Krótki zarys historii parafii Matki Boskiej

Krótki zarys historii parafii Matki Boskiej Częstochowskiej
w Worcester. 50ta Rocznica 1903-1953 Parafii Matki Boskiej
Częstochowskiej, Worcester, MA, p. 18-21.
CAP at Orchard Lake.
Pod koniec dziewiętnastego wieku, kiedy Polska już była rozebrana przez zaborców, Polacy,
aby się wydostać z niewoli i żyć w wolności, coraz liczniej wyjeżdżali do innych krajów, przeważnie do Stanów Zjednoczonych. Niektórzy z nich przybyli do Worcester około roku 1890 i tu
się osiedli.
Będąc ludem bardzo religijnym i nie mniej patriotycznym, nie mogli się obejść bez swego
kościoła i kapłana. Z początku uczęszczali wspólnie na nabożeństwa do kościoła francuskiego
Św. Antoniego przy Salem Square. W roku 1894 Polacy połączyli się z Litwinami i utworzyli
litewsko-polską parafię św. Kazimierza. Chociaż w kościele św. Kazimierza Polacy słyszeli słowo
Boże głoszone w ich języku, jednak ciągle pragnęli mieć swój kościół i kapłana.
Postęp w tym kierunku był zrobiony, kiedy w roku 1895 utworzyli między sobą komitet,
którego zadaniem było zbierać ofiary na zakupienie ziemi i na budowę polskiego kościoła. Aby
ściślej się zjednoczyć zostało założone Tow. Św. Franciszka w r. 1896 i Tow. św. Michała w r. 1898.
Te dwa towarzystwa usilnie współpracowały z komitetem aby dopiąć celu założenia polskiej
parafii.
Następnie komitet udał się do Ks. Biskupa Tomasza D. Beaven, Ordynariusza diecezji Springfield,
o pozwolenie na budowę kościoła i o mianowanie polskiego księdza któryby spełnił obowiązki
duszpasterza między Polakami.
Wskutek starań komitetu Ks. Biskup Tomasz D. Beaven polecił księdzu Janowi Z. Monecie,
który był profesorem w polskim Seminarium w Orchard Lake, Mich., aby obsługiwał Polaków
tutejszych. Ks. Jan Z. Moneta przyjechał do Worcester 1-go września, 1903 roku. Wtedy Polacy
odłączyli się od Litwinów i znów wspólnie uczęszczali na nabożeństwa do kościoła francuskiego
Św. Antoniego przy Salem Square.
Dalsze starania komitetu zyskały u Ks. Biskupa Tomasza D. Beaven pozwolenie na budowę
kościoła. Ziemia została zakupiona pod kościół i zainkorporowana do diecezji w r. 1904. W r.
1905 budowa kościoła i plebanii była rozpoczęta. Kościół był wykończony w r. 1906. Z wielką
radością Polacy przybyli do nowego kościoła by wziąć udział w pierwszej Mszy świętej, która była
odprawiona przez pierwszego proboszcza Ks. Jana Z. Monetę w Święto Wniebowzięcia Matki
1
Boskiej 15-go sierpnia, 1906 roku. Kościół został poświęcony 29-go listopada, 1906 roku przez
Ks. Biskupa Tomasza D. Beaven.
Ks. Jan Z. Moneta, pierwszy proboszcz parafii, pomimo wątłego zdrowia, służył Bogu i parafii
nad siły swoje. Za jego staraniem założone były następujące towarzystwa: Tow. Różańca św. dla
niewiast 14-go października, 1906 roku. Bractwo Dzieci Marii w r. 1907. Chór pod wezwaniem
św. Cecylii już był założony w r. 1903. Występował na różnych programach między polonią, a
gdy parafia została założona, został przyjęty, jako chór parafialny upiększając swoim śpiewem
nabożeństwa w kościele. Założył tu także grupę 75 8 Związku N. P. Nie długo trwała energiczna
praca Ks. Jana Z. Monety bo umarł m posterunku dusz¬pasterskim 15-go lipca, 1907 roku.
Po nim objął parafię Ks. Piotr C. Reding. Pracował on poprzednio przy kościele Panny Marii
w Washington, D. C., i w Annondale, Md., a od roku 1904 w Northampton, Mass. W tutejszej
parafii pracował z całą energią. Zorganizował Bractwo Apostolstwa Modlitwy w r. 1910. Później
to Bractwo przyjęło imię Tow. Najświętszego Serca Jezusa. Troszcząc się o zachowanie wiary i
polskości w dzieciach, zabrał się energicznie do budowy szkoły parafialnej. Otrzymał ziemię pod
szkołę w okolicy Crompton Parku od rodziny Crompton. Z powodu braku funduszów nie mógł
jeszcze rozpocząć budowy szkoły. Starał się o ile mógł, aby ten cel osiągnąć. Nie doczekał się
jednak tego, czego tak bardzo pragnął, bo umarł 5-go listopada 1911 roku.
