Przewodnik - ZSPG Piotrowice
Transkrypt
Przewodnik - ZSPG Piotrowice
Klucze do umysłu Przewodnik Klucze do umysłu czyli jak skutecznie uczyć się języka obcego 1 Klucze do umysłu KLUCZE DO UMYSŁU, CZYLI JAK SKUTECZNIE UCZYĆ SIĘ JĘZYKA OBCEGO Zachęcając Cię do podjęcia nauki języka obcego, chcemy podpowiedzieć Ci, w jaki sposób to robić, by Twoja praca przynosiła jak najlepsze wyniki. Byś możliwie prędko mógł skorzystać z owoców swych wysiłków, doskonale rozumiejąc, mówiąc i pisząc po angielsku, niemiecku, francusku lub w innym języku w każdej życiowej sytuacji. Uczenie się, a zwłaszcza uczenie się języka, może kojarzyć Ci się z nudnym i męczącym wkuwaniem na pamięć. Wiele osób czuje przy tym, że osiągane przez nie rezultaty nie odpowiadają podjętemu trudowi, że pomimo starań postępy są zbyt wolne. I rzeczywiście: wyniki nauki nie zależą tylko od tego, jak bardzo ktoś się stara, ale również od tego, w jaki sposób zabiera się do nauki i z jakich metod korzysta, ucząc się. TWOJE MARZENIE – DOTRZESZ TAM, POD WARUNKIEM, ŻE DOBRZE WIESZ, GDZIE CHCESZ SIĘ ZNALEŹĆ Oczywiście można uczyć się języka, bo wypada znać jakiś język obcy, ale o wiele łatwiej jest, kiedy ma się konkretny i precyzyjnie określony cel. Taki, który łatwo sobie wyobrazić, którego bardzo pragniesz. Na przykład sportowiec znajduje motywację do treningu, myśląc o złotym medalu – upragnionym symbolu zwycięstwa. Taki cel przyciąga swoim blaskiem i pomaga systematycznie ćwiczyć. Dobrze będzie, jeśli ustalisz sobie cel, dla którego zdobycia warto się uczyć i będziesz wyobrażać go sobie często i w jak najbardziej obrazowy sposób, z wszelkimi możliwymi szczegółami. Może to być zdobycie lepszej pracy, zrobienie kariery, wyjazd za granicę, możliwość porozmawiania w języku obcym z konkretną osobą, np. taką, która Ci się podoba – cokolwiek uznasz, że jest dla Ciebie naprawdę ważne i wzbudza w Tobie pozytywne emocje. Jednak Twój cel powinien być przełożony na wyraziste obrazy, które możesz przywoływać w swoim umyśle w stanie relaksu. Jak osiągać ten stan, opowiemy Ci za chwilę. 2 Klucze do umysłu SPOKOJNA GŁOWA UCZY SIĘ LEPIEJ Osiągnięcie odpowiedniej koncentracji podczas przyswajania wiedzy wiąże się ściśle ze stanem odprężenia umysłu. Aby Twoja nauka była efektywna, musisz oddalić od siebie napięcie fizyczne i psychiczne, a jego miejsce powinien zająć stan przyjemnego odprężenia z jednoczesnym oczekiwaniem na osiągnięcie znakomitych rezultatów. Abyś uczył się szybko i trwale zapamiętywał, Twój mózg powinien pracować – jak silnik samochodu – na odpowiednim biegu, albo mówiąc inaczej, powinien być odpowiednio nastrojony – jak radio czy telewizor. Stan umysłu, w którym nauka przynosi najlepsze rezultaty nazywamy stanem ALFA. Wczasie dziennej aktywności Twój umysł działa w stanie beta i zajmuje się tysiącem spraw, przeskakując chaotycznie od jednej do drugiej. Skupiasz się po trosze na wszystkim, a rozbiegane myśli nie sprzyjają koncentracji. Natomiast alfa jest to stan całkowitej relaksacji. Znajdujesz się w nim czasem, kiedy Twoje myśli ulatują, kiedy marzysz, fantazjujesz. To właśnie stan alfa jest najważniejszy w przyspieszeniu procesu uczenia