Credo 64 - Stichting In de Rechte Straat
Transkrypt
Credo 64 - Stichting In de Rechte Straat
Credo Biuletyn teologiczno-pastoralny nr 64 – kwiecień 2016 Adres wydawcy: „Augustinus“ Skr. Pocztowa 28 59-902 Zgorzelec 4 E-mail: [email protected] Autorzy: Tomasz Pieczko e-mail: [email protected] Pedro Snoeijer e-mail: [email protected] Strony internetowe: www.augustinus.pl www.blogpastoratomaszpieczko.blogspot.com www.pedrosnoeijer.blogspot.com Nota od Redakcji Drodzy Czytelnicy, Ponieważ nasze rozważania, oparte o Katechizm Genewski Jana Kalwina, dobiegły końca, postanowiliśmy oprzeć kolejne numery naszego biuletynu Credo o główne tematy Reformacji, cytując jednocześnie dokumenty historyczne szczególnie istotne w danej kwestii dla szeroko rozumianego protestantyzmu. Zapraszamy do lektury biuletynu w nieco odmiennej formie i o nieco odmiennej treści. Autorzy CREDO nr 64 1 kwiecień 2016 \ Studium Biblijne Ewangelia wg Mateusza 3:13-17 13 Wtedy przyszedł Jezus z Galilei nad Jordan, do Jana, aby się dać ochrzcić przez niego. 14 Ale Jan odmawiał mu, mówiąc: Ja potrzebuję chrztu od ciebie, a ty przychodzisz do mnie? 15 A Jezus, odpowiadając, rzekł do niego: Ustąp teraz, albowiem godzi się nam wypełnić wszelką sprawiedliwość. Tedy mu ustąpił. 16 A gdy Jezus został ochrzczony, wnet wystąpił z wody, i oto otworzyły się niebiosa, i ujrzał Ducha Bożego, który zstąpił w postaci gołębicy i spoczął na nim. 17 I oto rozległ się głos z nieba: Ten jest Syn mój umiłowany, którego sobie upodobałem. Jan Chrzciciel głosił przyjście Pana. Po 400 latach ciszy, Bóg znowu przemówił do swego ludu. Był to szczególny czas, czas przyjścia obiecanego Mesjasza. Aby przygotować się na Jego przyjście, lud Boży musi się nawrócić, ponieważ Jego nadejście oznacza bliski Sąd Boży. Jedynym ratunkiem jest radykalne nawrócenie. To nie tylko żałowanie swoich grzechów i prośba o wybaczenie, ale rozpoczęcie nowego życia, radykalnie innego od poprzedniego, życia w posłuszeństwie. Jako znak nawrócenia się, Jan chrzcił wiernych w Jordanie. Było to symboliczne miejsce, stanowiące granicę między pustynią a ziemią obiecaną. W przeszłości Izrael musiał przejść przez Jordan, aby wejść do ziemi. ponieważ godzi się nam wypełnić wszelką sprawiedliwość. Można też tłumaczyć: powinniśmy wypełnić całą sprawiedliwość. Grecki wyraz w oryginale używany jest w celu określenia, czego Bóg oczekuje i wymaga od swego ludu. Czasownik ten występuje w liczbie mnogiej, co oznacza, że jest to to, co Jan i Jezus razem czynią, mianowicie: Jezus posłusznie daje się ochrzcić a Jan Go chrzci. Jezus jest kompletnie posłuszny i bez grzechu (Mk. 10:38; Filipian 2:5-8). Nie potrzebuje chrztu. Nie wyjaśnia, dlaczego Jan powinien Go ochrzcić, nie jest to najważniejsze w tym tekście. Najważniejsza jest prezentacja, Kim jest Jezus. Kiedy Jezus wychodzi z Jordanu, Bóg Ojciec natychmiast reaguje. Otwierają się niebiosa. Przypomina to powołanie proroka Ezechiela, który stojąc przy rzece widział otwierające się niebiosa i Boga, który się mu objawił (Ezechiel 1:1). Ezechiel słyszał głos Boży, który dał mu zadanie, aby działał, jako prorok i głosił Słowo Boże. Bóg dał mu też Ducha Świętego, aby był w stanie wykonać to zadanie (Ezechiel 2:2). W Starym Testamencie czytamy też o Proroku Izajaszu, który prosił Boga, aby rozdarł niebo i