Program profilaktyczny "Spotkania z teatrem"

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Konopnickiej
w Świnoujściu
Program profilaktyczny dla Dzieci i Młodzieży
Spotkania z teatrem
Opracowanie: mgr Ewa Derlikiewicz, mgr Bożena Pałubicka,
mgr Joanna Ryszka
Świnoujście, kwiecień 2002 rok
1
SPIS TREŚCI:
I. Wprowadzenie.
a) Uwagi wstępne
b) Charakterystyka grupy
c) Osnowa programu
II. Cele i zadania.
III. Metody i techniki pracy.
IV. Przebieg i realizacja programu.
V. Ewaluacja.
VI. Kosztorys.
VII. Uwagi końcowe.
I. WPROWADZENIE:
Uwagi wstępne.
2
W jaki sposób podejmować działania stwarzające dziecku okazję do aktywnego
gromadzenia różnych doświadczeń, które spowodują wzrost jego zdolności do radzenia sobie
w trudnych sytuacjach życiowych? Jak zainteresować dziecko zagadnieniami zdrowotnymi?
Jak uwrażliwić je na problemy zdrowia? Jak uczyć zachowań promujących zdrowie, jak też
zapobiegających zaburzeniom?
To podstawowe pytania, jakie towarzyszyły nam przy konstruowaniu programu
w ramach profilaktyki uzależnień.
W codziennej pracy obserwujemy wzrost liczby młodzieży sięgającej po używki
/ najczęściej są to papierosy /. Niepokoi nas akceptacja grupy rówieśniczej, tolerancja i ,,ciche’’
przyzwolenie rodziny.
W przypadku naszych podopiecznych rodziny często niewydolnej wychowawczo,
patologicznej, w której istnieją złe przyzwyczajenia i wzorce w stosunku do używek, co w
konsekwencji prowadzi do wczesnego uzależniania się.
Charakterystyka grupy.
Tworzenie sprzyjających warunków do działań profilaktycznych, w tym podnoszenia
świadomości w zakresie edukacji zdrowotnej odgrywa istotne znaczenie w przypadku
uczniów Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Świnoujściu. Ze względu na
upośledzenie umysłowe stopnia lekkiego uczniowie wymagają stosowania różnorodnych form
i metod pracy rewalidacyjno-wychawawczej, które zapewniają dziecku wszechstronny rozwój,
a zwłaszcza przygotują do takiej sprawności psychofizycznej, by ich funkcjonowanie w jak
najmniejszym stopniu odbiegało od ogólnie przyjętej normy, by mogli sprostać wymaganiom
przyjętym przez życie, a to m. in. poprzez umiejętność samodzielnego podejmowania decyzji
i dokonywania właściwych wyborów, w tym zdrowotnych.
Całkowita opieka nad wychowankami – aktualnie w Ośrodku przebywa 190 dzieci–
polega na realizacji systemu działań dydaktycznych, wychowawczych, terapeutycznych.
Znaczącą rolę w tym względzie spełniają zajęcia pozalekcyjne, prowadzone w szkole,
poprzez koła zainteresowań i w grupach internackich / liczba dzieci wynosi od 10 do 16 /.
Osnowa programu.
Intencjonalnie podejmowane działania pedagogów zmierzają do kierowania aktywnością
wychowanków w wytworzonych sytuacjach, na pobudzaniu ich do określonych zachowań.
Wszystkie te zabiegi związane są ze stosowaniem określonych metod lub technik oddziaływania
na wychowanków. Realizowane są poprzez różne formy pracy, uwzględniające zainteresowania
i potrzeby dziecka. Naszą uwagę skupiłyśmy na formach teatralnych, które stanowią
podstawę programu profilaktycznego Spotkania z teatrem.
Wieloletnie doświadczenia w pracy z dzieckiem niepełnosprawnym intelektualnie
utwierdza nas w przekonaniu, iż istnieje realny wpływ treści i płynących z nich emocji, jakie
ujawniają się w grach i zabawach tematycznych związanych z tworzeniem ról scenicznych .
II. CELE I ZADANIA.
Celem programu jest popularyzacja wśród dzieci i młodzieży, poprzez formy teatralne
wiedzy o zdrowiu i zdrowym trybie życia, asertywnej postawy wobec współczesnych zagrożeń
3
cywilizacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem problematyki uzależnień od środków
psychotropowych.
Cele szczegółowe:
1. Wyrabianie u uczestników i widzów spotkań teatralnych umiejętności wglądu w siebie,
ukazanie możliwości alternatywnego reagowania i sposobu spędzania czasu wolnego.