się. W tym właśnie stanie Twój umysł zapamiętuje i rozwiązuje problemy najlepiej. W ciągu dnia są zawsze dwa takie momenty, kiedy znajdujesz się w opisywanym stanie: tuż przed zaśnięciem oraz zaraz po przebudzeniu. Wówczas to twój umysł jest najbardziej chłonny. Oczywiście trudno, żeby uczyć się tylko w tych krótkich chwilach, lecz mimo to nauka poranna i wieczorna, kiedy aktywność Twojego umysłu jest zbliżona do stanu alfa, daje bardzo dobre rezultaty. Istnieje możliwość świadomego wywołania optymalnego stanu relaksacji w trakcie nauki, bez względu na to, kiedy chcesz się uczyć. Przedstawimy Ci jeden z nich. Jeśli masz taką możliwość, to usiądź teraz wygodnie, a postępując według podanej instrukcji, odprężysz się i zrelaksujesz. Jeśli nie – wypróbuj proponowaną metodę przy bardziej sprzyjającej okazji. Trening relaksacyjny powinien odbywać się w warunkach ciszy i spokoju. Pamiętaj, aby zrobić wszystko, by nikt nie przeszkadzał Ci w tym ważnym dla koncentracji i relaksu kwadransie. 3 Klucze do umysłu TRENING RELAKSACYJNY „A teraz weź trzy głębokie oddechy... i znajdź jakiś punkt na suficie... może to być punkt prawdziwy... lub wymyślony... zacznij się w ten punkt wpatrywać... aż do momentu... gdy oczy poczują się zmęczone... i zechcą się zamknąć... i gdy oczy same się zamkną... bez Twojego najmniejszego udziału... weź znów trzy głębokie oddechy... i zacznij wolno liczyć... po cichu, w myśli... od 1 do 7... i w momencie, gdy wypowiesz liczbę siedem... zapadniesz w stan głębokiego odpoczynku... stan, w którym nie będziesz miał... chęci ani ochoty... aby poruszyć ręką czy nogą... gdzie będzie Ci przyjemnie... po prostu tak siedzieć... i pozwolić swoim myślom... zabrać Cię w przeszłość lub przyszłość... do tych momentów... kiedy było Ci dobrze... kiedy czułeś się spokojny i opanowany... pewny siebie i szczęśliwy... pozwól się ponieść tam... i odwiedzić stare miejsca... a gdyby podczas transu... wydarzyło się coś niezwykłego... lub groziło Ci jakieś niebezpieczeństwo... obudzisz się natychmiast... gotowy do działanie i reagowania... w pełni przytomny i obudzony... A teraz... Kiedy zdecydujesz, że przyszła pora na zakończenie transu... Zacznij liczyć od 7 do 1... Wolno i miarowo... I w momencie wypowiedzenia liczby jeden... Otworzysz oczy... Będziesz obudzony i odświeżony... W pełni gotowy do normalnego życia... Będziesz się czuł głęboko zrelaksowany... Z odświeżonym umysłem... Gotowy do działania... I co? Jak się czujesz? 4 Klucze do umysłu Podstawowym celem treningu relaksacyjnego jest wprowadzenie Twojego mózgu w opisany stan alfa oraz rozluźnienie mięśni. Wtedy masz największą szansę na osiągnięcie wysokiej koncentracji. Oczywiście wraz z kolejnymi powtórzeniami Twoje samopoczucie i efekty nauki w stanie relaksu powinny być coraz lepsze. Jeśli będziesz stosował powyższy trening raz w ciągu dnia przez cały miesiąc, wówczas po tym okresie okaże się, że Twoje problemy z uzyskaniem wysokiej koncentracji zdecydowanie zmniejszyły się. Pamiętaj, że: Czas trwania sesji powinien wynosić około 12–15 minut. l Podstawowymi składnikami treningu powinny każdorazowo być: 1. Uspokojenie oddechu 2. Odczuwanie