PLAN REALIZACJI PRZEDMIOTU: Pływanie ogólne i terapeutyczne

Katedra Teorii i Metodyki Sportu
Zakład Teorii i Metodyki Sportów Wodnych
PLAN REALIZACJI PRZEDMIOTU: Pływanie ogólne i terapeutyczne
Kierunek Fizjoterapia, Studia licencjackie, rok I i II, semestr 2 i 3.
Rok I semestr 2
Pływanie ogólne
1. CELE NAUCZANIA: Zapoznanie z techniką standardową pływania dwoma technikami
sportowymi na poziomie standardowym, tj.: kraulem na grzbiecie i stylem klasycznym,
jako najbardziej utylitarnymi technikami pływania, oraz z podstawowymi elementami
ratownictwa wodnego (sposoby pływania ratowniczego, holowanie tonącego i zmęczonego
pływaka, skoki ratownicze, nurkowanie i pływanie pod wodą) koniecznymi do opanowania
podczas prowadzenia zajęć z osobami niepełnosprawnymi.
2. LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
- Bartkowiak E., 1999. Pływanie sportowe. Podstawy teoretyczne, sportowa technika
pływania, motoryczność pływaka, uczenie się i nauczanie pływania, technologia treningu.
COS Warszawa.
- Błasiak P., Chadaj M., Kurek K.1993, Ratownictwo wodne – Vademecum. Warszawa,
Pałac Młodzieży.
- Czabański B., Fiłon M., Zatoń K. 2003. Elementy teorii pływania, AWF Wrocław.
- Dybińska E. Wójcicki A. 2002. Wskazówki metodyczne do nauczania pływania, AWF
Kraków.
- Mozer W., Molasy R. 1993. Prawie wszystko o ratownictwie wodnym. WOPR, Kielce.
- Waade B. i współ. 2003. Pływanie sportowe i ratunkowe, AWF Gdańsk.
3. LITERATURA ZALECANA:
- Czabański B.1997. Nauczanie techniki pływania, wyd. II, AWF Wrocław.
- Parnicki F., 2005. Młodszy ratownik WOPR, Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
Zarząd Wojewódzki w Lublinie.
- Wiesner W. 1998. Nauczanie – uczenie się pływania, AWF Wrocław.
4. PLAN I ORGANIZACJA ZAJĘĆ
Zajęcia obejmują 15 godzin ćwiczeń.
Nauczanie zakończone jest zaliczeniem praktycznym.
Ćwiczenia
Program ćwiczeń dotyczy grup dziekańskich
Ćwiczenia nr 1:
1 godzina
Cechy fizyczne środowiska wodnego: wypór, gęstość, ciśnienie hydrostatyczne i ich
wykorzystanie podczas pływania. Ćwiczenia adaptacyjne do środowiska wodnego:
zanurzanie twarzy, otwieranie oczu, wydechy, leżenie i poślizgi w wodzie.
Nabyte umiejętności: swobodne zachowanie się w wodzie i opanowanie podstawowych
umiejętności pływackich.
Ćwiczenia nr 2:
1 godzina
Pływanie kraulem na grzbiecie: nauka poprawnej pozycji w leżeniu na wodzie oraz pracy
kończyn dolnych. Pokonywanie dystansu przy pomocy ruchów kończyn dolnych z
1
przyborem pomocniczym i bez pomocy sprzętu.
Nabyte umiejętności: opanowanie ruchów lokomocyjnych w pływaniu na grzbiecie.
Ćwiczenia nr 3:
1 godzina
Pływanie stylem grzbietowym: nauka pracy ramion do stylu grzbietowego.
Nabyte umiejętności: opanowanie ruchów lokomocyjnych w pływaniu na grzbiecie.
Ćwiczenia nr 4:
1 godzina
Pływanie stylem grzbietowym: nauka koordynacji pracy ramion z oddychaniem oraz
koordynacji pracy ramion i nóg do stylu grzbietowego. Pływanie stylem grzbietowym 2,
4, 6 – cio uderzeniowym.
