Sport istnieje od zawsze

Gazetka uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej
im. Bohaterów Września w Węgrzynowie
Opracowali uczestnicy/uczestniczki koła dziennikarskiego
Numer poświęcony programowi Owoce i warzywa w szkole
1
Program „Owoce i warzywa w szkole” jest kontynuacją programu „Owoce w szkole”
realizowanego w latach szkolnych 2009/2010 – 2013/2014.
Program Unii Europejskiej „Owoce i warzywa w szkole” został powołany
do życia jako inicjatywa mająca na celu odwrócenie niekorzystnych tendencji
dotyczących
zwyczajów
dzieci,
żywieniowych
a
w
szczególności
niewystarczającego spożywania owoców i warzyw.
Głównym celem programu jest trwała zmiana nawyków żywieniowych
dzieci poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw w ich codziennej diecie
oraz propagowanie zdrowego odżywiania poprzez działania towarzyszące o
charakterze edukacyjnym.
W Polsce program skierowany jest do 1 389 600 dzieci uczęszczających
regularnie
do
szkół
podstawowych,
tj.
realizujących
obowiązek
rocznego
przygotowania przedszkolnego oraz dzieci klas I-III.
Program finansowany jest ze środków pochodzących z budżetu UE (88%)
oraz środków pochodzących z budżetu krajowego (12%), a całkowity budżet
programu w roku szkolnym 2014/2015 wynosi ok. 23,3 mln EUR (96,8 mln PLN).
Dzieciom uczestniczącym w programie udostępnia się 2,3 razy w tygodniu
świeże
owoce
i
warzywa
(przygotowane
do
bezpośredniego
spożycia,
wystarczająco rozwinięte, dojrzałe, zdrowe) oraz soki. Dzieci otrzymują jabłka,
gruszki,
truskawki,
borówki
amerykańskie,
marchewkę,
słodką
paprykę,
rzodkiewki, pomidorki i kalarepę oraz soki owocowe i warzywne. Każde dziecko
uczestniczące
otrzymuje
w
programie
jednorazowo
porcję
składającą się z jednego produktu
owocowego
i
jednego
produktu
warzywnego.
2
Owoce, warzywa oraz soki nie mogą zawierać dodatku tłuszczu, soli, cukru lub
substancji słodzących. Za jakość owoców i warzyw dostarczanych do szkół
podstawowych odpowiedzialny jest zatwierdzony dostawca lub zatwierdzona
szkoła, w przypadku gdy samodzielnie przygotowuje i udostępnia owoce
i warzywa dzieciom.

Styl życia
Istnieje szereg elementów wpływających na ogólny stan zdrowia
organizmu. Rodzaj pożywienia jest jednym z nich. Już od czasów
starożytnych funkcjonuje pojęcie „diety” jako stylu życia. Dieta to,
zatem nie tylko spożywany pokarm, a także aktywność fizyczna oraz
dbałość o odpowiednią kondycję i regenerację organizmu.
Sposób żywienia
Odżywianie się człowieka zarówno
dorosłego, jak i w fazie rozwoju jest
jedną z funkcji niezbędnych do
zachowania życia. Od narodzin aż
po schyłek swoich dni organizm
ludzki jest w stanie wykorzystać niemal 73 tony pożywienia.
Ilość oraz jakość pokarmu spożywanego dzień po dniu ma zasadniczy
wpływ na skład ciała, czyli m.in. na ilość tkanki tłuszczowej, masy
kostnej, wody, czy też na ilość białka w postaci tkanki mięśniowej.
3
Zwyczaje żywieniowe
W przypadku dzieci za rodzaj pożywienia, które trafia na stół, lub za
zawartość pojemnika z drugim śniadaniem w szkolnym plecaku
odpowiadają rodzice. Mają tym samym możliwość kształtowania
nawyków żywieniowych, co jest tym istotniejsze, że obecne dzieci w
późniejszym
życiu
niełatwo
będą
mogły
zmienić
swoje
przyzwyczajenia. Jeżeli za wzór stawiany jest rodzic, którego dziecko
widzi podczas regularnego spożywania np. warzyw i owoców istnieje
duża szansa, że powtórzy te zachowanie. W odwrotnej sytuacji – gdy
brak prawidłowych nawyków w rodzinie, dziecko ma znacznie
utrudnione zadanie, jeśli chodzi o wpojenie sobie zasad zdrowego
żywienia. Młodzież szkolna wzoruje się w swoich zachowaniach (tych
związanych z wyborami żywieniowymi) w dużym stopniu na grupie
rówieśniczej. Z tego względu programy takie jak Owoce w szkole mają
bardziej podatny grunt do działania.
Dzieci - dorośli
Różnica
w
zapotrzebowaniu
na
energię
pozyskaną z pożywienia uwarunkowana jest
wiekowo. W przypadku najmłodszych dzieci,
od chwili urodzenia do drugiego roku życia w
przeliczeniu
na
każdy
kg
masy
ciała
zapotrzebowanie energetyczne jest największe w związku z bardzo
intensywnym
wzrostem.
Stosunkowo
duże
zapotrzebowanie
energetyczne występuje również w czasie okresu dojrzewania. Przy
określaniu wartości energetycznej dziennego jadłospisu należy też
pamiętać o poziomie aktywności dziecka. Dziecko bardzo ruchliwe i
często angażujące się w różne sporty będzie wymagało większej ilości
pokarmu dla zachowania odpowiedniej dla jego wieku masy ciała.
4
Większość zaleceń żywieniowych stosowanych wobec dorosłych ma
swoje odzwierciedlenie w wytycznych wobec dzieci. Podkreśla się
przede
wszystkim
aktywność
fizyczną.
urozmaicony
Urozmaicone
sposób
żywienia
żywienie
i
dzieci
codzienną
polega
na
wykorzystaniu produktów ze wszystkich grup żywności, tj.:

