wymagania edukacyjne kl. II

Kryteria ocen z biologii dla klasy II gimnazjum
Uczeń, który otrzymuje ocenę dopuszczającą :
Dział: III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW
III.1 Klasyfikacja organizmów
1.
2.
3.
4.
Przedstawia kryteria klasyfikacji organizmów.
Posługuje się słownikiem i encyklopedią.
Wykazuje, że podstawową jednostką klasyfikacji jest gatunek.
Posługuje się prostym, dwudzielnym kluczem do oznaczania gatunku.
III.2. Królestwa: bakterii, protistów, grzybów
5. Przedstawia budowę komórki bakteryjnej.
6. Wymienia czynności życiowe bakterii.
7. Podaje przykłady chorób wirusowych i bakteryjnych.
8. Uzasadnia potrzebę przestrzegania higieny.
9. Określa środowisko życia protistów.
10. Podaje przykłady jednokomórkowych protistów samożywnych
i cudzożywnych.
11. Opisuje budowę wybranych jednokomórkowych protistów.
12. Przedstawia różnorodność protistów.
13. Wymienia cechy wspólne dla wszystkich grzybów.
14. Wymienia przedstawicieli grzybów świadczące o różnorodności
królestwa grzybów.
15. Rozpoznaje podstawowe gatunki grzybów jadalnych i trujących.
16. Wymienia zasady postępowania w razie zatrucia grzybami.
17. Wyjaśnia, dlaczego porosty są organizmami pionierskimi.
III.3. Królestwo zwierząt
18. Wymienia wspólne cechy zwierząt.
19. Określa środowisko życia parzydełkowców.
20. Wykazuje na przykładach różnorodność środowisk i trybu życia
płazińców i nicieni.
21. Wymienia sposoby zapobiegania zakażeniom pasożytami.
22. Wymienia przedstawicieli pierścienic.
23. Określa środowiska życia pierścienic.
1
24. Wymienia przedstawicieli mięczaków.
25. Określa środowiska i tryb życia mięczaków.
26. Wymienia charakterystyczne cechy wszystkich stawonogów.
27. Wykazuje różnorodność stawonogów.
28. Wymienia środowiska życia skorupiaków i pajęczaków.
29. Wykazuje różnorodność owadów w przyrodzie.
30. Określa wspólne cechy zwierząt należących do owadów.
31. Wyróżnia cechy owadów będące przystosowaniem do życia na lądzie.
32. Wymienia charakterystyczne cechy kręgowców.
33. Przedstawia przystosowania ryb do życia w wodzie.
34. Wyjaśnia pojęcia związane z rozmnażaniem ryb.
35. Porównuje warunki życia w środowisku wodnym i lądowym.
36. Identyfikuje przedstawiciela płazów na podstawie charakterystycznych
cech tej grupy zwierząt.
37. Wymienia przystosowania żaby do życia w środowisku wodnym
i lądowym.
38. Określa środowisko występowania gadów.
39. Identyfikuje przedstawiciela gadów na podstawie charakterystycznych
cech tej grupy zwierząt.
40. Wykazuje przystosowania ptaka do lotu.
41. Opisuje budowę jaja ptaka.
42. Charakteryzuje przystosowania wybranych ptaków do życia w różnych
środowiskach.
43. Wyjaśnia pojęcie stałocieplność.
44. Prezentuje różnorodność ssaków.
45. Wyróżnia charakterystyczne cechy ssaków.
III. 4. Królestwo roślin
46. Wymienia główne cechy roślin.
47. Określa podstawowe czynności życiowe roślin.
48. Rozpoznaje rośliny zarodnikowe i nasienne.
49. Określa środowisko występowania mchów i paprotników
50. Podaje przykłady mchów i paprotników.
51. Podaje przykłady form życiowych roślin nasiennych.
52. Wyróżnia rośliny nagonasienne i okrytonasienne.
53. Podaje przykłady obu grup roślin.
54. Wymienia organy rośliny: korzeń, łodygę, liść i kwiat.
55. Określa podstawowe funkcje organów roślin.
56. Rozróżnia podstawowe systemy korzeniowe.
57. Wymienia główne funkcje korzenia.
58. Wymienia podstawowe funkcje łodygi.
2
59. Rozpoznaje rośliny o łodydze zielnej i zdrewniałej, nadziemnej
i podziemnej.
60. Określa podstawowe funkcje liścia.
61. Przedstawia budowę zewnętrzną liścia.
62. Rozróżnia niektóre gatunki polskich drzew.
63. Przedstawia budowę kwiatu.
64. Określa, że słupek i pręciki są organami rozmnażania płciowego.
65. Wyjaśnia, na czym polega zapylenie i zapłodnienie.
66. Przedstawia budowę nasienia.
67. Wymienia warunki niezbędne do kiełkowania.
68. Przedstawia zastosowanie roślin w życiu człowieka.
Uczeń, który otrzymuje ocenę dostateczną :
Dział III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW
III.1 Klasyfikacja organizmów
1.
