Zagrożenia

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
Zagrożenia i propozycje działao ochronnych
dla obszarów
Zatoka Pucka i Półwysep Helski PLH220032
oraz Zatoka Pucka PLB220005
w ramach Zadania
Opracowanie projektów planów ochrony obszarów
Natura 2000 w rejonie Zatoki Gdaoskiej
i Zalewu Wiślanego
Gdaosk, 24.04.2013r.
Duża płytka zatoka 1160
Monika Michałek
Duża płytka zatoka – 1160
„Duże płytkie zatoki to wcinające się w ląd i oddzielone lądem od otwartego morza i
osłonięte od wpływu falowania akweny o ograniczonym wpływie wód słodkich (w
przeciwieostwie do estuarium). Zbiorowiska roślinne i zwierzęce charakteryzuje duża
różnorodnośd biologiczna. Istotnym wyróżnikiem jest występowanie zbiorowisk trawy
morskiej (Zosteretea) i rdestnic (Potametea)”.
Duża płytka zatoka – 1160
właściwy
Duża płytka zatoka – 1160 – wyniki oceny stanu
niezadawalający
zły
Wskaźnik
Wynik/Ocena
Wskaźniki bioróżnorodności zgodnie z DRSM
U1
Obecność samodzielnych populacji wybranych
gatunków typowych ryb
U1
Obecność typowych gatunków makrofitów
FV
Występowanie szuwaru trzcinowego
U1
Gatunki obce
U1
Stan ekologiczny wód
U2
Zasolenie
FV
Wskaźnik antropogenizacji strefy brzegowej
U1
Stan naturalnego zachowania okresowo
odsłanianych spod wody łach
U1
Szansa zachowania siedliska
U1
Cele
• Identyfikacja czynników, które decydują, że
stan ochrony siedliska jest zły lub
niezadawalający
• Identyfikacja czynników, które potencjalnie
mogą pogorszyd parametry i wskaźniki
siedliska
Grupy zagrożeo
Stan
ekologiczny
• zewnętrzne
• wewnętrzne
• istniejące
• potencjalne
Gatunki
typowe
Grupy
zagrożeo
Integralnośd
siedliska
Bioróżnorodno
śd
Zagrożenia dla stanu ekologicznego wód
Zagrożenie
Cele
Odpady i ścieki/Zanieczyszczenie wód morskich
- z gospodarstw domowych / obiektów
rekreacyjnych
- wyeliminowad lokalne
zanieczyszczenia powodujące
eutrofizację
- odpady przemysłowe
- ze źródeł punktowych
- ze źródeł rozproszonych
- z powodu działalności związanej z
rolnictwem i leśnictwem
- wycieki ropy do morza
- ograniczyd zanieczyszczenia
dopływające ze zlewni
Zagrożenia dla bioróżnorodności
Zagrożenia potencjalne
Szlaki żeglugowe, porty i konstrukcje morskie*
- obszary portowe
poszerzenie toru wodnego do Kuźnicy
- konstrukcje morskie
budowa falochronu osłonowego w porcie rybackim,
utworzenie ośrodka portowego w Pucku;
projekt posadowienia sztucznych wysp typu Reef
Ball;
hotele na wodzie (etap koncepcji); budowa mariny
jachtowej – Jastarnia
Sieci komunalne i usługowe*
- rurociągi
podmorski gazociąg wysokiego ciśnienia
- kable przesyłowe
podmorski kabel telekomunikacyjny na trasie
Gdynia-Hel
*inwestycje mogące znacząco oddziaływad na obszar muszą podlegad procedurom OOŚ. W przypadku stwierdzenia
negatywnego oddziaływania; ale braku rozwiązao alternatywnych przy spełnieniu przesłanek o nadrzędnym interesie
społecznym, zdrowiem i życiem ludzi oraz bezpieczeostwem publicznym konieczna kompensacja
Cele/działania
Zagrożenie
Rybołówstwo i zbieranie zasobów wodnych
- rybołówstwo czynne
- utrzymać zakaz trałowania
Nielegalne pozyskiwanie /usuwanie fauny morskiej
- kłusownictwo
- wzmocnienie systemu monitoringu
- zaostrzenie kar za nieprzestrzeganie zakazów
Nadwyżka energii
- zanieczyszczenie hałasem
- uporządkowanie i ukierunkowanie uprawiania
sportów motorowych
- zakaz używania łodzi motorowych poza
wyznaczonymi torami
Inne formy zanieczyszczenia
- gatunki zaborcze (nierodzime)
- zapobieganie niezamierzonym introdukcjom i
monitorowanie (np. wody balastowe)
Sporty i różne formy czynnego wypoczynku rekreacji, uprawiane w plenerze
- motorowe sporty wodne
- uporządkowanie i ukierunkowanie uprawiania
sportów motorowych
- zakaz używania łodzi motorowych poza
wyznaczonymi torami
Zagrożenia dla integralności siedliska (w
strefie przybrzeżnej i Ryfie Mew)
Zagrożenie
Cele/działania
Zmniejszenie lub utrata określonych cech siedliska
- niszczenie szuwaru trzcinowego
- odtworzenie szuwaru w miejscach jego historycznego
występowania
- zachowanie istniejących zwartych płatów roślin
wynurzonych
- antropopresja w rejonie piaszczystych
łach (Rybitwia Mielizna, łachy przy
ujściu Redy)
- zakaz działań inwestycyjnych, trwale
przekształcających dno za wyjątkiem utrzymania
istniejących torów wodnych
- zakaz niszczenia łach
Infrastruktura sportowa i rekreacyjna
- kempingi i karawaningi
- lokalizacja obiektów w odległości nie mniejszej niż 50
m od brzegu
- zakaz podnoszenia rzędnych terenu
- monitorowanie nielegalnej zabudowy i zgłaszanie
nieprawidłowości właściwym organom
- określenie i zachowanie pojemności turystycznej (150
liczba osób/ha?)
