najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach

Transkrypt

najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
INFORMACJA PRAWNA
Kwiecień 2012 R.
I
A.
PRAWO CYWILNE (GOSPODARCZE)
ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH
1. Szeroka nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego.
Z dniem 3 maja 2012 r. w życie weszła szeroka nowelizacja kodeksu postępowania
cywilnego. Poniżej przedstawiono jej kluczowe elementy.
W celu przyspieszenia postępowania egzekucyjnego zwiększono uprawnienia referendarzy
sądowych w tymże postępowaniu. Referendarze będą upoważnieni do rozstrzygania kwestii
zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej oraz do dokonywania czynności procesowych w
ramach procedury wyjawienia majątku. Nie mogą jednak stosować środków przymusu.
Większą skuteczność działań komornika zapewnić ma znaczne podwyższenie grzywien
orzekanych za utrudnianie jego pracy. Po nowelizacji za nieuzasadnioną odmowę wyjaśnień
grozi do dwóch tysięcy zł grzywny (zamiast 500 zł). Taka sama sankcja grozić będzie
pracodawcy, który zaniedba obowiązki nałożone na niego przez przepisy dotyczące
egzekucji. Pięciokrotnie wzrośnie maksymalna wysokość grzywny za przeszkadzanie
czynnościom komornika. Po wejściu w życie nowelizacji, na osobę utrudniającą prowadzenie
czynności komornik będzie mógł nałożyć nawet tysiąc złotych grzywny. Dodatkowo przyjęto,
że postanowienie komornika o ukaraniu grzywną będzie podlegało wykonaniu w drodze
egzekucji sądowej bez zaopatrywania w klauzulę wykonalności. Zmieni się także sama treść
klauzuli wykonalności, będzie ona inna w przypadku świadczeń w walucie obcej.
Liczne zmiany wprowadzone zostały w postępowaniu rozpoznawczym i odwoławczym.
Jedną z najistotniejszych jest likwidacja odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych
oraz - będąca jej efektem - zmiana minimalnej wartości przedmiotu zaskarżenia
uprawniającego do złożenia kasacji, obowiązek dołączania do pozwu (pierwszej czynności)
odpisu dokumentu pełnomocnictwa (oraz odpisu z krs) dla drugiej strony.
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
Uchylono art. 5055 - zgodnie z nowelizacją, we wszystkich sprawach zastosowanie znajdzie
tak zwana prekluzja procesowa. Wszystkie twierdzenia, fakty i dowody na ich poparcie będą
musiały być wskazywane przez stronę bezzwłocznie - pod rygorem utraty powoływania ich w
dalszym postępowaniu. Skoro ustawodawca nie sprecyzował momentu, od którego wnioski i
twierdzenia uważać się będzie za spóźnione - w konsekwencji kwestia ta pozostaje do uznania
sądu. Aby uniknąć ryzyka płynącego z tej uznaniowości, powód w pozwie, a pozwany w
odpowiedzi na pozew powinien zaprezentować swoje pełne stanowisko procesowe. Dowody
spóźnione będą bowiem przez sąd pomijane i nie będą brane pod uwagę przy wyrokowaniu.
Jedynie w sytuacjach wyjątkowych, na przykład gdy strona nie będzie ponosiła winy w braku
powołania określonego dowodu na wcześniejszym etapie postępowania – sąd będzie
dysponował uprawnieniem do uwzględnienia wniosku spóźnionego.
Wprowadzono ponadto możliwość zaskarżenia niektórych postanowień sądu drugiej instancji
zażaleniem do innego składu tego sądu.
Zażalenie to przysługiwać będzie na postanowienia, których przedmiotem są:
1.
2.
3.
4.
5.
oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego,
zwrot kosztów procesu,
skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę,
zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka,
odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego
sprowadzenia.
Wyjątkiem będą postanowienia wydane w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie
sądu pierwszej instancji.
