międzynarodowy standard kontroli jakoœci 1 kontrola jakoœci firm

Transkrypt

MIÊDZYNARODOWY STANDARD KONTROLI JAKOŒCI 1
KONTROLA JAKOŒCI FIRM PRZEPROWADZAJ¥CYCH BADANIA
I PRZEGL¥DY SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH
ORAZ WYKONUJ¥CYCH INNE ZLECENIA US£UG
ATESTACYJNYCH I POKREWNYCH
(Stosuje siê od dnia 15 grudnia 2009 r.)
SPIS TREŒCI
Paragraf
Wprowadzenie
Zakres standardu ........................................................................................
1-3
Obowi¹zywanie standardu .........................................................................
4-9
Data wejœcia w ¿ycie ..................................................................................
10
Cel .............................................................................................................
11
Definicje ....................................................................................................
12
Wymogi
Stosowanie i przestrzeganie odpowiednich wymogów ..............................
13-15
Elementy systemu kontroli jakoœci ............................................................
16-17
Obowi¹zki kierownictwa zwi¹zane z zapewnianiem jakoœci w firmie .......
18-19
Odpowiednie wymogi etyczne ...................................................................
20-25
Akceptacja i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz szczególnych zleceñ ...
26-28
Zasoby ludzkie ...........................................................................................
29-31
Przeprowadzenie zlecenia ..........................................................................
32-47
Nadzorowanie ............................................................................................
48-56
Dokumentacja systemu kontroli jakoœci .....................................................
57-59
Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce
Stosowanie i przestrzeganie odpowiednich wymogów ..............................
A1
Elementy systemu kontroli jakoœci .............................................................
A2-A3
Obowi¹zki kierownictwa zwi¹zane z zapewnianiem jakoœci w firmie .......
A4-A6
Odpowiednie wymogi etyczne ...................................................................
A7-A17
Akceptacja i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz szczególnych zleceñ ...
A18-A23
MSKJ 1
11
I PRZEGL¥DY SPRAWOZDAÑ FINANSOWYCH ORAZ WYKONUJ¥CYCH
INNE ZLECENIA US£UG ATESTACYJNYCH I POKREWNYCH
Zasoby ludzkie ...........................................................................................
A24-A31
Przeprowadzenie zlecenia ..........................................................................
A32-A63
Nadzorowanie ............................................................................................
A64-A72
Dokumentacja systemu kontroli jakoœci .....................................................
A73-A75
Miêdzynarodowy Standard Kontroli Jakoœci (MSKJ) 1 „Kontrola jakoœci firm przeprowadzaj¹cych badania i przegl¹dy sprawozdañ finansowych oraz wykonuj¹cych
inne zlecenia us³ug atestacyjnych i pokrewnych” nale¿y odczytywaæ w kontekœcie
MSRF 200 „Ogólne cele niezale¿nego bieg³ego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z Miêdzynarodowymi Standardami Rewizji Finansowej”.
12
MSKJ 1
Wprowadzenie
Zakres standardu
1.
Niniejszy Miêdzynarodowy Standard Kontroli Jakoœci (MSKJ) dotyczy
odpowiedzialnoœci firmy za jej system kontroli jakoœci badañ i przegl¹dów
sprawozdañ finansowych oraz innych zleceñ us³ug atestacyjnych i pokrewnych. Niniejszy standard nale¿y odczytywaæ ³¹cznie z odpowiednimi wymogami etycznymi.
2.
Inne oœwiadczenia Rady Miêdzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej
i Us³ug Atestacyjnych (IAASB) zawieraj¹ dodatkowe standardy i wytyczne
dotycz¹ce odpowiedzialnoœci pracowników firmy za procedury kontroli jakoœci okreœlonych rodzajów zleceñ. Na przyk³ad MSRF 2201 omawia procedury
kontroli jakoœci badania sprawozdañ finansowych.
3.
System kontroli jakoœci sk³ada siê z zasad zaprojektowanych w taki sposób, aby
mo¿liwe by³o zrealizowanie celu okreœlonego w paragrafie 11, a tak¿e z procedur niezbêdnych do wdro¿enia i nadzorowania zgodnoœci z tymi zasadami.
Obowi¹zywanie standardu
1
4.
Niniejszy standard ma zastosowanie do wszystkich firm zatrudniaj¹cych zawodowych ksiêgowych do przeprowadzania badañ i przegl¹dów sprawozdañ finansowych i innych zleceñ us³ug atestacyjnych i pokrewnych. Charakter zasad
i procedur opracowanych przez poszczególne firmy w celu przestrzegania niniejszego standardu zale¿y od wielu czynników takich, jak wielkoœæ i rodzaj
dzia³alnoœci operacyjnej firmy oraz od tego, czy jest ona czêœci¹ sieci.
5.
Niniejszy standard okreœla cel firmy jako przestrzeganie jego postanowieñ oraz
zawiera wymogi umo¿liwiaj¹ce firmie zrealizowanie tego celu. Dodatkowo zawiera powi¹zane wytyczne w formie materia³ów dotycz¹cych zastosowañ
i inne materia³y objaœniaj¹ce, które zosta³y omówione w paragrafie 8 a tak¿e
materia³y wprowadzaj¹ce stanowi¹ce odpowiedni kontekst dla w³aœciwego
zrozumienia niniejszego standardu oraz definicje.
6.
Cel niniejszego standardu stanowi kontekst dla jego wymogów i ma za zadanie
pomóc firmie w:
!
Poznaniu dzia³añ, które nale¿y podj¹æ oraz
!
Podjêciu ewentualnej decyzji o potrzebie dodatkowych dzia³aniach, aby
cel zosta³ osi¹gniêty.
MSRF 220 „Kontrola jakoœci badania sprawozdañ finansowych”.
MSKJ 1
13
7.
Wymogi niniejszego standardu wyra¿one zosta³y poprzez zastosowanie czasownika w formie teraŸniejszej*.
8.
Tam gdzie to niezbêdne materia³y dotycz¹ce zastosowañ oraz inne materia³y
objaœniaj¹ce dostarczaj¹ dalsze objaœnienia wymogów i wytycznych ich stosowania. W szczególnoœci:
!
Bardziej szczegó³owo wyjaœniaj¹, co oznacza dany wymóg lub jakiego
dzia³ania dotyczy oraz
!
Zawieraj¹ przyk³ady zasad i procedur, które mog¹ byæ odpowiednie
w danych okolicznoœciach.
O ile wytyczne same w sobie nie nak³adaj¹ wymogów, to maj¹ znaczenie dla
w³aœciwego zastosowania wymogów. Materia³y dotycz¹ce zastosowañ oraz
inne materia³y objaœniaj¹ce mog¹ tak¿e s³u¿yæ jako Ÿród³o podstawowych
informacji o zagadnieniach objêtych niniejszym standardem. Tam gdzie to zasadne, dodatkowe rozwa¿ania dotycz¹ce organizacji audytorskich sektora publicznego lub mniejszych firm zosta³y zawarte w materia³ach dotycz¹cych
zastosowañ i innych materia³ach objaœniaj¹cych. Te dodatkowe rozwa¿ania
stanowi¹ pomoc w stosowaniu wymogów niniejszego standardu. Jednak nie
ograniczaj¹ one ani nie zmniejszaj¹ odpowiedzialnoœci firmy w zakresie stosowania i przestrzegania wymogów zawartych w niniejszym standardzie.
9.
Niniejszy standard w sekcji „Definicje” zawiera opis znaczeñ przypisanych poszczególnym pojêciom przyjêtym na potrzeby niniejszego standardu. Definicje te
maj¹ pomóc w spójnym stosowaniu i interpretacji niniejszego standardu i nie
uchylaj¹ definicji, które w innych celach mog¹ byæ ustalone przez prawo, regulacje lub w inny sposób. S³ownik pojêæ dotycz¹cy miêdzynarodowych standardów wydanych przez IAASB w Podrêczniku Miêdzynarodowych Standardów
Rewizji Finansowej i Kontroli Jakoœci IFAC zawiera pojêcia zdefiniowane
w niniejszym standardzie. Zawiera równie¿ opis innych pojêæ zawartych w niniejszym standardzie, co pomaga w ca³oœciowej i spójnej interpretacji i t³umaczeniu.
Data wejœcia w ¿ycie
10.
*
14
Systemy kontroli jakoœci zgodne z niniejszym standardem nale¿y stworzyæ do
15 grudnia 2009 r.
Uw. t³um. – stosowane w ka¿dym MSRF w czêœci okreœlaj¹cej wymogi sformu³owanie auditor shall
+ czynnoœæ przet³umaczono na jêzyk polski za pomoc¹ czasu teraŸniejszego, bieg³y rewident wykonuje
czynnoœæ, zgodnie z konwencj¹ t³umaczeniow¹ przyjêt¹ w Unii Europejskiej. Niezastosowanie formy
nakazowej poprzez u¿ycie s³ów musi, ma, powinien itp. nie zmienia faktu, ¿e wyra¿ona w ten sposób
czynnoœæ wskazuje na zobowi¹zanie bieg³ego rewidenta do jej wykonania, a zwolnienie od tego wymogu mo¿e nast¹piæ jedynie w sposób przywidziany w danym MSRF.
MSKJ 1
Cel
11.
Celem firmy jest stworzenie i stosowanie systemu kontroli jakoœci, aby uzyskaæ wystarczaj¹c¹ pewnoœæ, ¿e:
(a)
Firma i jej personel przestrzegaj¹ zawodowych standardów i obowi¹zuj¹cych wymogów prawnych i regulacyjnych oraz
(b)
Sprawozdania sporz¹dzone przez firmê lub partnerów odpowiedzialnych
za zlecenia s¹ odpowiednie w danych okolicznoœciach.
Definicje
12.
*
2
Na potrzeby niniejszego standardu poni¿sze terminy maj¹ nastêpuj¹ce znaczenie*:
(a)
Data sprawozdania – wybrana przez przedstawiciela zawodu data sporz¹dzenia sprawozdania.
(b)
Dokumentacja zlecenia – zapis wykonanej pracy, otrzymanych wyników
oraz wniosków sformu³owanych przez przedstawiciela zawodu (terminy
takie, jak „dokumenty robocze” lub „dokumentacja pracy ” s¹ tak¿e czasem u¿ywane).
(c)
Partner odpowiedzialny za zlecenie2 – partner lub inna osoba z firmy, która
odpowiada za zlecenie i jego przeprowadzenie oraz za wydane w imieniu
firmy sprawozdanie, oraz która – je¿eli jest to wymagane – otrzyma³a odpowiednie upowa¿nienie od organizacji zawodowej, organu prawnego
lub regulacyjnego.
(d)
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia – proces maj¹cy na celu przeprowadzenie, w dniu lub przed dat¹ sprawozdania, obiektywnej oceny znacz¹cych
os¹dów oraz wniosków, które zespó³ wykonuj¹cy zlecenie sformu³owa³
podczas sporz¹dzania sprawozdania. Proces kontroli jakoœci wykonania
zlecenia dotyczy badañ sprawozdañ finansowych jednostek notowanych
na gie³dzie papierów wartoœciowych oraz tych innych zleceñ, o ile wystêpuj¹, w zwi¹zku z którymi firma stwierdzi³a koniecznoœæ przeprowadzenia
kontroli jakoœci wykonania zlecenia.
(e)
Osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania zlecenia – partner, inna osoba z firmy, odpowiednio wykwalifikowana osoba spoza firmy
lub zespó³ z³o¿ony z takich osób, z których ¿adna nie jest cz³onkiem zespo³u wykonuj¹cego zlecenie, posiadaj¹cych wystarczaj¹ce i odpowiednie doœwiadczenie i uprawnienia do przeprowadzenia obiektywnej oceny
znacz¹cych os¹dów oraz wniosków sformu³owanych przez zespó³ wykonuj¹cy zlecenie podczas sporz¹dzania sprawozdania.
Uw. t³um.: Terminy zdefiniowane poni¿ej maj¹ swoje analogiczne, lecz nie to¿same odpowiedniki
w MSRF 220.
Pojêcia „partner odpowiedzialny za zlecenie”, „partner” i „firma” nale¿y stosowaæ, kiedy jest to zasadne, odnosz¹c je do ich odpowiedników w sektorze publicznym.
MSKJ 1
15
(f)
Zespó³ wykonuj¹cy zlecenie – wszyscy partnerzy i pracownicy wykonuj¹cy zlecenie oraz wszystkie osoby zatrudnione przez firmê lub firmê
nale¿¹c¹ do sieci, którzy przeprowadzaj¹ procedury zwi¹zane ze zleceniem. Pojêcie to nie obejmuje zewnêtrznych ekspertów zatrudnionych
przez firmê lub firmê nale¿¹c¹ do sieci.
(g)
Firma – indywidualny przedstawiciel zawodu, spó³ka, korporacja zawodowych ksiêgowych lub inna jednostka zrzeszaj¹ca zawodowych ksiêgowych.
(h)
Inspekcja – procedury odnosz¹ce siê do ju¿ zakoñczonego zlecenia, których celem jest dostarczenie dowodów na to, ¿e zespó³ wykonuj¹cy zlecenie przestrzega³ odnoœnych zasad i procedur firmy dotycz¹cych kontroli
jakoœci.
(i)
Jednostka notowana na gie³dzie papierów wartoœciowych – jednostka,
której udzia³y, papiery wartoœciowe lub instrumenty d³u¿ne s¹ notowane
na uznanej gie³dzie papierów wartoœciowych lub znajduj¹ siê w obrocie
na podstawie przepisów uznanej gie³dy lub podobnego organu.