2. Dostarczenie wiedzy na czym polega zdrowe życie i jak dbać o zdrowie.
3. Rozbudzanie, rozwijanie i pogłębianie wrażliwości moralnej, emocjonalnej i estetycznej
a także refleksji.
4. Uczenie się zachowań promujących zdrowie i zapobiegających zaburzeniom.
5. Dostarczenie informacji na czym polega ryzyko uzależnienia oraz zapoznanie
z konsekwencjami zażywania środków psychoaktywnych.
6. Uświadomienie systemu wartości i jego wpływu na życie.
7. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych.
8. Uczenie się rozpoznawania emocji i odreagowania napięć.
9. Wzmacnianie poczucia własnej wartości.
10. Stwarzanie dzieciom doświadczeń korygujących zaburzenia związane z funkcjonowaniem społecznym.
11. Pokonywanie lęku przed wystąpieniem publicznym.
12. Kształtowanie wartości duchowych oraz wzmacnianie procesu internalizacji norm
i wartości społecznych.
III. METODY I TECHNIKI PRACY.
Program będzie uwzględniał następujące formy pracy:
1. Drama poprzez techniki dramowe:
a) Rozmowa
b) Wywiad
c) Film
d) Ćwiczenia pantomimiczne
e) Improwizacje
2. Praca z książką.
3. Inscenizacje.
4. Teatr lalek.
5. Teatr samorodny.
6. Gry, proste doświadczenia.
7. Odgrywanie scenek rodzajowych.
IV. PRZEBIEG I REALIZACJA PROGRAMU.
Zadania wynikające z realizacji programu profilaktycznego Spotkania z teatrem
przedstawia tabela.
4
Lp.
ZADANIA
I.
Przygotowanie inscenizacji
związanej z problematyką
uzależnień:
Krasnoludek i nasze organy.
FORMY REALIZACJI
ETAP I – psychoedukacja:
1. Gromadzenie literatury i przybliżenie uczniom problematyki
z zakresu profilaktyki uzależnień.
2. Rozmowy i dyskusje dotyczące ludzkich wyborów.
ODPOWIEDZIALNI
TERMIN
UWAGI
Koło teatralne.
Joanna Ryszka
Katarzyna Warś
Styczeń- marzec
2002r.
Załącznik:
scenariusz
przedstawienia
3. Odgrywanie scenek rodzajowych, improwizacje, gry dramatyczne.
ETAP II- praca teatralna:
1. Opracowanie scenariusza.
2. Przygotowanie inscenizacji:
- szczegółowa analiza tekstu literackiego.
- przydział ról poszczególnym uczniom.
- ćwiczenia poprawnej wymowy, dykcji, głośnego i wyrazistego czytania.
- pamięciowe opanowanie fragmentów tekstu.
3. Projektowanie i wykonywanie rekwizytów, dekoracji i strojów.
4. Dobór oprawy muzycznej.
5. Próby łączące tekst mówiony z ruchem i grą sceniczną.
II.
III.
Udział w III Przeglądzie Form
Scenicznych Spotkajmy się –
KROKUS 2002
Przygotowanie uroczystości
ośrodkowej: DNI TEATRU’ 2002.
1. Zgłoszenie koła teatralnego do udziału w III Przeglądzie Form
Scenicznych organizowanych przez: Wydział Edukacji Urzędu Miasta,
Miejski Dom Kultury, Świnoujskie Stowarzyszenie na Rzecz Rodziny
PRO FAMILIA.
- Spotkania z organizatorami podczas prób.
- Występ w Miejskim Domu Kultury w Świnoujściu.
- Występ dla społeczności szkolnej Specjalnego Ośrodka
Szkolno-Wychowawczego
Koło teatralne.
Joanna Ryszka
Katarzyna Warś
1. Opracowanie regulaminu przeglądu form teatralnych w Ośrodku.
2. Spotkania teatralne w grupach wychowawczych:
- wybór tekstu z zakresu profilaktyki uzależnień
- opracowanie scenariusza
- praca z tekstem literackim
- przydział ról
- projekt i przygotowywanie scenografii, rekwizytów, strojów
- próby łączące tekst mówiony z ruchem i grą sceniczną
Bernadeta Buława,
Irena Motyl,
Edyta Pacura
-Wychowawcy grup
-opiekunowie koła
J. Ryszka, K. Warś
19 marca 2002r.
27 marca 2002r.
III miejsce
w przeglądzie.
marzec-kwiecień
2002r.
Załącznik.
