Drugą Koncepcją Centrum Obywatelskiego.

DRUGA KONCEPCJA
CENTRUM OBYWATELSKIEGO
ZAWARTOŚĆ DOKUMENTU:
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
Proces powstawania dokumentu
Potrzeby środowiska i kontekst działania Centrum Obywatelskiego
Misja
Odbiorcy
Cele
Wartości i zasady działania Centrum Obywatelskiego
Katalog działań
Zagospodarowanie Centrum Obywatelskiego
Rozwój i stabilność działań
Strona
Druga Koncepcja Centrum Obywatelskiego powstała w odpowiedzi na potrzebę aktualizacji
pierwotnej koncepcji Centrum Obywatelskiego, która stanowiła podstawę do ogłoszonego w 2015 r.
konkursu na prowadzenie CO. Zaproszenie do podjęcia pracy nad koncepcją skierowane zostało w
marcu 2016 r. do członków Rady Centrum Obywatelskiego przez Miejski Ośrodek Wspierania
Inicjatyw Społecznych, w związku z planowanym konkursem na kontynuację działań Centrum
Obywatelskiego.
Proces opracowania koncepcji zaplanowany został przez członków Rady Centrum Obywatelskiego,
koordynowany był przez jej członka Bartłomieja Piotrowskiego, obsługa organizacyjna zapewniona
została w ramach aktualnie realizowanego projektu Centrum Obywatelskiego. Udział w pracach był
otwarty dla wszystkich zainteresowanych. Zaproszenia na spotkania, do wypełnienia ankiet
elektronicznych oraz udziału w zespole roboczym skierowane były szeroko do krakowskiego
środowiska.
Dokument opracowany został przez grupę roboczą składającą się z osób, które wyraziły chęć
regularnej pracy nad aktualizacją koncepcji oraz zespół redakcyjny w skład którego weszli: Bartłomiej
Piotrowski (Kraków Miastem Startupów), Joanna Czarnik (Biuro Inicjatyw Społecznych), Anna
Rodacka i Berenika Baranowska (Regionalne Centrum Wolontariatu w Krakowie), Dorota Ziętek
(Rzucamy Wyzwanie).
1
I. PROCES POWSTAWANIA DOKUMENTU
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
Założenia dotyczące funkcjonowania Centrum Obywatelskiego opracowano na podstawie pierwotnej
koncepcji, wniosków z ewaluacji pierwszego okresu działania CO oraz potrzeb zebranych od
krakowskiego środowiska obywatelskiego.
Prace przebiegały w następujących etapach:
● prace Rady Centrum Obywatelskiego - planowanie procesu aktualizacji koncepcji, analiza
pierwszej koncepcji, analiza wniosków z ewaluacji działania Centrum Obywatelskiego w
okresie 08-12.2015 (spotkania 17 marca, 13 kwietnia 2016 r.).
● analiza potrzeb organizacji pozarządowych, grup nieformalnych i mieszkańców Krakowa
(otwarte spotkanie konsultacyjne 4 maja 2016 r.; ankieta z udziałem 62 respondentów, 0419.05.2016 r.);
● spotkania grupy roboczej mające na celu wypracowanie założeń do koncepcji oraz zespołu
redakcyjnego opracowującego jej wstępny projekt (maj – sierpień 2016 r.).
● konsultacje projektu zaktualizowanej koncepcji (05-20.09.2016 r., spotkanie Rady Centrum
Obywatelskiego, spotkanie otwarte w CO, konsultacje online).
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
Strona
Centrum Obywatelskie jest odpowiedzią na potrzeby mieszkańców Krakowa oraz środowiska grup i
organizacji obywatelskich wyrażaną od 2013 roku. W odpowiedzi na nią opracowana została pierwsza
koncepcja oraz realizowana pierwsza edycja projektu “Centrum Obywatelskie” (08.2015 - 12.2016 r.).