Zagrożenie
Cele/działania
Sporty i różne formy czynnego wypoczynku rekreacji, uprawiane w plenerze
- turystyka piesza, jazda konna i jazda
na pojazdach niezmotoryzowanych
- określenie pojemności turystycznej dla PH; ruch
samochodowy ograniczony (ludność lokalna,
służby); rozwój komunikacji publicznej
- pojazdy zmotoryzowane
- wprowadzenie „systemu monitoringu” - osób
patrolujących strefę brzegową w sezonie letnim;
- zaostrzenie kar za nieprzestrzeganie zakazów
Inna ingerencja i zakłócenia powodowane przez działalność człowieka
- niewłaściwie realizowane działania
ochronne lub ich brak
- zachowanie naturalnych procesów brzegowych
wszędzie tam, gdzie to możliwe
Zagrożenia dla gatunków typowych – ryby i
makrofity
Zagrożenie
Cele/działania
Inne problematyczne zaborcze gatunki i geny
- wprowadzanie materiału genetycznego,
organizmy modyfikowane genetycznie
(zarybianie)
- niewprowadzanie obcego materiału
genetycznego
- niewprowadzanie gatunków nietypowych
dla siedliska
Inne zmiany ekosystemu
- zmniejszenie lub utrata określonych cech
siedliska (degradacja łąk podwodnych, tarlisk)
- rekultywacja wyrobisk poczerpanych
- odtworzenie tarlisk przy Płutnicy
- poprawa stanu ekologicznego wód
Estuaria (ujścia rzek) 1130
Jacek Nowacki, Radosław Opioła
Zasięg siedliska Estuarium (ujście Redy i Zagórskiej Strugi)
Za granicę siedliska przyjęto od strony lądu granicę średniego zasięgu
oddziaływania wód morskich w nurcie rzeki oraz od strony morza obrys, najdalej
wysuniętych oraz wzdłuż brzegu morskiego, elementów morfologicznych
budowanych przez materiał sedymentacyjny nanoszony przez rzekę. Ze względu
na to, że oddziaływanie wód morskich w delcie Redy i Zagórskiej Strugi wykracza
poza koryto rzeki zasięg siedliska poszerzono o tereny przyległe (obszar Rezerwatu
Beka).
http://geografia.ug.edu.pl/kat/hydro/ciekinadmorskie/
Stan siedliska Estuarium (ujście Redy i Zagórskiej Strugi)
Parametr/Wskaźnik
Ocena
Powierzchnia siedliska
FV
Struktura i funkcja
Charakterystyka przepływu
FV
Charakter i modyfikacja brzegów
FV
Zabudowa techniczna
FV
Wskaźnik antropogenizacji strefy brzegowej w
bezpośrednim sąsiedztwie ujścia
FV
Stan naturalnego zachowania
odsłanianych spod wody łach
FV
okresowo
Właściwy - FV
Szansa zachowania siedliska
FV
Ocena globalna
FV
Niezadawalający – U1
Zły - U2
Charakterystyka i zagrożenia siedliska Estuarium
(ujście Redy i Zagórskiej Strugi)
•
•
•
•
•
•
Charakterystyka:
Brzegi ujściowych odcinków rzek naturalne, nieuregulowane i niezabudowane.
Brzegi koryt pokryte roślinnością.
Koryta obwałowane, pozbawione sztucznych umocnieo.
Dna piaszczyste.
Ujścia rzek na terenie Rezerwatu BEKA.
Pompownie polderu Mrzezino (1,1 km od ujścia Redy) i polderu
Rekowo (1,0 km od ujścia Zagórskiej Strugi).
Zagrożenia siedliska
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Odpady i ścieki, w tym: nawożenie piasku na
wybrzeże/zasilanie plaż.
Rybołówstwo i zbieranie zasobów wodnych.
Nielegalne pozyskiwanie / usuwanie fauny morskiej,
w tym kłusownictwo.
Sporty i różne formy czynnego wypoczynku, rekreacji,
uprawiane w plenerze, w tym: motorowe sporty
wodne.
Inne ingerencje i zakłócenia powodowane przez
działalnośd człowieka.
Zanieczyszczenia wód powierzchniowych
(limnicznych, lądowych, morskich i słonawych).
Zanieczyszczenie wód morskich.
Zanieczyszczenie gleby i odpady stałe (z wyłączeniem
zrzutów).
Spowodowane przez człowieka zmiany stosunków
wodnych.
Abiotyczne (powolne) procesy naturalne .
Wybrane zagrożenia siedliska Estuarium
(ujście Redy i Zagórskiej Strugi)
1. Odpady i ścieki:
– nawożenie piasku na wybrzeże/zasilanie plaż.
2. Spowodowane przez człowieka zmiany stosunków wodnych:
–
–
–
–
Zasypywanie terenu, melioracje i osuszanie;
Zalewanie – modyfikacja;
Pobór wód powierzchniowych;
Tamy, wały, sztuczne plaże (prace związane z obroną przed aktywnością morza i
ochroną wybrzeży, groble oraz tamy i ochrona przeciwpowodziowa w
śródlądowych systemach wodnych).
3. Abiotyczne (powolne) procesy naturalne:
–
–
–
–
Erozja;
Zamulanie;
Wyschnięcie;
Zatopienie.