5
3. Zaproszenie lokalnej prasy i telewizji do pełnienia roli Patrona
medialnego szkolnych DNI TEATRU‘2002
4. Zaproszenie przedstawicieli społeczności lokalnej, młodzieży szkolnej
organizacji i stowarzyszeń
IV.
DNI TEATRU’2002 w SOSW.
Ewa Derlikiewicz
Kwiecień/maj
2002r.
I etap eliminacji
szkolnych.
1. Prezentacja form scenicznych o tematyce profilaktycznej
w wykonaniu wychowanków Ośrodka na scenie Miejskiego Domu Kultury
w Świnoujściu.
2. Nagrody i wyróżnienia dla najlepszych zespołów.
Ewa Derlikiewicz
maj 2002r.
V.
Prezentacja trzech przedstawień
podczas Dni Kultury Szkolnej
ARKADIA 2002.
1. Udział w przeglądzie artystycznym młodzieży szkolnej organizowanym
przez Wydział Edukacji i Miejski Dom Kultury w Świnoujściu.
Nagrodzone zespoły.
VI.
Występy zespołów teatralnych
dla Stowarzyszenia Klubu
Abstynenta „HOL”.
1. Nawiązanie współpracy ze Stowarzyszeniem.
2. Przedstawienie wyróżnionych inscenizacji.
Waldemar Pietrzak
Koło teatralne
Grupy internackie
VII. Propagowanie form teatralnych
w pracy profilaktycznej wśród
młodzieży szkolnej.
1. Nawiązanie współpracy ze szkołami podstawowymi w Świnoujściu
w celu prezentacji programu profilaktycznego Spotkania z teatrem.
Bożena Pałubicka
Ewa Derlikiewicz
VIII. Promocja zajęć w województwie.
1. Profesjonalne nagranie / kaseta video / przedstawień:
Nasze podwórko, Krasnoludek i nasze organy oraz inscenizacji
nagrodzonej podczas eliminacji szkolnych DNI TEATRU’2002.
2. Nawiązanie współpracy z telewizją lokalną, regionalną TVP3.
W ramach programu profilaktyki uzależnień w roku szkolnym 2002/2003
przewidujemy zorganizowanie I Wojewódzkiego Przeglądu Form
Scenicznych Szkół i Ośrodków Specjalnych Spotkania z teatrem.
Bożena Pałubicka
Ewa Derlikiewicz
Joanna Ryszka
Katarzyna Warś
Waldemar Pietrzak
Nagrody
pieniężne.
2 połowa maja
2002r.
Czerwiec 2002r.
wrzesień-grudzień
2002r.
Kaseta video
Załącznik:
uzasadnienie
wyboru
przedstawień.
6
V. EWALUACJA.
Ewaluacja programu prowadzona będzie poprzez:
q
q
q
Konkurs na pracę pisemną Moje wrażenia ze spotkań teatralnych
Termin realizacji – czerwiec 2002r..
Odpowiedzialni nauczyciele języka polskiego.
Konkurs na hasło o tematyce uzależnień.
Termin realizacji – wrzesień 2002r.
Odpowiedzialni O. Gołacka, A. Pietryka.
Konkurs wiedzy z zakresu profilaktyki uzależnień.
Termin realizacji październik 2002r.
Odpowiedzialni – E. Andrzejewska, J. Pionke.
VI. KOSZTORYS.
Lp.
Rodzaj
zapotrzebowania.
1.
Rekwizyty.
Artykuły
papiernicze: W
ramach
brystol, arkusze kartonu posiadanych
i szarego papieru bibuła, klej środków.
Przybory: pędzle, farby,
markery
240 zł.
2.
Stroje.
Tkaniny, płótno.
j.w.
230 zł
3.
Dekoracja.
Materiał obiciowy, drewno,
sklejka, listwy.
j.w.
300 zł
4.
Nagrody
i wyróżnienia
- ,, Czeki’’ na zakup nagrody
rzeczowej /radiomagnetofon/
- dyplomy
3 szt.
1200 zł.
20 szt.
30 zł.
Materiały i środki.
Ilość
Przewidywane
koszty.
VII. UWAGI KOŃCOWE.
Zasady konstruowania skutecznego programu profilaktycznego zakładają m. in. jego
powtarzalność. W zamyśle autorów program Spotkania z teatrem będzie wykorzystany
w odniesieniu do innych społeczności lokalnych, poprzez zorganizowanie wiosną 2003 roku
I Wojewódzkiego Przeglądu Form Scenicznych Szkół i Ośrodków Specjalnych
Spotkania z teatrem.
Tematyka przeglądu ,będzie związana z profilaktyką uzależnień wśród młodzieży.
7