spis treśœci - e
Transkrypt
spis treśœci - e
NR 11/16 MARCA 2014 Ukraina Polska CZTERDZIESTOLATKI U WŁADZY Arsenij Jaceniuk rozmawia z Agnieszką Burzyńską, Kijów, 5 marca Polska WOJSKO DO RAPORTU NATURALNOŚĆ WRACA DO ŁASK Żołnierze 18. Bielskiego Batalionu Desantowo-Szturmowego rzucają granatami Celebryci XL POLSKIE GWIAZDY skutecznie udowadniają, że kilka kilogramów więcej to nie tragedia. Ich bunt przeciwko dyktaturze chudzielców zaczyna przynosić efekty. PAULINA SOCHA-JAKUBOWSKA Ukraina jak Majdan Specjalnie dla „Wprost”: Arsenij Jaceniuk, Ołeh Tiahnybok i Andrij Parubij – mężczyźni po czterdziestce, którzy niedawno stali na czele ukraińskiego protestu, a dziś przejęli odpowiedzialność za kraj. ZMIANY NA PLUS Wojna polsko-ruska pod flagą amerykańską AGNIESZKA BURZYŃSKA, Kijów ZDJĘCIA: BARTLOMIEJ BARCZYK/AGENCJA GAZETA Po kilku dniach walki zostałaby nam TYLKO LEŚNA partyzantka – tak o konfrontacji naszej armii z Rosją mówią doświadczeni dowódcy. 15 22 Polska SPADKOBIERCY Świat Jaki ojciec, taki syn im łatwiej, gdy pójdą przetartą ścieżką kariery. IZABELA SMOLIŃSKA KATARZYNA ŚWIERCZYŃSKA K ZDJĘCIE: STUDIO 69 Jaki ojciec, taki syn – synowie sławnych ojców nie szukają własnej drogi. Czują, że będzie im łatwiej, gdy pójdą przetartą ścieżką kariery demonstrantów są oskarżani m.in. funkcjonariusze służb specjalnych. Tak jak ukraiński rząd posiłkował się oddziałami tituszek – bojówek formowanych z członków kibolskich stowarzyszeń – tak rząd Wenezueli ma do pomocy colectivos, agresywne grupy formowane za czasów Hugo Cháveza w najbiedniejszych dzielnicach Caracas do obrony jego boliwariańskiej rewolucji. Podobnie jak w Kijowie demonstranci w Wenezueli mają jeden zasadniczy postulat: domagają się natychmiastowego ustąpienia prezydenta. Nicolás Maduro przyszedł do władzy ledwie rok temu, po tym jak Chávez przegrał walkę z rakiem. To nie koniec podobieństw. Na kijowskim Majdanie starły się interesy i wartości Zachodu z rosyjskimi. Rewolta wenezuelska też ma swoich zewnętrznych aktorów: USA i Kubę. Stetryczała gospodarska komunistycznej Kuby trwa tylko dzięki pomocy z Caracas. Hawana ofiarowała Wenezuelczykom 30 tys. swoich medyków w zamian za paliwo do kubańskiego przemysłu i transportu. Program „Lekarze za ropę” stanowi 40 proc. kubańskiej wymiany handlowej. „Financial Times” wylicza, że odcięcie wenezuelskiej kroplówki zmniejszyłoby kubański PKB o 8 proc. i jeszcze bardziej zubożyło społeczeństwo. Po upadku ZSRR Kuba ledwie utrzymała się na nogach, dziś średnia pensja jest trzy razy niższa niż w 1989 r. Dlatego bracia Castro zrobią wszystko, żeby zachować status quo w Wenezueli. Zdyscyplinowani i świetnie wyszkoleni kubańscy bezpieczniacy są bliskimi doradcami Maduro; mało kto ma wątpliwości, że w obecnym kryzysie odgrywają ważną rolę. Z kolei Amerykanie wspierają wielki kapitał, którego wpływy po dojściu Cháveza do władzy w 1998 r. zostały mocno okrojone. Znaczenia kraju nie można przecenić, zważywszy, że jest czwarty na liście eksporterów ropy do USA. Przed boliwariańską rewolucją Amerykanie nie musieli się bać o to źródło nafty, bo Wenezuela była jednym z ich sojuszników w Ameryce Łacińskiej. Chávez uruchomił nową lewicową antyamerykańską falę na kontynencie. W 2002 r. CIA brało udział w nieudanej próbie odsunięcia go od władzy. Dziś pod adresem Jankesów znów padają oskarżenia o finansowanie opozycji i podburzanie antyrządowych nastrojów. miss stanu Carabobo, lokalna celebrytka w mieście Valencia na północy kraju. Dostała kulę w głowę. Motocykliści