Marzec - online.citibank.pl
Transkrypt
Marzec - online.citibank.pl
Marzec 2013 8 Marca 2013 | 17 stron Wielka rotacja kontra spaghetti western Perspektywy rynkowe Biura Doradztwa Inwestycyjnego Jacek Janiuk, CIIA Wiele światowych rynków akcji znalazło się w lutym pod presją strony podażowej. Indeks Eurostoxx50 stracił 2,6%, niewiele lepiej zachowywał się indeks największych polskich spółek WIG20 (-1,6%). Podobnie jak w styczniu relatywną siłę pokazał amerykański indeks S&P500, który zbliża się do szczytów sprzed kryzysu. W Polsce warto zwrócić uwagę na dodatnią stopę zwrotu z indeksu średnich spółek mWIG40, który zyskał na wartości 0,4%. Pomimo ostatniej korekty na niektórych rynkach akcji, nadal można zauważyć wyraźne sygnały optymizmu wśród inwestorów i obserwatorów rynku. Oczekiwana jest poprawa sytuacji w gospodarce światowej, co już teraz sygnalizują wskaźniki wyprzedzające takie jak globalny PMI czy produkcja przemysłowa. Ponadto, nasilają się oznaki tzw. wielkiej rotacji przejawiające się w zwiększonych napływach środków na rynki akcyjne kosztem rozwiązań bezpiecznych (takich jak rynek pieniężny czy obligacji) oraz zwiększaniu alokacji do akcji w portfelach funduszy. Doradca Inwestycyjny Radosław Piotrowski, CFA Makler Papierów Wartościowych Jakub Wojciechowski Makler Papierów Wartościowych 120 110 100 90 Niezmiennie jesteśmy zdania, że w chwili obecnej można znaleźć więcej argumentów wspierających zachowanie się rynków akcji. Podkreślamy poprawę sytuacji w globalnej gospodarce (i pewną stabilizację w Polsce), pozytywny sentyment rynkowy, wzrost apetytu na ryzyko wśród inwestorów, kontynuację działań stymulacyjnych banków centralnych, czy też wciąż atrakcyjne wyceny większości rynków. Zagrożeniami dla naszej prognozy są czynniki polityczne. Na nastroje rynkowe może negatywnie wpływać skomplikowana sytuacja polityczna po zaskakujących wynikach wyborów we Włoszech. Ostatecznie strefa euro powinna uporać się z ewentualną eskalacją kryzysu na Półwyspie Apenińskim. Natomiast największe zagrożenie ostatnich tygodni, czyli negocjacje fiskalne w USA powinny jednak ostatecznie doprowadzić do porozumienia – tak jak się to stawało wielokrotnie w przeszłości. W obrębie akcji ze szczególnym zainteresowaniem przyglądamy się rynkom rynkach azjatyckim (zarówno tzw. „Emerging Asia”, jak i Japonii) oraz europejskim. W dalszym ciągu jesteśmy nastawieni negatywnie do polskiego rynku obligacji skarbowych, który naszym zdaniem jest mniej perspektywiczny niż rynek akcyjny. W obliczu zbliżającego się najprawdopodobniej końca cyklu obniżki stóp procentowych w Polsce przez RPP, oznak stabilizacji w krajowej gospodarce i pozytywnych prognoz na drugą połowę 2013 r. oraz coraz bardziej widocznego ożywienia gospodarczego na świecie i związanym z tym potencjalnym dalszym wzroście rentowności na rynkach bazowych, a także niewielkiego potencjału zarobkowego w relacji do potencjalnego ryzyka inwestycyjnego jesteśmy zdania, że w obrębie samych obligacji zasadna wydaje się kontynuacja przeważania krótkiego końca krzywej dochodowości względem długiego. Największym zagrożeniem dla powyższego scenariusza jest ewentualny spadek rentowności na rynkach bazowych spowodowany krótkoterminowym wzrostem awersji do ryzyka. 80 lut 12 maj 12 WIG20 sie 12 S&P500 lis 12 Eurostoxx50 115 110 105 100 95 lut 12 maj 12 Obligacje polskie sie 12 Obligacje amerykański e lis 12 Obligacje niemieckie Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Zachęcamy do obejrzenia flesza rynkowego: Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Polska Rynek akcji pod presją sprzedających w lutym… … podobnie jak rynek obligacji Miniony miesiąc nie należał do najlepszych dla krajowych inwestorów na rynku akcji. O ile w przypadku największych spółek luty był kontynuacją słabego stycznia (WIG20 -1,6%), to w przypadku małych spółek był to pierwszy spadkowy miesiąc w tym roku (sWIG80 -1,7%), po jakże udanym styczniu. Pewnym pocieszeniem może być fakt, że spadkowej tendencji oparły się spółki średnie, które zakończyły miesiąc delikatnie nad kreską (mWIG40 +0,4%). Nie mieli powodów do zadowolenia także inwestorzy na rynku długu. Zarówno krótki, jak i długi koniec krzywej dochodowości solidarnie zakończyły miesiąc w kolorze czerwonym, chociaż spadki cen obligacji krótkoterminowych (-0,1%) były dużo mniej dotkliwe, niż obligacji długo- (-0,6%), a przede wszystkim średnioterminowych (-0,9%). W lutym mieliśmy więc do czynienia z tzw. ujemnym przesunięciem motyla (negative butterfly shift), a więc sytuacją, w której rentowności obligacji średnioterminowych zmieniają się bardziej niż obligacji krótko- i długoterminowych (wykres). Wykres – Polska krzywa dochodowości w dniach 31 stycznia 2013 i 28 lutego 2013 4,0% 3,9% 3,8% 3,7% 3,6% 3,5% 3,4% 3,3% 3,2% 3,1% 1 rok 2 lata 3 lata 4 lata 5 lat 31 stycznia 13 6 lat¹ 7 lat¹ 8 lat¹ 9 lat 10 lat 28 lutego 13 ¹Liniowa estymacja na podstawie rentowności obligacji 5-letnich i 9-letnich Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Jedna