docŚwiętokrzyski - Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej
download 
Reklamacja Transkrypt
Świętokrzyski - Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej
Baćkowice Łagów Nowa Słupia Pawłów Waśniów Kwartalnik Świętokrzyski Kwartalnik Lokalnej Grupy Działania • Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej Nr 1 (3) | ISSN: 2080-2668 STYCZEŃ - MARZEC 2010 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY Rozmowa z członkiem Zarządu Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej, Barbarą Ciesek Nastawiamy się na aktywizację społeczności lokalnej - Minął już rok od podpisania przez Stowarzyszenie umowy z Marszałkiem Województwa Świętokrzyskiego na wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju. Czy może Pani podsumować ten okres działalności stowarzyszenia? Co w Pani ocenie było największym osiągnięciem naszej grupy w ostatnich miesiącach działalności? - Był to okres wzmożonej pracy, częstych spotkań, dyskusji, posiedzeń zarządu, podjęcia wielu, ponad dwudziestu, uchwał związanych z funkcjonowaniem Lokalnej Grupy Działania. Wszystko tworzyliśmy od podstaw, działo się bardzo dużo i z całą pewnością mogę powiedzieć, że nie był to rok stracony. Uruchomiliśmy w marcu naszą stronę internetową, na której znajdują się wszystkie informacje dotyczące Stowarzyszenia. W kwietniu uczestniczyliśmy w I Międzynarodowych Targach Turystyki Wiejskiej i Agroturystyki ,,Agrotravel“ w Kielcach. W czerwcu wydaliśmy pierwszy numer kwartalnika Świętokrzyskiego, który cieszy się dużym powodzeniem. Przystąpiliśmy do Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Świętokrzyskiego, a dyrektor biura naszego Stowarzyszenia Piotr Sadłocha został wybrany na przedstawiciela LGD z Województwa Świętokrzyskiego do Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Zawarliśmy partnerstwo ze Stowarzyszeniem Centrum Wolontariatu w Kielcach oraz Fundacją Ośrodkiem Promowania i Wspierania Przedsiębiorczości Rolnej w Sandomierzu i wspólnie przygotowaliśmy i złożyliśmy wniosek na sfinansowanie projektu z EFS. Ponadto w październiku nasza LGD podpisała porozumienie z 16 LGD z województwa, by ściślej ze sobą współpracować i skuteczniej wykorzystać fundusze przeznaczone dla wsi świętokrzyskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2007-2013. W grudniu ogłosiliśmy konkursy na małe projekty i odnowę wsi. Trudno ocenić, które z tych przedsięwzięć było najważniejsze, każde z nich to niemałe osiągnięcie. - Czy wobec tylu przedsięwzięć, o których mówiliśmy, były jakieś niepowodzenia, trudności. Co stało na przeszkodzie, by w pełni realizować statutowe zadania? - Podstawowa przeszkoda to opóźnienia Ministerstwa Rolnictwa we wdrażaniu Leader’a. To spowodowało, że nasze działanie było znacznie ograniczone. Zaistniało nawet ryzyko utraty naszej płynności finansowej. Jednakże sytuacja zmieniła się w sierpniu, gdy prezes naszego zarządu Zdzisław Zwoliński podpisał umowę o przyznaniu pomocy finansowej na funkcjonowanie LGD. To otworzyło drogę między innymi do rozpoczęcia procedur ogłaszania konkursów przewidzianych w Lokalnej Strategii Rozwoju. - Rozpoczął się nowy rok. Jakie są teraz plany Stowarzyszenia, najpilniejsze zadania do wykonania? Czy mogłaby Pani uchylić rąbka tajemnicy, czym będzie się głównie zajmować w Stowarzysze- niu? Jakie są Pani postanowienia w nowym roku? - Nowy rok rozpoczynamy od przeprowadzenia procedur związanych z ogłoszonymi konkursami na małe projekty i odnowę i rozwój wsi. Czeka nas dużo pracy. Szczególną uwagę chcieliśmy zwrócić na promocję naszego regionu. Część nowego budżetu planujemy przeznaczyć na przygotowanie produktu turystycznego opartego na naszych zasobach, kulturze, dziedzictwie, aby przyciągnąć turystów z Polski i zza granicy. Planujemy również udział w targach turystycznych, a także organizację wspólnie z innymi organizacjami pozarządowymi szeregu imprez kulturalnych i sportowych. Moje postanowienia, życzenia? Chciałabym, aby powstała galeria twórczości artystycznej naszych mieszkańców, z którą moglibyśmy odwiedzać nie tylko miejscowości należące do naszej LGD, ale również wyruszyć poza jej granice, nawiązać kontakty z innymi twórcami. Byłaby to duża szansa dla osób, które swoje dzieła trzymają w zaciszu domowym i nigdy nie miały szansy pokazać ich szerszej publiczności. - Wspomniała Pani o przedsięwzięciach kulturalnych, rekreacyjnych, sportowych, które będziecie współorganizować z innymi organizacjami pozarządowymi. Czy może Pani powiedzieć czytelnikom „Kwartalnika Świętokrzyskiego”, jaka jest ich idea? Co głównie będzie przyświecać tym przedsięwzięciom? - Zdajemy sobie sprawę, że wiele organizacji i instytucji pomimo – Nowy rok rozpoczynamy od przeprowadzenia procedur związanych z konkursami na małe projekty i odnowę i rozwój wsi – mówi członek Zarządu Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej, Barbara Ciesek chęci nie jest stać na przygotowanie i złożenie wniosków w ramach naszych konkursów. Dlatego jeszcze we wrześniu zaproponowaliśmy naszym organizacjom dofinansowanie ich przedsięwzięć z naszego budżetu. Ich celem będzie podniesienie i rozwój aktywności społecznogospodarczej, podtrzymywanie i kultywowanie miejscowych tradycji, zwyczajów obrzędów. Mieszkańcy postrzegają wieś jako teren nieatrakcyjny, młodzi uciekają do dużych miast. Dzięki takim działaniom wieś może zmienić swoje oblicze, stać się atrakcyjna, przyciągać turystów. Bardzo nam zależy na podniesieniu aktywności mieszkańców naszych gmin. To przecież od nich w dużej mierze zależy, jak wygląda tu życie. Dlatego przewidzieliśmy również współpracę z młodzieżą w ramach Młodzieżowej Akademii Leader’a oraz organizację tzw. Forów NGO. - Ten rok będzie pierwszy, w którym przeprowadzicie konkursy w ramach wdrażanej Lokalnej Strategii Rozwoju. Proszę powiedzieć, czego będą dotyczyć? Na jakie liczycie pomysły, zgłoszenia? dok. na str 2 Wydawca i Redakcja: Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej, ul. Słupska 3, 26-025 Łagów www.lgd-srws.pl, e-mail: [email protected], tel./fax (041) 3074-938; Redaktor naczelny: Piotr Sadłocha Skład i łamanie: Wydawnictwo MEDIASTAR Piotr Maj, tel. 505 678 692 Kwartalnik 2 Świętokrzyski dokończenie