Układ oddechowy
Transkrypt
Układ oddechowy
mgr Grzegorz Witkowski Układ oddechowy Układ oddechowy Górne drogi odd: - Jama nosowa - Gardło Dolne drogi odd: - Krtań - Tchawica - Oskrzela - Płuca Układ oddechowy Układ oddechowy Jama nosowa Nos zewnętrzny: - Trójścienna piramida - Koniec górny: nasada nosa - Boczne części: górne (nieruchome spoczywają się na szkielecie kostnym) dolne (ruchome, skrzydełka nosa) - Podstawa – dwa nozdrza Układ oddechowy Jama nosowa • Przegroda dzieli ją na dwie symetryczne połowy • Wejście > otwór gruszkowaty • Ściana górna: blaszka sitowa • Ściana boczna: błędnik, szczęka, k podniebienna • Ściana dolna: podniebienie twarde • Ze ściany bocznej wychodzą: małżowina dolna, środkowa i górna • Wytwarzają przewody nosowe poniżej każdej Układ szkieletowy Układ oddechowy Zatoki przynosowe: - Czołowe – w łusce k czołowej - Sitowe – w błędniku sitowym - Szczękowe- wypełniają trzon szczęki - Klinowe- wypełniają trzon kości klinowej Układ oddechowy Układ oddechowy Błona śluzowa: - 2 okolice (czynnościowo) - 1 – węchowa: małżowina nosowa górna, najwyższą odpowiednie przewody i przeciwległą cz przegrody nosa ( specjalny nabłonek z nerwami węchowymi) - 2 – oddechowa pozostała cz (nabłonek wielowarstwowy migawkowy – ogrzewa, oczyszcza, nawilża powietrze) Unaczynienie i unerwienia: - T oczna i T szczękowa, ż oczna górna i splot skrzydłowy - I i II gałąź V nerwu, oraz w nabłonku węchowym – n węchowy Układ oddechowy Układ oddechowy Gardło: Nieparzysta cewa mięśniowo-błoniasta, kształt spłaszczonej maczugi, dł 12-14, szerokość 5-6 cm. - Kontynuacja j ustnej i j nosowej - Przechodzi w krtań i przełyk - Skrzyżowanie dwóch dróg - Od boku – przestrzeń przygardłowa - Od tyłu – przestrzeń zagardłowa oddziela od kręgosłupa Układ oddechowy Układ oddechowy Ściana gardła: - Bł śluzowa, podśluzowa, mięśniowa (m zwieracz gardła) powieź Części: - Nosogardziel: • ^ podstawa czaszki, przód otwierają się do niego nozdrza tylne, tył kręgosłup C1-C3, dół przy połykaniu zamyka go podniebienie miękkie, bok trąbka słuchowa - Cz ustana: • Łączy się z j ustna przez cieśń gardzieli, tył sąsiaduje z kręgosłupem - Cz krtaniowa: • Przód łaczy się z przedsionkiem krtani • Dół przechodzi w przełyk Układ oddechowy Układ oddechowy Unaczynienie: - T gardłowa wstępująca Unerwienie: - N IX i X Układ oddechowy Układ oddechowy Krtań: Nieparzysty narząd położony w przestrzeni środkowej szyi na wysokości IV i V kręgu szyjnego. Trójścienna piramida z podstawą zwróconą ku górze (połączenie z gardłem) wierzchołek przechodzi w tchawicę Od przodu przylega do mm podgnykowych, blaszki przedtchawiczej i powierzchniowej pow szyi. Bocznie pokryte płatami gruczołu tarczowego Tył graniczy z cz krtaniową gardła Układ oddechowy Układ oddechowy Chrząstki: Parzyste –nalewkowate, różkowate i klinowate Nieparzyste – tarczowa, pierścieniowata i nadgłośniowa Ch tarczowata: 2 płytki, Łączą się w linii środkowej, ku tyłowi rozchylają się, Na górnej krawędzi powstaje wcięcie, którego szczyt stanowi