Uchwała nr 15/2014 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we

Uchwałanr15/2014
KolegiumRegionalnejIzbyObrachunkowejweWrocławiu
zdnia22stycznia2014r.
wsprawiestwierdzenianieważnościczęściuchwałynrXXXVI/535/13RadyGminyKobierzyce
zdnia30grudnia2013r.wsprawiewysokościizasadustalaniaorazrozliczaniadotacjicelowej
dlapodmiotówprowadzącychżłobkilubklubydziecięcenaterenieGminyKobierzyce
Napodstawieart.18ust.1pkt1ustawyzdnia7października1992r.oregionalnychizbach
obrachunkowych(Dz.U.z2012r.poz.1113iz2013r.1646)orazart.91ust.1ustawyzdnia8marca
1990r.osamorządziegminnym(Dz.U.z2013r.poz.594,645i1318),KolegiumRegionalnejIzby
ObrachunkowejweWrocławiu
stwierdzanieważność
części uchwały nr XXXVI/535/13 Rady Gminy Kobierzyce z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie
wysokościizasadustalaniaorazrozliczaniadotacjicelowejdlapodmiotówprowadzącychżłobki
lubklubydziecięcenaterenieGminyKobierzycewzakresie:
1) wymogu załączania do „Informacji o faktycznej liczbie dzieci objętych opieką w żłobku/klubiedziecięcymprowadzonymprzezosobyfizyczne,osobyprawneijednostkiorganizacyjne
nieposiadająceosobowościprawnejwmiesiącu...”(którejwzórstanowizałączniknr2douchwały)
„imiennegowykazudzieciobjętychopiekążłobka/klubudziecięcegowrazzmiejscemzamieszkania”—wobecistotnegonaruszeniaart.60ust.2wzwiązkuzart.3aust.2ustawyzdnia4lutego
2011r.oopiecenaddziećmiwwiekudolat3(Dz.U.z2013r.poz.1457),
2) regulacji § 4 ust. 4 uchwały — wobec istotnego naruszenia art. 60 ust. 2 ustawy, o której
mowawpkt1,wzwiązkuzart.251i252ustawyzdnia27sierpnia2009r.ofinansachpublicznych
(Dz.U.z2013r.poz.885,zpóźn.zm.).
Uzasadnienie
Uchwała nr XXXVI/535/13 Rady Gminy Kobierzyce z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie
wysokościizasadustalaniaorazrozliczaniadotacjicelowejdlapodmiotówprowadzącychżłobki
lubklubydziecięcenaterenieGminyKobierzycewpłynęładoRegionalnejIzbyObrachunkowejwe
Wrocławiuwdniu3stycznia2014roku.
PrzedmiotowąuchwałąRadaGminyKobierzyce,powołującsięnaprzepisyart.18ust.2pkt15
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 60 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego
2011r.oopiecenaddziećmiwwiekudolat3(Dz.U.z2013r.poz.1457),zwanejdalej„u.o.d.”,
określiła wysokość, zasady udzielania i rozliczania dotacji celowej dla podmiotów prowadzących
żłobkilubklubydziecięcenaterenieGminyKobierzyce.
W badanej uchwale organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego wprowadził m.in.
następującepostanowienia:
„§3.[...]4.Wysokośćkwotdotacjiwposzczególnychmiesiącachbędzieodpowiadałafaktycznejliczbiedzieciobjętychopiekąwżłobku,klubiedziecięcymwdanymmiesiącu.
5.PodmiotprowadzącyplacówkęskładadoWójtaGminyKobierzycewterminiedo10dnia
każdego miesiąca informację o faktycznej liczbie dzieci objętych opieką w danym miesiącu wg
stanunapierwszydzieńdanegomiesiąca.
6.Wzórinformacji,októrejmowawust.5stanowizałączniknr2douchwały.
§ 4. [...] 4. Dotacje wykorzystane niezgodnie z umową podlegają zwrotowi wraz z odsetkami
liczonymijakzazobowiązaniapodatkowe.”
2
Wzałącznikunr2pn.„Informacjaofaktycznejliczbiedzieciobjętychopieką[...]”dotowany
zostałzobowiązanydoprzedstawienia„liczbydzieciobjętychopiekąwżłobku/klubiedziecięcym
wg stanu na pierwszy dzień miesiąca”, jak również do załączenia „imiennego wykazu dzieci
objętychopiekążłobka/klubudziecięcegowrazzmiejscemzamieszkania”.
Oceniajączgodnośćzprawemregulacjizawartychwbadanejuchwale,KolegiumIzbystwierdziło,conastępuje:
WocenieKolegiumzaniedopuszczalnenależyuznaćżądanieodpodmiotuprowadzącegoplacówkęzałączaniadoskładanej„Informacjiofaktycznejliczbiedzieciobjętychopieką[...]”danych
osobowychdzieciobjętychopiekążłobkaczyklubudziecięcego.Zart.3aust.1i2u.o.d.wynika,że
podmiot prowadzący żłobek lub klub dziecięcy oraz podmiot zatrudniający dziennego opiekuna
mogąprzetwarzaćdane,uzyskaneodrodzicaubiegającegosięoobjęciedzieckaopiekąwżłobku
lub klubie dziecięcymalbo przez dziennego opiekuna, wyłącznie w związku z rekrutacją oraz
wzakresieiwceluzapewnieniadzieckuprawidłowejopieki.