(j)
Nadzorowanie – proces ci¹g³ej analizy i oceny systemu kontroli jakoœci
firmy, w tym okresowe inspekcje wybranych zakoñczonych zleceñ badania, zaprojektowany w celu dostarczenia firmie wystarczaj¹cej pewnoœci,
¿e jej system kontroli jakoœci dzia³a skutecznie.
(k)
Firma nale¿¹ca do sieci – firma lub jednostka nale¿¹ca do sieci.
(l)
Sieæ – wiêksza struktura, która:
(i)
ma na celu wspó³pracê oraz
(ii)
której wyraŸnym celem jest podzia³ zysków lub kosztów lub wspó³w³asnoœæ, wspólne sprawowanie kontroli lub nadzoru, stosowanie
wspólnych zasad kontroli jakoœci i procedur, wspólnej strategii biznesowej, korzystanie ze wspólnej nazwy lub znacz¹cej czêœci zawodowych zasobów.
(m) Partner – ka¿da osoba uprawniona do zaci¹gniêcia w imieniu firmy zobowi¹zania do wykonania zlecenia us³ug zawodowych.
16
(n)
Personel – partnerzy i pracownicy.
(o)
Zawodowe standardy – standardy wydawane przez IAASB, które zosta³y
zdefiniowane w Przedmowie do Miêdzynarodowych Standardów Kontroli Jakoœci, Rewizji Finansowej, Przegl¹du, Us³ug Atestacyjnych i Pokrewnych oraz odpowiednie wymogi etyczne.
(p)
Wystarczaj¹ca pewnoœæ – w kontekœcie niniejszego standardu wysoki,
ale nie absolutny poziom pewnoœci.
MSKJ 1
(q)
Odpowiednie wymogi etyczne – wymogi etyczne, którym podlega zespó³
wykonuj¹cy zlecenie oraz osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania zlecenia, które zazwyczaj obejmuj¹ czêœæ A i B Kodeksu etyki
dla zawodowych ksiêgowych (Kodeks etyki IFAC) Miêdzynarodowej Federacji Ksiêgowych oraz krajowe wymogi, je¿eli s¹ bardziej restrykcyjne.
(r)
Pracownicy – osoby nie bêd¹ce partnerami, w tym zatrudnieni przez firmê eksperci.
(s)
Odpowiednio wykwalifikowana osoba spoza firmy – osoba spoza firmy
posiadaj¹ca umiejêtnoœci i kompetencje do wystêpowania w charakterze
partnera odpowiedzialnego za zlecenie, na przyk³ad mo¿e ni¹ byæ partner
z innej firmy lub (odpowiednio wykwalifikowany) pracownik z organizacji zawodowych ksiêgowych, której cz³onkowie mog¹ przeprowadzaæ
badania i przegl¹dy historycznych informacji finansowych lub œwiadczyæ
inne us³ugi atestacyjne lub pokrewne, albo osoba z firmy œwiadcz¹cej
stosowne us³ugi kontroli jakoœci.
Wymogi
Stosowanie i przestrzeganie odpowiednich wymogów
13.
Pracownicy firmy odpowiedzialni za opracowanie i stosowanie systemu kontroli jakoœci zapoznaj¹ siê z ca³oœci¹ niniejszego standardu, w tym z materia³ami dotycz¹cymi zastosowania i innymi materia³ami objaœniaj¹cymi, aby
zrozumieæ cel standardu i w³aœciwie stosowaæ zawarte w nim wymogi.
14.
Firma przestrzega ka¿dego wymogu zawartego w niniejszym standardzie, chyba ¿e ze wzglêdu na okolicznoœci panuj¹ce w firmie, wymóg nie ma zastosowania do wykonywanych przez ni¹ zleceñ badania i przegl¹du sprawozdañ
finansowych oraz innych zleceñ us³ug atestacyjnych i pokrewnych. (Zob. par. A1)
15.
Wymogi zosta³y opracowane w celu umo¿liwienia firmie osi¹gniecia celu okreœlonego w niniejszym standardzie. W³aœciwe zastosowanie wymogów jest zatem
kluczowe dla osi¹gniêcia tego celu. Jednak w zwi¹zku z tym, ¿e okolicznoœci
mog¹ siê znacz¹co ró¿niæ od siebie i nie mo¿na ich do koñca przewidzieæ, firma
rozwa¿a, czy istniej¹ szczególne zagadnienia lub okolicznoœci wymagaj¹ce od
niej opracowania dodatkowych zasad i procedur, oprócz tych wymaganych przez
niniejszy standard, dla osi¹gniêcia okreœlonego celu.
Elementy systemu kontroli jakoœci
16.
MSKJ 1
Firma opracowuje i stosuje system kontroli jakoœci obejmuj¹cy zasady i procedury
uwzglêdniaj¹ce ka¿dy z poni¿ej wymienionych elementów:
(a)
Obowi¹zki kierownictwa zwi¹zane z zapewnianiem jakoœci w firmie.
(b)
Odpowiednie wymogi etyczne.
17
17.
(c)
Przyjmowanie zleceñ i kontynuowanie wspó³pracy z klientem oraz
szczególnych zleceñ.
(d)
Zasoby ludzkie.
(e)
Przeprowadzenie zlecenia.
(f)
Nadzorowanie.
Firma dokumentuje swoje zasady i procedury i komunikuje je swoim pracownikom. (Zob. par. A2-A3)
Obowi¹zki kierownictwa zwi¹zane z zapewnianiem jakoœci w firmie
18.
Firma okreœla zasady i procedury zaprojektowane w celu promowania wewnêtrznej kultury dzia³ania, opieraj¹cej siê na uznaniu jakoœci za kluczowy
element przy realizacji zlecenia. Takie zasady i procedury wymagaj¹ od dyrektora wykonawczego firmy (lub jego odpowiednika) lub, jeœli to odpowiednie,
od zarz¹du kieruj¹cego z³o¿onego z partnerów (lub jego odpowiednika), aby przyj¹³
ostateczn¹ odpowiedzialnoœæ za system kontroli jakoœci firmy. (Zob. par. A4-A5)
19.
Firma opracowuje takie zasady i procedury, aby ka¿da osoba lub osoby – wyznaczone przez dyrektora wykonawczego lub zarz¹d kieruj¹cy z³o¿ony z partnerów do sprawowania operacyjnej odpowiedzialnoœci za system kontroli –
mia³y wystarczaj¹ce i odpowiednie doœwiadczenie i umiejêtnoœci oraz niezbêdne uprawnienia do przyjêcia tej odpowiedzialnoœci. (Zob. par. A6)
Odpowiednie wymogi etyczne
20.
Firma ustala zasady i procedury niezbêdne do uzyskania wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e firma i jej personel przestrzegaj¹ odpowiednich wymogów etycznych.
(Zob. par. A7- A10)
Niezale¿noœæ
21.
18
Firma ustala zasady i procedury zaprojektowane w sposób umo¿liwiaj¹cy uzyskanie wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e firma i jej personel oraz, tam gdzie ma to
zastosowanie, inne osoby podlegaj¹ce wymogom zachowania niezale¿noœci
(w tym pracownicy firm nale¿¹cych do sieci) zachowuj¹ niezale¿noœæ wtedy,
gdy wymagaj¹ tego odpowiednie wymogi etyczne. Wspomniane zasady i procedury umo¿liwiaj¹ firmie: (Zob. par. A10)
(a)
Informowanie o wymogach niezale¿noœci personelu oraz, tam gdzie ma
to zastosowanie, innych osób podlegaj¹cych tym wymogom oraz
(b)
Identyfikowanie i ocenê okolicznoœci oraz powi¹zañ wywo³uj¹cych zagro¿enia utraty niezale¿noœci oraz podjêcie stosownych dzia³añ w celu wyeliminowania tych zagro¿eñ lub zredukowania ich do akceptowalnego
poziomu poprzez zastosowanie zabezpieczeñ lub, jeœli to odpowiednie,
MSKJ 1
wycofuje siê z wykonywania zlecenia, je¿eli jest to mo¿liwe w œwietle obowi¹zuj¹cego prawa lub regulacji.
22.
Takie zasady i procedury wymagaj¹, aby: (Zob. par. A10)
(a)
Partnerzy odpowiedzialni za zlecenia dostarczali firmie odpowiednie informacje o zleceniodawcy, w tym zakresie œwiadczonych us³ug, aby
umo¿liwiæ firmie ocenê ogólnego wp³ywu, o ile taki istnieje, na wymogi
dotycz¹ce niezale¿noœci.
(b)
Personel niezw³ocznie informowa³ firmê o okolicznoœciach i powi¹zaniach stwarzaj¹cych zagro¿enie dla niezale¿noœci, tak, aby mo¿liwe by³o
podjêcie odpowiednich dzia³añ oraz
(c)
Gromadzono i przekazywano odnoœne informacje odpowiedniemu personelowi, aby:
(i)
Firma i jej personel móg³ z ³atwoœci¹ stwierdziæ, czy spe³nia wymogi niezale¿noœci.
(ii)
Firma mog³a utrzymywaæ i aktualizowaæ swoje dane dotycz¹ce niezale¿noœci oraz
(iii) Firma mog³a podj¹æ odpowiednie dzia³anie w stosunku do rozpoznanych zagro¿eñ niezale¿noœci na poziomie niemo¿liwym do zaakceptowania.
23.
Firma ustala zasady i procedury zapewniaj¹ce jej wystarczaj¹c¹ pewnoœæ, ¿e
jest informowana o przypadkach naruszenia wymogów niezale¿noœci oraz
umo¿liwiaj¹ce jej podejmowanie odpowiednich dzia³añ s³u¿¹cych rozwi¹zaniu
takich problemów. Takie zasady i procedury zawieraj¹ wymogi zapewniaj¹ce,
aby: (Zob. par. A10)
(a)
Pracownicy niezw³ocznie informowali firmê o znanych im przypadkach
naruszenia niezale¿noœci.
(b)
Firma niezw³ocznie informowa³a o zidentyfikowanych przypadkach naruszenia tych zasad i procedur:
(c)
MSKJ 1
(i)
Partnera odpowiedzialnego za zlecenie, który, wraz z firm¹, powinien zaj¹æ siê przypadkami naruszenia zasad i procedur oraz
(ii)
Innych pracowników w firmie oraz, tam gdzie to dpowiednie, sieæ
oraz inne osoby podlegaj¹ce wymogom niezale¿noœci, które powinny podj¹æ odpowiednie dzia³ania oraz
Firma by³a niezw³oczne informowana, jeœli to konieczne, przez partnera
odpowiedzialnego za zlecenie i przez inne osoby, o których mowa w punkcie (b) (ii), o dzia³aniach podjêtych w celu rozwi¹zania problemu, aby na
tej podstawie firma mog³a oceniæ, czy powinna podj¹æ dalsze dzia³ania.
19
24.
Przynajmniej raz w roku od wszystkich pracowników, od których wymogi etyczne
wymagaj¹ zachowania niezale¿noœci, firma uzyskuje pisemne potwierdzenie
dotycz¹ce przestrzegania jej zasad i procedur dotycz¹cych niezale¿noœci.
(Zob. par. A10-A11)
25.
Firma ustala zasady i procedury: (Zob. par. A10)
(a)
Okreœlaj¹ce kryteria wskazuj¹ce na potrzebê wprowadzenia zabezpieczeñ s³u¿¹cych zmniejszeniu do akceptowalnego poziomu zagro¿enia
za¿y³oœci wynikaj¹cego z d³ugotrwa³ego anga¿owania do przeprowadzania zlecenia atestacyjnego tego samego personelu wy¿szego szczebla
oraz
(b)
Przewiduj¹ce, w przypadku wszystkich badañ sprawozdañ finansowych
spó³ek notowanych na gie³dzie papierów wartoœciowych, wymóg rotacji
po up³ywie okreœlonego czasu partnera odpowiedzialnego za zlecenie
i osób przeprowadzaj¹cych kontrolê jakoœci wykonania zlecenia oraz,
tam gdzie ma to zastosowanie, innych osób podlegaj¹cych wymogom rotacji, zgodnie z odpowiednimi wymogami etycznymi. (Zob. par. A12 –A17)
Akceptacja i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz szczególnych zleceñ
26.
27.
20
Firma ustala zasady i procedury dotycz¹ce akceptacji i kontynuacji wspó³pracy
z klientem oraz szczególnych zleceñ, które s¹ niezbêdne do uzyskania wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e firma podejmie lub bêdzie kontynuowaæ wspó³pracê
i zlecenia tylko wtedy, gdy:
(a)
Posiada kompetencje niezbêdne do przeprowadzenia zlecenia a tak¿e odpowiednie zasoby, w tym czas i œrodki, (Zob. par. A18, A23)
(b)
Mo¿e przestrzegaæ odpowiednich wymogów etycznych oraz
(c)
Rozwa¿y³a uczciwoœæ klienta i nie posiada informacji, które kaza³yby jej
s¹dziæ, ¿e klient jest nieuczciwy. (Zob. par. A19-A20, A23)
Takie zasady i procedury wymagaj¹, aby:
(a)
Firma uzyska³a informacje, które uznaje za niezbêdne w danych okolicznoœciach przed przyjêciem zlecenia od nowego klienta, przy podejmowaniu
decyzji o kontynuacji dotychczasowego zlecenia oraz rozwa¿aniu przyjêcia
nowego zlecenia od dotychczasowego klienta. (Zob. par. A21-A23)
(b)
W przypadku, gdy stwierdzono konflikt interesów w zwi¹zku z przyjêciem zlecenia od nowego lub dotychczasowego klienta, firma zadecydowa³a, czy w³aœciwe bêdzie przyjêcie zlecenia.
