docProgram profilaktyki na rok szkolny 2016/17
download 
Reklamacja Transkrypt
Program profilaktyki na rok szkolny 2016/17
PROGRAM PROFILAKTYKI Specjalnego Ośrodka Szkolno -Wychowawczego pn. „Centrum Autyzmu i Całościowych Zaburzeń Rozwojowych” obowiązujący w roku szkolnym 2016/2017 Program opracowany przez zespół ds. wdrażania w ośrodku profilaktyki: L. Polowiec, D. Pyzik, T. Szumilas, U. Walkiewicz, B. Wygoda 1 PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU PROFILAK TYKI: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. art. 72 Dz. U. 1997 nr 78 poz. 483 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 z późniejszymi zmianami Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani Dz. U. 2005 nr 179 poz. 1485 Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Dz. U. 1996 nr 10 poz. 55 Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego. Dz. U. 1994 nr 111 poz. 535 z późniejszymi zmianami Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz.U. 2014 poz. 803 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz. U. 2012 poz. 977 z późniejszymi zmianami Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii Dz.U. 2015 poz. 1249 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie realizacji Rządowego programu wspomagania w latach 2015–2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach – „Bezpieczna+” Dz. U. 2015 Poz. 972 Rządowy program wspomagania w latach 2015–2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach – „Bezpieczna+” - Załącznik do uchwały nr 89/2015 Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2015 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych. Załącznik nr 5. Dz. U. 2005 nr 52 poz. 466 Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., art. 3,19, 33.Dz.U. 1991 nr 120 poz. 526 Dokumenty regulujące jakość pracy szkoły: Statut SOSW pn. CAiCZR Program Wychowania SOSW pn. CAiCZR, Szkolne Programy Nauczania SOSW pn. CAiCZR 2 WSTĘP Program profilaktyki to program profilaktyki środowiskowej, której obiektem działań jest całe środowisko ośrodka: dzieci i uczniów o różnym poziomie dysfunkcjonalności ich rodziców/ prawnych opiekunów oraz pracowników ośrodka. Tworzeniu programu profilaktyki przyświeca wizja zdrowego funkcjonowania i prawidłowo rozwijającego się człowieka. DIAGNOZA ZACHOWAŃ PROBLEMOWYCH W OŚRODKU: Program profilaktyki opracowany został na podstawie dokonanej diagnozy sytuacyjnej dydaktyczno - wychowawczej w ośrodku przy użyciu niżej wymienionych narzędzi: - planu nadzoru pedagogicznego uwzględniającego kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2016/2017, - obserwacji i wniosków z ewaluacji zespołu do spraw wdrażania w ośrodku programu profilaktyki, - analizy dokumentacji szkolnej dotyczącej interwencji profilaktyczno – wychowawczych, - indywidualnych rozmów z nauczycielami, rodzicami/prawnymi opiekunami, - analizy osiągnięć szkolnych. CEL GŁÓWNY PROGRAMU PROFILAKTYKI: Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi poprzez modyfikowanie ( przekształcanie) negatywnych postaw i promowanie zdrowego stylu życia: ograniczanie i likwidowanie czynników, które zaburzają zdrowy styl życia, szerzenie profilaktyki agresji i zapobieganie przemocy wśród odbiorców programu, inicjowanie i wzmacnianie czynników wspierających rozwój, które wprowadzą pożądane zmiany w funkcjonowaniu dzieci i uczniów. 3 CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU PROFILAKTYKI: Program profilaktyki jest projektem systemowych rozwiązań w środowisku ośrodka, który uzupełnia wychowanie i ukierunkowuje je na: zapewnienie bezpieczeństwa podczas zajęć na terenie placówki i uświadamianie zagrożeń poza ośrodkiem, wspomaganie odbiorców programu w radzeniu sobie z trudnościami, jakie zagrażają prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu stylowi życia, wspomaganie wszechstronnego rozwoju, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji, ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowy poziom życia, inicjowanie i wspomaganie czynników chroniących (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi ucznia i promowanie zdrowego stylu życia, tworzenie warunków do nabywania umiejętności niezależnego, bezpiecznego oraz satysfakcjonującego funkcjonowania dzieci i uczniów w środowisku przedszkolnym, szkolnym i lokalnym, organizowanie przedsięwzięć wspierających odbiorców programu w rozwoju, dostarczenie odbiorcom programu wiedzy w zakresie ich odpowiedzialności za własne działania, umiejętności i zachowania, stworzenie warunków do wchodzenia w sytuacje społeczne, ukazanie korzyści wynikających z przestrzegania zasad społecznych, współpraca z samorządem szkolnym na rzecz wzmocnienia jego roli we współdecydowaniu w ważnych sprawach dotyczących rówieśników, podejmowanie współpracy z instytucjami wspierającymi ośrodek w propagowaniu profilaktyki, ochrona uczniów przed różnego typu zagrożeniami i kształtowanie umiejętności reagowania na nie, podnoszenie poziomu funkcjonowania społecznego poprzez uczenie korzystania z alternatywnych form komunikowania, wypracowanie i utrwalanie postaw, zachowań i umiejętności społecznych wspierających integrację ze środowiskiem lokalnym, wspomaganie i stymulowanie prawidłowego rozwoju fizycznego odbiorców programu prowadzące do poprawy jakości życia, wyposażenie odbiorców programu w: wiedzę na temat bezpieczeństwa, kodeksu moralnego, podstawowych zasad kultury, elementarną wiedzę na temat zdrowia, niechęć do nałogów, właściwe funkcjonowanie w cyberprzestrzeni, doskonalenie modelu współpracy z rodzicami i wspierania rodziny, minimalizowanie efektów zespołu wypalania sił poprzez doskonalenie wewnętrznego i zewnętrznego systemu wspierania nauczycieli, poszerzanie wiedzy nauczycieli i innych pracowników gwarantujące bezpieczne funkcjonowanie szkoły, wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i innych pracowników ośrodka zapewniające bezpieczeństwo wszystkich uczestników procesu edukacji, doskonalenie kadry pedagogicznej pod kątem realizacji programu profilaktyki, włączenie odbiorców programu i rodziców w akcje lokalne i ogólnopolskie o charakterze profilaktycznym, stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania ośrodka poprzez właściwą organizację techniczną placówki. 