Nabyte umiejętności: opanowanie pływania kraulem na grzbiecie na poziomie
standardowym.
Ćwiczenia nr 5:
1 godzina
Doskonalenie pływania stylem grzbietowym. Nauka startu i nawrotu. Pływanie krótkich i
długich odcinków z różną szybkością.
Nabyte umiejętności: doskonalenie pływania kraulem na grzbiecie na poziomie
standardowym.
Ćwiczenia nr 6:
1 godzina
Pływanie stylem klasycznym: nauka pracy nóg do stylu klasycznego z przyborem
pomocniczym i bez pomocy sprzętu, wykonując wydech na powierzchni i do wody.
Nabyte umiejętności: opanowanie ruchów lokomocyjnych w pływaniu stylem
klasycznym.
Ćwiczenia nr 7:
1 godzina
Pływanie stylem klasycznym: nauka pracy ramion do stylu klasycznego, koordynacja
prac ramion z oddychaniem.
Nabyte umiejętności: opanowanie ruchów lokomocyjnych i koordynacji ruchowej w
pływaniu stylem klasycznym.
Ćwiczenia nr 8:
1 godzina
Pływanie stylem klasycznym: nauka koordynacji pracy ramion i nóg do stylu klasycznego.
Nabyte umiejętności: opanowanie pływania stylem klasycznym na poziomie
standardowym.
Ćwiczenia nr 9:
1 godzina
Doskonalenie pływanie stylem klasycznym. Nauka startu i nawrotu do stylu klasycznego.
Pływanie dystansu w różnym tempie, przepływanie odcinków największą i najmniejszą
liczbą cykli ruchowych.
Nabyte umiejętności: doskonalenie pływania stylem klasycznym na poziomie
standardowym.
2
Ćwiczenia nr 10:
1 godzina
Doskonalenie poznanych umiejętności, tj. pływania stylem grzbietowym i stylem
klasycznym. Doskonalenie skoku startowego oraz startu do stylu grzbietowego i
klasycznego.
Nabyte umiejętności: Doskonalenie pływania kraulem na grzbiecie i stylem klasycznym
na poziomie standardowym.
Ćwiczenia nr 11.
1 godzina
Ratownictwo wodne. Nauka pływania sposobami ratowniczymi.
Nabyte umiejętności: Opanowanie podstawowych umiejętności ratowniczych.
Ćwiczenia nr 12.
1 godzina
Ratownictwo wodne. Nauka sposobów holowania zmęczonego i tonącego pływaka.
Nabyte umiejętności: Opanowanie podstawowych umiejętności ratowniczych.
Ćwiczenia nr 13.
1 godzina
Ratownictwo wodne. Nauka skoków ratowniczych: rozkrocznego, wykrocznego,
bomby.
Nabyte umiejętności: Opanowanie podstawowych umiejętności ratowniczych.
Ćwiczenia nr 14.
1 godzina
Ratownictwo wodne. Nauka nurkowania – zejście scyzorykiem oraz pływania pod wodą.
Nabyte umiejętności: Opanowanie podstawowych umiejętności ratowniczych.
Ćwiczenia nr 15.
1 godzina
Zaliczenie semestru : przepłynięcie 50 m stylem grzbietowym ze startem i nawrotem
50 m stylem klasycznym ze startem i nawrotem
Oceniana jest poprawna technika pływania dwoma stylami.
Obecności na zajęciach 100% - 1.
3
Rok II, semestr 3,
Pływanie terapeutyczne
1. CELE NAUCZANIA: Zaznajomienie z możliwościami wykorzystania środowiska
wodnego dla celów korekcji wad postawy, terapii różnego rodzaju schorzeń oraz
uczestnictwa
w sporcie pływackim osób niepełnosprawnych. Modyfikacje stylów
pływackich w zależności od dysfunkcji ruchowej. Prowadzenie zajęć terapeutycznych
indywidualnych i grupowych.