Potrzeba miejsca wspierającego aktywność społeczną i obywatelską jest nadal aktualna, co
potwierdzają dostępne wyniki badań (np. Barometr Krakowski 2015, Diagnoza Społeczna. Warunki i
jakość życia Polaków.2015, Ludzie młodzi a nierówności społeczne. Kraków na tle Europy. 2015,
Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015) oraz ewaluacja dotychczasowych działań
Centrum Obywatelskiego.
Pokazują one niski poziom aktywności społecznej, utrzymujący się w różnych grupach wiekowych
(ponad 60% krakowian wcale lub w niskim stopniu angażuje się społecznie lub politycznie, około 13%
osób przynależy do różnego typu organizacji pozarządowych), w tym wymiarze Kraków nie wyróżnia
się na tle innych większych miast Polski. Równocześnie jednak, jak pokazuje Barometr Krakowski,
mieszkańcy Krakowa są zainteresowani większym udziałem w sprawach swojego miasta. Potwierdza
to coraz większe zainteresowanie krakowian podejmowaniem działań na rzecz swojego najbliższego
środowiska, interesowanie sprawami miasta, czy włączanie w lokalne akcje.
Niezwykle istotną częścią obrazu aktywności obywatelskiej krakowian są organizacje pozarządowe.
Aktualnie funkcjonuje ich w Krakowie ponad 3,5 tys. Działają one we wszystkich sferach działań
pożytku publicznego, najliczniej reprezentowane są organizacje zajmujące się sportem, edukacją i
wychowaniem, kulturą i sztuką, pomocą społeczną, ochroną zdrowia i rozwojem lokalnym. Realizują
one ważne zadania publiczne, zarówno we współpracy z samorządem lokalnym, jak i samodzielnie, w
oparciu o środki prywatne lub publiczne pochodzące z innych szczebli administracji. W ten sposób
organizacje wnoszą do potencjału Krakowa nie tylko swoje zasoby merytoryczne i ludzkie, ale
również dodatkowe środki przeznaczane bezpośrednio na rzecz mieszkańców. Krakowskie
organizacje borykają się równocześnie z podobnymi trudnościami co NGO z pozostałych części Polski.
2
II. POTRZEBY ŚRODOWISKA I KONTEKST DZIAŁANIA CENTRUM
OBYWATELSKIEGO
Specyficzny sposób funkcjonowania formalno-prawnego i finansowego sprawia, że aby w pełni
wykorzystać swój potencjał potrzebują zewnętrznego wsparcia.
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
Strona
Określone w poniższej koncepcji wizja i zadania Centrum Obywatelskiego odpowiadają autentycznym
potrzebom mieszkańców i sektora społecznego. Postawione przed CO cele i rozmach działań są
adekwatne do wielkości Krakowa oraz jego wizji jako miasta ludzi aktywnych i społecznie
zaangażowanych. Wpisuje się ono również w ideę miasta zarządzanego w modelu Smart City, gdzie
wiedza, innowacje, systemy IT działają w otoczeniu wysokiego kapitału społecznego. Punkt
odniesienia dla Centrum Obywatelskiego stanowiły podobne centra prowadzone w innych miastach zakres ich działań, powierzone zadania i zasoby (np. Gliwickiego Centrum Organizacji Pozarządowych
dla 184415 mieszkańców Gliwic, 5 fili z kilkunastoma pomieszczeniami; Wrocławskie Centrum
Wspierania Organizacji Pozarządowych SEKTOR 3, dla 635759 mieszkańców Wrocławia, 9
pomieszczeń; Żorskie Centrum Organizacji Pozarządowych dla 59 351 mieszkańców Żor, 3
pomieszczenia).