ciężkości 3. Odczuwanie ciepła 4. Przywoływanie do świadomości uspokajającego obrazu, np.: księżyca w pełni, szczytów gór przyprószonych śniegiem, spokojnego jeziora lub morza z rytmicznymi falami. Przywołuj te obrazy z wszystkimi szczegółami. Staraj się poczuć, jak napięcie opuszcza Twoje mięśnie, pozostawiając Cię w przyjemnym stanie odprężenia. Bardzo pomocne w uzyskaniu relaksu jest odnalezienie takiego miejsca w przyrodzie, gdzie możesz uciec od codziennego zgiełku, hałasu i towarzyszących Ci problemów. Odtworzenie tego miejsca z pamięci i przeniesienie się do niego tuż przed kolejną pracą intelektualną przygotuje Cię fizycznie i psychicznie. 5. Powolny powrót do rzeczywistości (powinieneś wykonywać trening w pozycji siedzącej, a nie leżącej, bo grozi to zaśnięciem). l Zanim Twoja koncentracja zdecydowanie poprawi się na skutek systematycznego stosowania treningów relaksacyjnych, zapoznaj się z innymi sposobami radzenia sobie ze znużeniem i zmęczeniem, towarzyszącym Ci podczas nauki. Skorzystaj z nich, a przekonasz się, że działają. 5 Klucze do umysłu Krótko, ale intensywnie Technika ta pozwoli Ci pokonać tzw. odloty – momenty ucieczki myśli od nauki, kiedy np. czytasz i nagle zdajesz sobie sprawę, że od dłuższej chwili myślami jesteś gdzieś daleko. Kiedy podczas nauki Twoje myśli zaczynają zmieniać swój kierunek, jest to sygnał ostrzegawczy – słabnie koncentracja. Każdy z nas może bowiem utrzymać koncentrację na wysokim poziomie przez pewien ograniczony, właściwy dla niego czas. Co zrobić, aby go wydłużyć? Otóż, gdy pojawią się owe niepożądane myśli (najczęściej przyjemne), nie walcz z nimi za wszelką cenę. Wręcz przeciwnie. Zrób sobie krótką, ale intensywną przerwę w trakcie nauki. Przez jakiś czas pozwól płynąć swoim myślom swobodnie, a nawet postaraj się myśleć jeszcze intensywniej. Pamiętaj jednak, że jest to przerwa dla mózgu, nie dla ciała. Nie wstawaj zatem od biurka. Gdy wyczerpiesz temat swoich myśli, powróć do nauki, a wówczas Twój następny „odlot” znacznie się opóźni. „Rzut na taśmę” Metoda jest przeznaczona dla osób zdyscyplinowanych, czyli dla Ciebie. (Jeżeli nie uważasz się za tego rodzaju osobę, spróbuj wykorzystać ją i tak, a wtedy może okazać się... że z twoją dyscypliną nie jest tak najgorzej!). „Rzut na taśmę” służy zwiększeniu ilości przyswojonego materiału w trakcie jednego ciągu nieprzerwanej koncentracji. Jeśli „krótko i intensywnie” przestaje działać i przeszkadzające myśli jednak pojawiają się, jest to właśnie najlepszy moment na zastosowanie „rzutu na taśmę”. Musisz się zachować jak biegacz dobiegający do mety – ostatnie 100 metrów to największa mobilizacja, walka z czasem, a później... upragniona meta. Przed przerwą postaw sobie cel: opanuję jeszcze 10 słówek, a potem tak oczekiwana przerwa. W ten sposób – stawiając sobie mały cel i ustanawiając nagrodę za jego osiągnięcie – zwiększysz ilość wyuczonego materiału oraz swoją motywację do nauki. 