Następnym proboszczem został mianowany Ks. Józef Tomikowski. Nie długo pozostał w służbie
tej parafii, bo 3-go maja 1913 roku był przeniesiony, jako proboszcz do parafii Niepokalanego
Poczęcia Najśw. Marii Panny w Indian Orchard, Mass. Obecnie jest jeszcze proboszczem tejże
parafii.
Na miejsce Ks. Józefa Tomikowskiego został przysłany 3-go maja 1913 roku, Ks. Bolesław
A. Bojanowski. Ks. Bojanowski przyjechał do Stanów Zjednoczonych z Polski w r. 1907. Został
mianowany proboszczem parafii w Watervliet, NY. w r. 1908 gdzie pobudował nowy kościół.
Stamtąd przyjechał do diecezji Springfield w której był naznaczony na proboszcza w parafii w
Pittsfield, Mass. Stąd, po zaledwie kilku miesiącach duszpasterzowania, przysłany był do parafii
M. Boskiej Częstochowskiej w Worcester, Mass.
Młody i energiczny proboszcz zabrał się z całym zapałem do pracy. Paraf- janie dzielnie mu
pomagali we wszystkich przedsięwzięciach, zwłaszcza przy budowie szkoły parafialnej, Audytorium,
Sali Gimnastycznej i klasztoru dla Sióstr Nauczycielek. Sprzedał ziemię już otrzymaną pod szkołę
przez Ks. Piotra C. Redinga i zakupił ziemię w lepszym położeniu przy Richland ulicy. Rozpoczął
budowę szkoły 11-go maja, 1914 roku. Szkoła została oficjalnie otworzona 5-go września 1915
roku. Pierwsza graduacja odbyła się 16-go czerwca 1918 roku. Było 9 graduantów.
Sprowadzono na nauczycielki Siostry Nazaretanki. Zawsze wesołe, gotowe i chętnie do
poświęcenia się dla sprawy dobrej, podjęły się swej pracy kształcenia dziatwy w szkole parafialnej
z wielkim poświęceniem i zaparciem się siebie.
Cześć Wam i dzięki Siostry Nauczycielki w szkole naszej! Dorosła już młodzież miłą i wdzięczną
zachowuje o was pamięć.
2
Liczba dzieci w parafii z każdym rokiem licznie wzrastała. Dlatego 19-go maja 1919 r. więcej
ziemi zakupiono na powiększenie szkoły. W r. 192 0 została otwarta nowa część szkoły. Uczęszczało
już teraz do szkoły 1400 dzieci. Budynek szkolny znów był za mały by umieścić wszystkie dzieci.
Rozpoczęto po raz trzeci dobudowywać, tym razem 8 klas, Audytorium i Salę Gimnastyczną. Ta
trzecia część budynku szkolnego została wykończona 16-go czerwca 1926 roku. We wrześniu
1936 r. został otworzony nowy oddział szkoły—Szkoły Wyższej. Pierwsza graduacja Szkoły Wyższej
odbyła się w czerwcu 1940 roku. Szkoła parafialna szczyci się tym, że z pomiędzy alumnów znajdują się księża, braciszkowie, Siostry, lekarze, adwokaci, nauczyciele i nauczycielki.
Ks. Proboszcz Bojanowski od samego początku swego pobytu w parafii starał się o podtrzymanie wiary i polskości w swych parafianach. Założył liczne organizacje duchowne i patriotyczne.
Usilnie pracował, aby polonia tutejsza stanęła na wysokim poziomie. Zawsze bronił piśmiennie
i ustnie sprawy Kościoła Katolickiego, Polski, Kraju i Świata. Dlatego był i jest wielce szanowany
nie tylko przez Polonię tutejszą, ale także przez ludzi innych narodowości w mieście Worcester.
W r. 1934 Ks. Proboszcz Bojanowski w dowód położonych zasług dla parafii, został odznaczony
purpurą prałata Jego Świątobliwości Piusa XI. Z tego wynie¬sienia i uznania swego duszpasterza,
parafia i polonia tutejsza ogromnie się cieszyła i szczyciła. Inwestytura przez Ks. Biskupa Tomasza
M. O’Leary odbyła się w kościele parafialnym 24-go lutego 1935 roku.
W r. 1950 utworzona została nowa diccezja Worcester. Przybył do nowej diecezji z Bostonu
Ks. Biskup Jan J. Wright, wielce zasłużony sługa Boży.
Ks. Biskup Jan J. Wright zawitał do naszej parafii po raz pierwszy 3-go grudnia 1950 roku,
z okazji 35-lecia założenia szkoły parafialnej. Zaszczycił on swoją obecnością całą parafię. Po
spaleniu hipoteki na szkolę w Audytorium Kościuszki, odbyło się przyjęcie dla Najprzew. Ks.