zstąpił, aby zbawić lud (Izajasz 46:1). Po urodzeniu Jezusa niebo się otworzyło i cała armia aniołów zstąpiła głosząc zbawienie dla świata. Otworzenie niebios oznacza, że Bóg zstąpi na ziemię, aby zbawić swój lud. Nad Jordanem pojawia się Jezus. To Jego pierwsze publiczne wystąpienie, jako osoby dorosłej, początek Jego publicznego działania w Izraelu. Prosi Jana, aby Go ochrzcił. To dziwna prośba, ponieważ jedyną Osobą na świecie, która nie potrzebuje nawrócenia i towarzyszącego temu chrztu jest właśnie Jezus. Jan doskonale wie, z Kim ma do czynienia, wie, że Jezus jest większy, że właśnie Jezus jest tym, o którym powiedział: Ja was chrzczę wodą, ku upamiętaniu, ale Ten, który po mnie idzie, jest mocniejszy niż ja; jemu nie jestem godzien i sandałów nosić; On was chrzcić będzie Duchem Świętym i ogniem. W ręku jego jest wiejadło, by oczyścić klepisko swoje, i zbierze pszenicę swoją do spichlerza, lecz plewy spali w ogniu nieugaszonym. (Mat. 3:11-12). Duch Święty zstąpił w kształcie gołębia, co jest unikalne, gdyż nigdzie w Biblii nie ma mowy o tym zwierzęciu, jako symbolu Ducha Świętego. Gołąb jest symbolem pokoju, jest bierny i słaby jak baranek, ale nie można za dużo znaczenia wiązać z symbolem gołębia. Duch Święty zstąpił, Jan nie chce ochrzcić Jezusa, grecki czasownik podkreśla, że Jan kilkakrotnie odmawia, ale Jezus stanowczo mówi, że powinien ustąpić, CREDO nr 64 2 kwiecień 2016 i było to widoczne, chociaż nie jest jasnym, czy widzieli to wszyscy tam zebrani. Ogłoszę zarządzenie Pana: Rzekł do mnie: Synem moim jesteś, Dziś cię zrodziłem (Psalm 2:7). Zanim Jezus mógł rozpocząć swoją misję, musiał zstąpić na Niego Duch Święty. W Starym Testamencie czytamy, że ci, którzy otrzymali szczególne zadanie od Boga, otrzymali Ducha Świętego, aby móc je wykonać, np. kiedy Samuel namaszczał Dawida, Dawid otrzymał Ducha Świętego (1 Sam. 16:13; por. Izajasza 11:2; 42:1; 61:1). Nie znaczy to, że Jezus dopiero w tym momencie otrzymał Ducha Świętego. Jezus został poczęty przez Ducha Świętego (Mat. 1:18, 20; por. Ew. Jana 1; Efezjan 1). Publiczne zstąpienie Ducha Świętego oznacza publiczne rozpoczęcie misji Jezusa na ziemi. W tym momencie rozległ się głos Boga Ojca, który mówił o Jezusie. Po czterystu latach milczenia, teraz Bóg sam mówi, co jest jasnym znakiem, że rozpoczęła się era mesjańska (por. Mat. 17:5; Jan 12:28). To, co Bóg mówi nie jest dosłownym cytatem ze Starego Testamentu. To aluzja do kilku tekstów w Starym Testamencie. Prorok Izajasz mówi o cierpiącym słudze, który jest Mesjaszem: Oto sługa mój, którego popieram, mój wybrany, którego ukochała moja dusza. Natchnąłem go moim duchem, aby nadał narodom prawo (Izajasz 42:1). To aluzja także do Psalmu, który mówi o KróluMesjaszu: Jan van Scorel, Chrzest Jezusa, 1530 Jezus jest Synem Bożym. Nie jest tylko człowiekiem, ale jest też Bogiem, pełnym Ducha Świętego. Biblia naucza w wielu miejscach, że Bóg istnieje w trzech Osobach: Bóg Ojciec, Syn i Duch Święty, które w tym szczególnym momencie przy Jordanie widzimy wszystkie razem. Pedro Snoeijer Dalsze artykuły i studia biblijne na blogu autora: www.pedrosnoeijer.blogspot.com Trójca Święta Czego Biblia uczy nas o Trójcy Świętej? Rzeczą najtrudniejszą w chrześcijańskim pojęciu Trójcy Świętej jest to, że nie ma możliwości wytłumaczenia go w sposób całkowicie