ze strony 1 - W tym roku wdrażaniu LSR towarzyszyć będą konkursy odnowa i rozwój wsi, małe projekty oraz różnicowanie w kierunku działalności pozarolniczej. Mamy nadzieję, że wpłyną do nas ciekawe pomysły dotyczące promocji regionu, rozwoju agroturystyki i infrastruktury turystycznej, a także podnoszące aktywność społeczną, kulturalną i gospodarczą mieszkańców. - Jest Pani jednocześnie pracownikiem Urzędu Gminy w Pawłowie. Proszę przybliżyć mieszkańcom, jakie projekty planuje Gmina Pawłów zrealizować w ramach działania odnowa i rozwój wsi. - Przygotowujemy projekt związany z kształtowaniem przestrzeni publicznej w centrum miejscowości Pawłów, który polega na budowie kompleksu boisk wielofunkcyjnych ogólnodostępnych wraz infrastrukturą towarzyszącą, placem zabaw dla dzieci, skate parkiem. W ten sposób chcemy propagować rozwój fizyczny naszych dzieci i młodzieży. Mamy nadzieję, że realizacja tej inwestycji przyczyni się również do podniesienia aktywności społecznej mieszkańców, pozwoli na organizację wielu imprez kulturalno-sportowych, a tym samym będzie też jednym z wielu atutów dla osób odwiedzających naszą gminę. Jako samorząd otrzymaliśmy już pomoc finansową z Urzędu Marszałkowskiego w ramach programu PROW 2007-2013 na budowę świetlicy środowiskowej w Pawłowie. Przygotowujemy kolejny projekt na budowę parku rekreacji i wypoczynku w otoczeniu zieleni w centrum Chybic. - Proszę kilka słów powiedzieć o swojej rodzinie. Jakie ma Pani zainteresowania, pasje, hobby, którym poświęca się w czasie wolnym? - Jestem absolwentką Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach. Po studiach zaczęłam pracę w Urzędzie Miasta w Starachowicach, potem na 15 lat trafiłam do Urzędu Miasta w Ostrowcu Św., a od trzech lat mieszkam w Pawłowie, gdzie wspólnie z mężem wybudowaliśmy dom. Od trzech lat też pracuję jako inspektor w Referacie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w Urzędzie Gminy w Pawłowie. Mój mąż Sylwester też jest magi- strem inżynierem budownictwa lądowego, prowadzi duże budowy w Warszawie. Mamy dwóch synów; 26-letni Marcin żonaty wraz z żoną Anną mieszkają i pracują w Warszawie oraz kontynuują tam studia magisterskie. 23-letni Mateusz jest studentem Wyższej Szkoły Finansów i Bankowości w Krakowie. Moją pasją jest malarstwo, sama też trochę maluję. Gdy przez rok przebywałam z mężem w Warszawie, dotarłam do pracowni ceramiki artystycznej „Czary” na Ursynowie. Tam wspólnie z innymi osobami mięliśmy wystawę swoich wyrobów w Galerii „Wieża” na Ursynowie. Moim marzeniem jest otworzyć własną pracownię ceramiki artystycznej tu w Pawłowie. Mam nadzieję, że mi się to uda. - Dziękuję za rozmowę. PRZEKAŻ 1% PODATKU DLA FUNDACJI Fundacja Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej po raz pierwszy w roku 2009 mogła otrzymywać tzw. 1% podatków płaconych przez osoby fizyczne. W sumie Fundacji przekazano 2 122,80 zł. Wśród przekazujących przeważali mieszkańcy obszaru naszej LGD, ale były również wpłaty z Kielce, Krakowa i Warszawy. Jest to dla nas największy dowód, że podejmowane przez Fundację działania są doceniane nie tylko przez mieszkańców naszego regionu, ale również osobom, którym bliskie są sprawy ziemi świętokrzyskiej. Otrzymane pie- UCHWAŁY ZARZĄDU Uchwała Zarządu nr 20/2009 z dn. 8 października 2009 r., w sprawie ogłoszenia naboru wniosków w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013 w kategorii odnowa i rozwój wsi, małe projekty. Uchwała Zarządu nr 21/2009 z dn. 8 października 2009 r., w sprawie przyjęcia Regulaminu pracy w Stowarzyszeniu Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej. Uchwała Zarządu nr 22/2009 z dn. 8 października 2009 r., w sprawie przyjęcia zakresów obowiązków pracowników Stowarzyszenia. Uchwała Zarządu nr 23/2009 z dn. 8 października 2009 r., w sprawie zatwierdzenia wniosku o przyznanie pomocy na 2010 r. Uchwała Zarządu nr 24/2009 z dn. 8 października 2009 r., w sprawie zmiany Lokalnej Strategii Rozwoju. Uchwała Zarządu nr 25/2009 z dn. 27 listopada 2009 r., w sprawie ustalenia wysokości składek członkowskich. Uchwała Zarządu nr 26/2009 z dn. 27 listopada 2009 r., w sprawie zmiany treści uchwały Zarządu w sprawie przyjęcia Lokalnej Strategii Rozwoju. niądze wykorzystane zostaną na promocję regionu we współpracy ze Stowarzyszeniem Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej. Wszystkim przekazującym serdecznie dziękujemy za swą ofiarność i zachęcamy do ofiarowania 1% od podatku w roku 2010. W odpowiednich polach ze- znania podatkowego należy wpisać informacje następującej treści. W polu PIT 37 poz. 124, PIT 36 poz. 305 „Nazwa OPP”: Fundacja Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej. Natomiast w polu PIT 37 poz. 125, PIT 36 poz. 306 „Numer KRS” 0000251850. UCHWAŁY RADY PROGRAMOWEJ Uchwała Rady Programowej nr 6/2009 z dn. 27 listopada 2009 r. zmieniająca Uchwałę Rady Programowej nr 2/2009 z dnia 9 stycznia 2009 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu Pracy Rady Programowej. Uchwała Rady Programowej nr 7/2009 z dn. 27 listopada 2009 r. zmieniająca Uchwałę Rady Programowej nr 3/2009 z dnia 9 stycznia 2009 r. w sprawie przyjęcia Procedury wyboru operacji przez LGD. Uchwała Rady Programowej nr 8/2009 z dn. 27 listopada 2009 r. zmieniająca Uchwałę Rady Programowej nr 4/2009 z dnia Publikację „KWARTALNIK ŚWIĘTOKRZYSKI” sfinansowano ze środków Lokalnej Strategii Rozwoju Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 9 stycznia 2009 r., w sprawie Procedury oceny zgodności operacji z LSR i oceny operacji wg lokalnych kryteriów wyboru. Uchwała Rady Programowej nr 9/2009 z dn. 27 listopada 2009 r. zmieniająca Uchwałę Rady Programowej nr 5/2009 z dnia 9 stycznia 2009 r. w sprawie przyjęcia Procedury odwołania od rozstrzygnięć organu decyzyjnego w sprawie wyboru operacji. Uchwała rady Programowej nr 10/2009 z dn. 27 listopada 2009 r. w sprawie przyjęcia wzorów dokumentów niezbędnych do wyboru projektów. Treść powyższych uchwał dostępna jest na stronie Internetowej www.lgd-srws.pl w zakładce Stowarzyszenie/ Zarząd/Podjęte Uchwały oraz Stowarzyszenie/Rada Programowa/ Podjęte Uchwały. Kwartalnik Świętokrzyski 3 NASZE GMINY WŚRÓD NAJLEPSZYCH Bardzo dobrze w ostatnich rankingach