Ssaki morskie
Michał Olenycz, Magdalena Błeoska
Ssaki morskie – przedmioty ochrony
w obszarze Zatoka Pucka i Półwysep Helski (PLH 220032)
natura2000.eea.europa.eu
Ssaki morskie – przedmioty ochrony
w obszarze Zatoka Pucka i Półwysep Helski (PLH 220032)
Foka szara
waddenwebsite.nl
Morświn
waddenwebsite.nl
natura2000.eea.europa.eu
Wyniki inwentaryzacji
Badania inwentaryzacyjne ssaków morskich były prowadzone w trakcie liczeo
ptaków
Okres obserwacji:
• marzec – październik 2011 r.
• lipiec – październik 2012 r.
Wyniki:
 brak rejestracji foki szarej i morświna,
 pojedyncza rejestracja foki pospolitej w odległości 500 m od Rzucewa
(14.08.2011 r.).
waddenwebsite.nl
Ocena stanu ochrony foki szarej
Założenia monitoringu
 monitoring prowadzony wspólnie dla trzech obszarów Natura 2000
zlokalizowanych w rejonie Zatoki Gdaoskiej: Zatoka Pucka i Półwysep Helski,
Ostoja w Ujściu Wisły, Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana;
 fotografia lotnicza – serie geotagowanych zdjęd linii brzegowej w granicach
ww. obszarów, wykonywane z ustalonej wysokości i w rozdzielczości
umożliwiającej rzetelną analizę zapisanego obrazu;
 zwiady lotnicze wykonywane w ciągu jednego dnia, w odstępach
tygodniowych przez cały rok.
Ocena stanu wyjściowego i stanu ochrony morświna
Założenia badao poprzedzających monitoring:
- cel: określenie stanu wyjściowego oraz ocena istotności obszaru dla
morświna,
- czas badao: trzy lata,
- metoda: rozmieszczenie detektorów C-POD na granicy obszaru PLH
wzdłuż dwóch linii. Dodatkowe detektory w rejonie Głębinki oraz
przejścia kuźnickiego w celu zbadania wędrówek morświna z Zatoki
Puckiej zewnętrznej do Zalewu Puckiego.
Monitoring:
- sposób, metoda, częstotliwośd, zakres obserwacji i rejestracji zostaną
opracowane na podstawie wyników badao poprzedzających.
Foka szara i morświn – zagrożenia
Rolnictwo i
rybołówstwo
Procesy
naturalne
Transport
Ssaki
morskie
Zanieczyszczenia
Urbanizacja
Ingerencja
i zakłócenia
Foka szara – zagrożenia
Zagrożenia
Proponowane działania ochronne
Rolnictwo i rybołówstwo
A07 Stosowanie biocydów, hormonów i
substancji chemicznych
F02.01.02 Połowy siecią (w tym pławnice)
Zakaz lub czasowe/rejonowe ograniczenie stosowania
pławnic w obszarze i w jego rejonie
Transport i sieci komunikacyjne
D03.02.02 Promowe szlaki pasażerskie
(szybkie)
Monitorowanie intensywności tego typu żeglugi (liczba
jednostek promów, prędkości ich pływania)
D05 Usprawniony dostęp do obszaru
Ograniczenie wystawiania sieci rybackich u wejścia i w
obszarze w celu zniesienia sztucznej blokady
utrudniającej dostęp do obszaru i przemieszczanie się w
jego obrębie
Urbanizacja, budownictwo mieszkaniowe i handlowe
E03.04.01 Nawożenie piasku na
wybrzeże/zasilanie plaż
Okresowe zakazane na odcinkach brzegu
odwiedzanych regularnie przez foki (szczególnie w
okresie linienia i rozrodu)
Foka szara – zagrożenia
Zagrożenia
Proponowane działania ochronne
Ingerencja i zakłócenia powodowane przez działalność człowieka
G01.01.01 Motorowe sporty wodne
Zakaz używania szybkich łodzi i pontonów
motorowych oraz skuterów wodnych
G01.03.02 Rajdowe kierowanie pojazdami
zmotoryzowanymi
Zakaz wjazdu pojazdów zmotoryzowanych na plaże
G02.08 Kempingi i karawaningi
Zakaz budowy nowych kempingów i rozbudowy
istniejących w miejscach regularnego występowania
fok
G01.02 Turystyka piesza, jazda konna i jazda na
pojazdach niezmotoryzowanych
Zakaz uprawiania turystyki pieszej, jazdy konnej i
jazdy na pojazdach niezmotoryzowanych na dzikich
plażech, piaszczystych łachach w ujściu rzek, Ryfie
Mew – stanowiących miejsce odpoczynku, rozrodu i
linienia fok
G05.01 Wydeptywanie, nadmierne użytkowanie
Zakaz wstępu na dzikie plaże, piaszczyste łachy w
ujściu rzek, Ryfie Mew – stanowiących miejsce
odpoczynku, rozrodu i lininia fok
G05.11 Śmierć lub uraz w wyniku kolizji
Zakaz używania szybkich łodzi i pontonów
motorowych oraz skuterów wodnych
Foka szara – zagrożenia
Zagrożenia
Proponowane działania ochronne
Zanieczyszczenia
H01.01 Zanieczyszczenie wód powierzchniowych z zakładów
przemysłowych
H01.03 Inne zanieczyszczenie wód powierzchniowych ze źródeł
punktowych
H01.05 Rozproszone zanieczyszczenie wód powierzchniowych
z powodu działalności związanej z rolnictwem i leśnictwem
H01.08 Rozproszone zanieczyszczenie wód powierzchniowych
z powodu ścieków z gospodarstw domowych
H03.03 Makrozanieczyszczenie morza (np. torebki foliowe,
styropian)
H06.01.01 Zanieczyszczenie hałasem ze źródeł punktowych lub
występujące nieregularnie
H06.01.02 Zanieczyszczenie hałasem ze źródeł rozproszonych
lub występujące trwale
Nakaz wykonywania oceny oddziaływania
generowanego hałasu dla planowanych o obszarach
morskich przedsięwzięć
Biotyczne i abiotyczne procesy naturalne (z wyłączeniem katastrof naturalnych)
K03.02 Pasożytnictwo
K03.03 Zawleczenie choroby (patogeny mikrobowe)
Zagrożenia naturalne o nasilonym działaniu w
przypadku zatrucia związkami chemicznymi (trwałe
zanieczyszczenia organiczne, metale ciężkie) i
metalami ciężkimi i ich związkami (np. ołów, rtęć,
metylortęć).