4 PLAN REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 GRUPA DOCELOWA – DZIECI I UCZNIOWIE OŚRODKA Wymagania dotyczące obszarów profilaktyki dziecko/uczeń w normie intelektualnej opanowują na miarę swoich możliwości, zaś dzieci i uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną treści wymagań edukacyjnych realizują w dostosowany sposób do możliwości poznawczych i potrzeb ucznia. Obszary profilaktyki tematyczne: Wspomaganie wszechstronnego rozwoju uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji: w zakresie rozwoju komunikowania się, kontaktów interpersonalnych, rozwoju fizycznego Poziom Spodziewane efekty w zakresie wymagań w obszarach profilaktyki. Osoby Dziecko/uczeń: odpowiedzialne rozwija dostępną mu komunikację werbalną i/lub niewerbalną, - pedagog ośrodka P dąży do współpracy z rówieśnikami w zabawie i nauce. - nauczyciele - wychowawcy rozwija dostępną mu komunikację werbalną i/lub niewerbalną, I - rodzice współpracuje z innymi w zabawie, w nauce i w sytuacjach życiowych, II III IV Termin cały rok szkolny przestrzega obowiązujących reguł, stosuje formy grzecznościowe do rówieśników i dorosłych. rozwija dostępną mu komunikację werbalną i/lub niewerbalną, w dostępny sposób wyraża swoje potrzeby, spostrzeżenia, odczucia, w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, słucha wypowiedzi, rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała). rozwija dostępną mu komunikację werbalną i/lub niewerbalną, bierze udział w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, podejmuje starania do wyrażania własnego zdania, uzasadnia je, rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację). rozwija dostępną mu komunikację werbalną i/lub niewerbalną, dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy manipulacji, uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, prosi o pomoc, rozwija umiejętności interpersonalne i podejmuje sposoby rozwiązywania sytuacji konfliktowych, uczy się asertywności, technik negocjacji, poznaje jak można zachować dystans wobec nieaprobowanych przez siebie zachowań grupy, potrafi się im przeciwstawiać, współdziała w grupie w ramach zajęć np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych. 5 Edukacja zdrowotna jak żyć, aby: zachować i doskonalić zdrowie własne i innych oraz tworzyć środowisko sprzyjające zdrowiu, a w przypadku choroby lub niepełnosprawności aktywnie uczestniczyć w życiu codziennym. Zdrowie prawidłowe odżywianie, higiena osobista w zakresie: - doskonalenie czynności higienicznych, - higieny jamy ustnej, - dbałość o estetyczny wygląd, - problemy wieku dojrzewania i higiena osobista wieku dojrzewania, - przestrzegania zasady higienicznego korzystania z urządzeń sanitarnych. - aktywny wypoczynek, a wpływ ćwiczeń fizycznych na zdrowie, P wie, na czym polega profilaktyka zdrowotna (np. szczepienia ochronne), orientuje się w zasadach zdrowego stylu odżywiania (wymienia zdrowe produkty, tj. owoce, warzywa, mleko i jego przetwory, ryby, ciemne pieczywo, itd.), dostrzega związek pomiędzy zdrowiem a chorobą, rozumie pojęcia: higiena, higieniczny tryb życia, wyróżnia przybory niezbędne do utrzymania higieny, stosuje higienę na co dzień: myje ręce przed / po posiłku, po korzystaniu z toalety, po kontakcie z różnymi przedmiotami, zwierzętami, dba o czystość własnego ciała (regularna kąpiel, używanie kosmetyków), dba o czystość ubrania / bielizny, utrzymuje porządek otoczenia wokół siebie (np. sprząta po sobie), rozumie istotę wypoczynku - higiena snu, wie, o konieczności korzystania z chusteczek higienicznych, zasłania usta podczas kaszlu / kichania, podaje przyczyny i skutki nieprawidłowego odżywiania się (uświadamianie problemu otyłość), zna umiar w jedzeniu (nie objada się), przezwycięża niechęć do spożywania niektórych potraw, myje owoce i warzywa przed spożyciem, unika bezpośredniego kontaktu z osobą chorą, wie o potrzebie przebywania w wywietrzonych pomieszczeniach, wykazuje wrażliwość na nadmierny hałas, ale i tolerancję na sygnały płynące z otoczenia, rozumie znaczenie codziennych ćwiczeń fizycznych, uczy się podstawowych umiejętności relaksacji i odprężenia (higiena psychiczna), wdraża się do aktywności ruchowej i kształtowania umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i rekreacji, uczestniczy w rozwijaniu psychofizycznej sprawności oraz zdolności do odniesienia sukcesu, zna czynniki zagrażające zdrowiu oraz sposoby unikania zagrożeń. pedagog ośrodka nauczyciele wychowawcy pielęgniarka szkolna - dietetyk NZOZ - cały rok szkolny 6 I Higiena nauki Akcje promujące zdrowy styl życia - Europejski Tydzień Sportu (10 - 17. IX 2016) - Szkoła zdrowie II promująca - przygotowanie ulotek promujących zdrowe środowisko życia szkodliwość nadmiernej ekspozycji na słońce itd., - uczestniczy w konkursie na plakat : „ Dopalacze, narkotyki, alkohol, papierosy – niszczą zdrowie i człowieczeństwo”. III wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma właściwe odżywianie się i aktywność fizyczna, wyjaśnia znaczenie odpoczynku, odżywiania się i aktywności ruchowej w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, charakteryzuje podstawowe zasady ochrony narządów wzroku i słuchu, wdraża się do aktywności ruchowej i kształtowania umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i rekreacji, uczestniczy w rozwijaniu psychofizycznej sprawności oraz zdolności do odniesienia sukcesu. wymienia zasady prawidłowego odżywiania i stosuje je, dokonuje pomiarów wysokości i masy ciała, poznaje czynniki wywołujące stres - pozytywne i negatywne działania stresu, sposoby radzenia sobie ze stresem, przedstawia wpływ hałasu na zdrowie człowieka, analizuje związek pomiędzy prawidłowym wysypianiem się, a funkcjonowaniem organizmu, w szczególności wpływ na procesy uczenia się i zapamiętywania oraz odporność organizmu, samodzielnie i bezpiecznie pracuje w sieci osiąga sprawności niezbędne w codziennym życiu, dotyczące ubierania się, jedzenia, higieny osobistej, czynności fizjologicznych, ochrony organizmu przed szkodliwymi czynnikami. wdraża się do aktywności ruchowej i kształtowania umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i rekreacji, uczestniczy w rozwijaniu psychofizycznej sprawności oraz zdolności do odniesienia sukcesu, zna czynniki zagrażające zdrowiu oraz sposoby unikania zagrożeń. wyjaśnia, dlaczego należy stosować dietę zróżnicowaną i dostosowaną do potrzeb organizmu (wiek, stan zdrowia, tryb życia i aktywność fizyczna, pora roku itp.) podaje korzyści z prawidłowego odżywiania się, wymienia przyczyny i skutki otyłości oraz nieuzasadnionego odchudzania się i używania sterydów w celu zwiększenia masy mięśni, zna problemy okresu dojrzewania (napięcia seksualne, masturbacja), sposoby radzenia sobie z nimi, pomoc w rozeznaniu sytuacji 7 IV wymagających porady lekarza lub innych specjalistów, dostrzega zagrożenia okresu dojrzewania: presja seksualna, uzależnienia, pornografia, prostytucja nieletnich, inicjacja seksualna, a ryzyko związane z wczesną inicjacją, przedstawia podstawowe zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową, AIDS: drogi przenoszenia zakażenia, profilaktyka, aspekt społeczny, dysfunkcje związane z przedmiotowym traktowaniem człowieka w dziedzinie seksualnej, związek pomiędzy aktywnością seksualną z miłością i odpowiedzialnością, uczestniczy w zabawie i grach ruchowych służących rozwijaniu sprawności psychofizycznej, wdraża się do aktywności ruchowej i kształtowania umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i rekreacji, uczestniczy w rozwijaniu psychofizycznej sprawności oraz zdolności do odniesienia sukcesu, zna czynniki zagrażające zdrowiu oraz sposoby unikania zagrożeń. wie, że zdrowe, racjonalne żywienie jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka i warunkiem prawidłowego rozwoju, dobrego samopoczucia oraz pełnej dyspozycji do uczenia się, eliminuje z jadłospisu niezdrowe produkty, pokarmy o niskiej wartości odżywczej, wie, że nieprawidłowości w żywieniu są przyczyną wielu zaburzeń, w tym w