Przestrzeń to zasób odnawialny", Środowisko, czerwiec 2012
Transkrypt
Przestrzeń to zasób odnawialny", Środowisko, czerwiec 2012
15 czerwca2012 r. 2 0dzyskiwanie utraconej ziemi PRZESZRZEIV TO ZASOB ODIVAWIALIVY 2 Elzbieta Strucka Wamy asfaltem i betonem. Najczęściej na Wiekl. Czy jednak zawsze taka ekspansja jest naprawdę potrzebna? Rozproszony charakter struktur przestrzennych, wysokl poziom zapolrzeb0wan,ia'na,,nouue lereny oraz energię.'preyśp|eslaiQ tef'llp,}gss's,]umian'l(limalrt',']Moża proekologiczna koncepcja cykIicznego wykorzystania terenów w temu zapobiec ściśle miastach. Taką koncepcję wprowadza m.in. europejski projekt clRcUsE, realizowany także w Polsce, dzięki lnstytutowi Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach' Głównym jego celem jest wzmoc- które jeszcze nię uczęstniczyły w ponienie system ów zarządzania terenami dobnych, funkcjonujących już europejpoprzemysło w y mi przez zastosowanie skich programach. Piekary są typowym metody wielokrotnego wykorzystywa- przykładem śląskiego miasta, gdzie nie nia terenów w miastach. Dodajmy - w brakuje zniszczonych przez przemy sł rozrastający ch się i,,roz1ewających'' się obszarów nadających się do powtórnemiastach, gdzie coraz więcej przestrze_ go lub wielokrotnego wykorzystania. ni zagospodarowywane jest w sposób niekonkurencyjny i niezgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju, co szczególnie widoczne i odczuwalne jest w Europie. Jednym z ce7ów projektu jest prryHadowo, woda - jeżeli oczyścimy wodę, to możemy jej ponownie u4lć, ze źródeł odnawialnych otrzymujemy odnawialnq energię. Przestrzeń też maże być zasobem odnawialnym i btłrdzo byn chciała, żeby taki przekaz trafił do spo- łecznej świadomości. więc minimalizacja wykorzystywania terenów zielonych pod inwestycje, poprzez zastosowanie metodologii zrównoważonego, strategicznego zaruądza- nia tęrenami, uwzględniającego ich ..cykJ zycia" orazpotrzeby i możliwo-t ściw tym zakresie w skaIi miasta czyĘ gminy. Proponowana w projekcie me-5 toda Zarządzania Wielokrotnym Wy- korzystaniem Terenów Stanowi narzędżie wspom agające zrównowazoną gospodarkę terenami, uwzględniayącą cele gospodarcze, społeczne i środowiskowe. Polska jest jednym z 6 państw biorących udział w projekcie CIRCUSE, ale to w Polscę mieści się ,,centra1a'': koordynatorką całościjest dr Anna Starzewska-Sikorska z Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach. Współpracuje z 11' partnerami i zarządza budżetem 2'5 m|d euro. Dwa lata temu instytut zaprosił do udziału w s2 l&! pĄekcie Piekary Śląskie, ffi si{oDoYvlsi(o € Nie rozpieszczamy naszej planety i zajmujemy coraz więcej jej połaci. Budujemy, zalewamy asfaltem i betonem' Najczęściej na wieki. _ Przestrzeń, szczególnie w miaDziśprojekt CIRCUSE w Pięka- rach Śląskjch, konkrefirie w jego południowej dzielnicy Brzeziny, wkacza w ostateczną fazę realizacji. Zaczęto od wytypowania obszaru, który miał być wodę, powietrze, gleby. Tb jest zasób śro- poddany rekultywacji i opracowania dowiska. Jeżeli go zajmiemy nieodwra- koncepcji przywrócenia terenów zdegracalnie, to utracimy, bo na nic już pózniej dowanych ptzEz przemysł. Wybór padl nie będzie mó gł być łvykorzy stany. W tym na pas ziemi o powierzchni 14ha, częprojekcie oferujemy metodę stworzenia ściowopusty, pylący, częściowopokryprzestrzeni jako zasobu odwracalne go, Ę chaszczami, rruędzy obiektami przektóry możemy wielokrotnie wykorzy sty - mysłowymi a dzielntcą mieszkaniową. wać. Tak jak zasobem odwracalnym jest, obecnie nwająjuz na miejscu prace pruystach, jest bardzo ważnym i cennyn ele_ środowiskowym walorem mówi dr Anna Starzewska-Sikorska. Musimy jq chronić tak jak chronimy mentem 11 (467)12012 Dziennikarska Agencja wydawnicza tt!ilill ee ffi ztozlueil LL o)lsl/((ocollg ffinffiff 'o1'{z qcru ł\ ruolzp I qculc'oł\łZoluZaJo ruezr1sezrd nlu -n1 órs elzpóq letupnr1 Zu,Jo) IvezJ7s -eZcZs||I o l1śzc - Kzc ś1opo8er9q'erur -azld op urc; lepod śueranz Zeg ' obo L o1 -e1qord o urrłls^{zsłr epezld eIB 'nlueru alzpóqggg7 n{oJ op ez'órs elnzou8ord -lsl oEef ur'(rrrus o o41,(1 eru órs oprzp € 'tIJutsBIIu BłZserru nqo13 o8ezsuu -olł\op qgso lecórłrfuu {B|rq'ol eZ{P1 ^\ ułro1od puuod zn1 etc1elord łr euzu'ttr oZpJBg 1sel 'bcruur8 ez l nleą ^\gJgułZsenu '^\gueJeJ ureruels,(zro 1 -,(16 tu,(u1oąo1et eluuzpŁzle7 Kcbzc .łłqc'{rnoruezcerdzeqn rlcnf1sur'.łtg>1 1 -,(1op -uBq 1v\gltlBllnsuoł I rrrggeds1e 'qc,&vr 1luzcó"lpod'(uoluqcezs,łrodzo.r r,(uu^rocerdo erzpóg'qcńquuolEe.l -olołrzor-ozc^\€p"q ąe1soupel t qc śzsz t qc,(upąo1 zpeIh\ ulp courod Łu1erą -.{,łr ru1ezcn 'qc,(ue1,łtopnq uuq 'bfcełr ecbratouu1s'(leuzcr;ur3oeg rlcuur -,(1p1er zero qc,{uurelzpod pgłr l qe13 -uo>1 uzcru'tup,(7y1 elcue8y BłsJBłIuueIzC rn 1e1,{sre'rłrun - l[ce,łro15 €u 'śEluos{ss ueqcEsleilIW sIeJłpuP.I I eIuIIJeg zrr tąf1sruuqJn 1n1.{tsul I{ceIueIN qcezcuelN ł\ :Ęsn uol8eg I ezpeJd ^\ n[o,łrzo6 o3euozeałoułrgr2 lnl&su1 - suru qcuqcez J,łr'ą;uuuete1578raq -sllo^ I IIJlsnV €łsl^ó.opoJs fuorqc6 efcue8y Łs bred IIJlsnY .łr >1ur 1 '!au -zcfpo1eu ńuo'l1s po ereugud urerdsal BJ91ł 'e.ĄAołneu efcnl,(lsul 9ąe! 1 uof -eJ qnl o SBIIu I1r\oIIBtrS óre6 'łro.leugud qcg'tłp od óls oł€Jqop elcłelord łr przpn 519 uu elJBdo I?