Do kodeksu postępowania cywilnego wprowadzono też możliwość zaskarżenia
rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji uchylającego wyrok sądu pierwszej instancji i
przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania. Zażalenie będzie się wnosić do Sądu
Najwyższego. Według autorów nowelizacji, wybór zażalenia jako środka inicjującego
kontrolę ze strony Sądu Najwyższego motywowany jest przez wzgląd na charakter
kontrolowanego orzeczenia, jak również pożądaną szybkość kontroli.
Autorzy nowelizacji uzasadniają swoją decyzję przeprowadzonymi badaniami, z których
wynika, że instytucja uchylenia wyroku sądu drugiej instancji wraz z przekazaniem sprawy do
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
ponownego rozpoznania jest nadużywana. Tymczasem obecny model postępowania
cywilnego zakłada, że druga instancja stanowi instancję merytoryczną, w ramach której
rozstrzygnięcie sprawy powinno nastąpić ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego
rozstrzygnięcia kończącego spór pomiędzy stronami. Zbyt częste uciekanie się do uchylenia
wyroku sądu pierwszej instancji wraz z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania
prowadzi do wypaczenia tego założenia i przedłużenia postępowania, stąd pojawienie się
takiej zmiany Kodeksu postępowania cywilnego.
Wątpliwości budzi dodawany przez ustawę nowelizującą art. 7732. Dotyczy on zbiegu
egzekucji sądowej i administracyjnej w sytuacji, gdy komornik na podstawie jednego tytułu
wykonawczego prowadzi egzekucję z dwóch lub większej liczby składników majątku
dłużnika, a tylko jeden z nich objęty jest zbiegiem. Przepis stanowi, że jeżeli w tych
okolicznościach sąd postanowił, aby dalsza egzekucja była prowadzona w trybie
administracyjnym, to wydaje się z urzędu dalszy tytuł wykonawczy oznaczając w nim, że
stanowi on podstawę do dalszego prowadzenia egzekucji przez administracyjny organ
egzekucyjny.
Przyjęcie takiego rozwiązania może rodzić trudności praktyczne w przypadku, gdy egzekucja
prowadzona będzie z wielu składników. Omawiany przepis, w sytuacji zbiegu egzekucji
sądowej i administracyjnej, zobliguje sądy do zawieszenia prowadzonych postępowań
egzekucyjnych dotyczących poszczególnych składników majątku dłużnika i do wydawania
dalszych tytułów wykonawczych odrębnie dla każdego z tych składników. Wydłuży to
postępowanie zwłaszcza w przypadku, gdy właściwe miejscowo będą sądy i organ
administracyjny mające siedzibę w różnych miejscowościach.
Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 783 § 1 k.p.c., "Klauzula wykonalności
powinna zawierać stwierdzenie, że tytuł uprawnia do egzekucji, a w razie potrzeby oznaczać
jej zakres. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, tytułowi egzekucyjnemu
opiewającemu na świadczenie pieniężne w walucie obcej sąd nada klauzulę wykonalności ze
zobowiązaniem komornika do przeliczenia zasądzonej kwoty na walutę polską według
średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień
sporządzenia planu podziału, a jeżeli planu nie sporządza się - na dzień wypłaty kwoty
wierzycielowi."
W rezultacie Minister Sprawiedliwości ustalił następujące brzmienie klauzuli wykonalności:
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
„W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, dnia ….. 20….. r. Sąd ….. w ….. stwierdza, że
niniejszy tytuł uprawnia do egzekucji w całości/w zakresie ….. oraz poleca wszystkim
organom, urzędom oraz osobom, których to może dotyczyć, aby postanowienia tytułu
niniejszego wykonały, a gdy o to prawnie będą wezwane, udzieliły pomocy.”
Jeżeli sąd, nadając klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu opiewającemu na
świadczenie pieniężne w walucie obcej, zobowiązuje komornika do przeliczenia tego
świadczenia na walutę polską, klauzula wykonalności powinna zawierać ponadto następującą
treść: „Sąd zobowiązuje komornika do przeliczenia świadczenia pieniężnego wyrażonego w
walucie obcej na walutę polską według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez
Narodowy Bank Polski na dzień sporządzenia planu podziału, a jeżeli planu nie sporządza się
– na dzień wypłaty kwoty wierzycielowi.”.
Dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 stycznia 2005
r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności (Dz. U. Nr 17, poz. 154 z późn.
zm.), straci moc z dniem wejścia w życie rozporządzenia z dnia 5 kwietnia 2012 r., na
podstawie art. 10 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 233, poz. 1381).
Zgodnie z nowelizacją pojęcie „organizacje społeczne” zastąpiono określeniem „organizacje
pozarządowe”.
Zakres pojęcia "organizacje pozarządowe" jest dostatecznie szeroki, aby objąć wszystkie
jednostki mieszczące się w dotychczasowym określeniu „organizacje społeczne”, w tym
związki zawodowe, a zarazem pozwala on uniknąć dotychczasowych wątpliwości co do
przynależności do kręgu organizacji społecznych np. fundacji. Określenie to koresponduje
również z szeroko stosowanym obecnie pojęciem „sektora pozarządowego” (nongovernmental sector). Konsekwencją tej zmiany jest modyfikacja wszystkich tych przepisów
k.p.c., które operowały terminem „organizacja społeczna”.
W nowym art. 61 § 1 k.p.c. uznano, że dla uzyskania przez organizację legitymacji
procesowej celem wytoczenia powództwa na rzecz osoby fizycznej, niezbędne będzie
uprzednie udzielenie przez tę osobę pisemnej zgody na występowanie organizacji na jej rzecz
w konkretnej sprawie.
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
Zdaniem autorów nowelizacji, odmiennie aniżeli w razie wytoczenia powództwa, jeżeli
organizacja przystępuje do strony toczącego się już postępowania, jej rola procesowa
powinna polegać wyłącznie na pomocy tej stronie w uzyskaniu przez nią korzystnego
orzeczenia; decydujący wpływ na przebieg procesu powinna jednak zachowywać sama
strona, która wszczęła postępowanie i która jest materialnie zainteresowana jego wynikiem. Z
założeniem tym nie koresponduje obecne brzmienie art. 62 k.p.c., odsyłające w takiej sytuacji
do odpowiedniego stosowania przepisów o prokuratorze. Stąd też w nowym art. 62 § 2 k.p.c.
przewidziano, że do przystąpienia organizacji pozarządowej do strony odpowiednie
zastosowanie mają przepisy o interwencji ubocznej, do której nie mają odpowiedniego
zastosowania przepisy o współuczestnictwie jednolitym (tzw. interwencja uboczna
niesamoistna).
Nowy przepis art. 61 § 3 k.p.c. odpowiada częściowo dotychczasowemu art. 4796 k.p.c. z
tym, że organizacja pozarządowa, której członkiem jest przedsiębiorca, będzie mogła także,
za jego zgodą, wytoczyć na jego rzecz powództwo przeciwko innemu przedsiębiorcy w
sprawie o roszczenia wynikające z działalności gospodarczej.
W treści nowego art. 61 § 4 k.p.c. postanowiono, że organizacja pozarządowa powinna
dołączyć do pozwu lub swego przystąpienia wyrażoną na piśmie zgodę osoby fizycznej.
Przesądza to, że dołączenie takiej zgody stanowi warunek formalny pisma procesowego,
którego brak podlega usunięciu zgodnie z art. 130 k.p.c.
2. Nowa ustawa o timesharingu
Od 28 kwietnia obowiązują nowe regulacje dotyczące umów o timesharingu. Przepisy będą
lepiej dostosowane do wymogów unijnych.
Ustawa określa m.in. zasady ochrony konsumentów, z którymi przedsiębiorcy zawierają
umowy, oraz obowiązki przedsiębiorcy i konsumenta będących stronami umów: o timeshare,
długoterminowy produkt wakacyjny, pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub
długoterminowego produktu wakacyjnego oraz umów o uczestnictwo w systemie wymiany.