Morświn – zagrożenia
Zagrożenia
Proponowane działania ochronne
Rolnictwo i rybołówstwo
A07 Stosowanie biocydów, hormonów i substancji
chemicznych
F02.01.02 Połowy siecią (w tym pławnice)
Zakaz lub czasowe/rejonowe ograniczenie
stosowania pławnic w obszarze i w jego rejonie
Transport i sieci komunikacyjne
D03.02.02 Promowe szlaki pasażerskie (szybkie)
Monitorowanie intensywności tego typu żeglugi
(liczba jednostek promów, prędkości ich
pływania)
D05 Usprawniony dostęp do obszaru
Ograniczenie wystawiania sieci rybackich u
wejścia i w obszarze w celu zniesienia sztucznej
blokady utrudniającej dostęp do obszaru i
przemieszczanie się w jego obrębie
Ingerencja i zakłócenia powodowane przez działalność człowieka
G01.01.01 Motorowe sporty wodne
Zakaz używania szybkich łodzi i pontonów
motorowych oraz skuterów wodnych
G05.11 Śmierć lub uraz w wyniku kolizji
Zakaz używania szybkich łodzi i pontonów
motorowych oraz skuterów wodnych
Morświn – zagrożenia
Zagrożenia
Proponowane działania ochronne
Zanieczyszczenia
H01.01 Zanieczyszczenie wód powierzchniowych z zakładów
przemysłowych
H01.03 Inne zanieczyszczenie wód powierzchniowych ze źródeł
punktowych
H01.05 Rozproszone zanieczyszczenie wód powierzchniowych
z powodu działalności związanej z rolnictwem i leśnictwem
H01.08 Rozproszone zanieczyszczenie wód powierzchniowych
z powodu ścieków z gospodarstw domowych
H03.03 Makrozanieczyszczenie morza (np. torebki foliowe,
styropian)
H06.01.01 Zanieczyszczenie hałasem ze źródeł punktowych lub
występujące nieregularnie
H06.01.02 Zanieczyszczenie hałasem ze źródeł rozproszonych
lub występujące trwale
Nakaz wykonywania oceny oddziaływania
generowanego hałasu dla planowanych o obszarach
morskich przedsięwzięć
Biotyczne i abiotyczne procesy naturalne (z wyłączeniem katastrof naturalnych)
K03.02 Pasożytnictwo
K03.03 Zawleczenie choroby (patogeny mikrobowe)
Zagrożenia naturalne o nasilonym działaniu w
przypadku zatrucia związkami chemicznymi (trwałe
zanieczyszczenia organiczne, metale ciężkie) i
metalami ciężkimi i ich związkami (np. ołów, rtęć,
metylortęć).
Ryby
Piotr Pieckiel, Tomasz Kuczyoski,
Marek Szulc, Stanisław Dudko
przedmioty ochrony
RYBY
w obszarze
Zatoka Pucka i Półwysep
Helski
minóg rzeczny
minóg rzeczny
Zagrożenia
Sposoby eliminacji
Kłusownictwo
Przeciwdziałanie
kłusownictwu.
Odpady, ścieki
Ścisłe przestrzeganie prawa
dotyczące gospodarowania
odpadami.
Spowodowane przez
człowieka zmiany
stosunków wodnych
Zachowanie drożności
korytarzy migracyjnych.
Zachowanie naturalnego
przebiegu koryta rzecznego
(dopływy tarliskowe).
Odstąpienie od usuwania
osadów dennych.