ostatnich latach, epidemii nadwagi i otyłości, analizuje związek pomiędzy dietą, a trybem życia, stanem zdrowia (otyłość i jej następstwa zdrowotne, cukrzyca, anoreksja, bulimia), wyjaśnia związek między aktywnością fizyczną i żywieniem a zdrowiem i dobrym samopoczuciem, wie jakie są problemy okresu dojrzewania i sposoby radzenia sobie z nimi, zna wiadomości o dojrzewaniu: rozumienie i akceptuje kryteria dojrzałości biologicznej, psychicznej i społecznej, zna normy zachowań seksualnych, 8 dostrzega potrzebę opóźniania inicjacji seksualnej, wie o chorobach przenoszonych drogą płciową i sposobach ich zapobiegania, wie o AIDS: profilaktyka, aspekt społeczny i etyczny, chory na AIDS w rodzinie, rozumie pojęcie przemocy i przestępstw seksualnych, wie, jak szukać pomocy w sytuacjach trudnych - nieplanowana ciąża, zna skutki aborcji jako zagrożenie dla zdrowia psychicznego i fizycznego – aspekty: prawny, medyczny i etyczny, omawia zasady racjonalnego gospodarowania czasem, wyjaśnia, na czym polega prozdrowotny styl życia, rozumie, czym jest zdrowie, od czego zależy, dlaczego i jak należy o nie dbać, rozwija poczucie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych ludzi, przygotowuje się do uczestnictwa w działaniach na rzecz zdrowia i tworzenia zdrowego środowiska w domu, szkole, miejscu pracy, społeczności lokalnej, włącza się w działania podejmowane przez ośrodek w zakresie zdrowego żywienia uczniów, uczestniczy w spożywaniu wspólnych śniadań (z nauczycielem) w klasie kształtowanie umiejętności estetycznego i bezpiecznego spożywania posiłku – „Jestem aktywny i jem kolorowo -żyję zdrowo,” stosuje zasadę ograniczenie produktów i napojów o dużej zawartości cukru, soli i tłuszczów, uczestniczy w podejmowaniu działań w zakresie edukacji żywieniowej, jako elementu edukacji zdrowotnej, w tym: uczestniczy w organizacji zajęć praktycznych związanych z przygotowywaniem zdrowych posiłków, utrwala nawyk utrzymania prawidłowej postawy ciała podczas stania, chodzenia i siedzenia, poznaje prace służby zdrowia i NZOZ uczestniczy w prowadzeniu akcji edukacyjno-informacyjnej w zakresie prewencji pierwotnej nowotworów złośliwych związanych ze stylem życia, 9 Bezpieczeństwo: P Przestrzeganie zasad na zajęciach w szkole i poza ośrodkiem, w domu, na ulicy, na wycieczce, w kontaktach z nieznajomymi Bezpieczeństwo w ośrodku: - bezpieczne poruszanie się na terenie szkoły, - bezpieczne korzystanie z urządzeń elektrycznych - bezpieczne posługiwanie się prostymi narzędziami - bezpieczne zachowanie się podczas zajęć I ruchowych, - dostrzeganie czynników zagrażających zdrowiu i przygotowanie ulotek promujących zdrowe środowisko życia szkodliwość nadmiernej ekspozycji na słońce itd., uczestniczy w konkursie na plakat : „ Dopalacze, narkotyki, alkohol, papierosy – niszczą zdrowie i człowieczeństwo”. uczestniczy w doskonaleniu sprawności i wydolności fizycznej oraz działaniach prozdrowotnych, uczestniczy w tworzeniu warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu, zna czynniki zagrażające zdrowiu oraz sposoby unikania zagrożeń, uczestniczy w zajęciach mających na celu wszechstronny rozwój. poznaje co to jest bezpieczeństwo, poznaje zasady bezpiecznego poruszania się w ośrodku i poza nim, poznaje zasady bezpiecznego poruszania się po drodze, rozróżnia podstawowe znaki drogowe, podporządkowuje się bezwzględnemu posłuszeństwu wobec opiekunów podczas wyjść, nie oddala się od grupy, poznaje zasady bezpiecznego korzystania ze środków masowej komunikacji - trening umiejętności społecznych, poznaje zagrożenia występujących w domu, w ośrodku i na ulicy, w otoczeniu, reaguje na hasła: pali się, ewakuacja itp. przestrzega zasad w zakresie bezpieczeństwa ustalonych w grupie, stosuje się do zasad korzystania z placu zabaw/sprzętu/zabawek, w miarę możliwości wykazuje znajomość imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania, adresu ośrodka, poznaje numery telefonów alarmowych (997, 998, 999, 112); orientuje się, do kogo może zwrócić się o pomoc, poznaje pracę służb ( spotkania z policjantem, strażakiem, pielęgniarką, itd.) poznaje zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń AGD, itd. potrafi bezpiecznie organizować czas wolny, potrafi powiadomić dorosłych o wypadku, zagrożeniu, niebezpieczeństwie zna numery telefonów: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz ogólnopolski numer alarmowy 112, - pedagog ośrodka cały rok - nauczyciele szkolny wychowawcy - rodzice - współpraca Policją i Strażą Miejską 10 życiu . Bezpieczeństwo w domu: - bezpieczne korzystanie z urządzeń znajdujących się w domu, - przestrzeganie zakazu samodzielnego zażywania leków i innych środków medycznych, - przestrzeganie zakazu używania środków chemicznych, zapałek, - właściwe zachowanie się w kontaktach z nieznajomymi pukającymi do drzwi, - znajomość numerów alarmowych. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym - prawidłowe, bezpieczne poruszanie się po różnych drogach, - znajomość niektórych znaków drogowych - trening umiejętności społecznych, II wie, jak trzeba korzystać z komputera, żeby nie narażać zdrowia zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi i urządzeń technicznych, wie, jak należy bezpiecznie poruszać się na drogach i korzystać z środków komunikacji - trening umiejętności społecznych, wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np. środków czystości), dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych, orientuje się w zagrożeniach ze strony zwierząt, a także w zagrożeniach typu powódź, huragan, śnieżyca, itp. wie, jak trzeba zachować się w takich sytuacjach, przewiduje sytuacje zagrażające bezpieczeństwu / życiu oraz ich konsekwencje, utrwala poznane zasady bezpiecznego poruszania się po ośrodku i poza nim, przestrzega bezwzględnego posłuszeństwa podczas wyjść wobec opiekunów, zna zagrożenia w ośrodku, w domu i na ulicy, utrwala zasady bezpiecznego posługiwania się różnego rodzaju przyborami, urządzeniami technicznymi i narzędziami, uczestniczy w tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu, przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, poznaje zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia życia, uczy się zasad udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu. potrafi bezpiecznie organizować czas wolny, potrafi powiadomić dorosłych o wypadku, zagrożeniu, niebezpieczeństwie zna numery telefonów: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz ogólnopolski numer alarmowy 112, wie, jak trzeba korzystać z komputera, żeby nie narażać zdrowia zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi i urządzeń technicznych, wie, jak należy bezpiecznie poruszać się na drogach i korzystać z środków komunikacji - trening umiejętności społecznych, wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków 11 Bezpieczeństwo w różnych środowiskach społecznoprzyrodniczych - dostrzeganie i unikanie czynników zagrażających zdrowiu i życiu, - właściwe zachowanie w kontaktach ze zwierzętami, - dbanie o bezpieczeństwo swoje i innych. Uświadomienie uczniom prawa do nietykalności cielesnej. Bezpieczne korzystanie z cyberprzestrzeni