Uchwala_Nr_48-2013 - załącznik

Załącznik do Uchwały Nr 48/2012-2016
Senatu PP z dnia 27 marca 2013 r.
REGULAMIN
zarządzania prawami autorskimi, pokrewnymi, własności przemysłowej
oraz zasad komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych
Politechniki Poznańskiej
PREAMBUŁA
1. Regulamin wprowadza się w celu skutecznego zarządzania prawami własności intelektualnej należącymi
do Politechniki Poznańskiej, z uwzględnieniem praw twórców – pracowników, doktorantów, studentów.
2. Regulamin określa zakres uprawnień i zobowiązań Politechniki Poznańskiej jako właściciela praw majątkowych do wyników prac intelektualnych; zawiera także tryb postępowania w celu ich zabezpieczenia
i komercjalizacji.
3. Regulamin określa prawa i obowiązki twórców wyników prac intelektualnych, które powstają na Politechnice Poznańskiej lub przy jej pomocy oraz zasady korzystania z tych wyników.
§1
DEFINICJE POJĘĆ UŻYWANYCH W REGULAMINIE
W niniejszym Regulaminie:
1. Przez twórcę rozumie się osobę, która stworzyła wyniki prac intelektualnych.
2. Przez współtwórców rozumie się osoby, które w sposób twórczy przyczyniły się do powstania wyniku
prac intelektualnych. Stopień przyczynienia się współtwórców do osiągnięcia wyniku badań wyraża się
udziałem procentowym. Współtwórcy zobowiązani są do wyznaczenia ze swego grona pełnomocnika, który będzie reprezentował ich interesy.
3. Przez wyniki prac intelektualnych, zwane dalej wynikami, rozumie się podlegające ochronie prawnej:
a) utwory w rozumieniu Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
b) projekty wynalazcze w rozumieniu ustawy Prawo własności przemysłowej,
c) inne przejawy działalności twórczej, przykładowo: odkrycia naukowe, hipotezy, ekspertyzy, metody badań,
d) know-how – w rozumieniu art. 11 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
e) bazy danych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 1 Ustawy o ochronie baz danych.
4. Przez pracownicze wyniki prac intelektualnych, zwane dalej wynikami pracowniczymi, rozumie się
rezultaty wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, które zostały stworzone przez osobę zatrudnioną
na Politechnice Poznańskiej w ramach stosunku pracy, w efekcie realizacji polecenia służbowego, określającego zakres zadania oraz – opcjonalnie – klauzulę tajności. Brak określenia klauzuli tajności oznacza,
że informacja dotycząca zadania jest jawna.
Wyniki uzyskane w trakcie stypendium naukowego, grantu lub płatnego urlopu naukowego uważa się za
stworzone w ramach stosunku pracy, chyba, że odrębna umowa stanowi inaczej. Wyniki uzyskane w trakcie stypendium niefinansowanego przez Politechnikę Poznańską i/lub urlopu bezpłatnego nie mają charakteru pracowniczego. Status prawny wyników pracowników delegowanych do innych podmiotów określać będzie odrębna umowa.
5. Przez pomoc Politechniki Poznańskiej w stworzeniu wyników prac intelektualnych rozumie się każdą finansową pomoc oraz inne wsparcie, w szczególności polegające na zapewnieniu odpowiednich warunków organizacyjnych, technicznych i/lub udzieleniu pomocy merytorycznej.
6. Przez wyniki uzyskane z pomocą Politechniki Poznańskiej rozumie się także te z nich, które uzyskano
w ramach projektów lub programów finansowanych ze środków zewnętrznych, na podstawie umów zawartych przez Politechnikę. Zalicza się do nich przykładowo wyniki uzyskane w ramach projektów finansowanych ze środków unijnych, rządowych, NCBiR oraz innych środków zewnętrznych pozyskanych przez Politechnikę Poznańską, z zastrzeżeniem treści § 5 Regulaminu.
7. Przez niepracownicze wyniki badań, zwane dalej wynikami niepracowniczymi, rozumie się te z nich,
które nie są wynikami pracowniczymi lub powstały w warunkach innych niż określone w § 1 ust. 5.
