.2(17) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami; B.8.2(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych. KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x x x M2.J3 Wykony wanie robót montażo wych oraz prowadz enie prac eksploata cyjnych sieci ciepłowni czych Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M2.J2 BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami BHP x x x Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 126 135 2 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; B.8.3(1) rozpoznaje rodzaje, układy i systemy sieci ciepłowniczych; PKZ(B.e) x x x 15 B.8. x x x 73 B.8.3(2) rozpoznaje rodzaje węzłów ciepłowniczych; B.8.3(3) rozpoznaje elementy wyposażenia sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(4) posługuje się dokumentacją projektową oraz planami sytuacyjnymi sieci ciepłowniczych; B.8.3(5) planuje kolejność robót związanych z wykonaniem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty związane z wykonaniem robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(10) dobiera materiały, armaturę, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy i remontu sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(11) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia oraz aparaturę kontrolo-pomiarową związane z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(13) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne i termoizolacyjne sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(14) wykonuje obmiary robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(15) wykonuje czynności związane z odwadnianiem oraz odpowietrzaniem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(16) przeprowadza próby szczelności sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(17) wykonuje czynności związane z remontem i modernizacją sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 127 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x x x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M2.J3 M3.J1 Stosowanie technik instalacyjnych w pracach montażowych instalacji sanitarnych M3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji sanitarnych Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M2 BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(13) wykonuje pomiary związane z budową sieci komunalnych oraz montażem instalacji sanitarnych; B.9.1(8) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii; B.9.1(9) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(10) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(12) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne i termoizolacyjne instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(7) sporządza zapotrzebowanie na materiały związane z wykonaniem robót oraz kalkuluje koszty tych robót; B.9.2(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji gazowej w określonej technologii; B.9.2(9) przygotowuje miejsca i trasy ułożenia przewodów oraz uzbrojenia instalacji gazowych; B.9.2(10) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót; BHP x 5 PKZ(B.e) x 37 B.9. x 48 B.9.2(12) wykonuje czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych; B.9.2(14) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne instalacji gazowych; B.9.2(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji gazowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 128 90 390 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M3.J2 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.9.3(8) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji grzewczych w określonej technologii; B.9.3(10) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji grzewczych; B.9.3(11) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych; B.9.3(13) wykonuje czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych; B.9.3(15) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne, termoizolacyjne i przeciwwilgociowe instalacji grzewczych; B.9.3(7) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych; B.9.4(6) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(8) wyznacza trasę prowadzenia przewodów i miejsca montażu uzbrojenia instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(9) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(12) wykonuje izolacje antykorozyjne, termoizolacyjne, przeciwwilgociowe i akustyczne instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(5) sporządza zapotrzebowanie na materiały i kalkuluje koszty robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J1 PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych PKZ(B.e) x i instalacjach sanitarnych; B.9.1(3) rozpoznaje rodzaje instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych oraz technologie ich wykonywania; B.9.1(4) rozpoznaje elementy instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(5) określa miejsca montażu uzbrojenia, urządzeń sanitarnych oraz przyborów sanitarnych; B.9.1(6) posługuje się dokumentacją projektową instalacji wodociągowych, instalacji kanalizacyjnych, instalacji przeciwpożarowych oraz instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9. x Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 129 90 14 61 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M3.J3 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji gazowych B.9.1(11) wykonuje połączenia rur, montuje uzbrojenie, urządzenia, przybory oraz aparaturę kontrolno-pomiarową związane z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(13) wykonuje czynności związane z napełnianiem i odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(14) wykonuje czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych z sieciami oraz z lokalnymi ujęciami wody i odbiornikami ścieków; B.9.1(15) wykonuje obmiary robót związanych z montażem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(16) ocenia jakość wykonania instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(17) przeprowadza próby szczelności instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J2 B.9.2(1) rozpoznaje rodzaje i elementy instalacji gazowych oraz technologie ich wykonywania; B.9.2(2) klasyfikuje urządzenia gazowe według określonych kryteriów; 75 B.9.2(3) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji gazowej; B.9.2(4) przestrzega zasad odprowadzania spalin z urządzeń gazowych i zasad wentylacji pomieszczeń; B.9.2(5) posługuje się dokumentacją projektową instalacji gazowych; B.9. B.9.2(8) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji gazowych; B.9.2(11) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową związane z montażem instalacji gazowych; B.9.2(13) przeprowadza próby szczelności instalacji gazowych; B.9.2(15) ocenia jakość wykonania instalacji gazowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 130 x 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.2(16) przestrzega zasad przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji; B.9.2(17) dokonuje przeglądu technicznego instalacji gazowych; B.9.2(18) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji gazowych zgodnie z procedurami. KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J3 60 B.9.3(2) rozpoznaje instalacje grzewcze, ich rodzaje i systemy; B.9.3(3) rozpoznaje elementy instalacji grzewczych; B.9.3(4) klasyfikuje urządzenia grzewcze według określonych kryteriów; B.9.3(5) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji grzewczych; B.9.3(6) przestrzega zasad odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych oraz zasad wentylacji pomieszczeń; B.9.3(9) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji grzewczych; B.9.3(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową instalacji grzewczych; B.9.3(14) przeprowadza próby szczelności instalacji grzewczych; B.9. x KPS x 90 B.9.3(16) ocenia jakość wykonania instalacji grzewczych; B.9.3(17) wykonuje czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych; B.9.3(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji grzewczych; B.9.3(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji grzewczych zgodnie z procedurami. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J4 M3.J5 Wykonywani e prac montażowyc h oraz prowadzenie prac eksploatacyj nych instalacji wentylacyjny ch i klimatyzacyjn ych M3.J4 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji grzewczych B.9.3(1) charakteryzuje źródła energii; 90 B.9.4(1) określa wymagane parametry powietrza w pomieszczeniach; B.9.4(2) określa sposoby wentylacji obiektów budowlanych, pomieszczeń i stanowisk roboczych; B.9.4(3) rozpoznaje rodzaje i elementy instalacji wentylacyjnych i instalacji B.9. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 131 x 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego klimatyzacyjnych oraz technologie ich wykonywania; M4.J1 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych B.9.4(4) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(7) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(10) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolo-pomiarową instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(11) wykonuje próby szczelności instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(13) ocenia jakość wykonania instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(14) wykonuje czynności związane z uruchamianiem i regulacją instalacji i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; B.9.4(15) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; B.9.4(16) wykonuje prace związane z konserwacją oraz naprawą instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS 60 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M3 390 PKZ(B.e)(7) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ(B.e)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. B.27.1(4) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(5) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.2(3) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci i instalacji gazowych; B.27.2(4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych; B.27.3(1) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci, węzłów ciepłowniczych i instalacji grzewczych; B.27.3(2) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; PKZ(B.e) x x 90 B.27. x x 165 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 132 x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M3.J5 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.4(1) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(2) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; KPS KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; x x PKZ(B.e)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. B.27.1(6) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.2(5) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.3.(3) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.4.(3) wykonuje przedmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych i sporządza kosztorys tych robót; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; M5.J1 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych M5 Organizowanie i dokumentowanie prac związanych z budową oraz eksploatacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych M4.J2 Przedmiarowanie i kosztorysowanie robót sieciowych i instalacyjnych Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M4.J1 255 PKZ(B.e) x 9 B.27. x 36 KPS x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M4.J2 45 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M4 300 B.27. 45 B.27.1(1) określa sposoby uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych; B.27.1(2) rozpoznaje procesy oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych; B.27.1(3) określa warunki odprowadzania ścieków; B.27.1(7) organizuje prace związane z budową sieci oraz montażem instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(8) prowadzi dokumentację budowy sieci oraz montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(9) przeprowadza i dokumentuje odbiory techniczne sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(10) ocenia stan techniczny sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 133 x Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.1(11) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.1(12) lokalizuje miejsca awarii sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i określa przyczyny ich powstawania; B.27.1(13) organizuje prace związane z remontem i modernizacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ x OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; M5.J2 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji gazowych Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M5.J1 B.27.2(1) przestrzega zasad transportu i magazynowania paliw gazowych; 45 B.27.2(2) rozpoznaje urządzenia stacji gazowych, nawanialni i tłoczni gazu; B.27.2(6) organizuje prace związane z budową gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych; B.27.2(7) prowadzi dokumentację budowy sieci gazowych oraz wykonania instalacji gazowych; B.27.2(8) przestrzega zasad odbiorów technicznych sieci i instalacji gazowych; B.27.2(9) przestrzega zasad przekazywania sieci i instalacji gazowych odbiorcom do użytku; B.27.2(10) organizuje prace związane z eksploatacją sieci i instalacji gazowych; B.27.2(11) ocenia stan techniczny sieci i instalacji gazowych; B.27. x x B.27.2(15) organizuje prace związane z usuwaniem awarii i modernizacją sieci i instalacji gazowych zgodnie z procedurami. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x x OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ x x B.27.2(12) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych oraz rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.2(13) przewiduje zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego; B.27.2(14) określa przyczyny awarii sieci i instalacji gazowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 134 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M5.J2 B.27.3(4) organizuje prace związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3(5) przeprowadza odbiory techniczne sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3(6) organizuje prace związane z eksploatacją sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3(7) przestrzega zasad przekazywania sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych odbiorcom do użytku; B.27. x B.27.3(8) ocenia stan techniczny sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3(9) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.3(10) lokalizuje miejsca awarii sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i określa przyczyny ich powstawania; B.27.3(11) organizuje prace związane z remontem i modernizacją sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ 30 30 x OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M5.J3 M5.J4 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych M5.J3 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; B.27.4(4) organizuje prace związane z montażem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(5) przeprowadza odbiory techniczne instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(6) wykonuje czynności związane z uruchamianiem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(7) kontroluje parametry pracy urządzeń wentylacyjnych i urządzeń B.27. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 135 x 30 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego klimatyzacyjnych; B.27.4(8) przeprowadza kontrolę stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(9) wykonuje obmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.4(10) lokalizuje miejsca awarii instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz określa przyczyny ich powstawania; B.27.4(11) organizuje prace związane z remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(12) prowadzi dokumentację eksploatacji instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x OMZ x OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; M6.J1 Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w branży instalacyjnej M6 Przygotowanie do wejścia na rynek pracy OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M5.J4 30 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M5 135 PDG 30 PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi, PDG(5) analizuje działania prowadzone przez firmy funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; x Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 136 x x Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS x x x KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień KPS(10) współpracuje w zespole OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonywania przydzielonych zadań OMZ(2) dobiera osoby do wykonywania przydzielonych zadań OMZ(3) kieruje wykonywaniem przydzielonych zadań OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań OMZ x x x Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M6.J1 JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych x x x czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ M6.J2 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym w branży instalacyjnej OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 137 30 45 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. KPS(1) stosuje zasady kultury i etyki KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań KPS x x x KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; Łączna liczba godzin przeznaczona na jednostkę modułową M6.J2 45 Łączna liczba godzin przeznaczona na moduł M6 Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe modułowe 75 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 138 1500 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4) M1 Wykonywanie wybranych robót budowlanych BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. M1.J1 Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony środowiska i prawa pracy BHP(1)1. wymienić czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne oddziaływujące na człowieka w miejscu pracy i opisać źródła zanieczyszczeń środowiska naturalnego; BHP(1)2. ocenić przyczyny zmęczenia fizycznego i psychicznego w czasie pracy; BHP(1)3. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w przedsiębiorstwie instalacji sanitarnych; BHP(1)4. wymienić zasady organizacji miejsca pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii; BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP((2)2. zinterpretować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)3. zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy, BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BHP (3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BHP(3)3. zastosować przepisy dotyczące ochrony pracownika w miejscu pracy; BHP(3)4. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie instalacji sanitarnych; BHP(5)1. ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy technika urządzeń sanitarnych; BHP(5)2. dokonać charakterystyki czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy technika urządzeń sanitarnych; BHP(5)3. wyjaśnić sposoby zabezpieczania się przed czynnikami szkodliwymi w pracy technika urządzeń sanitarnych; BHP(6)1. zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące na stanowisku roboczym; BHP(6)2. dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(6)3. ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy; BHP(9)1. przeanalizować przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych; BHP(9)3. przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych; BHP(10)1. zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności technika urządzeń sanitarnych; BHP(10)2. zidentyfikować stany zagrożenia zdrowia i życia Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 139 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(B.e)(1) rozpoznaje rodzaje i elementy obiektów budowlanych; PKZ(B.e)(2) rozróżnia konstrukcje obiektów budowlanych i technologie ich wykonania; PKZ(B.e)(3) rozpoznaje materiały budowlane i określa ich właściwości; PKZ(B.e)(4) rozpoznaje rodzaje instalacji budowlanych oraz ich elementy; w miejscu pracy; BHP(10)3. udzielić zgodnie z zasadami pomocy przedmedycznej w razie wypadku przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KPS(3)1. analizować rezultaty działań KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań KPS(4)1. analizować zmiany zachodzące w branży KPS(4)2. podejmować nowe wyzwania KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego KPS(8)3. wyciągać wnioski z podejmowanych działań M1.J2 Rozpoznawanie i wykonywanie obiektów budowlanych BHP(9)2. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych technika urządzeń sanitarnych; PKZ (B.e)(1)1. rozpoznać rodzaje obiektów budowlanych; PKZ (B.e)(1)2. dokonać klasyfikacji budynków zgodnie z zapisami prawa budowlanego; PKZ (B.e)(1)3. rozpoznać elementy budynków; PKZ (B.e)(2)1. rozróżnić układy konstrukcyjne budynków; PKZ (B.e)(2)2. rozróżnić elementy konstrukcyjne obiektów budowlanych; PKZ (B.e)(2)3. rozróżnić elementy niekonstrukcyjne obiektów budowlanych; PKZ (B.e)(2)4. rozróżnić technologie wykonywania budynków; PKZ (B.e)(2)5. wyjaśnić technologie wykonywania budynków; PKZ (B.e)(3)1. rozpoznać rodzaje materiałów i wyrobów budowlanych; PKZ (B.e)(3)2. rozróżnić materiały i wyroby budowlane; PKZ (B.e)(3)3. wyjaśnić wymagania stawiane materiałom i wyrobom budowlanym zgodnie z obowiązującymi normami; PKZ (B.e)(3)4. wyjaśnić właściwości materiałów i wyrobów budowlanych; PKZ (B.e)(3)5. dobrać materiały i wyroby budowlane do robót budowlanych; PKZ (B.e)(4)1. dokonać klasyfikacji rodzajów instalacji budowlanych; PKZ (B.e)(4)2. rozpoznać rodzaje instalacji budowlanych; PKZ (B.e)(4)3. rozpoznać elementy instalacji budowlanych; PKZ (B.e)(4)4. rozróżniać materiały instalacyjne; PKZ (B.e)(4)5. wyjaśnić wymagania stawiane materiałom instalacyjnym zgodnie z obowiązującymi normami; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 140 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(5) rozpoznaje rodzaje i elementy podziemnej infrastruktury terenu; PKZ(B.e)(13) wykonuje pomiary związane z budową sieci komunalnych oraz montażem instalacji sanitarnych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; PKZ(B.e)(7) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; PKZ (B.e)(4)6. wyjaśnić właściwości materiałów instalacyjnych; PKZ (B.e)(4)7. wyjaśnić zasady i warunki montażu przewodów, uzbrojenia, przyborów i urządzeń instalacji budowlanych; PKZ (B.e)(4)8. wyjaśnić zasady prowadzenia przewodów instalacji budowlanych w budynku; PKZ (B.e)(4)9. wyjaśnić warunki techniczne odbioru instalacji budowlanych; PKZ (B.e)(5)1. rozpoznać rodzaje i przeznaczenie infrastruktury podziemnej terenu; PKZ (B.e)(5)2. wyjaśnić zasady sytuowania infrastruktury podziemnej terenu; PKZ (B.e)(5)3. wyjaśnić zasady znakowania infrastruktury podziemnej w terenie; PKZ (B.e)(5)4. wyjaśnić technologie wykonania sieciowej infrastruktury podziemnej; PKZ (B.e)(5)5. rozpoznać zagrożenia związanych z wykonywaniem infrastruktury podziemnej; PKZ (B.e)(5)6. dokonać klasyfikacji technik inspekcyjnych sieciowej infrastruktury podziemnej; PKZ(B.e)(13)1. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(13)2. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(13)3. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych; PKZ(B.e)(13)4. wykonać i zinterpretować pomiary związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych; PKZ(B.e)(13) 5. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(13) 6. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(13)7. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji gazowych; PKZ(B.e)(13)8. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji grzewczych; PKZ(B.e)(13)9. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych M1.J3 Sporządzanie dokumentacji budowlanej PKZ (B.e)(7)1. dobrać materiały i przyrządy do sporządzania rysunku; PKZ(B.e)(7)2. rozpoznać oznaczenia graficzne stosowane w rysunku technicznym oraz dokumentacji projektowej sieci komunalnych i instalacji sanitarnych; PKZ (B.e)(7)3. zinterpretować informacje zawarte w rysunkach technicznych i dokumentacji projektowej sieci komunalnych i instalacji sanitarnych; PKZ (B.e)(7)4. wykonywać rysunki robocze i szkice odręczne; PKZ (B.e)(7)5. opisać pismem technicznym i zwymiarować rysunki; PKZ (B.e)(7)6. wyjaśnić zasady sporządzania rysunków inwentaryzacyjnych; PKZ(B.e)(7)8. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(7)10. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych PKZ(B.e)(7)12. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 141 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(10) rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji projektowej sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych; PKZ(B.e)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. KPS(4) jest otwarty na zmiany; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; PKZ(B.e)(11) rozróżnia rodzaje gruntów oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(12) określa sposoby wykonywania robót ziemnych oraz zabezpieczania i odwadniania wykopów; PKZ(B.e)(7)14 sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(7)16. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(7)18. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji gazowych PKZ(B.e)(7)20. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji grzewczych PKZ(B.e)(7)22. sporządzić szkice inwentaryzacyjne instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(7)25. sporządzić szkice inwentaryzacyjne związane z budową sieci kanalizacyjnych; PKZ (B.e)(10)1. rozróżnić rodzaje i elementy składowe dokumentacji projektowej; PKZ (B.e)(10)2. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej; PKZ (B.e)(14)1. rozpoznać programy komputerowe do wykonywania rysunków technicznych; PKZ (B.e)(14)2. rozróżniać narzędzia programów komputerowych do sporządzanie rysunków technicznych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych; PKZ (B.e)(14)3. stosować narzędzia programów komputerowych do sporządzanie rysunków technicznych wspomagających wykonywanie zadań zawodowych; KPS(4)3. wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy M1.J4 Wykonywanie robót ziemnych BHP(7)10. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas organizacji robót związanych z budową, remontem i modernizacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych PKZ (B.e)(11)1. dokonać klasyfikacji gruntów; PKZ (B.e)(11)2. dokonać analizy określonych właściwości gruntów mających wpływ na przebieg robót ziemnych; PKZ (B.e)(11)3. sklasyfikować rodzaje badań gruntów; PKZ (B.e)(11)4. wyjaśnić geotechniczne metody badania gruntów; PKZ (B.e)(12)1. sklasyfikować rodzaje robót ziemnych; PKZ (B.e)(12)2. porównać metody wykopowe i bezwykopowe układania sieci komunalnych; PKZ (B.e)(12)3. dobrać maszyny, sprzęt i narzędzia do robót ziemnych w zależności od rodzaju gruntu; PKZ (B.e)(12)4. ustalić wielkości charakterystyczne wykopu i nasypu; PKZ (B.e)(12)5. ustalić sposoby zabezpieczania ścian wykopów w zależności od rodzaju gruntu i głębokości wykopu; PKZ (B.e)(12)6. ustalić sposób zabezpieczenia skarp nasypów; PKZ (B.e)(12)7. ustalić sposoby odwadniania wykopów; PKZ (B.e)(12)8. wyjaśnić sposób zagęszczenia mas ziemnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 142 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.1(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(9) wykonuje pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.2(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych; PKZ (B.e)(12)9. dobrać środki transportu mas ziemnych; PKZ (B.e)(12)10. zinterpretować warunki techniczne wykonania i odbioru robót ziemnych; B.8.1(7) 1. ustalić kolejność robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i remontów sieci wodociągowej; B.8.1(7) 2. ustalić miejsca magazynowania materiałów instalacyjnych na placu budowy i remontów sieci wodociągowej; B.8.1(7))3. ustalić rozmieszczenie obiektów biurowo socjalnych na placu budowy i remontów sieci wodociągowej; B.8.1(7) 4. ustalić kolejność robót związanych z zagospodarowaniem terenu budowy i remontu sieci kanalizacyjnej; B.8.1(7) 5. ustalić miejsca magazynowania materiałów instalacyjnych na placu budowy i remontu sieci kanalizacyjnej; B.8.1(7)6. ustalić rozmieszczenie obiektów biurowo socjalnych na placu budowy i remontu sieci kanalizacyjnej; B.8.1(7)7. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem sieci wodociągowych; B.8.1(7)8. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; B.8.1(7)9. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(7)10. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(8)1. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci wodociągowych; B.8.1(8)2. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci kanalizacyjnych; B.8.1(8)3. wykonać roboty ziemne związane z budową sieci kanalizacyjnych; B.8.1(9)1. wykonać podłoże pod rury sieci wodociągowej; B.8.1(9)2. wykonać bloki oporowe dla przewodów sieci wodociągowej; B.8.1(9)3. wykonać studnie wodomierzowe i studnie wodociągowe w celu montażu w nich elementów armatury wodociągowej; B.8.1(9)4. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z przekraczaniem wodociągu przeszkód terenowych; B.8.1(9)5. wykonać podłoże pod rury sieci kanalizacyjnej; B.8.1(9)6. wykonać studnie rewizyjne oraz inne elementy uzbrojenia sieci kanalizacyjnej; B.8.1(9)7. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z przekraczaniem przeszkód terenowych przez przewody sieci kanalizacyjnej; B.8.2(7)1. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(7)2. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(8)1. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(8)2. wykonać roboty ziemne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 143 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.3(7) wykonuje prace przygotowawcze oraz oznakowuje i zabezpiecza teren robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(7)1. wykonać prace przygotowawcze związane z budową oraz z remontem sieci i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(7)2. oznakować i zabezpieczyć teren robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(8) wykonuje roboty ziemne związane z budową sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(8)1. dobrać sprzęt i narzędzia do wykonania robót ziemnych związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(8)2. wykonać roboty ziemne związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(9)1. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową sieci ciepłowniczych B.8.3(9)2. wykonać pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową węzłów ciepłowniczych B.8.3(9) wykonuje pomocnicze roboty murarskie i betoniarskie związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych M2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci komunalnych BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; M2.J1 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych BHP(4) 1. przewidzieć zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem sieci wodociągowych; BHP(4) 2. przewidzieć zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem sieci kanalizacyjnych; BHP(4)6. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych; BHP(4)7. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i instalacji kanalizacyjnych; BHP(7)1. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci wodociągowych; BHP(7)2. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci kanalizacyjnych; BHP(8)1. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci wodociągowych; BHP(8)2. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(6)1. rozpoznać materiały stosowane do budowy sieci wodociągowych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(6) 2. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(6)3. rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci kanalizacyjnych oraz określa ich właściwości; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 144 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; B.9.1(1) rozpoznaje rodzaje wód powierzchniowych i wód podziemnych B.9.1(2) rozpoznaje rodzaje ujęć wody B.8.1(1) rozpoznaje rodzaje i układy sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(2) rozpoznaje rodzaje przyłączy wodociągowych i przykanalików; B.8.1(3) rozpoznaje obiekty sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych oraz określa ich funkcje; PKZ(B.e)(6)4. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(9)1. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie obiektów sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(9)2. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie obiektów sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(9)3. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie obiektów sieci kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(9)4. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie obiektów sieci kanalizacyjnych; B.9.1(1)1. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód powierzchniowych płynących; B.9.1(1)2. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód powierzchniowych stojących; B.9.1(1)3. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód podziemnych strefy aeracji; B.9.1(1)4. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne wód podziemnych strefy saturacji; B.9.1(2)1. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne ujęć wód powierzchniowych płynących; B.9.1(2)2. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne ujęć wód powierzchniowych stojących; B.9.1(2)3. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne ujęć wód podziemnych; B.9.1(2)4. ustalić zasięg strefy ochrony sanitarnej ujęć i źródeł wody; B.8.1(1)1. rozpoznać układy sieci wodociągowych; B.8.1(1)2. rozpoznać rodzaje przewodów sieci wodociągowej; B.8.1(1)3. rozpoznać układy sieci kanalizacyjnych; B.8.1(1)4. rozpoznać rodzaje przewodów sieci kanalizacyjnej; B.8.1(1)5. rozpoznać i wymienić cechy charakterystyczne sieci kanalizacyjnej konwencjonalnej i niekonwencjonalnej; B.8.1(2)1. rozróżnić rodzaje przyłączy wodociągowych; B.8.1(2)2. wymienić zasady wykonywania przyłącza wodociągowego z zastosowaniem trójnika; B.8.1(2)3. wymienić zasady wykonywania przyłącza wodociągowego z zastosowaniem opaski; B.8.1(2)4. rozpoznać rodzaje przyłączy kanalizacyjnych; B.8.1(2)5. zinterpretować zapisy zawarte w wytycznych techniczno-budowlanych w zakresie włączenia przykanalika do sieci kanalizacyjnej poprzez studnię rewizyjną; B.8.1(2)6. zinterpretować zapisy zawarte w wytycznych techniczno-budowlanych w zakresie włączenia przykanalika do sieci kanalizacyjnej poprzez trójnik; B.8.1(3)1. rozpoznać obiekty sieci wodociągowych na podstawie oznaczeń graficznych, schematów technologicznych, budowy oraz przeznaczenia; B.8.1(3)2. wyjaśnić funkcje zbiorników do magazynowania wody w zależności od ich przeznaczenia i usytuowania; B.8.1(3)3. rozpoznać pompy i pompownie wodociągowe; B.8.1(3)4. wyjaśnić funkcje wyposażenia pompowni wodociągowej; B.8.1(3)6. rozpoznać pompy do ścieków i pompownie kanalizacyjne; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 145 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.1(4) posługuje się dokumentacją projektową oraz planami sytuacyjnymi sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(5) planuje kolejność robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(10) dobiera materiały, armaturę, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową oraz aparaturę zabezpieczającą; B.8.1(11) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia oraz aparaturę kontrolo-pomiarową; B.8.1(3)7. wyjaśnić funkcje wyposażenia pompowni kanalizacyjnych; B.8.1(4)1. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej sieci wodociągowych B.8.1(4)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu sieci wodociągowych na planach sytuacyjnych; B.8.1(4)3. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej sieci kanalizacyjnych; B.8.1(4)4. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu sieci kanalizacyjnych na planach sytuacyjnych; B.8.1(5)1. zaplanować kolejność robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)2. ustalić kolejność robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)3. ustalić zakres robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)4. zaplanować metody organizacji robót związanych z wykonaniem sieci wodociągowych; B.8.1(5)5. zaplanować kolejność robót związanych z wykonaniem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(5)6. ustalić kolejność robót związanych z wykonaniem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(5)7. ustalić zakres robót związanych z wykonaniem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(5)8. zaplanować metody organizacji robót związanych z wykonaniem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(6)2. sporządzić kalkulację kosztów wykonania robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; B.8.1(6)3. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do budowy i remontu sieci kanalizacyjnych; B.8.1(10)1. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno- pomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci wodociągowych; B.8.1(10)2. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do remontu sieci wodociągowych; B.8.1(10)3. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolno-pomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci wodociągowych; B.8.1(10)4. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci kanalizacyjnych; B.8.1(10)5. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do remontu sieci kanalizacyjnych; B.8.1(10)6. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolno-pomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci kanalizacyjnych; B.8.1(11)1. dobrać sprzęt i narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci wodociągowych; B.8.1(11)2. sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci wodociągowych; B.8.1(12)1. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolnopomiarowej sieci wodociągowych; B.8.1(12)2. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarowej Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 146 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.1(13) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne przewodów wodociągowych i przewodów kanalizacyjnych; B.8.1(14) wykonuje obmiar robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(15) wykonuje czynności związane z dezynfekcją sieci wodociągowych; B.8.1(16) wykonuje czynności związane z płukaniem sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; B.8.1(17) przeprowadza próby szczelności sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych; sieci wodociągowych; B.8.1(12)3. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno pomiarowej sieci kanalizacyjnych; B.8.1(12)4. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno pomiarowej sieci kanalizacyjnych; B.8.1(13)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne przewodów sieci wodociągowych; B.8.1(13)2. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne przewodów sieci kanalizacyjnych; B.8.1(14)1. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; B.8.1(14)2. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową i remontem sieci wodociągowych; B.8.1(14)3. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci kanalizacyjnych; B.8.1(14)4. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową B.8.1(15)1. ustalić dawkę i rodzaj środka stosowanego do dezynfekcji sieci wodociągowych; B.8.1(15)2. wyjaśnić sposób postępowania podczas dezynfekcji sieci wodociągowych; B.8.1(16)1. wyjaśnić sposób przeprowadzenia płukania sieci wodociągowych; B.8.1(16)2. zinterpretować warunki przeprowadzenia płukania sieci wodociągowych; B.8.1(16)3. wyjaśnić sposób przeprowadzenia płukania sieci kanalizacyjnej; B.8.1(16)4. zinterpretować warunki przeprowadzenia płukania sieci kanalizacyjnej; B.8.1(16)5. wykonać płukanie sieci wodociągowej; B.8.1(16)6. sporządzić dokumentację z wykonania płukania sieci wodociągowej; B.8.1(16)7. wykonać płukanie sieci kanalizacyjnej; B.8.1(16)8. sporządzić dokumentację z wykonania płukania sieci kanalizacyjnej; B.8.1(17)1. zinterpretować warunki przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności odcinka sieci wodociągowej; B.8.1(17)2. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności całego wodociągu; B.8.1(17)3. zinterpretować warunki przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności odcinka sieci kanalizacyjnej; B.8.1(17)4. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzenia i dokumentowania próby szczelności sieci kanalizacyjnej; B.8.1(17)5. przeprowadzić próbę szczelności odcinka sieci wodociągowej; B.8.1(17)6. sporządzić dokumentację z przeprowadzonej próby szczelności odcinka wodociągu; B.8.1(17)7. sporządzić dokumentację z przeprowadzonej próby szczelności całego wodociągu; B.8.1(17)8. przeprowadzić próbę szczelności sieci kanalizacyjnej; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 147 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.1(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. KPS(4) jest otwarty na zmiany; B.8.1(17)9. sporządzić dokumentację z przeprowadzonej próby szczelności sieci kanalizacyjnej; B.8.1(18)1. zinterpretować zasady konserwacji, napraw i modernizacji sieci wodociągowych; B.8.1(18)2. zinterpretować zasady użytkowania, konserwacji, napraw i modernizacji zbiorników wodociągowych, pompowni wodociągowych; B.8.1(18)3. wyjaśnić zasady konserwacji, napraw i modernizacji sieci kanalizacyjnych; B.8.1(18)4. ustalić zakres czynności przeprowadzania konserwacji, napraw i modernizacji sieci kanalizacyjnych konwencjonalnych i niekonwencjonalnych oraz pompowni ściekowych; B.8.1(18)5. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych; B.8.1(18)6. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci kanalizacyjnych; KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; M2.J2 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci gazowych BHP(4)13. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z budową gazociągów, przyłączy gazowych oraz robót ziemnych BHP(4) 8. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i instalacji gazowych BHP(4)5. dokonać analizy zagrożeń związanych z występowaniem środowiska gazów palnych i toksycznych BHP(7)3. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci gazowych BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(8)3.zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem sieci gazowych PKZ(B.e)(8) rozpoznaje paliwa gazowe oraz określa ich właściwości; PKZ (B.e)(8)1. rozróżnić rodzaje paliw gazowych; PKZ (B.e)(8)2. dokonać klasyfikacji paliw gazowych według Polskiej Normy na grupy i podgrupy; PKZ (B.e)(8)3. wyjaśnić właściwości fizyczne i chemiczne paliw gazowych; PKZ (B.e)(8)4. wyjaśnić wybuchowe i toksyczne właściwości gazów palnych; PKZ (B.e)(8)5. wyjaśnić zakres i kierunki stosowania paliw gazowych; PKZ (B.e)(8)6. wyjaśnić rozmieszczenie zasobów gazu ziemnego w Polsce i na świecie; PKZ(B.e)(6)5. rozpoznać materiały stosowane do budowy gazociągów i przyłączy gazowych oraz ich oznaczenia PKZ(B.e)(6)6. zidentyfikować właściwości materiałów stosowanych do budowy gazociągów i przyłączy gazowych PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; B.8.2(1) rozpoznaje obiekty sieci gazowych i określa ich B.8.2(1)1. rozpoznać układy sieci gazowych oraz ich wzajemne powiązania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 148 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego funkcje; PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; B.8.2(2) rozpoznaje rodzaje i układy gazociągów; B.8.2(3) rozpoznaje elementy gazociągów i przyłączy gazowych i określa ich funkcje; B.8.2(4) posługuje się dokumentacją projektową i planami sytuacyjnymi sieci gazowych; B.8.2(5) planuje kolejność wykonania robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty związane z wykonaniem robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(9) dobiera materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy i remontu sieci gazowych; B.8.2(1)2. wyjaśnić funkcję obiektów sieci gazowych B.8.2(1)3. rozpoznać obiekty sieci gazowych na podstawie ich budowy, przeznaczenia, schematów technologicznych oraz oznaczeń graficznych PKZ(B.e)(9)5. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie obiektów sieci gazowych PKZ(B.e)(9)6. wyjaśnić cel i warunki instalowania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie obiektów sieci gazowych B.8.2(2)1. sklasyfikować gazociągi i przyłącza gazowe według określonych kryteriów B.8.2(2)2.wyjaśnić funkcje gazociągów i przyłączy gazowych w układzie sieci gazowych B.8.2(2)3. rozpoznać rodzaje i układy gazociągów w dokumentacji projektowej sieci gazowych B.8.2(3)1. rozpoznać elementy uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(3)2. zidentyfikować cel instalowania elementów uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(3)3. ustalić miejsca instalowania elementów uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(3)4. wyjaśnić zasady bezpiecznego sytuowania i wykonywania gazociągów oraz przyłączy gazowych B.8.2(3) 5. zinterpretować zapisy zawarte w wytycznych techniczno - budowlanych dotyczących instalowania kurka głównego B.8.2(4)1. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu gazociągów i przyłączy gazowych zawarte w dokumentacji projektowej sieci gazowych B.8.2(4)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu gazociągów i przyłączy gazowych zawarte na planach sytuacyjnych B.8.2(5)1. zaplanować kolejność czynności technologicznych wymaganych dla montażu gazociągów, przyłączy gazowych oraz ich elementów uzbrojenia B.8.2(5)2. ustalić kolejność robót przygotowawczych i montażowych związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)3. wyjaśnić zasady wykonywania robót związanych z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)4. zaplanować metody organizacji robót związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)5. wyjaśnić zasady przeprowadzania remontów oraz modernizacji gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(5)6. zaplanować kolejność i zakres robót związanych z remontem i modernizacją gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(6)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do budowy i remontu sieci gazowych B.8.2(6)2. sporządzić kalkulację kosztów wykonania robót związanych z budową i remontem sieci gazowych B.8.2(9)1.dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci gazowych B.8.2(9)2. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do remontu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 149 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.2(10) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci gazowych; B.8.2(11) wykonuje połączenia rur i montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową związane z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(12) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(13) wykonuje obmiary robót związanych z budową i remontem sieci gazowych; B.8.2(14) wykonuje czynności związane z odpowietrzeniem gazociągów i przyłączy gazowych zgodnie z obowiązującymi procedurami; B.8.2(15) wykonuje czynności związane ze znakowaniem gazociągów i przyłączy gazowych; B.8.2(16) przestrzega zasad przeprowadzania prób szczelności i ciśnienia gazociągów oraz przyłączy gazowych; B.8.2(17) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami; sieci gazowych B.8.2(9)3. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolno-pomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci gazowych B.8.2(10)1. dobrać sprzęt i narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(10)2. sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci gazowych B.8.2(11)1. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolnopomiarową gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(11)2. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarowej gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(12)1. rozpoznać metody zabezpieczania antykorozyjnego gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(12)2. wyjaśnić zasady obowiązujące przy wykonywaniu zabezpieczeń antykorozyjnych gazociągów, przyłączy gazowych oraz w obiektach sieci gazowych B.8.2(12)3. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(13)1. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci gazowych B.8.2(13)2. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową i remontem sieci gazowych B.8.2(14)1. zinterpretować zasady i procedury obowiązujące podczas odpowietrzania gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(14)2. zaplanować kolejność czynności podczas odpowietrzenia gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(14)3. wykonać czynności związane z odpowietrzeniem gazociągów zgodnie z obowiązującymi procedurami B.8.2(14)4. wykonać czynności związane z odpowietrzeniem przyłączy gazowych zgodnie z obowiązującymi procedurami B.8.2(15)1. wyjaśnić zasady znakowania gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(15)2. wykonać czynności związane ze znakowaniem gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(16)1. zinterpretować warunki przeprowadzania i dokumentowania prób ciśnieniowych i szczelności gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(16)2. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzania prób ciśnieniowych oraz szczelności gazociągów B.8.2(16)3. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach przeprowadzania prób ciśnieniowych oraz szczelności przyłączy gazowych B.8.2(17)1. zinterpretować zasady obowiązujące podczas przeprowadzania czynności związanych z przeprowadzaniem konserwacji, naprawy i modernizacji gazociągów i przyłączy gazowych B.8.2(17)2. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach obowiązujących podczas przeprowadzania napraw i modernizacji gazociągów i przyłączy gazowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 150 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.2(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; B.8.2(17)3. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami B.8.2(18)1. zinterpretować zapisy zawarte w procedurach prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych podczas prac na czynnych sieciach gazowych B.8.2(18)2. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego M2.J3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych sieci ciepłowniczych BHP(4)14. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych BHP(4) 9. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)4. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(6)7. rozpoznać materiały stosowane do budowy sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(6)8. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do budowy sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; PKZ(B.e)(9)7. rozpoznać urządzenia energetyczne stanowiące wyposażenie sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(9)8. wyjaśnić cel i warunki instalowania urządzeń energetycznych stanowiących wyposażenie sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(1)1. rozpoznać rodzaje, układy i systemy sieci ciepłowniczych B.8.3(1)2. wyjaśnić funkcje sieci ciepłowniczych B.8.3(1)3. wyjaśnić funkcję obiektów sieci ciepłowniczych B.8.3(2)1. dokonać klasyfikacji węzłów ciepłowniczych B.8.3(2)2. rozpoznać węzły ciepłownicze na podstawie ich budowy, wyposażenia, funkcji, schematów technologicznych oraz oznaczeń B.8.3(3) 1. rozpoznać elementy uzbrojenia sieci ciepłowniczych B.8.3(3) 2. zidentyfikować cel instalowania elementów uzbrojenia sieci ciepłowniczych B.8.3(3) 3. ustalić miejsca instalowania elementów uzbrojenia sieci ciepłowniczych B.8.3(3) 4. rozpoznać elementy wyposażenia węzłów ciepłowniczych B.8.3(1) rozpoznaje rodzaje, układy i systemy sieci ciepłowniczych; B.8.3(2) rozpoznaje rodzaje węzłów ciepłowniczych; B.8.3(3) rozpoznaje elementy wyposażenia sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 151 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.3(4) posługuje się dokumentacją projektową oraz planami sytuacyjnymi sieci ciepłowniczych; B.8.3(5) planuje kolejność robót związanych z wykonaniem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty związane z wykonaniem robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(10) dobiera materiały, armaturę, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy i remontu sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(11) dobiera narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia oraz aparaturę kontrolo-pomiarową związane z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(3) 5. zidentyfikować funkcje spełniane przez elementy wyposażenia węzłów ciepłowniczych B.8.3(3) 6. ustalić miejsce instalowania elementów wyposażenia węzłów ciepłowniczych B.8.3(4)1. zinterpretować informacje dotyczące sieci ciepłowniczych zawarte w dokumentacji projektowej B.8.3(4)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu sieci ciepłowniczych zawarte na planach sytuacyjnych B.8.3(4) 3. zinterpretować zasady bezpiecznego i prawidłowego sytuowania sieci ciepłowniczych z zachowaniem obowiązujących norm i przepisów B.8.3(5)1. ustalić czynności wymagane do montażu sieci ciepłowniczych w określonej technologii B.8.3(5)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas budowy sieci ciepłowniczych B.8.3(5)3. ustalić kolejność robót przygotowawczych i montażowych związanych z budową sieci ciepłowniczych B.8.3(5)4. zaplanować metody organizacji robót związanych z wykonaniem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(6)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do budowy i remontu sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(6)2. sporządzić kalkulację kosztów wykonania robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(10)1. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do budowy sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(10)2. dobrać materiały, uzbrojenie, urządzenia, aparaturę kontrolno-pomiarową i zabezpieczającą do remontu sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(10)3. ocenić jakość materiałów, uzbrojenia, urządzeń i aparatury kontrolno-pomiarowej przeznaczonych do budowy oraz remontów sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(11)1. dobrać sprzęt i narzędzia do montażu rurociągów oraz uzbrojenia sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(11)2. sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi do montażu rurociągów oraz uzbrojenia podczas budowy i remontu sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(12)1. wykonać połączenia rur i przeprowadzić montaż uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolnopomiarową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(12)2. sprawdzić jakość połączeń rur oraz montażu uzbrojenia, urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarową sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(13) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne i termoizolacyjne sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(13)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(13)2. wykonać zabezpieczenia termoizolacyjne sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(14) wykonuje obmiary robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(14)1. wykonać obmiar robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(14)2. zinterpretować wyniki obmiaru robót związanych z budową i remontem sieci i węzłów ciepłowniczych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 152 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.8.3(15) wykonuje czynności związane z odwadnianiem oraz odpowietrzaniem sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(15)1. wyjaśnić cel odwadniania i odpowietrzania sieci oraz węzłów ciepłowniczych B.8.3(15)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas odwadniania i odpowietrzania sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(16) przeprowadza próby szczelności sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych; B.8.3(16)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(16)2. zinterpretować wymagania dotyczące przeprowadzaniem prób szczelności sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)1. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas remontów oraz modernizacji sieci ciepłowniczych B.8.3(17)2. zaplanować kolejność i zakres robót związanych z remontem oraz modernizacją sieci ciepłowniczych B.8.3(17)3. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas remontów oraz modernizacji węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)4. zaplanować kolejność i zakres robót związanych z remontem oraz modernizacją węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)5. wykonać czynności związane z remontem sieci i węzłów ciepłowniczych B.8.3(17)6. wykonać czynności związane z modernizacją sieci i węzłów ciepłowniczych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego B.8.3(17) wykonuje czynności związane z remontem i modernizacją sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; M3 Wykonywanie robót montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji sanitarnych BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; M3.J1 Stosowanie technik instalacyjnych w pracach montażowych instalacji sanitarnych BHP(4)15. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji wodociągowych; BHP(4)16. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych; BHP(4)17. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji gazowych BHP(4)18. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji grzewczych BHP(4)19. przewidzieć zagrożenia związane z wykonywaniem prac związanych z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych BHP(4)20. przewidzieć zagrożenia związane z eksploatacją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych BHP(7)5. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji wodociągowych; BHP(7)6. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji kanalizacyjnych; BHP(7)7. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji gazowych BHP(7)8. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji grzewczych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 153 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; PKZ(B.e)(6) rozpoznaje materiały stosowane do budowy sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(13) wykonuje pomiary związane z budową sieci komunalnych oraz montażem instalacji sanitarnych; B.9.1(8) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii; BHP(7)9. zorganizować stanowisko pracy dla przeprowadzania robót montażowych i remontowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych BHP(8)5. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem instalacji wodociągowych; BHP(8)6. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem instalacji kanalizacyjnych; BHP(8)7. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem instalacji gazowych BHP(8)8. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem oraz remontem instalacji grzewczych BHP(8)9. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas prac związanych z wykonywaniem oraz remontem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(6)9. rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji wodociągowych oraz określa ich właściwości; PKZ(B.e)(6) 10. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(6)11. rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji kanalizacyjnych oraz określić ich właściwości; PKZ(B.e)(6) 12. zinterpretować oznaczenia stosowane w materiałach do budowy PKZ(B.e)(6)13. rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji gazowych PKZ(B.e)(6)14. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do montażu instalacji gazowych PKZ(B.e)(6) 15.rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji grzewczych PKZ(B.e)(6)16. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do montażu instalacji grzewczych PKZ(B.e)(6) 17.rozpoznać materiały stosowane do budowy instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(6)18. rozpoznać właściwości materiałów stosowanych do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(13) 5. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(13) 6. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(13)7. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji gazowych PKZ(B.e)(13)8. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji grzewczych PKZ(B.e)(13)9. wykonać i zinterpretować pomiary związane z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.1(8)1.dobrać materiał do montażu instalacji wodociągowych w określonej technologii; B.9.1(8)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji wodociągowych w określonej technologii; B.9.1(8)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji wodociągowych oraz ocenić jakość materiałów podstawowych i pomocniczych; B.9.1(8)4. dobrać materiał do montażu instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii; B.9.1(8)5. dobrać narzędzia do montażu instalacji kanalizacyjnych w określonej technologii; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 154 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(9) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(10) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(12) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne i termoizolacyjne instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(7) sporządza zapotrzebowanie na materiały związane z wykonaniem robót oraz kalkuluje koszty tych robót; B.9.2(7) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji gazowej w określonej technologii; B.9.2(9) przygotowuje miejsca i trasy ułożenia przewodów oraz uzbrojenia instalacji gazowych; B.9.1(8)6. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji kanalizacyjnych oraz ocenić jakość materiałów podstawowych i pomocniczych; B.9.1(9)1. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji wodociągowych; B.9.1(9)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji wodociągowych; B.9.1(9)3. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(9)4. ustalić miejsca montażu przyborów sanitarnych, wyposażenia instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(10)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji wodociągowych; B.9.1(10)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji wodociągowych; B.9.1(10)3. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(10)4. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(12)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne instalacji wodociągowych; B.9.1(12)2. wykonać zabezpieczenia termoizolacyjne instalacji wodociągowych; B.9.1(12)3. ocenić jakość izolacji antykorozyjnej i termoizolacyjnej instalacji wodociągowych; B.9.1(12)4. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(12)5. ocenić jakość zabezpieczeń antykorozyjnych instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(7)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji wodociągowych; B.9.1(7)2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem instalacji wodociągowych; B.9.1(7)3. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(7)4. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych; B.9.2(7)1. dobrać materiał do montażu instalacji gazowej B.9.2(7)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji gazowej w określonej technologii B.9.2(7)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji gazowej oraz ocenić jakość materiałów B.9.2(9)1. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji gazowych B.9.2(9)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji gazowych B.9.2(12) wykonuje czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych; B.9.2(10)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji gazowych B.9.2(10)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych zewnętrznych instalacji gazowych B.9.2(12)1. wykonać czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych B.9.2(12)2. ocenić prawidłowość montażu systemu odprowadzania spalin z urządzeń gazowych B.9.2(14) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne instalacji gazowych; B.9.2(14)1. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne instalacji gazowych B.9.2(14)2. ocenić jakość izolacji antykorozyjnej instalacji gazowych B.9.2(6) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem instalacji B.9.2(6)1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu instalacji gazowych B.9.2(6)2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem instalacji gazowych B.9.2(10) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 155 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego gazowych; B.9.3(10) wyznacza trasę prowadzenia przewodów oraz miejsca montażu uzbrojenia instalacji grzewczych; B.9.3(8)1. dobrać materiał do montażu i remontu instalacji grzewczej B.9.3(8)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji grzewczej w określonej technologii B.9.3(8)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji grzewczej oraz ocenić jakość materiałów B.9.3(10)1. przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji grzewczych B.9.3(10)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji grzewczych B.9.3(11) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych; B.9.3(11)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji grzewczych B.9.3(11)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji grzewczych B.9.3(13) wykonuje czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych; B.9.3(13)1. wykonać czynności związane z montażem systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych B.9.3(13)2. ocenić prawidłowość montażu systemu odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych B.9.3(15) wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne, termoizolacyjne i przeciwwilgociowe instalacji grzewczych; B.9.3(15)1. wyjaśnić zasady wykonywania zabezpieczeń antykorozyjnych, termoizolacyjnych i przeciwwilgociowych B.9.3(15)2. wyjaśnić cel wykonywania zabezpieczeń instalacji grzewczych B.9.3(15)3. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne, termoizolacyjne oraz przeciwwilgociowe instalacji grzewczych oraz ciepłej wody użytkowej B.9.3(15)4. ocenić jakość izolacji antykorozyjnych, termoizolacyjnych oraz przeciwwilgociowych instalacji grzewczych oraz przewodów ciepłej wody użytkowej B.9.3(7) 1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu i remontu instalacji grzewczych B.9.3(7) 2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych B.9.3(8) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji grzewczych w określonej technologii; B.9.3(7) sporządza zapotrzebowanie na materiały oraz kalkuluje koszty robót związanych z montażem i remontem instalacji grzewczych; B.9.4(6) dobiera materiały i narzędzia do montażu instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(8) wyznacza trasę prowadzenia przewodów i miejsca montażu uzbrojenia instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(9) zabezpiecza miejsca wykonywanych robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(6)1. dobrać materiał do montażu i remontu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(6)2. dobrać narzędzia do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(6)3. sprawdzić stan techniczny narzędzi do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz ocenić jakość materiałów B.9.4(8)1.przygotować miejsca i trasy ułożenia przewodów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(8)2. ustalić miejsca montażu uzbrojenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(9)1. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót montażowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(9)2. zabezpieczyć miejsca wykonywania robót remontowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 156 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.4(12) wykonuje izolacje antykorozyjne, termoizolacyjne, przeciwwilgociowe i akustyczne instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(5) sporządza zapotrzebowanie na materiały i kalkuluje koszty robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; PKZ(B.e)(9) rozróżnia urządzenia energetyczne stosowane w sieciach komunalnych i instalacjach sanitarnych; B.9.1(3) rozpoznaje rodzaje instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych oraz technologie ich wykonywania; B.9.1(4) rozpoznaje elementy instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.4(12)1. wyjaśnić zasady wykonywania zabezpieczeń antykorozyjnych, termoizolacyjnych, przeciwwilgociowych oraz akustycznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(12)2. wyjaśnić cel wykonywania zabezpieczeń instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(12)3. wykonać zabezpieczenia antykorozyjne, termoizolacyjne oraz przeciwwilgociowe instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych\ B.9.4(12)4. ocenić jakość izolacji antykorozyjnych, termoizolacyjnych oraz przeciwwilgociowych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(5) 1. sporządzić zapotrzebowanie na materiały do montażu i remontu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(5) 2. sporządzić kalkulację kosztów robót związanych z montażem i remontem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego M3.J2 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych PKZ(B.e)(9)9. rozpoznać urządzenia energetyczne wspomagające pracę instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(9)10. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych wspomagających użytkowanie instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(9)11. rozpoznać urządzenia energetyczne wspomagające pracę instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(9)12. wyjaśnić budowę i zasadę działania urządzeń energetycznych wspomagających użytkowanie instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(3)1. rozpoznać rodzaje instalacji wodociągowych wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(3)2. rozróżnić sposoby połączeń rur w instalacjach wodociągowych; B.9.1(3)3. zidentyfikować technologie wykonania instalacji wodociągowych; B.9.1(3)4. rozpoznać rodzaje instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(3)5. rozróżnić sposoby połączeń rur w instalacjach kanalizacyjnych; B.9.1(3)6. zidentyfikować technologie wykonania instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(4)1. rozpoznać elementy instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)2. wyjaśnić zadania elementów instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)3. rozpoznać elementy uzbrojenia instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)4. wyjaśnić zadania elementów uzbrojenia instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(4)5. rozpoznać elementy instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(4)6. wyjaśnić zadania elementów instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(4)7. rozpoznać przybory sanitarne; B.9.1(4)8. zidentyfikować przybory sanitarne; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 157 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(5) określa miejsca montażu uzbrojenia, urządzeń sanitarnych oraz przyborów sanitarnych; B.9.1(6) posługuje się dokumentacją projektową instalacji wodociągowych, instalacji kanalizacyjnych, instalacji przeciwpożarowych oraz instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(11) wykonuje połączenia rur, montuje uzbrojenie, urządzenia, przybory oraz aparaturę kontrolno-pomiarową związane z montażem i remontem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(4)9. rozpoznać wyposażenie instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(4)10. zidentyfikować wyposażenie instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(5)1. wskazać miejsca montażu uzbrojenia czerpalnego instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(5)2. wskazać miejsca montażu uzbrojenia regulującego przepływ wody w instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(5)3. wskazać miejsca montażu uzbrojenia zabezpieczającego instalacji wodociągowej wody zimnej i wody ciepłej; B.9.1(5)4. zaplanować usytuowanie wodomierza na przewodach wodociągowych w budynku i poza nim, B.9.1(5)5. wskazać miejsca montażu urządzeń kanalizacyjnych w budynku i poza nim; B.9.1(5)6. wskazać miejsca montażu przyborów sanitarnych; B.9.1(5)7. zaplanować usytuowanie przyborów sanitarnych oraz urządzeń kanalizacyjnych; B.9.1(5)8. zinterpretować warunki techniczne wymagane dla pomieszczeń w których instalowane są przybory sanitarne; B.9.1(6)1. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji wodociągowej; B.9.1(6)2. zinterpretować informacje dotyczące przebiegu instalacji wodociągowej; B.9.1(6)3. zinterpretować na podstawie dokumentacji projektowej instalacji wodociągowej zasady prowadzenie przewodów w pomieszczeniach, przez przeszkody budowlane oraz w sąsiedztwie innych przewodów, B.9.1(6)4. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji wodnej przeciwpożarowej; B.9.1(6)5. ustalić warunki wykonania instalacji przeciwpożarowych: hydrantowej, tryskaczowej i zraszaczowej; B.9.1(6)6. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji kanalizacyjnej B.9.1(6)7. wyjaśnić na podstawie dokumentacji projektowej instalacji kanalizacyjnej zasady prowadzenie przewodów w pomieszczeniach, przez przeszkody budowlane oraz w sąsiedztwie innych przewodów; B.9.1(6)8. rozróżnić na podstawie dokumentacji projektowej rodzaj instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(6)9. wyjaśnić warunki wykonania instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(6)10. skorzystać z dokumentacji projektowej instalacji wodociągowych; B.9.1(6)11. skorzystać z dokumentacji projektowej wodnych instalacji przeciwpożarowych; B.9.1(6)12. skorzystać z dokumentacji projektowej instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(6)13. skorzystać z dokumentacji projektowej instalacji do odprowadzania wód opadowych; B.9.1(11)1.wykonać połączenia przewodów instalacji wodociągowych; B.9.1(11)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji wodociągowych; B.9.1(11)3. podłączyć urządzenia wodociągowe do przewodów instalacji wodociągowych; B.9.1(11)4. wykonać połączenia przewodów instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(11)5. przeprowadzić montaż oraz demontaż przyborów sanitarnych, wyposażenia instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(11)6. podłączyć urządzenia kanalizacyjne do przewodów instalacji kanalizacyjnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 158 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.1(13) wykonuje czynności związane z napełnianiem i odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(13)1. wyjaśnić zasady związane z napełnianiem instalacji wodociągowych; B.9.1(13)2. wyjaśnić zasady związane z odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(13)3. wykonać czynności związane z napełnianiem instalacji wodociągowych; B.9.1(13)4. wykonać czynności związane z odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(14)1. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem rozdzielczym sieci wodociągowej; B.9.1(14)2. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem doprowadzającym wodę z studni kopanej lub studni wierconej; B.9.1(14)3. ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem rozdzielczym sieci wodociągowej w określonej technologii; B.9.1(14)4.ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji wodociągowej z przewodem doprowadzającym wodę z studni kopanej lub studni wierconej; B.9.1(14)5. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji kanalizacyjnej z przewodem sieci kanalizacyjnej; B.9.1(14)6. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji kanalizacyjnej ze zbiornikiem gromadzącym ścieki bytowe lub opadowe; B.9.1(15) wykonuje obmiary robót związanych z montażem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(14)7. wyjaśnić zasady wykonywania połączenia instalacji kanalizacyjnej z przydomową oczyszczalnią ścieków; B.9.1(14)8. ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji kanalizacyjnej z przewodem sieci kanalizacyjnej w określonej technologii; B.9.1(14)9. ustalić zakres czynności koniecznych do wykonania połączenia instalacji kanalizacyjnej z zbiornikiem gromadzącym ścieki bytowe lub opadowe albo z przydomową oczyszczalnią ścieków; B.9.1(14)10. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych z przewodem rozdzielczym sieci wodociągowej; B.9.1(14)11. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych z lokalnym ujęciem wody; B.9.1(14)12. ocenić jakość wykonanych czynności związanych z połączeniem instalacji wodociągowych z siecią wodociągową i z lokalnym ujęciem wody; B.9.1(14)13. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji kanalizacyjnej z siecią kanalizacyjną; B.9.1(14)14. wykonać czynności związane z połączeniem instalacji kanalizacyjnej z lokalnym odbiornikiem ścieków; B.9.1(14)15. ocenić jakość wykonanych czynności związanych z połączeniem instalacji kanalizacyjnej z siecią kanalizacyjną i z lokalnym odbiornikiem ścieków; B.9.1(15)1. wykonać obmiary robót związanych z montażem instalacji wodociągowych; B.9.1(15)2. wykonać obmiary robót związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(16) ocenia jakość wykonania instalacji wodociągowych B.9.1(16)1. ocenić jakość wykonania instalacji wodociągowych; B.9.1(14) wykonuje czynności związane z połączeniem instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych z sieciami oraz z lokalnymi ujęciami wody i odbiornikami ścieków; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 159 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(17) przeprowadza próby szczelności instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. B.9.1(16)2. ocenić zgodność wykonania instalacji wodociągowych z dokumentacją projektową; B.9.1(16)3. ocenić jakość wykonania instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(16)4. ocenić zgodność wykonania instalacji kanalizacyjnych z dokumentacją projektową; B.9.1(17)1. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności połączenia wodociągowego; B.9.1(17)2. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności odcinka instalacji wodociągowej obejmującej jedną kondygnację; B.9.1(17)3. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności instalacji wodociągowej; B.9.1(17)4. wyjaśnić zasady dokumentowania próby szczelności fragmentu lub całości instalacji wodociągowej; B.9.1(17)5. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności przyłącza kanalizacyjnego; B.9.1(17)6. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności instalacji kanalizacyjnej obejmującej jedną kondygnację; B.9.1(17)7. zinterpretować warunki przeprowadzenia próby szczelności instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(17)8. wyjaśnić zasady dokumentowania próby szczelności fragmentu lub całości instalacji kanalizacyjnej; B.9.1(17)9. przeprowadzić próby szczelności instalacji wodociągowych; B.9.1(17)10. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji wodociągowych; B.9.1(17)11. przeprowadzić próby szczelności instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(17)12. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18)1. ustalić zakres przeglądu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)2. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)3. przestrzegać zasad dokumentowania przeprowadzonego przeglądu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)4. ustalić zakres przeglądu technicznego instalacji kanalizacyjnej i sposób jego dokumentowania; B.9.1(18)5. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądu technicznego instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18)6. przestrzegać zasad dokumentowania przeprowadzonego przeglądu technicznego instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18)7. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)8. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji wodociągowych; B.9.1(18)9. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18)10. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19)1. przestrzegać zasad konserwacji i napraw instalacji wodociągowych; B.9.1(19)2. ustalić zakres czynności przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji wodociągowych; B.9.1(19)3. przestrzegać zasad konserwacji i napraw instalacji kanalizacyjnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 160 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; B.9.2(1) rozpoznaje rodzaje i elementy instalacji gazowych oraz technologie ich wykonywania; B.9.2(2) klasyfikuje urządzenia gazowe według określonych kryteriów; B.9.2(3) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji gazowej; B.9.2(4) przestrzega zasad odprowadzania spalin z urządzeń gazowych i zasad wentylacji pomieszczeń; B.9.1(19)4. ustalić zakres czynności przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19)5. wykonać prace związane konserwacją instalacji wodociągowych; B.9.1(19)6. dokonać naprawy instalacji wodociągowych; B.9.1(19)7.wykonać prace związane konserwacją instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19)8. dokonać naprawy instalacji kanalizacyjnych; KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego M3.J3 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji gazowych B.9.2(1)1. rozpoznać rodzaje instalacji gazowych B.9.2(1)2. rozpoznać elementy uzbrojenia instalacji gazowych B.9.2(1)3. rozpoznać urządzenia gazowe oraz układy odprowadzania spalin B.9.2(1)4. zidentyfikować technologie montażu instalacji gazowych B.9.2(2)1. dokonać klasyfikacji urządzeń gazowych B.9.2(2)2. wyjaśnić funkcje gazomierzy i urządzeń gazowych B.9.2(2)3. dokonać klasyfikacji palników gazowych B.9.2(3)1. zinterpretować warunki techniczne wymagane dla pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia gazowe B.9.2(3)2. zinterpretować warunki techniczne obowiązujące przy sytuowaniu przewodów, uzbrojenia i urządzeń gazowych oraz przekraczania przegród budowlanych B.9.2(4)1. przestrzegać zasad odprowadzania spalin z urządzeń gazowych B.9.2(4)2. przestrzegać zasad wentylacji pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia gazowe B.9.2(8) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolnopomiarową do montażu instalacji gazowych; B.9.2(5)1. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej instalacji gazowych B.9.2(5)2. ustalić przebieg przewodów instalacji gazowej oraz miejsca usytuowania urządzeń gazowych w celu realizacji zadań zawodowych związanych z wykonaniem instalacji gazowych B.9.2(8)1. dobrać uzbrojenie do montażu instalacji gazowej B.9.2(8)2. dobrać aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu i prób instalacji gazowej B.9.2(11) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową związane z montażem instalacji gazowych; B.9.2(11)1. wykonać połączenia przewodów instalacji gazowych B.9.2(11)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji gazowej B.9.2(11)3. podłączyć urządzenia gazowe do przewodów instalacji gazowej B.9.2(13) przeprowadza próby szczelności instalacji gazowych; B.9.2(13)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności instalacji gazowych B.9.2(13)2. wyjaśnić zasady dokumentowania prób szczelności instalacji gazowych B.9.2(13)3. przeprowadzić próby szczelności instalacji gazowej B.9.2(5) posługuje się dokumentacją projektową instalacji gazowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 161 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.2(15) ocenia jakość wykonania instalacji gazowych; B.9.2(16) przestrzega zasad przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji; B.9.2(17) dokonuje przeglądu technicznego instalacji gazowych; B.9.2(18) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji gazowych zgodnie z procedurami. KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; B.9.3(1) charakteryzuje źródła energii; B.9.3(2) rozpoznaje instalacje grzewcze, ich rodzaje i systemy; B.9.3(3) rozpoznaje elementy instalacji grzewczych; B.9.3(4) klasyfikuje urządzenia grzewcze według określonych kryteriów; B.9.2(13)4. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji gazowych B.9.2(15)1. ocenić jakość wykonania instalacji gazowych B.9.2(15)2. ocenić zgodność wykonania instalacji gazowych z dokumentacją projektową B.9.2(16)1. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji B.9.2(16)2. przestrzegać zasad dokumentowania robót związanych z przekazywaniem instalacji gazowych do eksploatacji B.9.2(16)3. wyjaśnić zasady przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji B.9.2(16)4. skompletować dokumentację niezbędną do uruchomienia instalacji i przekazania jej do eksploatacji B.9.2(17)1. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji gazowych B.9.2(17)2. przestrzegać zasad dokumentowania przeglądów technicznych instalacji gazowych B.9.2(17)3. ustalić skład i kwalifikacje zespołu roboczego przeprowadzającego przeglądy techniczne instalacji gazowych B.9.2(17)4. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji gazowych B.9.2(17)5. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji gazowych B.9.2(18)1 przestrzegać zasad obowiązujących podczas przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji gazowych B.9.2(18)2. zinterpretować procedury obowiązujące podczas wykonywania prac na czynnych instalacjach gazowych B.9.2(18)3. wykonać prace związane konserwacją instalacji gazowych B.9.2(18)4. dokonać naprawy instalacji i urządzeń gazowych zgodnie z procedurami KPS(4)2. podejmować nowe wyzwania KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego M3.J4 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji grzewczych B.9.3(1)1. rozpoznać źródła energii konwencjonalne i alternatywne B.9.3(1)2. wyjaśnić wady i zalety źródeł energii B.9.3(1)3. wyjaśnić kryteria użyteczności konwencjonalnych źródeł energii B.9.3(1)4. wyjaśnić możliwości wykorzystania konwencjonalnych i alternatywnych źródeł energii oraz ich wpływ na środowisko B.9.3(2)1. rozpoznać rodzaje instalacji grzewczych B.9.3(2)2. rozpoznać rodzaje i systemy instalacji grzewczych oraz ich przeznaczenie B.9.3(2)3. zidentyfikować technologie montażu instalacji grzewczych B.9.3(3)1. rozpoznać elementy uzbrojenia instalacji grzewczych B.9.3(3)2. wyjaśnić przeznaczenie elementów uzbrojenia instalacji grzewczych B.9.3(4)1. dokonać klasyfikacji urządzeń grzewczych B.9.3(4)2. wyjaśnić budowę urządzeń grzewczych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 162 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.3(6) przestrzega zasad odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych oraz zasad wentylacji pomieszczeń; B.9.3(4)3. wyjaśnić przeznaczenie urządzeń grzewczych B.9.3(5)1. zinterpretować warunki techniczne obowiązujące przy sytuowaniu przewodów, uzbrojenia i urządzeń grzewczych B.9.3(5)2. ustalić przebieg przewodów instalacji grzewczych oraz miejsca usytuowania urządzeń grzewczych B.9.3(5)3. zinterpretować warunki techniczne wymagane dla pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia grzewcze B.9.3(6)1. przestrzegać zasad odprowadzania spalin z urządzeń grzewczych B.9.3(6)2. przestrzegać zasad wentylacji pomieszczeń, w których instalowane są urządzenia grzewcze B.9.3(9) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolnopomiarową do montażu instalacji grzewczych; B.9.3(9)1. dobrać uzbrojenie do montażu instalacji grzewczej B.9.3(9)2. dobrać aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu i prób instalacji grzewczej B.9.3(12) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolno- -pomiarową instalacji grzewczych; B.9.3(12)1. wykonać połączenia przewodów instalacji grzewczych B.9.3(12)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji grzewczej B.9.3(12)3. podłączyć urządzenia grzewcze do przewodów instalacji grzewczej oraz ciepłej wody użytkowej B.9.3(5) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji grzewczych; B.9.3(14) przeprowadza próby szczelności instalacji grzewczych; B.9.3(16) ocenia jakość wykonania instalacji grzewczych; B.9.3(17) wykonuje czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych; B.9.3(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji grzewczych; B.9.3(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji grzewczych zgodnie z procedurami. B.9.3(14)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności instalacji grzewczych B.9.3(14)2. wyjaśnić zasady dokumentowania prób szczelności instalacji grzewczych B.9.3(14)3. przeprowadzić próby szczelności instalacji grzewczych B.9.3(14)4. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji grzewczych B.9.3(16)1. ocenić jakość wykonania instalacji grzewczych B.9.3(16)2. ocenić zgodność wykonania instalacji grzewczych z dokumentacją projektową B.9.3(17)1.wyjaśnić zasady odpowietrzania, uruchamiania i regulacji instalacji grzewczych B.9.3(17)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas przekazywania instalacji grzewczych do eksploatacji B.9.3(17)3. przestrzegać zasad dokumentowania robót związanych z przekazywaniem instalacji grzewczych do eksploatacji B.9.3(17)4. wyjaśnić zasady przekazywania do eksploatacji oraz dokumentowania odbiorów instalacji grzewczych B.9.3(17)5. wykonać czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych B.9.3(18)1. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji grzewczych B.9.3(18)2. przestrzegać zasad dokumentowania przeglądów technicznych instalacji grzewczych B.9.3(18)3. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji grzewczych B.9.3(18)4. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji grzewczych B.9.3(19)1.wyjaśnić zasady przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji grzewczych B.9.3(19)2. wykonać prace związane konserwacją instalacji grzewczych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 163 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; B.9.4(1) określa wymagane parametry powietrza w pomieszczeniach; B.9.4(2) określa sposoby wentylacji obiektów budowlanych, pomieszczeń i stanowisk roboczych; B.9.4(3) rozpoznaje rodzaje i elementy instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz technologie ich wykonywania; B.9.4(4) określa miejsca montażu uzbrojenia i urządzeń instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(7) dobiera uzbrojenie oraz aparaturę kontrolnopomiarową do montażu instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(10) wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie, urządzenia i aparaturę kontrolo-pomiarową instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(11) wykonuje próby szczelności instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.9.4(13) ocenia jakość wykonania instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego M3.J5 Wykonywanie prac montażowych oraz prowadzenie prac eksploatacyjnych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(1)1. rozpoznać parametry powietrza w pomieszczeniach wpływające na odczuwanie warunków komfortu B.9.4(1)2. wyjaśnić możliwości dokonywania zmian parametrów powietrza w pomieszczeniach B.9.4(1)3. zinterpretować wytyczne dotyczące wymaganych parametrów powietrza w pomieszczeniach budynków mieszkalnych, przemysłowych i użyteczności publicznej oraz na stanowiskach roboczych B.9.4(2)1. wyjaśnić cel wentylacji pomieszczeń, obiektów i stanowisk roboczych B.9.4(2)2. dokonać klasyfikacji wentylacji naturalnej, mechanicznej i hybrydowej B.9.4(3)1. rozpoznać elementy wyposażenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(3)2. wyjaśnić przeznaczenie elementów wyposażenia instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(3)3. wyjaśnić budowę i zasady działania urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(3)4.rozpoznać technologie wykonania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(4)1. zinterpretować warunki techniczne obowiązujące przy sytuowaniu przewodów, uzbrojenia i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.3(4)2. ustalić przebieg przewodów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.3(4)3. ustalić miejsca usytuowania urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(7)1. dobrać uzbrojenie do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(7)2. dobrać aparaturę kontrolno-pomiarową do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(10)1. wykonać połączenia przewodów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(10)2. przeprowadzić montaż oraz demontaż uzbrojenia, aparatury kontrolno-pomiarowej instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(10)3. wbudować urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne w układ instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)1. zinterpretować warunki przeprowadzania prób szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)2. wyjaśnić zasady dokumentowania prób szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)3. przeprowadzić próby szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(11)4. wypełnić protokoły z przeprowadzonych prób szczelności instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(13)1. ocenić jakość wykonania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(13)2. ocenić zgodność wykonania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych z dokumentacją projektową Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 164 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.9.4(14) wykonuje czynności związane z uruchamianiem i regulacją instalacji i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; B.9.4(15) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; B.9.4(16) wykonuje prace związane z konserwacją oraz naprawą instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; M4 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych oraz kosztorysowanie robót PKZ(B.e)(7) sporządza rysunki techniczne oraz szkice robocze; B.9.4(14)1.wyjaśnić zasady uruchamiania i regulacji instalacji i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(14)2. wyjaśnić zasady obowiązujące podczas przekazywania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych do eksploatacji B.9.4(14)3. przestrzegać zasad dokumentowania robót związanych z przekazywaniem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych do eksploatacji B.9.4(14)4. wyjaśnić zasady przekazywania do eksploatacji oraz dokumentowania odbiorów instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(14)5. wykonać czynności związane z uruchamianiem i regulacją instalacji i urządzeń wentylacyjnych oraz klimatyzacyjnych B.9.4(15)1. przestrzegać zasad przeprowadzania przeglądów technicznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(15)2. przestrzegać zasad dokumentowania przeglądów technicznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(15)3. dokonać przeglądu stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(15)4. wypełnić dokumenty związane z przeprowadzaniem przeglądu stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(16)1.wyjaśnić zasady przeprowadzania konserwacji i napraw instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(16)2. wykonać prace związane konserwacją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.9.4(16)3. dokonać naprawy instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego M4.J1 Projektowanie sieci komunalnych i instalacji sanitarnych PKZ(B.e)(7)7. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową sieci wodociągowych; PKZ(B.e)(7)9. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych PKZ(B.e)(7)11. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych PKZ(B.e)(7)13. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(7)15. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(7)17. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji gazowych PKZ(B.e)(7)19. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji grzewczych PKZ(B.e)(7)21. sporządzić rysunki techniczne i szkice robocze związane z budową instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych PKZ(B.e)(7)23. sporządzić rysunki techniczne związane z budową sieci komunalnych oraz instalacji sanitarnych techniką ręczną oraz wykorzystując programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 165 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(B.e)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. B.27.1(4) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(5) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.2(3) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci i instalacji gazowych; B.27.2(4) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych; PKZ(B.e)(14)9. dobrać program komputerowy do wspomagania projektowania sieci komunalnych i instalacji sanitarnych PKZ(B.e)(14)10. utworzyć bibliotekę elementów PKZ(B.e)(14)11.wykorzystać funkcje programu w celu narysowania i zwymiarowania wybranego elementu PKZ(B.e)(14)12. wydrukować dokumentację projektową na wybranym urządzeniu peryferyjnym PKZ(B.e)(14)13. stworzyć bazę danych o prostej strukturze PKZ(B.e)(14)14. sortować rekordy według zadanego klucza PKZ(B.e)(14)15. wykorzystać oprogramowanie dydaktyczne w celu rozwiązywania problemów technicznych, w tym programy wspomagające obliczenia instalacji sanitarnych i sieci komunalnych PKZ(B.e)(14)16. wykorzystać funkcje programów kompilujących PKZ(B.e)(14)17. zastosować program wspomagający projektowanie w praktyce B.27.1(4)1. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania sieci wodociągowych, kanalizacyjnych oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(4)2. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej i eksploatacyjnej sieci i instalacji wodociągowych; B.27.1(4)3. zinterpretować informacje zawarte w dokumentacji projektowej i eksploatacyjnej sieci i instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(5)1. zaprojektować prostą instalację wodociągową B.27.1(5)2. zaprojektować połączenie wodociągowe B.27.1(5)3. sporządzić dokumentację projektową instalacji wodociągowej i połączenia wodociągowego B.27.1(5)4. obliczyć ilości powstających ścieków B.27.1(5)5. wykonać obliczenia hydrauliczne przykanalika B.27.1(5)6. wykonać dokumentację projektową prostej instalacji kanalizacyjnej B.27.1(5)7. sporządzić bilans wodny dla jednostki obliczeniowej B.27.1(5)8. sporządzać dokumentacją projektową sieci wodociągowej B.27.1(5)9. wykonać obliczenia hydrauliczne sieci kanalizacyjnej B.27.1(5)10. obliczyć przepływy w sieci ogólnospławnej oraz sieci ściekowej i deszczowej kanalizacji rozdzielczej B.27.1(5)11. sporządzać dokumentacją projektową sieci kanalizacyjnej B.27.2(3)2. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania gazociągów niskiego ciśnienia, przyłączy gazowych niskiego ciśnienia oraz instalacji gazowych B.27.2(4)1. obliczyć zapotrzebowanie odbiorcy gazu w godzinach szczytowego poboru B.27.2(4)2. zaprojektować proste instalacje gazowe B.27.2(4)3. sporządzać dokumentacją projektową instalacji gazowych B.27.2(4)4. obliczyć obciążenie obliczeniowe gazociągów i przyłączy niskiego ciśnienia Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 166 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.3(1) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci, węzłów ciepłowniczych i instalacji grzewczych; B.27.3(2) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.4(1) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(2) wykonuje obliczenia związane z projektowaniem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; PKZ(B.e)(14) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. B.27.2(4)5. wykonać obliczenia hydrauliczne gazociągów i przyłączy gazowych niskiego ciśnienia B.27.2(4)6. sporządzić dokumentację projektową gazociągów i przyłączy gazowych niskiego ciśnienia B.27.3(1)3. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych B.27.3(2)1. obliczyć zapotrzebowanie na ciepło dla pomieszczeń i budynku B.27.3(2)2.przeprowadzić obliczenia hydrauliczne instalacji grzewczej B.27.3(2)3. przeprowadzić obliczenia hydrauliczne instalacji ciepłej wody użytkowej B.27.3(2)4. sporządzić dokumentację projektową instalacji grzewczych i ciepłej wody B.27.3(2)5. sporządzić dokumentację projektową instalacji ciepłej wody użytkowej B.27.3(2)6. sporządzić bilans cieplny B.27.3(2)7. wykonać obliczenia hydrauliczne sieci ciepłowniczych B.27.3(2)8. sporządzić wykres ciśnienia sieci ciepłowniczej i zinterpretować go B.27.3(2)9. sporządzić dokumentację projektową sieci ciepłowniczej B.27.4(1)3. dokonać selekcji i wyboru informacji istotnych z punktu projektowania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(1)4. sporządzić dokumentację projektową instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej B.27.4(2)1.ustalić ilości powietrza wentylacyjnego dla pomieszczeń, stanowisk roboczych i budynku B.27.4(2)2. przeprowadzić obliczenia hydrauliczne przewodów wentylacji mechanicznej B.27.4(2)3. dobrać wentylatory i urządzenia wentylacyjne oraz klimatyzacyjne B.27.4(2)4. sporządzić dokumentację projektową instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej KPS(2)3. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami M4.J2 Przedmiarowanie i kosztorysowanie robót sieciowych i instalacyjnych PKZ(B.e)(14)4.rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych zakresie sieci i instalacji wodociągowych; PKZ(B.e)(14)5.rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych zakresie sieci i instalacji kanalizacyjnych; PKZ(B.e)(14) 6.rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w zakresie sieci i instalacji gazowych PKZ(B.e)(14)7. rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w zakresie sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych PKZ(B.e)(14)8. rozpoznać programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych w zakresie Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 167 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.1(6) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.2(5) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych i sporządza kosztorysy tych robót; instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.1(6)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji wodociągowej B.27.1(6)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji kanalizacyjnej B.27.1(6)3. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót sieci wodociągowej B.27.1(6)4. sporządzić kosztorys oraz przedmiar sieci kanalizacyjnej B.27.2(5)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji gazowych B.27.2(5)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót przyłączy gazowych B.27.3.(3) wykonuje przedmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i sporządza kosztorysy tych robót; B.27.3(3)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji grzewczych B.27.3(3)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót sieci ciepłowniczych B.27.4.(3) wykonuje przedmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych i sporządza kosztorys tych robót; B.27.4(3)1. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji wentylacyjnej B.27.4(3)2. sporządzić kosztorys oraz przedmiar robót instalacji klimatyzacyjnej KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; M5 Organizowanie i dokumentowanie prac związanych z budową oraz eksploatacją sieci komunalnych i instalacji sanitarnych KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych B.27.1(1) określa sposoby uzdatniania wód powierzchniowych i podziemnych; B.27.1(2) rozpoznaje procesy oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych; M5.J1 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(1)1. rozpoznać sposoby uzdatniania wód powierzchniowych; B.27.1(1)2. rozpoznać sposoby uzdatniania wód podziemnych; B.27.1(1)3. ustalić sposoby uzdatniania wód powierzchniowych; B.27.1(1)4. ustalić sposoby uzdatniania wód podziemnych; B.27.1(1)5. zidentyfikować zakres uzdatniania wód powierzchniowych; B.27.1(1)6. ustalić zakres uzdatniania wód podziemnych; B.27.1(2)1. rozpoznać procesy oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych; B.27.1(2)2. wyjaśnić sposoby oczyszczania ścieków; B.27.1(2)3. wyjaśnić sposoby unieszkodliwiania osadów ściekowych; B.27.1(2)4. zidentyfikować zakres oczyszczania ścieków; B.27.1(2)5. ustalić zakres unieszkodliwiania osadów ściekowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 168 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.1(3) określa warunki odprowadzania ścieków; B.27.1(3)1. wyjaśnić warunki odprowadzania ścieków bytowych, przemysłowych i opadowych; B.27.1(3)2. zinterpretować warunki dla wodnego odbiornika ścieków; B.27.1(3)3. zinterpretować warunki dla gruntowego odbiornika ścieków; B.27.1(7)1.wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową sieci wodociągowych; B.27.1(7)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową połączenia wodociągowego; B.27.1(7)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji wodociągowych wody zimnej i wody ciepłej; B.27.1(7)4.wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową sieci kanalizacyjnych konwencjonalnych i niekonwencjonalnych; B.27.1(7)5. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową przyłącza kanalizacyjnego; B.27.1(7)6. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji kanalizacyjnych ścieków bytowych i ścieków opadowych; B.27.1(7) organizuje prace związane z budową sieci oraz montażem instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(7)7. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z budową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(7)8. zaplanować etapy prac związanych z montażem instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(8)3. przestrzegać zasad dokumentowania budowy sieci wodociągowych; B.27.1(8)4. przestrzegać zasad dokumentowania montażu instalacji wodociągowych wody zimnej i wody ciepłej; B.27.1(8)5. przestrzegać zasad dokumentowania budowy sieci kanalizacyjnych; B.27.1(8)6. przestrzegać zasad dokumentowania montażu instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(8) prowadzi dokumentację budowy sieci oraz montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(9) przeprowadza i dokumentuje odbiory techniczne sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(8)8. prowadzić dokumentację budowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(8)9. prowadzić dokumentację montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(9)1. dokumentować odbiory techniczne sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(9)3.wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci wodociągowych; B.27.1(9)4. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych sieci wodociągowych; B.27.1(9)7. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci kanalizacyjnych; B.27.1(9)8. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych sieci kanalizacyjnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 169 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.1(10) ocenia stan techniczny sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.1(11) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.1(12) lokalizuje miejsca awarii sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych i określa przyczyny ich powstawania; B.27.1(13) organizuje prace związane z remontem i modernizacją sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. B.27.1(9)2. dokumentować odbiory techniczne instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(9)5. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji wodociągowych; B.27.1(9)6. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych instalacji wodociągowych; B.27.1(9)9. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(9)10. przestrzegać zasad dokumentowania obiorów technicznych instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(10)1. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego sieci wodociągowych; B.27.1(10)3. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego sieci kanalizacyjnych; B.27.1(10)2. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji wodociągowych; B.27.1(10)4. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(11)1. wykonać obmiar robót związanych z budową sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.1(11)2. wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych B.27.1(11)3. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do budowy sieci i instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych B.27.1(11)4. rozliczyć materiały użyte podczas czynności eksploatacyjnych na sieciach i instalacjach wodociągowych oraz kanalizacyjnych B.27.1(12)1. wyjaśnić sposób lokalizowania miejsc awarii sieci wodociągowych; B.27.1(12)2. zidentyfikować przyczyny awarii sieci wodociągowych; B.27.1(12)3. przewidzieć skutki awarii sieci wodociągowych; B.27.1(12)4. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii sieci wodociągowych; B.27.1(12)9. zidentyfikować miejsca awarii sieci kanalizacyjnych; B.27.1(12)10. ustalić przyczyny awarii sieci kanalizacyjnych; B.27.1(12)11. przewidzieć skutki awarii sieci kanalizacyjnych; B.27.1(12)12. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii sieci kanalizacyjnych; B.27.1(12)5. wyjaśnić sposób lokalizowania miejsc awarii instalacji wodociągowych; B.27.1(12)6. ustalić przyczyny awarii instalacji wodociągowych; B.27.1(12)7. przewidzieć skutki awarii instalacji wodociągowych; B.27.1(12)8. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii instalacji wodociągowych; B.27.1(12)13. rozpoznać miejsca awarii instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(12)14. rozpoznać przyczyny awarii instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(12)15. przewidzieć skutki awarii instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(12)16. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(13)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją sieci wodociągowych; B.27.1(13)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją sieci kanalizacyjnych; B.27.1(13)5. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z remontem i modernizacją sieci wodociągowych i kanalizacyjnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 170 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.1(13)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją instalacji wodociągowych; B.27.1(13)4. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją instalacji kanalizacyjnych; B.27.1(13)6. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z remontem i modernizacją instalacji wodociągowych oraz kanalizacyjnych OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; B.27.2(1) przestrzega zasad transportu i magazynowania paliw gazowych; OMZ(1)2. zaplanować pracę zespołu OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań M5.J2 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci oraz instalacji gazowych B.27.2(1)1. przestrzegać zasad transportu paliw gazowych B.27.2(1)2. przestrzegać zasad magazynowania paliw gazowych B.27.2(8) przestrzega zasad odbiorów technicznych sieci i instalacji gazowych; B.27.2(2)1. wyjaśnić działanie ciągów redukcyjnych stacji gazowych B.27.2(2)2. wyjaśnić sposoby nawaniania gazu B.27.2(2)3. rozpoznać rodzaje sprężarek stosowanych w tłoczniach gazu B.27.2(6)1.wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową gazociągów B.27.2(6)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową przyłączy gazowych B.27.2(6)4. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z budową gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(6)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z wykonaniem instalacji gazowych B.27.2(6)5. zaplanować etapy i metody robót związane z montażem instalacji gazowych B.27.2(7)1. przestrzegać zasad dokumentowania budowy sieci gazowych B.27.2(7)3. prowadzić dokumentację budowy sieci gazowych B.27.2(7)2. przestrzegać zasad dokumentowania wykonania instalacji gazowych B.27.2(7)4. prowadzić dokumentację wykonania instalacji gazowych B.27.2(8)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(8)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji gazowych B.27.2(9) przestrzega zasad przekazywania sieci i instalacji gazowych odbiorcom do użytku; B.27.2(9)1. wyjaśnić zasady uruchamiania oraz przekazywania gazociągów i przyłączy gazowych do eksploatacji B.27.2(9)2. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji gazowych do eksploatacji B.27.2(10) organizuje prace związane z eksploatacją sieci i instalacji gazowych; B.27.2(10)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(10)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją instalacji gazowych B.27.2(11) ocenia stan techniczny sieci i instalacji gazowych; B.27.2(11)1. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego gazociągów i przyłączy gazowych B.27.2(2) rozpoznaje urządzenia stacji gazowych, nawanialni i tłoczni gazu; B.27.2(6) organizuje prace związane z budową gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych; B.27.2(7) prowadzi dokumentację budowy sieci gazowych oraz wykonania instalacji gazowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 171 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.2(14) określa przyczyny awarii sieci i instalacji gazowych; B.27.2(11)2. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji gazowych B.27.2(14)1. ustalić przyczyny awarii gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych B.27.2(14)2. przewidzieć skutki awarii gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych B.27.2(12) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych oraz rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.2(12)1. wykonać obmiar robót związanych z budową sieci i instalacji gazowych B.27.2(12)2. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do wykonania oraz prac eksploatacyjnych sieci i instalacji gazowych B.27.2(13) przewiduje zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego; B.27.2(13)1. przewidzieć zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego; B.27.2(13)2. wyjaśnić zasady postępowania w przypadku niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego B.27.2(15) organizuje prace związane z usuwaniem awarii i modernizacją sieci i instalacji gazowych zgodnie z procedurami. B.27.2(15)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z usuwaniem awarii gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych zgodnie z procedurami B.27.2(15)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z modernizacją gazociągów, przyłączy i instalacji gazowych KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; B.27.3(4) organizuje prace związane z budową sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3(5) przeprowadza odbiory techniczne sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; OMZ(1)2. zaplanować pracę zespołu OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)2. wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania M5.J3 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych B.27.3(4)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową sieci ciepłowniczych B.27.3(4)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z budową węzłów ciepłowniczych B.27.3(4)4. zaplanować etapy i metody organizacji robót związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.27.3(4)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z wykonywaniem instalacji grzewczych B.27.3(4)5. zaplanować etapy i metody robót związanych z montażem instalacji grzewczych B.27.3(5)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci ciepłowniczych oraz ich dokumentowania B.27.3(5)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych węzłów ciepłowniczych oraz ich dokumentowania B.27.3(5)4. dokumentować odbiory techniczne sieci i węzłów ciepłowniczych B.27.3(5)3. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji grzewczych oraz ich dokumentowania B.27.3(5)5. dokumentować odbiory techniczne instalacji grzewczych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 172 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.3(6) organizuje prace związane z eksploatacją sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3(7) przestrzega zasad przekazywania sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych odbiorcom do użytku; B.27.3(8) ocenia stan techniczny sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych; B.27.3(9) wykonuje obmiar robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.3(10) lokalizuje miejsca awarii sieci i węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych i określa przyczyny ich powstawania; B.27.3(11) organizuje prace związane z remontem i modernizacją sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; B.27.3(6)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją sieci ciepłowniczych B.27.3(6)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją węzłów ciepłowniczych B.27.3(6)4. zorganizować prace związane z eksploatacją sieci i węzłów ciepłowniczych B.27.3(6)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z eksploatacją instalacji grzewczych B.27.3(6)5. zorganizować prace związane z eksploatacją instalacji grzewczych B.27.3(7)1. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania sieci ciepłowniczych do eksploatacji B.27.3(7)2. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania węzłów ciepłowniczych do użytkowania B.27.3(7)3. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji grzewczych do użytkowania B.27.3(8)1. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego sieci ciepłowniczych B.27.3(8)2. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego węzłów ciepłowniczych B.27.3(8)3. wyjaśnić zasady oceny stanu technicznego instalacji grzewczych B.27.3(9)1. wykonać obmiar robót związanych z budową sieci i węzłów ciepłowniczych B.27.3(9)3. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do prac związanych z budową, remontem i modernizacją sieci, węzłów ciepłowniczych B.27.3(9)2. wykonać obmiar robót związanych z montażem instalacji grzewczych B.27.3(9)4. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany do prac związanych z budową, remontem i modernizacją instalacji grzewczych B.27.3(10)1. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii sieci ciepłowniczych i ich skutki B.27.3(10)2. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii węzłów ciepłowniczych i ich skutki B.27.3(10)3. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii instalacji grzewczych i ich skutki B.27.3(11)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją sieci ciepłowniczych B.27.3(11)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją węzłów ciepłowniczych B.27.3(11)4. zaplanować etapy i metody robót związanych z remontem i modernizacją sieci ciepłowniczych B.27.3(11)5. zorganizować prace związane z remontem i modernizacją węzłów ciepłowniczych B.27.3(11)3. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem i modernizacją instalacji grzewczych B.27.3(11)6. zorganizować prace związane z remontem i modernizacją instalacji grzewczych KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych OMZ(1)1. dokonywać analizy przydzielonych zadań OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań M5.J4 Organizowanie oraz dokumentowanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji wentylacyjnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 173 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego B.27.4(6) wykonuje czynności związane z uruchamianiem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; oraz klimatyzacyjnych B.27.4(4)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji wentylacyjnych B.27.4(4)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z montażem instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(4)3. zorganizować prace związane z montażem instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(5)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych sieci wentylacyjnych oraz ich dokumentowania B.27.4(5)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania odbiorów technicznych instalacji klimatyzacyjnych oraz ich dokumentowania B.27.4(5)3. dokumentować odbiory techniczne instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz prowadzić dokumentację eksploatacyjną B.27.43(6)1. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji wentylacyjnych do eksploatacji B.27.4(6)2. wyjaśnić zasady uruchamiania i przekazywania instalacji klimatyzacyjnych do użytkowania B.27.4(7) kontroluje parametry pracy urządzeń wentylacyjnych i urządzeń klimatyzacyjnych; B.27.4(7)1. zinterpretować parametry pracy urządzeń wentylacyjnych B.27.4(7)2. zinterpretować parametry pracy urządzeń klimatyzacyjnych B.27.4(8) przeprowadza kontrolę stanu technicznego instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(8)1. wyjaśnić zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego instalacji wentylacyjnych B.27.4(8)2. wyjaśnić zasady przeprowadzania kontroli stanu technicznego instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(9) wykonuje obmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz rozlicza materiały, narzędzia i sprzęt; B.27.4(9)1. wykonać obmiar robót związanych z montażem oraz eksploatacją instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(9)2. rozliczyć materiały, narzędzia i sprzęt zastosowany podczas montażu, remontu oraz modernizacji instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(10)1. wyjaśnić zasady lokalizowania awarii instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(10)2. przewidzieć przyczyny powstawania awarii instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych B.27.4(4) organizuje prace związane z montażem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(5) przeprowadza odbiory techniczne instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(10) lokalizuje miejsca awarii instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych oraz określa przyczyny ich powstawania; B.27.4(11) organizuje prace związane z remontem instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; B.27.4(11)1. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem instalacji wentylacyjnych B.27.4(11)2. wyjaśnić zasady organizacji prac związanych z remontem instalacji klimatyzacyjnych B.27.4(12) prowadzi dokumentację eksploatacji instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych. B.27.4(12)1. wyjaśnić zasady prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej instalacji wentylacyjnych B.27.4(12)2. wyjaśnić zasady prowadzenia dokumentacji eksploatacyjnej instalacji klimatyzacyjnych KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych OMZ(1)1. dokonywać analizy przydzielonych zadań Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 174 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań OMZ(4)1. monitorować jakość wykonywanych zadań M6 Przygotowanie do wejścia na rynek pracy PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi, PDG(5) analizuje działania prowadzone przez firmy funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; M6.J1 Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w branży instalacyjnej PDG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna; PDG(1)2. zinterpretować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; PDG(2)1. zinterpretować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PDG(2)2. zinterpretować przepisy prawa podatkowego; PDG(2)3. dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)4. wyjaśnić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3)1. zidentyfikować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)2. dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)3. przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)4. skorzystać z przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej w przedsiębiorstwie instalacyjnym; PDG(4)1. dokonać klasyfikacji przedsiębiorstw występujących w branży instalacyjnej i budowlanej; PDG(4)2. wyjaśnić powiązania między przedsiębiorstwami i instytucjami występującymi w branży instalacji sanitarnych i budowlanej; PDG(5)1. dokonać analizy działalności przedsiębiorstw funkcjonujących w branży instalacji sanitarnych na rynku; PDG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na usługi i roboty w zakresie instalatorstwa sanitarnego; PDG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PDG(6)1. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie usług i robót instalacyjnych; PDG(6)2. ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami z branży sanitarnej i budowlanej; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 175 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; PDG(7)1. opracować procedurę postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej; PDG(7)2. wybrać formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej w przedsiębiorstwie instalacyjnym; PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7)4. wybrać formę opodatkowania działalności gospodarczej; PDG(7)5. opracować biznesplan dla planowanej działalności gospodarczej; PDG(8)1. zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii; PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; PDG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego; PDG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie; PDG(9)1. obsłużyć biurowe urządzenia techniczne; PDG(9)2. stosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu; PDG(10)2. dobrać działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego; PDG(11)1. zidentyfikować składniki kosztów i przychodów w działalności gospodarczej w zakresie instalatorstwa sanitarnego; PDG(11)2. wyjaśnić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy przedsiębiorstwa instalacyjnego; PDG(11)3. wskazać możliwości optymalizowania kosztów w prowadzonym przedsiębiorstwie instalacyjnym; KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej KPS(2)3. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami KPS(2)4. zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy KPS(3)1. analizować rezultaty działań KPS(3)2. uświadomić sobie konsekwencje działań KPS(4)2. podejmować nowe wyzwania KPS(4)3. wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i technik pracy KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych KPS(7)2. respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej KPS(7)3. określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 176 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; KPS(8)1.ocenić ryzyko podejmowanych działań KPS(9)1. stosować techniki negocjacyjne KPS910)3.modyfikować działąnia w oparciu o wspólne wypracowane stanowisko OMZ(1)1.dokonywać analizy przydzielonych zadań OMZ(1)2. zaplanować pracę zespołu OMZ(2)1. rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole OMZ(2)2.rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań OMZ(3)2. wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania OMZ(4)1. monitorować jakość wykonywanych zadań OMZ(4)2. oceniać jakość wykonywnych zadań według przyjętych kryteriów OMZ(5)1.proponować zmiany w organizacji pracy majace na celupoprawę wydajnosci i jakości pracy OMZ(5)2. proponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy OMZ(6)1argumentować swoje decyzje w rozmowach ze współpracownikami. OMZ(6)2. Stosować właściwe formy komunikacji interpersonalnych M6.J2 Posługiwanie się językiem obcym zawodowym w branży instalacyjnej JOZ(1)1. porozumieć się w języku obcym w trakcie rozmowy zawodowej z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w instalatorstwie sanitarnym; JOZ(1)2. tłumaczyć korespondencję otrzymywaną w języku obcym z zakresu instalatorstwa sanitarnego; JOZ(2)1. wyjaśnić w języku obcym czynności związane z wykonywaną pracą zawodową; JOZ(2)2. odnieść się do pytań i poleceń stawianych w języku obcym dotyczących wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(2)3. wynegocjować warunki realizacji usług i robót instalacyjnych w języku obcym; JOZ(2)4. opracować w języku obcym porozumienie o współpracy zawodowej; JOZ(3)1. dokonać analizy tekstów pisemnych dotyczących typowych czynności zawodowych technika urządzeń sanitarnych; JOZ(3)2. dokonać interpretacji tekstów pisemnych dotyczących typowych czynności zawodowych technika urządzeń sanitarnych; JOZ(3)3.przetłumaczyć informacje zamieszczone w języku obcym na materiałach i urządzeniach instalacyjnych; JOZ(3)4. przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w instalatorstwie sanitarnym; JOZ(3)5. przetłumaczyć obcojęzyczne teksty dotyczące usług i robót instalacyjnych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 177 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; KPS(1) stosuje zasady kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; Praktyki zawodowe BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania sieci komunalnych; B.8.1(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych. B.8.2(18) wykonuje czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych; B.8.3(17) wykonuje czynności związane z remontem i JOZ(4)1. porozumieć się w języku obcym z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo dotyczące instalatorstwa sanitarnego; JOZ(4)2. dokonać analizy informacji zamieszczonych na opakowaniach i oznakowań materiałów instalacyjnych w języku obcym; JOZ(5)1. wyszukać informacje w obcojęzycznych zasobach Internetu i literatury branżowej, dotyczące instalatorstwa sanitarnego; JOZ(5)2. korzystać z obcojęzycznych informacji w zasobach Internetu i literatury branżowej, dotyczących instalatorstwa sanitarnego; JOZ (5)3. wyszukać obcojęzyczne oferty szkoleniowe z zakresu instalatorstwa sanitarnego; JOZ (5)4. dokonać analizy obcojęzycznych ofert szkoleniowych z zakresu instalatorstwa sanitarnego; KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej; KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej; KPS(2)1. zaproponować sposoby rozwiązywania problemów; KPS(2)2. dążyć wytrwale do celu; KPS(4)1. analizować zmiany zachodzące w branży; KPS(4)2. podejmować nowe wyzwania; KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; M7.J1 Wykonywanie prac związanych z budową i eksploatacją sieci komunalnych BHP(7)11. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w rzeczywistych warunkach pracy BHP(8)10. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej w rzeczywistych warunkach pracy podczas prac związanych z eksploatacją sieci komunalnych BHP(8)11. zastosować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej w rzeczywistych warunkach pracy podczas prac związanych z eksploatacją instalacji sanitarnych B.8.1(18)7. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci wodociągowych i sieci kanalizacyjnych w rzeczywistych warunkach pracy B.8.2(18)3. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci gazowych zgodnie z procedurami dotyczącymi prac niebezpiecznych i gazoniebezpiecznych w rzeczywistych warunkach pracy B.8.3(17)7. wykonać czynności związane z konserwacją, naprawą i modernizacją sieci i węzłów Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 178 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego modernizacją sieci ciepłowniczych i węzłów ciepłowniczych. B.27.1(8) prowadzi dokumentację budowy sieci oraz montażu instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.2(7) prowadzi dokumentację budowy sieci gazowych oraz wykonania instalacji gazowych; B.27.3(11) organizuje prace związane z remontem i modernizacją sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych. B.9.1(13) wykonuje czynności związane z napełnianiem i odpowietrzaniem instalacji wodociągowych; B.9.1(17) przeprowadza próby szczelności instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych; B.9.1(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji wodociągowych i instalacji kanalizacyjnych. B.9.2(13) przeprowadza próby szczelności instalacji gazowych; B.9.2(17) dokonuje przeglądu technicznego instalacji gazowych; B.9.2(18) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji gazowych zgodnie z procedurami. B.9.3(17) wykonuje czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych; B.9.3(18) dokonuje przeglądu technicznego instalacji grzewczych; B.9.3(19) wykonuje prace związane z konserwacją i naprawą instalacji grzewczych zgodnie z procedurami. B.9.4(14) wykonuje czynności związane z ciepłowniczych w rzeczywistych warunkach pracy B.27.1(8)10. zarchiwizować dokumentację budowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.2(7)11. zarchiwizować dokumentację budowy sieci gazowych B.27.3(11)7. zorganizować prace związane z remontem oraz modernizacją sieci i węzłów ciepłowniczych w rzeczywistych warunkach pracy Wykonywanie prac związanych z budową i eksploatacją instalacji sanitarnych B.9.1(13) 5. odpowietrzyć i napełnić instalacje wodociągowe w rzeczywistych warunkach pracy B.9.1(17)13. wypełnić dokumentację z przeprowadzanych prób szczelności instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.1(18)11. wypełnić dokumenty z przeglądu technicznego instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.1(19)9. przeprowadzić konserwację i naprawę instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych w budynkach wielo- i jednorodzinnych B.9.2(13)5. wypełnić dokumenty z przeprowadzonych prób szczelności instalacji gazowych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.2(17)6. zarchiwizować istniejące dokumenty z przeprowadzonych corocznych przeglądów stanu technicznego instalacji gazowych B.9.2(18)5. wykonać czynności związane z konserwacją kuchenki gazowej zgodnie z procedurami B.9.3(17)6. wykonać czynności związane z odpowietrzaniem, uruchamianiem i regulacją instalacji grzewczych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.3(18)5.przeprowadzić przegląd techniczny instalacji grzewczych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.3(19)4. wykonać prace związane z konserwacją i naprawą instalacji grzewczych w rzeczywistych warunkach pracy B.9.4(14)6. uruchomić i dokonać regulacji nowo wybudowanej instalacji grzewczej w rzeczywistych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 179 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego uruchamianiem i regulacją instalacji i urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; B.9.4(15) dokonuje przeglądu technicznego instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych; B.9.4(16) wykonuje prace związane z konserwacją oraz naprawą instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. B.27.1(9) przeprowadza i dokumentuje odbiory techniczne sieci oraz instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; B.27.2(9) przestrzega zasad przekazywania sieci i instalacji gazowych odbiorcom do użytku; B.27.4(5) przeprowadza odbiory techniczne instalacji wentylacyjnych i instalacji klimatyzacyjnych; warunkach pracy B.9.4(15)5. zarchiwizować istniejącą dokumentację z przeprowadzonych przeglądów technicznych instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych B.9.4(16)5. wykonać prace związane z konserwacją przewodów instalacji wentylacji mechanicznej w rzeczywistych warunkach pracy B.27.1(9)3. zarchiwizować istniejące dokumenty związane z przeprowadzonymi odbiorami technicznymi instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych B.27.2(9)3. skompletować istniejącą dokumentację niezbędną do odbioru technicznego, uruchomienia i przekazania do użytkowania instalacji gazowej B.27.4(5)4. skompletować istniejącą dokumentację techniczną niezbędną do odbioru technicznego, uruchomienia i przekazania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w obiektach budowlanych do użytkowania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 180