Program doskonalenia zawodowego nauczycieli dla szkół

Program doskonalenia zawodowego nauczycieli
dla szkół podnoszących efektywność kształcenia
„Razem Łatwiej”
Informacja o realizacji pilotażu programu w roku
szkolnym 2010/11
Cele ewaluacji i pytania kluczowe
Cel ewaluacji:
– Zbadanie przebiegu realizacji pilotażu programu
„Razem łatwiej”.
Pytania kluczowe:
1. Jak przebiegało w szkole wdrażanie programu?
2. Jak realizacja programu wpłynęła na pracę
szkoły?
Opis badania
• Badania przeprowadzono w trzech szkołach.
• Termin badania: maj – czerwiec 2011 r.
• Metody badań:
 Ankieta dla nauczycieli (różnice w pytaniach dotyczących
podjętych działań);
 Wywiady z dyrekcjami szkół;
 Wywiady z zespołami koordynującymi.
• Próba:
Szkoła A – 35 ankiet
Szkoła B – 29 ankiet
Szkoła C – 23 ankiety
Szkoły, które brały udział w pilotażu
Informacje
Szkoła A
Szkoła B
Szkoła C
Gmina
miejsko-wiejska
wiejska
wiejska
Typ szkoły
gimnazjum
zespół szkół: SP,
Gim., LO
zespół szkół: SP i
Gim.
Gimnazja w gm.
2
1
1
Uczniowie to
absolwenci SP
7
4
6
Liczba zadających
egzamin w 2010
134
134
89
EWD GH 2010
-0,79 (-1,7; 0,2)
-0,1(-1,0; 0,9)
0,7(-0,4; 1,8)
EWD GMP 2010
-0,29 (-1,2; 0,6)
-1,3(-2,2; -0,4)
1,0(-0,1; 2,1)
Trzyletnie GH
Szkoła neutralna
Szkoła neutralna
Szkoła neutralna
tendencja spadkowa
tendencja spadkowa
tendencja rosnąca
Trzyletnie GMP
Szkoła neutralna
Szkoła neutralna
Szkoła neutralna
tendencja spadkowa
tendencja spadkowa
tendencja rosnąca
Stosunek nauczycieli do przystąpienia
do programu
Szkoła A: 54% nauczycieli za przystąpieniem do
programu.
Szkoła B: 94% nauczycieli za przystąpieniem do
programu.
Szkoła C: 52% nauczycieli za przystąpieniem do
programu
Pytanie kluczowe
JAK PRZEBIEGAŁO W SZKOLE
WDRAŻANIE PROGRAMU?
Wybrane działania wspólne podjęte
w ramach programu
1. Szkolenia nauczycieli:
•
•
•
•
•
•
•
2.
3.
4.
5.
Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego metodą EWD.
Kryteria i standardy jakości kształcenia w szkole.
Modyfikacja wewnątrzszkolnego systemu oceniania.
Nauczanie i uczenie się.
Style uczenia się.
Motywowanie uczniów do nauki.
Motywowanie uczniów do nauki na lekcjach języków obcych.
Obserwacje koleżeńskie lekcji.
Obserwacje lekcji przez konsultantów ŚCDN.
Zajęcia prowadzone przez psychologa z uczniami.
Przeprowadzenie diagnozy wśród uczniów na temat stylów
uczenia się.
6. Konsultacje z nauczycielami.
Wybrane działania indywidualne podejmowane
przez nauczycieli
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Refleksja nad własnym stylem oceniania uczniów.
Zmiana podejścia do oceniania uczniów.
Różnicowanie zadań przeznaczonych dla uczniów w czasie lekcji.
Możliwość wyboru przez uczniów prac domowych.
Wprowadzenie wzajemnego oceniania wśród uczniów.
Dostosowanie metod pracy na lekcjach do różnych stylów uczenia się
uczniów.
Regularne pozyskiwanie od uczniów informacji zwrotnej dotyczącej
procesu nauczania/uczenia się.
Wprowadzenie do praktyki określania i zapoznawania uczniów z celami
lekcji.
Częstsze nawiązywanie w czasie lekcji do zainteresowań uczniów.
Zmiana w podejściu do nagradzania i karania uczniów.
Zmiana sposobu zadawania pytań uczniom.
Czy nauczyciele ze sobą współpracowali?
A
B
C
93%
77%
70%
26%
20%
7%
0%
Tak
W pewnym stopniu
0%
Nie
4%
3%
0%
0%
Brak odpowiedzi
Czy nauczyciele ze sobą współpracowali?
Wypowiedzi nauczycieli
• Zauważyłam więcej nieformalnych rozmów między
nauczycielami na temat uczniów i ich problemów.