dowieźli ją żywą do szpitala, ale nie udało się jej uratować. JAK UKRAINA Pierwsze podobieństwo: na ulicach giną ludzie, do dziś co najmniej 17 osób. Carmona była piątą ofiarą starć. Zginęła 19 lutego, dzień po tym, gdy Berkut dokonał pierwszego szturmu na kijowski Majdan. Tak jak w Kijowie, w Caracas i innych zbuntowanych miastach Wenezueli o strzelanie do nieuzbrojonych 16 marca 2014 | wprost 69 68 68 Biedni przeciw bogatym – po drugiej stronie Atlantyku też trwa rewolucja. Jednocześnie do ukraińskiej podobna i zupełnie od niej różna Skaner 20 Prezydent Tusk – kulisy kryzysu ukraińskiego NR 11 CENA 5,90 ZŁ (w tym 8% VAT) 26 Zawiodłem, jest mi wstyd 110-16 0-16 marca 2014 NR INDEKSU 38190X NAKŁAD 121 000 EGZ. CANADA – CAD 5,25 EUGIW – EUR 2,95 UNITED KINGDOM – £ 2,83 USA – $ 5,25 – rozmowa z Jackiem Protasiewiczem 30 Poszukując świętego Bun nt przeciw dyktatur rze chud ud dzielców z zi ów www.wprost.pl – rozmowa z ks. Sławomirem Oderem 34 Mężowie swoich żon – kiedy Pełne bieżące wydanie „Wprost” pobierz na swój iPhone, iPad (App Store) oraz na urządzenia z systemem Android (Google Play) PROJEKT OKŁADKI: KAROL KINAL ZDJĘCIE NA OKŁADCE: GLINKA AGENCY (2), TEODOR KLEPCZYŃSKI/NEWSPIX, EDDIE ADAMS/CORBIS, FACE TO FACE/REPORTER, 123RF JAK MEDALE OZŁOCIŁY KAMILA STOCHA (TYS. ZŁ) 400 700 Tyle wynosiła wartość marketingowa Kamila Stocha przed igrzyskami w Soczi iedy Kamil Stoch zdobywał swój pierwszy medal na igrzyskach w Soczi, w biurze Moniki Łagockiej, zamiast wznosić toasty, wszyscy ruszyli do komputerów i zaczęli gorączkowe podliczanie. Analizowano, ile razy nazwisko Stocha pojawiło się w artykułach prasowych, ile razy o nim wspomniano w telewizji, ilu nowych fanów zdobył na Facebooku. Chodziło o oszacowanie kwoty, jaką reklamodawca musiałby wyłożyć na zorganizowanie tak wielkiego szumu w mediach. – Przed Soczi wartość reklamowa Stocha wynosiła maksymalnie 400 tys. zł. Po zdobyciu złotego medalu wzrosła do 700 tys. zł – mówi Łagocka z agencji marketingu sportowego Kiwisport. Tyle musiałaby przelać na konto skoczka firma, która chciałaby zorganizować dużą kampanię marketingową z jego udziałem. – Chętni na pewno już się ustawiają w kolejce – mówi Konrad Pudło z wrocławskiej firmy Pentagon Research zajmującej się od lat wyceną marketingową sportowców. Według najnowszego raportu grupy doradczej Deloitte wartość sponsoringu sportowego wzrosła w Polsce w ciągu kilkunastu lat o rekordowe 1306 proc., dobijając w 2012 r. do 2,5 mld zł. Wzrostów można się spodziewać w kolejnych latach, bo sponsoring sportu w Polsce to dziś jeden z najlepszych sposobów na dotarcie do klienta. Taką kwotę trzeba wyłożyć na kampanię reklamową ze skoczykiem po zdobyciu przez niego złota K jeżdżają w cień, słońce dotyka już tylko jej ciemnych, opadających nad asfaltem włosów. Ma na sobie popielate dżinsy, tenisówki i białą bluzkę; przez pierś przewieszoną brązową torebkę. Leży w ramionach chłopaka siedzącego na motorze, drugi mężczyzna pochyla się nad kierownicą. To najsłynniejsze zdjęcie z wenezuelskiej rewolty. Podbiło Facebooka, Twittera i największe media świata. Dziewczyna umierająca na motorze to Genesis Carmona, 22-letnia studentka, 6 GR GRUBASKI, RUBAS SKI, KI A LE LASKI LASK KI ALE JAK SIĘ ROBI INTERES NA SPORTOWCACH Drużyna sponsora TRWA REWOLUCJA. Jednocześnie do ukraińskiej podobna i zupełnie od niej różna. 