8. Przez obowiązki ze stosunku pracy rozumie się obowiązki twórcy, wynikające w szczególności z powszechnie obowiązujących przepisów prawnych, autonomicznych źródeł prawa pracy oraz umowy o pracę, aktu mianowania, regulaminu uczelni, statutu, innych źródeł.
9. Przez komercjalizację wyników rozumie się wszelkie czynności polegające na udostępnieniu innym
podmiotom posiadanych przez Politechnikę Poznańską dóbr intelektualnych lub praw do nich w celu uzyskania korzyści majątkowych. Komercjalizacja może następować w szczególności poprzez sprzedaż praw
do wyników, odpłatne udostępnienie praw do wyników osobie trzeciej (licencja), utworzenie spółki z udziałem twórcy (współtwórców).
10. Prawami osobistymi są w szczególności prawa do:
a) autorstwa wyników,
b) oznaczenia wyników swoim nazwiskiem lub pseudonimem,
c) nienaruszalności treści i formy wyników oraz ich rzetelnego wykorzystania,
d) podjęcia decyzji o skierowaniu wyników do publikacji,
e) nadzoru nad sposobem korzystania z wyników.
11. Prawa majątkowe to prawa do:
a) korzystania z wyników na wszystkich polach eksploatacji,
b) rozporządzania wynikami na wszystkich polach eksploatacji,
c) pobierania pożytków z tytułu rozporządzania wynikami,
d) wynagrodzenia za korzystanie z wyników przez osoby trzecie.
12. Koszty bezpośrednie uzyskania i utrzymania ochrony prawnej to w szczególności koszty:
a) przygotowania niezbędnych ekspertyz zewnętrznych,
b) utworzenia i eksploatacji baz danych,
c) zgłoszenia patentowego,
d) utrzymania ochrony.
13. Koszty bezpośrednie komercjalizacji to w szczególności koszty:
a) promocji,
b) badania rynku,
c) analizy marketingowej,
d) sporządzenia biznesplanu,
e) wyceny własności intelektualnej.
§2
ZAKRES PODMIOTOWY STOSOWANIA REGULAMINU
Postanowienia Regulaminu stosuje się do:
1) pracowników Politechniki Poznańskiej zatrudnionych na podstawie mianowania lub umowy o pracę, których zakres obowiązków przynajmniej w części polega na świadczeniu pracy o charakterze intelektualnym
w zakresie działalności naukowo-badawczej;
2) pracowników Politechniki Poznańskiej innych niż wymienieni w § 2 ust. 1, jeżeli wynika to z treści umowy
o pracę lub z pisemnego oświadczenia pracownika;
3) studentów i doktorantów niebędących pracownikami Politechniki Poznańskiej oraz innych osób uczestniczących w pracach badawczych lub rozwojowych, jeżeli stanowi tak umowa zawarta między Politechniką
Poznańską a osobą uczestniczącą w tych pracach; umowę w imieniu Politechniki Poznańskiej zawiera
upoważniony kierownik jednostki organizacyjnej, w której powstaje wynik.
§3
UPRAWNIENIA I ZOBOWIĄZANIA POLITECHNIKI POZNAŃSKIEJ JAKO WŁAŚCICIELA PRAW
MAJĄTKOWYCH DO WYNIKÓW INTELEKTUALNYCH
1. Politechnice Poznańskiej przysługują prawa majątkowe do wyników:
1) pracowniczych;
Regulamin zarządzania prawami autorskimi, pokrewnymi, własności przemysłowej oraz zasad komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych PP
Strona 2 z 5
2) powstałych przy pomocy Politechniki Poznańskiej – na podstawie odrębnej umowy;
3) niebędących wynikami pracowniczymi – jeżeli stanowi tak umowa zawarta między twórcą albo współtwórcami a Politechniką Poznańską;
4) innych niż wskazane w pkt. 1 i 2 niniejszego ustępu – jeżeli zostały przez ich twórców lub współtwórców odstąpione Politechnice Poznańskiej w trybie art. 20 i 21 ustawy Prawo własności przemysłowej;
5) jeżeli zostały zamówione przez Politechnikę Poznańską.
2. Politechnika Poznańska jako podmiot, któremu przysługują prawa majątkowe do wyników może:
1) nieodpłatnie z nich korzystać w celach badawczych i dydaktycznych, w tym nieodpłatnie udostępniać
pracownikom, studentom i/lub doktorantom w celach niekomercyjnych;
2) korzystać z nich we własnym zakresie w sposób przynoszący dochód;
3) udostępniać je podmiotom zewnętrznym w celach komercyjnych na warunkach ustalonych w odrębnej
umowie;
4) występować do Urzędu Patentowego RP o przyznanie praw wyłącznych do wyników prac posiadających zdolność patentową lub rejestrową.
3. W przypadku korzystania przez Politechnikę Poznańską z przysługujących jej wyników intelektualnych lub
zawartego w nich materiału w sposób przynoszący dochód, jest ona zobowiązana do wypłacenia twórcy
wynagrodzenia w wysokości określonej niniejszym Regulaminem albo zapisami zawartej z nim umowy.
4. Urzędowe koszty utrzymania prawa wyłącznego (patentu, prawa ochronnego, prawa z rejestracji) oraz
utrzymania prawa w mocy przez kolejne okresy ochrony pokrywane są ze środków będących w dyspozycji
Politechniki Poznańskiej.
5. W związku z komercjalizacją wyników Politechnika Poznańska może zezwolić na korzystanie z jej infrastruktury (np. pomieszczenia, aparatura badawcza). Wynagrodzenie z tego tytułu powinno uwzględniać
ceny rynkowe, chyba że uzasadnione będzie ustalenie innych zasad z uwzględnieniem zapisów wcześniej
zawartych umów. Decyzję w tym zakresie podejmuje rektor.
6. Przy publikacji wyników pracowniczych dotyczących w szczególności rozwiązań technicznych, twórca
powinien podjąć wszelkie działania uniemożliwiające ujawnienie ich istoty w sposób zamykający drogę do
uzyskania zarówno praw wyłącznych własności intelektualnej, jak i korzyści materialnych wynikających
z wykorzystania tych wyników.
§4
PRAWA I OBOWIĄZKI TWÓRCÓW WYNIKÓW PRACOWNICZYCH
1. Twórca albo współtwórcy zachowują autorskie prawa osobiste do wyników także w sytuacji, gdy prawa
majątkowe do nich przysługują Politechnice Poznańskiej.
2. Współtwórcy wyników mają obowiązek procentowego określenia wielkości udziałów wyrażających wkład
pracy twórczej każdego z nich.
3. Twórcy wyników pracowniczych przysługuje prawo do:
1) ich publikacji na zasadach określonych w § 3 Regulaminu;
2) korzystania z nich w dalszej pracy naukowej;
3) zysków z ich komercjalizacji według reguły opisanej w § 6 Regulaminu.
4. Twórca wyniku pracowniczego składa oświadczenie o samodzielnym jego uzyskaniu.
5. Twórca wyniku pracowniczego nie jest uprawniony do:
1) udostępniania go osobom trzecim w przypadku możliwej komercjalizacji, bez pisemnej zgody prorektora ds. współpracy z gospodarką;
2) zaciągania względem osób trzecich jakichkolwiek zobowiązań dotyczących gospodarczego wykorzystania tego wyniku bez pisemnej zgody prorektora ds. współpracy z gospodarką (dotyczy to także materiałów towarzyszących lub uściślających wyniki pracownicze, przykładowo takich jak dokumentacja
konstrukcyjna lub technologiczna, instrukcja, opis techniczny lub technologiczny, schemat itp.).
Regulamin zarządzania prawami autorskimi, pokrewnymi, własności przemysłowej oraz zasad komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych PP
Strona 3 z 5
6. Z chwilą ustania stosunku pracy twórca:
1) zobowiązany jest przekazać Politechnice Poznańskiej wszystkie informacje dotyczące wyników;
2) nie może bez wiedzy i zgody Politechniki Poznańskiej wykorzystywać tych wyników w dalszej działalności zawodowej przez okres co najmniej pięciu lat; w razie ich wykorzystywania w dalszej działalności naukowej winien mieć na uwadze prawa i interesy Politechniki Poznańskiej.