spółka przyczyną lutowych spadków… … ale strefa euro też dorzuciła swoje trzy grosze… Krajowy rynek akcji w ostatnim czasie przyzwyczaił nas już do tego, że pozostaje głównie pod wpływem wydarzeń o charakterze globalnym. Luty, szczególnie w przypadku spółek dużych, był pod tym względem nieco inny. Za cały miesięczny spadek indeksu WIG20 odpowiada bowiem jedna spółka – Telekomunikacja Polska (TPSA). Kurs akcji narodowego telekomu został przeceniony o ponad 43%, po tym jak grupa opublikowała wyniki kwartalne dużo gorsze od prognoz analityków, a następnie poinformowała o planach obniżki dywidendy (z 1 zł. do 0,5 zł. na 1 akcję). Oczywiście, nie oznacza to, że nagle luty stał się miesiącem, w którym polski rynek kapitałowy był kompletnie oderwany od wydarzeń o skali międzynarodowej. W końcu stracił także sWIG80, w skład którego akcje TPSA nie wchodzą. Pewnym ciosem o charakterze globalnym dla krajowego (i nie tylko) obozu byków były wiadomości jakie napłynęły z Półwyspu 2 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Apenińskiego, a konkretnie sukces wyborczy Silvio Berlusconiego (drugi wynik w wyborach do sejmu, zwycięstwo w wyborach do senatu) oraz Beppe Grillo (zdobycie ¼ głosów), przy jednoczesnej porażce odchodzącego premiera – reformatora Mario Montiego (więcej o włoskich wyborach w części dotyczącej strefy euro), sprawił, że w ciągu tylko jednego dnia indeks WIG spadł o 1,3%, co i tak było wynikiem dużo lepszym niż giełdy na Starym Kontynencie. Informacją mniejszej wagi (o czym zresztą świadczy fakt zachowania się amerykańskiego S&P500) był fakt, że Demokraci nie osiągneli porozumienia z Republikanami w kwestii cięć wydatków federalnych (tzw. sekwestracja), co zaowocowało ich wejściem w życie z dniem 1 marca (o czym piszemy w części dotyczącej Stanów Zjednoczonych). Polska (ex. TPSA) relatywnie silna w porównaniu do Eurolandu Blisko przełomu w realnej gospodarce? Zbierając wszystkie powyższe informacje można zaryzykować stwierdzenie, że krajowy rynek akcji z pominięciem akcji TPSA, zachowywał się relatywnie silnie w porównaniu do swojego europejskiego odpowiednika (reprezentowanego przez indeks Eurostoxx50). Co więc sprawiło, że częściowo zignorowaliśmy negatywny napływ informacji ze strefy euro i Stanów Zjednoczonych? W pewnym sensie, w przypadku obu tych wydarzeń, można posłużyć powiedzeniem, że „nie taki diabeł straszny jak go malują”, którą to myśl rozwijamy w częściach Barometru dotyczących Eurolandu i USA. Pewnym czynnikiem wsparcia były natomiast publikowane w lutym dane makroekonomiczne, które w większości przypadków okazały się lepsze od oczekiwań (m.in. odczyt sprzedaży detalicznej, czy produkcji przemysłowej oraz opublikowany już 1 marca wzrost PKB za Q4 2012 roku). Potwierdzeniem tej pozytywnej lutowej tendencji jest zachowanie wskaźnika Citi Economic Surprise Index dla Polski porównującego rzeczywiste odczyty z gospodarki z oczekiwaniami rynkowymi. Wskaźnik ten wyraźnie wystrzelił w górę w lutym (wykres poniżej). W połączeniu z poprawą perspektyw makro dla naszego największego partnera handlowego, a mianowicie Niemiec (więcej piszemy o tym w części Barometru dotyczącej strefy euro) oraz prognozami Citi o przyspieszeniu dynamiki PKB w dalszej części roku (do prognoz odsyłamy do poprzedniego numeru Barometru) sprawia to, że możemy być blisko przełomu w realnej gospodarce. Przekłada się to na zachowanie inwestorów. Wykres – Citi Economic Surprise Index dla Polski (2008 – 2013) 200 150 100 50 0 2008 -50 2009 -100 -150 -200 Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy 3 2010 2011 2012 2013 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Faza cyklu koniunkturalnego powinna sprzyjać inwestycjom w akcje… Zestaw powyższych informacji sprawia, że w dalszym ciągu pozytywnie podchodzimy do krajowego rynku akcji. Jednocześnie niewielkiej zmianie ulega nasze nastawienie do inwestycji w obrębie samej klasy akcyjnej. W związku z fazą cyklu koniunkturalnego, w której prawdopodobnie się znajdujemy i jej przełożeniem na cykl rynkowy (wykres poniżej) uważamy, że większy potencjał drzemie obecnie w spółkach wzrostowych. Wykres – Związek pomiędzy cyklem koniunkturalnym, a cyklem rynkowym Cykl koniunkturalny Ożywienie Możemy znajdować się teraz w tym miejscu Rozkwit Obligacje Akcje Schyłek spowolnienia Cykl rynkowy Obligacje Akcje Dojrzałość Początek spowolnienia Źródło: Citi Private Bank, Citi Handlowy … podobnie jak wielka rotacja Pozytywne dla akcji są też pojawiające się nieśmiało pierwsze oznaki tzw. wielkiej rotacji od obligacji do akcji wśród inwestorów indywidualnych, na razie przejawiające się w pojawieniu się pozytywnych napływów środków do funduszy akcyjnych i mieszanych. Co prawda, wydaje się, że na razie większość inwestorów wybiera rozwiązanie przejściowe, a więc ochronę realnej wartości kapitału na rynku pieniężnym (wykres poniżej), ale biorąc pod uwagę atrakcyjne wyceny rynku akcji względem obligacji oraz poprawiające się perspektywy dla krajowej i globalnej gospodarki istnieje