Przepisy definiują umowę timeshare jako umowę, na podstawie której konsument, odpłatnie,
nabywa prawo do korzystania, w okresach wskazanych w umowie, z co najmniej jednego
miejsca zakwaterowania, zawartą na okres dłuższy niż rok. Omawiany akt prawny
wprowadza również zmiany w Kodeksie cywilnym. Uchyla art. 270(1) k.c., który stał się
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
zbędny, ponieważ w ustawie znalazło się wyłączenie stosowania do określonych w przepisach
umów art. 254 - 255 i art. 266 Kodeksu cywilnego.
Wprowadzono także sankcje za uchybienie obowiązkom określonym w ustawie. Według
dodanego do Kodeksu wykroczeń art. 139a karze grzywny lub ograniczenia wolności podlega
m.in. przedsiębiorca, który:
- zawiera z konsumentem umowę timeshare, umowę o długoterminowy produkt wakacyjny,
umowę pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu
wakacyjnego, lub umowę o uczestnictwo w systemie wymiany, bez zachowania właściwych
wymogów, dotyczących jej treści lub formy,
- żąda od konsumenta, z którym zawarł ww. umowy świadczenia przed upływem określonego
w ustawie terminu do odstąpienia od umowy, lub świadczenie takie przed upływem tego
terminu od konsumenta przyjmuje,
- żąda od konsumenta świadczenia przed rozwiązaniem umowy lub przed doprowadzeniem
do nabycia lub zbycia przez konsumenta praw z ww. umów.
Tej samej karze podlega każdy, kto zawierając umowę timeshare sprzecznie z treścią
nabywanego prawa oświadcza, że przedmiotem umowy jest własność.
B.
ORZECZNICTWO SĄDOWE
1. Sąd Najwyższy o przelewie wierzytelności.
W uchwale z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZP 10/12, Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi na
pytania prawne Sądu Okręgowego w Gliwicach:
„Czy umowa poręczenia zawarta pomiędzy wierzycielem zakładu opieki zdrowotnej a
podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami i pozasądową
windykacją wierzytelności jest czynnością prawną określoną w art. 53 ust. 6 ustawy z dnia 30
sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z późn.
zm.).”
„Czy umowa poręczenia zawarta pomiędzy wierzycielem zakładu opieki zdrowotnej a
podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami i pozasądową
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
windykacją wierzytelności może naruszać umowny zakaz zawierania umowy przelewu
wierzytelności?”
Zgodnie z uchwałą, pozorna umowa poręczenia, zawarta dla ukrycia umowy przelewu
wierzytelności przez wierzyciela zakładu opieki zdrowotnej z podmiotem profesjonalnie
zajmującym się obrotem wierzytelnościami i pozasądową windykacją wierzytelności, może
naruszać umowny zakaz zawarcia umowy przelewu wierzytelności.
Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały w pozostałym zakresie.
III
PRAWO PODATKOWE (ADMINISTRACYJNE)
A.
ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH
1. Koniec lokat antybelkowych
Z dniem 31 marca weszła w życie nowelizacja Ordynacji podatkowej, która zmienia zasady
zaokrąglania podstaw opodatkowania w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Nowelizację wprowadzono w celu uniemożliwienia omijania przepisów podatkowych
poprzez zakładanie lokat jednodniowych. Zmiany wprowadziła ustawa z dnia 22 grudnia
2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr
291, poz. 1707). Podstawy opodatkowania oraz kwoty podatków od nich pobierane zaokrągla
się teraz do pełnych groszy w górę. Dotychczasowe przepisy o zaokrąglaniu prowadziły do
sytuacji, w której w przypadku naliczenia (wypłaty) skapitalizowanych odsetek w kwocie do
2,49 zł nie powstawał obowiązek zapłaty podatku dochodowego - było tak w przypadku lokat
o wartości do 18000 zł (przy założeniu rocznego oprocentowania na poziomie 5 proc.). Tak
sformułowane zasady doprowadziły do wysypu ofert lokat jednodniowych (ok. 13 proc. w
ogólnej sumie depozytów gospodarstw domowych). Ustawodawca ocenił, iż jest to szkodliwe
dla budżetu państwa oraz prowadzi do nieuzasadnionego różnicowania sytuacji podatników.
