Multilayred TiN/Ti/a-C:H coatings for tribological application

Materiały konferencyjne BioMedTech SILESIA 2016 I BioMedTech SILESIA CONFERENCE 2016
JUNIOR - STRONA 2522
Kinga Walaszek. Bakteriofagi – „100 – letni” naturalni drapieżcy bakterii. Politechnika Wrocławska.
STRESZCZENIE
Bakteriofagi (fagi) są wirusami, które specyficznie atakują bakterie – ich gospodarzy. Oznacza to, że
określony rodzaj faga jest zdolny do infekcji określonych gatunków bądź szczepów bakterii.
Cykl rozwojowy fagów może odbywać się na dwóch drogach: przez włączenie materiału genetycznego
wirusa do genomu gospodarza – cykl lizogeniczny (cykl utajony), bądź przez zniszczenie zainfekowanej
komórki w wyniku cyklu litycznego.
Powszechność występowania bakteriofagów jest nieodłącznie związana z szerokim spektrum
występowania ich gospodarzy – bakterii. Wirusy te, zdolne są do kolonizowania praktycznie każdego
miejsca na Ziemi, począwszy od najbardziej powszechnych środowisk np. kałuże, gleby, wody jezior,
mórz i oceanów do tych najbardziej ekstremalnych – gorących źródeł.
Historia odkrycia fagów sięga już ponad 100 lat. W 1896 roku Ernest Hankin, brytyjski bakteriolog,
wykazał że wody indyjskich rzek: Gangesu i Yamuna zawierały pewien biologiczny składnik, który
spowodował obumarcie kultur bakterii odpowiedzialnych za indukowanie rozwoju choroby jaką była
cholera. Zaobserwował on, iż więcej jednostek patogenicznych występowało na wejściu rzeki do
miasta, był to tzw. fenomen samoczyszczącej się rzeki Ganges. W 1915 r. brytyjski mikrobiolog
– Frederick Twort, wywnioskował, że „tajemniczy biologiczny składnik”, nie jest zdolny do wzrostu
w nieobecności bakterii. Pierwsze obserwacje kolejnego badacza - Felixa d’Herelle na temat tego,
co później zostało określone mianem „bakteriofaga”, zostały poczynione w Meksyku, gdzie badacz
zetknął się z chorobą szarańczy objawiającą się obfitą „czarną biegunką”. Hodowla bakterii
wywołujących chorobę u szarańczy na podłożu stałym ukazała tajemnicze „prześwity” na murawie
bakteryjnej. Kilka lat później, idąc tropem hipotezy wysuniętej podczas badań nad epidemią i chorobą
szarańczy, d’Herelle odkrył metodę zwalczania czerwonki bakteryjnej. W latach 30 i 40 XX w. na świecie
powstawały zakłady produkujące preparaty fagowe (m.in. Instytut Pasteura w Paryżu). Podczas
II wojny światowej stosowanie bakteriofagów było powszechne w leczeniu gangreny czy też czerwonki.
Dobrą passę bakteriofagów przerwało odkrycie antybiotyków. Niestety, z czasem antybiotyki przestały
być „cudownymi” lekami, ponieważ bakterie uodporniły się na nie. Antybiotyki często stosowano bez
wystarczającego powodu, np. przy chorobach wirusowych, czy też dodawano je do paszy dla bydła.
W konsekwencji z czasem antybiotyki mogą stać się nieskuteczne, a wówczas społeczeństwo będzie
bezbronne wobec wielu chorób zakaźnych. Na ratunek jednak „przychodzą” bakteriofagi – naturalni
drapieżcy bakterii.