najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach
Transkrypt
najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach
AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ INFORMACJA PRAWNA Kwiecień 2012 R. I A. PRAWO CYWILNE (GOSPODARCZE) ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH 1. Szeroka nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego. Z dniem 3 maja 2012 r. w życie weszła szeroka nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego. Poniżej przedstawiono jej kluczowe elementy. W celu przyspieszenia postępowania egzekucyjnego zwiększono uprawnienia referendarzy sądowych w tymże postępowaniu. Referendarze będą upoważnieni do rozstrzygania kwestii zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej oraz do dokonywania czynności procesowych w ramach procedury wyjawienia majątku. Nie mogą jednak stosować środków przymusu. Większą skuteczność działań komornika zapewnić ma znaczne podwyższenie grzywien orzekanych za utrudnianie jego pracy. Po nowelizacji za nieuzasadnioną odmowę wyjaśnień grozi do dwóch tysięcy zł grzywny (zamiast 500 zł). Taka sama sankcja grozić będzie pracodawcy, który zaniedba obowiązki nałożone na niego przez przepisy dotyczące egzekucji. Pięciokrotnie wzrośnie maksymalna wysokość grzywny za przeszkadzanie czynnościom komornika. Po wejściu w życie nowelizacji, na osobę utrudniającą prowadzenie czynności komornik będzie mógł nałożyć nawet tysiąc złotych grzywny. Dodatkowo przyjęto, że postanowienie komornika o ukaraniu grzywną będzie podlegało wykonaniu w drodze egzekucji sądowej bez zaopatrywania w klauzulę wykonalności. Zmieni się także sama treść klauzuli wykonalności, będzie ona inna w przypadku świadczeń w walucie obcej. Liczne zmiany wprowadzone zostały w postępowaniu rozpoznawczym i odwoławczym. Jedną z najistotniejszych jest likwidacja odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych oraz - będąca jej efektem - zmiana minimalnej wartości przedmiotu zaskarżenia uprawniającego do złożenia kasacji, obowiązek dołączania do pozwu (pierwszej czynności) odpisu dokumentu pełnomocnictwa (oraz odpisu z krs) dla drugiej strony. AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ Uchylono art. 5055 - zgodnie z nowelizacją, we wszystkich sprawach zastosowanie znajdzie tak zwana prekluzja procesowa. Wszystkie twierdzenia, fakty i dowody na ich poparcie będą musiały być wskazywane przez stronę bezzwłocznie - pod rygorem utraty powoływania ich w dalszym postępowaniu. Skoro ustawodawca nie sprecyzował momentu, od którego wnioski i twierdzenia uważać się będzie za spóźnione - w konsekwencji kwestia ta pozostaje do uznania sądu. Aby uniknąć ryzyka płynącego z tej uznaniowości, powód w pozwie, a pozwany w odpowiedzi na pozew powinien zaprezentować swoje pełne stanowisko procesowe. Dowody spóźnione będą bowiem przez sąd pomijane i nie będą brane pod uwagę przy wyrokowaniu. Jedynie w sytuacjach wyjątkowych, na przykład gdy strona nie będzie ponosiła winy w braku powołania określonego dowodu na wcześniejszym etapie postępowania – sąd będzie dysponował uprawnieniem do uwzględnienia wniosku spóźnionego. Wprowadzono ponadto możliwość zaskarżenia niektórych postanowień sądu drugiej instancji zażaleniem do innego składu tego sądu. Zażalenie to przysługiwać będzie na postanowienia, których przedmiotem są: 1. 2. 3. 4. 5. oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego, zwrot kosztów procesu, skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka, odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia. Wyjątkiem będą postanowienia wydane w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji. Do kodeksu postępowania cywilnego wprowadzono też możliwość zaskarżenia rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji uchylającego wyrok sądu pierwszej instancji i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania. Zażalenie będzie się wnosić do Sądu Najwyższego. Według autorów nowelizacji, wybór zażalenia jako środka inicjującego kontrolę ze strony Sądu Najwyższego motywowany jest przez wzgląd na charakter kontrolowanego orzeczenia, jak również pożądaną szybkość kontroli. Autorzy nowelizacji uzasadniają swoją decyzję przeprowadzonymi badaniami, z których wynika, że instytucja uchylenia wyroku sądu drugiej instancji wraz z przekazaniem sprawy do AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ ponownego rozpoznania jest nadużywana. Tymczasem obecny model postępowania cywilnego zakłada, że druga instancja stanowi instancję merytoryczną, w ramach której rozstrzygnięcie sprawy powinno nastąpić ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia kończącego spór pomiędzy stronami. Zbyt częste uciekanie się do uchylenia wyroku sądu pierwszej instancji wraz z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania prowadzi do wypaczenia tego założenia i przedłużenia postępowania, stąd pojawienie się takiej zmiany Kodeksu postępowania cywilnego. Wątpliwości budzi dodawany przez ustawę nowelizującą art. 7732. Dotyczy on zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej w sytuacji, gdy komornik na podstawie jednego tytułu wykonawczego prowadzi egzekucję z dwóch lub większej liczby składników majątku dłużnika, a tylko jeden z nich objęty jest zbiegiem. Przepis stanowi, że jeżeli w tych okolicznościach sąd postanowił, aby dalsza egzekucja była prowadzona w trybie administracyjnym, to wydaje się z urzędu dalszy tytuł wykonawczy oznaczając w nim, że stanowi on podstawę do dalszego prowadzenia egzekucji przez administracyjny organ egzekucyjny. Przyjęcie takiego rozwiązania może rodzić trudności praktyczne w przypadku, gdy egzekucja prowadzona będzie z wielu składników. Omawiany przepis, w sytuacji zbiegu egzekucji sądowej i administracyjnej, zobliguje sądy do zawieszenia prowadzonych postępowań egzekucyjnych dotyczących poszczególnych składników majątku dłużnika i do wydawania dalszych tytułów wykonawczych odrębnie dla każdego z tych składników. Wydłuży to postępowanie zwłaszcza w przypadku, gdy właściwe miejscowo będą sądy i organ administracyjny mające siedzibę w różnych miejscowościach. Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 783 § 1 k.p.c., "Klauzula wykonalności powinna zawierać stwierdzenie, że tytuł uprawnia do egzekucji, a w razie potrzeby oznaczać jej zakres. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, tytułowi egzekucyjnemu opiewającemu na świadczenie pieniężne w walucie obcej sąd nada klauzulę wykonalności ze zobowiązaniem komornika do przeliczenia zasądzonej kwoty na walutę polską według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień sporządzenia planu podziału, a jeżeli planu nie sporządza się - na dzień wypłaty kwoty wierzycielowi." W rezultacie Minister Sprawiedliwości ustalił następujące brzmienie klauzuli wykonalności: AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ „W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, dnia ….. 20….. r. Sąd ….. w ….. stwierdza, że niniejszy tytuł uprawnia do egzekucji w całości/w zakresie ….. oraz poleca wszystkim organom, urzędom oraz osobom, których to może dotyczyć, aby postanowienia tytułu niniejszego wykonały, a gdy o to prawnie będą wezwane, udzieliły pomocy.” Jeżeli sąd, nadając klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu opiewającemu na świadczenie pieniężne w walucie obcej, zobowiązuje komornika do przeliczenia tego świadczenia na walutę polską, klauzula wykonalności powinna zawierać ponadto następującą treść: „Sąd zobowiązuje komornika do przeliczenia świadczenia pieniężnego wyrażonego w walucie obcej na walutę polską według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień sporządzenia planu podziału, a jeżeli planu nie sporządza się – na dzień wypłaty kwoty wierzycielowi.”. Dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 stycznia 2005 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności (Dz. U. Nr 17, poz. 154 z późn. zm.), straci moc z dniem wejścia w życie rozporządzenia z dnia 5 kwietnia 2012 r., na podstawie art. 10 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 233, poz. 1381). Zgodnie z nowelizacją pojęcie „organizacje społeczne” zastąpiono określeniem „organizacje pozarządowe”. Zakres pojęcia "organizacje pozarządowe" jest dostatecznie szeroki, aby objąć wszystkie jednostki mieszczące się w dotychczasowym określeniu „organizacje społeczne”, w tym związki zawodowe, a zarazem pozwala on uniknąć dotychczasowych wątpliwości co do przynależności do kręgu organizacji społecznych np. fundacji. Określenie to koresponduje również z szeroko stosowanym obecnie pojęciem „sektora pozarządowego” (nongovernmental sector). Konsekwencją tej zmiany jest modyfikacja wszystkich