Poznanie zasad Pierwszej pomocy przedmedycznej Propagowanie akcji interwencyjnoinformacyjnej dla uczniów: konkurs w zakresie opracowania instrukcji bezpieczeństwa na chemicznych (np. środków czystości), dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych, orientuje się w zagrożeniach ze strony zwierząt, a także w zagrożeniach typu powódź, huragan, śnieżyca, itp. wie, jak trzeba zachować się w takich sytuacjach, przewiduje sytuacje zagrażające bezpieczeństwu / życiu oraz ich konsekwencje, utrwala poznane zasady bezpiecznego poruszania się po ośrodku i poza nim, przestrzega bezwzględnego posłuszeństwa podczas wyjść wobec opiekunów, zna zagrożenia w ośrodku, w domu i na ulicy, utrwala zasady bezpiecznego posługiwania się różnego rodzaju przyborami, urządzeniami technicznymi i narzędziami, uczestniczy w tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu, przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. zna bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem ma świadomość zagrożeń i ograniczeń związanych z korzystaniem z komputera i Internetu, zna zagrożenia związane z korzystaniem z dostępu do sieci (np. wirtualny przyjaciel – oszust, złe samopoczucie, niedotlenienie organizmu, brak kolegów / koleżanek), korzysta z internetu tylko za zgodą rodziców / osób dorosłych, zdobywa wiadomość, że świat wirtualny to świat iluzji (rozróżnienie, rzeczywistości od świata wirtualnego – nierzeczywistego), nie promuje zachowań agresywnych, przemocy obecnej np. w grach komputerowych, dostrzega także pozytywny wpływ świata wirtualnego (np. rozwój myślenia, kojarzenia, wyobraźni, pogłębienie wiedzy, itp.). uczestniczy w tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu, poznaje zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia życia, uczy się zasad udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu. 12 wybranym stanowisku pracy „ Nie lekceważ przepisów BHP– bądź bezpieczny”; (konkurs dla uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych) III stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, Internetu i multimediów, podaje przykłady właściwego spędzania czasu wolnego z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa w czasie gier i zabaw ruchowych oraz poruszania się, podaje przykłady zachowań i sytuacji, które mogą zagrażać zdrowiu i życiu człowieka (np. pożar, wypadek drogowy, kąpiel w niedozwolonych miejscach itd.), wymienia podstawowe zasady bezpiecznego zachowania się w domu, w tym posługiwania się urządzeniami elektrycznymi, korzystania z gazu, wody, bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym jako pieszy, pasażer – trening umiejętności społecznych, omawia sposoby postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia, bezpiecznie korzysta ze sprzętu i urządzeń sportowych, zna kiedy mogą korzystać z pomocy telefonicznej osoby potrzebujące pomocy - telefon zaufania dla dzieci i młodzieży – 116111, uczestniczy w konkursie w zakresie instrukcji bezpieczeństwa na wybranym stanowisku pracy „Nie lekceważ przepisów BHP– bądź bezpieczny” , poznaje zasady bezpiecznego posługiwania się różnego rodzaju urządzeniami technicznymi i narzędziami, przestrzega zasady bezpieczeństwa i higieny pracy. 13 IV uczestniczy w tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu, omawia zasady bezpiecznego zachowania się nad wodą i w górach, omawia sposoby ochrony przed nadmiernym nasłonecznieniem, analizuje informacje dołączane do leków, wie, dlaczego nie należy bez wyraźnej potrzeby przyjmować leków ogólnodostępnych oraz dlaczego antybiotyki i inne leki należy stosować zgodnie z zaleceniem lekarza (dawka, godziny przyjmowania leku i długość kuracji), wie, dlaczego nie należy bez konsultacji z lekarzem przyjmować środków lub leków hormonalnych (np. tabletek antykoncepcyjnych), wymienia najczęstsze przyczyny oraz okoliczności wypadków i urazów w czasie zajęć ruchowych, omawia sposoby zapobiegania im, przedstawi zagrożenia zdrowia i życia podczas powodzi, pożaru itp. omawia zasady zachowania się podczas wypadków i katastrof komunikacyjnych, aktów terroru i innych, wymienia oznaczenia substancji niebezpiecznych, wymienia przestępstwa, których ofiarą najczęściej padają młodzi ludzie, wie, jak można próbować ich uniknąć i przestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w sytuacji zagrożenia, wymienia i charakteryzuje źródła zagrożeń w najbliższym otoczeniu oraz w domu, przedstawia zasady działania w przypadku awarii, zagrożeń czasu pokoju, podczas przebywania w domu, szkole, miejscu rekreacji i na trasie komunikacyjnej, uczestniczy w konkursie w zakresie opracowania instrukcji bezpieczeństwa na wybranym stanowisku pracy wybranym stanowisku pracy „Nie lekceważ przepisów BHP– bądź bezpieczny”, poznaje zasady bezpiecznego posługiwania się różnego rodzaju urządzeniami elektrycznymi i narzędziami, przestrzega zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, poznaje zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia życia, uczy się zasad udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu. 14 Przeciwdziałanie agresji i przemocy P konsekwentne zwalczanie przejawów agresji wśród młodzieży niwelowanie zachowań niepożądanych odpowiedzialności za siebie i innych I krytyczne spojrzenie na zachowania agresywne w mediach Rozwijanie postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji II III uczy się budować postawę szacunku i bezpieczeństwa własnego i innych, poznaje pojęcia: agresja, przemoc, odpowiedzialność za swoje czyny, poznaje i rozróżnia uczucia, reaguje na przejawy złości, agresji w otoczeniu, uczy się oswajać z własnym strachem (strach ma wielkie oczy), poznaje sposoby na pokonanie złości, zdobywa nieufność w kontakcie z osobami obcymi - zły dotyk, przestrzega zakazu przyjmowania różnych rzeczy od nieznajomych. rozpoznaje zagrożenia płynące z otoczenia, poznaje jakie są skutki agresji /przemocy w otoczeniu, poznaje znaczenie słowa zgoda, kompromis, poznaje do kogo należy się zwrócić o pomoc, wie co to jest pomoc sąsiedzka i inne zachowania prospołeczne, poszanowanie godności osobistej drugiego człowieka, uprzejmość i życzliwość. poznaje rozróżnianie zagrożeń płynących z otoczenia, poznaje jakie są skutki agresji /przemocy w otoczeniu, poznaje znaczenie słowa zgoda, kompromis, zwraca się o pomoc w sytuacji zagrożenia, przestrzega ogólnie przyjętych norm współżycia, zachowując prawo do swojej inności. rozpoznaje problem agresji i przemocy występującej w otoczeniu, poszukuje skutecznych rozwiązań zapobiegania agresji i przemocy, stara się zachować dystans wobec nieaprobowanych przez siebie zachowań, podejmuje próby przeciwstawiania się zrachowaniom agresywnym, poznaje prawne aspekty zachowań niewłaściwych, uczy się odpowiedzialności za siebie i innych oraz za dokonywane wybory moralne ( np. obrażanie, kradzieże, bójki, przekleństwa itd.), przyjmuje odpowiedzialność za swoje słowa i czyny, nabywa umiejętności rozpoznawanie uczuć i stanów emocjonalnych (stres, gniew, wściekłość) - klucz do rozładowania nagromadzonej agresji, - realizacja programu EMOCJE rozróżnia zachowania agresywne i przemoc w