centralne ogrzewanie, wentylacja, ciepła i zimna woda oraz

CENTRALNE OGRZEWANIE, WENTYLACJA, CIEPŁA I ZIMNA WODA
ORAZ INSTALACJE GAZOWE
W BUDYNKACH JEDNORODZINNYCH
PORADNIK
PRZEDMOWA DO CZWARTEGO W Y D A N IA ............................................................................................
SPIS TREŚCI
.............................................................................................................................................
1. WSTĘP
.............................................................................................................................................
2. WIADOMOŚCI OGÓLNE .............................................................................................................................
2.1. Rodzaje budynków, systemy ogrzewań ................................................................................... • •
2.2. Izolacyjność budynków jednorodzinnych.....................................................................................
2.3.Ocieplenie istniejących budynków jednorodzinnych...................................................................
2.3.1. Przykład ocieplenia budynku jednorodzinnego i obliczania strat ciepła ................
2.4.Warunki komfortu w pomieszczeniach ..........................................................................................
2.4.1. Komfort cieplny ..............................................................................................................
2.4.2. Temperatura w pom ieszczeniach...................................................................................
2.4.3. Jakość powietrza w pomieszczeniach ..........................................................................
2.5. Wymagania w odniesieniu do jakości wody w instalacjach ogrzewania i przygotowania
ciepłej wody użytkowej ............................................................................................................
3. ŹRÓDŁA CIEPŁA NA POTRZEBY INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA
I PRZYGOTOWANIA CIEPŁEJ WODY U Ż Y T K O W E J...............................................................
3.1. Sieć ciep ło w n icza..............................................................................................................................
3.2. Paliwa s t a łe ....................................................................................................................................... .
3.3. Paliwa c ie k łe .................................................................................................................................... ..
3.4. Paliwa gazowe ..................................................................................................................................
3.5. Energia elektryczna............................................................................................................................
3.6. Niekonwencjonalne źródła ciepła i e n e rg ii...................................................................................
3.6.1. Ciepło ze źródeł geotermalnych ...................................................................................
3.6.2. Promieniowanie słoneczne ............................................................................................
3.6.3. Spalanie biomasy ............................................................................................................
3.6.4. Pompy c ie p ła .....................................................................................................................
4. SYSTEMY CENTRALNEGO O G R Z EW A N IA ..........................................................................................
4.1. Ogrzewanie w o d n e ............................................................................................................................
4.1.1. Grzejnikowe ogrzewanie wodne w systemie „łagodnego ciepła” ...........................
1 4.2. Ogrzewanie powietrzne ..................................................................................................................
4.2.1. Najprostsze ogrzewania powietrzne graw itacyjne......................................................
4.2.2. Współczesne ogrzewania z wymuszonym obiegiem pow ietrza...............................
4.2.3. Ogólna ocena ogrzewań powietrznych ........................................................................
4.2.4. W kłady kominkowe do powietrznego ogrzewania b u d y n k u ....................................
4.3. Ogrzewania elektryczne ...................................................................................................................
4.4. Inne systemy ogrzewania ................................................................................................................
5. KRYTERIA WYBORU ŹRÓDŁA CIEPłA I SYSTEMU O G R Z EW A N IA ...........................................
5.1. Kryteria wyboru źródła c ie p ła ..........................................................................................................
5.2. Kryteria wyboru systemu ogrzew ania............................................................................................
5.3. Wskaźnikowe koszty eksploatacji o g rzew an ia.............................................................................