wypadły gminy, które należą do Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej. W różnych dziedzinach znajdują się w czołówce. Tę dobrą dynamikę rozwoju mają szansę poprawić jeszcze w 2010 r. Gmina Łagów pod względem w województwie świętokrzyskim, dochodów na 1 mieszkańca znalazła podobnie, na 4 miejscu w wojesię na 7 miejscu w województwie wództwie, według Białostockiej świętokrzyskim, pod względem Fundacji Kształcenia Kadr. - Myślę, wydatków inwestycyjnych – że nasze sukcesy są pokłosiem tego, na 5 miejscu. Takie są wiarygodne co robiliśmy przez trzy lata – mówi dane z Głównego Urzędu Staty- Wójt Gminy Nowa Słupia Wiesław stycznego za 2008 r. – Oznacza to, Gałka. – Najpierw przygotowywaliże rozwijamy się i nie przejadamy śmy projekty, następnie pozyskiwadochodów na konsumpcję - pod- liśmy środki i część tych projektów kreśla Wójt Gminy Stefan Bąk. już zrealizowaliśmy, a pozostałe re- Pod względem dochodów znaj- alizujemy. Poza tym liczne są nasze dujemy się na poziomie Morawicy, inicjatywy w różnych obszarach, która jest dla wielu pewnym wzo- nie tylko w sferze poprawiania inrem. A to dopiero początek suk- frastruktury technicznej, ale także cesu, nadal dobrze się rozwijamy. w kontaktach międzynarodowych, W 2009 r. dużo inwestowaliśmy, w dziedzinie kultury, kultywowania do prawdziwego boomu dojdzie dziedzictwa narodowego, oświaty, w 2010 r. sportu. Ta wielość różnych przedGmina Nowa Słupia otrzymała sięwzięć została zauważona i wzięta wyróżnienie w dziedzinie lider kul- pod uwagę. Można się cieszyć, że tury w V Plebiscycie „Eurogmina nawet ku mojemu zaskoczeniu je2008/2009”. Według „Rzeczpo- steśmy tak wysoko oceniani przez spolitej” znalazła się na 56 miejscu podmioty całkowicie niezależne od w kraju pod względem rozwoju samorządów. To jest bardzo ważne, i podniesienia jakości życia, ak- bo wyniki rankingów pokazują, że tywności samorządu, w tym na 4 będąc nawet gminą wiejską i na Fiszki na małe projekty Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej otrzymało 10 fiszek na projekty, o dofinansowanie których będą ubiegać się gminy, organizacje pozarządowe, osoby fizyczne. Fiszki projektowe są pewnym skrótem, zarysem projektu, krótkim opisem tego, co ma być realizowane. Na tym etapie stowarzyszenie może jeszcze rozmawiać z beneficjentami, podpowiadać im ewentualne zmiany budżetu. Chodzi o to, by wszyscy zainteresowani mogli otrzymać wsparcie finansowe. Liczne spotkania, które odby- Są też wnioski dotyczące zespoły się w poszczególnych gminach, łów ludowych, świetlicy wiejskiej, sprawiły, że osoby zainteresowane kultywowania i przygotowywania realizacją projektów z powodze- tradycyjnych potraw wiejskich. Co niem dostosowały się do przyjętych ciekawe, wpłynęły projekty nie tylkryteriów. – Zakres fiszek jest dość ko z gmin, ale także od organizacji bogaty – mówi Piotr Sadłocha, pozarządowych, osób fizycznych. Dyrektor biura Stowarzyszenia. – Dyrektor Piotr Sadłocha wyjaWśród nich są pomysły na szko- śnia, że fiszki są po to, by dokładnie lenia turystyczne, wyznaczanie sprawdzić, czy zgłoszone wnioski szlaków turystycznych, organizację mogą być realizowane w ramach imprez turystycznych, festynów. małych projektów. Na tym etapie dodatek w nie najlepszej sytuacji finansowej, można dobrze przygotowywać się do rozwoju, poprawy życia mieszkańców. Z kolei Gmina Pawłów zdobyła jeden z głównych tytułów „Gmina Roku 2008/2009” w V Plebiscycie „Eurogmina 2008/2009”, które przyznawane są samorządom przodującym w województwie i w swojej działalności wykazującym się innowacyjnością, pomysłowością i gospodarnością. Po raz kolejny zajęła pierwsze miejsce w województwie świętokrzyskim w rankingu tygodnika „Wspólnota”, w którym pod uwagę brane są wydatki bieżące na administrację. Gmina w roku 2008 przeznaczyła 155,65 zł na 1 mieszkańca. Zestawienie tego wyniku z innymi gminami wiejskimi województwa, których liczba mieszkańców przekracza 10 tysięcy, wykazało iż jest to najniższa kwota w regionie. W skali kraju w tej kategorii Pawłów zajął 22 miejsce. – Najniższe w województwie nakłady na administrację oznaczają, że prowadzimy politykę proinwestycyjną – podkreśla Wójt Gminy Ignacy Gierada. – Pieniądze dajemy tam, gdzie są one najbardziej potrzebne i staramy się, by przyniosły korzyść mieszkańcom. Bardzo dobrze wypada Waśniów pod względem pozyskiwania środków unijnych. W tym rankingu, z czego dumny jest Wójt Krzysztof Gajewski, znalazł się na 31 miejscu na 102 gminy w województwie. Dla Wójta Baćkowic Mariana Partyka najważniejsze są wiarygodne opinie mieszkańców, bo dla nich wykonywane są wszelkie prace. – Nigdy się nie chwaliłem, ale o naszym miejscu w rankingach świadczą olbrzymie inwestycje – mówi. – Budujemy olbrzymi kompleks sportowo-rekreacyjny w Baćkowicach, basen jest już w stanie surowym, podobnie boisko Orlik. Myślimy o korcie tenisowym, mamy już podpisaną preumowę na budowę olbrzymiego zbiornika w Nieskurzowie Starym. Wodociągi są już w 100 proc. zbudowane, mamy już 108 oczyszczalni przydomowych, a teraz przygotowaliśmy projekt na kanalizację całej gminy. (red) można bowiem wyłowić wszelkie błędy i jeszcze je poprawić. Tym bardziej, że jest to pierwszy tego typu konkurs i stowarzyszenie chce, by jak najlepiej przygotować siebie do konkursu i swoich beneficjentów. Nabór fiszek to także pozyskanie wstępnych informacji o projektach. - Chodzi nam o sprawdzenie, na co będą przeznaczane pieniądze i jakie jest na nie zapotrzebowanie - mówi dyrektor. – Mając te informacje będziemy ukierunkowywać naszych przyszłych beneficjentów i odpowiadać im, czy rzeczywiście będą mogli otrzymać dofinansowanie. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa LGD nie ma prawa sprawdzać wniosków pod względem kwalifikowalności wydatków. Ocenia jedynie od strony zgodności z lokalną strategią rozwoju. Gdybyśmy nie zbierali fiszek projektowych to na ocenie formalnej, którą robi Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego, mogłoby się okazać, że złożone wnioski pomimo ich zgodności z LSR nie otrzymają dofinansowania, ponieważ wykazane koszty nie są kosztami kwalifikowanymi. Stąd wprowadzając fiszki projektowe, możemy sprawdzić czy koszty planowane przez naszych beneficjentów są kwalifikowalne. W razie konieczności podpowiedzieć wnioskodawcom jak powinni zmienić swój wniosek, aby nie mieli problemów z otrzymaniem dofinansowania. (red) 4 Kwartalnik Świętokrzyski AKTUALNOŚCI • AKTUALNOŚCI • AKTUALNOŚCI • AKTUALNOŚCI • AKTUALNOŚCI • AKTUALNOŚCI 2 października 2009 r. W Klubie Bałtek w Bałtowie przedstawiciele szesnastu lokalnych grup działania Województwa Świętokrzyskiego podpisali porozumienie o współpracy. W imieniu Stowarzyszenia podpisał je Piotr Sadłocha. Porozumienie to ma się przyczynić do ściślejszej współpracy LGD i przysłużyć się skutecznemu wykorzystaniu pieniędzy przeznaczonych na wieś świętokrzyską w ramach Osi IV Leader z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Po podpisaniu porozumienia obecni przedstawiciele LGD wybrali spośród siebie Radę Koordynacyjną, w skład której weszli: Urszula Żelazny z LGD Dorzecze Bobrzy, Agnieszka Idzik-Napiórkowska z LGD Razem na rzecz Rozwoju, Jarosław Kuba z LGD Krzemienny Krąg, Dariusz Dąbek ze Stowarzyszenia „LGD Wokół Łysej Góry” i Piotr Sadłocha ze Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej. Radzie przewodniczyć będzie Jarosław Kuba. Podpisanie porozumienia z LDG 8 października 2009 r. Odbyło się Posiedzenie Zarządu Stowarzyszenia, w którym wzięli udział: - Zdzisław Zwoliński - Prezes Zarządu, - Barbara Ciesek - Członek Zarządu, - Anna Borek - posiadająca pisemne upoważnienie do reprezentowania Gminy Waśniów na Posiedzeniu Zarządu, - Piotr Sadłocha - Dyrektora biura. Na Posiedzeniu podjęto Uchwały w sprawach: 1.Ogłoszenia naboru wniosków w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w kategorii odnowa i rozwój wsi, małe projekty. 2.Przyjęcia Regulaminu pracy w Stowarzyszeniu. 3.Przyjęcia zakresów obowiązków pracowników Stowarzyszenia. 4.Zatwierdzenia wniosku o przyznanie pomocy na 2010 r. 5.Zmiany Lokalnej Strategii Rozwoju. 4 listopada 2009 r. Zakończony został nabór na wolne stanowiska pracy Dyrektora biura i Doradcy lokalnego. Dyrektorem biura Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej został Piotr Sadłocha, natomiast Doradcą lokalnym Sławomir Miechowicz. 9 listopada 2009 r. W Urzędzie Gminy w Waśniowie odbyło się spotkanie informacyjne, które miało na celu przedstawienie możliwości składania wniosków na dofinansowanie w ramach małych projektów. W spotkaniu tym uczestniczyło 20 osób reprezentujących organizacje pozarządowe i grupy nieformalne. Spotkanie prowadzone było przez Dyrektora biura Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej Piotra Sadłochę. 12 listopada 2009 r. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej w Łagowie zawarło partnerstwo ze Stowarzyszeniem Centrum Wolontariatu w Kielcach oraz z Fundacją Ośrodkiem Promowania i Wspierania Przedsiębiorczości Rolnej w Sandomierzu. W ramach partnerstwa został wspólnie przygotowany i złożony wniosek na sfinansowanie projektu Sieć Inkubatorów Trzeciego Sektora w Województwie Świętokrzyskim w ramach działania 7.2.2 POKL. Celem głównym projektu jest profesjonalizacja sektora ekonomii społecznej w woj. świętokrzyskim poprzez wparcie informacyjne, szkoleniowe i doradcze. W jego ramach przewidziano m.in.: staże, szkolenia, szkoła Lidera, forum współpracy, wizyty studyjne. 30 listopada 2009 r. Rozpoczęto cykl spotkań szkoleniowo-informacyjnych dotyczących poprawnego przygotowania wniosków o udzielanie pomocy w ramach konkursów z zakresu: - Odnowa i rozwój wsi, - Małych projektów. 4 grudnia 2009 r. Rozpoczęto nabór fiszek projektowych. Jest to sprawdzone narzędzie, stosowane było m.in. przez Urząd Marszałkowski przed naborami prowadzonymi w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. Zebrane w ten sposób informacje pozwoliły określić rzeczywiste zapotrzebowania, jak również przygotować zakres usług doradczych i szkoleń. 9 grudnia 2009 r. Wysłany został protest do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wprowadzenia zmian usprawniających wdrażanie Programu Leader. 31 grudnia 2009 r. Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie pomocy na operacje z zakresu: „Odnowa i rozwój wsi”, „Małe projekty”, w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich wdrażanych. Nabór odbywa się za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania - Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej działającej na terenie gmin: Baćkowice, Łagów, Nowa Słupia, Pawłów i Waśniów. 31 grudnia br. Zdzisław Zwoliński Prezes Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej podpisał aneks do Umowy o warunkach i sposobie realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju. Podpisanie powyższego aneksu wynikało ze zmiany: - Lokalnej Strategii Rozwoju, - Regulaminu pracy Rady Programowej, - Procedury wyboru operacji przez LGD, - Procedury oceny zgodności operacji wg lokalnych kryteriów wyboru, - Pocedury odwołania rozstrzygnięć organu decyzyjnego w sprawie wyboru operacji. 12 stycznia br. W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie odbyło się posiedzenie Grupy Tematycznej ds. podejścia Leader powołanej przy Grupie Roboczej ds. Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. W posiedzeniu tym brał udział Piotr Sadłocha – Dyrektor biura Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej, który reprezentował Lokalne Grupy Działania z Województwa Świętokrzyskiego. Program posiedzenia obejmował m.in.: - prezentacje Planów Działania Sekretariatu Centralnego oraz Sekretariatów Regionalnych w zakresie zadań związanych z osią 4 Leader, - prezentacje propozycji tematów szkoleń dla lokalnych grup działania, informację o stanie wdrażania osi 4 Leader. W trakcie posiedzenia powołano zespoły ds.: małych projektów, funkcjonowania LGD, dobrych praktyk, podejścia Leader w dłuższej perspektywie czasowej. Piotr Sadłocha zaangażował się w pracę zespołu ds. funkcjonowania LGD. Jego celem będzie opiniowanie projektu rozporządzenia dotyczącego funkcjonowania LGD, jak również wniosków: o udzielenie pomocy, płatność. 