Obowiązki,któregminamożenałożyćnapodmiotyzobowiązanedozłożeniainformacji,muszą
pozostawać w odpowiedniej proporcji do założonego celu i nie mogą pozostawać w sprzeczności
zinnymiprawami,wszczególnościorandzekonstytucyjnej.KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej
z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) w art. 47 zapewnia prawo do prywatności. Jego konsekwencje widoczne są w art. 51 Konstytucji, który wprawdzie może zobowiązywaćjednostkędoujawnieniainformacjidotyczącejjejosoby,aleobowiązektakimożenałożyć
tylkoustawa.Takwięctylkoustawodawcazostałuprawnionydonakładaniaobowiązkuujawniania
przezobywatelategorodzajuinformacji.Musitobyćuzasadnioneinteresempublicznymdlacelów
statystycznych,gospodarczychitp.Tensamprzepisograniczapozyskiwanieinformacjioobywatelach do przypadków niezbędnych i uznawanych w demokratycznym państwie. Władze nie mogą
ustalaćdowolniezasobuinformacji,jakiechcąuzyskaćodobywateli,sąwtymwzględzieograniczonepostanowieniemustawy.
W§4ust.4uchwałyRadaGminyKobierzyceprzyjęła,żedotacjewykorzystane„niezgodnie
z umową” podlegają zwrotowi wraz z odsetkami liczonymi jak za „zobowiązania podatkowe”.
Regulacja ta narusza w sposób istotny art. 60 ust. 2 u.o.d., bowiem nie mieści się w granicach
upoważnieniazawartegowtymprzepisie.
Kolegium wskazuje, że zagadnienia związane ze zwrotem udzielonych z budżetu jednostki
samorząduterytorialnegodotacjiregulująprzepisyart.251i252ustawyzdnia27sierpnia2009r.
ofinansachpublicznych(Dz.U.z2013r.poz.885,zpóźn.zm.),zwanejdalej„u.f.p.”,aprzepisprawa
miejscowegoniemożeregulowaćrazjeszczetego,couregulowanejestustawą,aniteżmodyfikować
przepisów ustawowych. W świetle ww. przepisów przesłanką zwrotu dotacji jest niewykorzystanie
ich do końca roku bądź wykorzystanie niezgodnie z przeznaczeniem, pobranie nienależnie lub
wnadmiernejwysokości.
Zgodnie z art. 251 u.f.p. dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu terytorialnego
wczęściniewykorzystanejdokońcarokubudżetowegopodlegajązwrotowidobudżetutejjednostki
wterminiedodnia31stycznianastępnegoroku.Wprzypadkugdyterminwykorzystaniadotacjijest
krótszyniżrokbudżetowy,niewykorzystanaczęśćdotacjipodlegazwrotowiwterminie15dnipo
upływie terminu wykorzystania dotacji. Od kwot dotacji zwróconych po terminach określonych
nalicza się odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, począwszy od dnia
następującego po upływie terminów zwrotu. Natomiast w art. 252 u.f.p. uregulowany został zwrot
dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem, pobranych nienależnie lub w nadmiernej
wysokości.Itak,dotacjeudzielonezbudżetujednostkisamorząduterytorialnego:
1)wykorzystaneniezgodniezprzeznaczeniem,
2)pobranenienależnielubwnadmiernejwysokości
— podlegają zwrotowi do budżetu wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości
podatkowych,wciągu15dnioddniastwierdzeniaokoliczności,októrychmowawpkt1lubpkt2.
3
Biorącpoduwagępowyższe,stwierdzićnależy,iżwcytowanychpowyżejpostanowieniach§4
ust.4uchwałyRadazawarłazapisymodyfikująceprzepisyustawowe.NaczelnySądAdministracyjny
wwyrokuzdnia25marca2003r.IISA/Wr2572/02orzekł,żenaruszapowszechnieobowiązujący
porządekprawnywstopniuistotnymnietylkoregulowanieprzezgminęrazjeszczetego,cozostało
jużzamieszczonewźródłachpowszechnieobowiązującegoprawa,lecztakżemodyfikowanieprzepisu ustawowego przez akt wykonawczy niższego rzędu, co możliwe jest tylko w przepisach wyraźnieprzewidzianegoupoważnieniaustawowego.
Ponadto Kolegium zwraca uwagę, że po nowelizacji wprowadzonej ustawą z dnia 10 maja
2013r.ozmianieustawyoopiecenaddziećmiwwiekudolat3orazniektórychinnychustaw(Dz.U.
z 2013 r. poz. 747), która weszła w życie 13 lipca 2013 r., dotacja celowa z budżetu gminy przysługuje również opiekunom dziennym sprawującym opiekę nad dzieckiem do lat 3. Tymczasem
w badanej uchwały Rada nie ustaliła wysokości dotacji celowej dla podmiotów zatrudniających
dziennychopiekunów.
Biorąc powyższe pod uwagę, Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu
orzekłojakwsentencjiuchwały.
NaniniejsząuchwałęRadzieGminyKobierzyceprzysługujeskarga,którąwnosisiędoWojewódzkiegoSąduAdministracyjnegoweWrocławiu,ul.ŚwiętegoMikołaja78/79,zapośrednictwem
KolegiumRegionalnejIzbyObrachunkowejweWrocławiu,wterminie30dnioddatydoręczenia
niniejszejuchwały.
PrzewodniczącaKolegium
RegionalnejIzbyObrachunkowej
weWrocławiu
LucynaHanus