Witaj kolego z Francji. Chciałbym Ci zaprezentowad miasto w

Transkrypt

Witaj kolego z Francji. Chciałbym Ci zaprezentowad miasto w
Witaj kolego z Francji. Chciałbym Ci zaprezentowad miasto w którym mieszkam. Przedstawię Ci
ośmiogodzinny plan wycieczki, po Stalowej Woli.
Plan wycieczki:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Zwiedzanie klasztoru Braci Mniejszych Kapucynów w Rozwadowie
Wizyta w parafii pw. Matki Bożej Szkaplerznej w Rozwadowie
Odwiedzenie Muzeum Regionalnego w Rozwadowie
Zwiedzenie Huty Stalowa Wola
Wizyta pod pomnikiem „ Patriota”
Zakooczenie zwiedzania obiadem w hotelu Hutnik
Zdjęcia wybranych miejsc:
Klasztor Braci Mniejszych Kapucynów w Rozwadowie:
Parafia Matki Bożej Szkaplerznej w Rozwadowie:
Muzeum Regionalne w Rozwadowie:
Huta Stalowa Wola:
Pomnik „Patriota”
Hotel Hutnik:
Krótka historia naszego miasta:
Miasto powstało jako rezultat decyzji o zlokalizowaniu w pobliżu wsi Pławo między miasteczkami Nisko i
Rozwadów w ramach budowy COP tzw. Zakładów Południowych. Pierwsze historyczne wzmianki na temat wsi
Pławo, na terenie której powstało miasto, pochodzą z 1. połowy XV wieku. W pobliskim Przyszowie znajdował
się dwór łowiecki króla Władysława Jagiełły, zbudowany przed 1358 rokiem przez Kazimierza Wielkiego. W
koocu XV wieku Pławo było wsią królewską. Osiadła ludnośd trudniła się łowiectwem, wyrębem drzew,
bartnictwem i uprawą roli. W czasie potopu szwedzkiego w roku 1656, widły Wisły i Sanu stały się miejscem
bitwy wojsk hetmana Stefana Czarnieckiego z wojskami króla Karola Gustawa.
W czasie I rozbioru Polski w 1772 r. królewska wieś Pławo weszła w skład kameralnego dominium Nisko,
należącego do skarbu austriackiego. W latach 1837-1867 dobra te stanowiły prywatną własnośd baronów
Richenbachów. Następnie przeszły w ręce magnackiej rodziny Resseguier. Podczas I wojny światowej dobra
zostały sprzedane obszarnikowi Maksymilianowi Franckemu.
Przełomowym momentem dla mieszkaoców Pława było zatwierdzenie w 1937 roku planu Centralnego Okręgu
Przemysłowego i budowa od 1938 roku Zakładów Południowych na terenach wsi. Głównym inicjatorem planu i
autorem programu był ówczesny wicepremier i minister skarbu, budowniczy Gdyni, Eugeniusz Kwiatkowski.
Przed wybuchem II wojny światowej powstała częśd zakładów oraz osiedla przyfabryczne nazwane Stalowa
Wola. Nazwa miasta pochodzi od słów ówczesnego ministra spraw wojskowych, gen. Tadeusza Kasprzyckiego,
który o planie budowy COP-u mówił, że jest to stalowa wola narodu polskiego wybicia się na nowoczesnośd[7].
W latach okupacji w osiedlu i hucie działał ruch oporu. Funkcjonowała tu Placówka AK "Stalowa Wola", "154"
należąca do Obwodu AK Nisko. Za udział w konspiracji zginęło wielu mieszkaoców. Masowo wywożono tu
więźniów z zamku w Rzeszowie na miejsca publicznych straceo, np. w Charzewicach w październiku 1943 r.
rozstrzelano 20 osób. W sierpniu 1944 r. do Stalowej Woli wkroczyli Rosjanie i rozpoczęły się represje
stosowane przez NKWD[8]. W dniu 1 kwietnia 1945 r. Stalowa Wola otrzymała prawa miejskie.
W 1953 roku miasto zostało wydzielone jako odrębny powiat miejski. W 1973 przyłączono do niego Rozwadów,
a w 1977 – Charzewice. W latach powojennych rozpoczął się dynamiczny rozwój miasta. Powstały nowe
osiedla, ulice, budynki użyteczności publicznej, wiele zakładów przemysłowych i usługowych, szkoły
podstawowe, średnie i wyższe, baza kulturalna i sportowa.
Rozwój miasta był nierozerwalnie związany z Zakładami Południowymi, które w 1948 r. otrzymały nazwę Huty
Stalowa Wola. Przez wiele lat huta była kombinatem obejmującym szereg zakładów, położonych również w
innych miastach. Były to m.in.: Fabryka Maszyn w Radomsku, Fabryka Maszyn w Leżajsku, Fabryka Maszyn w
Strzyżowie, Zakład Maszyn Budowlanych w Lubaczowie, Zakład Projektowania i Realizacji Inwestycji i
Remontów Budowlanych w Stalowej Woli, Zakład Projektowo-Technologiczny w Stalowej Woli, Odlewnia
Żeliwa w Koluszkach. Kombinat zatrudniał w szczytowym okresie w zakładzie macierzystym i szeregu filii
zamiejscowych około 35 tys. pracowników. Po zmianie ustroju polityczno-gospodarczego kraju dalsze istnienie i
rozwój huty wymagały równoczesnego dokonania prywatyzacji, przeprowadzenia zmian organizacyjnych oraz
utworzenia spółek z udziałem kapitału prywatnego. 15 lipca 1991 roku nastąpiło przekształcenie HSW
Kombinatu Przemysłowego w HSW Spółkę Akcyjną. Huta Stalowa Wola SA specjalizuje się w produkcji i
eksporcie maszyn budowlanych, maszyn do prac drogowych i ziemnych. Jest miejscem pracy dla kilku tysięcy
mieszkaoców miasta i okolic.
Drugim co do wielkości zakładem powstającym w Stalowej Woli w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego
była Elektrownia Stalowa Wola. Początkowo elektrownia dostarczała energię elektryczną na potrzeby Huty,
później w wyniku rozbudowy i modernizacji stała się podstawowym dostawcą energii cieplnej dla przemysłu i
okolicznych miast. Przez wiele lat Elektrownia Stalowa Wola funkcjonowała w ramach Zakładów
Energetycznych Okręgu Wschodniego jako tzw. Ozet od skrótu Okręgowy Zakład Energetyczny Tarnów, od 1989
roku stała się samodzielnym przedsiębiorstwem paostwowym, zaś od 1 października 1996 roku działa jako
spółka akcyjna.
W ciągu 60 lat Stalowa Wola z małego przyfabrycznego osiedla urosła do dużego miasta, dziś trzeciego pod
względem ludności w województwie podkarpackim. Jest od 1 stycznia 1999 również miastem powiatowym. W
skład powiatu wchodzą gminy: Bojanów, Pysznica, Radomyśl nad Sanem, Stalowa Wola, Zaklików i Zaleszany.
Na terenie o łącznej powierzchni 83,4 km² zamieszkuje ok. 115 tys. osób.
W 1989 roku miasto zostało odznaczone Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
Mam nadzieje że wycieczka ci się spodoba. Pozdrawiam!
Stalowa Wola z lotu ptaka: