W³asność intelektualna w Internecie - relacja z konferencji

Własność intelektualna w Internecie - relacja z konferencji 26 kwietnia 2013 r. z okazji Dnia Własności
Intelektualnej w auli Politechniki Warszawskiej Urząd Patentowy RP zorganizował konferencję poświęconą
problemom własności intelektualnej w Internecie.
Do prelekcji zaproszono wielu specjalistów zajmujących się prawem autorskim, polityków mających wpływ na
jego kształt oraz praktyków ? osoby, które na co dzień borykają się z problemem wykorzystywania cudzych
utworów w Internecie. Konferencję otworzyli m.in.: Wiceprezes Rady Ministrów Janusz Piechociński,
Zastępca Przewodniczącego Komisji Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii Grzegorz Napieralski,
Minister Administracji i Cyfryzacji Michał Boni, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa
Narodowego Piotr Żuchowski oraz Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Jacek Guliński. Tematem przewodnim była szeroko rozumiana własność intelektualna w Internecie, jednak
w praktyce konferencję zdominowały zagadnienia prawa autorskiego.
(na zdjęciu od lewej: Alicja Adamczak, Ryszard Markiewicz, Karol Kościński, Anna Szymańska i Mariusz
Kondrat)
Prof. Ewa Nowińska (Kierownik Katedry Prawa Mediów i Reklamy w Instytucie Prawa Własności
Intelektualnej UJ) przytoczyła wyniki badania, w którym sprawdzano jaki jest stosunek młodzieży do
nielegalnego pobierania plików. Na pytanie, czy ukradliby bułkę lub płytę CD ze sklepu, młodzi ludzie
odpowiadali, że nie. Jednak gdy spytano ich, czy pobraliby z pirackiego serwisu muzykę z tej samej płyty ?
wówczas odpowiadali twierdząco. Młodzież nie chce kraść. Pobierania nielegalnie zamieszczonych w
Internecie treści nie postrzegają jako kradzieży.
Na temat prawa autorskiego w Internecie szeroko wypowiedział się prof. Ryszard Markiewicz, szef Instytutu
1/3
Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Definiował on problemy prawa autorskiego,
wskazywał także możliwe kierunki rozwiązań. Przedstawił swoją typologię użytkowników Internetu, omówił
słabości ustawodawstwa, metody walki z piractwem oraz propozycje modyfikacji prawa autorskiego.
Dr Wojciech Machała (UW) określił Internet jako niewyczerpane źródło problemów. Omówił także podstawy
legalności korzystania z jego zasobów. Wystąpienie dr Krzysztofa Siewicza (UKSW) było poświęcone
zagadnieniu otwartego dostępu do twórczości w Internecie, o którym ostatnio jest głośno z powodu
proponowanego przez MAiC projektu założeń do projektu ustawy o otwartych zasobach publicznych.
Wyjaśnił, na czym polega idea otwartego dostępu do dóbr publicznych oraz jakie są obecne bariery prawne.
Twierdził, że obecnym ograniczeniem jest pozostawienie decyzji autorom. Ryszard Felek, przedstawiciel
Polski w Światowej Organizacji Praw Własności Intelektualnej (WIPO) opowiedział czym zajmuje się
organizacja oraz jaka jest rola Polski na arenie międzynarodowej.
Następnie odbyła się prezentacja case studies, podczas której zaprezentowano modele biznesowe w
Internecie działające z poszanowaniem praw autorskich. Marcin Beme, twórca serwisu Autioteka.pl, za
pośrednictwem którego odbywa się sprzedaż audiobooków mówił, że dla takiej formy działalności ważne jest
tworzenie wartości dodanej dla użytkownika, którą może być sposób przygotowania treści, swoboda dostępu
czy wygoda i łatwość korzystania w różnych warunkach. Kluczem jest zrozumienie i szacunek dla prawa
autorskiego w danym kraju (Serwis prowadzi działalność międzynarodową). Portal bazuje na licencji, które
zawiera z autorami, producentami, wykonawcami, którzy na podstawie systemu bilingowego biorą udział w
podziale przychodu. Barbara Jóźwiak (współtwórca platformy IBUK sprzedającej e-booki) twierdzi, że nie
jest prawdą powszechna opinia, jakoby autorzy nie rozumieli świata cyfrowego. Agata Wacławik Wejman
(Google) mówiła, że w Internecie można zaobserwować przyrost płatnych usług w oparciu o potrzeby
użytkownika. Opowiedziała także o programie partnerskim YouTube. Serwis działa z poszanowaniem praw
autorskich, przeciwdziała naruszeniom poprzez system zgłaszania ich, a także poprzez identyfikator treści
zamieszczanych przez użytkowników (content ID).
Konferencja zakończyła się panelem dyskusyjnym, w którym Marcin Olender z MAiC ocenił, że
kompromisem pomiędzy twórcami a użytkownikami sieci są modele biznesowe oparte na potrzebach
internautów działające z poszanowaniem prawa twórcy do wynagrodzenia. Karol Kościński z MKiDN
twierdził zaś, że piractwo jest obecnie jednym z największych problemów Internetu, z którym można walczyć
poprzez utrudnianie funkcjonowania na rynku serwisom nielegalnie rozpowszechniającym treści. Można to
zrobić poprzez utrudnianie czerpania przychodów, które serwisy otrzymują z umieszczania reklam i transferu
plików. Takie działania podjęto w Anglii wprowadzając zakaz umieszczania reklam w serwisach działających
nielegalnie.
Mecenas Anna Szymańska (Media Law Kancelaria Prawna) odniosła się do proponowanej nowelizacji
ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, która poprzez zmianę zapisu o terminie usunięcia
nielegalnie udostępnianych treści z "niezwłocznie" do "nie dłużej niż trzy dni". Ta zmiana w praktyce
zalegalizuje nielegalne transmisje telewizyjne oparte na zasadzie streamingu. Jej zdaniem, aby ograniczyć
piractwo miejscem dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia praw autorskich powinno być miejsce
świadczenia usługi, a nie jej pochodzenia. Należy także wprowadzić w Polsce rozporządzenie dotyczące
udostępniania danych osobowych w określonych przypadkach. Dr inż. Wacław Iszkowski (Polska Izba
Informatyki i Telekomunikacji) określił Internet jako szansę na tworzenie wartości dodanej i zarabiania na niej.
Do tej pory nie udało się opracować jednak "systemu chroniącego twórców, skierowanego przeciwko tym, co
kradną ich własność".
Na koniec Karol Kościński zaprezentował prace, jakie podejmuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego. Mówił o powołanym w marcu Forum Prawa Autorskiego, którego celem jest wypracowanie
wspólnego stanowiska i wyważenie interesów twórców i użytkowników. Jako główne omawiane tematy
wymienił: dzieła osierocone, odpowiedzialność karna w prawie autorskim, dialog o zmianie prawa
autorskiego, inicjatywa Komisji Europejskiej "Licencje dla Europy". Mówił, że nie potrafi sobie wyobrazić
obrotu prawami autorskimi bez udziału organizacji zbiorowego zarządzania. Jest przeciwny
2/3
proponowanej dyrektywnie unijnej, która zagraża ochronie polskiego repertuaru. Popiera większość
przejrzystość działania organizacji. Chciałby również usprawnienia systemu uzgadniania tabel wynagrodzeń
autorskich. Uważa, że należy utworzyć sąd własności intelektualnej. Prof. Markiewicz na pytanie, czy należy
zlikwidować prawo autorskie mówił, że "łatwo jest coś zniszczyć, a ciężko obudować".
(fot. Anna Nycz)
Wszelkie prawa zastrzeżone 2017 ZAiKS / data wygenerowania strony 04.03.2017 15:13:47
PDF ze strony: http://www.zaiks.org.pl/633,196
3/3