61 JAN PAWEŁ II KULISY KANONIZACJI PREMIER UKRAINY SPECJALNIE DL DLA „WPROST” 42 SZYMON KRAWIEC MACIEJ JARKOWIEC JAK DŁUGO MOŻE SIĘ BRONIĆ Ć POLSKA Celebryci XL – gwiazdy udowadniają, że kilka kilogramów więcej to nie tragedia. Ich bunt przeciwko dyktaturze chudzielców zaczyna przynosić efekty Nieważne, czy przegrywają, czy wracają z medalem. Sportowcy stali się dla biznesu MASZYNKAMI DO ZARABIANIA pieniędzy. On chyba w ogóle mnie nie pytał o zdanie, czy być aktorem, czy nie. Po prostu wszedł i sięgnął po tę profesję jak po swoją w twoim telefonie 43 Biznes Uniwersytety od lat są najbardziej zagorzałymi wrogami chavistów Po drugiej stronie Atlantyku też że lepiej iść przetartą ścieżką ze wsparciem za plecami, niż się usamodzielnić, ale ryzykować porażkę. Aktor Bartosz Opania przez lata pracował razem ze swoim ojcem Marianem w warszawskim Teatrze Ateneum. Długo też grali razem na planie jednego z telewizyjnych seriali. Podobnie Jerzy i Maciej Stuhrowie. Mimo że Maciej początkowo próbował uciekać od aktorstwa i szukał sobie miejsca na wydziale psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, ostatecznie jednak poszedł W 60 42 REWOLTA W WENEZUELI Biedni przeciw bogatym Maciej i Jerzy Stuhrowie. Syn i ojciec SYNOWIE SŁAWNYCH OJCÓW nie szukają własnej drogi. Czują, że będzie ilka dni temu media obiegła wiadomość, że 16-letni Roch, syn Kayah i producenta Rinke Rooyensa, będzie pracować na planie „Tańca z gwiazdami”. Tajniki zawodu będzie poznawać pod okiem ojca. Wyliczono, że gimnazjalista może zarobić nawet 6 tys. zł miesięcznie. – On sobie dorobi, nauczy się, a przy okazji przynajmniej wiem, gdzie jest i co robi – mówi ojciec. To model bardzo różniący się od tego, co się praktykuje na Zachodzie. Tam nawet syn milionera musi zacząć od podstaw, od zwykłego parzenia kawy i sprzątania. Uważa się, że dzięki temu się uczy, poznaje rodzinną firmę od podszewki. – U nas nad dzieckiem roztacza się parasol ochronny, daje się wygodną posadę i sporą pensję, zapewniając pełen komfort – mówi Anna Jupowicz-Ginalska, medioznawca z Uniwersytetu Warszawskiego. Wszędzie działa jednak podobny mechanizm: synowie znanych ojców, nawet jeśli się buntują przeciwko ojcom, potem idą w ich ślady. Najwyraźniej działa kalkulacja, 21 16 marca 2014 | wprost Wojna polsko-ruska pod flagą amerykańską – po kilku dniach zostałaby nam tylko partyzantka – tak o konfrontacji naszej armii z Rosją mówią dowódcy mężczyzna zostaje w domu 38 Tatarzy nie chcą uciekać – po zawirowaniach na Krymie 46 Bez własnej woli – pułapki ubezwłasnowolnienia 52 Przeprowadzka na drugą stronę – śmierć jako część życia 56 Akcja pod Caritasem – kulisy działalności charytatywnej Kościoła 64 W szponach Esmeraldy – oszukańcza loteria Sponsoring sportowy wzrósł w Polsce w ciągu kilkunastu lat o rekordowe 1306 proc., dobijając w 2012 r. do 2,5 mld zł LIGA REKLAMY – Wysoka blondyna z obfitym biustem, która nalewa do kufla zimne piwko. Myśli pan, że takie reklamy jeszcze kogoś ruszają? 70 proc. telewidzów w zwykłej przerwie reklamowej przełącza kanał albo wychodzi z pokoju – uświadamia mnie Konrad Pudło. – Co innego dyskretne logo ukryte na koszulce piłkarza albo ogromne na bannerze wokół boiska – dodaje. – Taka reklama nie jest nachalna, widz nie czuje się przez nią osaczony, a będąc 78 78 ZDJĘCIE: SHAMIL ZHUMATOV/REUTERS/FORUM 14 20 Ewa Farna przekonuje: Naprawdę nieistotne, czy mam pupę w takim, czy innym rozmiarze. Ważne, że ta pupa ma dobry kształt ZDJĘCIA: 16 marca 2014 | wprost Ukraina jak Majdan – dla „Wprost”: Arsenij Jaceniuk, Ołeh Tiahnybok i Andrij Parubij, politycy, którzy przejęli odpowiedzialność za Ukrainę Joanna Liszowska w