filmach, internecie, - pedagog ośrodka cały rok - nauczyciele szkolny wychowawcy - rodzice - współpraca Policją i Strażą Miejską 15 IV Przeciwdziałanie uzależnieniom rozwijanie postawy dbałości o zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia P I rozwija postawy poszanowania dla ludzi innych kultur, tradycji oraz wszelkiej dyskryminacji. rozpoznaje problem agresji i przemocy występującej w otoczeniu, poszukuje skutecznych rozwiązań problemu, stara się zachować dystans wobec nieaprobowanych przez siebie zachowań, podejmuje próby przeciwstawiania się zachowaniom agresywnym, poznaje prawne aspekty zachowań niewłaściwych, uczy się odpowiedzialności za siebie i innych oraz za dokonywane wybory moralne ( np. obrażanie, kradzieże, bójki, przekleństwa itd.), doskonali samokontrolę swojego zachowania, przyjmuje odpowiedzialność za swoje słowa i czyny, poznaje zasady postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia życia, uczy się zasad udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu, rozróżnia zachowania agresywne i przemoc w filmach, internecie, rozwija postawę poszanowania dla ludzi innych kultur i tradycji oraz wszelkiej dyskryminacji, przeciwdziała przemocy wśród kolegów i przemocy w rodzinie, poznaje możliwość otrzymania pomocy od kolegów, osób dorosłych w sytuacji zagrożenia, nabywa umiejętności rozpoznawanie uczuć i stanów emocjonalnych (stres, gniew, wściekłość) - klucz do rozładowania nagromadzonej agresji, - realizacja programu EMOCJE zdobywa wiadomości jak nie zostać ofiarą agresji/ przemocy i wykorzystania, ma poczucie odpowiedzialności za samodzielnie dokonywane wybory i podejmowane decyzje. jest świadomy niebezpieczeństw związanych z uzależnieniami / nałogami, - pedagog ośrodka wie, co sprzyja uzależnieniu człowieka (alkohol, papierosy, leki, internet, - nauczyciele telewizja), wychowawcy nabywa umiejętność odmawianie NIE bez poczucia winy (asertywność). - rodzice jest świadomy niebezpieczeństw związanych z uzależnieniami / nałogami, orientuje się w procesie możliwości uzależnienia człowieka, wie, co sprzyja uzależnieniu człowieka (alkohol, papierosy, leki, internet, cały rok szkolny 16 środowiska sprzyjającego zdrowiu ( życie bez nałogów) II III IV Ochrona zdrowia, zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży kształtowanie odpowiednich nawyków zdrowotnych i wiedzy o chorobach zagrażających zdrowiu oraz sposobach P I telewizja), nabywa umiejętność odmawianie NIE bez poczucia winy (asertywność). wyjaśnia negatywny wpływ alkoholu, nikotyny i substancji psychoaktywnych na zdrowie człowieka, podaje propozycje asertywnych zachowań w wypadku presji otoczenia. przedstawia negatywny wpływ na zdrowie człowieka niektórych substancji psychoaktywnych (tytoń, alkohol), narkotyków, środków dopingujących oraz nadużywania kofeiny i niektórych leków, omawia szkody zdrowotne i społeczne związane z paleniem tytoniu, nadużywaniem alkoholu i używaniem innych substancji psychoaktywnych, wyjaśnia, dlaczego i w jaki sposób należy opierać się presji oraz namowom do używania substancji psychoaktywnych i innych zachowań ryzykownych, zdobywa informacje na temat poradnictwa młodzieżowego i rodzinnego w Polsce. przedstawia przepisy prawne dotyczące alkoholu, papierosów i narkotyków i wskazuje na konsekwencje ich łamania, tłumaczy, na czym mogą polegać i od czego zależy lecznicze uzależnienia od nikotyny, alkoholu etylowego, narkotyków, rozumie stosowany w sporcie doping i uzasadnia szkodliwość stosowanych substancji chemicznych, wie, jakie są zagrożenia życia społecznego: alkoholizm, narkomania, agresja, sekty, pornografia. poznaje znaczenie aktywności ruchowej, sportu w życiu, zdobywa informacje o potrzebie częstego przebywania na świeżym, powietrzu, bierze aktywny udział w zajęciach ruchowych, poznaje zasady ubioru odpowiednio do warunków pogodowych, dba o prawidłową postawę ciała. poznaje odpowiednie nawyki prozdrowotne, zdobywa wiadomości o chorobach zagrażających zdrowiu oraz sposobach zapobiegania im, wie, że choroby są zagrożeniem dla zdrowia, którym można zapobiegać - pedagog ośrodka - nauczyciele wychowawcy - rodzice - Effatha - służba zdrowia cały rok szkolny 17 zapobiegania im ochrony zdrowia, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, II rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu, świadomość własnych uczuć, poczucie własnej wartości, umiejętność radzenia III sobie w sytuacji konfliktowej, radzenie sobie z własnymi emocjami IV poprzez: szczepienia ochronne, właściwe odżywianie się, aktywność fizyczną, przestrzeganie higieny, właściwie zachowuje się podczas choroby, rozumie konieczność kontrolowania stanu zdrowia, pamięta o profilaktyce stomatologicznej - akcja fluoryzacji zębów itd. wie, o negatywnym wpływie alkoholu, nikotyny i substancji psychoaktywnych na zdrowie człowieka, wdraża zasady zdrowego stylu życia, akcja fluoryzacji zębów, akcja fluoryzacji zębów, uczestniczy w aktywności fizycznej o charakterze rekreacyjnym i sportowym, wie, o konieczności stosowania szczepień ochronnych, właściwym odżywianiu się, aktywności fizycznej, przestrzeganiu higieny, właściwie zachowuje się w sytuacji choroby, rozumie konieczność kontrolowania stanu zdrowia i stosuje się do zaleceń stomatologa i lekarza. rozumie, że zdrowie to higieniczny tryb życia, dobre samopoczucie, itd., poznaje najważniejsze choroby człowieka wywoływane przez wirusy, bakterie oraz przedstawia zasady profilaktyki tych chorób, poznaje czynniki sprzyjające rozwojowi choroby nowotworowej (np. niewłaściwa dieta, tryb życia, substancje psychoaktywne, promieniowanie UV), omawia podstawowe zasady profilaktyki chorób nowotworowych, uzasadnia konieczność okresowego wykonywania podstawowych badań kontrolnych (np. badania stomatologiczne, podstawowe badania krwi i moczu, pomiar pulsu i ciśnienia krwi, itd.), bierze udział w akcji fluoryzacji zębów, omawia podstawowe zasady profilaktyki chorób skóry (trądzik, kontrola zmian skórnych, wpływ promieniowania UV na stan skóry i rozwój chorób nowotworowych skóry). dostrzega, że zdrowie to stan równowagi środowiska wewnętrznego organizmu, a choroba to zaburzenie tego stanu, zna zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu, wyjaśnianie, na czym polega i od czego zależy dokonywanie wyborów korzystnych dla zdrowia, 18 poznaje znaczenie dobrych relacji z innymi ludźmi, dawanie i otrzymywanie różnego rodzaju wsparcia, ( np. EFFATHA) stosuje zachowanie asertywne, pracuje nad sobą dla zwiększenia wiary w siebie, poczucia własnej wartości i umiejętności podejmowania decyzji, radzenie sobie z krytyką, potrafi określić skutki dla zdrowia związane z paleniem tytoniu, nadużywaniem alkoholu i używaniem innych substancji psychoaktywnych, wie, dlaczego i w jaki sposób należy opierać się presji oraz namowom do używania substancji psychoaktywnych, wie na czym polega samobadanie i samokontrola zdrowia oraz dlaczego należy poddawać się badaniom profilaktycznym, zachęca rodziców do dbałości o zdrowie i udziału w badaniach profilaktycznych, zna podstawowe prawa pacjenta, poznaje choroby cywilizacyjne uwarunkowane niedostatkiem ruchu (w szczególności