(c)
Po tym, gdy zidentyfikowano kwestie dyskusyjne, a firma postanowi³a
zaakceptowaæ lub kontynuowaæ wspó³pracê z klientem lub przyj¹æ
szczególne zlecenie, firma udokumentowa³a sposób rozwi¹zania tych
kwestii.
MSKJ 1
28.
Firma ustala zasady i procedury kontynuacji zlecenia i wspó³pracy z klientem odnosz¹ce siê do okolicznoœci, w których firma uzyskuje informacje, które
wp³ynê³yby na odmowê przyjêcia zlecenia, gdyby by³y jej wczeœniej znane.
Takie zasady i procedury obejmuj¹ uwzglêdnienie:
(a)
Zawodowej i prawnej odpowiedzialnoœci maj¹cej zastosowanie w danych okolicznoœciach, w tym czy firma ma obowi¹zek poinformowania osoby lub osób, które zleci³y zlecenie lub w niektórych przypadkach, odpowiednich organów regulacyjnych oraz
(b)
Mo¿liwoœci wycofania siê ze zlecenia lub zarówno ze zlecenia jak
i wspó³pracy z klientem. (Zob. par. A22-23)
Zasoby ludzkie
29.
Firma ustala zasady i procedury s³u¿¹ce uzyskaniu wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e
zatrudnia odpowiednich pracowników posiadaj¹cych przygotowanie, umiejêtnoœci i przestrzegaj¹cych zasady etyczne konieczne do:
(a)
Wykonania zlecenia zgodnie z zawodowymi standardami oraz obowi¹zuj¹cymi wymogami regulacyjnymi i prawnymi oraz
(b)
Umo¿liwienia firmie lub partnerom odpowiedzialnym za zlecenie
sporz¹dzanie sprawozdania odpowiedniego w danych okolicznoœciach.
(Zob. par. A24-A29)
Wyznaczenie zespo³u wykonuj¹cego zlecenie
30.
31.
MSKJ 1
Firma przypisuje partnerowi odpowiedzialnemu za zlecenie odpowiedzialnoœæ
za realizacjê ka¿dego zlecenia oraz opracowuje zasady i procedury, które
wymagaj¹, aby:
(a)
To¿samoœæ i rola partnera odpowiedzialnego za zlecenie by³y przekazywane kluczowym osobom spoœród kierownictwa klienta i osobom sprawuj¹cym nadzór.
(b)
Partner odpowiedzialny za zlecenie posiada³ odpowiednie przygotowanie, kompetencje i uprawnienia do wykonywania wyznaczonych zadañ
oraz
(c)
Zadania spoczywaj¹ce na partnerze odpowiedzialnym za zlecenie by³y jasno
okreœlone i przekazywane do wiadomoœci temu partnerowi. (Zob. par. A30)
Firma ustala równie¿ zasady i procedury doboru odpowiednich pracowników
posiadaj¹cych niezbêdne kompetencje i umiejêtnoœci do:
(a)
Wykonania zlecenia zgodnie z zawodowymi standardami oraz obowi¹zuj¹cymi wymogami regulacyjnymi i prawnymi oraz
(b)
Umo¿liwiaj¹cymi firmie lub partnerom odpowiedzialnym za zlecenie sporz¹dzenie sprawozdañ, które s¹ odpowiednie w danych okolicznoœciach.
(Zob. par. A31)
21
Przeprowadzenie zlecenia
32.
33.
Firma okreœla zasady i procedury maj¹ce na celu uzyskanie wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e zlecenie jest przeprowadzane zgodnie z zawodowymi standardami oraz
obowi¹zuj¹cymi wymogami regulacyjnymi i prawnymi oraz ¿e firma lub partner odpowiedzialny za zlecenie wydaj¹ sprawozdania, które s¹ odpowiednie
w danych okolicznoœciach. Takie zasady i procedury obejmuj¹:
(a)
Zagadnienia zwi¹zane z promowaniem spójnoœci w zakresie jakoœci
przeprowadzanego zlecenia. (Zob. par. A32-A33)
(b)
Obowi¹zki dotycz¹ce nadzoru oraz (Zob. par. A34)
(c)
Obowi¹zki dotycz¹ce przegl¹du. (Zob. par. A35)
Zasady i procedury kontroli firmy okreœla siê przy za³o¿eniu, ¿e bardziej doœwiadczeni cz³onkowie zespo³u wykonuj¹cego zlecenie przeprowadzaj¹ przegl¹d
pracy wykonanej przez mniej doœwiadczonych cz³onków zespo³u.
Konsultacje
34.
Firma ustala zasady i procedury opracowane w sposób dostarczaj¹cy wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e:
(a)
Prowadzone s¹ odpowiednie konsultacje dotycz¹ce trudnych lub spornych zagadnieñ.
(b)
Dostêpne s¹ wystarczaj¹ce œrodki umo¿liwiaj¹ce odpowiednie konsultacje.
(c)
Rodzaj, zakres i wnioski p³yn¹ce z tych konsultacji s¹ dokumentowane
i uzgadniane zarówno przez osobê d¹¿¹c¹ do uzyskania konsultacji jak
i konsultanta oraz
(d)
Wnioski wynikaj¹ce z konsultacji podlegaj¹ wdro¿eniu. (Zob. par. A36-A40)
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia
35.
22
Firma okreœla zasady i procedury wymagaj¹ce przeprowadzenia – w odniesieniu do odpowiednich zleceñ – kontroli jakoœci wykonania zlecenia, która
zapewnia obiektywn¹ ocenê znacz¹cych os¹dów dokonanych przez zespó³
wykonuj¹cy zlecenie oraz wniosków sformu³owanych w trakcie sporz¹dzania
sprawozdania. Takie zasady i procedury:
(a)
Wymagaj¹ przeprowadzenia kontroli jakoœci wykonania wszystkich badañ sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na gie³dzie papierów wartoœciowych.
(b)
Okreœlaj¹ kryteria, w oparciu o które wszystkie inne badania i przegl¹dy
historycznych informacji finansowych oraz inne zlecenia us³ug atestacyjnych i pokrewnych s¹ oceniane pod k¹tem stwierdzenia koniecznoœci przeprowadzenia kontroli jakoœci wykonania zlecenia oraz (Zob. par. A41)
MSKJ 1
(c)
Wymagaj¹ przeprowadzenia kontroli jakoœci wykonania wszystkich zleceñ spe³niaj¹cych kryteria ustalone zgodnie z paragrafem 35(b).
36.
Firma opracowuje zasady i procedury okreœlaj¹ce charakter, czas trwania i zakres kontroli jakoœci wykonania zlecenia. Takie zasady i procedury wymagaj¹,
aby sprawozdanie ze zlecenia nie by³o datowane przed zakoñczeniem kontroli
jakoœci wykonania zlecenia. (Zob. par. A42-A43)
37.
Firma ustala zasady i procedury, które wymagaj¹, aby kontrola jakoœci wykonania zlecenia obejmowa³a nastêpuj¹ce czynnoœci:
38.
(a)
Dyskusjê na temat znacz¹cych spraw z partnerem odpowiedzialnym za
zlecenie.
(b)
Przegl¹d sprawozdañ finansowych lub innych informacji o przedmiocie
zlecenia i proponowanego sprawozdania.
(c)
Przegl¹d wybranej dokumentacji zlecenia dotycz¹cej znacz¹cych os¹dów
dokonanych przez zespó³ wykonuj¹cy zlecenie i sformu³owanych wniosków oraz
(d)
Ocenê wniosków sformu³owanych podczas sporz¹dzania sprawozdania
oraz rozwa¿enie czy zaproponowane sprawozdanie jest odpowiednie.
(Zob. par. A44)
W przypadku badañ sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na gie³dzie
papierów wartoœciowych firma ustala zasady i procedury wymagaj¹ce, aby
kontrola jakoœci wykonania zlecenia uwzglêdnia³a tak¿e rozwa¿enie nastêpuj¹cych elementów:
(a)
Ocenê niezale¿noœci firmy w zwi¹zku z okreœlonym zleceniem, przeprowadzon¹ przez zespó³ wykonuj¹cy zlecenie.
(b)
Czy przeprowadzono odpowiednie konsultacje w zakresie spraw, których dotycz¹ rozbie¿ne opinie b¹dŸ innych trudnych lub spornych spraw
i wnioski wyci¹gniête z przeprowadzonych konsultacji oraz
(c)
Czy objêta przegl¹dem dokumentacja odzwierciedla wykonan¹ pracê
zwi¹zan¹ z dokonaniem znacz¹cych os¹dów oraz czy potwierdza
wyci¹gniête wnioski. (Zob. par. A45-A46)
Kryteria wyboru osób przeprowadzaj¹cych kontrolê jakoœci wykonania zlecenia
39.
Firma ustala zasady i procedury dotycz¹ce sposobu wyznaczania osób przeprowadzaj¹cych kontrolê jakoœci wykonania zlecenia oraz okreœla wymogi, jakie
osoby te powinny spe³niaæ:
(a)
MSKJ 1
Kwalifikacje merytoryczne wymagane do wype³nienia zadañ, w tym konieczne doœwiadczenie i uprawnienia oraz (Zob. par. A47)
23
(b)
Stopieñ, w jakim z osob¹ przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia mo¿na siê konsultowaæ bez nara¿ania jej obiektywizmu. (Zob. par.
A48)
40.
Firma ustala zasady i procedury firmy opracowane w taki sposób, aby zachowaæ obiektywizm osób przeprowadzaj¹cych kontrolê jakoœci wykonania zlecenia. (Zob. par. A49-A51)
41.
Zasady i procedury firmy umo¿liwiaj¹ zast¹pienie osoby przeprowadzaj¹cej
kontrolê jakoœci wykonania zlecenia, je¿eli jej zdolnoœæ do przeprowadzenia
obiektywnej kontroli zmala³a.
Dokumentacja dotycz¹ca kontroli jakoœci wykonania zlecenia
42.
Firma ustala zasady i procedury dotycz¹ce dokumentacji kontroli jakoœci wykonania zlecenia, które wymagaj¹ dokumentacji potwierdzaj¹cej, ¿e:
(a)
Przeprowadzono procedury wymagane przez politykê firmy dotycz¹c¹
kontroli jakoœci wykonania zlecenia.
(b)
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia zosta³a zakoñczona w dacie lub
przed dat¹ sprawozdania oraz
(c)
Osobie przeprowadzaj¹cej kontrolê nie s¹ znane ¿adne nierozwi¹zane
sprawy, które kaza³yby jej s¹dziæ, ¿e znacz¹ce os¹dy wydane przez zespó³ wykonuj¹cy zlecenie oraz wyci¹gniête przez niego wnioski nie s¹ odpowiednie.
Rozbie¿noœæ opinii
43.
Firma okreœla zasady i procedury umo¿liwiaj¹ce postêpowanie i rozwi¹zywanie sytuacji zwi¹zanych z rozbie¿nymi opiniami powstaj¹cymi w gronie zespo³u
wykonuj¹cego zlecenie, miêdzy osobami udzielaj¹cymi konsultacji oraz, tam
gdzie ma to zastosowanie, miêdzy partnerem odpowiedzialnym za zlecenie a osob¹
przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia. (Zob. par. A52-A53)
44.
Takie zasady i procedury wymagaj¹, aby:
(a)
Wnioski wynikaj¹ce z konsultacji zosta³y udokumentowane i wdro¿one
oraz
(b)
Nie wydawano sprawozdania do czasu rozwi¹zania danej sprawy.
Dokumentacja zlecenia
Ukoñczenie gromadzenia koñcowych akt zlecenia
45.
24
Firma ustala zasady i procedury dla cz³onków zespo³u wykonuj¹cego zlecenie
dotycz¹ce terminowego gromadzenia koñcowych akt zlecenia po zakoñczeniu
sprawozdañ ze zlecenia. (Zob. par. A54-A55)
MSKJ 1
Zachowanie tajemnicy, sprawowanie pieczy, uczciwoœæ, dostêpnoœæ i odzyskiwalnoœæ
dokumentacji zlecenia
46.
Firma ustala zasady i procedury okreœlaj¹ce zachowanie tajemnicy, sprawowanie pieczy, uczciwoœæ, dostêpnoœæ i odzyskiwalnoœæ dokumentacji zlecenia.
(Zob. par. A56-A59)
Przechowywanie dokumentacji zlecenia
47.
Firma ustala zasady i procedury dotycz¹ce przechowywania dokumentacji zlecenia przez odpowiedni okres odpowiadaj¹cy potrzebom firmy lub przez okres
wymagany przez prawo lub regulacje. (Zob. par. A60-A63)
Nadzorowanie
Nadzorowanie przestrzegania zasad i procedur kontroli jakoœci firmy
48.
Firma opracowuje proces nadzorowania niezbêdny do uzyskania wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e zasady i procedury dotycz¹ce systemu kontroli jakoœci s¹
przydatne, adekwatne, dzia³aj¹ skutecznie i s¹ przestrzegane w praktyce. Proces ten:
(a)
Obejmuje sta³¹ analizê i ocenê systemu kontroli jakoœci firmy – w tym na
zasadach cyklicznych – inspekcjê co najmniej jednego zakoñczonego
zlecenia ka¿dego z partnerów odpowiedzialnych za zlecenie.