tych przepisów k.p.c., które operowały terminem „organizacja społeczna”. W nowym art. 61 § 1 k.p.c. uznano, że dla uzyskania przez organizację legitymacji procesowej celem wytoczenia powództwa na rzecz osoby fizycznej, niezbędne będzie uprzednie udzielenie przez tę osobę pisemnej zgody na występowanie organizacji na jej rzecz w konkretnej sprawie. AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ Zdaniem autorów nowelizacji, odmiennie aniżeli w razie wytoczenia powództwa, jeżeli organizacja przystępuje do strony toczącego się już postępowania, jej rola procesowa powinna polegać wyłącznie na pomocy tej stronie w uzyskaniu przez nią korzystnego orzeczenia; decydujący wpływ na przebieg procesu powinna jednak zachowywać sama strona, która wszczęła postępowanie i która jest materialnie zainteresowana jego wynikiem. Z założeniem tym nie koresponduje obecne brzmienie art. 62 k.p.c., odsyłające w takiej sytuacji do odpowiedniego stosowania przepisów o prokuratorze. Stąd też w nowym art. 62 § 2 k.p.c. przewidziano, że do przystąpienia organizacji pozarządowej do strony odpowiednie zastosowanie mają przepisy o interwencji ubocznej, do której nie mają odpowiedniego zastosowania przepisy o współuczestnictwie jednolitym (tzw. interwencja uboczna niesamoistna). Nowy przepis art. 61 § 3 k.p.c. odpowiada częściowo dotychczasowemu art. 4796 k.p.c. z tym, że organizacja pozarządowa, której członkiem jest przedsiębiorca, będzie mogła także, za jego zgodą, wytoczyć na jego rzecz powództwo przeciwko innemu przedsiębiorcy w sprawie o roszczenia wynikające z działalności gospodarczej. W treści nowego art. 61 § 4 k.p.c. postanowiono, że organizacja pozarządowa powinna dołączyć do pozwu lub swego przystąpienia wyrażoną na piśmie zgodę osoby fizycznej. Przesądza to, że dołączenie takiej zgody stanowi warunek formalny pisma procesowego, którego brak podlega usunięciu zgodnie z art. 130 k.p.c. 2. Nowa ustawa o timesharingu Od 28 kwietnia obowiązują nowe regulacje dotyczące umów o timesharingu. Przepisy będą lepiej dostosowane do wymogów unijnych. Ustawa określa m.in. zasady ochrony konsumentów, z którymi przedsiębiorcy zawierają umowy, oraz obowiązki przedsiębiorcy i konsumenta będących stronami umów: o timeshare, długoterminowy produkt wakacyjny, pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu wakacyjnego oraz umów o uczestnictwo w systemie wymiany. Przepisy definiują umowę timeshare jako umowę, na podstawie której konsument, odpłatnie, nabywa prawo do korzystania, w okresach wskazanych w umowie, z co najmniej jednego miejsca zakwaterowania, zawartą na okres dłuższy niż rok. Omawiany akt prawny wprowadza również zmiany w Kodeksie cywilnym. Uchyla art. 270(1) k.c., który stał się AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ zbędny, ponieważ w ustawie znalazło się wyłączenie stosowania do określonych w przepisach umów art. 254 - 255 i art. 266 Kodeksu cywilnego. Wprowadzono także sankcje za uchybienie obowiązkom określonym w ustawie. Według dodanego do Kodeksu wykroczeń art. 139a karze grzywny lub ograniczenia wolności podlega m.in. przedsiębiorca, który: - zawiera z konsumentem umowę timeshare, umowę o długoterminowy produkt wakacyjny, umowę pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu wakacyjnego, lub umowę o uczestnictwo w systemie wymiany, bez zachowania właściwych wymogów, dotyczących jej treści lub formy, - żąda od konsumenta, z którym zawarł ww. umowy świadczenia przed upływem określonego w ustawie terminu do odstąpienia od umowy, lub świadczenie takie przed upływem tego terminu od konsumenta przyjmuje, - żąda od konsumenta świadczenia przed rozwiązaniem umowy lub przed doprowadzeniem do nabycia lub zbycia przez konsumenta praw z ww. umów. Tej samej karze podlega każdy, kto zawierając umowę timeshare sprzecznie z treścią nabywanego prawa oświadcza, że przedmiotem umowy jest własność. B. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Sąd Najwyższy o przelewie wierzytelności. W uchwale z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZP 10/12, Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi na pytania prawne Sądu Okręgowego w Gliwicach: „Czy umowa poręczenia zawarta pomiędzy wierzycielem zakładu opieki zdrowotnej a podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami i pozasądową windykacją wierzytelności jest czynnością prawną określoną w art. 53 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z późn. zm.).” „Czy umowa poręczenia zawarta pomiędzy wierzycielem zakładu opieki zdrowotnej a podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami i pozasądową AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ windykacją wierzytelności może naruszać umowny zakaz zawierania umowy przelewu wierzytelności?” Zgodnie z uchwałą, pozorna umowa poręczenia, zawarta dla ukrycia umowy przelewu wierzytelności przez wierzyciela zakładu opieki zdrowotnej z podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami i pozasądową windykacją wierzytelności, może naruszać umowny zakaz zawarcia umowy przelewu wierzytelności. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały w pozostałym zakresie. III PRAWO PODATKOWE (ADMINISTRACYJNE) A. ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH 1. Koniec lokat antybelkowych Z dniem 31 marca weszła w życie nowelizacja Ordynacji podatkowej, która zmienia zasady zaokrąglania podstaw opodatkowania w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowelizację wprowadzono w celu uniemożliwienia omijania przepisów podatkowych poprzez zakładanie lokat jednodniowych. Zmiany wprowadziła ustawa z dnia 22 grudnia 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 291, poz. 1707). Podstawy opodatkowania oraz kwoty podatków od nich pobierane zaokrągla się teraz do pełnych groszy w górę. Dotychczasowe przepisy o zaokrąglaniu prowadziły do sytuacji, w której w przypadku naliczenia (wypłaty) skapitalizowanych odsetek w kwocie do 2,49 zł nie powstawał obowiązek zapłaty podatku dochodowego - było tak w przypadku lokat o wartości do 18000 zł (przy założeniu rocznego oprocentowania na poziomie 5 proc.). Tak sformułowane zasady doprowadziły do wysypu ofert lokat jednodniowych (ok. 13 proc. w ogólnej sumie depozytów gospodarstw domowych). Ustawodawca ocenił, iż jest to szkodliwe dla budżetu państwa oraz prowadzi do nieuzasadnionego różnicowania sytuacji podatników. Nowe zasady zaokrąglania podatków i podstaw opodatkowania mają zwiększyć wpływy z podatku dochodowego o 380 mln. rocznie. Nowo wprowadzone zasady dotyczą dochodów uzyskanych z: odsetek od pożyczek (za wyjątkiem gdy przedmiotem działalności gospodarczej jest udzielanie pożyczek), AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ odsetek i dyskonta od papierów wartościowych, z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów. 2. Nowy podatek od miedzi i srebra W znacznej części państw europejskich, obok podatku dochodowego czy opłat (koncesyjnych, administracyjnych, środowiskowych), istnieje również specjalny podatek, którego odpowiednikiem w Polsce jest podatek od wydobycia niektórych kopalin. Ustawa go wprowadzająca weszła w życie 18 kwietnia 2012 r. Nowy podatek zapewniać będzie wpływy do budżetu państwa z części zysku z wydobycia miedzi i srebra. Podstawą opodatkowania będzie ilość miedzi i srebra w wyprodukowanym koncentracie. Ustawa przewiduje określone wartości progowe, zgodnie z którymi zmienia się sposób obliczania podatku. Ustawa stanowi, że opodatkowaniu nie będzie natomiast podlegać urobek przekazywany na cele badawcze, jednakże nie więcej niż 1 t urobku rudy miedzi miesięcznie. Ustawa nadto zobowiązuje ministra finansów do przygotowania w okresie 2 lat szacunku w przedmiocie wpływu obciążenia podatkiem na sektor wydobywczy. Według prognoz resortu finansów, podatek od wydobycia miedzi i srebra przynieść ma w 2012 r. skarbowi państwa około 1,8 mld zł, a w kolejnych latach mniej więcej po 2,2 mld zł. B. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Kredyt na dywidendę związany z działalnością gospodarczą Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 kwietnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt II FSK 249/12 orzekł, iż zaciągnięty kredyt na wypłatę dywidendy można kwalifikować jako wydatek związany z działalnością gospodarczą. 