duża szansa na to, że wielka rotacja z biegiem czasu przybierze na sile. 4 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Wykres – Napływ środków do krajowych funduszy inwestycyjnych (‘000 000) 4 000 3 000 2 000 1 000 0 -1 000 Sty 12 Lut 12 Mar Kwi 12 12 Maj 12 Cze 12 Lip Sie 12 Wrz 12¹ 12 Paź Lis 12¹ Gru Sty 13 12¹ 12¹ -2 000 -3 000 F. Pieniężne F. Obligacji F. Mieszane F. Akcji ¹z wyłączeniem transferów w obrębie grupy PZU Źródło: IZFiA, Citi Handlowy Na rynku długu bez zmian Nasze pozytywne nastawienie do rynków akcji implikuje jednocześnie negatywnie postrzeganie perspektyw dla rynku obligacji. Obecnie widzimy więcej czynników przemawiających za dalszym wzrostem rentowności papierów dłużnych. Zaliczamy do nich m.in. wspomnianą już wielką rotację oraz spodziewane ożywienie w gospodarce, któremu powinien towarzyszyć wzrost rentowności (wykres poniżej), spodziewany wzrost rentowności na rynkach bazowych – analitycy Citi prognozują, że rentowność 10-letnich obligacji skarbowych w Niemczech wzrośnie w Q3 do 1,75% (z ~1,45% obecnie), a w USA do 2,30% (z ~1,85% obecnie) oraz pojawiajace się wątpliwości co do kontynuacji dalszego luzowania monetarnego przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP) (ekonomiści Citi prognozują docelowy poziom bazowej stopy procentowej w tym cyklu luzowania na poziomie 3,25% co wskazywałoby na jego zakończenie biorąc pod uwagę środową decyzję RPP). W obliczu powyższych, niezmiennie uważamy także, że w obrębie obligacji zasadne wydaje się ograniczanie ryzyka stopy procentowej, a więc skracanie duration. 5 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Wykres – Wzrost PKB w Polsce i rentowność 10-letnich obligacji skarbowych (2008 – 2013P) 7,0% 7,0% 6,0% 6,5% 5,0% 6,0% 4,0% 5,5% 3,0% 5,0% 2,0% 4,5% 1,0% 4,0% 0,0% 3,5% 2008 2009 2010 Wzrost PKB (lewa oś) 2011 2012 2013 Rentownosć obligacji (prawa oś) Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Ryzyko polityczne największym zagrożeniem Istotnym nowym czynnikiem ryzyka dla powyższego scenariusza jest ewentualny spadek rentowności na rynkach bazowych spowodowany krótkoterminowym wzrostem awersji do ryzyka w odpowiedzi na niekorzystny rozwój wydarzeń na Półwyspie Apenińskim czy za Oceanem. Stany Zjednoczone Rekordowe poziomy indeksów na horyzoncie Amerykański parkiet był w ostatnich miesiącach jednym z najlepiej zachowujących się rynków. Od początku roku indeks S&P500 wzrósł o imponujące 8% i znajduje się bardzo blisko historycznych szczytów z 2001 r. i 2007 r. Dobra passa nie ominęła inwestorów w USA także w lutym, choć wzrosty były raczej umiarkowane, a pewna nerwowość na rynkach była coraz bardziej wyczuwalna. Trudno jednak zachować zimną krew, gdy pomimo zbliżającej się daty granicznej w sprawie porozumienia budżetowego do mediów co chwilę docierają komunikaty świadczące o braku porozumienia. 6 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Wykres – Indeks S&P500 w latach 1993 - 2013 1 600 1 400 1 200 1 000 800 600 400 1993 1994 1996 1997 1999 2000 2002 2003 2005 2006 2008 2009 2011 2012 S&P500 Najwyższa historyczna wartość indeksu Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Polityczny impas… Jednym z najczęściej wymienianych w ostatnim czasie słów za oceanem jest zapewne „sekwestracja”. Termin ten odnosi się do automatycznego ograniczenia wydatków rządowych, które weszły w życie z dniem 1 marca. Amerykańska klasa polityczna zawiodła po raz kolejny – między Demokratami a Republikanami nie toczyła się w ostatnich dniach żadna poważna deba ta, która pozwoliłaby rozwiązać palący problem budżetowy. Wydaje się jednak, że polityczne przepychanki widoczne w ostatnich dniach mają na celu zbudowanie pozycji przed dużo ważniejszymi negocacjami, które zbliżają się coraz większymi krokami. 27 marca wygasa krótkoterminowe porozumienie, które do tej pory gwarantowało, że rząd federalny będzie miał środki na finansowanie swojej działalności. Jeżeli do tego czasu nie uda się znaleźć kompromisu – rząd stanie. Nie spodziewamy się, aby ten scenariusz się zrealizował, bo nie leży to w interesie żadnej partii. Rywale polityczni mogą jednak wykorzystywać tę perspektywę do wywierania presji na ekipę rządzącą. Taka niepewność ma zazwyczaj negatywny wpływ zarówno na rynki akcji, jak i sentyment biznesu, czy konsumentów. Przy okazji warto zwrócić uwagę, że polityczna karuzela w USA wydaje się nie mieć końca. 19 maja wygasa porozumienie ws. limitu zadłużenia. Pamiętając, jak wyglądały negocjacje podczas ostatniej debaty w tej sprawie trudno spodziewać się, że tym razem będzie spokojniej. 