3
Dotychczasowe działania Centrum Obywatelskiego potwierdzają dużą potrzebę tego typu wsparcia
zarówno dla mieszkańców jak i grup, i organizacji. W pierwszym roku działania CO, t.j. w okresie od
08.2015 do 08.2016 r. w działaniach realizowanych w ramach projektu wzięło udział 853 osób oraz
346 grup nieformalnych i organizacji pozarządowych. Odbyło się 155 wydarzeń (np. konferencji,
szkoleń, spotkań) prowadzonych zarówno w ramach projektu CO jak i przez organizacje i grupy
korzystające z sali konferencyjnej (55 organizacji pozarządowych i grup). Dużą popularnością cieszyły
się też działania zmierzające do budowania współpracy w szeroko rozumianym środowisku sektora
obywatelskiego - we wspólną realizację Święta Organizacji Pozarządowych włączyło się 41
organizacji, w ramach akcji Pikniki Wszystkich Parków - łączcie się odbyło się 12 pikników w różnych
częściach Krakowa. W samych tych wydarzeniach wzięło udział kilkuset mieszkańców Krakowa,
którzy poznali nowe możliwości aktywności społecznej i działalność organizacji i grup. Centrum
Obywatelskie w ramach spotkań i wydarzeń licznie gromadzących mieszkańców poruszyło tematy
ważne dla naszego miasta: walka ze smogiem, rewitalizacja w Krakowie, rola i rozwój dzielnic, budżet
obywatelski. Działania CO (m.in. około 450 godzin szkoleń i doradztwa) przełożyły się również na
lepsze przygotowanie organizacji i aktywistów do prowadzenia swoich działań między innymi w
kwestiach związanych z: formalnymi i finansowymi aspektami prowadzenia organizacji pozarządowej,
promocją realizowanych działań, diagnozowaniem potrzeb społeczności lokalnej, angażowaniem
wolontariuszy, zarządzaniem zespołem, wykorzystaniem nowych technologii czy innowacyjnych
metod w działaniach obywatelskich . Centrum Obywatelskie okazało się być również dobrą
przestrzenią do rozwijania współpracy międzysektorowej m.in. poruszając kwestie współpracy
organizacji pozarządowych z Urzędem Miasta Krakowa (np. program współpracy UMK i organizacji
pozarządowych na 2016 r.; polityka lokalowa UMK w odniesieniu do organizacji pozarządowych).
Badanie potrzeb przeprowadzone w trakcie procesu tworzenia koncepcji pokazują nadal aktualne
zainteresowanie wsparciem ze strony CO (tylko 1% badanych zadeklarowało brak zainteresowania
korzystaniem z działań CO!). Największe zapotrzebowanie dotyczy wsparcia edukacyjnego (szkolenia,
spotkania z ekspertami, wsparcie informacyjne), korzystania z przestrzeni (sale szkoleniowe,
konferencyjne, miejsca spotkań) oraz inicjowania współpracy między wewnątrz i międzysektorowej.
Dotychczasowe działania prowadzone w ramach pierwszego projektu “Centrum Obywatelskiego”
częściowo już wpisują się w określoną w poniższej koncepcji wizję. W kolejnych latach warto, aby
zakres ten był uzupełniany o kolejne elementy zawarte w koncepcji tak, aby docelowo Centrum
Obywatelskie mogło realizować wszystkie przewidziane dla niego zadania. W zależności od
przeznaczanych na realizację tego zadania środków możliwe jest osiągnięcie częściowo lub
całościowo założonej wizji. Naturalnym jest zatem, że w okresie rozwoju i dochodzenia do pełnej
wizji, konieczne może być (np. na etapie konkursu) wyznaczanie priorytetowych elementów
koncepcji.