wyniosłość krtaniową (jabłko Adama), Z tylnej cz płytki wychodzą rogi (górny do k gnykowej, dolny do chrząstki pierścieniowatej) Układ oddechowy Układ oddechowy Ch nadgłośniowa: Liść o wywiniętym brzegu, Szypułką przyczepia się w l środkowej do chrząstki tarczowatej od tyłu Jej górna krawędź położona jest powyżej trzonu k gnykowej Pierścieniowata Położona jest poniżej ch tarczowatej , Składa się z blaszki od tyłu i łuku od przodu , Łączy się stawowo z rogami dolnymi chrząstki tarczowej Nalewkowata: - parzysta, ostrosłup czworościenny. Układ oddechowy Układ oddechowy Połącznia: Stawy Błony łącznotkankowe Więzadła Przestrzeń: • Przedsionek krtani ( otwiera się do cz krtaniowej gardła, sięga do fałdów przedsionkowych) • Głośnia ( powstawanie dźwięków, od fałdów przedsionkowych do fałdów głosowych) • Jama podgłośniowa (poniżej fałdów głosowych) Układ oddechowy Układ oddechowy Tchawica: - Cz piersiowa i szyjna - Cz szyjna – łączy się z krtanią więzadłem pierścienno-tchawiczm ( objęta gruczołem tarczowym, pokryta mm podgnykowymi) - Cz piersiowa – przechodzi w oskrzela główne (rozwidleniem tchawicy) - Wew bł śluzowa ( nabłonek migawkowy) - Pokryta błona włóknistą zawierająca podkowiaste chrząstki - Poszczególne chrząstki łączą więzadła obrączkowe - Ostatnia chrząstka na rozwidleniu tworzy ostrogę tchawicy Układ oddechowy Układ oddechowy Oskrzela główne: - Prawe – większa średnica, bardziej pionowo - Lewe – mniejsza średnica, bardziej poziomo Płatowe – 2 po str lewej (górne i dolne podtętnicze) 3 po str prawej (górne – nadtętnicze , środkowe, dolne - podtętnicze) Oskrzela płatowe >> oskrzela segmentowe po 10 w każdym płucu Płat górny lewy – 5 segmentów Płat dolny lewy – 5 segmentów Płat górny prawy – 3 segmenty Płat środkowy prawy – 2 segmenty Płat dolny prawy – 5 segmentów Układ oddechowy Układ oddechowy Oskrzela segmentowe >> oskrzela końcowe >> oskrzela oddechowe ( w ich ścianie występują pęcherzyki płucne) >> przewodziki i woreczki pęcherzykowe (wymiana gazowa) W oskrzelach mniejszych od 1 mm brak chrząstek. Układ oddechowy Płuca: - Położone po obu stronach śródpiersia, zamknięte w workach opłucnowych - Podział na płaty - Tk łączna śródmiąższowa dzieli płaty na segmenty oskrzelowo-płucne - Następnie podział na zraziki po czym na grona Układ oddechowy Układ oddechowy Opłucna: - Trzewna (płucna) przylega bezpośrednio do całej pow płuca za wyjątkiem wnęki, gdzie przechodzi w opłucną ścienną – tworząc więzadło płucne - Ścienna – wyścielają przestrzeń wew klp przeznaczoną dla obu płuc w śródpiersiu ( żebrowa, mostkowa, przeponowa) osklepepek opłucnej występuję przez otwór górny klp do podstawy szyi, kerezka płuca- opłucna ścienna przedłuża się w opłucna trzewną, obejmuje korzeń płuca i poniżej tworzy więzadło płucne Układ oddechowy Układ oddechowy Jama opłucna: - Niewielka ilość płynu surowiczego - Ujemne ciśnienie w stosunku do ciśnienia atmosferycznego (utrzymuje płuca rozprężone) Układ oddechowy Dziękuję za uwagę ! mgr Grzegorz Witkowski | [email protected]