SUKCESJA ROOELINNOOECI

SUKCESJA ROŒLINNOŒCI NACZYNIOWEJ
NA SIEDLISKACH POWSTA£YCH PO POWODZI
w dolinie Kamienicy £¹ckiej w Gorczañskim Parku Narodowym
Dr Szymon Ciapa³a - Zak³ad Ekologii i Kszta³towania Œrodowiska AWF w Krakowie
Dr Tomasz Zielonka - Instytut Botaniki PAN w Krakowie
.....
Cel pracy:
3. Wartoœci wspó³czynnika zmiennoœci (V) w poszczególnych latach
dla liczby gatunków
Poznanie dynamiki wstêpnych stadiów sukcesji na siedliskach
nadpotokowych oraz mechanizmów rz¹dz¹cych tym procesem
nr pow.
1
2
3
4
5
6
Teren badañ:
Badania prowadzono w górnym odcinku dol. Kamienicy £¹ckiej
2
na 11 sta³ych powierzchniach o wielkoœci od 66 do 124 m
2
podzielonych na poletka badawcze o powierzchni 1m
Kud³oñ
1273
1 km
0
11
Mostownica
1251
1
9
4
5 6
3
7
8
10
Wartoœci korelacji liczby gatunków
i wielkoœci powierzchni w poszczególnych
latach
Rok
pow. x l.gatunków
1997
0.015
1998
0.639
1999
0.810
50
25
0
4 5 6 7 8
Numer powierzchni
9
1999
Rok % pokrycia pow. x l.gatunków
1997
0.056
1998
0.130
1999
0.263
40
20
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Numer powierzchni
5. Wartoœci wspó³czynnika zmiennoœci (V) w poszczególnych latach
dla pokrycia powierzchni przez roœlinnoœæ
nr pow.
1
2
3
4
5
6
2. Wyniki analizy korelacji pomiêdzy liczb¹ gatunków na poszczególnych
powierzchniach w poprzednim roku a przyrostem liczby gatunków
do 1998 i 1999 roku
1998
1,365
1,812
3,619
1,189
1,229
1,551
1999
1,096
1,504
1,256
0,872
0,653
0,698
nr pow.
7
8
9
10
11
1997
1,145
1,715
2,863
1,141
3,351
1998
0,398
0,679
2,062
0,419
0,810
1999
0,347
0,525
1,478
0,251
0,617
Coraz ni¿sze wartoœci wspó³czynników zmiennoœci (V) wskazuj¹
na tendencje do zmniejszania zró¿nicowania pokrycia przez
roœlinnoœæ poszczególnych powierzchni badawczych
6. Zmiany wskaŸnika ró¿norodnoœci w kolejnych latach
3.0
1997 1998 1999
2.5
1997 x
(1 9 9 9 -1 9 9 7 )
-0 ,1 7 8
3
-0 ,2 5 6
-0 ,1 9 0
-0 ,1 2 4
0 ,0 5 3
-0 ,0 2 8
1
-0 ,4 2 2
-0 ,1 1 0
3
-0 ,2 4 9
1
-0 ,5 3 8
-0 ,0 5 7
1998 x
(1 9 9 9 -1 9 9 8 )
3
-0 ,2 0 8
-0 ,2 0 0
3
0 ,2 6 5
-0 ,1 2 0
0 ,1 5 9
-0 ,0 9 0
1
-0 ,5 6 6
2
-0 ,3 1 7
3
-0 ,2 3 7
1
-0 ,3 4 5
-0 ,1 7 7
Ujemne wskaŸniki wspó³czynników korelacji œwiadcz¹ o rozpoczêciu
procesu konkurencji miêdzygatunkowej w obrêbie powierzchni lub
wyczerpywaniu siê wolnej przestrzeni do kolonizacji
Zmiany wskaŸnika Shannona-Wienera
wskazuj¹ na zwiêkszanie siê liczby
gatunków przypadaj¹cych na jednostkê
powierzchni oraz wyrównywanie siê
ich udzia³u w pokryciu ¿wirowisk
2.0
1.5
1.0
0.5
0.0
1
1997 x
(1 9 9 8 -1 9 9 7 )
-0 ,0 9 7
3
-0 ,2 8 1
2
-0 ,3 1 7
-0 ,1 5 5
0 ,0 8 9
-0 ,0 1 8
3
-0 ,2 4 7
-0 ,1 6 3
2
-0 ,2 7 7
1
-0 ,4 1 7
-0 ,0 4 0
1997
1,822
1,787
2,879
1,466
2,310
2,877
10 11
Ró¿ne bogactwo gatunkowe na powierzchniach jest m.in.
wynikiem ich wielkoœci
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
1998
60
W s k a Ÿ n ik r ó ¿ n o r o d n o œ c i
Sh a n n o n a - W ie n e r a
Lic zb a gatunkó w
1999
75
nr
1999
0,295
0,242
0,403
0,271
0,379
80
100
3
1998
0,367
0,309
0,468
0,298
0,450
Wartoœci korelacji liczby gatunków i
procentu pokrycia powierzchni przez
roœlinnoœæ w poszczególnych latach
100
1. Liczba gatunków w kolejnych latach sukcesji
2
1997
120
Wyniki:
1
1997
0,607
0,523
1,529
0,483
0,992
Systematycznie spada znaczenie gatunków dominuj¹cych
w pokryciu powierzchni kosztem reszty gatunków
Rozmieszczenie powierzchni badawczych na tle zlewni badanego odcinka doliny
1998
nr pow.
7
8
9
10
11
140
Przys³op
1187
2
Turbacz
1310
1997
1999
0,310
0,450
0,449
0,364
0,359
0,451
4. Pokrycie powierzchni przez roœlinnoœæ w kolejnych latach
Procent pokrycia powierzchni
500
1998
0,429
0,539
0,432
0,407
0,382
0,548
Coraz ni¿sze wartoœci wspó³czynników zmiennoœci (V) wskazuj¹
na tendencje do zmniejszania zró¿nicowania liczby
gatunków w obrêbie poszczególnych powierzchni badawczych
1 - Numer powierzchni badawczej
1310 - Punkt wysokoœciowy
Granica GPN
1000m
1997
0,554
0,700
0,555
0,723
0,493
0,894
2
3
4
5
6
7
Numerpowierzchni
8
9
10
11
7. Bogactwo gatunkowe ¿wirowisk nadpotokowych na tle
innych zbiorowisk roœlinnych zlewni
Nazwa zbiorowiska
roœlinnego
¯wirowiska nadpotokowe
Valeriano-Caricetum flavae
Petasitetum Kablikiani
Filipendulo-Geranietum
Caltho-Alnetum
Dentario-Glandulosae fagetum
Poo-Veratretum lobeliani
Gladiolo-Agrostietum
Galio-Abietetum
Arunco-Doronicetum
Hieracio-Nardetum stricte
Piceetum tatricum
liczba gatunków
w 11 zdjêciach
123
120
107
98
94
96
93
90
75
72
50
45
œrednia liczba
gatunków w zdjêciu
61,4
30,0
30,4
37,3
33,3
25,2
32,1
28,0
22,8
31,2
16,7
. 13,6
¯wirowiska nadpotokowe s¹ jednymi z najbogatszych
florystycznie siedlisk zlewni Kamienicy £¹ckiej