2. ZAGADNIENIA, KTÓRYCH ZNAJOMOŚĆ JEST WYMAGANA PRZED
PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ:
- zaliczenie semestru 2
- znajomość schorzeń ich ogólnego przebiegu, możliwości ruchowych i przeciwwskazań do
ruchu występujących w poszczególnych schorzeniach
- podstawowe wiadomości z korektywy wad postawy
3. LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
- Gedl-Pieprzyca I. 2003. Pływanie młodzieży z upośledzonym narządem wzroku.
Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne, 10, s. 16-18
- Iwanowski W., 1997.Pływanie korekcyjno lecznicze w przypadkach bocznych skrzywień
kręgosłupa. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
- Janiszewski M., 1989. Rekreacja ruchowa dla osób niepełnosprawnych., Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego.
- Owczarek S., 1999. Korekcja wad postawy, pływanie i ćwiczenia w wodzie. WSiP,
Warszawa
- Plinta R., 2003. Pływanie. W: A. Zembaty (red), Kinezyterapia. Ćwiczenia kinezyterapii
i metody kinezyterapeutyczne. Wydawnictwo „Kasper” Sp.z.o.o. Kraków, t. II, 192-193.
4. LITERATURA ZALECANA:
- Gedl - Pieprzyca I. 2004. Wpływ ćwiczeń korekcyjnych w wodzie na kształtowanie się
wybranych parametrów układu oddechowego. Medycyna Sportowa, vol.20, supl.1,150-155
- Kołodziej J. 1989. Pływanie korekcyjne. Wyd. Skrypt. nr 101, AWF, Kraków
- Malinowska K. 1983. Ćwiczenia w wodzie. W: W. Dega, K. Milanowska (red),
Rehabilitacja medyczna. PZWL Warszawa.
5. PLAN I ORGANIZACJA ZAJĘĆ:
Zajęcia obejmują 13 ćwiczeń
Nauczanie zakończone jest zaliczeniem praktycznym
Ćwiczenia
Program ćwiczeń dotyczy ½ grup dziekańskich ( około 12 -15 osób)
Ćwiczenia nr 1:
1 godzina
Wymagana znajomość zagadnień: ćwiczenia korekcyjne dla wad postawy w płaszczyźnie
strzałkowej
Postępowanie korekcyjne w wodzie w przypadkach pleców okrągłych, wklęsłych,
płaskich, klatek piersiowych lejkowatych i kurzych poprzez stosowanie elementów
pływackich, ćwiczeń elongacyjnych, oddechowych i wzmacniających.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu korekcji wad postawy w
środowisku wodnym.
4
Ćwiczenia nr 2:
1 godzina
Wymagana znajomość zagadnień: ćwiczenia korekcyjne dla wad postawy w płaszczyźnie
czołowej.
Postępowanie korekcyjne w wodzie w przypadkach skolioz 1 łukowych piersiowych,
lędźwiowych, piersiowo-lędźwiowych, 2 łukowych z zastosowaniem ćwiczeń
symetrycznych i asymetrycznych
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu korekcji wad postawy
W środowisku wodnym.
Ćwiczenia nr 3:
1 godzina
wymagana znajomość zagadnień: ćwiczenia kształtujące prawidłową postawę ciała w
obrębie i kończyn dolnych.
Ćwiczenia korekcyjne stosowane dla wad postawy w obrębie kończyn dolnych.
stosowane profilaktycznie podczas wstępnego etapu nauczania
pływania. Ćwiczenia korekcyjne stosowane podczas gimnastyki w wodzie.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu korekcji wad postawy w
środowisku wodnym.
Ćwiczenia nr 4:
1 godzina
Ćwiczenia korekcyjne stosowane profilaktycznie podczas wstępnego etapu nauczania
pływania oraz stosowanie elementów ćwiczeń korekcyjnych w formie gimnastyki w
wodzie.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu profilaktyki wad
postawy w środowisku wodnym.
Ćwiczenia nr 5:
1 godzina
Wymagana znajomość zagadnień: podział osób niepełnosprawnych na sportowe grupy
startowe.
Modyfikacja i dostosowanie technik pływackich do rodzaju niepełnosprawności.
Specyfika nauczanie pływania osób niewidomych.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu nauczania pływania
osób niewidomych i niedowidzących.