2.
3.
4.
5.
Definiuje pojęcie klasyfikacja.
Konstruuje dwudzielny klucz do oznaczania kilku organizmów.
Wyjaśnia dwuczłonowe nazewnictwo gatunków.
Wymienia w kolejności jednostki systematyczne.
Przedstawia pięć królestw organizmów.
III.2. Królestwa: bakterii, protistów, grzybów
6.
7.
8.
9.
Wymienia przykłady pozytywnego i negatywnego znaczenia bakterii.
Uzasadnia, że wirusy nie są organizmami.
Przedstawia podstawowe czynności życiowe protistów.
Określa pozytywne i negatywne znaczenie protistów w przyrodzie i życiu
człowieka.
10. Przeprowadza obserwacje mikroskopowe i makroskopowe protistów.
11. Graficznie przedstawia wyniki obserwacji.
12. Określa sposoby odżywiania się grzybów.
13. Wyjaśnia budowę porostu jako organizmu symbiotycznego.
14. Przedstawia znaczenie grzybów.
III.3. Królestwo zwierząt
15. Charakteryzuje budowę i czynności życiowe parzydełkowców.
16. Korzysta z różnych źródeł wiedzy
17. Określa sposoby zakażenia się pasożytami.
3
18. Wymienia cechy przystosowujące tasiemca do pasożytnictwa.
19. Wyjaśnia pojęcia: żywiciel pośredni, żywiciel ostateczny.
20. Opisuje budowę zewnętrzną dżdżownicy.
21. Uzasadnia pozytywną rolę dżdżownic w przyrodzie,
w gospodarstwie człowieka.
22. Wskazuje cechy odróżniające przedstawicieli mięczaków.
23. Rozpoznaje ślimaki, małże i głowonogi
24. Wymienia główne różnice między gromadami stawonogów.
25. Wyjaśnia rolę stawonogów w przyrodzie i życiu człowieka.
26. Przedstawia różnorodność cech owadów i ich znaczenie w przystosowaniu
się do środowiska życia.
27. Opisuje rodzaje rozwoju złożonego owadów.
28. Przedstawia znaczenie owadów w przyrodzie i życiu człowieka.
29. Dostrzega przyczyny zagrożenia różnorodności gatunkowej ryb.
30. Wymienia formy ochrony ryb.
31. Wymienia cechy umożliwiające zaklasyfikowanie organizmu do płazów.
32. Przedstawia różnorodność płazów i ich znaczenie.
33. Przedstawia różnorodność gadów.
34. Uzasadnia, że gady są zwierzętami typowo lądowymi.
35. Wymienia przykłady gatunków gadów chronionych w Polsce ich znaczenie
oraz przyczyny zagrożenia wyginięciem.
36. Wymienia przykłady gniazdowników i zagniazdowników.
37. Podaje przykłady gatunków ptaków chronionych w Polsce, ich znaczenie
oraz przyczyny zagrożenia wyginięciem.
38. Wyjaśnia znaczenie stałocieplności w zasiedlaniu różnorodnych środowisk
przez ssaki.
39. Podaje przykłady gatunków ssaków chronionych w Polsce i przyczyny
zagrożenia ich życia.
40. Przedstawia znaczenie ssaków.
III. 4. Królestwo roślin
41. Wyróżnia plechowce i organowce.
42. Podaje przykłady glonów występujących w różnych środowiskach.
43. Przedstawia znaczenie glonów.
44. Wymienia charakterystyczne cechy mchów i paprotników.
45. Wymienia tkanki budujące organy roślinne.
46. Rozpoznaje okazy roślin nagonasiennych i okrytonasiennych.
47. Przedstawia wyniki samodzielnej obserwacji.
48. Rozpoznaje i opisuje główne strefy korzenia.
49. Wnioskuje, że korzeń wydłuża się w strefie wzrostu.
50. Wyjaśnia, co stanowi pęd rośliny.
51. Wyróżnia cechy liścia przystosowujące go do fotosyntezy.
52. Rozpoznaje liście pojedyncze i złożone.
4
53. Uzasadnia, że igły roślin nagonasiennych są liśćmi.
54. Przedstawia funkcje poszczególnych elementów kwiatu.
55. Rozróżnia rośliny wiatropylne i owadopylne.
56. Wymienia główne etapy rozwoju rośliny.
57. Rozpoznaje podstawowe rodzaje owoców.
58. Podaje przykłady roślin rozsiewanych przez wiatr i zwierzęta.
59. Dostrzega różnice między nasionami roślin nagonasiennych
i okrytonasiennych.