choroby układu krążenia, układu ruchu i otyłość), omawia sposoby zapobiegania im, stara się zrozumieć osoby chore i niepełnosprawne, uczy się tolerancji wobec zachowań innych osób, rozumie związek pomiędzy snem, a właściwym funkcjonowaniem organizmu, m.in. wpływ na procesy uczenia się i zapamiętywania oraz odporność organizmu, dąży do rozumienia swoich praw obywatelskich, umiejętności dbania o ich przestrzeganie, prawidłowo buduje relacje międzyludzkie, dostrzega przyczyny konfliktów i poznaje sposoby ich rozwiązywania, dostrzega różnice w rozwoju psychoseksualnym dziewcząt i chłopców, chroni własną intymność i nietykalność seksualną, zna zagrożenia życia społecznego: alkoholizm, narkomania, agresja, sekty, pornografia, ma umiejętność korzystania z systemu poradnictwa dla dzieci i młodzieży, informacji o ośrodkach pomocy psychologicznej, medycznej i prawnej, poznaje sposoby radzenia sobie z negatywnymi emocjami, sposoby 19 Wychowanie do wartości. Kształtowanie prawidłowych postaw i respektowanie norm społecznych: normy klasowe i szkolne, normy i relacje społeczne, granice zachowań, zachowania asertywne P I redukowania stresu i radzenia sobie z nim, realizacja elementów programu „Emocje”, rozpoznaje i nazywa własne uczucia, także negatywne, rozumie prawa innych ludzi do przeżywania różnych emocji, nauka sygnalizowania sytuacji frustrujących, trudnych, konfliktowych, eliminuje zachowań agresywne i autoagresywne, doskonali umiejętność odreagowania napięcia emocjonalnego w sposób kontrolowany, ma poczucie akceptacji, wytwarzanie poczucia sukcesu, sprawczości, przydatności, wie o stosowaniu jasnych, przejrzystych nagród i kar, wyjaśnia, na czym polega dbałość o zdrowie w okresie młodości i wczesnej dorosłości, wie co oznacza odpowiedzialność za zdrowie własne i innych ludzi, zdobywa umiejętności samodzielnego organizowania wypoczynku i czasu wolnego, uczestniczy w zapewnieniu komfortu psychicznego i poczucia bezpieczeństwa emocjonalnego oraz warunków i sytuacji sprzyjających rozwijaniu samodzielności w wykonywaniu czynnościach samoobsługowych. poznanie systemu wartości w celu rozróżniania co jest dobre, a co złe, - pedagog ośrodka ma poczucie przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej) - nauczyciele słucha poleceń dorosłych, - wychowawcy włącza się w prace domowe w celu poszanowania pracy innych, sam utrzymuje porządek w swoim otoczeniu, podporządkuje się poleceniom w celu budowania poprawnych relacji z dorosłymi. poszerza system wartości w celu odróżniania dobra od zła, uczy się odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie, wie, co wynika z przynależności do rodziny, jakie są relacje między najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich, identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami, rozróżnia zagrożenia ze strony ludzi dorosłych, wie, do kogo i w jaki sposób należy zwrócić się o pomoc. cały rok szkolny 20 Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie znaczenie rodziny, pełnienia określonych ról w rodzinie, wzajemny szacunek i miłość, życie w zgodzie ze sobą i innymi, prawa do godności oraz sposobów przeciwdziałania przemocy w rodzinie. II III IV wie, co wynika z przynależności do rodziny, wywiązuje się z powinności wobec nich, okazuje starszym szacunek i miłość, poznaje prawa i obowiązki przysługujące poszczególnym członkom rodziny, poznaje wartości rodziny w życiu człowieka oraz oczekuje wzajemnego zrozumienia i akceptacji, identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami, dokonuje mądre wybory w różnych sytuacjach życiowych, nawiązuje pozytywne relacje z ludźmi (współdziałania i współpracy, rozwiązywania problemów i sytuacji konfliktowych, umiejętności odmawiania, nawiązywania i podtrzymywania przyjaźni i znajomości). okazuje szacunek starszym i rówieśnikom, dostrzega wysiłek i pracę członków rodziny w gospodarstwie domowym, wykonuje prace w celu wnoszenia pozytywnego wkładu w życie swojej rodziny, poznaje relacje międzyosobowe i ich znaczenie, przyjaźń, zakochanie, miłość, planowanie rodziny, pogłębianie wiedzy związanej z funkcjami rodziny, poznaje role kobiety i mężczyzny w modelu rodziny, buduje prawidłowe relacje z rodzicami, poznaje aspekty codziennych problemów życiowych i sposoby ich rozwiązywania, rozumie znaczenie konflikt pokoleń, przyczyny i sposoby rozwiązywania konfliktów w rodzinie, poznaje prawa człowieka – przypadki ich naruszania i sposoby ochrony dokonuje mądre wybory w różnych sytuacjach życiowych, nawiązuje pozytywne relacje z ludźmi (współdziałanie i współpraca, rozwiązywanie problemów i sytuacji konfliktowych). wie, co to są normy i zasady moralne, rozumie dlaczego są potrzebne i przestrzegane od najmłodszych lat: zakazy i nakazy, regulaminy, statuty, konstytucja itd., zna, znaczenie zasad moralnych dla rozwoju osobistego człowieka, zna dopuszczalne społecznie granice zachowań, dostrzega skutki i konsekwencje swojego postępowania, wzmacnia zachowania pozytywne, 21 doskonali asertywne zachowanie, zna prawa człowieka – przypadki ich naruszania i sposoby ochrony, okazuje szacunek innym ludziom, doceniania ich wysiłek i pracę, poznaje aspekty przemocy w rodzinie, wykorzystywania seksualnego, wie, o możliwości pomocy osób z najbliższego otoczenia, zna funkcje rodziny, oraz role kobiety i mężczyzny w rodzinie, wnosi pozytywny wkład w życie swojej rodziny, przygotowuje się do podejmowania odpowiedzialności za siebie i innych oraz za dokonywane wybory moralne, ma poczucie własnej wartości, szanuje godność drugiego człowieka i uzyskuję szacunek od innych, przyjmuje odpowiedzialność za słowa i czyny, zna znaczenie słów: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność itd. zna działania wspierające mające na celu zapobieganie przemocy w rodzinie - procedura „Niebieskiej Karty”, dokonuje mądre wybory w różnych sytuacjach życiowych, nawiązuje pozytywne relacje z ludźmi. PLAN REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGOW ROKU SZKOLNYM 2016/2017 GRUPA DOCELOWA - NAUCZYCIELE I INNI PRACOWNICY OŚRODKA Cel Sfera Zadania Formy realizacji oddziaływania Stworzenie warunków Zabezpieczenie przystosowanie klas i innych - aktualizacja programów antywirusowych bezpiecznego budynku pomieszczeń do potrzeb i edukacyjnych wykorzystywanych funkcjonowania z uwzględnieniem i możliwości uczniów w szkolnej sieci komputerowej, Ośrodka poprzez zaleceń Straży - bieżące doposażenie pomieszczeń właściwą Pożarnej w sprzęty i pomoce odpowiednie do organizację placówki i Sanepidu potrzeb zespołów klasowych oraz w miarę możliwości przechowywanie ich w zamkniętych szafkach, - w miarę możliwości m.in.: zabezpieczenia antypoślizgowe na schodach, montaż poręczy na klatce schodowej, uzupełnienie Osoby odpowiedzialne dyrektor nauczyciele, pracownicy wychowawcy cały rok szkolny dyrekcja 22 w ciągach ewakuacyjnych znaków ewakuacyjnych, - modernizację sieci elektrycznej – zwiększenie ilości kontaktów w pomieszczeniach ( w miarę posiadanych środków). Odpowiedzialność za wychowanków - uszczegółowienie procedury przekazywania uczniów, Dbałość o higienę - w miarę możliwości zabezpieczenie środków czystości w