6 Klucze do umysłu PROSTE RADY Chcemy Ci jeszcze podsunąć kilka rad dotyczących uczenia się. Niektóre może wydadzą Ci się banalne, ale może właśnie dlatego często nie pamiętamy, by z nich skorzystać. A to, co ważne i przydatne nie musi być przecież skomplikowane. Pij (wodę) Jedz Naucz się systematycznego picia niegazowanej wody mineralnej. Pozwoli to na pozbycie się zatruwających Twój organizm toksyn i dostarczenie odpowiednich soli mineralnych, niezbędnych w procesach zachodzących w Twoim układzie nerwowym. Pewnie wiesz, że składasz się właśnie... głównie z wody? Pij mało, ale często. Jeśli trudno Ci uwierzyć, że warto to robić – wyobraź sobie swój organizm jako akwarium z długo niewymienianą wodą... ...ale pamiętaj, że łacińskie przysłowie mówi: „Plenus venter non studet libenter” – z pełnym brzuchem nie usiłuj się uczyć. Po prostu, żeby skutecznie pracować, musisz dysponować „gotową” energią w postaci odpowiednio stężonego cukru we krwi. Nie da się pracować będąc głodnym, ponieważ wzmaga to senność i zmęczenie, wydłuża czas reakcji, a także – co bardzo ważne – powoduje negatywne emocje. Ludzie, kiedy są bardzo czymś zajęci, często nie uświadamiają sobie swego głodu. Zatem, kiedy jesteś głodny, nie przedłużaj nauki, odkładając posiłek na potem, bo Twoja praca nie będzie efektywna. Nie można również siadać do pracy bezpośrednio po obfitym posiłku, kiedy cały wysiłek Twojego organizmu skupia się na trawieniu pokarmu. Dobrze jest też wytworzyć nawyk spożycia kostki czekolady (dostarcza cukier i magnez) po około pół godziny po głównym posiłku oraz tuż przed pracą. Oddychaj (żuj gumę) Tlen jest absolutnie konieczny – tak do życia, jak i do nauki. Zatem Twój mózg musi być odpowiednio dotleniony. Dlatego zanim siądziesz za biurko, przewietrz pomieszczenie i wykonaj jakieś proste ćwiczenia oddechowe. Pamiętaj, by dbać o dopływ świeżego powietrza podczas całej pracy. Jest jeszcze jeden sposób na dotlenienie Twojego umysłu – żucie gumy (najlepiej bez cukru) pomaga dotlenić mózg bezpośrednio, bo poruszające się szczęki działają na naczynia krwionośne doprowadzające tlen do mózgu jak tłok w strzykawce. 7 Klucze do umysłu Lepiej mało i często niż długo i rzadko To wspaniała, bo przynosząca doskonałe rezultaty zasada, ale też i najczęściej zaniedbywana. Ślad w pamięci jest trwalszy, a odtwarzanie treści szybsze, jeśli uczymy się po trochu. Siedzenie nad książkami i wielogodzinne, monotonne kucie bywa po prostu grą, udawaniem, uciszaniem sumienia. Nie interesuje Cię przecież, czy będziesz się uczyć wystarczająco długo, tylko czy rzeczywiście będziesz coś umieć. Najbystrzejsi uczniowie potrzebują powtórzeń, ponieważ, jak pewnie nie raz się przekonałeś, jednorazowe zrozumienie czegoś nie oznacza, że się to trwale opanowało. Dlatego proponujemy Ci wytwarzanie w sobie nawyków uczenia się w postaci bardzo intensywnych i krótkich sesji o określonym początku i końcu z jasno wytyczonym celem. Np. teraz to przeczytam, teraz tego posłucham, teraz to napiszę... Prócz tego, że będziesz dobrze zapamiętywać, osiąganie małych, ale konkretnych celów sprawi, że łatwo będzie Ci być z siebie zadowolonym. Pomyśl też zawsze o wynagrodzeniu się jakąś drobną przyjemnością – za osiągnięcie celu coś Ci się przecież należy. Stała pora, stałe miejsce To też powszechnie znana prawidłowość. Każda czynność związana z nauką powinna odbywać się w wyznaczonym do tego miejscu, które oczywiście należy odpowiednio przygotować. Miejsce to powinno kojarzyć się z pracą i ze skupieniem. Świetnie jest też wybrać stałą porę siadania do pracy, taką „godzinę zero”, która tylko w rzeczywiście wyjątkowych okolicznościach jest przesuwana. Dzięki temu można uniknąć wewnętrznej walki z pojawiającym się czasem lenistwem, odsunąć od siebie rozterki, czy już siadać do pracy, czy może najpierw np. zobaczyć, co leci w telewizji. 