Centrum Obywatelskie prowadzone w oparciu o poniższą koncepcję wpisuje się w kierunki rozwoju
Krakowa i opisujące je dokumenty strategiczne t.j. cel operacyjny I.8, obowiązującej Strategi Rozwoju
Krakowa, Rozwój samorządności lokalnej i doskonalenie metod zarządzania, zwiększenie
świadomości obywatelskiej i zainteresowania życiem miasta, a w nim Program rozwoju
samorządności lokalnej i obywatelskiej partycypacji. Centrum Obywatelskie zostało również ujęte
jako Program Strategiczny w projekcie Strategii Rozwoju Krakowa 2030, który w dniu przygotowania
niniejszej koncepcji jest dokumentem roboczym procesu partycypacyjnego. Obszar V Kapitał
Społeczny dokumentu zawiera Cel Operacyjny V.1: Wysoki poziom partycypacji społecznej i
obywatelskiej mieszkańców. Realizacja tego celu ukierunkowana jest między innymi na: rozwój
systemu komunikacji społecznej pomiędzy organizacjami, aktywistami oraz samorządem i innymi
mieszkańcami, budowanie społecznej i obywatelskiej świadomości mieszkańców, tworzenie
warunków organizacyjno-technicznych, ułatwiających mieszkańcom podejmowanie różnorodnych
inicjatyw i przejmowanie odpowiedzialności za swoje sublokalne wspólnoty (dzielnice, osiedla),
wzmocnienie współpracy z radami dzielnic.
Koncepcja Centrum Obywatelskiego jest również spójna z Programem Aktywności Społecznej i
Integracji Osób Starszych na lata 2015 - 2020, wspierając realizację celów szczegółowych w obszarach
1. Aktywność społeczna promująca integrację wewnątrz i międzypokoleniową oraz 2. Partycypacja
społeczna osób starszych.
W określeniu zadań Centrum Obywatelskiego uwzględniono również inne podmioty i ciała działające
w Krakowie na rzecz sektora obywatelskiego. Centrum Obywatelskie ma być komplementarne dla
działań Miejskiego Ośrodka Wspierania Inicjatyw Społecznych oraz Miejskiego Centrum Dialogu. Ma
również współpracować i wspierać istniejące ciała dialogu społecznego (Krakowska Rada Pożytku
Publicznego, Komisje Dialogu Obywatelskiego).
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
Strona
Misją Centrum Obywatelskiego jest wspieranie aktywności obywatelskiej w różnych jej formach: od
angażowania indywidualnych mieszkańców w sprawy miasta i najbliższych społeczności, przez
wspieranie grup nieformalnych i tworzących się organizacji pozarządowych, po towarzyszenie w
rozwoju i wzmacnianie potencjału działających już NGO. Centrum Obywatelskie ma współtworzyć
krakowskie środowisko obywatelskie oraz wspierać budowanie kultury dialogu i współdziałania.
4
III. MISJA
IV. ODBIORCY
Dla kogo Centrum Obywatelskie?
Odbiorcy bezpośredni:
● organizacje pozarządowe z Krakowa i działające na rzecz mieszkańców Krakowa
o młode organizacje (te, które powstały mniej niż 2 lata temu)
o organizacje potrzebujące wsparcia w prowadzeniu działań np. ze względu na kryzys w
organizacji, zawieszenie prowadzenia działań, potrzebę wprowadzenia zmiany
o organizacje sprawnie działające, potrzebujące poszerzyć/rozwinąć swoje
oddziaływanie lub wzmocnić kompetencje poszczególnych pracowników
● krakowskie grupy nieformalne, które są zainteresowane założeniem organizacji
pozarządowej, w szczególności ich liderzy
● krakowskie grupy nieformalne zainteresowane prowadzeniem swoich działań w
niesformalizowany sposób, w szczególności ich liderzy
● aktywiści prowadzący indywidualne działania społeczne w Krakowie
● mieszkańcy Krakowa zainteresowani aktywnością społeczną
W przypadku organizacji wsparcie udzielane będzie priorytetowo:
● młodym organizacjom
● organizacjom, które włączą się we współtworzenie Centrum Obywatelskiego wnosząc swoje
zasoby (np. sprzętowe, materialne, wolontariat, know-how) i dzieląc się nimi z innymi.