3
5
9
11
11
12
14
15
19
20
21
22
24
25
25
27
27
28
30
30
31
32
39
40
50
50
56
59
60
61
63
64
69
71
72
72
73
75
5
6. ELEMENTY INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA W O D N E G O .................................... 77
6.1. Kotły
............................................................................................................................................. 77
6.1. i . Pojęcia podstawowe ....................................................................................................... 77
6.1.2. Kotły na paliwa s ta łe ....................................................................................................... 79
6.1.2.1. Kotły opalane węglem ........................................................................................ 79
6.1.2.2. Kotły opalane drew nem ..................................................................................... 83
6.1.2.3. Kotły opalane słomą .......................................................................................... 87
6.1.2.4. Zasobniki ciepła do kotłów na paliwa s ta łe .................................................... 89
6.1.3. Kotły na paliwa gazowe ................................................................................................ 91
6.1.4. Kotły na paliwa c ie k łe ..................................................................................................... 100
6.1.5. Kotły wielopaliwowe .....................................................................................................102
6.1.6. Kominy kotłów centralnego ogrzew ania...................................................................... 102
6.1.6.1. Problemy w eksploatacji kominów instalacji c.o............................................ 102
6.1.6.2. Systemy k o m in o w e............................................................................................ 104
6.1.6.3. Problemy w y k onaw cze..................................................................................... 108
6.2. Węzły ciepłownicze .......................................................................................................................... 108
6.3. G rzejn ik i............................................................................................................................................. 110
6.3.1.Grzejniki ż e liw n e .............................................................................................................. m
6.3.2..Grzejniki stalowe ............................................................................................................ 112
6.3.3. Grzejniki aluminiowe ..................................................................................................... 116
6.3.4. K onw ektory.......................................................................................................................120
6.3.5. Inne grzejniki .................................................................................................................. 121
6.3.6. Warunki stosowania grzejników w instalacjach c.o..................................................... 121
6.3.7. Czyszczenie powierzchni g rz e jn ik ó w ........................................ ................................. 125
6.4. Przewody ........................................................................................................................... ............... 128
6.4.1 .Przewody stalo w e..................................................................... ........................................ 128
6.4.2. Przewody m ied zian e.......................................................................................................128
6.4.3. Przewody z tworzyw sztucznych..................................................................... ............. 129
6.4.4. Izolacja cieplna przewodów .......................................................................................... 131
6.5. A rm atura............................................................................................................................................. 132
6.5.1. Armatura o d c in a ją c a ....................................................................................................... 132
6.5.2. Armatura regulacyjna ............................... ................... .......................................... • • • 133
6.5.3. Armatura zabezpieczająca.............................................................................................. 135
6.5.4. Przyrządy p o m ia ro w e ..................................................................................................... 137
6.6. Pompy obiegowe .............................................................................................................................. 141
6.6.1. Pojęcia podstawowe ..................................................................................... ................. 141
6.6.2. Dławnicowe pompy obiegowe ..................................................................................... 145
6.6.3. Bezdławnicowe pompy o b iegow e................................................................................. 146
6.6.4. Dobór pomp obiegowych .............................................................................................. 149
6.6.5. Montaż i eksploatacja pomp o b ieg o w y ch .................................................................... 151
7. OGRZEWANIA PO D ŁO G O W E.................................................................................................................... 154
7.1. Ogrzewanie podłogowe w o d n e ..................................................................................................... • 155
7.2. Ogrzewanie podłogowe e lek try czn e.............................................................................................. 160
7.3. Specjalne systemy ogrzewań podłogowych ................................................................................. 161
8. INSTALACJE WODY ZIMNEJ I CIEPLEJ WODY U Ż Y T K O W E J............................. ........................ 162
8.1. Instalacje wody z im n e j............................................................................................ ........................ 162
8.2. Instalacje ciepłej wody użytkowej ................................................................................................. 166
8.2.1. Źródła ciepła do przygotowania c.w.u............................................................................ 166
8.2.2. Instalacje c.w.u.................. ................................................................................................ 168
8.2.3. Termostatyczne baterie m ieszające........................................ .......................... ..
169
8.3. Wykorzystanie wody d esz c zo w ej................................................................................................... 170
6
9. WENTYLACJA BUDYNKÓW JED NO RO DZIN N YCH ..........................................................................173
9.1. Zadania wentylacji pomieszczeń mieszkalnych .......................................................................... 173
9.2. Systemy w enty lac ji........................................................................................................................... 174
9.2.1. Wentylacja graw itacyjna................................................................................................ 174
9.2.2. Wentylacja m echaniczna................................................................................................ 175
9.2.3. Porównanie wentylacji grawitacyjnej i m echanicznej............................................... 175
9.3. Wymagania dotyczące instalacji w entylacyjnych........................................................................176
9.3.1. Wentylacja graw itacyjna................................................................................................ 176
9.3.1.1. Strumienie objętości powietrza wentylacyjnego .......................................... 176
9.3.1.2. Sposoby doprowadzania i odprowadzania powietrza ................................. 177
9.3.1.3. Przewody w entylacyjne..................................................................................... 178
9.3.1.4. Usytuowanie wylotów powietrza na dachu budy n k u .................................... 178
9.3.1.5. Odbiór wentylacji grawitacyjnej ..................................................................... 179
9.3.2. Wentylacja mechaniczna w yw iew na............................................................................ 179
