1 PROTOKÓŁ z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Komisji

PROTOKÓŁ
z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego
w Województwie Łódzkim
w dniu 18 lutego 2010 r. o godz. 9.30
Dnia 18 lutego 2010 roku w siedzibie Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi
odbyło się posiedzenie Prezydium Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego.
W posiedzeniu Prezydium uczestniczyli przedstawiciele Komisji oraz pełnomocnicy osób
zaproszonych, zgodnie z załączoną listą obecności.
Posiedzenie otworzyła Pani Wojewoda Jolanta Chełmińska, która przystąpiła
do przedstawienia porządku obrad, a następnie zwróciła się do zebranych z pytaniem
o ewentualne uwagi dotyczące zaproponowanego porządku obrad.
1. Otwarcie posiedzenia.
2. Przyjęcie porządku obrad.
3. Przyjęcie protokołu z posiedzenia Prezydium z dnia 14 stycznia 2010 r.
4. Ustalenie tematów i terminu kolejnego posiedzenia plenarnego Wojewódzkiej Komisji
Dialogu Społecznego.
Proponowany termin: 11 lub 18 marca 2010 r.
Tematy:
a. Sytuacja ekonomiczno-społeczna województwa łódzkiego.
b. Omówienie sytuacji w przedsiębiorstwie Fassaden Glas Technik Polska S. A.
5. Sprawy różne.
Ad 2. Wobec braku głosów sprzeciwu porządek obrad został przyjęty w podanej
formie.
Ad 3. Pani Wojewoda zapytała, czy zebrani przyjmują protokół z posiedzenia
Prezydium Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego z dnia 14 stycznia 2010 r.
Pan Krzysztof T. Borkowski zapytał o kwestię delegowania przedstawicieli WKDS do
prac w posiedzeniach Forum Rozwoju.
Pani Wojewoda Jolanta Chełmińska poinformowała, że zapis dotyczący wyboru K. T.
Borkowskiego i W. Wróblewskiego jako osób rekomendowanych przez WKDS do pracy
w posiedzeniach Forum Rozwoju został umieszczony w protokole z posiedzenia plenarnego.
Wobec braku zastrzeżeń co do protokołu z posiedzenia Prezydium WKDS z dnia 14 stycznia
2010 r., został on przyjęty w podanej formie.
Ad 4. Pani Wojewoda zaproponowała dwa terminy, w jakich mogłoby odbyć się
następne posiedzenie WKDS: 11 lub 18 marca br. Przyjęty został termin 18 marca br.
Pierwszym tematem kolejnego posiedzenia WKDS będzie sytuacja ekonomiczno-społeczna
województwa łódzkiego. Pani Wojewoda poinformowała zgromadzonych o wniosku
złożonym przez Pana W. Krenca dotyczącym sytuacji w przedsiębiorstwie Fassaden Glas.
Głos zabrał Pan Waldemar Krenc, który stwierdził, że WKDS z powodzeniem zajmuje
się wymagającymi reakcji sytuacjami występującymi w województwie łódzkim, czego
przykładem może być przypadek Uniontexu. Na przestrzeni ostatniego roku dało się
zauważyć kilka drastycznych przypadków nieszanowania prawa przez pracodawców
i wyrzucania osób z pracy: w Domu Pomocy Społecznej w Sieradzu, w firmie Oficyna Labor
oraz w przedsiębiorstwie Fassaden Glas. Pracownicy Fassaden Glas od września do grudnia
1
2009 r. nie mieli wypłacanych pensji, odprowadzanych składek do ZUS-u, ani innych
świadczeń wynikających np. ze zwolnień lekarskich. Pracownicy założyli związek
zawodowy, o czym poinformowali pracodawcę w stosownym dokumencie żądając
jednocześnie wypłaty należnych świadczeń, na co pracodawca zareagował wezwaniem
policji. Po kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, informacji o wszczęciu dochodzenia
i nadzorze prokuratury, jak również po artykułach prasowych, pracodawca wypłacił
świadczenia, natomiast osoby, które założyły związek zawodowy zostały dyscyplinarnie
zwolnione z pracy. Pracodawca stwierdził, że nie uznaje istnienia związków zawodowych
w firmie. W. Krenc stwierdził, że zaistniała sytuacja wymaga reakcji stron reprezentujących
WKDS, a WKDS powinna potępić tego typu zjawiska, co byłoby sygnałem dla innych
pracodawców, że nie będzie przyzwolenia na takie działania. Zwolnienia pracowników
odbywały się z artykułu 52 (według którego można rozwiązać z pracownikiem umowę
o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia podstawowych
obowiązków pracowniczych), co jest o tyle istotne, że zwolnienia dotyczyły osób młodych.