7 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Wykres – Wzrost zmienności i spadek indeksu S&P500 podczas ostatniej debaty ws. limitu zadłużenia w USA 1 600 50 45 1 500 40 1 400 35 1 300 30 25 1 200 20 1 100 15 1 000 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2013 S&P500 10 VIX Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy …na razie bez większego wpływy na gospodarkę Choć zachowanie klasy politycznej w USA nie napawa optymizmem, dużo lepiej radzi sobie sama gospodarka. W ostatnich tygodniach poznaliśmy dane, które potwierdzają coraz lepszą jej kondycję. Rosną wskaźniki wyprzedzające dla przemysłu takie jak ISM czy Chicago PMI, poprawia się sentyment konsumentów, a takżę widać lepszą sytuację na rynku pracy. Wciąż silne pozostają amerykańskie spółki. Pod koniec sezonu publikacji wyników kwartalnych widać, że zdecydowana większość z nich pochwaliła się lepszymi od oczekiwań przychodami oraz zyskami. Podobnie jak w poprzednich miesiącach, pozytywne sygnały docierają nadal z silnie cyklicznych sektorów takich jak nieruchomościowy czy motoryzacyjny. Wykres – Dekompozycja wzrostu PKB w USA 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% -4% Prognoza Citi IVQ10 IQ 11 IIQ 11 IIIQ 11 IVQ IQ 12 IIQ 12 IIIQ 11 12 Wydatki rządowe Zapasy Konsumpcja prywatna IVQ IQ 13 IIQ 13 IIIQ 12 13 IVQ 13 Eksport netto Inwestycje Wzrost PKB Źródło: U.S. Bureau of Economic Analysis, Citi Research, Citi Handlowy Dynamika PKB przyspieszy w II poł. 2013 r.? Ekonomiści Citi nadal potrzymują swoją prognozę, że wzrost gospodarczy w USA wyniesie ok. 2% w 2013 r. ze zdecydowaną poprawą w drugiej połowie roku. Jeżeli jednak automatyczne cięcia w ramach sekwestracji nie zostaną w najbliższym czasie odwrócone, może to zmniejszyć dynamikę PKB o ok. 0,25 8 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 pkt. %. Przyglądając się prognozom na poszczególne kwartały widać, że podniesione w ostatnim czasie podatki mogą stanowić pewne obciążenie dla konsumentów w pierwszej połowie roku, co odbije się na dynamice PKB szczególnie w okolicach II kwartału. Jeżeli zaś chodzi o program luzowania ilościowego prowadzony przez FED, pomimo zauważalnego podziału pomiędzy członkami Federalnego Komitetu Otwartego Rynku w kwestii jego kontynuacji, wydaje się, że nie nastąpią żadne znaczące zmiany w ciągu najbliższych miesięcy. Podczas gdy może narastać presja, aby program comiesięcznego skupu został zmniejszony, wciąż relatywnie wysokie bezrobocie oraz niska inflacja powinny wspierać stanowisko bardziej gołębich członków Komitetu. Choć parkiet amerykański będzie naszym zdaniem wspierany przez ogólną poprawę gospodarki, przypominamy, że biorąc pod uwagę wskaźniki skorygowane o cykl koniunkturalny (np. wskaźnik CAPE publikowany przez Citi Private Bank) parkiet w USA jest nadal wyceniany relatywnie wysoko w porównaniu do rynków europejskich czy krajów wschodzących. Strefa Euro Strefa euro na końcu peletonu w lutym Powrót Berlusconiego do polityki niepokoi inwestorów Strefa euro była w lutym „czerwoną latarnią” globalnych rynków akcji. Inwestorzy na Starym Kontynencie nerwowo zareagowali na wynik włoskich wyborów i powrót do „wielkiej” polityki nielubianego przez rynki finansowe Silvio Berlusconiego. Indeks Eurostoxx50 w ciągu jednego tylko dnia stracił 3,1% ostatecznie kończąc luty na 2,6% minusie. Jednocześnie w obliczu powrotu ryzyka politycznego na wartości zyskały niemieckie obligacje skarbowe, które dostarczyły w minionym miesiącu +1,3% stopy zwrotu. Sytuacja na Półwyspie Apenińskim nie napawa optymizmem, a wynik wyborów pokazuje doskonale, że Włosi mają dosyć polityki zaciskania pasa, bo nie należy zapominać o tym, że obok sukcesu Berlusconiego, ¼ głosów zdobył były komik, a obecnie polityk uważany za populistycznego – Beppe Grillo, zaś klęskę poniósł odchodzący premier – reformator Mario Monti. Rynki finansowe myślą jednak zgoła odmiennie niż znaczna część włoskiego społeczeństwa. Dały już zresztą wyraz swojej niechęci właścicielowi klubu piłkarskiego AC Milan w 2011 roku, doprowadzając pośrednio do jego dymisji. Nie dziwi więc ich nerwowa reakcja po ogłoszeniu oficjalnych wyników wyborów. 9 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Wykres – Rentowności 10-letnich włoskich i niemieckich obligacji skarbowych (luty 2013) 1,7% 5,0% 4,8% 1,6% 4,6% 1,5% 4,4% 1,4% 31 sty 13 4,2% 05 lut 13 10 lut 13 Niemcy (lewa oś) 15 lut 13 20 lut 13 25 lut 13 Włochy (prawa oś) Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Sytuacja wydaje się patowa, bo obecne rozdanie, a szczególnie układ sił we włoskiem senacie sprawia, że Berlusconi może blokować uchwalanie niezbędnych do kontynuacji reform ustaw. Na stworzenie większościowej koalicji przez zwycięską partię Pierluigi Bersaniego szanse są marne. Niemcy na drodze do ożywienia w gospodarce Ze wzrostem ryzyka politycznego kontrastują nieco poprawiające się perspektywy dla wspólnotowej gospodarki. W lutym publikacje makroekonomiczne w dalszym ciągu zaskakiwały pozytywnie, co przełożyło się m.in. na delikatną rewizję prognoz wzrostu PKB dla strefy euro przez analityków Citi. O ile niezmiennie przewidują oni recesję w strefie euro w tym oraz kolejnym roku, to ich zdaniem będzie ona mniej dotkliwa (podwyższyli oni prognozy wzrostu PKB na 2013 i 2014 o 0,1 pkt. %). W tym miejscu warto wspomnieć, że lepsze prognozy związane są głównie ze znaczną poprawą perspektyw dla największej wspólnotowej gospodarki – Niemiec (podwyżka prognozy wzrostu PKB przez analityków Citi na ten i kolejny rok o 0,3 pkt. % oraz bardzo dobre odczyty wskaźników wyprzedzających – wykres poniżej), z którymi kontrastują nienajlepsze prognozy dla krajów peryferyjnych (z wyłączeniem Irlandii), gdzie wzrost gospodarczy jest zdławiony przez politykę „zaciskania pasa” oraz Francji (wykres poniżej). 10 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 Wykres – PMI dla przemysłu dla Niemiec i Francji 70 60 Wykres – Odczyty IFO i ZEW (Oczekiwania) dla Niemiec 100 120 60 110 100 20 50 90 -20 2008 40 30 2008 2009 2010 Niemcy 2011 2010 2011 2012 80 -60 70 -100 60 2012 Francja Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy W dalszym ciągu widzimy duży potencjał na rynku europejskim 2009 ZEW (lewa oś) IFO (prawa oś) Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Zestawiając więc ze sobą wszystkie za i przeciw, w dalszym ciągu pozytywnie podchodzimy do europejskiego rynku akcji. Decydujacym argumentem, który powstrzymuje nas przed zmianą view w obliczu podwyższonego ryzyka politycznego, jest fakt, że strefa euro dysponuje obecnie narzędziami do walki z kryzysem takimi jak program Outright Monetary Transactions (OMT) czy Europejski Mechanizm Stabilizacyjny (ESM). Powinny one pomóc zaradzić ewentualnej eskalacji problemów z Półwyspu Apenińskiego. Nie wykluczamy jednak, że w krótkim terminie możliwa jest więc zwiększona nerwowość, która w ostatecznym rozrachunku powinna zostać jednak przezwyciężona. Inne czynniki wsparcia, jakie dostrzegamy dla rynków na Starym Kontynencie to niezmiennie atrakcyjne wyceny oraz trwający sezon wyników kwartalnych, który do tej pory zaskakuje pozytywnie – wyniki spółek zarówno na poziomie przychodów, jak i zysków są na razie lepsze od oczekiwań analityków. Politycy największym zagrożeniem, ale strefa euro dobrze przygotowana do walki z kryzysem Głównym czynnikiem ryzyka dla naszego umiarkowanie optymistycznego scenariusza jest ewentualny wzrost nerwowości na rynkach spowodowany wydarzeniami o charakterze politycznym (Włochy). W obliczu mechanizmów obronnych, o których wspominamy powyżej, uważamy, że wzrost niepewności miałby charakter krótkotrwały. Rynki Wschodzące Rynki wschodzące na poziomach z początku roku Sygnały ożywienia coraz bardziej widoczne Luty na rynkach wschodzących był miesiącem bez większej historii. Indeks MSCI Emerging Markets po mocnym początku roku z tygodnia na tydzień konsekwentnie tracił i po miesięcznym spadku o 1,3% znajduje się tym samym w okolicach z końca 2012 r. Warto jednak zauważyć, że w przeciwieństwie do rynków akcji od połowy ubiegłego roku sytuacja w większości gospodarek wschodzących zaczyna się poprawiać, o czym świadczą zarówno wskaźniki wyprzedzające takiej jak PMI, jak i twarde dane makroekonomiczne – eksport, produkcja przemysłowa czy sprzedaż detaliczna. Rynki krajów wschodzących cieszą się w ostatnich miesiącach także szczególnie dużą popularnością wśród inwestorów. Według niedawnych danych fundusze z ekspozycją na ten region notują nieprzerwany 1 wzrost wpływów od ponad dwudziestu tygodni . Choć w dłuższym terminie 1 Źródło: EPFR Global 11 Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 silne przepływy oraz wzmożony popyt na walutę może wywołać pewne efekty uboczne takie jak wzrost inflacji, czy też narastanie nierównowagi w niektórych sektorach gospodarki, w krótkim terminie powinno to stanowić czynnik wsparcia dla regionalnych parkietów. Wykres – Citi Economic Surprise Index dla wybranych krajów/regionów 60 40 20 0 -20 -40 -60 -80 -100 gru 11 lut 12 kwi 12 Azja Pacyfik cze 12 Chiny sie 12 BRIC paź 12 gru 12 Ameryka Łacińska Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy 2013 r. lepszy niż ubiegły… Coraz lepsze dane makroekonomiczne potwierdzają nasz scenariusz, że 2013 r. powinien przynieść ożywienie w większości krajów wschodzących. Oprócz fundamentalnych czynników takich jak wciąż niższe koszty pracy, zawężanie luki technologicznej czy coraz silniejszy popyt wewnętrzny, które będą napędzały rozwój przede wszystkim w długim terminie, spodziewamy się, że to ogólna poprawa sytuacji w globalnej gospodarce będzie coraz silniejszym czynnikiem wsparcia w najbliższych miesiącach. Obserwowane ożywienie światowego handlu i wzrost popytu ze strony krajów rozwiniętych będzie stymulował sektor eksportowy, zaś wciąż rosnąca ilość pieniądza dostarczana przez banki centralne (przede wszystkim FED i BoJ) znajdzie najprawdopodobniej swoje odzwierciedlenie we wzmożonych napływach kapitału na rynki wschodzące. Wykres – Dynamika PKB w krajach rozwiniętych i rozwijających się vs globalny wzrost 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 2012 2013 Kraje rozwinięte Źródło: Citi Research 12 2014 2015 Kraje wschodzące 2016 2017 Globalny wzrost Barometr Inwestycyjny 8 marca 2013 … choć wyzwania nadal duże Chcielibyśmy jednak przestrzec przed wrzucaniem wszystkich krajów wschodzących do jednego worka – wyzwania, przed którymi stoją poszczególne kraje różnią się w zależności od