sanitariatach - środków higienicznych w toaletach dyrekcja Dbałość o higienę nauki i pracy - przestrzeganie ustalonych przepisami higienicznych zasad nauki i pracy - dbałość o zdrowie psychiczne pracowników - kontrola grafików w celu przestrzegania higieny nauki i pracy dyrekcja, nauczyciele dyrekcja współpraca z UJ - przestrzeganie ustalonych przepisami higienicznych zasad nauki i pracy - przekazanie informacji rodzicom o przepisach w zakresie dopuszczalnego obciążenia uczniów Organizacja pracy - doskonalenie systemu osobowego zabezpieczenia działań edukacyjnych i terapeutycznych szkoły, - organizacja zajęć - uszczegółowienie procedury przekazywania dyrekcja uczniów o zapis przekazywania uczniów nauczyciele pracownikom NZOZ, współpraca z NZOZ - organizacja spotkań super wizji - w przypadku nadmiernie przeciążonych tornistrów informowanie rodziców o problemie - optymalizacja grafiku zajęć edukacyjnych nauczycieli i asystentów na basenie, - optymalizacja grafików zajęć w pracowniach, - dalsza praca na wdrożeniem wychowawcy dyrektor nauczyciele, pracownicy wychowawcy cały rok szkolny 23 rewalidacyjnowychowawczych w zgodzie z obowiązującymi przepisami i zaleceniami PPP z przestrzeganiem zasad bhp Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania ośrodka poprzez podnoszenie samoświadomości nauczycieli w zakresie profilaktyki Podnoszenie wiedzy dot. profilaktyki i dostosowaniem wewnątrzszkolnego narzędzia planowania edukacji i oceniania jej efektów (LUM) do potrzeb i możliwości uczniów, - dostosowanie liczby godzin, rodzaju zajęć oraz wymagań do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia, Systematyczne pozyskiwanie W przypadku uzyskania informacji informacje w zakresie potwierdzających występowanie zachowań występowania wśród niepożądanych i destrukcyjnych podjąć młodzieży niepożądanych stosowne działania. zachowań tj.: wymuszanie pieniędzy, itd. Propagowanie kursów tablica informowanie nauczycieli o kursach, i szkoleń w zakresie informacyjna dla szkoleniach, konferencjach w zakresie bezpieczeństwa nauczycieli profilaktyki organizowanych poza ośrodkiem Organizowanie organizowanie szkoleń i warsztatów dla wewnątrzszkolnego rady pedagogicznej na terenie ośrodka. doskonalenia zawodowego organizacja superwizji wewnętrznych i zewnętrznych, Propagowanie literatury Pozyskiwanie i udostępnianie materiałów dotyczącej profilaktyki dotyczących profilaktyki uzależnień. uzależnień. Materiały informacyjne i edukacyjne – oferta Ośrodka Rozwoju Edukacji dla rodziców nauczycieli Budowanie bezpiecznego środowiska edukacyjnego cały rok szkolny współpraca z Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi Policją, Strażą Miejską itd. 24 PLAN REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGOW ROKU SZKOLNYM 2016/2017 GRUPA DOCELOWA – RODZICE/PRAWNI OPIEKUNOWIE Zadania Informowanie rodziców/ prawnych opiekunów o działalności ośrodka. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w Ośrodku. Współpraca z rodzicami/prawnymi opiekunami Pedagogizacja rodziców/prawnych opiekunów Formy realizacji przekazywanie informacji dla rodziców na stronie ośrodka, wpisy w dzienniczki uczniów, korespondencja e - mailowa, telefoniczna informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na zebraniach rodzicielskich, indywidualne spotkania rodziców z wychowawcą, indywidualne spotkania rodziców z pedagogiem, psychologiem, indywidualne rozmowy rodziców z dyrektorem ośrodka. współpraca z rodzicami/ prawnymi w organizowaniu imprez ośrodka, systematyczna współpraca z Radą Rodziców, udział rodziców /prawnych opiekunów w warsztatach. spotkania z pedagogami, psychologami ośrodka, spotkania ze specjalistami zajmującymi się profilaktyką (wg potrzeb), m.in. uwrażliwienie na konieczność reagowania na niewłaściwe przejawy zachowania i wskazywanie zachowań właściwych, akceptowanych społecznie - „Bądź odpowiedzialny za zdrowie swoich dzieci” zachęcanie rodziców do zmiany postaw i kształtowania zdrowych nawyków w środowisku rodzinnym, mobilizowanie rodziców do podejmowania wspólnych działań zmierzających do ukształtowania postawy prozdrowotnej, prorodzinnej i aktywnego spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież, edukację rodziców: zajęcia podnoszące kompetencje wychowawcze, w tym poświęcone oddziaływaniu mediów jak uczyć dzieci krytycyzmu wobec reklam, zachęcanie do sprawowania kochającej kontroli nad dzieckiem, rozwijanie umiejętności wychowawczych, wspieranie w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, upowszechnianie informacji o możliwościach otrzymania wsparcia i pomocy w sytuacjach trudnych, Osoby odpowiedzialne dyrekcja nauczyciele, wychowawcy nauczyciele, wychowawcy dyrekcja, psycholog, pedagog nauczyciele, wychowawcy dyrekcja psycholog psycholog, pedagog IX cały rok szkolny cały rok szkolny cały rok szkolny cały rok szkolny spotkanie z przedstawicielem służby zdrowia, NZOZ nauczyciele, wychowawcy, służba zdrowia 25 dbałość o zdrowie członków rodziny - „Bądź szybszy – zbadaj siebie i swoich najbliższych i zachowaj zdrowie” – propagowanie badań przesiewowych, - propagowanie infolinii interwencyjno-informacyjnej: 800100100 - upowszechnianie informacji o systemie rekomendacji i standardach jakości programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego na stronie www.ore.edu.pl. - METODY: - problemowe (konwersacje, metody aktywizujące typu inscenizacja, drama, gry dydaktyczne, dyskusja, burza mózgów i inne) - praktyczne ( ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, pokaz, symulacja, spotkania, wycieczki i in.) - eksponujące (np. film, ekspozycja i inne) - programowane (z użyciem np. komputera i projektora). FORMY DZIAŁAŃ: - indywidualne - zespołowe - grupowe (jednolite / zróżnicowane) Realizacja zadań profilaktycznych odbywa się w formie: - godzin wychowawczych, - specjalnych zajęć o charakterze profilaktycznym, - konkursów, zawodów, - działań informacyjnych (apele, gazetki), - spotkań z pracownikami instytucji państwowych i organizacji społecznych (typu policja, sąd, sanepid, służba zdrowia), - Warsztatów dla rodziców, - wyjść, wycieczek, - interwencji indywidualnych, pomocy wychowankom i ich rodzinom /prawnym opiekunom, - stosowania wewnątrzszkolnego systemu oceniania i obowiązujących regulaminów, - organizowania czasu wolnego wychowanków, prowadzenia zajęć pozalekcyjnych, - spotkaniach rady pedagogicznej oraz w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli. Ośrodek współpracuje z rodzicami/prawnymi opiekunami w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych. 1. Zbiorowe formy współpracy: Spotkania, tzw. wywiadówki (dotyczą przekazania informacji o osiągnięciach uczniów w nauce i zachowaniu), Spotkania poświęcone pedagogizacji rodziców (dotyczące problemów wychowania i profilaktyki), 26 Spotkania rodziców /prawnych opiekunów z dyrektorem ośrodka, Udział w warsztatach dla rodziców. 