W przypadku braku reakcji na zaistniałą sytuację w Fassaden Glas może dojść do bardziej
radykalnych działań wśród pracowników. Według W. Krenca WKDS powinna zająć pewne
spójne stanowisko w tej sprawie, przy czym sytuacja w Fassaden Glas nie jest przypadkiem
odosobnionym (por. sytuacja, jaka miała miejsce w firmie Okna Rąbień). W. Krenc wymienił
działania, jakie zostały podjęte w Fassaden Glas (rozwieszenie plakatów na terenie firmy,
kolportaż ulotek), została również wszczęta procedura pozbawienia prawa pracy przez
właściciela firmy. Szwajcaria jest jednak w obszarze państw, których obywatele mają prawo
pracować na terenie Polski bez konieczności ubiegania się o pozwolenie na pracę, wobec
czego wniosek o pozbawienie właściciela firmy prawa do pracy został wycofany. Jeżeli
chodzi o pisma zakazujące działalności związkowej, są one sprzeczne z polskim prawem.
Pan Krzysztof T. Borkowski, że pewnym problemem w tej sytuacji jest jednostronna
informacja. Z przedstawionych materiałów nie wynika, czy były podstawy do zwolnień
dyscyplinarnych. Pismo prezesa firmy wydaje się absurdalne w formie, co może wynikać z
nieodpowiedniego tłumaczenia. Prawnicy właściciela mogli uznać, że komitet założycielski
związku zawodowego nie do końca spełnił wszystkie wymogi formalne, wobec czego prezes
mógł nie uznać kompetencji działającego jego zdaniem bezprawnie komitetu. Sformułowanie
dotyczące zakazu działania związków zawodowych jest niedopuszczalne, użyte świadomie
dyskredytuje pracodawcę. W kwestii zwolnień, z przedstawionego materiału wynika, że
pracownicy nie powinni zostać zwolnieni, dobrze byłoby jednak poznać szczegółowe
okoliczności zastosowania artykułu 52 w przypadku tej konkretnej sytuacji, do czego
potrzebne jest stanowisko drugiej zaangażowanej w tę sprawę strony. Jeżeli przedstawione
informacje się potwierdzą, działanie pracodawcy okaże się karygodne.
Pan Artur Matiaszczyk stwierdził, że nie można zgodzić się z poglądem, że podobne
praktyki stosowane są przez wielu pracodawców – jest to opinia krzywdząca pracodawców.
Tego typu sytuacje zdarzają się w niektórych firmach, ale nie jest to nagminne.
Pan Waldemar Krenc powtórzył, że zdecydowana większość pracodawców to ludzie
uczciwi, istnieją jednak wyjątki, z którymi nie da się współpracować. Fassaden Glas to trzeci
przypadek karygodnego zachowania pracodawcy wobec zatrudnionych pracowników.
Pan Paweł Saar stwierdził, że skoro sprawą Fassaden Glas zajęła się prokuratura,
WKDS nie powinna się nią zajmować, wobec czego P. Saar zaproponował, by tego tematu
nie wnosić na posiedzenie plenarne.
Pan Zbigniew Jagiełło zauważył, że z posiadanej wiedzy (pomimo że jest
jednostronna) wynika, że przez szereg miesięcy nie wypłacano pracownikom pensji, co
2
stanowi naruszenie prawa. Co do zarzutu o nielegalność działania związków zawodowych,
procedura tworzenia związków jest mało skomplikowana, że na etapie przed
zarejestrowaniem związku trudno mówić o naruszeniu prawa. Wspomniane elementy
(niewypłacalnie należnych świadczeń i zarzucanie nielegalności powstawania związków)
wskazują na poważne naruszenie przez pracodawcę obowiązujących przepisów, co do których
WKDS powinna się odnieść.
Pan Władysław Wróblewski zauważył, że kwestia niewypłacania należnych
wynagrodzeń pracownikom staje się problemem społecznym. Sprawy firm zalegających
z wypłatą należności pracownikom kierowane do sądów przez Państwową Inspekcję Pracy są
bardzo długo rozpatrywane, co powoduje wzrost zadłużenia tych firm wobec pracowników.
PIP może zastosować mandaty w wysokości 1000-5000 zł., pracodawcy nie płacą, co
powoduje skierowanie sprawy do sądu, a sąd wymierza karę grzywny w wysokości 500 zł.