sytuacji wewnętrznej i nie wszystkie z nich będą rozwijać się równie dynamicznie. Warto zauważyć, że pod presją pozostaje od dłuższego już czasu region Ameryki Łacińskiej, w którym gospodarki zmagają się z rozczarowującym wzrostem gospodarczym i narastającymi napięciami społecznymi, zaś wysoka inflacja nie ułatwia bankom centralnym prowadzenia stymulacji monetarnej. Indie znalazły się natomiast ostatnio w „pułapce 5%”. Według Centralnego Urzędu Statystycznego o tyle wzrośnie PKB w tym kraju 2013 r., co będzie najniższą wartością w ciągu ostatniej dekady. Niższy wzrost pociągnął za sobą wysokość przychodów budżetowych i strukturalny deficyt w wysokości ok. 5%. Co więcej, z uwagi na wzrost cen żywności oraz płac inflacja istotnie przekracza cel banku centralnego i również utrzymuje się wysoko powyżej 5%. Wykres – Dyskonto MSCI Asia 20 800 700 15 600 10 500 5 400 300 0 200 -5 100 -10 0 Spread pomiedzy wskaznikiem C/Z a średnia od 2000 r. MSCI Asia Źródło: Bloomberg, Citi Handlowy Czy rok węża będzie dobry dla inwestorów? Ze szczególnym zainteresowaniem przyglądamy się regionowi wschodzącej Azji (z wiodącą rolą Chin), która naszym zdaniem jest szczególnie perspektywiczny z punktu widzenia inwestorów na rynkach akcji. Według chińskiego horoskopu rozpoczęty niedawno w Państwie Środka rok węża może się wiązać z wzmożoną ostrożnością i poczuciem braku bezpieczeństwa. Dla nas istotne są jednak konkretne fakty takie jak rosnące prognozy zysków spółek, atrakcyjne wyceny oraz lepsze perspektywy wzrostu gospodarczego. Jeżeli obecna tendencja zostanie utrzymana, najbliższe miesiące nie powinny rozczarować inwestorów. 13 Barometr Inwestycyjny 8 Marca 2013 Stopy zwrotu oraz wskaźniki wybranych indeksów i klas aktywów Wartość 2452,0 2608,2 11052,0 1514,7 2633,6 11559,4 2365,6 1405,2 1054,6 1102,1 Miesiąc -1,6% 0,4% -1,7% 1,1% -2,6% 3,8% -0,8% 0,0% -1,3% -0,6% YTD -5,1% 2,2% 5,8% 8,0% 0,3% 11,2% 5,9% 5,9% -0,1% -4,5% Rok 5,7% 5,4% 6,1% 10,4% 4,5% 18,9% -3,5% 7,8% -1,3% 2,3% Surowce Ropa Brent Miedź Pszenica Złoto Srebro Citi Comet Index TR/Jefferies Commodity Index 111,4 7784,0 714,5 1579,6 28,5 505,0 293,0 -2,8% -4,2% -9,3% -5,1% -9,3% -0,7% -3,6% 2,5% -1,0% -9,4% -4,6% -4,9% 1,4% -0,6% -2,4% -9,5% -2,3% -11,5% -22,7% -13,8% -9,3% Obligacje Amerykańskie Skarbowe (>1 rok) Niemieckie Skarbowe (>1 rok) US Korporacyjne (Inv. Grade) US Korporacyjne (High Yield) Polskie Skarbowe (>1 rok) Polskie Skarbowe (1-3 lat) Polskie Skarbowe (3-5 lat) Polskie Skarbowe (5-7 lat) Polskie Skarbowe (7-10 lat) Polskie Skarbowe (>10 lat) 358,8 372,7 234,0 216,2 313,4 286,1 311,2 218,8 350,0 251,7 0,7% 1,3% 0,8% 0,2% -0,4% -0,1% -0,5% -0,9% -0,6% -0,3% -0,5% -0,5% -0,7% 1,2% -0,9% 0,0% -0,8% -1,5% -1,7% -2,2% 2,0% 3,6% 7,0% 9,9% 11,1% 6,2% 9,4% 12,2% 16,2% 24,8% Waluty USD/PLN EUR/PLN CHF/PLN EUR/USD EUR/CHF USD/JPY 3,18 4,15 3,39 1,31 1,22 92,56 2,9% -1,1% -0,1% -3,8% -1,0% 0,9% 3,1% 1,8% 0,5% -1,2% 1,3% 7,7% 3,7% 0,6% -0,9% -3,0% 1,5% 15,0% Akcje WIG 20 mWIG 40 sWIG 80 S&P 500 Eurostoxx 50 Nikkei 225 Shanghai Composite MSCI World MSCI Emerging Markets CECE Extended Index P/E 9,0 15,8 15,0 19,8 23,4 13,1 16,8 12,1 9,6 P/E (2013) Div. Yield 11,4 5,0% 13,4 3,3% 10,4 1,6% 12,3 2,2% 9,8 4,5% 17,7 1,7% 8,8 2,4% 12,2 2,7% 9,5 2,7% 10,7 5,2% Duration 5,8 6,9 7,7 4,0 4,5 1,8 3,6 5,3 7,1 10,3 Żródło: Bloomberg Prognozy Walutowe (koniec okresu) Prognozy Makroekonomiczne Pary Walutowe Wzrost PKB (%) Polska Stany Zjednoczone Strefa Euro Chiny Kraje Rozwijające się Kraje Rozwinięte 2012 2,0 2,2 -0,5 7,8 4,7 1,2 2013 1,3 2,0 -0,5 7,8 5,2 1,1 2014 2,8 2,9 -0,3 7,3 5,5 1,6 Inflacja (%) Polska Stany Zjednoczone Strefa Euro Chiny Kraje Rozwijające się Kraje Rozwinięte 2012 3,7 1,7 2,5 2,6 4,5 1,8 2013 1,8 1,6 1,7 2,8 4,7 1,5 2014 2,4 2,1 1,5 3,6 4,8 1,9 USD/PLN EUR/PLN CHF/PLN GBP/PLN IV kw. 12 I kw. 13 II kw. 13 III kw. 13 3,13 4,22 3,40 5,02 3,17 4,25 3,48 5,12 3,25 4,29 3,58 5,23 3,21 4,24 3,48 5,17 Źródło: Citi Research Źródło: Citi Research 14 Barometr Inwestycyjny 8 Marca 2013 Biuro Doradztwa Inwestycyjnego Jacek Janiuk, CIIA Radosław Piotrowski, CFA Jakub Wojciechowski Doradca Inwestycyjny Makler Papierów Wartościowych Makler Papierów Wartościowych Słownik Terminów Akcje polskie Amerykańskie skarbowe Citi Research Div. Yield (Stopa Dywidendy) Długi termin Duration Krótki termin Miedź Niemieckie skarbowe P/E (2013) P/E (cena/zysk) Polskie skarbowe Ropa Brent Srebro Średni termin US korporacyjne (High Yield) US korporacyjne (Inv. Grade) YTD (Year To Date) YTM (Yield to Maturity) Złoto obejmują akcje będące przedmiotem obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) wchodzące w skład indeksu WIG obligacje emitowane przez rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki, dane liczbowe dla indeksu Bloomberg/EFFAS US Government Bond Index > 1Yr TR mierzącego zachowanie się amerykańskich obligacji skarbowych (US Treasuries) o terminie zapadalności większym niż 1 rok jednostka Citi zajmująca się analizami i badaniami ekonomicznymi oraz rynkowymi, a także