60. Uzasadnia istotną rolę roślin w przyrodzie.
Uczeń, który otrzymuje ocenę dobrą:
Dział III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW
III.1 Klasyfikacja organizmów
1. Uzasadnia potrzebę klasyfikacji.
2. Posługuje się kluczami do oznaczania różnych grup organizmów.
3. Wyjaśnia zależność między pozycją systematyczną a stopniem
pokrewieństwa między organizmami.
4. Określa, co to jest gatunek.
5. Wyjaśnia pojęcie układ hierarchiczny.
III.2. Królestwa: bakterii, protistów, grzybów
6.
7.
8.
9.
Określa czynności życiowe bakterii.
Dowodzi wszechobecność bakterii w przyrodzie.
Porównuje wirusy z komórkami organizmów.
Podaje znaczenie czynności życiowych protistów dla funkcjonowania
organizmów.
10. Uzasadnia przynależność różnorodnych organizmów do królestwa protistów.
11. Określa rolę porostów w przyrodzie.
III.3. Królestwo zwierząt
12. Uzasadnia przynależność różnorodnych zwierząt do typu parzydełkowców.
13. Porównuje polipa i meduzę.
14. Uzasadnia rolę przystosowania się pasożytów do środowiska
pod względem wybranych cech.
15. Przedstawia cykl rozwojowy tasiemca.
16. Porównuje budowę wewnętrzną płazińców i nicieni.
17. Opisuje budowę wewnętrzną pierścienic.
5
18. Wykazuje różnorodność pierścienic ze względu na środowisko i tryb życia.
19. Wskazuje związek między budową a trybem życia mięczaków.
20. Porównuje budowę ślimaka, małża i głowonoga.
21. Uzasadnia przynależność różnorodnych zwierząt do typu stawonogi.
22. Wskazuje zależność między budową owadów a możliwością zasiedlania
różnych środowisk i przystosowania się do życia w tych środowiskach.
23. Dowodzi, że zróżnicowanie kształtów ryb jest przystosowaniem do trybu
życia.
24. Uzasadnia konieczność ochrony gatunkowej ryb.
25. Uzasadnia konieczność ochrony płazów.
26. Uzasadnia znaczenie charakterystycznych cech płazów w przystosowaniu
się do środowiska życia.
27. Uzasadnia znaczenie charakterystycznych cech gadów w przystosowaniu się
do środowiska życia.
28. Wyjaśnia pojęcie owodniowce.
29. Wyjaśnia znaczenie stałocieplności w zasiedlaniu różnorodnych środowisk
przez ptaki.
30. Charakteryzuje budowę wewnętrzną ptaka.
31. Określa rolę różnych rodzajów piór.
32. Wykazuje zależność między budową dzioba a rodzajem pokarmu ptaka.
33. Uzasadnia potrzebę ochrony ptaków.
34. Podaje przykłady różnego rodzaju uzębienia ssaków.
35. Analizuje związek budowy kończyn wybranych ssaków z ich trybem życia.
36. Określa znaczenie różnych rodzajów gruczołów skórnych.
III. 4. Królestwo roślin
37. Opisuje fotosyntezę i oddychanie u roślin.
38. Wyjaśnia kryterium podziału roślin na zarodnikowe i nasienne.
39. Wyróżnia cechy plechowców i organowców.
40. Uzasadnia przynależność mchów i paprotników do roślin zarodnikowych.
41. Opisuje budowę mchu i paproci.
42. Przedstawia rolę paprotników kopalnych w powstawaniu węgla.
43.Określa znaczenie mchów i paprotników.
44.Określa kryterium podziału roślin na jedno- i dwuliścienne.
45.Podaje przykłady roślin jedno- i dwuliściennych.
46.Wykazuje przystosowania korzenia do utrzymania rośliny w podłożu oraz
wchłaniania i transportu wody.
47. Wykazuje różnice między systemem palowym i wiązkowym.
48. Wyjaśnia, co to jest transpiracja.
49. Wykazuje przystosowania liścia do przeprowadzania procesu transpiracji.
50. Podaje przykłady modyfikacji liści związanych z funkcją.
51. Ilustruje przykładami różnorodność kształtów liści.
6
52. Podaje przykłady zróżnicowania budowy kwiatów.
53. Wyróżnia typy kwiatostanów u różnych roślin.
54. Samodzielnie przeprowadza obserwację makroskopową.
55. Uzasadnia, że nasienie jest organem przetrwalnym rośliny.
56. Podaje przystosowania owoców do rozsiewania przez wiatr i zwierzęta.
57. Przedstawia znaczenie wegetatywnego rozmnażania się roślin.
58. Wykazuje różnice między kwiatami i liśćmi roślin nagonasiennych
i okrytonasiennych.