W koncepcji Centrum Obywatelskiego świadomie nie są wyróżniane żadne szczególne grupy
odbiorców określone ze względu na inne niż wskazane powyżej kryteria takie jak np. wiek, role
społeczne, zawodowe. W przypadku potrzeby specjalnego oddziaływania na daną grupę, możliwe
będzie wprowadzenie priorytetowego potraktowania jej na poziomie projektu (np. poprzez
wskazanie jej przez organizatora konkursu w dokumentacji konkursowej lub wybór przez
realizatorów projektu na etapie jego wdrażania). W takiej sytuacji powinna ona wpisywać się w
opisane wyżej grupy odbiorców oraz kolejno przedstawione w koncepcji cele i formy działań CO.
Działania Centrum Obywatelskiego powinny uwzględniać również instytucje i grupy, od
współdziałania z którymi zależy aktywność społeczna i obywatelska mieszkańców, grup
nieformalnych i NGO np. przedstawicieli samorządu i administracji (m.in. urzędnicy, radni,
pracownicy instytucji pomocy społecznej, instytucji kultury, edukacji), biznesu, nauki. Centrum
powinno włączać ich w swoje działania, w szczególności poprzez realizację działań skierowanych
równocześnie do bezpośrednich odbiorców i dodatkowych grup i instytucji.
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
Strona
Cele główne:
1.
zwiększanie skuteczności NGO i grup nieformalnych w realizacji ich misji
2.
wzrost zaangażowania obywatelskiego mieszkańców Krakowa
5
V. CELE CENTRUM OBYWATELSKIEGO
1. Cele szczegółowe do celu głównego “zwiększanie skuteczności NGO i grup nieformalnych w
realizacji ich misji”:
1.1.
wzrost kompetencji potrzebnych do prowadzenia organizacji pozarządowej lub grupy
nieformalnej wśród osób zaangażowanych w ich działania (np: w zakresie prawa,
przedsiębiorczości, marketingu, zarządzania, finansów);
1.2.
wzmocnienie współpracy i komunikacji wewnątrz sektora obywatelskiego
(organizacji pozarządowych i grup nieformalnych) zmierzające do np. tworzenia
partnerstw, dzielenia się zasobami, wymiany doświadczeń, wspólnej realizacji
działań, koordynacji działań, wypracowywania wspólnych stanowisk w sprawach
ważnych dla Krakowa;
1.3.
rozwijanie kultury współpracy, usprawnianie komunikacji oraz wdrażanie nowych
kierunków i narzędzi współpracy między przedstawicielami różnych sektorów;
1.4.
ułatwianie dostępu do różnorodnych zasobów niezbędnych do prowadzenia
organizacji pozarządowej (w szczególności młodej) lub grupy nieformalnej (np.
infrastruktura/lokal, kontakty, promocja wydarzeń, “know-how” dotyczące logistyki,
współpracy lokalnej, zagadnień branżowych, pośrednictwo wolontariatu).
2.
Cele szczegółowe do celu głównego “wzrost zaangażowania obywatelskiego mieszkańców
Krakowa”:
2.1.
podniesienie skuteczności i skali oddziaływania liderów społecznych/aktywistów
poprzez rozwój ich kompetencji;
2.2.
wzmocnienie potencjału istniejących lub tworzących się inicjatyw społecznych
mieszkańców Krakowa poprzez wsparcie animacyjne, edukacyjne i promocyjne;
2.3.
zwiększanie dostępu mieszkańców Krakowa do zasobów wspierających
podejmowanie aktywności społecznej i obywatelskiej (m.in. infrastruktura/lokal,
kontakty, informacje o możliwych formach aktywności).