8 Klucze do umysłu UCZ SIĘ SPRYTNIE – JAK ZAPAMIĘTYWAĆ SŁÓWKA Uczenie się słówek rzadko jest ulubionym zajęciem ludzi, którzy próbują opanować obcy język. Nie ma rady – trzeba wyuczyć się ich na pamięć, ale jest to o wiele przyjemniejsze, kiedy wiesz, jak to robić i po pewnym czasie okazuje się, że rzeczywiście z Twojej pamięci możesz odtworzyć prawie wszystko to, co próbowałeś w niej umieścić. Taka satysfakcja, świadomość Twoich postępów, da Ci wiele motywacji i pozytywnej energii do dalszej nauki. Chcemy podsunąć Ci kilka pomysłów, które mogą pomóc zmienić żmudne wkuwanie w skuteczną i przyjemną naukę. Metoda „notowania” słówek Tradycyjna metoda notowania słówek polega na zapisywaniu polskiego znaczenia obok słówka w języku obcym, np. w angielskim: dog – pies star – gwiazda room – pokój Tak wygląda zwykły zeszyt do nauki języka większości z nas. Zapisujemy słowa i ich się uczymy. Jednak przedstawiający coś konkretnego obraz zapamiętujemy o wiele szybciej i trwalej niż tylko abstrakcyjny zapis liter danego słowa. Metoda skojarzeń swobodnych, z którą zaraz się zapoznasz, wykorzystuje możliwości Twojej wyobraźni twórczej. Polega na tworzeniu rysunków odpowiadających znaczeniu przyswajanych słówek oraz skojarzeń. Popatrz na przykład. 9 Klucze do umysłu Tak wyglądają standardowe zapiski słówek: A tak może wyglądać notatka wykonana metodą skojarzeń swobodnych: 10 Klucze do umysłu Jak widzisz, metoda skojarzeń swobodnych jest bardzo prosta i przyjemna. Jej zasada polega na dwóch krokach: rysowaniu znaczeń zapamiętywanych słówek (np. dom, matka, ojciec, dzieci, babcia itp.), l tworzeniu obrazowych skojarzeń do wcześniejszych rysunków (np. dach, ptaki, słońce, lampa, las, ogień itp.). l Nasuwa Ci się pewnie pytanie: jak narysować pojęcia niekonkretne, abstrakcyjne? Odpowiedź jest prosta. użyj wyobraźni, kojarząc wyraz abstrakcyjny z konkretnym obrazem. Czy to możliwe? Spróbuj wyobrazić sobie po kolei podane niżej słowa i wyrażenia: krowa jedząca trawę l małe, bawiące się pieski l tajemniczość l radość l miłość l nienawiść l ból zęba l dobroczynność l dzwoniący telefon l deszcz l powoli upływający czas l ulubiony kolor l Niektóre z powyższych pojęć miały charakter abstrakcyjny. Nie można przecież zobaczyć czasu, bólu czy dobroczynności. Jednak zapewne udało Ci się wyobrazić sobie większość z podanych wyrażeń. Przedstawiłeś je sobie w sposób charakterystyczny tylko dla Ciebie. Deszcz wygląda zawsze jak deszcz – mniej więcej tak samo, a jedyną różnicą może być jego intensywność. Tajemniczością natomiast może być zamaskowana kobieta w czerni, mnich w kapturze, ciemny las z chatką na polanie i wiele innych skojarzeń. Gdy wyobrażamy sobie miłość lub