Zatoka Pucka
Siedliska lądowe i gatunki roślin
Jerzy Solon, Halina Ratyoska,
Patryk Czortek, Ewa Wachowiak,
Barbara Waldon-Rudzionek,
Andrzej Horbacz
Siedliska lądowe
Siedliska wymienione w SDF
Kod
1210
1230
1330
2110
2120
2130
2140
Reprezentaty
wność wg
Siedlisko wymienione w SDF
SDF
C
Kidzina na brzegu morskim
B
Klify na wybrzeżu Bałtyku
Solniska nadmorskie (Glauco-Puccinietalia
A
część-zbiorowiska nadmorskie)
B
Inicjalne stadia nadmorskich wydm białych
Nadmorskie wydmy białe (ElymoB
Ammophiletum)
A
Nadmorskie wydmy szare
Nadmorskie wrzosowiska bażynowe
D
(Empetrion nigri)
2160 Nadmorskie wydmy z zaroślami rokitnika
wydmy z zaroślami wierzby
2170 Nadmorskie
piaskowej
i nizinne torfowiska zasadowe o
7230 Górskie
charakterze młak, turzycowisk i mechowisk
mieszane i bory na wydmach
2180 Lasy
nadmorskich
6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion)
9110 Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion)
9160 Grąd subatlantycki (Stellario-Carpinetum)
Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi91D0 Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosiPinetum)
Proponowana zmiana
C
A
D
A
B
A
B
D
D
C
Albo D albo należy się zastanowić
czy jest to siedlisko samodzielne,
czy raczej powinno wejść w obręb
wydmy białej i szarej jako podtyp
z udziałem wierzby
Siedliska lądowe
Siedliska nie wymienione w SDF
Kod
Siedlisko przyrodnicze
Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe
(Salicetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy
91E0 źródliskowe)
Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe Ficario91F0 Ulmetum
Proponowana
reprezentatywność
D
D
Suche wrzosowiska (Calluno-Genistion, Pohlio4030 Callunion, Calluno-Arctostaphylion)
C
6230 Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion)
D
Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i
6430 ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium)
Ekstensywnie użytkowane niżowe łąki świeże
6510 (Arrhenatherion)
2190 Wilgotne zagłębienia międzywydmowe
Żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion,
9130 Galio odorati-Fagenion)
C
D
C
D
Siedliska lądowe
Zbiorcza ocena zachowania lądowych siedlisk przyrodniczych
Powierzchnia Ogólnie struktura i funkcje
Siedlisko
FV
U1
U2
(ha)
1210
2.1
2.1
1230
15.4
15.4
1330-1
59.7
2.7
52.7
4.3
1330-2
37.0
33.3
3.7
2110
4.9
4.9
2120
122.3
122.3
2130
146.8
146.8
2140
1.7
1.7
2160
0.7
0.7
2170
0.6
0.6
2180-1
401.0
401.0
2180-2
1553.0
1553.0
4030
4.9
1.0
3.9
6230
2.1
2.1
6410
10.4
1.3
9.1
6430
1.6
1.6
6510
18.5
18.5
2190
4.3
4.3
7230
4.0
4.0
9110
12.7
12.7
9130
1.5
1.5
9160
143.9
143.9
91D0
72.4
72.4
91E0
20.6
20.6
91F0
1.6
1.6
Razem
2643.7
265.9 2373.5
4.3
Perspektywy ochrony
FV
U1
U2
2.1
15.4
43.5
13.5
2.7
33.1
0.5
3.4
4.9
122.3
146.8
1.7
0.7
0.6
401.0
1553.0
4.9
2.1
10.4
1.6
18.5
4.3
4.0
12.7
1.5
143.9
72.4
20.6
1.6
468.7 2023.5
151.5
Ocena ogólna
FV
U1
2.1
15.4
42.7
15.9
33.3
0.3
4.9
122.3
146.8
1.7
0.7
0.6
401.0
1553.0
4.9
2.1
1.3
9.1
1.6
18.5
4.3
4.0
12.7
1.5
143.9
72.4
20.6
1.6
302.6 2336.6
U2
1.1
3.4
4.5
Siedliska lądowe
Zbiorcza ocena zachowania lądowych siedlisk przyrodniczych
Na powierzchni ostoi zarejestrowano 2643.7 ha powierzchni
zajęte przez lądowe siedliska przyrodnicze, co stanowi ponad
66% powierzchni całej lądowej części ostoi.
W ogólnym ujęciu dominują powierzchnie siedlisk, dla których
strukturę i funkcje, perspektywy ochrony i ocenę ogólną
oceniono jako niezadawalający (U1).
Stan właściwy (FV) dla struktury i funkcji zidentyfikowano na
266 hektarach a dla perspektyw ochrony na 469 hektarach.
W ocenie ogólnej stan właściwy (FV) wystąpił na 303
hektarach, czyli na około 15% powierzchni wszystkich siedlisk
przyrodniczych.
Gatunki roślin
Gatunki wymienione w SDF
Kod
1903
2216
Gatunek wymieniony w
SDF
Lipiennik (Liparis loeselii)
Lnica wonna Linaria loeselii
(Linaria odora)
Reprezentatywność Proponowana zmiana
wg SDF
C
B
A
Gatunki nie wymienione w SDF
Kod
1393
Gatunek
Sierpowiec błyszczący (Drepanocladus
vernicosus)
Proponowana
reprezentatywność
C
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kategorie zagrożeń
Aktualne
Potencjalne
Wewnętrzne AW
PW
Zewnętrzne
PZ
AZ
Adresowanie zagrożeń i przeciwdziałań
a) Do typu siedliska (dotyczy wszystkich płatów)
b) Do części płatów (bez podania lokalizacji)
c) Do konkretnych płatów (z podaniem lokalizacji)
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Nazwa
Zagrożenia
1210 Kidzina na brzegu E03.04.01,
morskim
G05.05
Zagrożenia
Cel działań
Działania
Nawożenie piasku Utrzymanie
na wybrzeże /
warunków dla
zasilanie plaż;
tworzenia się i
Oczyszczanie plaż trwania siedliska
1230 Klify na wybrzeżu brak
brak
Bałtyku
bezpośrednich bezpośrednich
zagrożeń
zagrożeń
(potencjalnie E) (potencjalnie
Urbanizacja,
budownictwo
mieszkaniowe i
handlowe)
6430 Ziołorośla górskie brak zagrożeń brak zagrożeń
(Adenostylion
alliariae) i
ziołorośla
nadrzeczne
(Convolvuletalia
sepium)
Idealnie - całkowity
brak prac
technicznych na
brzegu i brak
oczyszczania plaży.
