docdowody z życia duchowego człowieka
download 
Reklamacja Transkrypt
dowody z życia duchowego człowieka
Dowody na istnienie Boga przyjmujące jako punkt wyjścia działanie władz duchowych człowieka Działanie intelektu Dowód z istnienia prawd wiecznych ❖ wieczne i niezmienne prawdy są poznawane przez ludzki intelekt, który jest zależny i przygodny ❖ coś co jest wieczne, nie może pochodzić od tego, co jest czasowe (rzecz niezmienna nie może być wytworzona przez zmienną) ❖ źródłem prawd wiecznych musi być byt konieczny, wieczny i niezmienny, a taki byt nazywamy Bogiem Działanie intelektu Historia dowodu z prawd wiecznych ❖ po raz pierwszy sformułował go św. Augustyn ❖ w pewnym stopniu jest on pokrewny dowodowi św. Anzelma z Cantembury ❖ Kartezjusz formułuje ten dowód w nowy sposób ❖ swoją własną wersję tego dowodu przedstawił Gottfried Wilhelm Leibnitz ❖ filozofowie doszukują się echa tego dowodu w zachwycie nad „przedmiotami idealnymi” w ludzkiej świadomości u E. Husserla Kartezjusz (dowód a posteriori) W naszym umyśle rozróżniamy to, co wątpliwe i to, co konieczne. niedoskonałość doskonałość Pojęcie doskonałości w moim umyśle pochodzi od doskonałego bytu. Musi istnieć doskonały byt = Bóg Działanie intelektu Krytyka dowodu z prawd wiecznych Jak uzasadnić istnienie Boga poza moim intelektem (świadomością)? Dowód zakłada, że człowiek uzyskuje treści poznania intelektualnego bezpośrednio od Boga. Działanie woli Dowód z pragnienia szczęścia (dowód sformułowany przez św. Augustyna) ❖ Człowiek dąży do szczęścia, które jest absolutne, a więc: ❖ pełne ❖ nie kończące się ❖ Takie dążenie nie może być absurdalne, zatem musi istnieć takie dobro, które to dążenie jest w stanie zaspokoić ❖ Zatem musi istnieć absolutne dobro, którym jest Bóg Działanie woli Krytyka dowodu z pragnienia szczęścia ❖ Założeniem tego dowodu jest racjonalność ludzkiej natury. ❖ Krytyka św. Tomasza (ST I, q.2, a.1, ad 1) ❖ jest jakieś wrodzone poznanie Boga, a także przekonanie, że Bóg jest szczęściem człowieka ❖ jest to jednak poznanie zbyt ogólne i niejasne, aby można było uczynić z niego dowód: Owszem, jest nam wszczepione przez naturę ogólne i mgliste poznanie istnienia Boga, mianowicie o ile Bóg jest szczęściem człowieka; człowiek bowiem naturalnym pędem pragnie szczęścia; a to, czego w naturalny sposób pragnie, musi i w naturalny sposób poznawać. Takiego jednak poznania nie można właściwie biorąc uznać za poznanie istnienia Boga, podobnie jak dostrzeżenia kogoś zbliżającego nie można uznać za poznanie Piotra, choćby nawet to był rzeczywiście Piotr. Wielu bowiem uważa bogactwa za dobro doskonałe człowieka, a więc szczęście, inni rozkosze, inni jeszcze coś innego. (Suma teologii I, q.2, a.1, ad 1) Działanie woli Istnienie Boga jako postulat rozumu praktycznego Immanuel Kant - Krytyka rozumu praktycznego ❖ Odkrycie istnienia prawa moralnego w człowieku ❖ Sformułowanie podstawowej zasady moralności - imperatywu kategorycznego (postępuj tylko wedle takiej zasady, co do której mógłbyś jednocześnie chcieć, aby stała się prawem powszechnym) ❖ Postępowanie moralne jest jednak sensowne tylko wtedy kiedy: ❖ człowiek jest wolny ❖ dusza ludzka jest nieśmiertelna ❖ istnieje Bóg, który jest sprawiedliwym sędzią Działanie woli Krytyka kantowskiego postulatu ❖ I. Kant odrzuca możliwość jakiegokolwiek dowodzenia istnienia Boga na gruncie metafizycznym ❖ istnienie Boga dla I. Kanta jest jedynie postulatem zapewniającym sensowność postępowania moralnego, ❖ zatem założeniem jest tutaj sensowność moralnego postępowania (a także celowości i sensowności świata)