9.3.2.1. Strumienie objętości powietrza wentylacyjnego ............................... ..
179
9.3.2.2. Sposoby doprowadzania i odprowadzania powietrza ................................. 180
9.3.2.3. Urządzenia i elementy instalacji w entylacyjnej............................................. 180
9.3.2.4. Głośność pracy instalacji wentylacyjnej ........................................................ 181
9.3.2.5. Regulacja i odbiór instalacji w entylacyjnych................................................. 181
9.3.3. Wentylacja mechaniczna nawiewno - w y w iew n a...................................................... 181
9.4. Kryteria doboru rozwiązania w en ty lac ji....................................................................................... 182
9.4.1. Warunki budowlane .......................................................................................................182
9.4.2. Sposób użytkowania budynku....................................................................................... 183
9.4.3. Usytuowanie b u dynku.....................................................................................................183
9.4.4. Rodzaj ogrzewania i przygotowania ciepłej wody u ży tk o w ej................................. 183
9.4.5. Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne.......................................................................... 184
9.5. Rozwiązania wentylacji w budynkach jednorodzinnych...................... ..................................... 184
9.5.1. Wentylacja graw itacyjna................................................................................................ 184
9.5.2. Wentylacja m echaniczna................................................................................................ 187
9.5.2.1. Wentylacja mechaniczna w yw iew na............................................................... 187
9.5.2.2. Wentylacja mechaniczna nawiewno - w y w iew n a........................................ 191
9.5.2.1.2. Wentylacja zdecentralizow ana..................................................................... 190
9.5.2.2.L Wentylacja z odzyskiwaniem c ie p ła ............................................................ 191
9.5.2.2.2. Wentylacja bez odzyskiwania ciepła .......................................................... 192
10. INSTALACJE G A Z O W E ............................................................................................................................. 193
10.1. Ogólne informacje techniczne związane z dostarczaniem gazu do budynku........................ 193
10.2. Podział urządzeń gazowych ....................................................................................................... . 194
10.3. Przewody gazowe i złączki in stalacy jn e..................................................................................... 195
10.3.1. Przewody (rury) stalowe i ich łączenie ..................................................................... 195
10.3.2. Przewody (rury) miedziane i ich łączenie . ...................................................... ..
197
10.3.3. Prowadzenie przewodów (rur) g a z o w y c h ................................................................. 198
10.4. Instalowanie kurka głównego, reduktora ciśnienia, g a z o m ie rz a ............................................. 199
10.5. Instalowanie urządzeń gazowych ................................................................................................ 201
10.5.1. Wymagania wspólne dotyczące wszystkich urządzeń gazowych instalowanych
w budynku mieszkalnym ............................................................................................201
10.5.2. Instalowanie kuchni g a z o w y c h ................................................................................... 203
10.5.3. Instalowanie gazowych, przepływowych grzejników wody ................................. 205
10.5.4. Instalowanie gazowych kotłów g rze w cz y ch ............................................................ 207
10.5.4.1 .Pomieszczenia z kotłami o łącznej mocy cieplnej do 30 k W .................... 207
10.5.4.2. Pomieszczenia z kotłami o łącznej mocy cieplnej powyżej 30 do 60 kW 210
10.5.5. Instalowanie urządzeń gazowych do ogrzewania p o m ieszczeń .............................210
7
10.6. Instalowanie urządzeń sygnalizujących niedopuszczalny poziom stężenia g a z u .................. 211
10.7. Wymagania związane z wykonywaniem i odbiorem instalacji gazowych ...........................213
10.8. Eksploatacja instalacji gazowych ................................................................................................ 214
11. PRAKTYCZNA TRWAŁOŚĆ INSTALACJI S A N IT A R N Y C H .......................................................... 215
12. PROJEKTY INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA I CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ 222
12.1. Wymagania prawne ...................................................................................................................... 222
12.2. Potrzeba projektu i jego k o s z ty .....................................................................................................223
12.3. Nadzór nad wykonaniem in sta lac ji.............................................................................................. 223
12.4. Odbiór instalacji, rozruch i regulacja w stępna............................................................................ -23
12.5. Przykładowe projekty instalacji centralnego ogrzewania ................................................... • 224
13. WYKAZ NORM I PIŚM IEN N IC TW O .......................................................................................................233
in cfalarvin n w
hiiHnw nictw ie’’