7. W przypadku niezastosowania się twórców do treści § 4 ust. 5 Politechnice Poznańskiej przysługuje roszczenie o odszkodowanie z tytułu naruszenia przysługujących jej praw do wyników.
§5
PRAWA DO WYNIKÓW UZYSKANYCH W TRAKCIE REALIZACJI PROJEKTÓW I PROGRAMÓW
FINANSOWANYCH ZE ŹRÓDEŁ ZEWNĘTRZNYCH
1. Zawarte przez Politechnikę Poznańską umowy w ramach projektów i programów finansowanych ze źródeł
zewnętrznych mogą zawierać szczegółowe uregulowania, na podstawie których prawa do wyników nie
będą przysługiwały Politechnice Poznańskiej, bądź konieczne będzie ich przeniesienie na inny podmiot,
np. na instytucję finansującą albo koordynatora projektu.
2. Na kierowniku projektu spoczywa obowiązek szczegółowej analizy treści umów wraz z innymi aktami ustalającymi warunki realizacji projektu z uwzględnieniem regulacji, o których mowa w ust. 1. Kierownik projektu
powinien zadbać o to, aby w umowach z jego wykonawcami były zawarte regulacje dotyczące własności
intelektualnej, umożliwiające wykonanie obowiązków Politechniki Poznańskiej, o których mowa w § 3 ust. 1.
§6
ZASADY KOMERCJALIZACJI
1. Wyniki prac intelektualnych mogą być komercjalizowane przez:
1) sprzedaż;
2) udostępnienie praw osobie trzeciej (licencja);
3) utworzenie spółki z udziałem twórcy.
2. Twórca nie jest uprawniony do podejmowania żadnych zobowiązań wobec osób trzecich w zakresie wykorzystania wyników prac intelektualnych.
3. W przypadku komercjalizacji wyników i uzyskania przez Politechnikę Poznańską przychodu z tego tytułu,
przychód ten po potrąceniu kosztów bezpośrednich uzyskania i utrzymania ochrony prawnej oraz kosztów
bezpośrednich komercjalizacji, stanowi zysk podlegający następującemu podziałowi:
1) 60% – twórca albo współtwórcy (do dalszego podziału wyrażonego procentowo i zadeklarowanego
w momencie zgłoszenia wyników);
2) 20% – instytut/katedra, w którym zatrudniony jest twórca albo instytut/katedra, w którym zatrudnieni są
współtwórcy albo odpowiednio instytuty/katedry współtwórców (do dalszego podziału wyrażonego
procentowo i zadeklarowanego w momencie zgłoszenia wyników);
3) 20% – Politechnika Poznańska.
4. W przypadku gdy twórca albo współtwórcy nie są zatrudnieni w instytucie/katedrze/na wydziale, kwoty
odpowiadające części zysku wskazanego w § 6 ust. 3 pkt. 2 przypadają Politechnice Poznańskiej.
5. W uzasadnionych przypadkach podział zysku może być zmieniony na podstawie porozumienia zawartego
między twórcą albo współtwórcami a Politechniką Poznańską.
6. W wypadku tworzenia spółki spin-off z udziałem twórcy lub współtwórców, wysokość procentowego udziału Politechniki Poznańskiej w przychodach z komercjalizacji może zostać ustalona w drodze porozumienia
zawartego między twórcą albo współtwórcami a Politechniką Poznańską lub bezpośrednio w umowie
spółki. Szczegółowe zasady tworzenia i działania odrębnej spółki z udziałem twórcy określa Regulamin
tworzenia spółek spin-off.