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
Strona
W swoich działaniach Centrum Obywatelskie powinno stawiać na:
● otwartość na różnorodność organizacji, grup i ruchów - dostęp do oferty wsparcia dla
różnych organizacji i grup niezależnie od branży czy tematyki działalności, charakteru
prowadzonych działań, czy osób zaangażowanych w ich realizację (np. wiek, poglądy);
● zaangażowanie - korzystanie przez organizacje pozarządowe i grupy nieformalne z oferty
Centrum Obywatelskiego powinno opierać się na jasnych, uwzględniających zobowiązania i
korzyści obu stron zasadach współpracy. Powinny zostać wdrożone mechanizmy zachęcające
organizacje do angażowania się w działania CO, w szczególności do wnoszenia zasobów
merytorycznych, organizacyjnych, materialnych. Organizacje korzystające z oferty CO
powinny być również zaangażowane w budowanie jego potencjału. Zasady te powinny być
ujęte w ogólnie dostępnym regulaminie współpracy z korzystającymi;
● wzajemne uczenie się - Centrum Obywatelskie powinno zachęcać oraz tworzyć warunki do
wzajemnego uczenia się, dzielenia się wiedzą i doświadczeniami;
6
VI. WARTOŚCI I ZASADY DZIAŁANIA CENTRUM OBYWATELSKIEGO
●
●
●
●
●
●
●
Strona
7
●
budowanie społeczności CO i jej udział w zarządzaniu nim - Centrum powinno wdrażać
mechanizmy ułatwiające integrację osób, grup i organizacji korzystających z jego oferty.
Działająca w i wokół CO społeczność powinna posiadać możliwość wpływania na kształt
realizowanych w nim działań oraz udziału i zapoznawania się z ewaluacją jego działalności;
współpracę wewnątrz i międzysektorową - Centrum Obywatelskie w celu jak najlepszej
realizacji postawionych przed nim celów, powinno dążyć do budowania sieci partnerów z
różnorodnych środowisk i instytucji, i realizować założone zadania z wykorzystaniem różnych
form partnerskiego działania;
aktywne poszukiwanie odbiorców działań Centrum w ich środowiskach lokalnych wychodzenie do mieszkańców, organizacji i grup pozwalać będzie na skuteczniejsze
oddziaływanie i zachowanie służebnej roli wobec odbiorców i ich potrzeb. Siedziba Centrum
Obywatelskiego powinna być naturalnym punktem realizacji jego działań, równocześnie
jednak, w zależności od potrzeb odbiorców, pracownicy Centrum powinni podejmować pracę
poza nią;
budowanie rozpoznawalności Centrum Obywatelskiego - działania promocyjne CO powinny
opierać się na wypracowanej strategii budowania marki CO. Służyć ma ona między innymi
zwiększaniu zasięgu i skuteczności oddziaływania oraz budowaniu trwałości Centrum.
Realizacja tych celów powinna opierać się w szczególności na szerokiej współpracy z
różnorodnymi mediami;
wysoką jakość prowadzonych działań - wsparcie świadczone przez Centrum Obywatelskie
powinno charakteryzować się wysoką jakością merytoryczną i organizacyjną. CO powinno
założyć różnorodne mechanizmy służące jej zapewnieniu (m.in. wewnętrzne standardy
działań, wymagania dotyczące kompetencji kadry, mechanizmy superwizji i uczenia się
pracowników i współpracowników, ewaluację prowadzonych działań);
ewaluację efektywności - CO powinno obowiązkowo prowadzić bieżącą ewaluację działań
pozwalającą na ocenę jakości i efektywności udzielanego wsparcia oraz satysfakcji
korzystających. Dodatkowo konieczne jest prowadzenie badania długofalowej efektywności
udzielanego wsparcia, która pozwoli przybliżyć się do poznania faktycznego oddziaływania
CO na krakowskie środowisko. Działania ewaluacyjne powinny być podsumowywane
okresowo z określeniem rekomendacji, które powinny być podstawą do rozwoju oferty CO
oraz wprowadzania zmian w realizowanym projekcie. Dodatkowo rekomendowane jest
wprowadzenie ewaluacji zewnętrznej (niezależnej finansowo od realizatorów Centrum
Obywatelskiego), wykonanej lub zleconej przez organizatora konkursu;
zarządzanie w oparciu o współpracę - Centrum Obywatelskie powinno być zarządzane przez
partnerstwo organizacji pozarządowych, tak aby w praktyce wdrażać wartości związane ze
współpracą i łączeniem potencjałów;
swobodny przepływ informacji i transparentności m.in. dostępność informacji o
realizatorach Centrum Obywatelskiego.