dotyczącymi poszczególnych klas aktywów (akcje, obligacje, towary) i pojedynczych instrumentów finansowych lub grup instrumentów iloraz dywidendy przypadającej na jedną akcję i ceny rynkowej akcji. Im wyższa wartość tego wskaźnika, tym większy dochód w postaci dywidendy z zainwestowanego kapitału uzyskuje akcjonariusz rozumiany jako okres powyżej 6 miesięcy zmodyfikowany czas trwania obligacji będący miarą wrażliwości obligacji na zmianę rynkowych stóp procentowych. Informuje o ile powinna zmienić się rentowność obligacji z przypadku zmiany stóp % o 1 pkt. % rozumiany jako okres do 3 miesięcy dane liczbowe na podstawie ceny spot za 1 tonę miedzi notowanej na London Metal Exchange obligacje emitowane przez rząd Republiki Federalnej Niemiec, dane liczbowe dla indeksu Bloomberg/EFFAS Germany Government Bond Index > 1Yr TR mierzącego zachowanie się niemieckich obligacji skarbowych (Niemieckie Bundy) o terminie zapadalności większym niż 1 rok szacunkowy wskaźnik cena/zysk informujący ile trzeba zapłacić za jedną szacowanego na rok 2013 jednostkę zysku na jedną akcję spółki obliczany jako iloraz obecnej ceny akcji spółki i prognozowanego przez analityków zysku (konsensus) na wskazany rok (2013) historyczny wskaźnik cena/zysk informujący ile jednostek pieniężnych trzeba zapłacić za jedną jednostkę pieniężną zysku z ostatnich 12 miesięcy na jedną akcję spółki obliczany jako iloraz obecnej ceny akcji spółki i zysku na jedną akcję z ostatnich 12 miesięcy obligacje emitowane przez Skarb Państwa, dane liczbowe na podstawie indeksu Bloomberg/EFFAS Polish Government Bond Index dla odpowiadającego mu okresu czasowego (>1 rok, 1 -3 lata, 3-5 lat, powyżej 10 lat) dane liczbowe na podstawie aktywnego kontraktu futures na baryłkę Ropy Brent notowanego na Intercontinental Exchange z siedzibą w Londynie dane liczbowe na podstawie ceny spot za 1 uncję srebra rozumiany jako okres od 3 do 6 miesięcy obligacje spółek amerykańskich o ratingu spekulacyjnym, nadanym przez jedną z uznanych agencji ratingowych, dane liczbowe na podstawie indeksu iBoxx $ Liquid High Yield Index, indeksu mierzącego zachowanie się amerykańskich obligacji korporacyjnych o ratingu spekulacyjnym i wysokiej płynności obligacje spółek amerykańskich o ratingu inwestycyjnym, nadanym przez jedną z uznanych agencji ratingowych, dane liczbowe na podstawie indeksu iBoxx $ Liquid Investment Grade Index, indeksu mierzącego zachowanie się amerykańskich obligacji korporacyjnych o ratingu inwestycyjnym i wysokiej płynności zachowanie się ceny danego instrumentu finansowego od początku bieżącego roku do teraz stopa zwrotu w terminie do wykupu określająca rentowność inwestycji w obligacje przy założeniu zatrzymania danej obligacji do terminu zapadalności i reinwestowaniu wypłacanych przez nią płatności kuponowych po YTM dane liczbowe na podstawie ceny spot za 1 uncję złota 15 Barometr Inwestycyjny 8 Marca 2013 Informacja Dodatkowa Przed przystąpieniem przez Państwa do analizy materiału przygotowanego przez Bank Handlowy w Warszawie S.A. , informujemy, że: Niniejszy komentarz został sporządzony przez Bank Handlowy w Warszawie S.A. (dalej Bank). Sporządzanie i udostępnianie komentarzy rynkowych nie stanowi działalności maklerskiej w rozumieniu art. 69 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Komentarz został przygotowany na podstawie dostępnych i wiarygodnych danych z zastrzeżeniem, że Bank nie jest uprawniony do oceny wiarygodności lub rzetelności danych, na podstawie, których komentarz został sporządzony. W związku z przyjętymi zasada mi sporządzania powyższego materiału, informacje w nim zawarte podawane są w formie przetworzonej oraz uproszczonej przez Bank dlatego też mogą mieć charakter niepełny oraz skondensowany w stosunku do materiałów źródłowych. Informacje zawarte w komentarzu mogą być wykorzystywane wyłącznie dla własnych potrzeb i nie mogą być kopiowane w jakiejkolwiek formie ani przekazywane osobom trzecim. Komentarz ani informacje zawarte w komentarzu nie mogą być rozpowszechniane w żadnej innej jurysdykcji, w której takie rozpowszechnianie byłoby sprzeczne z prawem. Opinie oraz wnioski zawarte w niniejszym komentarzu ważne są na dzień jego opublikowania. Informacje podane w komentarzach Banku nie uwzględniają polityki inwestycyjnej, pozycji finansowej ani potrzeb specyficznego odbiorcy, dlatego też mogą nie odpowiadać, w kontekście podejmowanych decyzji inwestycyjnych wszystkim inwestorom korzystającym z materiałów Banku. Komentarze Banku nie powinny stanowić jedynego źródła podjęcia decyzji inwestycyjnej przez Klienta. Klient podejmując decyzję o zakupie lub sprzedaży papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych powinien wziąć pod uwagę fakt występowania ryzyka, które wiąże się z podjęciem decyzji inwestycyjnej, a w szczególności możliwość zmiany ceny instrumentów finansowych będących przedmiotem tej decyzji wbrew o czekiwaniom Klienta i w związku z tym nie uzyskania założonych przez Klienta zysków, a nawet utraty zainwestowanego