2.Wyłączenie z opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa a sukcesja podatkowa Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 13 marca 2012 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Wr 1767/11orzekł, iż wskutek przyjęcia w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT opcji wyłączenia z opodatkowania zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części należy uznać, że w AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ przypadku zbycia tak określonego przedmiotu, nabywca jest traktowany jako następca prawny podatnika dokonującego zbycia. C. CIEKAWOSTKI PRAWNE 1. "Czarna lista barier" PKPP Lewiatan - bariery w zakresie podatków dochodowych Konfederacja Lewiatan przygotowała "Czarną listę barier", czyli listę przepisów, które znacznie utrudniają przedsiębiorcom prowadzenie działalności. Pośród proponowanych przez Konfederację zmian znajduje się znowelizowanie ustaw o podatkach dochodowych w podziale na ustawę o podatku dochodowym od przedsiębiorców i ustawę o podatku od dochodów osobistych. Alternatywnym rozwiązaniem mogłoby być wprowadzenie jednolitych zasad opodatkowania przedsiębiorców poprzez przeniesienie do ustawy o CIT z ustawy o PIT przepisów regulujących opodatkowanie działalności gospodarczej. Poniżej przedstawione zostały bariery w zakresie podatków dochodowych: 1. Brak jednolitych przepisów w zakresie podatku dochodowego – przepisy, które są nowelizowane ponad 100 razy są dla podatnika nieczytelne oraz zbyt skomplikowane. Sugerowanym rozwiązaniem jest zastosowaniu konstrukcji podatku grupującego przepisy podmiotowo lub przedmiotowo, w jednej pozycji redakcyjnej. 2. Podwójna rachunkowość dla podmiotów obowiązanych do prowadzenia pełnej rachunkowości w zakresie przychodów/kosztów podatkowych – proponuje się, by zastąpić art. 12 ustawy o CIT lub uzupełnić go o zapis stanowiący, że wynik rachunkowy wyliczony w oparciu o standard rachunkowy potwierdzony w sprawozdaniu finansowym jest również wynikiem podatkowym (z dopuszczalnymi korektami). 3. Czy nabywca przedsiębiorstwa może powiększyć wartość firmy poprzez przejęte długi? - Wątpliwości przy ustalaniu wartości firmy. Zdaniem PKPP Lewiatan konieczne jest wprowadzenie definicji składników majątkowych zarówno w ustawie o CIT jak i w ustawie o PIT. Definicja składników majątkowych powinna objąć aktywa w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości, pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy. AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ 4. Wyłączenie z zakresu kosztów uzyskania przychodów wydatków na reprezentację propozycja dotyczy zaliczenia wydatków poniesionych na reprezentację do katalogu kosztów uzyskania przychodów. 5. Wliczania złych długów do kosztów uzyskania przychodów - obecnie jedynie banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów stracone wierzytelności stanowiące kwotę kredytu czy pożyczki. Według PKPP Lewiatan jest to dyskryminujące wobec pozostałych uczestników rynku, których funkcjonowanie opiera się według innych ustaw niż prawo bankowe. Propozycja dotyczy nadania takich uprawnień instytucjom finansowym prowadzącym działalność kredytową i pożyczkową na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim. 2."Czarna lista barier" - bariery w zakresie podatku VAT Wśród proponowanych przez PKPP Lewiatan zmian w przepisach podatkowych najwięcej uwag zawiera regulacja dotycząca VAT. Zdaniem Konfederacji to właśnie podatek VAT stwarza przedsiębiorcom najwięcej problemów. Poniżej wybrane bariery w zakresie podatku VAT: 1. Zbyt wiele momentów, w których powstaje obowiązek podatkowy VAT - PKPP Lewiatan proponuje w tej kwestii wprowadzenie opcjonalnej możliwości stosowania jednej ogólnej zasady powstania obowiązku podatkowego VAT po zawiadomieniu organu podatkowego. 2. Konieczność posiadania przez kontrahenta potwierdzenia otrzymania korekty faktury w celu zmniejszenia podstawy opodatkowania - wymóg ten jest sprzeczny z orzecznictwem ETS. 3. Niemożliwość odliczenia podatku VAT w sytuacji, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona z opodatkowania. 4. Nieprecyzyjność regulacji w zakresie powrotu do zwolnienia podmiotowego - należy sprecyzować, czy jest możliwy powrót do zwolnienia podmiotowego (art. 113 ustawy o VAT) tylko od początku roku kalendarzowego, czy też w trakcie. AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ III PRAWO PRACY I UBEZPIECZEO SPOŁECZNYCH A. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Pięcioletni okres przedawnienia nadpłaconych składek zdrowotnych niekonstytucyjny Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 19 kwietnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt P 41/11 stwierdził, że art. 94 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027) w brzmieniu obowiązującym do 19 lipca 2011 r. jest niezgodny z Konstytucją. Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodny z Konstytucją przepis ustalający pięcioletni okres przedawnienia dochodzenia zwrotu nienależnie opłaconych składek zdrowotnych. Wskazany przepis regulował terminy, odpowiednio na zwrot nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne – w ciągu 5 lat od powstania nadpłaty oraz termin 10 letni na dochodzenie przez ZUS zwrotu niezapłaconych składek. Zdaniem TK, brak symetrii w ochronie interesów ZUS oraz płatników wskutek wyznaczenia dwóch różnych terminów był niezgodny z przepisami Konstytucji. Przepis obecnie już nie obowiązuje, aczkolwiek nadal ma on zastosowanie do składek opłaconych przed tą datą. Wskazania wymaga, iż z rozpoczęciem 2012 r., na mocy art. 5 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 232, poz. 1378), ustalony został 5-letni termin zwrotu nadpłaconych składek. B. CIEKAWOSTKI PRAWNE 1. Wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w marcu 2012 r. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w komunikacie z dnia 13 kwietnia 2012 r. ogłosił, iż wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w marcu 2012 r. w stosunku do marca 2006 r. wyniósł 123,2 (wzrost cen o 23,2%). 2. Bezrobocie rejestrowane w IV kwartale 2011 r. Liczba osób bezrobotnych, zarejestrowanych w urzędach pracy pod koniec grudnia 2011 r. wyniosła 1982,7 tys. osób (w tym 1060,2 tys. kobiet) i była wyższa od odnotowanej w końcu AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ poprzedniego kwartału o 121,0 tys. osób (tj. o 6,5%) oraz wyższa o 28,0 tys. osób (o 1,4%). W porównaniu z analogicznym okresem przedniego roku. Porównując z III kwartałem 2011 r., wzrost liczby bezrobotnych odnotowano zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet odpowiednio o: 85,4 tys. (tj. o 10,2%) oraz 35,6 tys. (tj. 3,5%). W odniesieniu do grudnia 2010 roku zwiększyła się zbiorowość bezrobotnych kobiet zarejestrowanych w urzędach pracy o 45,4 tys. osób (tj. 4,5%), zmniejszyła się zaś liczba bezrobotnych mężczyzn o 17,4 tys. (tj. o 1,9%). 3. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2012 r. W komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 kwietnia 2012 r. ogłoszone zostało przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w miesiącu marzec 2012 r., które wyniosło 3770,66 zł. 4. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w I kwartale 2012 r. Dnia 24 kwietnia 2012 r. zostało ogłoszone obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, które w pierwszym kwartale 2012 r. wyniosło 3664,16 zł. 5. Będzie można obliczyć swoją prognozowaną emeryturę Na stronie www.emerytura.gov.pl każdy zainteresowany będzie mógł obliczyć swoją prognozowaną emeryturę, gdzie opublikowany został kalkulator poglądowy, w niedługim czasie dołączy również kalkulator szczegółowy. Kalkulator poglądowy wskazuje prognozowaną wysokość emerytury osoby, która urodziła się w 1989 r. zaś pracę zaczęła w 2012 r. Kalkulator szczegółowy będzie wymagać podania znaczniejszej ilości danych. Po ich wprowadzeniu aplikacja wyliczy prognozowaną emeryturę w wieku 67 lat. 6. Praca tymczasowa hamowana przez złe przepisy. Według PKPP Lewiatan rozwój rynku pracy tymczasowej w Polsce nie rozwija się w oczekiwanym tempie wskutek licznych ograniczeń jak choćby przez wykonywanie niektórych tylko prac przez pracowników tymczasowych, ograniczenie do 18 miesięcy okresu ich zatrudnienia czy też dyskryminację pracowników tymczasowych przy ustalaniu wysokości zasiłku chorobowego. Według opinii PKPP Lewiatan, nie jest uzasadniony zakaz wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych przez pracowników tymczasowych. Wskazania wymaga, iż każdy pracownik, również tymczasowy, przed podjęciem pracy AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _________________________________________________________________ podlega obowiązkowym badaniom lekarskim, przechodzi również szkolenie z zakresu BHP. Postuluje się również za wydłużeniem długości okresu zatrudnienia pracowników tymczasowych do 24 miesięcy a także zmiany przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Według Polskiego Forum HR, zrzeszającego agencje zatrudnienia, zmiany są konieczne również w zakresie archiwizacji danych.