jasny. Trójca Święta jest pojęciem, które jest niemożliwym do całkowitego, pełnego zrozumienia dla przeciętnej istoty ludzkiej, nie mówiąc nawet o wytłumaczeniu go. Biblia uczy nas, że Ojcem jest Bóg, że Jezus jest Bogiem i że Duch Święty jest Bogiem. Biblia mówi także, że jest tylko jeden Bóg. Musimy jednak mieć świadomość, że pomimo możliwości zrozumienia niektórych elementów z relacji poszczególnych osób Trójcy pomiędzy nimi, całość konceptu jest niezrozumiała dla ducha ludzkiego. Nie znaczy to jednak, że pojęcie Trójcy Świętej nie jest prawdziwe lub że nie opiera się o nauczanie Biblii. Bóg jest nieskończenie większy niż my jesteśmy, a zatem nie możemy oczekiwać, że bylibyśmy zdolni do zrozumienia go całkowicie. Miejmy w pamięci, studiując to zagadnienie, że choć słowo „Trójca” nie jest używane w Piśmie CREDO nr 64 3 kwiecień 2016 Świętym, to jest to termin, który jest używany w tradycji chrześcijańskiej, aby opisać Boga trójjedynego; by oddać fakt, że są trzy współistniejące osoby, współwieczne, które stanowią Boga. Należy przy tym bardzo jednoznacznie rozumieć, że nie ma trzech bogów. Trójca Święta, to jeden Bóg „składający się“ z trzech osób. Jeżeli stanowi to dla nas problem, to zauważmy taką kwestię: słowo dziadek także nie jest używane w Biblii, a jednak wiemy, że było wielu dziadków w Biblii. Dal przykładu Abraham był dziadkiem Jakuba. Nie zatrzymujmy zatem się na samym słowie „Trójca”. To, co jest naprawdę istotne, to treść tego, co reprezentuje pojęcie, słowo „Trójca”, a która to treść istotnie jest zawarta w Piśmie Świętym. Dla tekstów Starego Testamentu znajomość języka hebrajskiego jest bardzo użyteczna. W 1 Mojżeszowej/Rodzaju 1,1 używane jest słowo Elohim (Bóg w liczbie mnogiej). W Rodzaju 1,26; 3,22; 11,7 i Izajaszu 6,8 jest używane słowo „my”. Po tym wstępie, może bardziej w formie dygresji, przejdźmy do wersetów Biblii mówiących o Trójcy Świętej. To, że Elohim i my odnoszą się do więcej niż jednej osoby, nie pozostawia żadnej wątpliwości. W języku polskim dla przykładu mamy tylko dwie liczby: pojedynczą i mnogą. W języku hebrajskim, dla odmiany, mamy już trzy: pojedynczą, podwójną i mnogą. Podwójna jest tylko dla dwóch elementów. W języku hebrajskim forma podwójna jest używana dla rzeczy, które wchodzą w pary, jak np. oczy, uszy i ręce. Słowa Elohim i „my” są w formie mnogiej – czyli zdecydowanie jest ich więcej niż dwa – i muszą odnosić się do trzech lub więcej (Ojciec, Syn i Duch Święty). 1. Jest jeden Bóg: 5 Mojżeszowa/Powtórzonego Prawa 6,41; 1 Koryntian 8,42; Galacjan 3,203; 1 Tymoteusza 2,54. 2. Trójca istnieje w Trzech Osobach: 1 Mojżeszowa/Rodzaju 1,15; 1,266; 3,227;11,78; Izajasza 6,89; 48,1610; 61,111; Mateusza 3,161712; 28,1913; 2 Koryntian 13,1314. Słuchaj, Izraelu! Pan jest Bogiem naszym, Pan jedynie! 2 Co więc dotyczy spożywania mięsa, składanego w ofierze bałwanom, wiemy, że nie ma bożka na świecie i że nie ma żadnego innego boga, oprócz Jednego. 3 Pośrednika zaś nie ma tam, gdzie chodzi o jednego, a Bóg jest jeden. 4 Albowiem jeden jest Bóg, jeden też pośrednik między Bogiem a ludźmi, człowiek Chrystus Jezus, 5 Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię. 6 Potem rzekł Bóg: Uczyńmy człowieka na obraz nasz, podobnego do nas i niech panuje nad rybami morskimi i nad ptactwem niebios, i nad bydłem, i nad całą ziemią, i nad wszelkim płazem pełzającym po ziemi. 