Uczeń, który otrzymuje ocenę bardzo dobrą:
Dział III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW
III.1 Klasyfikacja organizmów
1. Podaje różnorodność sposobów klasyfikacji.
2. Uzasadnia stosowanie języka łacińskiego w systematyce organizmów.
III.2. Królestwa: bakterii, protistów, grzybów
3. Rozpoznaje wirusy zwierzęce, roślinne i bakteryjne.
4. Wykazuje związek budowy protistów ze środowiskiem życia.
5. Wykazuje podobieństwa i różnice między organizmami zaliczanymi
do królestwa protistów.
6. Określa rolę porostów jako bioindykatorów czystości powietrza.
III.3. Królestwo zwierząt
7. Omawia powstawanie rafy koralowej.
8. Dowodzi większego zagrożenia żywiciela pośredniego na przykładzie
włośnia spiralnego.
9. Porównuje cykl rozwojowy pasożytniczego płazińca i nicienia.
10. Charakteryzuje osiągnięcia ewolucyjne pierścienic.
11. Konstruuje dwudzielny klucz do oznaczania gatunków.
12. Ocenia wpływ stawonogów na życie na Ziemi.
13. Wymienia przykłady modyfikacji odnóży i aparatów gębowych u różnych
owadów.
14. Porównuje budowę bezkręgowców i kręgowców.
15. Porównuje ryby kostne i chrzęstne.
16. Wykazuje osiągnięcia ewolucyjne gadów w porównaniu z płazami.
17. Wyjaśnia na czym polega podwójna wymiana gazowa u ptaków.
18. Wykazuje rolę łożyska w rozwoju ssaków.
7
19. Wymienia przykłady modyfikacji kończyn ssaków wynikających ze sposobu
poruszania się.
III. 4. Królestwo roślin
20. Wyjaśnia biologiczne znaczenie fotosyntezy i oddychania.
21. Opisuje transport wody w roślinie.
22. Wymienia charakterystyczne cechy budowy zielenic, brunatnic
i krasnorostów.
23. Wykazuje, że glony żyjące na różnych głębokościach mają różne barwniki.
24. Porównuje cechy morfologiczne glonów i roślin lądowych.
25. Charakteryzuje skrzypy i widłaki.
26. Wyjaśnia konieczność ochrony paprotników.
27. Wykazuje, że występowanie roślin na lądzie wiąże się z obecnością tkanek.
28. Dostrzega związek między budową anatomiczną i funkcją tkanek.
29. Ilustruje przykładami różnorodność form i funkcji korzeni.
30. Wykazuje związek między budową a funkcją pełnioną przez poszczególne
strefy korzenia.
31. Ilustruje przykładami różnorodność form i funkcji łodyg.
32. Uzasadnia, że po obcięciu wierzchołka pędu roślina przestaje rosnąć
na długość.
33. Wykazuje związek między budową a funkcjami tkanek budujących liść.
34. Dostrzega współdziałanie liści, korzeni i łodyg w funkcjonowaniu rośliny.
35. Dostrzega zalety wytwarzania kwiatostanów.
36. Wykazuje rolę łagiewki pyłkowej.
37. Planuje doświadczenie badające wpływ warunków środowiska
na kiełkowanie nasion.
38. Określa części słupka, z których powstają elementy owocu.
39. Wykazuje różnorodność materiałów zapasowych w nasionach roślin.
40. Podaje przykłady ruchu roślin.
41. Dostrzega skutki nadmiernej eksploatacji zasobów roślinnych.
8
Uczeń, który otrzymuje ocenę celującą:
1. Wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza obowiązujący program
nauczania.
2. Przejawia gotowość poszerzania wiedzy biologicznej.
3. Gromadzi wiedzę (fakty) z różnych dziedzin w celu weryfikacji
wykonanych obserwacji i wyjaśniania zachodzących procesów życiowych.
4. Wykorzystuje informacje z zakresu biologii korzystając z różnych źródeł
wiedzy.
5. Tłumaczy wartość doświadczeń i obserwacji jako bezpośredniego
sposobu zdobywania wiedzy.
6. Proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał
programowy.
7. Interpretuje wyniki doświadczeń.
8. Twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania.
9. Nie powiela cudzych poglądów, potrafi krytycznie ustosunkować się
do otaczającej go rzeczywistości.
10. Praktycznie wykorzystuje zdobytą wiedzę.
11. Bierze udział i osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych na różnych
szczeblach.
9