Nowe zasady zaokrąglania podatków i podstaw opodatkowania mają zwiększyć wpływy z
podatku dochodowego o 380 mln. rocznie.
Nowo wprowadzone zasady dotyczą dochodów uzyskanych z:
odsetek od pożyczek (za wyjątkiem gdy przedmiotem działalności gospodarczej jest
udzielanie pożyczek),
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
odsetek i dyskonta od papierów wartościowych,
z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na
rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania,
przechowywania lub inwestowania,
prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów.
2. Nowy podatek od miedzi i srebra
W znacznej części państw europejskich, obok podatku dochodowego czy opłat
(koncesyjnych, administracyjnych, środowiskowych), istnieje również specjalny podatek,
którego odpowiednikiem w Polsce jest podatek od wydobycia niektórych kopalin. Ustawa go
wprowadzająca weszła w życie 18 kwietnia 2012 r.
Nowy podatek zapewniać będzie
wpływy do budżetu państwa z części zysku z wydobycia miedzi i srebra. Podstawą
opodatkowania będzie ilość miedzi i srebra w wyprodukowanym koncentracie. Ustawa
przewiduje określone wartości progowe, zgodnie z którymi zmienia się sposób obliczania
podatku. Ustawa stanowi, że opodatkowaniu nie będzie natomiast podlegać urobek
przekazywany na cele badawcze, jednakże nie więcej niż 1 t urobku rudy miedzi miesięcznie.
Ustawa nadto zobowiązuje ministra finansów do przygotowania w okresie 2 lat szacunku w
przedmiocie wpływu obciążenia podatkiem na sektor wydobywczy. Według prognoz resortu
finansów, podatek od wydobycia miedzi i srebra przynieść ma w 2012 r. skarbowi państwa
około 1,8 mld zł, a w kolejnych latach mniej więcej po 2,2 mld zł.
B.
ORZECZNICTWO SĄDOWE
1. Kredyt na dywidendę związany z działalnością gospodarczą
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 kwietnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt II
FSK 249/12 orzekł, iż zaciągnięty kredyt na wypłatę dywidendy można kwalifikować jako
wydatek związany z działalnością gospodarczą.
2.Wyłączenie z opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa a sukcesja podatkowa
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie o sygn. akt I
SA/Wr 1767/11orzekł, iż wskutek przyjęcia w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT opcji wyłączenia z
opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części należy uznać, że w
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
przypadku zbycia tak określonego przedmiotu, nabywca jest traktowany jako następca
prawny podatnika dokonującego zbycia.
C.
CIEKAWOSTKI PRAWNE
1. "Czarna lista barier" PKPP Lewiatan - bariery w zakresie podatków dochodowych
Konfederacja Lewiatan przygotowała "Czarną listę barier", czyli listę przepisów, które
znacznie utrudniają przedsiębiorcom prowadzenie działalności. Pośród proponowanych przez
Konfederację zmian znajduje się znowelizowanie ustaw o podatkach dochodowych w
podziale na ustawę o podatku dochodowym od przedsiębiorców i ustawę o podatku od
dochodów osobistych. Alternatywnym rozwiązaniem mogłoby być wprowadzenie jednolitych
zasad opodatkowania przedsiębiorców poprzez przeniesienie do ustawy o CIT z ustawy o PIT
przepisów regulujących opodatkowanie działalności gospodarczej.
Poniżej przedstawione zostały bariery w zakresie podatków dochodowych:
1. Brak jednolitych przepisów w zakresie podatku dochodowego – przepisy, które są
nowelizowane ponad 100 razy są dla podatnika nieczytelne oraz zbyt skomplikowane.
Sugerowanym rozwiązaniem jest zastosowaniu konstrukcji podatku grupującego
przepisy podmiotowo lub przedmiotowo, w jednej pozycji redakcyjnej.