(b)
Wymaga przypisania odpowiedzialnoœci za proces nadzorowania partnerowi lub partnerom lub innym osobom posiadaj¹cym wystarczaj¹ce i odpowiednie doœwiadczenie oraz pozycjê w firmie, która umo¿liwia im
przyjêcie tej odpowiedzialnoœci oraz
(c)
Wymaga, aby osoby wykonuj¹ce zlecenie lub przeprowadzaj¹ce kontrolê
jakoœci wykonania zlecenia nie bra³y udzia³u w inspekcji zlecenia.
(Zob. par. A64-A68)
Ocena, informowanie i dzia³ania naprawcze podjête w zwi¹zku z rozpoznanymi s³aboœciami
49.
MSKJ 1
Firma ocenia skutki s³aboœci zauwa¿onych w wyniku procesu nadzorowania
oraz ustala, czy stanowi¹ one:
(a)
Przyk³ady, które niekoniecznie wskazuj¹ na to, ¿e system kontroli jakoœci
firmy jest niedostateczny dla uzyskania wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e firma
stosuje standardy zawodowe oraz przestrzega wymogów regulacyjnych
i prawnych, a sprawozdania wydawane przez firmê lub przez partnerów
odpowiedzialnych za zlecenia s¹ odpowiednie w danych okolicznoœciach
lub
(b)
Systemowe, powtarzaj¹ce siê lub inne znacz¹ce s³aboœci, które wymagaj¹
podjêcia natychmiastowych dzia³añ naprawczych.
25
50.
Firma informuje odpowiednich partnerów odpowiedzialnych za zlecenie oraz inny
w³aœciwy personel o s³aboœciach zauwa¿onych w wyniku procesu nadzorowania
oraz rekomenduje podjêcie odpowiednich dzia³añ naprawczych. (Zob. par. A69)
51.
Zalecenia dotycz¹ce odpowiednich dzia³añ naprawczych wobec stwierdzonych s³aboœci obejmuj¹ jedn¹ lub wiêcej z poni¿szych czynnoœci:
(a)
Podjêcie odpowiednich dzia³añ naprawczych w zwi¹zku z okreœlonym
zleceniem lub cz³onkiem personelu.
(b)
Poinformowanie osób odpowiedzialnych za szkolenia i rozwój zawodowy o wyci¹gniêtych wnioskach.
(c)
Zmiany zasad i procedur dotycz¹cych kontroli jakoœci oraz
(d)
Dzia³ania dyscyplinarne w stosunku do osób, które nie przestrzegaj¹ zasad i procedur firmy, a szczególnie w stosunku do czyni¹cych to w sposób notoryczny.
52.
Firma ustala zasady i procedury postêpowania w przypadkach, w których wyniki procedur nadzorowania wskazuj¹, ¿e sprawozdanie mo¿e byæ niew³aœciwe
lub ¿e w trakcie przeprowadzania zlecenia pominiêto procedury. Takie zasady
i procedury wymagaj¹ od firmy okreœlenia odpowiednich dzia³añ w celu zapewnienia zgodnoœci z zawodowymi standardami i obowi¹zuj¹cymi wymogami prawa i regulacjami oraz rozwa¿enia zasadnoœci skorzystania z porady
prawnej.
53.
Przynajmniej raz do roku firma informuje partnerów odpowiedzialnych za zlecenia oraz inne odpowiednie osoby z firmy, w tym dyrektora wykonawczego
firmy lub, tam gdzie jest to w³aœciwe, zarz¹d kieruj¹cy z³o¿ony z partnerów,
o wynikach nadzorowania sytemu kontroli jakoœci. Tego rodzaju informacje
umo¿liwiaj¹ firmie oraz wymienionym osobom podjêcie niezw³ocznych i odpowiednich dzia³añ zgodnych z pe³nionymi przez nie rolami i zakresem odpowiedzialnoœci. Przekazywane informacje dotycz¹ nastêpuj¹cych zagadnieñ:
54.
(a)
Opisu przeprowadzonych procedur nadzorczych.
(b)
Wniosków wyci¹gniêtych na podstawie procedur nadzorczych.
(c)
Tam gdzie jest to w³aœciwe, opisu systemowych, powtarzaj¹cych siê lub
innych znacz¹cych s³aboœci oraz dzia³añ podjêtych w celu rozwi¹zania
lub naprawy tych s³aboœci.
Niektóre firmy dzia³aj¹ w ramach sieci i w celu zachowania spójnoœci mog¹ zastosowaæ niektóre lub wszystkie procedury nadzorcze na zasadach sieciowych. Je¿eli
firmy dzia³aj¹ce w sieci stosuj¹ wspólne procedury i zasady nadzorcze zaprojektowane w celu przestrzegania niniejszego standardu oraz polegaj¹ na takiego rodzaju
systemie nadzorowania, wówczas:
(a)
26
Przynajmniej raz do roku w ramach struktury sieciowej przekazuje siê informacje dotycz¹ce pe³nego zakresu i wyników procesu nadzorowania
odpowiednim osobom z firm nale¿¹cych do sieci oraz
MSKJ 1
(b)
W ramach struktury sieciowej przekazuje siê niezw³ocznie informacje na
temat wszelkich zidentyfikowanych s³aboœci systemu kontroli jakoœci odpowiednim osobom z firmy lub firm nale¿¹cych do sieci w sposób umo¿liwiaj¹cy im podjêcie niezbêdnych dzia³añ, aby odpowiedzialni za zlecenie
partnerzy z firm nale¿¹cych do sieci mogli polegaæ na wynikach procesu
monitorowania wprowadzonego w ramach sieci, chyba ¿e firma lub sieæ
zadecyduje inaczej.
Skargi i za¿alenia
55.
Firma ustala zasady i procedury zaprojektowane w sposób umo¿liwiaj¹cy uzyskanie wystarczaj¹cej pewnoœci, ¿e postêpuje odpowiednio w zwi¹zku z:
(a)
Skargami i za¿aleniami na nieprzestrzeganie przez firmê zawodowych
standardów i obowi¹zuj¹cych wymogów prawnych i regulacyjnych oraz
(b)
Za¿aleniami na nieprzestrzeganie systemu kontroli jakoœci firmy.
W ramach tego procesu firma ustala œciœle okreœlone sposoby komunikacji, za
pomoc¹ których personel firmy mo¿e zg³aszaæ swoje obawy bez lêku przed
podjêciem w stosunku do niego dzia³añ odwetowych. (Zob. par. A70)
56.
Je¿eli wyniki dochodzenia w sprawie skarg i za¿aleñ wskazuj¹ na s³aboœci projektu lub dzia³ania zasad i procedur kontroli jakoœci firmy lub nieprzestrzeganie zasad systemu kontroli jakoœci firmy przez osobê lub osoby, firma podejmuje
odpowiednie dzia³ania zgodnie z tym, jak zosta³o to omówione w paragrafie 51.
(Zob. par. A71-A72)
Dokumentacja systemu kontroli jakoœci
57.
Firma okreœla zasady i procedury wymagaj¹ce odpowiedniej dokumentacji zapewniaj¹cej uzyskanie dowodów na dzia³anie ka¿dego z elementów jej systemu kontroli jakoœci. (Zob. par. A73- A75)
58.
Firma ustala zasady i procedury wymagaj¹ce przechowywania dokumentacji
przez wystarczaj¹cy okres, który osobom przeprowadzaj¹cym procedury nadzorcze umo¿liwi ocenê przestrzegania przez firmê zasad systemu kontroli jakoœci – lub przez d³u¿szy okres, je¿eli jest to wymagane przez prawo lub
regulacje.
59.
Firma ustala zasady i procedury wymagaj¹ce dokumentacji skarg i za¿aleñ oraz
odpowiedzi na nie.
***
MSKJ 1
27
Zastosowania i inne materia³y objaœniaj¹ce
Stosowanie i przestrzeganie odpowiednich wymogów
Uwagi szczególne dotycz¹ce mniejszych jednostek (Zob. par. 14)
A1.
Niniejszy standard nie obliguje do przestrzegania wymogów, które nie maj¹
zastosowania, na przyk³ad w przypadku indywidualnego przedstawiciela zawodu
dzia³aj¹cego bez pracowników. Wymogi niniejszego standardu, takie jak dotycz¹ce zasad i procedur doboru odpowiednich pracowników do zespo³u wykonuj¹cego zlecenie (zob. par. 31), odpowiedzialnoœci za kontrolê (zob. par.
33) i corocznego komunikowania wyników nadzorowania partnerom z firmy
odpowiedzialnym za zlecenie (zob. par. 53) nie maj¹ zastosowania w przypadku
braku pracowników.
Elementy systemu kontroli jakoœci (Zob. par. 17)
A2.
Ogólnie w komunikatach nale¿y opisaæ zasady i procedury kontroli jakoœci
oraz cele, które maj¹ byæ osi¹gniête w drodze ich stosowania, a tak¿e poinformowaæ o indywidualnej odpowiedzialnoœci ka¿dego pracownika za zapewnianie jakoœci i oczekiwaniu, ¿e bêdzie przestrzega³ tych zasad i procedur.
Zachêcanie pracowników firmy do przekazywania swoich pogl¹dów i obaw
w kwestiach kontroli jakoœci wskazuje na znaczenie przyk³adane przez firmê
do uzyskiwania opinii o jej systemie kontroli jakoœci.
Uwagi szczególne dotycz¹ce mniejszych jednostek
A3.
Dokumentacja i przekazywanie zasad i procedur w ma³ych firmach mo¿e mieæ
mniej formalny i rozleg³y charakter ni¿ w wiêkszych firmach.
Obowi¹zki kierownictwa zwi¹zane z zapewnianiem jakoœci w firmie
Promowanie wewnêtrznej kultury jakoœci (Zob. par.18)
A4.
Kierownictwo firmy oraz okreœlone przez nie wzorce znacz¹co wp³ywaj¹ na
wewnêtrzn¹ kulturê dzia³ania obowi¹zuj¹c¹ w firmie. Promowanie ukierunkowanej na osi¹ganie jakoœci wewnêtrznej kultury dzia³ania zale¿y od jasnych,
spójnych oraz czêstych dzia³añ i komunikatów pochodz¹cych od kierownictwa
wszystkich szczebli, w których podkreœla siê zasady i procedury kontroli jakoœci firmy oraz wymogi mówi¹ce o tym, aby:
(a)
Wykonywaæ pracê, która spe³nia zawodowe standardy oraz regulacyjne
i prawne wymogi oraz
(b)
Sporz¹dzaæ sprawozdania, które s¹ odpowiednie w danych okolicznoœciach.
Tego rodzaju dzia³ania i komunikaty zachêcaj¹ do tworzenia kultury, w której
uznaje siê i nagradza pracê wysokiej jakoœci. Tego rodzaju treœci mog¹ byæ
28
MSKJ 1
przekazywane w trakcie seminariów szkoleniowych, spotkañ, formalnych lub
nieformalnych rozmów, oœwiadczeñ na temat misji, w periodykach lub w memorandach, ale nie musz¹ ograniczaæ siê do tych form. Mog¹ byæ w³¹czone
w wewnêtrzn¹ dokumentacjê firmy i materia³y szkoleniowe oraz procedury
oceny partnerów i pracowników w taki sposób, by wspomaga³y i wzmacnia³y
pogl¹d firmy na temat znaczenia jakoœci oraz praktycznych sposobów jej
osi¹gania.
A5.
Szczególne znaczenie w promowaniu wewnêtrznej kultury opartej na jakoœci
ma uznanie przez osoby kieruj¹ce firm¹, ¿e strategia dzia³alnoœci powinna podlegaæ nadrzêdnemu wymogowi, którym jest osi¹ganie przez firmê jakoœci we
wszystkich realizowanych przez ni¹ zleceniach. Promowanie takiej wewnêtrznej kultury obejmuje:
(a)
Ustanowienie zasad i procedur dotycz¹cych oceny wyników dzia³alnoœci, wynagradzania i promocji (w tym systemów motywacyjnych dla pracowników) zaprojektowanych w taki sposób, aby wykazaæ nadrzêdn¹
wagê zaanga¿owania firmy w zapewnianie jakoœci,
(b)
Przydzielenie kierownictwu zadañ w taki sposób, aby racje o charakterze
komercyjnym nie by³y nadrzêdne wobec zapewniania jakoœci wykonywanej pracy oraz
(c)
Przeznaczenie wystarczaj¹cej iloœci œrodków na rozwój, dokumentacjê
i wspomaganie zasad i procedur kontroli jakoœci.
Przydzielenie odpowiedzialnoœci operacyjnej za system kontroli jakoœci firmy (Zob. par.19)
A6.
Wystarczaj¹ce i odpowiednie doœwiadczenie i umiejêtnoœci umo¿liwiaj¹ osobie lub osobom odpowiedzialnym za system kontroli jakoœci firmy zidentyfikowaæ i zrozumieæ zagadnienia dotycz¹ce kontroli jakoœci oraz opracowaæ odpowiednie zasady i procedury. Odpowiednie uprawnienia umo¿liwiaj¹ tej osobie lub osobom wdro¿enie tych zasad i procedur.
Odpowiednie wymogi etyczne
Przestrzeganie odpowiednich wymogów etycznych (Zob. par. 20)
A7.