nienawiść, w naszej głowie mogą się pojawić obrazy konkretnych osób, które obdarzamy tymi uczuciami. Powoli upływający czas może kojarzyć się z poczekalnią u dentysty lub lekcją w szkole. Niektóre z powyższych wyobrażeń miały zapewne bardzo osobisty i emocjonalny charakter. Jednak przyznaj, że były to raczej konkretne sytuacje, osoby lub zdarzenia z życia wzięte. Poniżej zamieszczamy dwa tematycznie dobrane zestawy słówek. W wolnej chwili do każdego z możesz sporządzić rysunek, by przećwiczyć metodę skojarzeń swobodnych. 11 Klucze do umysłu Zestaw I – Przedmioty codziennego użytku pieniądze książka gazeta pióro ołówek atrament zeszyt dzbanek woda kapelusz w wszystko coś do – money – book – newspaper – pen – pencil – ink – exercise book – pitcher – water – hat – in – all – something – to papier zabawka zapałka uśmiech stół krzesło krzesło lampa być gdzie z bo dla – paper – toy – match – smile – table – chair – chair – lamp – to be – where – from – because – for słuch smak powonienie czucie łokieć paznokcie żebro krew mózg całować prawy lewy ciemny kość często żołądek serce włosy głos płuca ślina łzy mówić – hearing – taste – smelling – feeling – elbow – nails – rib – blood – brain – to kiss – right – left – dark – bone – often – stomach – heart – hair – voice – lungs – saliva – tears – to speak Zestaw II – Zmysły i części ciała ludzkiego zmysł, rozum część ludzki ciało głowa oko nos ząb zęby język policzek stopa noga szyja stopy warga ucho usta ręka palec kolor imię wzrok – sense – part – human – body – head – eye – nose – tooth – teeth – tongue – cheek – foot – leg – neck – feet – lip – ear – mouth – arm – finger – colour – name – eyesight 12 Klucze do umysłu Poznałeś zatem nowy sposób zapisywania słówek, którego ideą jest zapamiętywanie opierające się na wykorzystaniu symboli i obrazów oraz na swobodnych skojarzeniach. Do tworzenia tego typu notatek nie trzeba posiadać szczególnych zdolności plastycznych. Liczy się tu odrzucenie dotychczasowych, szkolnych nawyków uczenia się, fantazja i kolorowa wyobraźnia! Mnemotechnika Teraz proponujemy Ci, byś zapoznał się z zasadami zapamiętywania obcych słówek, wykorzystując do tego celu mnemotechnikę, czyli zapamiętywanie z wykorzystaniem obrazów. Mnemotechniki to narzędzia stosowane w pracy umysłowej i w życiu codziennym. Efektem ich wykorzystywania jest doskonała pamięć. Techniki te są oparte na naturalnych możliwościach umysłu. Ich podstawową zasadą jest: Wykorzystanie prawidłowego współdziałania półkul mózgowych, z uwzględnieniem półkuli prawej, odpowiadającej m.in. za obraz, wyobraźnię, kolor i emocje. l Nadanie każdej informacji sensu i odwołanie się do swoich osobistych doświadczeń – przez stworzenie własnego, osobistego skojarzenia. l Aby skutecznie zapamiętywać słowa, należy: 1. Zobaczyć zapamiętywaną informację i spróbować „powiększyć” jej obraz w umyśle. 2. W trakcie tworzenia i oglądania obrazu uruchomić pozostałe zmysły, a przede wszystkim włączyć swój dominujący kanał percepcji (wzrokowy, słuchowy lub kinestetyczny). 3. Pamiętać o tym, że pierwsze skojarzenie jest najsilniejsze i nie warto go zmieniać. 