Biskupa w sali gimnastycznej gdzie każdy z obecnych parafian mógł osobiście się spotkać z jego
Ekselencją.
Nasz Przew. Ks. Prałat Bolesław A. Bojanowski doczekał się 40-to lecia probostwa w tutejszej
parafii 3-go maja 195 3 roku.
Spora liczba wikarych pracowała w parafii od początku jej istnienia. Byli nimi: Ks. Węgrzynowski,
Ks. Leon Jandy, Ks. Aleksander Syski, Ks. Franciszek Taborski, Ks. Bartłomiej Sławiński, Ks. Marian
Godlewski, Ks. Edmund Kempiński, Ks. Jan Oszajca, Ks. Jan Mieczkowski, Ks. Jan Wieloch, Ks.
Antoni Nasiatka, Ks. Józef Niedzwiecki, Ks. Władysław Radzik, Ks. Jan Kochanowski. Obecnie
sprawiają obowiązki wikarych Ks. Stanisław Kubik, Ks. Kazimierz Świacki i Ks. Edward Kuzawa.
Parafia Matki Boskiej Częstochowskiej szczyci się stosunkowo wielką liczbą księży wychowanków. Są nimi Ks. Jan Mieczkowski, Ks. Antoni Nasiatka, Ks. Aleksander Struczko, Ks. Edward
Gicewicz, Ks. Bronisław Myśliwiec, Ks. Bronisław Andrzejczyk, Ks. Władysław Charko, Przew. Ks.
Prałat Zygmunt Charewicz, Ks. Alojzy Budnik, Ks. Józef Charewicz, Ks. Wacław Siemaszko, Ks.
Eugeniusz Ozimek, Ks. Zygmunt Kwiatkowski, Ks. Henryk Banach, Ks. Czesław Janczukowicz.
3
Matka Boska Częstochowska, pod której wezwaniem stoi nasz Kościół i Szkoła opiekowała
się nami wszystkimi i każdym z osobna przez cały okres 50 lat. W tym dniu Jubileuszowym
składamy Jej z głębi serca podziękowanie za Jej opiekę i błogosławieństwo. Prosimy Ją by nadal
opiekowała się i błogosławiła tutejszą parafię.
BRIEF HISTORY OF ST. MARY'S PARISH
1890 A few Polish families already settled in Worceste r.
1890-1894 Poles attending Mass in a group at St. Anthony's Church— Salem Square.
1894
Joint parish of St. Casimir formed by Poles and Lithuanians.
1895
Poles working for the establishment of a Polish parish.
1901 Land purchased on Richland Street for church site.
1903
Rev. John Z. Moneta assigned as Pastor of Our Lady of Czestochowa, St. Mary's
Parish.
1904
Church property transferred to Diocese of Springfield.
1905
Construction of church and rectory begun.
1906
Aug. 15, First Mass celebrated in new church by Rev. John Z. Moneta.
1906
Nov. 29, Most Rev. Thomas D. Beaven, Bishop of the Diocese of Springfield
dedicates church.
1907
July 15, Parish loses first pastor, Rev. John Z. Moneta, by death.
1907 Rev. Peter C. Reding succeeds Fr. Moneta as pastor.
1911 Nov. 5, Rev. Reding dies.
1911 Rev. Joseph Tomikowski assigned as pastor.
1913 Rev. Tomikowski transferred to Immaculate Conception parish, Indian Orchard.
1913
May 3, Rev. Boleslaw A. Bojanowski assigned as pastor of St. Mary's.
1914
May 11, Construction of St. Mary's School begun.
1915
Sept. 5, Official opening of St. Mary's School.
1919
May 19, Addition to school building begun.
1920
New school addition opened.
1926 June 16, Second addition to St. Mary's School including eight class rooms,
auditorium and gymnasium, completed.
4
1934 Dec. 19, Rev. Boleslaw A. Bojanowski, pastor of St. Mary's elevated to Domestic
Prelate by His Holiness Pope Pius XI.
1935 Feb. 24, Investiture of Rt. Rev. Boleslaw A. Bojanowski as prelate by Most Rev.
Thomas M. O'Leary, Bishop of Springfield.
1936 Sept., Official opening of St. Mary's High School.
1950 Jan. 2 8, St. Mary's parish became a part of the newly created Diocese of Worcester
under Most Rev. John J. Wright, its first Ordinary.
1950 Dec. 3, 3 5 th Anniversary of the establishment of St. Mary's School. Most Rev.
John J. Wright honored at the ceremony of burning of the mortgage.
1953 May 3, 40th Anniversary of Msgr. Boleslaw A. Bojanowski's pastorate of Our Lady
of Czestochowa.
1953 May 24, 50th Anniversary of Ordination to the Priesthood of Msgr. Boleslaw A.
Bojanowski.
1953 Nov. 8-15, Golden Jubilee Celebration of St. Mary's Parish.
5