W praktyce wytypowanie
odcinków plaż bez
zabiegów i
oczyszczania
Utrzymanie
brak działań
naturalnej
bezpośrednich,
dynamiki stoku i pośrednio zbiorowisk na
odpowiednie
stoku i pod
planowanie
stokiem
przestrzenne
Utrzymanie
brak działań
naturalnej
dynamiki
powstawania i
zaniku zbiorowisk
z tej grupy i ich
kompleksów
Uwagi i
propozycje
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Nazwa
Zagrożenia
Zagrożenia
Cel działań
Działania
1330 Solniska nadmorskie A03.03,
Zaniechanie / brak
Utrzymanie i/lub Koszenie co
(GlaucoJ02.01,
koszenia;
poprawa stanu najmniej raz na
Puccinietalia część- J02.04.02, Zasypywanie terenu, ochrony siedlisk dwa (trzy lata);
zbiorowiska
K02.01, H01 melioracje i osuszanie
Monitoring stanu
nadmorskie)
- ogólnie; Brak
hydrologicznego i
zalewania; Zmiana
ewentualne
składu gatunkowego
przeciwdziałania
(sukcesja);
zmianom
Zanieczyszczenie wód
powierzchniowych
(limnicznych,
lądowych, morskich i
słonawych);
2110 Inicjalne stadia
E03.04.01, Nawożenie piasku na Utrzymanie
Brak prac
nadmorskich wydm G01.02,
wybrzeże / zasilanie warunków dla
(bio)technicznych
białych
G05.01
plaż; Turystyka piesza, tworzenia się i
w obrębie wydm,
jazda konna i jazda na trwania siedliska dalsze
pojazdach
oraz
ograniczenie
niezmotoryzowanych; nieprzyspieszanie dostępu
Wydeptywanie,
sukcesji
turystycznego,
nadmierne
usuwanie
użytkowanie
odpadów
antropogenicznych
. W praktyce wytypowanie
odcinków plaż bez
zabiegów
Uwagi i
propozycje
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Nazwa
Zagrożenia
Zagrożenia
Cel działań
Działania
E03.04.01, Nawożenie piasku na Utrzymanie
Brak prac
G01.02,
wybrzeże / zasilanie warunków dla (bio)technicznych w
G05.01, I01 plaż; Turystyka
tworzenia się i obrębie wydm, dalsze
piesza, jazda konna i trwania siedliska ograniczenie dostępu
jazda na pojazdach oraz
turystycznego, usuwanie
niezmotoryzowanych; nieprzyspieszani odpadów
Wydeptywanie,
e sukcesji
antropogenicznych,
nadmierne
kontrola występowania i
użytkowanie;
ewentuale usuwanie
Nierodzime gatunki
gatunków obcych. W
zaborcze
praktyce - wytypowanie
odcinków plaż bez
zabiegów
2130 Nadmorskie
G01.02,
Utrzymanie
Brak prac
wydmy szare
G05.01,
warunków dla (bio)technicznych w
[2140
I01.01,
trwania siedliska obrębie wydm, dalsze
2170] [Nadmorskie
K02.01,
oraz opóźnianie ograniczenie dostępu
wrzosowiska
K02.03
sukcesji
turystycznego, usuwanie
bażynowe
odpadów
(Empetrion nigri);
antropogenicznych,
Nadmorskie
kontrola występowania i
wydmy z zaroślami
ewentuale usuwanie
wierzby piaskowej]
gatunków obcych,
usuwanie rodzimych
gatunków krzewiastych i
drzewiastych
2120 Nadmorskie
wydmy białe
(ElymoAmmophiletum)
Uwagi i
propozycje
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Nazwa
Zagrożenia
Cel działań
Działania
Zanieczyszczenie
Utrzymanie
Ograniczenie dostępu
odpadami po turystach; warunków dla turystycznego, usuwanie
Turystyka piesza, jazda trwania siedliska odpadów
konna i jazda na
oraz opóźnianie antropogenicznych,
pojazdach
sukcesji
kontrola występowania i
niezmotoryzowanych;
ewentuale usuwanie
Wydeptywanie,
gatunków obcych,
nadmierne użytkowanie;
usuwanie rodzimych
Nierodzime gatunki
konkurencyjnych
zaborcze; Zmiana składu
gatunków krzewiastych i
gatunkowego (sukcesja);
drzewiastych
Eutrofizacja (naturalna)
B02,
Gospodarka leśna i
Umożliwienie lub Brak działań lub
D01.01,
plantacyjna i
przyśpieszanie manipulacje składem
G05.01,
użytkowanie lasów i
sukcesji w
gatunkowym
I01.01,
plantacji; Ścieżki, szlaki kierunku dobrze drzewostanu;
K02.03, E piesze, szlaki rowerowe; wykształconego ograniczenie dostępu
Wydeptywanie,
zbiorowiska
turystycznego, usuwanie
nadmierne użytkowanie; leśnego
odpadów
Nierodzime gatunki
(poprawa stanu antropogenicznych,
zaborcze; Eutrofizacja ochrony)
kontrola występowania i
(Nienaturalna);
ewentuale usuwanie
Urbanizacja,
gatunków obcych;
budownictwo
wprowadzenie stref bez
mieszkaniowe i
zabudowy do
handlowe
dokumentów
planistycznych
2160 Nadmorskie wydmy E03.04,
z zaroślami
G01.02,
rokitnika
G05.01,
I01,
K02.01,
K02.03
2180 Lasy mieszane i
bory na wydmach
nadmorskich
Zagrożenia
Uwagi i
propozycje
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Nazwa
Zagrożenia
2190 Wilgotne
E03,
zagłębienia
G05.01,