Ćwiczenia nr 6:
1 godzina
Nauczanie adaptacji do środowiska wodnego i sposobów lokomocji osób
niepełnosprawnych metodą Hallwick.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu rehabilitacji w wodzie
osób niepełnosprawnych metodą Hallwicka.
Ćwiczenia nr 7:
1 godzina:
Zajęcia w wodzie w formie gimnastyki stosowane dla pań w ciąży, poprawiające ich
ogólną kondycję i przygotowujące do porodu. Stosowanie grup ćwiczeń: oddechowych,
relaksacyjnych, poprawiających działanie pompy mięśniowej kończyn dolnych,
5
wzmacniających mięśnie grzbietu i brzucha, rozciągających mięśnie krocza.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu gimnastyki w wodzie w
wodzie osób kobiet w ciąży.
Ćwiczenia nr 8:
1 godzina
Ćwiczenia poprawiające ogólną wydolność organizmu poprzez zastosowanie joggingu
i water walkingu w wodzie głębokiej.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu różnych form
aktywności ruchowej w wodzie (jogging, water walking)
Ćwiczenia nr 9 :
1 godzina
Ćwiczenia ogólno kondycyjne dla osób starszych, zagrożonych osteoporozą. Prowadzenie
ćwiczeń poprawiających postawę, zakres ruchomości w stawach, wzmacniających mięśnie
w obrębie tułowia i kończyn.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu różnych form
aktywności ruchowej w wodzie osób starszych.
Ćwiczenia nr 10:
1 godzina
Ćwiczenia przeznaczone dla osób z nadwagą i otyłością, stosowanie ćwiczeń oporowych
z zastosowaniem przyborów na grupy mięśni obręczy barkowej, biodrowej i brzucha.
Samodzielne prowadzenie przez studentów lekcji - na ocenę.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu różnych form
aktywności ruchowej w wodzie osób z nadwagą.
Ćwiczenia nr 11:
1 godzina
Ćwiczenia przeznaczone dla osób ze schorzeniami kręgosłupa,. stosowanie ćwiczeń
poprawiających ruchomość we wszystkich płaszczyznach ruchu, w odciążeniu,
likwidujących ból.
Samodzielne prowadzenie przez studentów lekcji - na ocenę.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu różnych form
aktywności ruchowej w wodzie osób z różnymi schorzeniami (kręgosłupa).
Ćwiczenia nr 12:
1 godzina
Ćwiczenia przeznaczone dla osób ze schorzeniami stawów obręczy barkowej, stosowanie
ćwiczeń poprawiających ruchomość we wszystkich płaszczyznach ruchu, wzmacniających
siłę mięśniową, rozciągających przykurcze i likwidujących ból.
Samodzielne prowadzenie przez studentów lekcji - na ocenę.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu różnych form
aktywności ruchowej w wodzie osób z różnymi schorzeniami (stawów obręczy barkowej).
6
Ćwiczenia nr 13:
1 godzina
Ćwiczenia przeznaczone dla osób ze schorzeniami stawów obręczy biodrowej, stosowanie
ćwiczeń poprawiających ruchomość we wszystkich płaszczyznach ruchu, wzmacniających
siłę mięśniową, rozciągających przykurcze i likwidujących ból. Ćwiczenia poprawiające
zaburzenia chodu.
Samodzielne prowadzenie przez studentów lekcji - na ocenę.
Nabyte umiejętności: opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu różnych form
aktywności ruchowej w wodzie osób z różnymi schorzeniami (stawów obręczy biodrowej).
Zaliczenie semestru:
- obecność na zajęciach 100% - 1
- przygotowanie konspektu i samodzielne poprowadzenie ćwiczeń w wodzie na zadany
problem terapeutyczny w jednostkach lekcyjnych od 10 do 13.
Ocenie podlega poprawność doboru ćwiczeń dla danego schorzenia i właściwa
organizacja lekcji.
opracowała: dr Izabella Gedl-Pieprzyca
Konsultacja
Dr hab. Ewa Dybińska
7