trudnosci adapt

mgr Monika Ciesielska
Psycholog
„Adaptacja dziecka do przedszkola”
Adaptacja to przystosowanie się do nowego środowiska społecznego oraz
dostosowanie zachowania do wymogów sytuacji.
Dla dziecka takim środowiskiem jest
przedszkole. Niektóre dzieci przystosowują się dość szybko, a u innych okres aklimatyzacji
trwa nieco dłużej.
Przyjście do przedszkola jest bardzo ważnym wydarzeniem oraz
momentem
przełomowym w życiu każdego dziecka. Dotychczas otoczone troską i uwagą rodziny nagle
przebywają poza domem w miejscu, gdzie obce są przedmioty, osoby, zabawki, sale, rytm
dnia, zasady, normy, gdzie ma pierwszy kontakt z dużą grupą rówieśniczą, a rozłąka
z rodzicami budzi w dziecku niepokój i czasami niechęć do przedszkola.
Dziecko zaczynające chodzić do przedszkola wkracza w całkiem dla siebie nowy świat.
Z tym wydarzeniem wiąże się wiele emocji, stresu, lęku, niepewności. To jak dziecko zniesie
początkowy okres w przedszkolu zależy od wielu czynników. Każde dziecko reaguje
indywidualnie. Zdarzają się nawet takie, choć należą do rzadkości, które nie płaczą. W oczach
dziecka przedszkole jest nowym, zupełnie nieznanym światem. Zanim sytuacja się
ustabilizuje, często zaczyna się zachowywać nietypowo, bywa, że zmienia się nie do
poznania. Dziecko może reagować w następujący sposób:

płaczem - w ten sposób odreagowuje trudne emocje

agresją - dziecko zachowuje się agresywnie w stosunku do innych

wycofywaniem się - emocje nie znajdują ujścia, dziecko jest smutne

pozorną akceptacją - dziecko w przedszkolu nie sprawia kłopotów, jego zachowanie
nie budzi zastrzeżeń, za to w domu staje się nie do wytrzymania

zaburzeniami funkcjonowania organizmu - występują np. wymioty, bóle brzucha,
biegunka, brak apetytu, kłopoty z zasypianiem i niespokojny sen oraz moczenie
nocne.
W pierwszych dniach września pojawia się wiele wątpliwości. Rodzice musza patrzeć,
jak ich dziecko rozpaczliwie broni się przed pozostaniem w obcym miejscu. Często bywa, że
przez kilka tygodni kurczowo trzyma się mamy albo taty i na siłę jest odrywane
i zaprowadzane do sali. W niczym nie pomagają zapewnienia: „niedługo po Ciebie przyjdę”,
„zabiorę Cię po obiadku”. Im dłużej dorosły tłumaczy, tym jest gorzej, ponieważ
wypowiedziane słowa mają dla dziecka tylko jedno znaczenie lęk, strach przed nieznanym
oraz silną obawę przed rozstaniem z najbliższymi.
Wobec powyższego pojawiają się pytania : W jaki sposób można ułatwić
przystosowanie dziecka do przedszkola? Jakie starania rodzice mogą podjąć, aby trudności
w adaptacji ich kochanego dziecka były jak najmniejsze, a pobyt w przedszkolu był radosnym
okresem w jego życiu? Szukając odpowiedzi na te pytania, należy odwołać się do bardzo
ważnej prawidłowości, a mianowicie takiej, iż to rodzice są dla dziecka największym
autorytetem. W tym czasie bardzo ważne dla dziecka są postawy rodziców. Dziecko bacznie
obserwuje swoich najbliższych, słuchając ich wypowiedzi i opinii na temat przedszkola.
Niezwykle istotne jest by rodzic był przekonany, że podjął właściwą decyzję, że przedszkole
to ważne i dobre miejsce dla jego dziecka. Dlatego ważną rolą w procesie adaptacji dziecka
do przedszkola jest współpraca rodziców z nauczycielami, którzy mają szansę dokładniej
poznać potrzeby dziecka, a także jego przyzwyczajenia, zainteresowania i oczekiwania.
Kolejną istotną rolę w procesie adaptacji odgrywa ciągłość przychodzenia dziecka do
przedszkola. Długa nieobecność dziecka w przedszkolu często opóźnia adaptację. Oto kilka
rad jak ułatwić dziecku start w przedszkolu:

przyjazny obraz przedszkola- przedstawienie przedszkola jako atrakcyjnego
miejsca, pełnego zabawek i kolegów. Przed pójściem do przedszkola warto przekazać
dziecku jak najwięcej informacji, żeby potem nie czuło się tak nieswojo w nowym
miejscu, zwłaszcza kiedy nie będzie już obok rodziców. Można także opowiadać
dziecku o tym jak mama z tatą wspominają swoje przedszkole.

w początkowym okresie można dziecko odbierać wcześniej do domu i stopniowo
przedłużać jego pobyt, aż w końcu przyzwyczai się do nowego miejsca

dotrzymywanie słowa, jeżeli rodzice coś obiecują dziecku to powinni się tego
trzymać (np. „przyjdziemy po obiedzie”)

rozstanie z dzieckiem nie jest łatwe zarówno dla rodziców jak i samego dziecka.
Trzeba jednak zachować „ zimną krew” i nie pozwolić sobie na to, żeby wspólnie
z dzieckiem roztkliwiać się. Należy pożegnać się z dzieckiem krótko i stanowczo.
Owszem dziecku należą się słowa otuchy, ale nie można pokazać, że to ciężkie
przeżycie nie tylko dla niego. Przede wszystkim powinnyśmy okazać dziecku spokój,
opanowanie i poczucie bezpieczeństwa.

danie dziecku ulubionej zabawki, która będzie kojarzyła mu się z domem i zapewni
poczucie bezpieczeństwa

czytanie
dzieciom
książeczek
np.
M.
Kownacka
„Wesołe
przedszkole”,
M. Molicka „Bajki terapeutyczne”
Jednym z ważniejszych elementów dobrej adaptacji jest zainteresowanie najbliższych
osiągnięciami dziecka, jak również jego problemami. W przedszkolu dziecko się
samorealizuje, zaspokaja swoje zainteresowania, uczy się przez zabawę nieznanych mu do
tej pory umiejętności. Rodzice są dla przedszkolaka pierwszymi i najważniejszymi
odbiorcami jego osiągnięć. Dlatego nie może ujść uwadze najbliższych żadna, nawet
najmniejsza informacja o otrzymanej przez dziecko pochwale, udanej zabawie czy
rysunku. Podziw, zachwyt i uznanie rodziców jednoczy dziecko emocjonalnie i zbliża do
przedszkola.