kapitału. Produkty inwestycyjne są dostępne wyłącznie dla posiadaczy rachunku bankowego w Banku Produkty ubezpieczeniowe z elementem inwestycyjnym i oszczędnościowym są dostępne wyłącznie dla posiadaczy rachunku bankowego w Banku, a wybrane produkty także dla posiadaczy głównej karty kredytowej Citibank. Nabywane przez Klienta za pośrednictwem Banku produkty ubezpieczeniowe, produkty inwestyc yjne, w tym fundusze inwestycyjne, nie są depozytem, zobowiązaniem ani nie są gwarantowane przez Bank, ani żaden z podmiotów powiązanych z Citigroup, z wyłączeniem produktów inwestycyjnych, gdzie emitentem jest Bank albo podmiot powiązany z Citigroup. W pr zypadku produktów inwestycyjnych ochrona kapitału i/lub gwarancja odsetek, jeśli dotyczy, są zobowiązaniem emitenta produktu inwestycyjnego. Produkty inwestycyjne są obarczone ryzykiem inwestycyjnym włącznie z możliwością utraty zainwestowanego kapitału. Klient podejmując decyzję o zakupie lub sprzedaży produktu inwestycyjnego lub ubezpieczeniowego z elementem inwestycyjnym powinien wziąć pod uwagę fakt występowania ryzyka, które wiąże się z podjęciem decyzji inwestycyjnej, a w szczególności możliwości zmi any ceny instrumentów finansowych będących przedmiotem tej decyzji, wbrew oczekiwaniom Klienta i w związku z tym nie uzyskania założonych przez Klienta zysków. Produkty ubezpieczeniowe z elementem inwestycyjnym są obarczone ryzykiem inwestycyjnym włącznie z możliwością utraty części zainwestowanego kapitału. Wierzytelności z umowy ubezpieczenia są zabezpieczone przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w zakresie określonym przez Ustawę o Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym. Oznacza to, że gdy Ubezpiecz yciel stanie się niewypłacalny w przypadkach określonych przez Ustawę o UFG, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny zaspokoi w części roszczenia osób uprawnionych z Umów ubezpieczenia na życie, w wysokości 50% wierzytelności, do kwoty nie większej niż równowartość 30 000 EUR w złotych. Dotychczasowe wyniki funduszy inwestycyjnych, portfeli inwestycyjnych, indeksów giełdowych, kursów walutowych oraz ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych, od których zależy rentowność inwestycji, nie stanowią gwarancji ich prz yszłych wyników. Podejmując decyzje inwestycyjne w Banku lub w innej instytucji Klienci powinni wziąć pod uwagę koncentrację aktywów. Koncentr acja aktywów oznacza duży udział produktu inwestycyjnego danego podmiotu lub emitenta, bądź danej klasy aktywów w portfelu inwestycyjnym. Nie jest możliwe dokładne wskazanie konkretnego poziomu lub maksymalnego udziału procentowego poszczególnych produktów inwestycyjnych lub klas aktywów odpowiednich dla każdego Klienta. Koncentracja aktywów może generować większe ryzyko niż zdywersyfikowane podejście do instrumentów finansowych i ich emitentów. 16 Barometr Inwestycyjny 8 Marca 2013 Klienta powinien dążyć do dywersyfikacji polegającej na odpowiednim zróżnicowaniu portfela instrumentów finansowych celem zmniejszenia globalnego poziomu ryzyka. Niniejszy materiał został wydany jedynie w celach informacyjnych i nie jest ofertą ani zachętą do dokonywania transakcji kupna lub sprzedaży papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych. Komentarz nie stanowi analizy inwestycyjnej, analizy finansowej ani innej rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczącej transakcji w zakresie instrumentów finansowych, o których mowa w art. 69 ust. 4 pkt 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Komentarz nie nie stanowi rekom endacji inwestycyjnej. Komentarz nie stanowi także rekomendacji w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 roku w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców. Klient ponosi odpowiedzialność za wyniki decyzji inwestycyjnych podjętych w oparciu o informacje zawarte w niniejszym materiale. Wyniki inwestycyjne osiągnięte przez Klienta w przeszłości z wykorzystaniem materiałów przygotowywanych przez Bank nie mogą stanowić gwarancji ani podstawy twierdzenia, że zostaną powtórzone w przyszłości. Autor niniejszego opracowania zaświadcza, że informacje w nim przedstawione dokładnie odzwierciedlają jego własne opinie, ora z że nie otrzymał żadnego wynagrodzenia od emitentów, bezpośrednio lu b pośrednio, za wystawienie takich opinii. Niniejszy materiał odzwierciedla opinie i wiedzę jego autorów na dzień sporządzenia materiału. Dodatkowych informacji udziela Biuro Doradztwa Inwestycyjnego Banku. Nadzór nad działalnością Banku sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego. Bank Handlowy w Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Senatorska 16, 00 -923 Warszawa, zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod nr KRS 000 0001538; NIP 526-030-02-91; wysokość kapitału zakładowego wynosi 522.638.400 złotych, kapitał został w pełni opłacony. Citi Handlowy, Citigold i Citigold Select oraz znak graficzny Citi są zastrzeżonym i znakami towarowymi należącymi do podmiotów z grupy Citigroup Inc. 17