sylwestrową noc wystąpiła w body ZDJĘCIE: MIGUEL GUTIERREZ /EPA/PAP 14 ZDJĘCIA: ZDJĘCIA: MICHAŁ MAJEWSKI Farna to przykład celebrytki, która postanowiła się sprzeciwić dyktatowi chudzielców od dawna panującemu w mediach i show-biznesie. Bo od pewnego czasu znane panie plus size zwierają szeregi w walce o akceptację ich figury i rozmiarów ubrań, które noszą. Agata Kaługa, założycielka portalu Prawdziwe Kobiety Mają Krągłości, który promuje kobiece kształty i walczy ze stereotypami korpulentnych pań, uważa, że na naszych oczach dochodzi do mentalnego przełomu. Polska powoli idzie śladem Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, gdzie kształty znanych kobiet w rozmiarze L czy XL nie są powodem do szykan, a bywają wręcz atutem. Przykład? Choćby 14. edycja „Tańca z gwiazdami”, którego producenci zaprosili do udziału dwie nieco pulchniejsze celebrytki: aktorkę Violettę Arlak i dziennikarkę Karolinę Szostak. Agata Kaługa, sama plus size, cieszy się, że ostatnio kobiety coraz częściej pozwalają sobie na luksus bycia sobą. Czują, że nie muszą już gonić za narzucanymi przez świat mody drakońskimi standardami. Nie mają oporów, by na przykład przyjąć propozycję z „Tańca z gwiazdami” albo, tak jak Joanna Liszowska, w czasie koncertu w sylwestrową noc zaprezentować się w body. – W ten sposób udowadniają, że kilka dodatkowych kilogramów to nie życiowa tragedia – mówi. Kaługa twierdzi, że aby funkcjonować we współczesnym show-biznesie, trzeba mieć wyjątkowo silne poczucie własnej wartości. Tylko dzięki niemu można jakoś znieść wszystkie złośliwości typu: „nie chce się jej odchudzać” albo „nie potrafi schudnąć”. Jak przyznaje, niewielu osobom mieści się w głowie to, że nie wszyscy chcą nosić rozmiar zero. – Podejście mediów czy producentów programów rozrywkowych ulega zmianie, choć wciąż sporo w nim chęci do robienia sensacji na siłę i upatrywania w kobietach plus size anomalii. Czekam cierpliwie, aż zaczną być traktowane na równi ze szczupłymi koleżankami – mówi Kaługa. ZDJĘCIE: JORDAN KRZEMIŃSKI/AKPA ubię swoją dupę”. W koszulce z takim napisem sfotografowała się 21-letnia polsko-czeska piosenkarka Ewa Farna. Zdjęcie wrzuciła na Facebooka, natychmiast polubiło je ponad 2 tys. internautów. Farna wrzuciła też do sieci fotografię swojej kolacji złożonej z mięsa wieprzowego ze szparagami, sosem holenderskim i sałatką. Okrasiła ją podpisem: „Tak je polska ciężarówka”. „Ciężarówka” to określenie, które nadali jej dziennikarze jednego z portali, umieszczając zestawienie trzech zdjęć gwiazdy. Na pierwszym Farna prezentuje się w rozmiarze small. Na drugim coraz wyraźniej widać jej ponadprogramowe kilogramy. Na trzecim jest już całkiem okrągła. Zdaniem krytyków wręcz gruba. Sęk w tym, że tak naprawdę Farna gruba nie jest, a niezwykle kobiecej figury mogłoby jej pozazdrościć wiele zakompleksionych pań. L 16 marca 2014 | wprost 79 Drużyna sponsora – nieważne, czy przegrywają, czy wracają z medalem. Sportowcy stali się dla biznesu maszynkami do zarabiania pieniędzy 72 Szwedzi, którzy nienawidzą kobiet – reakcja na feminizm 74 Złoto dyktatorów – majątki despotów 82 Mała bitkatastrofa – wirtualna waluta na zakręcie 84 Prawie dorosła gospodarka – dlaczego polski złoty nieźle się trzyma 86 Rajd w komórkach – nanomedycyna 88 Superman ma dosyć – rozmowa z Janem Jakubem Kolskim 92 Nienasycony apetyt – nowa powieść Leifa GW Perssona 94 Kalejdoskop kulturalny – najlepsze filmy, muzyka, książki 98 Bomba tygodnia Felietony 4 Magdalena Środa 41 Andrzej Saramonowicz 3