• Chętniej wymieniamy się doświadczeniami.
• Zaczęliśmy współpracować w związku z doborem
metod pracy z uczniem.
• Wymiana doświadczeń i dobrych praktyk
zapoczątkowana podczas warsztatów trwa w
dalszym ciągu i skutkuje m. in realizowaniem
wspólnych przedsięwzięć.
Czy nauczyciele współpracowali z dyrekcją?
A
B
C
86%
71%
43%
30%
17%
11%
7%
9%
9%
7%
9%
0%
Tak
W pewnym stopniu
Nie
Brak odpowiedzi
Wdrażanie programu
Wypowiedzi nauczycieli
• Nauczyciele rozmawiali ze sobą na przerwach o projekcie (Co
Ci wyszło w diagnozie? A jak Ty sobie radzisz z ……).
• Projekt był rzeczywiście dostosowanych do naszych potrzeb.
• Nauczyciele na początku bali się obserwacji lekcji przez
konsultantów. Mamy złe doświadczenia z przeszłości. Ale po
pierwszych obserwacjach nauczyciele usłyszeli dużo
pozytywnych informacji i zaczęli zgłaszać się inni. Nie bolało.
Grupa Sterująca
Rola konsultantów ŚCDN w programie
Wypowiedzi nauczycieli
• Duże zaangażowanie we współpracę ze szkołą i nauczycielami.
• Pomocni, otwarci na rozwiązywanie pojawiających się
problemów.
• Pozytywnie, inspirująco dla nauczycieli.
• W trakcie kolejnych spotkań coraz bardziej przekonana byłam,
co do celowości realizacji programu.
• Zarówno na warsztatach jak i na konsultacjach otrzymaliśmy
konkretne rozwiązania problemów, które można wykorzystać
w pracy z dziećmi.
• Konsultanci zwracali uwagę na istotne rzeczy w pracy
z uczniem, które często umykają w codziennej pracy, a które
spowodowały wzrost efektów ucznia.
• Uzyskałem odpowiedzi na nurtujące mnie pytania.
Pytanie kluczowe
JAK REALIZACJA PROGRAMU
WPŁYNĘŁA NA PRACĘ SZKOŁY?
Czy udział w programie wpłynął
na umiejętności zawodowe nauczycieli?
A
B
C
57%
51% 52%
45%
31%
22%
22%
14%
3%
Tak
W pewnym stopniu
Nie
3%
0%
0%
Brak odpowiedzi
Czy udział w programie wpłynął na zmianę
pracy nauczycieli?
A
B
C
57%
52%
51%
41%
37%
26%
17%
9%
7%
3%
Tak
W pewnym stopniu
Nie
0%
0%
Brak odpowiedzi
Zmiany w pracy nauczycieli z uczniami
Wypowiedzi nauczycieli
• Zaczęłam inaczej postrzegać swoją rolę w procesie edukacji −
postępu po to, aby pomóc uczniom w uczeniu się. Więcej
uwagi zwracam na to, co uczeń umie i potrafi − pozytywna
motywacja. Mniej kar.
• Zwracam uwagę na zainteresowania ucznia, ilość zadawanych
prac, na odbiór przekazywanych informacji przez ucznia.
• Bardziej niż do tej pory zwracał uwagę na dostosowanie
metod pracy do różnych stylów uczenia się uczniów. Poszukuję
nowych metod pracy.
• Wykorzystuję na lekcjach wzajemne oceniania i samoocenę
uczniów.
• Staram się nie popełniać błędów wynikających z praktyki
i przyzwyczajeń, a które uświadomiły mi warsztaty.
Zmiany w pracy nauczycieli z uczniami
Wypowiedzi nauczycieli
• Zwróciłam uwagę na podanie celów lekcji, na ich wyjaśnienie.
Częściej stosują samoocenę uczniowską, wiem że to jest
ważne.
• Bardziej systematyczniej zwracam uwagę na sprawdzenie po
lekcji , w jakim stopniu uczniowie osiągnęli zaplanowane cele.
• Inaczej podchodzę do sposobu oceniania uczniów, większą
rolę dając informacji pozytywnej, chwaleniu niż dostrzeganiu
braków.
• Np. dokładnie wiem jak pomóc uczniom z rodzin z problemem
alkoholowym.
• Wiem, którzy uczniowie mogą stać się podporą w realizacji
zamierzeń wychowawczych i wpłynąć na bierną część zespołu.
Czy wprowadzone zmiany wpłynęły pozytywnie
na efekty uzyskiwane przez uczniów?