2. Podwójna rachunkowość dla podmiotów obowiązanych do prowadzenia pełnej
rachunkowości w zakresie przychodów/kosztów podatkowych – proponuje się, by
zastąpić art. 12 ustawy o CIT lub uzupełnić go o zapis stanowiący, że wynik
rachunkowy wyliczony w oparciu o standard rachunkowy potwierdzony w
sprawozdaniu finansowym jest również wynikiem podatkowym (z dopuszczalnymi
korektami).
3. Czy nabywca przedsiębiorstwa może powiększyć wartość firmy poprzez przejęte
długi? - Wątpliwości przy ustalaniu wartości firmy. Zdaniem PKPP Lewiatan
konieczne jest wprowadzenie definicji składników majątkowych zarówno w ustawie o
CIT jak i w ustawie o PIT. Definicja składników majątkowych powinna objąć aktywa
w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości, pomniejszone o przejęte długi
funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy.
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
4. Wyłączenie z zakresu kosztów uzyskania przychodów wydatków na reprezentację propozycja dotyczy zaliczenia wydatków poniesionych na reprezentację do katalogu
kosztów uzyskania przychodów.
5. Wliczania złych długów do kosztów uzyskania przychodów - obecnie jedynie banki i
spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe mogą zaliczać do kosztów uzyskania
przychodów stracone wierzytelności stanowiące kwotę kredytu czy pożyczki. Według
PKPP Lewiatan jest to dyskryminujące wobec pozostałych uczestników rynku,
których funkcjonowanie opiera się według innych ustaw niż prawo bankowe.
Propozycja dotyczy nadania takich uprawnień instytucjom finansowym prowadzącym
działalność kredytową i pożyczkową na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim.
2."Czarna lista barier" - bariery w zakresie podatku VAT
Wśród proponowanych przez PKPP Lewiatan zmian w przepisach podatkowych najwięcej
uwag zawiera regulacja dotycząca VAT. Zdaniem Konfederacji to właśnie podatek VAT
stwarza przedsiębiorcom najwięcej problemów.
Poniżej wybrane bariery w zakresie podatku VAT:
1. Zbyt wiele momentów, w których powstaje obowiązek podatkowy VAT - PKPP
Lewiatan proponuje w tej kwestii wprowadzenie opcjonalnej możliwości stosowania
jednej ogólnej zasady powstania obowiązku podatkowego VAT po zawiadomieniu
organu podatkowego.
2. Konieczność posiadania przez kontrahenta potwierdzenia otrzymania korekty faktury
w celu zmniejszenia podstawy opodatkowania - wymóg ten jest sprzeczny z
orzecznictwem ETS.
3. Niemożliwość odliczenia podatku VAT w sytuacji, gdy transakcja udokumentowana
fakturą nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona z opodatkowania.
4. Nieprecyzyjność regulacji w zakresie powrotu do zwolnienia podmiotowego - należy
sprecyzować, czy jest możliwy powrót do zwolnienia podmiotowego (art. 113 ustawy
o VAT) tylko od początku roku kalendarzowego, czy też w trakcie.
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
III
PRAWO PRACY I UBEZPIECZEO SPOŁECZNYCH
A.
ORZECZNICTWO SĄDOWE
1. Pięcioletni okres przedawnienia nadpłaconych składek zdrowotnych niekonstytucyjny
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 kwietnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt P 41/11
stwierdził, że art. 94 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz.
1027) w brzmieniu obowiązującym do 19 lipca 2011 r. jest niezgodny z Konstytucją.
Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z Konstytucją przepis ustalający pięcioletni
okres przedawnienia dochodzenia zwrotu nienależnie opłaconych składek zdrowotnych.