łIu1y\oł uleluezczs śzcoóls qc'(cŁfnurlez urrr; qcńcŁrorq 'łn4sgud z ur,(pze1 16 -1 tzn e1p auzufńzrd lvrguere; ruertm1s.{zr 'gsnsalcqaI '.łr-oro1se,łłur',ĄĄgueJel qetclc.se1łr'qc.(u -Ół,('tł. ur,(u1on1o1eą6 uluezpbzn7 ś7 -IBłoI I qc,{quuol8er zpe|M _ qc,(zrro1s -otd atu;o1u 1sa[ tp)ztou qcryo1 z uttu -ualunłsu l elzpóz mu Łue1słro4 -furazrdod łrguere1 elqg8azczs e'qc(u -pa1 'o1zp)ztou o?ai op ?a!u {unsnut ' (n1uul1p1 tuollBltuz ścble1evp mlcezld t -u,łroper8epz,t\oueJel r[cu,łr,(11n>1ar els aI? 'ilLguaril qc(uquopotSapz q)ryD| ńu['(cuarn4uo1 qgsods .łr Łuuez;1sezrd -ecord arr letzpn qc(cbrorq rlcezruu8ro {l,ąllldtlu D'otxuzora tuło4nzg _ '^\9p blrepodso8 etuezpbznz o1, n cblezc qcfu1ełr'fid r qc'(łropbzroures'qc,(.łł -bzrourus €Ip oł\osl]zug elcótu8t'ttr7pn -Ł1.łt) lemoąporg eldo;ng 't feuuez4s _o,łr1syud e1elcutąspezrd bs ruezsurduz op olu '(qe1'{q qcfłro1s.(urezrdod łrgu -ezJd lłJupodsog e1rey euu,łrocurdo €IueIołZs t elueą1ods euurnozrue8ro -eJel I'łceulzezrg m >1u[ qc11et efcułrft eIIIBlSoz qcuruuJ |e!.łłu 'rr3e1er15 1ueru u5'nfo,łrzor oEeuozuatourrrgJz IIu€pBs JnłeJ e? 'ó8u.łrn ecelĄ^Z l eqsŁ15 fra1 -nłop elue1słrod [ap1siedorneou198o -uz z erzpo?z 'łr bru eruer'rorupodso8 r -eld elsBIIu ąuep'Łerd ecdó1suz 'urBn IIełs ez 'órs efnpr'łrezrd ruez.r1sezrd elu3,ł\o1łBlzs{ uu łr,Ęd,łrrcg - tz,l,4uoua7 rnEl _ tuł;11l(zJzŚIuz ; {p asnculJ ^\ n1>1sford icezl1eu n1lu.(łl 6 -o1zs'(zrd ler1e1upelu .łłznf 9erur oEec -a!ł ?n{ o) 'o1 cDnoJopodso?oz {ulstu '9ełrfuo1ezrd o8o>1ru -b8our 'n1ryeford qcuruezo1ez IłcBlaJ -utuod a1o 'qc{uo1atz M7uaol ażpol l o rlceru:o;ur o órs eururodez er5 -{zld ryuaąoz o41tł tuazouł at1J-rogu1rue1si(5) uqazł olu śzałzpo1tllop b1'tpue1qord b7 z aruegl-Ą lsel euto1sr ąul 'ur'(1 o y 'acerd eruzcodzo.l qcufcap,r od r rlerc -ńzcnz5 €Iueluuołsoo >1epor,sg .{quu -ol3e5 b.trerds Ł1 órs p'łroserąIJlęz znI 'tu,{u1o>1zs eruurEord rrr ur.{cŁferułsraru leru;ezc,lł 'tu,{.łlou sur'(zc Łs oJ.olł 'Ic' -e.r1 qc,{ueałouodord luoluzcn v\]ezvĄ -ezrd 39rp qcf.łuc9u1,łr ezroq'iu łr o1 '(q -o13ouro6'(uruuzcneu rx,tpoleru qcfc -bzcĄop 1ełrgzu4s.łn') a1ruzc3.lpod o8e1 o8auzc.{po1eur eruuałocerdo c,souzcelu ]g,.ffi .lń.].$ źló:ruj'lg..:lł!ój1loltoz. &].r'9;,łez oe.,,:un-effiś9e,d]Jp'{u!iu]ń]'gllmllńu '€inbżbń tle0i,,iśe{,]*śńÓxrc' łłÓlbłt..'x.ulu6 !lu;.ii€iśl,m.,,ó1młuź,',u{i,l$l1oiÓlpr11$fu,,'1'.{Qó.źJiod _^ ae!ól;;epdĘ.:i'ff1,]q'!l',o6aeblatupÓi6*ńl::ai[tj_.' Ól u6ńbąBżlofu,użct6 ,,ro1Blłq ]1o.6auoeęAqufi9łż'],l9oiopg}a1lj]ciu ?.