A
B
BC
69%
52%
48%
38%
35%
23%
13%
6%
0%
Tak
0%
W pewnym
stopniu
Nie
4%
7%
0%
Nie wiem
3% 3%
Brak odpowiedzi
Czy wprowadzone zmiany wpłynęły pozytywnie
na funkcjonowanie uczniów na lekcji?
A
B
C
74%
57%
52%
45%
35%
11%
9%
9%
0%
Tak
0%
W pewnym stopniu
Nie
6%
3%
Brak odpowiedzi
Zmiany w funkcjonowaniu uczniów na lekcji
Wypowiedzi nauczycieli
• Uczniowie zawsze pamiętają o podaniu celów lekcji, nawet słabsze
klasy. Zawsze chcą wybierać pracę domową.
• Uczniowie baczniej koncentrują się na lekcji. Wiedzą, jakie cele
mają osiągnąć i na koniec mogą sami ocenić swoją pracę. Wiedzą,
co ma ewentualnie nadrobić, czy uzupełnić w domu.
• Uczniowie są mniej skrępowani, czyli bardziej otwarci w wyrażaniu
swoich opinii.
• Uczniowie chętniej angażują się podczas lekcji, zadają mnóstwo
pytań, rozumieją cele zajęć.
• Uczniowie chętniej podejmują działania, które sami wybiorą, są
bardziej skoncentrowani, słuchają się nawzajem.
• Uczniowie wspólnie podejmują próbę rozwiązania problemu jaki
zgłasza jakiś z nich.
Czy realizacja programu pomogła rozpoznać
silne strony szkoły?
A
B
C
70%
57% 55%
41%
30%
34%
9%
0%
Tak
W pewnym stopniu
Nie
0%
0%
3%
0%
Brak odpowiedzi
Czy realizacja programu pomogła rozpoznać
problemy szkoły?
A
B
C
61%
59%
51%
40%
38%
30%
9%
9%
0%
Tak
W pewnym stopniu
Nie
0%
3%
0%
Brak odpowiedzi
Wypowiedzi po programie
• Moja lekcja ma teraz początek i koniec. Jest bardziej uporządkowana.
• Zrozumiałam, że uczniowie nie muszą zrobić wszystkiego co sobie założę.
Po co ja tak gonię?
Nauczyciel
• Projekt w żaden sposób nie zakłócił procesu dydaktycznego.
• Nauczyciele niektórych przedmiotów zaczęli ze sobą współpracować. Po
raz pierwszy, odkąd jestem dyrektorem.
• Jeżeli realizacja programu pomogła chociaż jednemu uczniowi inaczej
spojrzeć na szkołę to oceniam go bardzo dobrze.
Dyrektor
• Nauczyciele mają do nas inne podejście. Gdy nasz kolega odpowiadał przy
mapie i chodził, kręcił się, nauczyciel zapytał go, czy jest kinestetykiem.
Kolega potwierdził i mógł dalej odpowiadać, nie musiał stać na baczność.
Uczeń
PODSUMOWANIE
Wnioski po realizacji programu sformułowane
na spotkaniu podsumowującym pilotaż
• Program przydatny dla szkół.
• Najcenniejsze były działania zaproponowane przez
nauczycieli w szkołach.
• Program powinien być realizowany w szkole przez
3 lata.
• Powinna zostać zwiększona rola wszystkich
nauczycieli w projekcie, a zmniejszona rola Grupy
Sterującej.
• Powinny zostać powołane zespoły problemowe
nauczycieli.
Ocena realizacji programu w wypowiedziach
nauczycieli
• Realizacja programu poszerzyła horyzonty myślowe nauczycieli.
Pozwoliła dostrzec wiele powiązań i zależności mających wpływ na
jakość pracy szkoły.
• Realizacja programu dała nauczycielom i szkole nowe spojrzenie na
pracę, metody pracy nauczycieli, głównie nauczycieli języków
obcych. Pomogła wzbogacić warsztat pracy nauczycieli.
• Najważniejsze jest dla mnie to, że w związku z realizacją programu
zauważyliśmy, że uczniowie mają różne style uczenia się, na co
wcześniej nie zawracaliśmy uwagi.
• Program był przydatny, sprzyjał współpracy z nauczycielami
wszystkich przedmiotów w szkole − budowaniu pozytywnych relacji
pomiędzy nauczycielami. Oceniam go dobrze − zajęcia były ciekawe i
inspirujące.
• Bardzo pomocny przy przeprowadzaniu ewaluacji wewnętrznej.
Co dalej z programem
• Dwie szkoły uczestniczące w pilotażu
kontynuują współpracę z ŚCDN
w kolejnym roku szkolnym.
• W roku szkolnym 2011/2012 Program jest
realizowany jako forma statutowa.
• W Programie bierze udział 8 szkół.
Dziękujemy za uwagę 