15 stycznia br. Piotr Sadłocha Dyrektor biura Stowarzyszenia podpisał umowę na funkcjonowanie LGD w 2010 r. Kwartalnik Świętokrzyski INWESTYCJE W WAŚNIOWIE W latach 2007 – 2009 Gmina Waśniów złożyła projekty na łączną wartość 22,3mln zł z dofinansowaniem w wysokości 12,5 mln zł. Gmina Waśniów w ciągu ostat- na kwotę 1,8 mln zł. W lanich 3 lat notuje znaczny wzrost in- tach 2007 – 2009 wybudowano westycji. Realizując Wieloletni Plan lub ulepszono nawierzchnię na Inwestycyjny na lata 2007 - 2015 długości 19,5 km oraz 445 mb w ramach Związku Gmin Gór chodnika, przy zaangażowaniu Świętokrzyskich złożyła do Regio- środków własnych w wysokości nalnego Programu Operacyjnego 1,95 mln zł, Gmina pozyskała Województwa Świętokrzyskiego kwotę 2,7mln ze środków zewspólny Projekt, którego zało- wnętrznych. żeniem jest rozbudowa istniejąW ramach rozwoju infracej sieci wodociągowej oraz sieci struktury edukacyjnej i sportowej kanalizacyjnej na terenach gmin Gmina przygotowała projekt tworzących związek. Całkowi- złożony do RPOWŚ pod nazwą ta wartość inwestycji dotyczącej „Utworzenie gminnego centrum gminy Waśniów to 7,9 mln zł. sportowo edukacyjnego przy szkoPrzy czym Gmina otrzyma dofi- le Podstawowej i Gimnazjum nansowanie w wysokości 60%. Pro- w Waśniowie poprzez budowę jekt w części dotyczącej rozbudowy Sali gimnastycznej, kompleksu sieci wodociągowej gminy boisk i pomieszczeń dla biblioWaśniów realizowany był od teki szkolnej” o wartości 6,7mln 09.2008 do 06.2009. W tym czasie zł., uzyskując dofinansowanie w wybudowano 21,5 km sieci głów- kwocie 3,99 mln. zł. W wyniku nej do 130 gospodarstw. W 2009 realizacji projektu powstaje sala r. całkowicie zakończono wodo- gimnastyczna o powierzchni 1557 ciągowanie gminy, łączna długość m2, pomieszczenia z przeznaczesieci wodociągowej wynosi ponad niem na cele edukacyjne w tym 200 km. bibliotekę oraz kompleks boisk Drugi etap projektu polegający z powierzchnią z tworzyw na rozbudowie kanalizacji w miej- syntetycznych. W ramach realizacji scowościach Waśniów, Pękosławi- projektu wykonano również nową ce, Strupice, Piotrów realizowany elewację budynku szkoły Podstabędzie w latach 2010 – 2012. wowej i Gimnazjum. Na dzień Kolejnym priorytetem jest dzisiejszy wykonano około 52% poprawa infrastruktury drogo- inwestycji. wej. Środki na pokrycie inwestycji W celu realizacji kolejnego drogowych w latach 2007 – 2009 priorytetu Gmina złożyła Projekt pozyskano z Ministerstwa Spraw pod nazwą „Rewitalizacja centrum Wewnętrznych i Administracji, osady gminy Waśniów”. Wartość Funduszu Ochrony Gruntów całego projektu wnosi 4,6 ml zł, Rolnych Województwa Święto- z czego gmina otrzyma dofinansokrzyskiego, Narodowego Progra- wanie na kwotę 2,8 ml zł. mu Przebudowy Dróg Lokalnych Dbając o podniesienie stan2008 – 2011 oraz Starostwa Powia- dardów świadczonych usług towego w Ostrowcu Świętokrzy- medycznych Gmina pozyskała skim. dokumentację projektową i złożyła Gmina złożyła również projekt o wartości 1,4 mln zł do do RPOWŚ projekt dotyczący RPOWŚ na rozbudowę budynprzebudowy nawierzchni dróg ku Gminnego Ośrodka Zdrowia w Waśniowie. Mając na względzie poprawę bezpieczeństwa na drogach w 2009 roku wykonano kompleksową modernizacje oświetlenia dróg, wymieniając 1056 szt. starych lamp na energooszczędne, uzyskując 50% oszczędności. Gmina Waśniów została zakwalifikowana do udziału w Programie Integracji Społecznej Poakcesyjnego Programu Wspierania Obszarów Wiejskich. Uzyskane środki finansowe umożliwiły gminie realizacje usług społecznych dla osób starszych, dzieci i młodzież oraz rodzin. Usługi świadczone są przez organizacje pozarządowe oraz publicznych i prywatnych usługodawców. Na realizacje tych zadań pozyskano i wydatkowano w 2008 r. kwotę 95.400zł, natomiast w roku 2009 226.811 zł. GOPS w Waśniowie w latach 2008 - 2009 realizuje projekt „Aktywizacja Społeczno Zawodowa Bezrobotnych w Gminie Waśniów”, który jest współfinansowany ze środków EFS. Środki pozyskane na realizacje zadań w projekcie wyniosły w roku 2008 – 32.572 zł, natomiast w roku 2009 – 66.678zł. W ramach EFS – Gmina realizuje Program Centrum Kształcenia na odległość – Wioska Internetowa – o wartości ponad 110 tys. zł przy 100% dofinansowaniu zadania. Powstało 11 stanowisk komputerowych z pełnym wyposażeniem i oprogramowaniem oraz komplet urządzeń biurowych. Dzięki takiej inicjatywie mieszkańcy mają zapewniony bezpłatny dostęp do Internetu. Wymieniając strategiczne działania podejmowane przez Gminę podkreślić należy fakt, iż sfera działalności samorządu 5 nie ogranicza się jedynie do dużych projektów angażujących znaczne środki finansowe. W ramach udzielanego wsparcie merytorycznego i finansowego Gmina pomaga pozyskiwać pieniądze w ramach tzw. małych grantów. Właśnie dzięki takiej współpracy udało się pozyskać dofinansowanie w wysokości 75 tys zł. z Świętokrzyskiego Programu Odnowy Wsi na odnowę i wyposażenie świetlic działających przy jednostkach OSP w Mominie, Witosławicach i Waśniowie. Jednocześnie w ramach doposażenia i funkcjonowania jednostek OSP będących w Krajowym Systemie Ratowniczym wyposażono jednostkę OSP w Witosławiach w samochód operacyjny Opel Vivaro – na ratownictwo drogowe. Gmina była również inicjatorem działań projektu dofinansowania przez PFRON. W ramach pomocy uczniom niepełnosprawnym zakupiono busa Opla Vivaro z dofinansowaniem 140 tys zł. Zdając sobie sprawę z konieczności podejmowani i inicjowania współpracy z organizacjami pozarządowymi, przedsiębiorcami oraz osobami fizycznymi zaangażowanymi w rozwój społeczności lokalnej Gmina Waśniów przystąpiła do Lokalnej Grupy Działania „Stowarzyszeni Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej”. W ramach LGD mieszkańcy gminy i organizacje pozarządowe będą mogły pozyskać dofinansowanie rzędu ok. 950 tys. zł w okresie trwania projektu tj. w latach 2009 – 2013. Samorząd gminy czynnie angażuje się we wszelkiego typu akcje o charakterze społecznym, które przyczyniają się do wzrostu świadomości społeczeństwa min., przystąpiono do akcji wcześniejszego wykrywania raka piersi, propagowania badań cytologicznych i mammograficznych, uruchomiono punkt bezpłatnych porad prawnych realizowany przez Biuro Porad Obywatelskich, zintensyfikowano współpracę z Świętokrzyskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego, Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencją Rynku Rolnego i Świętokrzyską Izbą Rolniczą, Policją oraz Komendami Ochotniczej Straży Pożarnej i Państwowej Straży Pożarnej. 