źaad,]1'a|óXi$ałnu .,Qe{uÓtcB:nquolołei0B.,Ą' jó' ,'ejb żlloulnj:ńliśa{:ic5llłcł u .:;rxE6,ó$ó{ź:wńupeP.,:; pua'oj 1 :'Y\9{ o!o{:Ę]t&l\upc,l.i$,9ua1l.a}ula{0!ł!|xń9]_a.{tlla!!J€F{aołĄĄ..ulńuł9,łŁ..'l 1q91ń..$inażpb'aBŹ:,,],Mśi9d,.od:.eżoeuŻó.le:,:llu€uófuw6llpuullsś6.,pue1 jcińgrlÓ. ll {alttiet6ug]tuóWi]rl.ol'eiśb,llaśń5ńic::ńueiao] bł,rźcrv .ł;il;iJ;;;;;;; -o>1 t qc,tu1oązs .łr9ruur8ord qci(zseu óąt;r(ceds eu ó8u^\n 4eupef IIIc9J,ł\Z -qo qcńuut e1p eluąsńz;o1'iłr op rgzm -'itr : l 'orne 's,(1 0ZI erseru tlc,(1sełrur eluu^\osu3ulJo( elercfzcnuu lisn>1s,tp s?zcpod ,(13oul Łpóg etc>1e[ 'rcgouzce1ods |equ1o1 ŁlcuzrłrĄ1u '(p'rłouu1s '.łrguuurures qc,(u -ord .łr louu,rrouodord ureruułroso1suz z lfzu>1o tlzvvo,{z-rd 3rs azbr przpn ts ezbrłr 'fecólłr -qopod suzcpod uro1erc'{zcnuu euezeĄ z /diguere! eruu,łr'$sńzro1,{'łł. 'luelu?1Y\oseJalul€z o8eu1oq oJ tu,(znp 1 Ł|cu1 'azld t1e1soz qc,(cŁr _o1elłr p1'(1ąerd e! uu .{zperan -dec>1e urnrp z po ną1bzcod qcp1sŁ15 qcBJBł 1uure] ^{pue1uur łelzpn -o;q qculeq qcr:ps'{zsłr e'vr t (vruazclmg -ueduro>1 ecblnurteqo -er6 o8ern łl g5n3513 óls ep4ods 'n1odsez ólc1eiord 'e!c:1e1 e.rn'opuą'Łrd) qcrr1cuu1sne,łł9r -opo;eu,,Łpórur ce.rd rłru,(łr ecbln1uez .łr nłelzpn ułcblzm elc'(zodor6 .ruelpelso l ure1s,turezrd -euged zezld qcśueno1o?Kud pp9l7 -erd,(pua1uur buąsłrod qcauer o8e[łr gz euozceuJnpazld fąe1so7 '.ł\9ueJe1 Bru rurelc>1u alcąel .{zpórru órerreq Łup.ln1uu ucbr,łroue1s 'rur,(no1opd aSnJuIJ -u.łr.orupodso8uz,rr'94n1s qc.{,ttro1slłr -ord .łr rur,tuuzpu,tło.rdazld ezo1 '(btu zazld eluozpoqcezld tc,sornr1zour 'qez;1od I y",ĄĄo{uru zaflya1alze1só8 eruąsoz euozpusod fełr ',(po1eur -opor; ecbzc'(1op '.łrglslrcecll op ou?.ł\ -osgJpu e^\oruelo{zs ń1uue1uur ouu/t\ol -uałnqc.{łrocslerur opurre,łroso}sop-3u -o1s'(ruezrd'{uo4s po - q1elord,c,so1uc -vazeldez I asnJuIJ n1ąelord tuutu -z9lefcvzl1euercprał.,(zco e1u'eu19dsał alu 01 o[V 'qazl nua1d Kuoąbzm >1u1 -eqo1e,z z ouoluloleuzBz erc;fepod'vałe,vp ue1d óts eln,łr BrueI^\BlsA\ órs ezcnp1ńłr eIN .IcePp 1sel ^\głIulsezcn ^\ qJtrJg11 vu't1alcśzcneu u1p .Ęe1zsru,rł -ocz;do qcf.łł'o1opd qcu'ruzsqo u5 v|p l\ń{qez urece1d l l1c Kuzc śzgvezilh\? 'elcuorrreld ał op rurucslerur z trł91s',(zrełro.r l śzmBelq qc,(uovnolsfurezrdn,rguerel rr3o1o>1g elcn1f1su1 łt óls ,(1'tqpo eleul 69 '1ń9uoJel ueluełrĄsf zro>1 -fłl u,(uzcr14 śceluezpbzlez qcepoleu IISV uulrrrc 1 ar_uf.ln1 .u qcfu1ego1,(re1 itgzclĄĄoJecuds e1p rurapercg ez Kuf(ce qcuure1sf5 rrr rfce,łrouu1 qcezs -eĄeJ ueJol eIł\Ic'Eł,ł\B 1n1$su1 'tul,tc4urgo1elm r er.łre1sń1e.rg 'ąrud ry enrąsłrod ec1-o.qłr l ezc.te,top8 -oLV\ e^t B śB^BIIrT' ols€[u Q r z f 0z 33^/u0zc 9l