2. Indywidualne formy współpracy (stanowią uzupełnienie i wzbogacają kontakty zbiorowe): Konsultacje rodziców z wychowawcą, nauczycielem przedmiotu, pedagogiem, dyrektorem, Korespondencje (za pomocą dzienniczków informacyjnych, listów i pism informujących), Rozmowy telefoniczne, korespondencja e- mailowa. ZASADY ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH: - bezpieczeństwo uczestników, respektowanie podmiotowości uczestników, ochrona prywatności i zapewnienie dyskrecji, uwzględnianie systemu wartości i stopnia wrażliwości uczestników, poszanowanie ich godności i indywidualności, uwzględnienie wieku, poziomu rozwoju, rodzaju niepełnosprawności uczestników, działania profilaktyczne powinni przestrzegać wszyscy realizatorzy programu profilaktyki. EWALUACJA PROGRAMU: Ewaluacja programu profilaktyki jest oceną wartości opracowanego i wdrożonego programu. Udziela odpowiedzi na pytania dotyczące– kontynuacji lub rezygnacji z zadań zawartych w programie profilaktyki w oparciu o działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną. Ewaluacji dokonuje się w oparciu o: - analizę sytuacji wychowawczej w Ośrodku i udzielanej pomocy psychologicznej i pedagogicznej w zakresie problemów profilaktyki, - odbyte spotkania zespołów nauczycieli i wychowawców w związku z poruszanymi problemami profilaktyki, - tematykę pedagogizacji rodziców uczniów w zakresie profilaktyki na spotkaniach w tym z wychowawcami klas, - szkolenia nauczycieli w ramach WDN w zakresie oraz udziału nauczycieli w doskonaleniu z zakresu profilaktyki, - sprawozdania z realizacji działań profilaktycznych sporządzone przez nauczycieli, specjalistów w terminie do 31 maja 2017r. - analizy dokumentacji, opinii podmiotów programu, wniosków, - oraz uwzględnienie zgłoszonych innowacji i projektów działań, itp. Ocenę realizacji i skuteczności programu profilaktyki dokonują osoby odpowiedzialne za wdrażanie programu profilaktyki w ośrodku na posiedzeniu Rady Pedagogicznej – podsumowującej pracę roku szkolnego 2016/2017. 27 ANKIETA DLA NAUCZYCIELI Sprawozdanie z realizowanych działań programu profilaktyki Proszę o udzielenie odpowiedzi na pytania: 1. Czy w swej pracy realizuje Pani/Pan treści z podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie działań profilaktycznych? TAK* NIE* *( proszę o zaznaczenie właściwej odpowiedzi) 2. Co Państwa zdaniem należałoby zmienić ( dostosować, uszczegółowić) w obowiązującym programie profilaktyki mając na uwadze jego prawidłową realizację w nowym roku szkolnym? ..................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................... ANKIETA DLA RODZICÓW W celu pozyskania informacji od rodziców i ewentualnego uwzględnienia Państwa uwag i wniosków do opracowania w nowym roku szkolnym funkcjonującego w ośrodku programu profilaktyki prosimy o udzielenie odpowiedzi na 2 pytania i zwrot do wychowawcy w terminie do 31 maja 2017r. 1. Czy według Pani/Pana funkcjonujący w ośrodku program profilaktyki uwzględnia wszystkie zagadnienia w ramach szeroko pojmowanej profilaktyki? ……………………………………………………………………………………..………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………..………………………………………………………………… 2. Czy widzi Pan /Pani potrzebę jego modyfikacji? Jeżeli tak, to jakie uwagi, wnioski powinny zostać uwzględnienie w opracowywanym w nowym roku szkolnym programie profilaktyki? …………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………… ANKIETA DLA UCZNIÓW ( norma intelektualna) W celu pozyskania informacji od uczniów w zakresie funkcjonującego w ośrodku programu profilaktyki prosimy o udzielenie odpowiedzi na 2 pytania i zwrot do wychowawcy w terminie do 31 maja 2017r. 1. Czy czujesz się w ośrodku bezpiecznie ? TAK* NIE* *( proszę o zaznaczenie właściwej odpowiedzi) Jeżeli zaznaczyłeś „NIE” napisz, dlaczego czujesz się zagrożony. …………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………… …………………………………..……………………………………………………………………………………………………..………….…. 2. Co chcesz zmienić w naszym ośrodku w zakresie profilaktyki (zdrowia i bezpieczeństwa itd.) w opracowywanym w nowym roku szkolnym programie profilaktyki? …………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………… …………………………………..……………………………………………………………………………………………………..………….…. 28 ZASADY OPINIOWANIA PROGRAMU PROFILAKTYKI PRZEZ RADĘ RODZICÓW : We wrześniu rada rodziców spotyka się z członkami zespołu profilaktyki i ustala zakres programu profilaktyki na okres roku szkolnego. Jeżeli rada rodziców w terminie 30 dni od rozpoczęcia roku szkolnego nie uzyska porozumienia z radą pedagogiczną w sprawie programu profilaktyki, program ten ustala dyrektor szkoły w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny. Program ustalony przez dyrektora szkoły obowiązuje do czasu uchwalenia programu przez radę rodziców w porozumieniu z radą pedagogiczną. LITERATURA: Gaś Z. B. (Red.), Profilaktyka uzależnień, WSiP, Warszawa 1993 Gaś Z. B. Szkolny program profilaktyki: istota, konstruowanie, ewaluacja, MENiS, Warszawa 2003 Kamińska-Busko B. (Red.), Zapobieganie uzależnieniom uczniów, CMPPP MEN, Warszawa 1997 Szymańska J., Co chodzi w szkołach, czyli oferta programów profilaktycznych, „Remedium” Nr 11-12, 2005 Dziewiecki M. „Nowoczesna profilaktyka uzależnień”, Jedność, Kielce 2000 r. Szymańska J. „Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki”, CMPPP, Warszawa 2002. http://www.ore.edu.pl/strona-ore/index.php?option=com_content&view=article&id=810&Itemid=1153 http://men.gov.pl/pl/zwiekszanie-szans/bezpieczna-i-przyjazna-szkola https://men.gov.pl/ministerstwo/informacje/bezplatna-pomoc-telefoniczna-i-online-dla-uczniow-rodzicow-i-nauczycieli-juz-dostepna.html https://men.gov.pl/ministerstwo/informacje/dopalacze-gdzie-szukac-pomocy-najwazniejsze-numery-telefonow.html file:///C:/Users/oem/Desktop/2016%202017/porzak_r_czy_nowa_podstawa_programowa_wymaga_nowej_profilaktyki%20(2).pdf http://116111.fdn.pl/ SPIS TREŚCI: Strona tytułowa Podstawa prawna programu profilaktyki Wstęp Założenia teoretyczne wyjaśniające przyczynę występujących problemów oraz wynik diagnozy zachowań problemowych w ośrodku Diagnoza zachowań problemowych w ośrodku Cel główny programu profilaktyki Cele szczegółowe programu profilaktyki Plan realizacji programu profilaktyki w roku szkolnym 2016/2017 -grupa docelowa uczniowie Plan realizacji programu profilaktyki w roku szkolnym 2016/2017 -grupa docelowa pracownicy Plan realizacji programu profilaktyki w roku szkolnym 2016/2017 -grupa docelowa rodzice Metody i formy działań Zasady oddziaływań profilaktycznych Ewaluacja programu Zasady opiniowania programu profilaktyki przez radę rodziców Literatura Spis treści Akceptacja rady rodziców / opinia rady rodziców str. 1 str. 2 str. 3 str. 3 str. 3 str. 3 str. 4 str. 5 str. 24 str. 25 str. 26 str. 27 str. 27 str. 29 str. 29 str. 29 str. 30 29 AKCEPTACJA RADY RODZICÓW: - niniejszy program akceptuje w całości* - nie akceptuje* - akceptuje z wyjątkami* .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................. * właściwe podkreśl Inne uwagi: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… *niepotrzebne skreślić Rada rodziców pozytywnie/negatywnie* opiniuje program profilaktyki .............................................................. ..………………………………………. ..………………………………………. / podpisy przedstawicieli rady rodziców / Kraków, dnia .................................. ………………………………. /podpis dyrektora ośrodka/ 30