Wskazany przepis regulował terminy, odpowiednio na zwrot nienależnie opłaconych składek
na ubezpieczenie zdrowotne – w ciągu 5 lat od powstania nadpłaty oraz termin 10 letni na
dochodzenie przez ZUS zwrotu niezapłaconych składek. Zdaniem TK, brak symetrii w
ochronie interesów ZUS oraz płatników wskutek wyznaczenia dwóch różnych terminów był
niezgodny z przepisami Konstytucji. Przepis obecnie już nie obowiązuje, aczkolwiek nadal
ma on zastosowanie do składek opłaconych przed tą datą. Wskazania wymaga, iż z
rozpoczęciem 2012 r., na mocy art. 5 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych
obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378), ustalony został 5-letni
termin zwrotu nadpłaconych składek.
B.
CIEKAWOSTKI PRAWNE
1. Wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w marcu 2012 r.
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w komunikacie z dnia 13 kwietnia 2012 r. ogłosił,
iż wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w marcu 2012 r. w stosunku do
marca 2006 r. wyniósł 123,2 (wzrost cen o 23,2%).
2. Bezrobocie rejestrowane w IV kwartale 2011 r.
Liczba osób bezrobotnych, zarejestrowanych w urzędach pracy pod koniec grudnia 2011 r.
wyniosła 1982,7 tys. osób (w tym 1060,2 tys. kobiet) i była wyższa od odnotowanej w końcu
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
poprzedniego kwartału o 121,0 tys. osób (tj. o 6,5%) oraz wyższa o 28,0 tys. osób (o 1,4%).
W porównaniu z analogicznym okresem przedniego roku. Porównując z III kwartałem 2011
r., wzrost liczby bezrobotnych odnotowano zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet
odpowiednio o: 85,4 tys. (tj. o 10,2%) oraz 35,6 tys. (tj. 3,5%). W odniesieniu do grudnia
2010 roku zwiększyła się zbiorowość bezrobotnych kobiet zarejestrowanych w urzędach
pracy o 45,4 tys. osób (tj. 4,5%), zmniejszyła się zaś liczba bezrobotnych mężczyzn o 17,4
tys. (tj. o 1,9%).
3. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2012 r.
W komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 kwietnia 2012 r.
ogłoszone zostało przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w
miesiącu marzec 2012 r., które wyniosło 3770,66 zł.
4. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w I kwartale 2012 r.
Dnia 24 kwietnia 2012 r. zostało ogłoszone obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, które w pierwszym
kwartale 2012 r. wyniosło 3664,16 zł.
5. Będzie można obliczyć swoją prognozowaną emeryturę
Na stronie www.emerytura.gov.pl każdy zainteresowany będzie mógł obliczyć swoją
prognozowaną emeryturę, gdzie opublikowany został kalkulator poglądowy, w niedługim
czasie dołączy również kalkulator szczegółowy. Kalkulator poglądowy wskazuje
prognozowaną wysokość emerytury osoby, która urodziła się w 1989 r. zaś pracę zaczęła w
2012 r. Kalkulator szczegółowy będzie wymagać podania znaczniejszej ilości danych. Po ich
wprowadzeniu aplikacja wyliczy prognozowaną emeryturę w wieku 67 lat.
6. Praca tymczasowa hamowana przez złe przepisy.
Według PKPP Lewiatan rozwój rynku pracy tymczasowej w Polsce nie rozwija się w
oczekiwanym tempie wskutek licznych ograniczeń jak choćby przez wykonywanie niektórych
tylko prac przez pracowników tymczasowych, ograniczenie do 18 miesięcy okresu ich
zatrudnienia czy też dyskryminację pracowników tymczasowych przy ustalaniu wysokości
zasiłku chorobowego. Według opinii PKPP Lewiatan, nie jest uzasadniony zakaz
wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych przez pracowników tymczasowych.
Wskazania wymaga, iż każdy pracownik, również tymczasowy, przed podjęciem pracy
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_________________________________________________________________
podlega obowiązkowym badaniom lekarskim, przechodzi również szkolenie z zakresu BHP.
Postuluje się również za wydłużeniem długości okresu zatrudnienia pracowników
tymczasowych do 24 miesięcy a także zmiany przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku
chorobowego. Według Polskiego Forum HR, zrzeszającego agencje zatrudnienia, zmiany są
konieczne również w zakresie archiwizacji danych.