7 I rzekł Pan Bóg: Oto człowiek stał się taki jak my: zna dobro i zło. Byleby tylko nie wyciągnął teraz ręki swej i nie zerwał owocu także z drzewa życia, i nie zjadł, a potem żył na wieki! 8 Przeto zstąpmy tam i pomieszajmy ich język, aby nikt nie rozumiał języka drugiego! Potem usłyszałem głos Pana, który rzekł: Kogo poślę? I kto tam pójdzie? Tedy odpowiedziałem: Oto jestem, poślij mnie! 10 Zbliżcie się do mnie i słuchajcie tego! Od samego początku nie mówiłem w skrytości, odkąd się to dzieje, Ja tam jestem! A teraz Wszechmogący, mój Pan, posłał mnie i jego Duch. 11 Bo jak ziemia wydaje swoją roślinność i jak w ogrodzie kiełkuje to, co w nim zasiano, tak Wszechmocny Pan rozkrzewi sprawiedliwość i chwałę wobec wszystkich narodów. 12 A gdy Jezus został ochrzczony, wnet wystąpił z wody, i oto otworzyły się niebiosa, i ujrzał Ducha Bożego, który zstąpił w postaci gołębicy i spoczął na nim. I oto rozległ się głos z nieba: Ten jest Syn mój umiłowany, którego sobie upodobałem. 13 Idźcie tedy i czyńcie uczniami wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego, 14 Łaska Pana Jezusa Chrystusa i miłość Boga, i społeczność Ducha Świętego niech będzie z wami wszystkimi. 1 CREDO nr 64 9 4 kwiecień 2016 U Izajasza 48,16 i 61,1 Syn mówi, odnosząc się do Ojca i Ducha Świętego. Porównajcie Izajasza 61,1 do Łukasza 4,14-19, aby zobaczyć, że to mówi Syn. Mateusz 3,16-17 opisuje wydarzenie Chrztu Jezusa. W tych wersetach, to Bóg Duch Święty zstępuje na Boga Syna, podczas gdy Bóg Ojciec ogłasza Jego upodobanie w Synu. Mateusz 28,19 i 2 Koryntian 13,14 są przykładami trzech rozróżnialnych osób w Trójcy Świętej. ponieważ odnosi się ona do nieskończonego Boga. W odniesieniu do Syna zobacz: Łukasza 22,42; Jana 5,36; Jana 20,21; 1 Jana 4,14. W odniesieniu do Ducha Świętego zobacz: Jana 14,16; 14,26; 15,26; 16,7, a szczególnie Jana 16,13-14. 3. Osoby Trójcy są odróżnialne pomiędzy sobą w różnych fragmentach Pisma. W Starym Testamencie „Przedwieczny” jest odróżnialny od „Wiecznego” (1 Mojżeszowa/Rodzaju 19,2415; Ozeasza 1,416). „Przedwieczny” ma Syna (Psalmy 2,7.12). Duch jest odróżnialny od „Wiecznego” (4 Mojżeszowa/Liczb 27,18) i od Boga (Psalm 51,10-12). Bóg Syn jest odróżnialny od Boga Ojca (Psalm 45,6-7; Hebrajczyków 1,8-90. W Nowym Testamencie Ewangelia Jana 14,16-17 ukazuje, że Jezus mówi Ojcu o wysłaniu Pocieszyciela, Ducha Świętego. Ukazuje to, że Jezus nie uważał się za będącego Ojcem i Duchem Świętym. Zauważmy i rozważmy także inne momenty w Ewangeliach, gdzie Jezus mówi do Ojca. Czyżby mówił do samego siebie? Nie, mówił do innej osoby Trójcy – Ojca. Ikona autorstwa Andrieja Rublewa, przedstawiająca Trójcę Świętą 6. Zadania poszczególnych osób Trójcy Świętej. Ojciec jest najwyższym źródłem bądź przyczyną: a. wszechświata (1 Koryntian 8,6; Objawienia 4,11); b. objawienia Bożego (Objawienia 1,1); c. zbawienia (Jana 3,16-17); i d. prac ludzkich Jezusa (Jana 5,17; 14,10). Ojciec zapoczątkowuje wszystkie rzeczy. 