13 Klucze do umysłu Zasady stosowania mnemotechniki We wszystkich przykładach opierać się będziemy na języku angielskim, jednak dokładnie te same zasady mają swoje zastosowanie w innych językach. Ponieważ w naszej mnemotechnice chodzi o zapamiętywanie wersji dźwiękowej danego słówka (oraz biorąc pod uwagę fakt, że nie wszyscy umieją czytać znaki fonetyczne języka angielskiego) przy każdym słówku umieszczony jest zapis fonetyczny w standardowej i polskiej wersji. Zaczynamy. Przykład I Spróbujmy zapamiętać wyraz parish [’pærɪʃ] [perysz], oznaczający parafię. parish [’pærɪʃ] [perysz] – parafia Podobnie brzmiącym polskim wyrazem jest Paryż, który najczęściej kojarzymy z wieżą Eiffla. Utwórz zatem silne skojarzenie między Paryżem (wieżą Eiffla) i parafią. Możesz sobie wyobrazić dom parafialny w kształcie wieży Eiffla, znajdujący się przy Twoim miejscu zamieszkania. Równie dobrze to ludzie z Twojej parafii mogli wyjechać na wycieczkę do Paryża i zwiedzić to piękne miasto. Teraz gdy ktoś Cię zapyta: „jak w języku angielskim brzmi słowo oznaczające parafię?”, w Twojej głowie pojawi się... Paryż. Przykład II Zastanówmy się, czy możliwe jest znalezienie polskich odpowiedników fonetycznych trudniejszych wyrazów angielskich. Tym razem naszymi słowami są: stormbound [’stɔ:mbaund] [stormbaund] oznaczający uwięzionego przez burzę oraz obituary [ǝ’bɪtʃuǝri] [obytjuari], które znaczy nekrolog. 1. stormbound [’stɔ:mbaund] [stormbaund] – uwięziony przez burzę 2. obituary [ǝ’bɪtʃuǝri] [obytjuari] – nekrolog 1. fonetycznie zbliżonymi polskimi słówkami są w tym przypadku sztorm i Bond (tak – James Bond!). W związku z takim skojarzeniem nie jest trudno je połączyć z uwięzionym przez burzę. Każdy ma już przed oczyma uwięzionego Bonda na morzu i walczącego z wielkimi falami i porywistym wiatrem (...ale nie bójmy się, on sobie poradzi). 2. – to słowo przypomina wyrażenia typu: ...obite ary, obite gary lub obite bary. Spróbuj sam skojarzyć biedne, obite papugi ary z nekrologiem. Prawda, że to łatwe? Każdy obcojęzyczny wyraz możemy skojarzyć z dobrze nam znanym, polskim słowem lub wyrażeniem. 14 Klucze do umysłu Przedstawiona powyżej mnemotechnika usprawnia proces zapamiętywania. Fonetyczne odpowiedniki z języka polskiego stanowią ścieżkę dostępu do zupełnie nieznanych nam pojęć angielskich albo niemieckich czy francuskich. Nikt przecież nie może zaprzeczyć, że zdecydowanie łatwiej jest sobie przypomnieć słówko parish, znając fonetyczny odpowiednik polski (Paryż) niż tylko jego znaczenie (parafia). Rolą takich wyrazów pośrednich jest „naprowadzenie” nas na odpowiednie skojarzenie, tak by w rezultacie przypomnieć sobie brzmienie pożądanego słowa. Podczas powtórek wyrazy pośrednie będą samoistnie zanikać, a efektem twojej nauki będzie automatyczne tłumaczenie słów z języka obcego. I jeszcze na koniec dobitniej powtórzymy dwie ważne w uczeniu się języka obcego rady: Ucz się słówek przed pójściem spać – kiedy Twój umysł jest jeszcze aktywny – i powtarzaj je tuż po przebudzeniu. Wówczas skuteczność zapamiętywania jest zdecydowania wyższa niż o innych porach dnia. l Najlepszą powtórką jest konwersacja. Ucz się języka razem z bratem, siostrą, przyjacielem. l 15