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
VII. KATALOG DZIAŁAŃ
Strona
Jednym z kluczowych działań prowadzonych przez Centrum Obywatelskie powinien być Inkubator
NGO, skierowany do rozpoczynających swoją działalność grup nieformalnych oraz organizacji
pozarządowych. Inkubator powinien oferować kompleksowe wsparcie merytoryczne oraz
techniczne, wykorzystując różnorodne działania (m.in. formy wskazane wyżej w katalogu możliwych
działań). Szczególną formą wsparcia powinna być również możliwość rejestracji organizacji w KRS
pod adresem Centrum Obywatelskiego oraz przyjmowania korespondencji. Organizacje i grupy
nieformalne korzystające ze wsparcia Inkubatora powinny otrzymywać wsparcie w oparciu regulamin
funkcjonowania Inkubatora NGO, umożliwiający zindywidualizowany, dostosowany do potrzeb plan
wsparcia.
8
Swoje cele Centrum Obywatelskie realizować może poprzez:
● Działania edukacyjne m.in. szkolenia, seminaria, konferencje, warsztaty, grupy wymiany
doświadczeń, wizyty studyjne, spotkania z ekspertami, spotkania tematyczne, spotkania
branżowe;
● Działania wspierające m.in. doradztwo, mentoring, coaching, przygotowanie i wdrażanie
zmian w organizacji np. planów rozwoju, planów naprawczych, regranting - wsparcie
finansowe w realizacji przedsięwzięć, wsparcie w pozyskiwaniu zewnętrznych zasobów przez
organizacje i grupy nieformalne (np. korzystanie z lokali miejskich, sprzętu);
● Animacja współpracy, sieciowanie i budowanie partnerstw między mieszkańcami/ grupami
nieformalnymi/ NGO, sektorem publicznym, biznesem, nauką m.in. spotkania, konferencje,
grupy robocze, networkingi, wymiana zasobów;
● Animacja lokalnej aktywności mieszkańców/grup nieformalnych/NGO m.in. spotkania,
grupy wymiany doświadczeń, wsparcie lub wspólna realizacja inicjatywy, działania
motywacyjne i inspiracyjne;
● Działania informacyjno-promocyjne m.in.:
o promocja postaw obywatelskich, wolontariatu, budowanie pozytywnego wizerunku
NGO i ruchów społecznych, kampanie informacyjno – promocyjne;
o tworzenie baz danych np. baza źródeł finansowania, baza publikacji (linków)
kalendarz wydarzeń realizowanych w Krakowie przez NGO/ grup nieformalnych/
mieszkańców, newsletter, mapowanie;
o popularyzacja form współpracy UMK z NGO (programy współpracy, KDO);
● Pośrednictwo wolontariatu m.in. tworzenie bazy ofert i wolontariuszy, pośredniczenie w
kontaktach między NGO, a wolontariuszami;
● Udostępnianie i wynajem powierzchni (np. sale, przestrzeń biurowa i coworkingowa,
magazyn) i innych zasobów materialnych będących w dyspozycji CO (np. sprzęt
komputerowy, krzesła, namioty, nagłośnienie) do pracy biurowej oraz prowadzenia
działalności;
● Włączanie się w działania innych organizacji i instytucji np. prowadzących konsultacje
społeczne, inicjatywy dla mieszkańców.