MSKJ 1
Kodeks etyki IFAC ustala podstawowe zasady etyki zawodowej, które obejmuj¹:
(a)
Uczciwoœæ.
(b)
Obiektywizm.
(c)
Kompetencje zawodowe i nale¿yt¹ starannoœæ.
(d)
Zachowanie tajemnicy oraz
(e)
Profesjonaln¹ postawê.
29
A8.
Czêœæ B Kodeksu etyki IFAC ilustruje sposób zastosowania za³o¿eñ koncepcyjnych w okreœlonych sytuacjach. Dostarcza przyk³adów zabezpieczeñ, które
mog¹ okazaæ siê w³aœciwe, by zapobiec zagro¿eniom nieprzestrzegania podstawowych zasad oraz przyk³adów sytuacji, w których zabezpieczenia przed tymi zagro¿eniami nie s¹ dostêpne.
A9.
Podstawowe zasady s¹ wzmacniane w szczególnoœci przez:
!
!
!
!
Kierownictwo firmy.
Edukacjê i szkolenie.
Nadzorowanie oraz
Proces postêpowania w razie nieprzestrzegania zasad.
Definicja „firmy”, „sieci” i „firmy nale¿¹cej do sieci” (Zob. par. 20-25)
A10. Definicje „firmy”, „sieci” i „firmy nale¿¹cej do sieci” wystêpuj¹ce w odpowiednich wymogach etycznych mog¹ ró¿niæ siê od tych zawartych w niniejszym
standardzie. Na przyk³ad Kodeks etyki IFAC3 definiuje „firmê”* nastêpuj¹co:
(a)
Osoba fizyczna prowadz¹ca dzia³alnoœæ, spó³ka lub korporacja zawodowych ksiêgowych.
(b)
Jednostka kontroluj¹ca podmiot, o którym mowa w pkt (a), poprzez
strukturê w³asnoœciow¹, zarz¹dzania lub w inny sposób oraz
(c)
Jednostka kontrolowana przez podmiot, o którym mowa w pkt (a), poprzez strukturê w³asnoœciow¹, zarz¹dzania lub w inny sposób.
Kodeks etyki IFAC dostarcza równie¿ wytycznych dotycz¹cych terminów
„sieæ”, i „firma nale¿¹ca do sieci”.
W celu spe³nienia wymogów zawartych w paragrafach 20-25 definicje u¿yte
w odpowiednich wymogach etycznych maj¹ zastosowanie w zakresie, w jakim
s¹ niezbêdne dla interpretacji tych wymogów etycznych.
Pisemne potwierdzenie (Zob. par. 24)
A11. Pisemne potwierdzenie mo¿e byæ w formie papierowej lub elektronicznej.
Uzyskuj¹c potwierdzenie oraz podejmuj¹c odpowiednie dzia³ania w zwi¹zku
z informacjami wskazuj¹cymi na nieprzestrzeganie zasad i procedur dotycz¹cych niezale¿noœci, firma demonstruje znaczenie, jakie przywi¹zuje do
niezale¿noœci oraz unaocznia personelowi aktualnoœæ tego zagadnienia.
Zagro¿enie za¿y³oœci (Zob. par. 25)
A12. Kodeks etyki IFAC omawia zagro¿enie za¿y³oœci, które mo¿e byæ wywo³ane
d³ugotrwa³ym anga¿owaniem do przeprowadzania zlecenia tego samego personelu wy¿szego szczebla oraz zabezpieczenia, które mog¹ byæ odpowiednie
w zwi¹zku z tego rodzaju zagro¿eniem.
3
*
30
Kodeks etyki dla zawodowych ksiêgowych IFAC.
Uw. t³um.: Firma audytorska (w skrócie zwana równie¿ firm¹ – ang. firm) jest to, w myœl polskich przepisów, podmiot uprawniony do badania sprawozdañ finansowych.
MSKJ 1
A13. Okreœlaj¹c odpowiednie kryteria postêpowania wobec zagro¿enia za¿y³oœci
mo¿na wzi¹æ pod uwagê kwestie takie, jak:
!
Rodzaj zlecenia, w tym zakres, w jakim dotyczy zagadnieñ bêd¹cych
przedmiotem publicznego zainteresowania oraz
!
Czas wykonywania zlecenia przez personel wy¿szego szczebla.
Do przyk³adów zabezpieczeñ zaliczamy rotacjê personelu wy¿szego szczebla
lub wymaganie przeprowadzenia kontroli jakoœci wykonania zlecenia.
A14. Kodeks etyki IFAC uznaje, ¿e zagro¿enie za¿y³oœci jest szczególnie wa¿ne
w kontekœcie badania sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na
gie³dzie papierów wartoœciowych. W przypadku tego rodzaju badañ, Kodeks
etyki IFAC wymaga objêcia rotacj¹ partnera4 odpowiedzialnego za zlecenie po
up³ywie ustalonego z góry okresu, nieprzekraczaj¹cego zwykle siedmiu lat,
oraz dostarcza odnoœnych standardów i wytycznych. Wymogi krajowe mog¹
ustalaæ krótsze okresy rotacji.
Rozwa¿ania dotycz¹ce organizacji audytorskich sektora publicznego
A15. Przepisy ustawowe mog¹ okreœlaæ zabezpieczenia przed utrat¹ niezale¿noœci
bieg³ych rewidentów sektora publicznego. Niemniej jednak mog¹ nadal istnieæ
zagro¿enia dla niezale¿noœci niezale¿nie od istnienia œrodków ustawowych
opracowanych celem jej zabezpieczenia. A zatem ustalaj¹c zasady i procedury
wymagane w paragrafach 20-25, bieg³y rewident sektora publicznego mo¿e
mieæ wzgl¹d na mandat wykonywania zleceñ w sektorze publicznym i rozpatrywaæ w tym kontekœcie wszelkie zagro¿enia.
A16. Jednostki notowane na gie³dzie papierów wartoœciowych, o których mowa
w paragrafie 25 i A14, nie s¹ powszechne w sektorze publicznym. Niemniej
mog¹ istnieæ inne jednostki sektora publicznego, które s¹ znacz¹ce z uwagi na
swoj¹ wielkoœæ, z³o¿onoœæ lub aspekty interesu publicznego, i które w konsekwencji posiadaj¹ szerokie spektrum interesariuszy. Dlatego mog¹ wystêpowaæ
przypadki, w których firma okreœla, w oparciu o swoje zasady i procedury kontroli jakoœci, ¿e jednostka sektora publicznego jest jednostk¹ znacz¹c¹ z punktu
widzenia rozbudowanych procedur kontroli jakoœci.
A17. W sektorze publicznym legislacja mo¿e okreœlaæ zlecenia i czas zatrudnienia
bieg³ych rewidentów pe³ni¹cych obowi¹zki partnerów odpowiedzialnych za
zlecenie. W wyniku tego mo¿e nie byæ mo¿liwe œcis³e przestrzeganie wymogów rotacji partnera odpowiedzialnego za zlecenie, które maj¹ zastosowanie do
jednostek notowanych na gie³dzie papierów wartoœciowych. Niemniej jednak
w przypadku spó³ek sektora publicznego uznanych za znacz¹ce, zgodnie z paragrafem A16, w interesie publicznym organizacji audytorskich sektora publicznego mo¿e byæ ustalenie zasad i procedur promuj¹cych zasadê rotacji partnera
odpowiedzialnego za zlecenie.
4
Kodeks etyki IFAC, Definicje.
MSKJ 1
31
Akceptacja i kontynuacja wspó³pracy z klientem oraz szczególnych zleceñ
Kompetencje, zdolnoœci i zasoby (Zob. par. 26(a))
A18. Rozwa¿ania czy firma posiada kompetencje, zdolnoœci i zasoby do przyjêcia
nowego zlecenia od nowego lub dotychczasowego klienta obejmuj¹ przegl¹d
specyficznych wymogów zlecenia a tak¿e profilów obecnego partnera oraz
pracowników ze wszystkich stosownych szczebli oraz uwzglêdnienie, czy:
!
Personel firmy posiada odpowiedni¹ wiedzê o bran¿ach i przedmiocie
zlecenia.
!
Personel firmy posiada doœwiadczenie zwi¹zane z maj¹cymi zastosowanie wymogami regulacyjnymi i sprawozdawczymi lub zdolnoœæ do skutecznego zdobycia niezbêdnych umiejêtnoœci i wiedzy.
!
Firma posiada wystarczaj¹c¹ iloœæ cz³onków personelu posiadaj¹cych
niezbêdne umiejêtnoœci i kompetencje.
!
!
Jest mo¿liwy dostêp do ekspertów, kiedy zachodzi taka potrzeba.
!
Firma jest zdolna do zakoñczenia zlecenia w wyznaczonym terminie.
Istnieje dostêp do osób spe³niaj¹cych kryteria i wymogi zwi¹zane z przeprowadzeniem kontroli jakoœci wykonania zlecenia, tam gdzie ma ona
zastosowanie oraz
Uczciwoœæ klienta (Zob. par. 26(c))
A19. W kontekœcie uczciwoœci klienta, zagadnienia, które firma rozwa¿a obejmuj¹
na przyk³ad:
32
!
To¿samoœæ i reputacjê g³ównych w³aœcicieli klienta, kluczowego kierownictwa, podmiotów powi¹zanych oraz osób sprawuj¹cych nadzór.
!
!
Rodzaj dzia³alnoœci jednostki, w tym jej praktyki gospodarcze.
!
Czy klient w sposób natarczywy d¹¿y do utrzymania honorarium firmy
na tak niskim poziomie jak to mo¿liwe.
!
!
Oznaki dotycz¹ce niew³aœciwego ograniczania zakresu pracy.
!
Przyczyny przekazania zlecenia nowej firmie i nieprzekazania go ponownie firmie poprzedniej.
!
To¿samoœæ i gospodarcza reputacja podmiotów powi¹zanych.
Informacje na temat postawy g³ównych w³aœcicieli, kluczowego kierownictwa oraz osób sprawuj¹cych nadzór wobec takich zagadnieñ, jak agresywna interpretacja standardów rachunkowoœci oraz œrodowisko kontroli
wewnêtrznej.
Oznaki mówi¹ce o tym, ¿e klient móg³ uczestniczyæ w praniu brudnych
pieniêdzy lub w innego rodzaju dzia³alnoœci przestêpczej.
MSKJ 1
Zakres wiedzy firmy na temat uczuciowoœci klienta zasadniczo ulegnie poszerzeniu w trakcie kontynuowania wspó³pracy z tym klientem.
A20. ród³a informacji uzyskane przez firmê o takich zagadnieniach mog¹ obejmowaæ:
!
Zgodn¹ z odpowiednimi wymogami etycznymi wymianê informacji
z obecnymi lub wczeœniejszymi dostawcami profesjonalnych us³ug ksiêgowych na rzecz klienta i rozmowy z innymi stronami trzecimi.
!
Kierowanie zapytañ do innego personelu firmy lub do stron trzecich takich, jak pracownicy banku, doradcy prawni i osoby z bran¿y.
!
Przeszukiwanie w³aœciwych baz danych.
Kontynuacja wspó³pracy z klientem (Zob. par. 27(a))
A21. Decyduj¹c o tym, czy kontynuowaæ wspó³pracê z klientem, firma rozwa¿a zagadnienia, które powsta³y w trakcie realizacji bie¿¹cych lub wczeœniejszych
zleceñ oraz ich wp³yw na kontynuacjê wspó³pracy. Na przyk³ad klient móg³
rozpocz¹æ rozszerzanie swej dzia³alnoœci gospodarczej na obszary, w których
firma nie posiada niezbêdnej wiedzy lub doœwiadczenia.
Wycofanie siê ze zlecenia (Zob. par. 28)
A22. Zasady i procedury zwi¹zane z mo¿liwoœci¹ wycofania siê ze zlecenia lub zarówno ze zlecenia jak i wspó³pracy z klientem uwzglêdniaj¹ nastêpuj¹ce zagadnienia:
!
Omówienie z kierownictwem odpowiedniego szczebla lub z osobami sprawuj¹cymi nadzór odpowiednich czynnoœci, które firma mog³aby podj¹æ
w oparciu o odnoœne fakty i okolicznoœci.
!
Jeœli firma stwierdzi, ¿e odpowiednie jest wycofanie siê z realizacji zlecenia, omówienie z kierownictwem odpowiedniego szczebla lub z osobami
sprawuj¹cymi nadzór u klienta wycofania siê ze zlecenia lub zarówno ze
zlecenia jak i wspó³pracy z klientem oraz przyczyny wycofania siê.
!
Rozwa¿enie, czy istnieje zawodowy, regulacyjny lub prawny wymóg kontynuacji zlecenia lub obowi¹zek poinformowania o wycofaniu siê ze zlecenia lub zarówno ze zlecenia, jak i wspó³pracy z klientem z jednoczesnym
podaniem przyczyn podjêtych decyzji organom regulacyjnym.
!
Udokumentowanie znacz¹cych spraw, konsultacji oraz wniosków i podstaw
wyci¹gniêcia tych wniosków.
Rozwa¿ania dotycz¹ce organizacji audytorskich jednostek sektora publicznego
(Zob. par. 26-28)
A23. W sektorze publicznym biegli rewidenci mog¹ byæ wyznaczani zgodnie z procedurami ustawowymi. W zwi¹zku z tym pewne wymogi i rozwa¿ania doMSKJ 1
33
tycz¹ce akceptacji i kontynuacji wspó³pracy z klientem i szczególnych zleceñ
sformu³owane w paragrafach 26-28 i A18-A22 mog¹ nie mieæ zastosowania.