W kwestii sytuacji w firmie Fassaden Glas W. Wróblewski odniósł się do pisma do
pracowników, w którym pracodawca przywołuje orzeczenie Sądu Najwyższego z 1997 r. dot.
niezarejestrowania w Sądzie Rejestrowym związku działającego na terenie firmy. Inne
orzeczenie Sądu Apelacyjnego z 1999 r. mówi, że w rejestrze związków zawodowych
wpisuje się organizacje związkowe oraz ich jednostki organizacyjne, ale tylko te, które
stosownie do postanowień statutu związku posiadają samodzielne osobowości prawne. Jeżeli
NSZZ „Solidarność” jako związek jednolity jest zarejestrowany, żadna organizacja
zakładowa nie ma obowiązku rejestracji w sądzie. W. Wróblewski stwierdził, że sprawa jest
poważna i dlatego należy się odnieść do tego problemu. Ewentualna nieznajomość języka
polskiego przez pracodawcę nie stanowi wytłumaczenia.
Pan Krzysztof T. Borkowski zwrócił się z prośbą o niewyolbrzymianie pewnych
zjawisk. Jeżeli chodzi o stwierdzenie, że niewypłacanie wynagrodzeń staje się problemem
społecznym, według danych publikowanych przez Głównego Inspektora Pracy w przypadku
około połowy firm kontrolowanych przez Państwowe Inspekcje Pracy zarzuty w stosunku do
przedsiębiorców (dotyczące warunków pracy czy niewypłacania wynagrodzeń) się
potwierdzają. Jest to kilkadziesiąt tysięcy przypadków w skali roku na kilka milionów
funkcjonujących podmiotów gospodarczych. Skala zjawiska nie wskazuje zatem na
występowanie problemu społecznego, chociaż jak przyznał K. T. Borkowski dla osoby, która
nie otrzymuje wynagrodzenia za pracę jest to poważny problem. Każdy przypadek
niewypłacenia wynagrodzenia w sytuacji, gdy jest to możliwe, a z różnych względów nie
następuje, jest godny potępienia. Państwowa Inspekcja Pracy podejmuje działania w takich
przypadkach, sądy wymierzają kary, przy czym istotne jest to, by wyroki sądowe pomagały
wyegzekwować należności. Pracownicy poprzez komorników odzyskują należne pieniądze.
Pani Edyta Sancewicz stwierdziła, że sprawy pracownicze powinny być rozstrzygane
przez kompetentne do tego sądy. Nie powinno się rozpatrywać niewypłacających pensji
pracodawców w kategoriach problemu społecznego. Sprawą ważniejszą, dotykającą
pracowników, jest mobbing. Ewentualne stanowisko WKDS w tej sprawie powinno
podkreślać, że pomimo trudnej sytuacji ekonomicznej, pracodawcy zobowiązani są do
zachowań moralno-etycznych bez względu na rodzaj prowadzonej działalności.
Pani Wojewoda Jolanta Chełmińska stwierdziła, że na forum WKDS powinny być
przedstawiane sprawy, które stanowią zjawiska społeczne i co do których powinny mieć
możliwość wypowiedzenia się wszystkie strony. Wszyscy zgadzają się co do tego, że
niedopuszczalne jest niewypłacanie wynagrodzeń. Pani Wojewoda przypomniała, że
członkowie WKDS zgodzili się, by na forum WKDS nie rozpatrywać partykularnych spraw
zakładów pracy. WKDS nie powinna zajmować się tak sformułowanym problemem. Wnioski
3
i stanowiska zajmowane przez WKDS powinny dotyczyć zjawisk społecznych, a nie
poszczególnych przypadków. Sprawą Fassaden Glas zajmuje się prokuratura i Państwowa
Inspekcja Pracy, nie powinna stanowić przedmiotu obrad WKDS.
Pan Krzysztof T. Borkowski zgodził się, że jednostkowe sprawy nie powinny być
rozpatrywane na posiedzeniach WKDS, by nie stwarzać precedensów. W przypadku większej
ilości podobnych spraw WKDS mogłaby sformułować ogólne stanowisko w tej kwestii.
Pan Waldemar Krenc zauważył, że zadaniem WKDS miało być doprowadzenie do
stołu negocjacyjnego pracodawców, pracowników i stronę administracyjną, by szukać
rozwiązań. WKDS powinny zajmować się konfliktami, rynkiem pracy, zagrożeniami
w różnych dziedzinach. W przeciwnym razie ludzie mogą szukać innych rozwiązań, które
wydadzą im się bardziej skuteczne. W. Krenc podkreślił, że jest przeciwny zamknięciu
WKDS na problemy jednostkowe, natomiast w kwestii sytuacji w Fassaden Glas oczekiwałby
czytelnego sygnału ze strony WKDS, że tego typu praktyki są potępiane.
Pani Wojewoda Jolanta Chełmińska podkreśliła, że sytuacja pracowników Fassaden
Glas stanowi problem, jednak rozpatrywanie sprawy na forum WKDS wymaga udziału
obydwu zaangażowanych w sprawę stron, by każda ze stron mogła przedstawić swoje
stanowisko, co stanowi podstawę dialogu. Pani Wojewoda zaproponowała, by na następne
posiedzenie WKDS zaprosić przedstawicieli obydwu stron, jak również zaapelowała, by nie
stwarzać precedensu w postaci wysłuchiwania tylko jednej strony.
Pan Zbigniew Jagiełło zaproponował, by na następnym posiedzeniu WKDS została
poruszona sprawa Fassaden Glas po pogłębieniu wiedzy na temat sytuacji w firmie
i zwolnionych pracowników.
Pani Wojewoda Jolanta Chełmińska stwierdziła, że zasadne byłoby poruszenie
problemu w szerszym kontekście, uwzględniając również sytuację z DPS w Sieradzu,
przedstawiając wyniki kontroli przeprowadzonej przez Inspekcję Pracy i zapraszając
przedstawicieli pracodawcy Fassaden Glas. Pani Wojewoda zaproponowała, by WKDS zajął
się tym na następnym posiedzeniu.
Pani Edyta Sancewicz zapytała o przyszłość firmy Fassaden Glas w przypadku gdyby
jej właściciel przestał prowadzić działalność, ile osób może w ten sposób stracić pracę, czy
istnieje możliwość odkupienia firmy. Sytuacja w firmie to nie tylko relacje między
pracodawcą a pracownikami.
Pan Paweł Saar zaproponował, by punkt dotyczący sytuacji w Fassaden Glas znalazł
się w porządku obrad następnego posiedzenia WKDS.
Pani Wojewoda zaproponowała, by sprawa została poruszona na następnym
posiedzeniu plenarnym WKDS z udziałem przedstawicieli wszystkich zainteresowanych
stron.
Pan Krzysztof T. Borkowski zasugerował, że z powodu pilności sprawy zasadne
byłoby zwołanie nadzwyczajnego spotkania Prezydium WKDS z udziałem zainteresowanych
stron. Umożliwiłoby to podjęcie decyzji odnośnie poruszenia tematu na posiedzeniu
plenarnym WKDS.
Pan Marcin Szmaja zauważył, że zostały zgłoszone trzy wnioski dotyczące tematu
sytuacji w Fassaden Glas: propozycja omówienia tematu na dzisiejszym posiedzeniu
plenarnym WKDS, przedstawienie sytuacji na następnym posiedzeniu oraz omówienie
sprawy na specjalnym posiedzeniu Prezydium, które mogłoby się odbyć za dwa tygodnie
z udziałem zaproszonych gości: przedstawicieli Państwowej Inspekcji Pracy, pracodawcy
i pracowników.
4
Pani Wojewoda Jolanta Chełmińska zapytała uczestników WKDS, czy przyjmują
wniosek zwołania Prezydium WKDS w dniu 4 marca br. z udziałem zaproszonych gości
(przedstawicieli pracowników Fassaden Glas reprezentowanych przez NSZZ „Solidarność”,
pracodawcy, Państwowej Inspekcji Pracy oraz Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej), na
którym zostanie poruszony jedynie temat Fassaden Glas. Wniosek został przyjęty
jednogłośnie. Na kolejnym posiedzeniu plenarnym WKDS, które odbędzie się 18 marca br.
zostanie poruszony temat łamania praw pracowniczych i związkowych przez pracodawców
w szerszym kontekście, przedstawione zostaną również przypadki z Sieradza, z firmy Oficyna
Labor.
Pan Waldemar Krenc wspomniał o kontroli przeprowadzonej przez Łódzki Urząd
Wojewódzki w DPS w Sieradzu, zaznaczając, że sytuacja pogorszyła się. Przypadek firmy
Oficyna Labor dotyczy zwolnienia kilkunastu osób.
Wobec braku innych wniosków i propozycji spraw do omówienia, Pani Wojewoda
Jolanta Chełmińska zamknęła posiedzenie Prezydium WKDS w dniu 18 lutego 2010 r.
Sporządziła: Magdalena Roczek
Przewodniczący
Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego
Jolanta Chełmińska
Wojewoda Łódzki
5