4. Każda osoba Trójcy Świętej jest Bogiem. Ojciec jest Bogiem : Jana 6,27 ; Rzymian 1,7 ; 1 Piotra 1,2. Syn jest Bogiem: Jana 1,1.14; Rzymian 9,5; Kolosan 2,9; Hebrajczyków 1,8; 1 Jana 5,20. Duch Święty jest Bogiem: Dzieje Apostolskie 5,3-4; 1 Koryntian 3,16 (Ten, który pozostaje, to Duch Święty – Rzymian 8,9; Jana 14,16-17; Dzieje Apostolskie 2,1-4). Syn jest działającym, przez którego Ojciec wykonuje następujące prace: a. stwarza i podtrzymuje wszechświat (1 Koryntian 8,6; Jana 1,3; Kolosan 1,16-17); b. dokonuje objawienia Bożego (Jana 1,1; Mateusza 11,27;Jana16,12-15; Objawienia 1,1) i c. zbawia (2 Koryntian 5,19; Mateusza 1,21; Jana 4,42). Ojciec dokonuje wszystkich rzeczy przez Syna, który działa jako Jego przedstawiciel. 5. Podporządkowanie w Trójcy Świętej. Pismo Święte ukazuje, że Duch Święty jest poddanym Ojcu i Synowi, a Syn jest poddanym Ojcu. Jest to wewnętrzna relacja, która nie neguje boskości żadnej z osób Trójcy Świętej. Jest to kwestia, której nasze ograniczone umysły nie mogą zrozumieć, Duch Święty jest tym, przez którego Ojciec wykonuje następujące dzieła : a. stworzenie i podtrzymanie wszechświata (1 Mojżeszowa/Rodzaju 1,2; Joba 26,13; Psalm Wtedy Pan spuścił na Sodomę i Gomorę deszcz siarki i ognia, sam Pan z nieba. 15 CREDO nr 64 5 kwiecień 2016 104,30); b. dokonuje objawienia Bożego (Jana 16,12-15; Efezjan 3,5; 2 Piotra 1,21); c. zbawienia (Jana 3,6; Tytusa 3,5; 1 Piotra 1,2) i d. dokonuje prac Jezusa (Izajasza 61,1; Dzieje Apostolskie 10,38). Zatem Ojciec dokonuje wszystkich swoich dzieł mocą Ducha Świętego. Bóg nieskończony nie może być opisany w pełni przez jakieś skończone wyobrażenie. Zamiast zatem koncentrować się na pojęciu Trójcy Świętej, spróbujmy skoncentrować się na majestacie Boga, Jego wielkości i naturze nieskończenie większej, niż nasza ludzka. Rzymian 11,33-34: O głębokości bogactwa i mądrości, i poznania Boga! Jakże niezbadane są wyroki jego i nie wyśledzone drogi jego! Bo któż poznał myśl Pana? Albo któż był doradcą jego? Żadna z popularnych form ilustracji nie opisuje w pełni i precyzyjnie Trójcy Świętej. Próbowano porównywać Trójcę do jajka (z racji skorupki, a wewnątrz białka i żółtka), ale przecież Ojciec, Syn i Duch Święty nie są częściami Boga, każdy z nich jest Bogiem. Próbowano także użyć wyobrażenia wody, z racji różnych jej stanów (np. zmrożona staje się lodem, a podgrzana zamienia się w parę), ale Ojciec, Syn i Duch Święty nie są stanami Boga, każdy z nich jest Bogiem. Tomasz Pieczko Dalsze artykuły na ten i inne tematy oraz rozważania biblijne – na blogu autora: www.blogpastoratomaszpieczko.blogspot.com Belgijskie Wyznanie Wiary Artykuł VIII Bóg jest jeden w istocie, jednak rozróżnialny w trzech osobach Zgodnie z prawdą i Słowem Bożym, wierzymy tylko w jednego Boga, którego istota jest niezłożona i który istnieje w trzech osobach, które są rzeczywiście i prawdziwie wiecznie odróżnione zgodnie z ich nieprzechodnimi właściwościami, a mianowicie: Ojciec, Syn i Duch Święty. Ojciec jest przyczyną, źródłem i początkiem wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych. Syn jest słowem, mądrością i obrazem Ojca. Duch Święty jest odwieczną siłą i mocą, pochodzący od Ojca i Syna. Jednak Bóg nie jest podzielony na trzy w tym rozróżnieniu, ponieważ Pismo Święte naucza, że Ojciec i Syn, i Duch Święty posiadają w pełni Jego osobowość, a są rozróżnialni pod względem ich właściwości, jednak w taki sposób, że te trzy osoby są jednym i jedynym Bogiem. Zatem oczywiste jest, że Ojciec nie jest Synem ani Syn Ojcem i podobnie Duch Święty nie jest ani Ojcem, ani Synem. Jednakże te osoby