Niemniej jednak ustalenie okreœlonych zasad i procedur jak te opisane wczeœniej mo¿e dostarczyæ wartoœciowych informacji bieg³ym rewidentom sektora
publicznego w zwi¹zku z przeprowadzan¹ przez nich ocen¹ ryzyka i wype³nianiem obowi¹zków sprawozdawczych.
Zasoby ludzkie (Zob. par. 29)
A24. Zagadnienia pracownicze zgodne z zasadami i procedurami firmy dotycz¹cymi
zasobów ludzkich obejmuj¹ na przyk³ad:
!
Rekrutacjê.
!
Ocenê wyników pracy.
!
Zdolnoœci, w tym czas wykonywania zleceñ.
!
Kompetencje.
!
Rozwój kariery.
!
Procedury dotycz¹ce awansowania.
!
Wynagradzanie.
!
Ustalanie potrzeb personelu.
Skuteczne procesy i procedury rekrutacji pomagaj¹ firmie w wyborze osób
uczciwych, które cechuje zdolnoœæ do podwy¿szania kompetencji i umiejêtnoœci niezbêdnych do wykonywania pracy w firmie oraz posiadaj¹cych odpowiednie cechy umo¿liwiaj¹ce im wykonywanie zadañ w sposób fachowy.
A25. Kompetencje mo¿na zdobyæ na wiele ró¿nych sposobów, w tym poprzez:
!
Edukacjê zawodow¹.
!
Ustawiczne doskonalenie zawodowe, w tym szkolenia.
!
Doœwiadczenie zawodowe.
!
Trening pod okiem bardziej doœwiadczonych pracowników, na przyk³ad
innych cz³onków zespo³u wykonuj¹cego zlecenie.
!
Edukacjê w zakresie niezale¿noœci personelu, od którego wymaga siê zachowania niezale¿noœci.
A26. Sta³e kompetencje personelu firmy zale¿¹ w znacznym stopniu od ustawicznego doskonalenia zawodowego, dziêki któremu personel mo¿e utrzymywaæ
swoj¹ wiedzê i umiejêtnoœci. Skuteczne zasady i procedury podkreœlaj¹ potrzebê ustawicznych szkoleñ dla personelu ka¿dego szczebla oraz dostarczaj¹ niezbêdne œrodki i pomoc szkoleniow¹, która umo¿liwia personelowi rozwijanie
i utrzymywanie wymaganych kompetencji i umiejêtnoœci.
34
MSKJ 1
A27. Firma mo¿e wykorzystaæ odpowiednio wykwalifikowan¹ osobê z zewn¹trz, na
przyk³ad wtedy, gdy wewnêtrzne zasoby techniczne i szkoleniowe nie s¹ dostêpne.
A28. Procedury firmy dotycz¹ce oceny wyników pracy, wynagradzania i awansowania
powinny uwzglêdniaæ i nagradzaæ rozwój i utrzymywanie kompetencji i zaanga¿owanie na rzecz przestrzegania zasad etycznych. Dzia³ania, które mo¿e
podj¹æ firma w zwi¹zku ze zdobywaniem i utrzymywaniem kompetencji
i zaanga¿owania na rzecz przestrzegania zasad etycznych, obejmuj¹:
!
Uœwiadamianie personelowi oczekiwañ firmy co do wyników pracy
i przestrzegania zasad etycznych.
!
Przekazywanie personelowi okresowych ocen i udzielanie porad dotycz¹cych wyników pracy, postêpów i rozwoju kariery oraz
!
Pomoc personelowi w zrozumieniu, ¿e osi¹gniêcie pozycji zwi¹zanej
z wy¿szym poziomem odpowiedzialnoœci zale¿y, miêdzy innymi, od jakoœci pracy i przestrzegania zasad etycznych a nieprzestrzeganie okreœlonych przez firmê zasad i procedur mo¿e doprowadziæ do podjêcia dzia³añ
dyscyplinarnych.
Rozwa¿ania szczególne dotycz¹ce mniejszych jednostek
A29. Wielkoœæ i uwarunkowania firmy wp³ywaj¹ na strukturê procesu oceny wyników
pracy firmy. W szczególnoœci mniejsze firmy mog¹ stosowaæ mniej formalne metody oceny wyników pracy swego personelu.
Wyznaczenie zespo³ów wykonuj¹cych zlecenie
Partnerzy odpowiedzialni za zlecenia (Zob. par. 30)
A30. Zasady i procedury obejmuj¹ systemy nadzorowania ob³o¿enia prac¹ oraz dostêpnoœæ partnerów odpowiedzialnych za zlecenia, aby zapewniæ tym osobom
wystarczaj¹c¹ iloœæ czasu niezbêdn¹ do wype³nienia spoczywaj¹cych na nich
obowi¹zków.
Zespo³y wykonuj¹ce zlecenie (Zob. par. 31)
A31. Wyznaczenie przez firmê zespo³ów wykonuj¹cych zlecenie i okreœlenie poziomu wymaganego nadzoru obejmuje, na przyk³ad, rozwa¿enie nastêpuj¹cych
zagadnieñ dotycz¹cych zespo³u wykonuj¹cego zlecenie:
MSKJ 1
!
Zrozumienie i praktyczne doœwiadczenie w zakresie realizacji zleceñ
o podobnym charakterze i z³o¿onoœci, zdobyte w drodze odpowiedniego
szkolenia i praktyki.
!
Zrozumienie zawodowych standardów oraz obowi¹zuj¹cych wymogów
prawnych i regulacyjnych.
35
!
Wiedza merytoryczna, w tym dotycz¹ca odnoœnej technologii informatycznej.
!
!
!
Wiedza na temat bran¿, w których klienci prowadz¹ dzia³alnoœæ.
Zdolnoœæ do dokonywania profesjonalnych os¹dów oraz
Zrozumienie zasad i procedur dotycz¹cych kontroli jakoœci firmy.
Przeprowadzenie zlecenia
Spójnoœæ w zakresie jakoœci przeprowadzonego zlecenia (Zob. par. 32(a))
A32. Firma promuje spójnoœæ w zakresie jakoœci przeprowadzonego zlecenia poprzez swoje zasady i procedury. Czyni to czêsto za pomoc¹ pisemnych lub elektronicznych podrêczników, narzêdzi komputerowych lub innych form
standardowej dokumentacji oraz specyficznych materia³ów z wytycznymi dotycz¹cymi bran¿y lub przedmiotu zlecenia. Zagadnienia w nich uwzglêdnione
obejmuj¹:
!
Sposób w jaki zespó³ wykonuj¹cy zlecenie jest informowany o zleceniu
w celu zrozumienia celów wykonywanej pracy.
!
Proces przestrzegania maj¹cych zastosowanie standardów zwi¹zanych ze
zleceniem.
!
Proces nadzoru nad realizacj¹ zlecenia, szkoleniem i nauczaniem pracowników.
!
Metody przegl¹du wykonanej pracy, znacz¹cych os¹dów oraz formy wydanego sprawozdania.
!
Odpowiedni¹ dokumentacjê wykonanej pracy oraz czasu i zakresu przeprowadzonego przegl¹du.
!
Procesy s³u¿¹ce zapewnieniu aktualnoœci wszystkich zasad i procedur.
A33. Odpowiednia praca w zespole oraz szkolenia pomagaj¹ mniej doœwiadczonym
cz³onkom zespo³u wykonuj¹cego zlecenie w lepszym zrozumieniu celów przydzielonej pracy.
Nadzór (Zob. par. 32(b))
A34. Nadzór nad zleceniem obejmuje:
36
!
!
Œledzenie postêpów realizacji zlecenia.
!
Rozwa¿enie znacz¹cych spraw pojawiaj¹cych siê w trakcie realizacji zlecenia, rozwa¿enie ich znaczenia i odpowiednie zmodyfikowanie zaplanowanego podejœcia oraz
Rozwa¿enie kompetencji i umiejêtnoœci poszczególnych cz³onków zespo³u wykonuj¹cego zlecenie oraz tego, czy posiadaj¹ wystarczaj¹c¹ iloœæ
czasu do wykonania pracy, czy rozumiej¹ instrukcje oraz czy praca jest
wykonywana zgodnie z zaplanowanym podejœciem do zlecenia.
MSKJ 1
!
Zidentyfikowanie w trakcie zlecenia spraw wymagaj¹cych konsultacji
b¹dŸ rozwa¿enia przez bardziej doœwiadczonych cz³onków zespo³u wykonuj¹cego zlecenie.
Przegl¹d (Zob. par. 32(c))
A35. Przegl¹d obejmuje rozwa¿enie, czy:
!
Praca zosta³a wykonana zgodnie ze standardami zawodowymi oraz obowi¹zuj¹cymi wymogami prawnymi i regulacyjnymi.
!
Wskazano na znacz¹ce sprawy, które bêd¹ przedmiotem dalszych rozwa¿añ.
!
Przeprowadzono odpowiednie konsultacje a wyci¹gniête wnioski zosta³y
udokumentowane i wdro¿one.
!
Istnieje potrzeba zrewidowania rodzaju, czasu przeprowadzenia oraz zakresu wykonanej pracy.
!
Wykonana praca potwierdza uzyskane wnioski i jest odpowiednio udokumentowana.
!
Uzyskane dowody s¹ wystarczaj¹ce i odpowiednie dla potwierdzenia
sprawozdania oraz
!
Cele zastosowanych procedur zlecenia zosta³y osi¹gniête.
Konsultacja (Zob. par. 34)
A36. Konsultacja obejmuje dyskusjê na odpowiednim poziomie zawodowym z osobami z firmy lub spoza firmy, które posiadaj¹ odpowiednie doœwiadczenie.
A37. W trakcie konsultacji wykorzystywane s¹ odpowiednie zasoby badawcze jak
równie¿ ³¹czne doœwiadczenie i wiedza merytoryczna firmy. Konsultacje pomagaj¹ w promowaniu jakoœci oraz doskonal¹ zastosowanie os¹du zawodowego. Odpowiednie uwzglêdnienie konsultacji w zasadach i procedurach firmy
pomaga promowaæ kulturê, która konsultacje uznaje za mocn¹ stronê firmy
i zachêca personel do konsultowania siê w sprawach trudnych lub spornych.
A38. Skuteczna konsultacja na temat znacz¹cych kwestii merytorycznych, etycznych i innych przeprowadzana w obrêbie firmy lub, gdzie ma to zastosowanie,
poza firm¹ jest mo¿liwa, gdy osoby konsultowane:
!
Pozna³y wszystkie wa¿ne fakty, które umo¿liwi¹ im udzielenie uzasadnionej porady oraz
!
Posiadaj¹ odpowiedni¹ wiedzê, wysok¹ pozycjê zawodow¹ i doœwiadczenie.
oraz kiedy wnioski wynikaj¹ce z konsultacji s¹ w³aœciwie dokumentowane
i wdra¿ane.
MSKJ 1
37
A39. Dokumentacja konsultacji przeprowadzonych z innymi przedstawicielami zawodu w sprawach trudnych lub spornych, która jest wystarczaj¹co kompletna
i szczegó³owa, przyczynia siê do zrozumienia:
!
Zagadnienia bêd¹cego przedmiotem konsultacji oraz
!
Wyników konsultacji, w tym wszelkich podjêtych decyzji, podstaw podjêcia
tych decyzji oraz sposobu, w jaki zosta³y wdro¿one.
Rozwa¿ania szczególne dotycz¹ce mniejszych jednostek
A40. Firma potrzebuj¹ca konsultacji zewnêtrznych, na przyk³ad firma bez odpowiednich zasobów wewnêtrznych, mo¿e skorzystaæ z us³ug doradczych œwiadczonych
przez:
!
Inne firmy.
!
Organizacje zawodowe i regulacyjne lub
!
Organizacje komercyjne œwiadcz¹ce odpowiednie us³ugi kontroli jakoœci.
Przed zawarciem umowy o takie us³ugi wziêcie pod uwagê kompetencji i zdolnoœci zewnêtrznego us³ugodawcy pomaga firmie okreœliæ, czy us³ugodawca
ten posiada odpowiednie kwalifikacje w tym zakresie.
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia
Kryteria kontroli jakoœci wykonania zlecenia (Zob. par. 35 (b))
A41. Kryteria, które firma powinna rozwa¿yæ przy ustalaniu, czy zlecenia, inne ni¿
badania sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na gie³dzie papierów
wartoœciowych, nale¿y obj¹æ kontrol¹ jakoœci wykonania zlecenia, s¹ nastêpuj¹ce:
!
Rodzaj zlecenia, w tym zakres, w jakim dotyczy zagadnieñ bêd¹cych
przedmiotem publicznego zainteresowania.
!
Zidentyfikowanie nietypowych okolicznoœci lub ryzyk zwi¹zanych ze
zleceniem lub grup¹ zleceñ.
!
Czy prawo lub regulacje wymagaj¹ przeprowadzenia kontroli jakoœci
wykonania zlecenia.
Rodzaj, czas przeprowadzenia oraz zakres kontroli jakoœci wykonania zlecenia (Zob.
par. 36-37)
A42. Sprawozdanie ze zlecenia nie jest wydawane do czasu zakoñczenia kontroli jakoœci wykonania zlecenia. Niemniej jednak dokumentacja z kontroli jakoœci
wykonania zlecenia mo¿e byæ skompletowana po dacie wydania sprawozdania.