6 Kwartalnik Świętokrzyski PROGRAM INTERGRACJI W ŁAGOWIE Gmina Łagów w ramach porozumienia z Urzędem Marszałkowskim otrzymała w latach 2008 - 2009 96 600 euro na realizację Programu Integracji Społecznej, będącego komponentem Poakcesyjnego Programu Wsparcia Obszarów Wiejskich. Dzięki otrzymanym środkom w latach 2008 - 2009 gmina zrealizowała projekty skierowane do osób starszych dzieci i młodzieży. Wizyta zespołu „Kaskada” oraz zespołu tetralnego „Mały arlekin” w teatrze Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Łagów w latach 2008 - 2009 za 47 770,00 zł zorganizowało pomoc dla osób starszych w formie opiekunki domowej. Pomocą zostało objętych 14 osób. Opiekunki zajmowały się m.in. sprzątaniem, praniem, gotowaniem, zajęciami rehabilitacyjnymi, ćwiczeniami sprawnościowymi, zakupami, wizytami lekarskimi itp. Taka forma pomocy okazała się bardzo ważna dla osób starszych. W roku 2009 Stowarzyszenie za kwotę 6 733,66 zł zorganizowało dla mieszkańców gminy Łagów 92 godziny zajęć z języka angielskiego. Powstały 2 grupy językowe, w których uczestniczyło 20 osób. Celem tego przedsięwzięcia była pomoc mieszkańcom gminy Łagów w podniesieniu poziomu wykształcenia oraz zwiększenie szans w podjęciu pracy lub osiąganiu wyższych celów zawodowych. Ponadto w roku 2008 prowadziło zajęcia świetlicowe dla dzieci pełno- sprawnych z niepełnosprawnymi w formie zajęć rehabilitacyjnych - dogoterapeutycznych, muzyczno-teatralnych, plastyczno-technicznych oraz komputerowych. W zajęciach uczestniczyło 15 dzieci pełnosprawnych, 5 dzieci niepełnosprawnych. Łączna wartość projektu wyniosła 5 720,00 zł. W okresie od września do grudnia 2008 r. Stowarzyszenie na Rzecz Ekorozwoju Sołectwa Melonek, Ruda, Gęsice, Duraczów, Zbelutka Nowa realizowało zajęcia wyrównawcze, koła zainteresowań itp. dla uczniów Szkoły Podstawowej w Rudzie. Było m. in. dodatkowe zajęcia z języka polskiego, języka angielskiego, historii, matematyki, chemii, fizyki, biologii oraz zajęcia dla dwóch niepełnosprawnych uczniów szkoły. Łącznie na ten cel Stowarzyszenie otrzymało w 2008 roku 19 743,98 zł. Dzięki PIS w Szkole Podstawowej w Łagowie powstały 2 punkty przedszkolne. Na ten cel szkoła otrzymała 27 444,60 zł. Punkty przedszkolne powstały również w Szkole Podstawowej w Piotrowie – 20 431,58, Szkole Podstawowej w Zbelutce – 18 116,00 zł oraz w Rudzie – 17 444,00 zł (w 2008 r.) i 13 000,00 zł (w 2009 r.). W grudniu 2008 roku powstało Stowarzyszenie „Rodzice Dzieciom”. Od marca 2009 roku Stowarzyszenie podjęło się prowadzenia 6 punktów przedszkolnych w gminie Łagów. Łącznie do przedszkoli uczęszczało w 2009 roku 85 dzieci z terenu gminy Łagów w wieku 3 – 5 lat. Na realizację tego zadania Stowarzyszenie otrzymało z PIS 107 000,00 zł. Program ten to również różnorodne projekty pisane przez szkoły. W roku 2009 Szkoła Podstawowa w Łagowie otrzymała 25 000,00 zł na dwa projekty. Jeden miał na celu stworzenie bogatej i atrakcyjnej oferty wypełniającej czas wolny uczniów poprzez prowadzenie kół językowych, zajęć przygotowujących do egzaminów gimnazjalnych z przedmiotów ścisłych (matematyki, fizyki, chemii), z języków obcych oraz zakup różnorodnych pomocy dydaktycznych. Koszt tego zadania wyniósł 15 000,00 zł. Drugi projekt o wartości 10 000,00 zł realizowali opiekunowie koła tanecznego Kaskada oraz koła teatralnego „Mały Arlekin”. W jego ramach zorganizowano spotkania z profesjonalnym aktorem choreografem oraz doposażenie zespołu w rekwizyty, kostiumy itp. Szkoła Podstawowa w Zbelutce otrzymała kwotę 15 000,00 zł na wspieranie rozwoju i wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów swojej szkoły. W ramach projektu prowadzono: koło czytelnicze, koło ekologiczne, koło „Małego artysty”, koło matematyczne. W dodatkowych zajęciach wzięło udział 40 uczniów. Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Piotrowie w ramach dotacji zorganizowała dla swoich uczniów dodatkowe zajęcia przygotowujące uczniów do nauki w gimnazjum. W kołach matematycznym, językowych, literacko - poetyckim dociekliwi uczniowie pogłębiali swoją wiedzę i wiadomości. W projekcie wzięło udział 30 uczniów. Stowarzyszenie na Rzecz Ekorozwoju Sołectw Melonek – Ruda, Gęsice, Duraczów, Zbelutka Nowa również realizowało dodatkowe zajęcia dla swoich uczniów były to m.in. zajęcia z języka polskiego, języka angielskiego, z matematyki, zajęcia z logopedą oraz zajęcia kompensacyjne dla dwojga niepełnosprawnych uczniów. Inwestycja skierowana na rozwój drugiego człowieka jest najlepszą formą wykorzystania pieniędzy zgodnie z założeniami wypracowanymi w UE. Pozyskane pieniądze przez gminę Łagów zostały zagospodarowane przez stowarzyszenia i szkoły z terenu gminy. Wójt Gminy Łagów Stefan Bąk dziękuje stowarzyszeniom, koordynatorom, zespołowi roboczemu, nauczycielom i dyrektorom za pracę na rzecz dzieci i ludzi potrzebujących. PODPISALI UMOWĘ Z BUDAPESZTEM Gmina Nowa Słupia podpisała umowę o współpracy z Budapesztem - XX Dzielnicą, Pesterzsébet. Od 19 do 22 listopada w stolicy Węgier przebywała 4-osobowa delegacja samorządu na czele z wójtem Wiesławem Gałką. Umowę podpisano pierwszego w imieniu mieszkańców wręczył dnia wizyty podczas uroczystej gali wójtowi specjalnie wykonany wizorganizowanej. Stronę węgierską traż przedstawiający św. Emeryreprezentował Burmistrz Budapesz- ka wraz z herbami Pesterzesébetu tu - XX Dzielnicy Ăkos Szabados, i Nowej Słupi. - Znakomity stronę polską - Wójt Wiesław Gał- gospodarz nawiązał w ten sposób ka. Uroczystość rozpoczęła się od do mojej wypowiedzi, że połączył odegrania hymnu obydwu krajów. nas święty Emeryk – podkreśla Po podpisaniu umowy burmistrz Wiesław Gałka. Kolejny ważny punkt wizyty to spotkanie z udziałem około 600 zaproszonych mieszkańców. Wójt Wiesław Gałka przedstawił wtedy historię wspólnych kontaktów i walory gminy Nowa Słupia. Miał także zaszczyt koronować najpiękniejszą mieszkankę finału wyborów Miss Budapesztu. Mariusz Trepka, który był w składzie delegacji obok sekretarz Izabeli Dziewięckiej i dyrektor GOK Agnieszki Popczyk - Boro- wieckiej. Goście z Polski uczestniczyli także w obchodach 100-lecia kościoła pod wezwaniem św. Elżbiety. Na jubileusz przyjechał