międzywydmowe J02.01.02,
K02.01,
K02.03,
M01.02
4030 Suche
G01.02,
wrzosowiska
K02.01,
(CallunoJ03.01
Genistion, PohlioCallunion,
CallunoArctostaphylion)
Zagrożenia
Cel działań
Utrzymanie i/lub
Odpady, ścieki;
poprawa stanu
Wydeptywanie,
ochrony siedlisk
nadmierne
użytkowanie;
Osuszanie terenów
morskich, ujściowych,
bagiennych; Zmiana
składu gatunkowego
(sukcesja);
Eutrofizacja
(naturalna); Susze i
zmniejszenie opadów
Turystyka piesza,
Utrzymanie i/lub
jazda konna i jazda poprawa stanu
na pojazdach
ochrony siedlisk
niezmotoryzowanych;
Zmiana składu
gatunkowego
(sukcesja);
Zmniejszenie lub
utrata określonych
cech siedliska
Działania
Brak działań w
roślinności;
ograniczenie dostępu
turystycznego;
usuwanie odpadów
antropogenicznych;
kontrola stosunków
wodnych
Ograniczenie dostępu
turystycznego,
usuwanie odpadów
antropogenicznych,
kontrola
występowania i
ewentuale usuwanie
gatunków obcych,
usuwanie rodzimych
konkurencyjnych
gatunków
krzewiastych i
drzewiastych
Uwagi i
propozycje
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Nazwa
Zagrożenia
6410 Zmiennowilgotne A03.01,
łąki trzęślicowe A03.03,
(Molinion)
A08,
J02.01,
K02.01,
H01
7230 Górskie i nizinne
torfowiska
zasadowe o
charakterze
młak,
turzycowisk i
mechowisk
A03.03,
A08,
J02.01,
K02.01,
H01
Zagrożenia
Cel działań
Intensywne koszenie lub
Utrzymanie i/lub
intensyfikacja; Zaniechanie / poprawa stanu
brak koszenia; Nawożenie ochrony siedlisk
/nawozy sztuczne/;
Zasypywanie terenu,
melioracje i osuszanie ogólnie; Zmiana składu
gatunkowego (sukcesja);
Zanieczyszczenie wód
powierzchniowych
(limnicznych, lądowych,
morskich i słonawych)
Zaniechanie / brak
Utrzymanie i/lub
koszenia; Nawożenie
poprawa stanu
/nawozy sztuczne/;
ochrony siedlisk
Zasypywanie terenu,
melioracje i osuszanie ogólnie; Zmiana składu
gatunkowego (sukcesja);
Zanieczyszczenie wód
powierzchniowych
(limnicznych, lądowych,
morskich i słonawych)
Działania
Koszenie co najmniej
raz na dwa (trzy lata);
Monitoring stanu
hydrologicznego i
ewentualne
przeciwdziałania
zmianom, zakaz
zmiany sposobu i
intensywności
uzytkowania
Koszenie co najmniej
raz na dwa (trzy lata);
Monitoring stanu
hydrologicznego i
ewentualne
przeciwdziałania
zmianom, zakaz
zmiany sposobu i
intensywności
uzytkowania
Uwagi i
propozycje
Siedliska lądowe – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Nazwa
91D0 Bory i lasy bagienne
(Vaccinio uliginosiBetuletum pubescentis,
Vaccinio uliginosiPinetum)
Zagrożenia
E03,
G01.02,
G05.01,
M01.02
Zagrożenia
Cel działań
Odpady, ścieki;
Utrzymanie i/lub
Turystyka piesza, jazda poprawa stanu
konna i jazda na
ochrony siedlisk
pojazdach
niezmotoryzowanych;
Wydeptywanie,
nadmierne
użytkowanie; Susze i
zmniejszenie opadów
Działania
Brak działań w
roślinności;
ograniczenie
dostępu
turystycznego;
usuwanie odpadów
antropogenicznych;
kontrola stosunków
wodnych
Uwagi i
propozycje
Gatunki roślin – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Gatunek
Zagrożenia
2216Lnica wonna I01,
Linaria loeselii K02.01,
(Linaria
K04.01
odora)
Zagrożenia
Nierodzime
gatunki
zaborcze;
Zmiana składu
gatunkowego
(sukcesja);
Konkurencja
Cel działań
Działania
Utrzymanie
populacji i
siedliska w
dobrym stanie
Utrzymanie
mozaikowego
charakteru roślinności
na siedlisku, usuwanie
nadmiernego
zakrzaczenia (światło),
kontrola i ewentualne
usuwanie gatunków
ekspansywnych
(ograniczenie
konkurencji)
Uwagi i
propozycje
Gatunki roślin – zagrożenia i przeciwdziałania
Kod
Gatunek
1903 Lipiennik
(Liparis
loeselii)
1393 Sierpowiec
błyszczący
(Drepanoclad
us vernicosus)
Zagrożenia
A03.03,
A08,
J02.01,
K02.01,
H01
Zagrożenia
Cel działań
Zaniechanie / brak Utrzymanie
koszenia;
i/lub poprawa
Nawożenie
stanu ochrony
/nawozy sztuczne/; populacji i
Zasypywanie
siedlisk
terenu, melioracje i
osuszanie ogólnie; Zmiana
składu
gatunkowego
(sukcesja);
Zanieczyszczenie
wód
powierzchniowych
(limnicznych,
lądowych,
morskich i
słonawych)
Działania
Koszenie co najmniej
raz na dwa (trzy lata);
Monitoring stanu
hydrologicznego i
ewentualne
przeciwdziałania
zmianom, zakaz
zmiany sposobu i
intensywności
uzytkowania
Uwagi i
propozycje
Zwierzęta lądowe
Mateusz Ciechanowski
Inne gatunki zwierząt lądowych i słodkowodnych z Załącznika II Dyrektywy
Siedliskowej
Czego szukano?