A43. Terminowe przeprowadzenie kontroli jakoœci wykonania zlecenia na odpowiednich etapach zlecenia pozwala na niezw³oczne rozwi¹zanie znacz¹cych
38
MSKJ 1
spraw zgodnie z intencj¹ osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê jakoœci wykonania
zlecenia przed lub w dniu wydania sprawozdania.
A44. Zakres kontroli jakoœci wykonania zlecenia mo¿e zale¿eæ miêdzy innymi od
z³o¿onoœci zlecenia, czy jednostka jest notowana na gie³dzie papierów wartoœciowych oraz ryzyka, ¿e sprawozdanie mo¿e nie byæ odpowiednie w danych okolicznoœciach. Przeprowadzenie kontroli jakoœci wykonania zlecenia nie zmniejsza
odpowiedzialnoœci partnera odpowiedzialnego za zlecenie.
Kontrola jakoœci wykonania zlecenia w jednostce notowanej na gie³dzie papierów
wartoœciowych (Zob. par. 38)
A45. Inne sprawy wa¿ne dla oceny znacz¹cych os¹dów dokonanych przez zespó³
wykonuj¹cy zlecenie, które mog¹ zostaæ uwzglêdnione podczas kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania sprawozdañ finansowych jednostki notowanej
na gie³dzie papierów wartoœciowych, obejmuj¹:
!
Znacz¹ce ryzyka rozpoznane w trakcie zlecenia oraz sposób reakcji na te
ryzyka.
!
Os¹dy, w szczególnoœci dotycz¹ce istotnoœci i znacz¹cego ryzyka.
!
Znaczenie oraz rodzaj skorygowanych i nieskorygowanych zniekszta³ceñ
rozpoznanych w trakcie zlecenia.
!
Zagadnienia, o których nale¿y poinformowaæ kierownictwo oraz osoby
sprawuj¹ce nadzór oraz, tam gdzie to odpowiednie, inne strony takie jak
organy reguluj¹ce.
Powy¿sze sprawy, zale¿nie od okolicznoœci, mog¹ równie¿ mieæ zastosowanie
do kontroli jakoœci wykonania zlecenia badania sprawozdañ finansowych innych jednostek, jak równie¿ przegl¹dów sprawozdañ finansowych oraz innych
zleceñ us³ug atestacyjnych i pokrewnych.
Rozwa¿ania dotycz¹ce organizacji audytorskich sektora publicznego
A46. Mimo ¿e nie s¹ jednostkami notowanymi na gie³dzie papierów wartoœciowych,
jak to opisano w paragrafie A16, niektóre jednostki sektora publicznego mog¹
mieæ wystarczaj¹ce znaczenie uzasadniaj¹ce potrzebê przeprowadzenia kontroli jakoœci wykonania zlecenia.
Kryteria wyboru osób przeprowadzaj¹cych kontrolê jakoœci wykonania zlecenia
Wystarczaj¹ca i odpowiednia wiedza merytoryczna, doœwiadczenie i uprawnienia
(Zob. par. 39 (a))
A47. O tym, co stanowi wystarczaj¹c¹ i odpowiedni¹ wiedzê merytoryczn¹, doœwiadczenie i uprawnienia decyduj¹ okolicznoœci zwi¹zane ze zleceniem. Na
przyk³ad osoba przeprowadzaj¹ca kontrolê jakoœci wykonania zlecenia badania
MSKJ 1
39
sprawozdañ finansowch jednostki notowanej na gie³dzie papierów wartoœciowych powinna posiadaæ wystarczaj¹ce i odpowiednie doœwiadczenie oraz
uprawnienia do wystêpowania w charakterze partnera odpowiedzialnego za
badanie sprawozdañ finansowych jednostek notowanych na gie³dzie papierów
wartoœciowych.
Konsultacje z osob¹ przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia (Zob.
par. 39 (b))
A48. Partner odpowiedzialny za zlecenie mo¿e konsultowaæ siê z osob¹ przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia w trakcie jego trwania, na przyk³ad,
aby stwierdziæ, ¿e os¹d wydany przez partnera odpowiedzialnego za zlecenie
zostanie zaakceptowany przez osobê przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia. Konsultacja taka pozwala na unikniêcie rozbie¿noœci opinii na
ostatnim etapie zlecenia i nie musi pomniejszaæ zdolnoœci osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê do wykonania zadania. W przypadku, gdy rodzaj i zakres
konsultacji staje siê znacz¹cy, obiektywizm osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê
mo¿e byæ podany w w¹tpliwoœæ, chyba ¿e zostan¹ podjête starania ze strony zarówno zespo³u wykonuj¹cego zlecenie jak i osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê
w celu zachowania obiektywizmu tej osoby. Je¿eli nie jest to mo¿liwe, wówczas wyznacza siê inn¹ osobê z firmy lub odpowiednio wykwalifikowan¹ osobê spoza firmy, aby przyjê³a obowi¹zki osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê lub
osoby, z któr¹ bêd¹ prowadzone konsultacje w zwi¹zku ze zleceniem.
Obiektywizm osoby przeprowadzaj¹cej kontrolê jakoœci wykonania zlecenia (Zob. par. 40)
A49. Firma powinna ustaliæ zasady i procedury opracowane w taki sposób, aby zachowaæ obiektywizm osób przeprowadzaj¹cych kontrolê jakoœci wykonania
zlecenia. Takie zasady i procedury zapewniaj¹, ¿e osoba przeprowadzaj¹ca
kontrolê jakoœci wykonania zlecenia:
!
Tam gdzie to ma zastosowanie, nie zosta³a wybrana przez partnera odpowiedzialnego za zlecenie.
!
Nie uczestniczy w innym charakterze w realizacji zlecenia w okresie
przeprowadzania kontroli.
!
Nie podejmuje decyzji za zespó³ wykonuj¹cy zlecenie oraz
!
Nie jest stron¹ powi¹zañ, które mog³yby zagra¿aæ jej obiektywizmowi.
A50. W przypadku firmy posiadaj¹cej niewielu partnerów mo¿e nie byæ wykonalne,
aby partner odpowiedzialny za zlecenie nie by³ zaanga¿owany w wybór osoby
przeprowadzaj¹cej kontrolê jakoœci wykonania zlecenia. Odpowiednio wykwalifikowane osoby z zewn¹trz mog¹ byæ zatrudnione przez indywidualnych
40
MSKJ 1
przedstawicieli zawodu lub przez ma³e firmy w celu przeprowadzenia kontroli
jakoœci wykonania zlecenia. Alternatywnie, niektórzy indywidualni przedstawiciele zawodu lub ma³e firmy mog¹ chcieæ skorzystaæ z us³ug innych firm
w celu u³atwienia kontroli jakoœci wykonania zlecenia. W przypadku, gdy firma
kontaktuje siê z odpowiednio wykwalifikowanymi osobami z zewn¹trz, zastosowanie maj¹ wymogi zawarte w paragrafach 39-41 oraz wytyczne zawarte w paragrafach A47-A48.
Uwagi szczególne dotycz¹ce organizacji audytorskich sektora publicznego
A51. W sektorze publicznym ustawowo wyznaczony bieg³y rewident (na przyk³ad
generalny bieg³y rewident lub inna odpowiednio wykwalifikowana osoba wybrana w jego imieniu) mo¿e wystêpowaæ w roli równorzêdnej do roli partnera
odpowiedzialnego za zlecenie, na którym spoczywa ca³oœciowa odpowiedzialnoœæ za badania w sektorze publicznym. W takich okolicznoœciach, tam gdzie
ma to zastosowanie, wybieraj¹c osobê przeprowadzaj¹c¹ kontrolê jakoœci wykonania zlecenia bierze siê pod uwagê jej niezale¿noœæ od badanej jednostki
oraz zdolnoœæ do przeprowadzenia obiektywnej oceny.
Rozbie¿noœæ opinii (Zob. par. 43)
A52. Skuteczne procedury zachêcaj¹ do identyfikowania rozbie¿nych opinii na wczesnym etapie, dostarczaj¹ jasnych wytycznych co do czynnoœci, jakie nale¿y
podj¹æ na póŸniejszym etapie oraz wymagaj¹ prowadzenia dokumentacji dotycz¹cej rozwi¹zywania rozbie¿noœci oraz wdra¿ania uzyskanych wniosków.
A53. Procedury maj¹ce na celu rozwi¹zanie takich rozbie¿noœci mog¹ obejmowaæ
konsultacje z innym przedstawicielem zawodu lub firm¹, organizacj¹ zawodow¹ b¹dŸ organem regulacyjnym.
Dokumentacja zlecenia
Zakoñczenie gromadzenia koñcowych akt zlecenia (Zob. par. 45)
A54. Prawo lub regulacje mog¹ ustalaæ limity czasowe dla ukoñczenia gromadzenia
koñcowych akt zlecenia w przypadku szczególnych zleceñ. Je¿eli prawo lub
regulacje nie ustalaj¹ takich limitów czasowych, paragraf 45 wymaga, aby firma ustali³a limity czasowe, które odzwierciedlaj¹ potrzebê terminowego ukoñczenia gromadzenia koñcowych akt zlecenia. W przypadku badania na przyk³ad,
taki limit czasowy wynosi zwykle nie wiêcej ni¿ 60 dni od daty sprawozdania
bieg³ego rewidenta.
A55. W przypadku, gdy w jednostce zosta³y wydane dwa ró¿ne lub wiêcej sprawozdañ na temat tej samej informacji o przedmiocie zlecenia, zasady i procedury
firmy dotycz¹ce limitów czasowych gromadzenia koñcowych akt zlecenia odnosz¹ siê do ka¿dego ze sprawozdañ tak, jakby sprawozdania te dotyczy³y
MSKJ 1
41
osobnych zleceñ. Mo¿e byæ tak na przyk³ad, gdy firma wydaje sprawozdanie
bieg³ego rewidenta na temat informacji finansowych czêœci grupy na potrzeby
konsolidacji oraz, w póŸniejszym terminie, sprawozdanie bieg³ego rewidenta
na temat tych samych informacji finansowych w zwi¹zku z badaniem ustawowym.
Zachowanie tajemnicy, sprawowanie pieczy, integralnoœæ, dostêpnoœæ i odzyskiwalnoœæ dokumentacji zlecenia (Zob. par. 46)
A56. Odpowiednie wymogi etyczne nak³adaj¹ na personel firmy obowi¹zek przestrzegania w ka¿dym przypadku zasad zachowania tajemnicy informacji zawartych w dokumentacji badania, chyba ¿e klient udzieli³ specjalnego upowa¿nienia
do ujawnienia informacji lub te¿ istnieje prawny lub zawodowy obowi¹zek ich
ujawnienia. Okreœlone prawa lub regulacje mog¹ nak³adaæ na personel firmy
dodatkowe obowi¹zki dotycz¹ce zachowania tajemnicy informacji dotycz¹cych
klienta, w szczególnoœci danych osobowych.
A57. Niezale¿nie od tego, czy dokumentacja zlecenia jest w formie pisemnej, elektronicznej czy innej, mo¿e nast¹piæ naruszenie integralnoœci, dostêpnoœci lub
odzyskiwalnoœci powi¹zanych danych w przypadku, gdy dokumentacja uleg³a
zmianie, powiêkszeniu lub likwidacji bez wiedzy firmy, zaginê³a bezpowrotnie
b¹dŸ zosta³a zniszczona. Zatem kontrole, które firma opracowuje i wdra¿a
w celu unikniêcia niedozwolonej zmiany lub utraty dokumentacji zlecenia,
mog¹ obejmowaæ kontrole, które:
!
Umo¿liwi¹ okreœlenie kiedy i przez kogo dokumentacja zlecenia zosta³a
utworzona, zmieniona lub zweryfikowana.
!
Chroni¹ integralnoœæ informacji na wszystkich etapach zlecenia, szczególnie wtedy, gdy do informacji ma dostêp zespó³ wykonuj¹cy zlecenie
lub przekazywana jest ona innym stronom przez internet.
!
!
Zapobiegaj¹ nieautoryzowanym zmianom w dokumentacji zlecenia oraz
Zezwalaj¹ na dostêp do dokumentacji zlecenia cz³onkom zespo³u wykonuj¹cego zlecenie i jeœli to niezbêdne, innym upowa¿nionym stronom celem w³aœciwego wywi¹zania siê z obowi¹zków.
A58. Kontrole, które firma opracowuje i wdra¿a w celu zachowania tajemnicy, sprawowania pieczy, integralnoœci, dostêpnoœci i odzyskiwalnoœci dokumentacji
zlecenia, mog¹ obejmowaæ:
42
!
Przydzielenie has³a cz³onkom zespo³u wykonuj¹cego zlecenie celem
ograniczenia dostêpu do dokumentacji zlecenia w formie elektronicznej
do upowa¿nionych u¿ytkowników.
!
Odpowiednie czynnoœci zabezpieczaj¹ce dokumentacjê zlecenia w formie elektronicznej na odpowiednich etapach zlecenia (np. sporz¹dzanie
zapasowych kopii).
MSKJ 1
!
Procedury s³u¿¹ce w³aœciwej dystrybucji dokumentacji zlecenia miêdzy
cz³onków zespo³u wykonuj¹cego zlecenie na jego pocz¹tku, przetwarzanie
jej w trakcie i zebranie pod koniec zlecenia.
!
Procedury s³u¿¹ce ograniczeniu dostêpu oraz umo¿liwiaj¹ce w³aœciw¹
dystrybucjê i poufne przechowywanie dokumentacji zlecenia w formie papierowej.