arcybiskup Péter Erdös, Prymas Węgier. Delegacja z Nowej Słupi spotykała się i rozmawiała z kierownikami, dyrektorami instytucji kulturalnych, sportowych, muzealnych. Dodatkowo goście zwiedzili Muzeum Królowej Elżbiety w miejscowości Gödöllö położonej Kwartalnik Świętokrzyski niedaleko Budapesztu. - Muzeum nie ma nic wspólnego ze św. Elżbietą – wyjaśnia wójt Wiesław Gałka. Królowa Elżbieta była monarchinią aż do tragicznej śmierci, gdy ją zabito. Natomiast św. Elżbieta pochodziła z bardzo bogatej rodziny hrabiowskiej i dzieliła się z najbardziej biednymi ludźmi. Potem stała się świętą i patronem kościoła. Goście zwiedzili także zamek królewski i kościół św. Marcina, w którym odbywały się koronacje królów węgierskich. Teraz kończy się jego gruntowna odnowa. Węgrzy ofiarowali Polakom oryginalne, zabytkowe dachówki ceramiczne zdjęte podczas wymiany. Każdy element jest numerowany, bo należy do dziedzictwa narodowego. Wyjazd na Węgry nie byłby możliwy, gdyby nie wcześniejsze kontakty. Delegacja z Nowej Słupi już przed rokiem przebywała w Budapeszcie dzięki właścicielom dużego domu towarowego, Andrásowi Berényi i jego małżonce Agnieszce. To spowodowało zainteresowanie Nową Słupią. W ostatnich Dymarkach Świętokrzyskich brała udział 3-osobowa delegacja Budapesztu - XX Dzielnicy. Tak spodobało im się w Nowej Słupi, że postanowili sformalizować dotychczasową współpracę i podpisać umowę. - W każdym przypadku spotkaliśmy się z wielką serdecznością, zainteresowaniem – mówi wójt Wiesław Gałka. - Nowa Słupia była dla Węgrów czymś nieznanym. Wszyscy się nami interesowali i życzyli dobrej współpracy, przede wszystkim w realizacji projektów, które przygotowywaliby Węgrzy i finansowała Unia Europejska. My ze swej strony chcemy realizować projekt dotyczący współpracy młodzieży w ramach programu Comenius. Wzajemnie się wymienimy i zobaczymy, który z tych projektów będzie najciekawszy. Stawiamy na wymianę doświadczeń między instytucjami, chcemy Węgrom pokazywać naszą sztandarową imprezę, jaką są Dymarki. 7 Wiesław Gałka podpisuje umowę z Budapesztem - Najważniejszym punktem wizyty na Węgrzech to oczywiście podpisanie umowy o współpracy – nie ukrywa dyrektor Agnieszka Popczyk-Borowiecka. – To była bardzo podniosła, emocjonująca chwila. Dla mnie osobiście dużym przeżyciem był koncert w Parlamencie Węgierskim z doskonałą akustyką, wspaniałymi muzykami. Sekretarz Gminy Izabela Dziewięcka zwróciła uwagę, że delegacją polską zajmowało się aż 12 osób. – Mieliśmy bezpośredni kontakt z wysokiej rangi urzędnikami, radnymi – wyjaśnia Izabela Dziewięcka. – Zauważyliśmy, że sekretarz urzędu XX Dzielnicy Budapesztu nosi nazwę notariusza. Zwróciliśmy uwagę na organizację samorządu, gdzie burmistrz jest zarazem przewodniczącym rady. To całkowicie inaczej niż u nas. Wszystko przemawia za tym, że po ostatniej wizycie Węgrzy jeszcze częściej będą przyjeżdżać do gminy Nowa Słupia i na Święty Krzyż. Z BAĆKOWIC W KIERUNKU UNII Po raz kolejny sprawdza się powiedzenie „Cudze chwalicie, swego nie znacie”. Tym razem dotyczy ono grupy mieszkańców gminy Baćkowice, którzy dzięki inicjatywie państwa Anny i Wiesława Frejlichów zintegrowali się we wspólnym działaniu na rzecz własnego rozwoju z pożytkiem dla innych mieszkańców tego terenu. Gmina Baćkowice jest niewielDzięki projektowi kilkunakim, typowo rolniczym obszarem. stoosobowa grupa osób w różnym Pogarszająca się sytuacja materialna wieku stworzyła kółko historyczne, większości mieszkańców wsi spra- które na cyklicznych spotkaniach, wiła, że ludzie w poczuciu zniechę- imprezach okolicznościowych, wycenia i stagnacji nie interesują się cieczkach i pieszych wędrówkach życiem społecznym i kulturalnym zdobywa i utrwala wiedzę na temat swojego rejonu. Wykorzystując przeszłości, przyjemnie i pożyteczśrodki z Poakcesyjnego Programu nie spędza swój wolny czas i popraWsparcia Obszarów Wiejskich, wia swoją kondycję. państwo Frejlichowie postanowiW 2008 r. efektem działań li w 2008 r. zrealizować projekt kółka historycznego było między mający na celu zebranie osób za- innymi zebranie ponad 150 starych interesowanych odkrywaniem fotografii i wydanie albumu pt.: i utrwalaniem historii, wierzeń, „Gmina Baćkowice w starej fototradycji i obyczajów związanych grafii” oraz zgromadzenie i opracoz życiem minionych pokoleń oraz wanie zbioru legend i wierzeń pt.: rozwojem i promocją swojej gminy. „Zasłyszane przy bajaniu”. Wraz Projekt zakładał wyciągnięcie ludzi z młodymi miłośnikami historii z domów, sprzed ekranów tele- z Publicznego Gimnazjum w Baćwizorów i przywrócenie lokalnej kowicach członkowie koła histotradycji sąsiedzkich spotkań, pod- rycznego zwiedzili obóz koncenczas których dzielono się doświad- tracyjny Auschwitz – Birkenau i czeniami, wiedzą i różnorodnymi wdrapali się na Kopiec Kościuszki. umiejętnościami, ale też bawiono Podobny w zamyśle projekt pod się i żartowano. nazwą „Gmina Baćkowice, gminą ludzi aktywnych”, będący kontynuacją wyżej opisanego projektu, jest realizowany w roku bieżącym. Uczestnicy projektu zwiedzili Biskupin i Gniezno, wędrowali po Górach Świętokrzyskich szukając śladów minionych epok, opracowali album „Gminie Baćkowice – cudze chwalicie, swego nie zna- cie” oraz zebrali materiały – genezy nazw miejscowości, nazw fizjograficznych, teksty lokalnych przyśpiewek – na kolejną publikację. Członkowie koła historycznego jeszcze nie zamknęli działalności w 2009r., a już snują plany na 2010r. Joanna Stawiarska Uczestnicy projektu podczas wycieczki 8 Kwartalnik Świętokrzyski WAŚNIÓW OSTOJĄ DWORKÓW Rejon Waśniowa bogaty był w szlacheckie dwory, których istniało co najmniej trzydzieści. Wszystko dlatego, że żyła tu średnia szlachta, brakowało natomiast olbrzymich latyfundiów szlacheckich. W rejonie gminy Waśniów pozostały dwory w Chocimowie, Czajęcicach, Wronowie, Mirogonowicach, Nagorzycach, są resztki dworu w Kosowicach. Najbardziej znana rodzina ziemiańska w tym regionie to Reklewscy, którzy w Mirogonowicach mieszkają prawie 200 lat. Do nich należało kilkanaście majątków i prawie 10 dworów. Dwory w tym rejonie należały do: Fijałkowskich, Gouchowskich, Horochów, Jagnińskich, Jasieńskich, Targowskich, Spytkowskich. Nie ma tutaj dworów obronnych, czyli