Gatunki wymienione w SDF
– przedmioty ochrony
Gatunki podawane
w innych źródłach
Płazy
Ssaki
Kumak nizinny Bombina bombina
Bóbr Castor fiber
Traszka grzebieniasta Triturus
cristatus
Wydra Lutra lutra
Owady
Gatunki możliwe
do stwierdzenia
Ssaki (nietoperze)
Nocek łydkowłosy Myotis dasycneme
Motyle
Czerwooczyk fioletek Lycaena helle
Przeplatka aurinia Euphydras aurinia
Czerwooczyk nieparek Lycaena Ślimaki lądowe
dispar
Poczwarówka jajowa Vertigo moulisiana
Poczwarówka zwężona V. angustior
Chrząszcze
Koziróg dębosz Cerambyx cerdo
Jelonek rogacz Lucanus cervus
Pachnica dębowa Osmoderma barnabita
Pływak szerokobrzeżek Dytiscus latissimus
Kreślinek nizinny Graphoderus bilineatus
Gatunki wymienione w SDF – przedmioty ochrony
Nie potwierdzono występowania
w obszarze – wpis do SDF-u
prawdopodobnie wynikiem pomyłki
Traszka grzebieniasta Triturus cristatus
•W granicach obszaru ubóstwo lub brak
odpowiednich siedlisk
•Proponujemy usunięcie ich z SDF-u obszaru
Kumak nizinny Bombina bombina
Brak występowania gatunku w zbiornikach wodnych na terenie
obszaru potwierdzają też badania Arciszewskiego i in. (2012)
będące kompleksową inwentaryzacją płazów Nadmorskiego
Parku Krajobrazowego
Pozostałe gatunki
Wydra Lutra lutra
Bóbr Castor fiber
Brak istotnych zagrożeo: wystarczy ochrona bierna
Brak istotnych konfliktów z gospodarką człowieka w granicach obszaru
Pozostałe gatunki
Wydra Lutra lutra
Propozycja: umieścid w SDF jako
kolejny przedmiot ochrony obszaru
(ocena C)
Brak istotnych zagrożeo: wystarczy ochrona bierna
Brak istotnych konfliktów z gospodarką człowieka w granicach obszaru
Pozostałe gatunki
Bóbr Castor fiber
Występowanie w obszarze nieistotne:
większośd terytorium jedynej rodziny
poza granicami obszaru. Umieścid w
SDF z oceną D
Brak istotnych zagrożeo: wystarczy ochrona bierna
Brak istotnych konfliktów z gospodarką człowieka w granicach obszaru
Pozostałe gatunki
♂
Czerwooczyk nieparek Lycaena dispar
♀
Pozostałe gatunki
♂
♀
Beka
Mrzezino
Ujście Redy
Czerwooczyk nieparek Lycaena dispar
Propozycja: umieścid w SDF jako
Zagrożenia: sukcesja roślinności na skutek
kolejny przedmiot ochrony obszaru
zaniku tradycyjnej gospodarki
(ocena C)
Wymaga ochrony czynnej – zgodnej z już
prowadzoną w rezerwacie „Beka”, celem
odtworzenia siedlisk ptaków i zachowania
zbiorowisk łąkowych
Ptaki
Włodzimierz Meissner, Szymon Bzoma
Przyłów – nieznana skala i skutki
Oszacowana liczba ptaków
wodnych ginących corocznie
w sieciach rybackich na
zaznaczonych fragmentach
wybrzeża
Publikacje:
Kieś & Tomek (1990):
Kuźnica: 250 ptaków z łodzi
rocznie, 3.750 z 15 łodzi
Stempniewicz (1994): cała
Zatoka Gdaoska: 17.500
ptaków rocznie
(w tym 8.400 lodówek
i 4.000 uhli – obie
zagrożone globalnie wg
IUCN)
Turystyka i permanentna obecnośd ludzi na plażach
w okresie lęgowym (wiosna) i migracji (lato)
plażowanie
Kite-surfing
kajaki
Czy Ryf Mew powtórzy los rewskiego Szpyrku?
W latach 1988 - 1995 obrączkowanych na
Szpyrku było rocznie od 2.500 do 5.100
ptaków siewkowatych (półwysep był
zamknięty dla turystów od połowy lipca do
końca września).
W 1996 r. wydana zgoda na wypożyczalnię
sprzętu wodnego
Foto: Sławomir Michoń
www.kuling.org.pl
W latach 2006-2008 pojedyncze biegusy
rdzawe i szlamniki żerują na plaży w Rewie.
Na Szpyrku otwartym dla turystów – ptaków
tych nie ma – co oznacza utratę ważnego
żerowiska nad Zatoką Gdańską
Czy Ryf Mew powtórzy los rewskiego Szpyrku?
Już dziś w
pogodne dni
ptaki są
całkowicie
wypłaszane
z Ryfu Mew
Rezerwat Mechelioskie Łąki
Problem:
• Brak lęgów na wydmowej części rezerwatu sąsiadującej
z plażą, brak możliwości lęgów na plażach
• Zdjęcia z długiego weekendu majowego – szczyt sezonu lęgowego!
Port w Gdaosku – czyli jaki zrównoważony rozwój
Gniazduje (w 2011 r.):
100% rybitw rzecznych
100% rybitw białoczelnych
60% sieweczek obrożnych
50% nurogęsi
16% mew srebrzystych
11% oharów
Tylko cztery gatunki będące celami ochrony (jako lęgowe) nie gniazdują w
porcie północnym.
Łatwość zarządzania, brak negatywnych czynników występujących na
pozostałym obszarze (port jest lepiej pilnowany niż jakikolwiek rezerwat)
ale
Port będzie się rozwijał i dla części gatunków będzie miało to negatywne
konsekwencje.
Port w Gdaosku – czyli jaki zrównoważony rozwój