Regulamin zarządzania prawami autorskimi, pokrewnymi, własności przemysłowej oraz zasad komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych PP
Strona 4 z 5
§7
POSTANOWIENIA DODATKOWE
1. Politechnika Poznańska zobowiązuje się do zachowania dbałości o swoje prawa oraz prawa twórców.
2. Politechnika Poznańska zobowiązuje się wspierać współpracę ze spółkami typu spin-off, w szczególności
przez zawieranie z nimi umów umożliwiających korzystanie z wyników do których posiada prawa.
3. Umowy o wykonanie prac naukowo-badawczych zawierane z zewnętrznymi podmiotami gospodarczymi
muszą określać podmiot, któremu przysługiwać będą prawa majątkowe do wyników powstałych w trakcie
realizacji umowy i muszą przed podpisaniem zostać zaopiniowane przez radcę prawnego Politechniki Poznańskiej m. in. w celu:
1) zapewnienia ochrony praw własności intelektualnej,
2) zabezpieczenia praw majątkowych Politechniki Poznańskiej,
3) doboru odpowiedniej procedury komercjalizacji.
4. Jeżeli wyniki powstają wskutek realizacji pracy badawczej wykonywanej przez zespół, w skład którego
wchodzą, poza pracownikami Politechniki Poznańskiej, także inne osoby, kierownik zespołu odpowiedzialny
jest za podpisanie z nimi umowy zabezpieczającej prawa majątkowe do wyników Politechnice Poznańskiej.
5. Po upływie pierwszego okresu ochrony lub 3 lat od momentu zgłoszenia wyników, Politechnika Poznańska
ma prawo do przeniesienia praw majątkowych na twórcę albo współtwórców.
6. W przypadku decyzji o przeniesieniu na twórcę praw majątkowych do wyników na zasadach określonych
w § 7 ust. 5, Politechnika Poznańska może zastrzec prawo do części przychodów uzyskiwanych przez
twórcę z tytułu wykorzystywania tych wyników.
7. Każdy twórca wyników niepracowniczych może wystąpić do Politechniki Poznańskiej z prośbą o pomoc
w zarządzaniu nimi. Pomoc ta może zostać udzielona odpłatnie lub nieodpłatnie, w zamian za część praw
do wyników, na podstawie odrębnej umowy. Twórca nie może przy korzystaniu z wyników firmować działań gospodarczych nazwą Politechniki Poznańskiej, o ile nie zostanie ustalone inaczej.
§8
WŁAŚCIWOŚĆ PODMIOTOWA W ZAKRESIE PRACOWNICZYCH
PRAW WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ
1. W braku odmiennych postanowień Regulaminu, prorektorowi ds. współpracy z gospodarką przysługuje
kompetencja do podejmowania w imieniu i na rzecz Politechniki Poznańskiej wszelkich decyzji w sprawach nim objętych.
2. Rejestr wynalazków i wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych oraz topografii układów scalonych, a także
wszelkie sprawy proceduralne związane z ochroną prawną i komercjalizacją tych wyników prowadzi CIRiTT.
§9
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
1. Wszelkie informacje poufne dotyczące wyników prac intelektualnych, których ujawnienie mogłoby pozbawić
możliwości uzyskania ochrony prawnej lub gospodarczego wykorzystania nie mogą być ujawniane osobom
trzecim, chyba że Politechnika Poznańska i/lub instytucja współfinansująca badania wyrażą na to zgodę.
2. W umowach dotyczących wyników prac intelektualnych należy zastrzec klauzulę poufności informacji,
w zakresie koniecznym do uzyskania ochrony prawnej oraz dalszej komercjalizacji.
3. Na podstawie art. 9 § 1 Kodeksu Pracy Regulamin stanowi integralną część umowy o pracę, niezależnie
od podstawy zatrudnienia. Naruszenie jego postanowień przez pracowników Politechniki Poznańskiej jest
równoznaczne z naruszeniem obowiązków pracowniczych wynikających z Kodeksu Pracy, skutkującym
konsekwencjami określonymi w tym kodeksie i w przepisach ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.
4. Regulamin wchodzi w życie z dniem uchwalenia go przez Senat PP.
Regulamin zarządzania prawami autorskimi, pokrewnymi, własności przemysłowej oraz zasad komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych PP
Strona 5 z 5