tak odróżnione nie są rozdzielone ani zmieszane, ponieważ Ojciec nie przyjął ciała ani Duch Święty nie przyjął ciała, a jedynie Syn. Ojciec nigdy nie był bez swego Syna albo Ducha Świętego. A to dlatego, że wszyscy trzej są równie wieczni i tej samej istoty. Nie ma ani pierwszego, ani ostatniego, ponieważ Oni są trójjedyni w prawdzie, mocy, dobroci i miłosierdziu. Artykuł IX Dowód na powyższy artykuł dotyczący trójosobowości jedynego Boga Wiemy o tym zarówno ze świadectwa Pisma Świętego, jak i działań tych Osób - szczególnie tych działań, które sami doświadczamy. Świadectwa Pisma Świętego, które uczy nas wierzyć w taką Trójcę, znajdują CREDO nr 64 6 kwiecień 2016 się w wielu miejscach Starego Testamentu. Dlatego nie przytoczymy ich wszystkich, ale raczej podamy te, które w naszej ocenie są najistotniejsze. W Rodzaju 1:26-27 Bóg mówi: „Uczyńmy człowieka na nasz obraz, podobnego do nas (...) I stworzył Bóg człowieka na obraz swój. Jako mężczyznę i niewiastę stworzył ich.” A w Rodzaju 3:22 Bóg powiedział: „Oto człowiek stał się taki jak my.” Zdanie: „Uczyńmy człowieka na nasz obraz,” zaświadcza, że Bóg to więcej niż jedna osoba, a kiedy mówi: „Bóg stworzył,” zaświadcza o jedności. To prawda, że Bóg nie oznajmia, ile jest Osób, ale to, co niejasne w Starym Testamencie staje się jasne w Nowym. Kiedy nasz Pan został ochrzczony w Jordanie, rozległ się głos Ojca: „Ten jest mój Syn umiłowany.” Syn wystąpił z wody, a Duch Święty pojawił się w postaci gołębicy. Trójosobowość jest również potwierdzona przez Chrystusa w ustanowieniu chrztu wszystkich wierzących: „Czyńcie uczniami wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.” W Ewangelii Łukasza anioł Gabriel tak zwraca się do Marii, matki naszego Pana: „Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego zacieni cię, dlatego też to, co się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.” Podobnie czytamy: „Łaska Pana Jezusa Chrystusa i miłość Boga, i społeczność Ducha Świętego niech będzie z wami wszystkimi.” Czytamy też: „Albowiem trzej są, którzy świadczą na niebie: Ojciec, Słowo, i Duch Święty, a ci trzej jedno są” [wg Biblii Gdańskiej – przyp. tłum.]. Wszystkie te fragmenty wyraźnie nauczają, że są trzy osoby w jednej i jedynej boskiej istocie. I chociaż prawda ta przewyższa wszelką ludzką zdolność pojmowania, wierzymy w nią za sprawą Bożego Słowa, lecz również oczekujemy, że w przyszłości zrozumiemy to dokładnie w niebie, co też przyniesie nam wielką korzyść. Ponadto, musimy rozpoznać odpowiednie urzędy i działania tych trzech osób względem nas. Ojciec jest Stwórcą w Jego mocy; Syn jest naszym Zbawicielem i Odkupicielem przez Jego krew; Duch Święty jest naszym Uświęceniem przez to, że zamieszkuje nasze serca. Ta doktryna o Trójcy Świętej była zawsze rozpoznana i utrzymywana przez prawdziwy Kościół od czasów apostolskich po dziś dzień na przekór Żydom, mahometanom i fałszywym chrześcijanom oraz heretykom: Marcjonowi, Maniemu, Prakseaszowi, Sabeliuszowi, Pawłowi z Samosaty, Ariuszowi i tym podobnym, którzy słusznie zostali potępieni przez prawowiernych ojców. Dlatego tym bardziej skłaniamy się do zaakceptowania trzech wyznań wiary: Apostolskiego, Nicejskiego oraz Atanazego, a także każdego, które się z nimi zgadza i jest zatwierdzone przez ojców Kościoła. CREDO nr 64 7 kwiecień 2016