tych z końca XVI wieku, które z wyjątkami występują jeszcze gdzieniegdzie w Polsce. Tutaj są stosunkowo młode, klasycystyczne, barokowe i eklektyczne, cała mieszanka stylów. W Boksytach, na przykład, jest w stylu barokowym, w Chocimowie – klasycystycznym, a w Garbaczu był eklektyczny. Dwory należały do średniozamożnej szlachty, tylko nieliczne do bogatej, więc architekci nie należeli do tych najbardziej uznanych. Układ dworów, z wyjątkiem eklektycznych, był zawsze taki sam. Na osi, przez cały dwór albo do połowy znajdowała się sień, a dalej salon. Zawsze z salonu lub końca sieni było wejście do parku. Tak było w dworach średniozamożnej szlachty, bo u biednej musiały wystarczyć trzy pokoje, które pełniły różne funkcje. Zawsze obok salonu była jadalnia, goście wchodzili do salonu, który stanowił reprezentacyjne pomieszczenie. Gdy był sygnał na posiłek, przechodzono do jadalni. W biedniejszych dworach znajdowała się kuchnia, w bogatych – kredens, czyli pokój, gdzie były kredensy i tam z kuchni przynoszono potrawy do jadalni. Była co najmniej jedna sypialnia, w bogatszych nawet trzy. Specyfikę dworu stanowiły rodziny wielopokoleniowe, dziadkowie, rodzice i dzieci. Zawsze na parterze znajdował się gabinet, gdzie gospodarz miał wszelkie dokumenty. To tutaj przychodził ekonom, rządca, by uzgadniać zadania. Poddasza zazwyczaj nie zagospodarowywano, chociaż już w II połowie XIX wieku zaczęły pojawiać się facjatki. Tam przebywały starsze dzieci, bony, guwernantki. Współczesna literatura przemilcza jedną rzecz, że prawie wszystkie dwory były mocno zadłużone, Gromadzice nawet 80 proc wartości majątku. Wynikało to z przyzwyczajenia szlachty do luksusu. Uwłaszczenie, zniesienie pańszczyzny spowodowało, że nagle zabrakło taniej siły roboczej. – Ziemianie żyli właściwie na kredyt – opowiada autor wielu książek z ekonomii i stosunków międzynarodowych, profesor Zbigniew Klepacki, który wybudował swój dom niemal na fundamentach dworku w Garbaczu. – Przeglądałem księgi wieczyste powiatu ostrowieckiego, opatowskiego i sandomierskiego. Tam, gdzie założono hipotekę, ziemianie jeszcze nie spłacili jednego długu, a już zaciągali kolejny. Dochodziło do przymusowych licytacji. To się wstydliwie pomija, bo jest niewygodne, gdy ktoś głosi, że chce odzyskać majątek. A to był majątek zadłużony. Co innego prawo do odzyskania dworu czy parku, a co innego majątków, bo ich właścicielami były banki, na przykład Ziemski Bank Kredytowy. Dwory stanowiły ostoję patriotyzmu, bo dla szlachty najważniejsze były cztery podstawy. Pierwsza to rodzina, następnie wolność szlachecka, wierność religii, ojczyzna. Większość szlachty, szczególnie z tej części Polski, była wyjątkowo patriotyczna, ogromna jej część brała udział w powstaniach niepodległościowych i płaciła największą cenę. Chłopstwo zazwyczaj nie walczyło, oprócz pojedynczych przypadków. Z tych terenów wywodzi się wiele wybitnych postaci, najbardziej znany to Świeżyński z Jeleniowa, który był premierem rządu polskiego, należał do Rady Regencyjnej 1915-1916. Z kolei Gołuchowski był dyrektorem generalnym w ministerstwie oświecenia w czasie powstania styczniowego. Stąd pochodziło wielu profesorów, Pytkowski z Nagorzyc, znany profesor ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, z Mirogonowic – Reklewski, profesor genetyki, członek rzeczywisty PAN, a także znany komediopisarz Humnicki z Czajęcic. Ten region wydał dość sporo światłych ludzi, na poziomie europejskim. Zgodnie z komunistyczną doktryną ziemiaństwo należało do wrogiej klasy, więc należało ją zniszczyć. Doszło do wywłaszczenia i wyrzucenia z majątków. Właściciele dworów musieli je opuścić w trybie pilnym, w ciągu paru dni. Przez wiele lat obowiązywał ich zakaz zbliżania się do swoich majątków. – To była barbarzyńska polityka – twierdzi profesor. – Teraz ziemiaństwo już się nie odrodzi. Dwory były niszczone przez głupotę, niefrasobliwość użytkowników za przyzwoleniem władz, które nie wtrącały się, gdy mienie grabiono i dewastowano. W dworach lokowano szkoły, różne ośrodki zdrowia i czasami fornali. – Ze smutkiem trzeba stwierdzić, że mentalność rabowania dworów utrzymuje się do tej pory – przyznaje profesor Zbigniew Klepacki. – Z chwilą, gdy użytkownicy opuszczali dwór, miejscowa ludność rabowała wszystko, co zostało, okna, futryny, odrzwia, drzwi, podłogi. W Nagorzycach była szkoła, obecnie gmina dzierżawi dworek siostrze Małgorzacie Chmielewskiej, Wspólnocie Chleb Życia. Siostra wyremontowała budynek, dała facjaty, których nie było. Wymieniła drzwi i okna, które są teraz solidniejsze. Czajęcice trafiły w prywatne ręce i obecnie należą do dr Alicji Dziedzic z Krakowa. Prace remontowe, które już się rozpoczęły, potrwają trzy lata. Prof. Zbigniew Klepacki apeluje do wszystkich zainteresowanych tematyką dworów, by zgłaszali się do niego z informacjami, tel. 502 304 086. Przygotowuje 3-tomową monografię o dworkach z tego rejonu i wszelkie nieznane informacje chętnie mógłby wykorzystać w publikacji. Dworek we Wronowie ZGŁOŚ SIĘ!!! ZOSTAŃ LIDEREM!!! Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Świętokrzyskiej zaprasza młodzież z gmin: Baćkowice, Łagów, Nowa Słupia, Pawłów i Waśniów powyżej 17-stego roku życia do udziału w Młodzieżowej Akademii Leader’a (MAL). Będą to cykliczne spotkania dla młodzieży poświęcone takim zagadnieniom jak: planowanie działań, współpraca i praca w grupie, rola lidera w grupie, pozyskiwanie środków na własną działalność, zarządzanie czasem. Spotkania będą miały na celu przygotować młodzież do pozyskiwania środków z funduszy europejskich dostępnych w ramach konkursów ogłaszanych przez LGD z osi 4 Leader. W każdej gminie zostanie wyłoniona 15 osobowa grupa, dla której zostanie zorganizowanych 5 sobotnich spotkań trwających po 3 godziny w miesiącach marzec-czerwiec 2010 r. Osoby uczestniczące we wszystkich spotkaniach otrzymają certyfikat ukończenia Młodzieżowej Akademii Leader’a. Zgłoszenia przyjmowane są do 19 lutego 2010 roku w biurze Stowarzyszenia ul.Słupska 3, 26-025 Łagów. Formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie www.lgd-srws.pl w zakładce Aktualności. Więcej informacji w siedzibie Stowarzyszenia lub pod numerem telefonu 41 30 74 938.