A59. Ze wzglêdów praktycznych oryginalna dokumentacja w formie papierowej
mo¿e byæ zeskanowana elektronicznie a póŸniej w³¹czona do akt zlecenia.
W takich przypadkach procedury firmy opracowane w celu zachowania integralnoœci, dostêpnoœci i odzyskiwalnoœci dokumentacji mog¹ wymagaæ od zespo³u wykonuj¹cego zlecenie:
!
Wygenerowania zeskanowanych kopii odzwierciedlaj¹cych pe³n¹ treœæ
oryginalnej dokumentacji w formie papierowej, w tym rêczne podpisy,
odsy³acze i adnotacje.
!
W³¹czenia zeskanowanych kopii do akt zlecenia, w tym oznakowanie
i podpisanie zeskanowanych kopii, jeœli to konieczne oraz
!
Umo¿liwienia, aby zeskanowane kopie mog³y byæ przetwarzane i drukowane, jeœli to koniczne.
Mog¹ istnieæ prawne, regulacyjne lub inne powody, ze wzglêdu na które firma
zachowuje – wczeœniej zeskanowan¹ – oryginaln¹ dokumentacjê.
Przechowywanie dokumentacji zlecenia (Zob. par. 47)
A60. Potrzeba przechowywania przez firmê dokumentacji zlecenia oraz okres jej przechowywania zale¿¹ od rodzaju zlecenia oraz okolicznoœci, w jakich znajduje siê firma, na przyk³ad czy dokumentacja zlecenia jest jej potrzebna dla sporz¹dzenia
rejestru spraw istotnych dla przysz³ych zleceñ. Okres przechowywania mo¿e równie¿ zale¿eæ od innych czynników, takich jak, czy krajowe prawo lub regulacje
ustalaj¹ okreœlone okresy przechowywania dokumentacji w przypadku niektórych
rodzajów zleceñ lub czy w danym systemie prawnym istniej¹ powszechnie przyjête okresy przechowywania dokumentacji zlecenia w przypadku braku okreœlonych
wymogów prawnych lub regulacyjnych w tym zakresie.
A61. W szczególnym przypadku zleceñ badania, okres przechowywania bêdzie zwykle
nie krótszy ni¿ piêæ lat od daty sprawozdania bieg³ego rewidenta lub, jeœli jest
póŸniejsza, od daty sprawozdania bieg³ego rewidenta dotycz¹cego grupy.
A62. Procedury, które firma przyjmuje w odniesieniu do przechowywania dokumentacji zlecenia obejmuj¹ procedury pozwalaj¹ce sprostaæ wymogom zawartym w paragrafie 47 podczas okresu przechowania dokumentacji, na przyk³ad:
!
MSKJ 1
Umo¿liwiaj¹ przetwarzanie i dostêp do dokumentacji zlecenia w trakcie
przechowywania, szczególnie w przypadku dokumentacji elektronicznej,
gdy¿ technologia mo¿e byæ ulepszana lub zmieniana w miarê up³ywu
czasu.
43
!
Zapewniaj¹, tam gdzie to konieczne, rejestr zmian wprowadzanych do dokumentacji zlecenia po skompletowaniu akt zlecenia oraz
!
Umo¿liwiaj¹ upowa¿nionym stronom z zewn¹trz dostêp i przegl¹d okreœlonej dokumentacji zlecenia dla celów kontroli jakoœci lub w innych celach.
Prawo w³asnoœci dokumentacji zlecenia
A63. Jeœli prawo i regulacje nie stanowi¹ inaczej, dokumentacja zlecenia stanowi
w³asnoœæ firmy. Firma mo¿e, wed³ug swego uznania, udostêpniaæ klientom czêœci lub wyj¹tki zaczerpniête z dokumentacji zlecenia pod warunkiem, ¿e takie
ujawnienie nie podwa¿y wa¿noœci wykonanej pracy lub, w przypadku zleceñ
us³ug atestacyjnych, niezale¿noœci firmy lub jej pracowników.
Nadzorowanie
Nadzorowanie przestrzegania zasad i procedur kontroli jakoœci firmy (Zob. par. 48)
A64. Celem monitorowania przestrzegania zasad i procedur kontroli jakoœci jest zapewnienie oceny:
!
Przestrzegania zawodowych standardów oraz obowi¹zuj¹cych wymogów prawnych i regulacyjnych.
!
Czy system kontroli jakoœci zosta³ odpowiednio zaprojektowany i skutecznie wdro¿ony oraz
!
Czy procedury i zasady kontroli jakoœci zosta³y odpowiednio zastosowane,
przez co sprawozdania wydawane przez firmê lub przez partnerów odpowiedzialnych za zlecenie s¹ odpowiednie w danych okolicznoœciach.
A65. Ustawiczna analiza i ocena systemu kontroli jakoœci dotyczy nastêpuj¹cych zagadnieñ:
!
!
44
Analiza:
o
Nowych zmian obowi¹zuj¹cych standardów zawodowych oraz wymogów regulacyjnych i prawnych oraz, tam gdzie ma to zastosowanie, sposobu, w jaki zosta³y odzwierciedlone w zasadach i procedurach firmy.
o
Pisemnych potwierdzeñ dotycz¹cych zgodnoœci z zasadami i procedurami niezale¿noœci.
o
Ustawicznego doskonalenia zawodowego (UDZ), w tym szkoleñ
oraz
o
Decyzji zwi¹zanych z akceptacj¹ i kontynuacj¹ wspó³pracy z klientami oraz szczególnych zleceñ.
Ustalenie dzia³añ naprawczych, które powinny byæ podjête oraz udoskonaleñ systemu, w tym przekazywania informacji o zasadach i procedurach firmy dotycz¹cych edukacji i szkoleñ.
MSKJ 1
!
Przekazywanie odpowiedniemu personelowi w firmie informacji o s³aboœciach w obszarze systemu kontroli jakoœci, poziomie jego zrozumienia
lub przestrzegania.
!
Dzia³ania podejmowane przez w³aœciwy personel firmy, dziêki którym do
zasad i procedur kontroli jakoœci s¹ niezw³ocznie wprowadzane niezbêdne
modyfikacje.
A66. Zasady i procedury cyklu inspekcji mog¹ na przyk³ad okreœlaæ cykl, który obejmuje 3 lata. Sposób, w jaki zorganizowany jest cykl inspekcji, w tym czas wyboru poszczególnych zleceñ, zale¿y od wielu czynników, w tym od:
!
Wielkoœci firmy.
!
Iloœci i geograficznego rozmieszczenia biur.
!
Wyników wczeœniejszych procedur nadzorczych.
!
Zakresu uprawnieñ posiadanych zarówno przez personel oraz biura (na
przyk³ad czy poszczególne biura s¹ uprawnione do przeprowadzania
w³asnych inspekcji czy te¿ wy³¹cznie g³ówne biuro mo¿e je przeprowadzaæ).
!
Rodzaju i z³o¿onoœci praktyki zawodowej i organizacji firmy.
!
Ryzyka zwi¹zanego z klientami firmy oraz ze szczególnymi zleceniami.
A67. Proces inspekcji obejmuje wybór poszczególnych zleceñ, przy czym wybór
niektórych z nich mo¿e nie byæ poprzedzony uprzednim poinformowaniem zespo³u wykonuj¹cego zlecenie. Okreœlaj¹c zakres inspekcji firma mo¿e uwzglêdniæ zakres lub wnioski wyp³ywaj¹ce z programu niezale¿nej zewnêtrznej inspekcji. Tym niemniej program niezale¿nej zewnêtrznej inspekcji nie mo¿e
byæ substytutem w³asnego wewnêtrznego programu nadzorowania jednostki.
A68. W przypadku ma³ych firm mo¿e zachodziæ koniecznoœæ przeprowadzenia procedur
nadzorczych przez osoby odpowiedzialne za zaprojektowanie i implementacjê zasad
i procedur kontroli jakoœci firmy lub zaanga¿owane w kontrolê jakoœci wykonania
zlecenia. Firmy zatrudniaj¹ce niewielk¹ liczbê osób mog¹ chcieæ zatrudniæ odpowiednio wykwalifikowan¹ osobê z zewn¹trz lub inn¹ firmê w celu przeprowadzenia inspekcji zlecenia i innych procedur nadzorczych. Alternatywnie firma mo¿e ustaliæ
zasady wspólnego wykorzystywania zasobów z innymi odpowiednimi organizacjami w celu u³atwienia dzia³añ nadzorczych.
Informowanie o s³aboœciach (Zob. par. 50)
A69. Informuj¹c o rozpoznanych s³aboœciach osoby inne ni¿ partnerzy odpowiedzialni za zlecenie zazwyczaj nie wskazuje siê na konkretne zlecenia, których
one dotycz¹, choæ mog¹ tym niemniej wystêpowaæ przypadki, w których ustaMSKJ 1
45
lenie konkretnego zlecenia mo¿e staæ siê niezbêdne, aby osoby inne ni¿ partnerzy odpowiedzialni za zlecenie, mog³y wype³niæ spoczywaj¹ce na nich obowi¹zki.
Skargi i za¿alenia
ród³o skarg i za¿aleñ (Zob. par. 55)
A70. Skargi i za¿alenia (z wyj¹tkiem tych, które s¹ ewidentnie b³ahe) mog¹ powstaæ
wewn¹trz firmy lub poza firm¹. Mo¿e je zg³osiæ personel, klienci lub inne strony trzecie. Mog¹ je otrzymaæ cz³onkowie zespo³u wykonuj¹cego zlecenie lub inne
osoby spoœród personelu firmy.
Zasady i procedury dochodzeniowe (Zob. par. 56)
A71. Zasady i procedury ustalone w celu postêpowania dochodzeniowego w sprawie skarg i za¿aleñ, mog¹ na przyk³ad okreœlaæ, ¿e partner nadzoruj¹cy postêpowanie dochodzeniowe:
!
Posiada wystarczaj¹ce i odpowiednie doœwiadczenie.
!
Ma odpowiednie uprawnienia w firmie oraz
!
Nie jest w jakikolwiek sposób zaanga¿owany w zlecenie.
Partner nadzoruj¹cy postêpowanie dochodzeniowe, jeœli to konieczne, mo¿e
zaanga¿owaæ doradcê prawnego.
A72. W przypadku firm zatrudniaj¹cych niewielu partnerów mo¿e nie byæ wykonalne, aby partner nadzoruj¹cy postêpowanie dochodzeniowe nie by³ zaanga¿owany w zlecenie. Ma³e firmy i indywidualni praktycy mog¹ chcieæ skorzystaæ
z us³ug odpowiednio wykwalifikowanej osoby z zewn¹trz lub innej firmy
w celu przeprowadzenia postêpowania dochodzeniowego w sprawie skarg i za¿aleñ.
Dokumentacja systemu kontroli jakoœci (Zob. par. 57)
A73. Forma i treœæ dokumentacji ewidencjuj¹cej dzia³anie ka¿dego z elementów
systemu kontroli jakoœci jest kwesti¹ os¹du i zale¿y od kilku czynników, w tym od:
!
Wielkoœci firmy i iloœci jej biur.
!
Rodzaju i z³o¿onoœci praktyki zawodowej i organizacji firmy.
Du¿e firmy mog¹ na przyk³ad stosowaæ elektroniczne bazy danych w celu
dokumentowania takich zagadnieñ, jak potwierdzenia niezale¿noœci, oceny
przeprowadzonego zlecenia oraz wyniki inspekcji nadzorczych.
46
MSKJ 1
A74. Odpowiednia dokumentacja nadzorowania obejmuje na przyk³ad:
!
Procedury nadzorcze, w tym procedury wyboru zakoñczonych zleceñ,
które bêd¹ przedmiotem inspekcji.
!
Zapis dokonanej oceny:
!
o
Przestrzegania zawodowych standardów oraz obowi¹zuj¹cych wymogów regulacyjnych i prawnych.
o
Czy system kontroli jakoœci zosta³ odpowiednio zaprojektowany
i skutecznie wdro¿ony oraz
o
Czy procedury i zasady kontroli jakoœci zosta³y odpowiednio zastosowane, przez co sprawozdania wydawane przez firmê lub przez
partnerów odpowiedzialnych za zlecenie s¹ odpowiednie w danych
okolicznoœciach.
Identyfikacjê zauwa¿onych s³aboœci, ocenê ich skutków oraz podstawy
dla ustalenia, czy i jakie dalsze dzia³ania s¹ niezbêdne.
Rozwa¿ania dotycz¹ce mniejszych firm
A75. Mniejsze firmy mog¹ skorzystaæ z bardziej nieformalnych metod dokumentowania swoich systemów kontroli jakoœci takich, jak rêczne notatki, listy kontrolne i formularze.
MSKJ 1
47

międzynarodowy standard kontroli jakoœci 1 kontrola jakoœci firm

Transkrypt

Podobne dokumenty

„(…)Na podstawie prawie rocznej współpracy firma da³a się poznać

Jakiś czas temu wysłałem do Was zdjęcia, ale ich nie odebrałem

TELEWIZJA INTERAKTYWNA IP TV w badaniach

konstruktor inżynieria mechaniczna

HI–END ZEST A WY A UDIO - Informator Budownictwa

Pobierz plakat - Wrocławskie Hospicjum dla Dzieci

Fajne mieszkanie.

1.ONOMATOP. : Już mówię część 2

Formularz zamówienia usługi w PDF