produktów zbożowych,

owoców i warzyw,

produktów mlecznych (mleka oraz ich
przetworów),

produktów o wysokiej zawartości białka (mięsa,
ryb, jaj),

produktów tłuszczowych (m.in. oleju, masła).
Nie należy zapominać o:

porcji warzyw/owoców w każdym posiłku,

2 porcjach produktów o wysokiej zawartości
białka: chudego mięsa, ryb, jaj.
Pomimo stosunkowo dużego zapotrzebowania energetycznego u dzieci
należy ograniczać:

słone przekąski,

słodkie napoje i słodycze.
Uczniowie otrzymywali
bezpłatnie owoce i
5
warzywa oraz soki owocowe. Codzienna porcja witamin wzbogaciła
jadłospis naszych uczniów.
Przeprowadzone zostały zajęcia o charakterze edukacyjnym, mające
na celu poszerzenie wiedzy uczniów na temat zdrowego odżywiania,
znaczenia spożywania warzyw i owoców, utrwalenie zdrowych
nawyków żywieniowych u uczniów.

Przeprowadzono pogadanki na temat: „ Zdrowego odżywiania”.

Zorganizowano wystawkę owoców i warzyw przyniesionych
przez uczniów.

Uczniowie
samodzielnie
przygotowali
i
wykonali
sałatki
owocowe i warzywne.
6

Brali udział w zabawach edukacyjnych: rozpoznawali kształty
warzyw i owoców poprzez dotyk i nazywanie ich, układali
puzzle.

Układali hasła zachęcające do spożywania warzyw i owoców.
Uczniowie
otrzymali
broszury
poświęcone
zaletom
spożywania
owoców i warzyw.

Uczestniczyli w przygotowaniu degustacji warzyw i owoców dla
wszystkich uczniów.

Odbyły się degustacje owoców i warzyw.
7
 Odbyły się zawody sportowe, po których nastąpiła wspólna
degustacja owoców i warzyw.

Wykonywali prace plastyczne poświęcone tej tematyce.
8
Tematy przeprowadzonych zajęć:
-
Dzień zdrowego odżywiania
-
Sposoby dbania o zdrowie. Witaminy
-
Higiena przygotowania i spożywania posiłków
-
Kosz pełen owoców – rola owoców w prawidłowym odżywianiu
-
Kosz pełen warzyw – rola warzyw w życiu człowieka i zwierząt
-
Zdrowe odżywianie – piramida zdrowego żywienia
-
Zapasy na zimę – rola warzyw i owoców jesienią i zimą
-
Owoce i warzywa – wykonujemy prace w edytorze grafiki – program paint
-
Jedz owoce i warzywa – klasowy konkurs na plakat promujący owoce, jako
źródło witamin
9