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
VIII. ZAGOSPODAROWANIE CENTRUM OBYWATELSKIEGO
Strona
9
Przestrzeń, lokalizacja, komunikacja, wyposażenie. CO powinno:
● być zlokalizowane w centrum Krakowa - w miejscu, które jest najdogodniejsze w dotarciu
dla każdego mieszkańca Krakowa, do którego można przyjść “po drodze”, bez specjalnego
planowania wizyty;
● działać w szerokim zakresie czasowym - szczególnie ważne jest korzystanie w godzinach
popołudniowych i wieczornych (np. do 21:00), ale także w weekendy (sobota, niedziela do
17:00). Udostępnianie przestrzeni powinno być niezależne od stałych godzin pracy CO i
obecności jego pracowników;
● być dobrze skomunikowane - zlokalizowane w miejscu z dużą ilością połączeń komunikacji
publicznej, szczególnie tramwajowej i autobusowej, ale ważna jest także możliwość dotarcia
do CO rowerem lub pieszo;
● posiadać dużą przestrzeń umożliwiająca prowadzenie różnorodnych działań:
○ sala konferencyjna umożliwiająca przeprowadzenie dużych wydarzeń dla grupy ok.
100-200 osób wyposażona w krzesła, ekran oraz stoły do pracy;
○ kilka sal szkoleniowo-warsztatowych wyposażonych w stoliki, umożliwiające prace w
grupach dla około 30 osób;
○ kilka pomieszczeń na mniejsze spotkania robocze dla grup liczących około 6-8 osób;
○ pokój na konsultacje indywidualne;
○ biuro dla pracowników CO - przestrzeń do obsługi projektu;
○ sala co-workingowa - umożliwiająca prowadzenia działań organizacji dla min 10 osób
zapewniająca stanowiska pracy z komputerem i dostępem do internetu;
○ kawiarnia/pokój socjalny/kuchnia - miejsce, które będzie mogło również służyć
większej integracji oraz wymianie doświadczeń i wzajemnej inspiracji, która również
będzie mogła stanowić miejsce spotkań roboczych i pracy. Pomieszczenie to powinno
również stanowić zaplecze kuchenne do obsługi cateringowej wydarzeń;
○ korytarz wystawowy - przestrzeń, która będzie mogła być wykorzystywana na
prezentowanie działań NGOs/grup nieformalnych, będzie mogła dostarczać
mieszkańcom informacji na temat realizowanych wydarzeń w formie wystaw zdjęć i
plakatów;
○ magazyn - miejsce do przechowywania sprzętów i materiałów organizacji i grup
nieformalnych.
● być dostosowane do osób z niepełnosprawnością - przestrzeń i umiejscowienie CO powinno
dać szansę na dotarcie i korzystanie przez osoby niepełnosprawne, szczególnie ważne jest
zniwelowanie barier dla osób z niepełnosprawnością ruchową (np. na wózku inwalidzkim).
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.
IX. ROZWÓJ I STABILNOŚĆ DZIAŁAŃ CO
Dla zapewnienia rozwoju i stabilności działań Centrum Obywatelskiego ważne jest budowanie marki
CO, szerokiego środowiska partnerów i sprzymierzeńców oraz poszukiwanie nowych form
działalności.
W celu tworzenia warunków do poszerzania oferty Centrum Obywatelskiego warto zapewnić na
poziomie formalnym możliwość pobierania przez realizatorów projektu częściowych opłat za niektóre
z form wsparcia. Opłaty te realizować powinny przede wszystkim dwa cele: związany z budowaniem
motywacji do efektywnego wykorzystania wsparcia oraz z pozyskiwanie wkładu własnego
niezbędnego do realizacji projektu. Odpłatności dotyczyć mogą np. dłuższych form szkoleniowych,
korzystania z przestrzeni CO do realizacji działań w ramach odpłatnej działalności statutowej czy
działalności gospodarczej organizacji pozarządowych, korzystania z przestrzeni poza standardowymi
godzinami działalności CO. Pobieranie odpłatności powinno zostać określone w dostępnych dla
wszystkich korzystających zasadach.
Innym źródłem zapewniającym stabilność działań CO może być może być współpraca z biznesem w
formie np. sponsoringu, barteru, wolontariatu pracowniczego.
Wszystkie pobrane opłaty i pozyskane środki powinny być przeznaczane na realizację działań
Centrum Obywatelskiego.
Strona
10
Kraków, wrzesień 2016 r.
Projekt „Centrum Obywatelskie” współfinansowany jest ze środków Gminy Miejskiej Kraków.