Metody pomiaru działalności gospodarczej

Zadanie 5
Które z następujących pozycji są uwzględniane w obliczaniu PNB, a które nie są brane pod
uwagę?
a. Wynagrodzenie nauczycieli.
b. Napiwki otrzymywane przez taksówkarzy.
c. Zasiłki z opieki społecznej.
d. Dochody osiągane przez handlarza używanych samochodów.
e. Praca wykonywana w domu przez członków rodziny.
f. Praca wykonywana w domu przez płatną pomoc domową.
g. Wartość przyjemności czerpanej z czasy wolnego.
h. Dochód ze sprzedaży mleka na rynku.
i. Warzywa z przydomowego ogródka.
Makroekonomia - PKB i wzrost gospodarczy
Zadanie 1
Które z poniższych sytuacji są symptomami trwałego wzrostu gospodarczego?
a) Spadek bezrobocia,
b) Wzrost wykorzystania majątku produkcyjnego,
c) Wzrost współczynników aktywności zawodowej,
d) Trwałe przyspieszenie tempa wzrostu potencjalnej produkcji,
e) Zbliżenie się gospodarki do granicy możliwości produkcyjnych,
f) Ciągłe przesuwanie się w prawo krzywej możliwości produkcyjnych.
Zadanie 2
Załóżmy, że źródłem wzrostu produkcji może być zwiększenie nakładów czynników
wytwórczych lub szeroko rozumiany (łącznie z poprawą jakości pracy) postęp techniczny.
Poniżej problem ten jest pokazany od strony praktycznej - wymienione są sposoby
zwiększenia wydajności pracy maszynistki. Które z nich oznaczają wzrost nakładów
czynników wytwórczych, a które - postęp techniczny?
a) Usprawnienie maszyny do pisania.
b) Zakup nowej, lepszej maszyny.
c) Nakłonienie maszynistki do nieodpłatnej pracy w czasie przerwy obiadowej.
d) Skierowanie maszynistki na kurs maszynopisania w celu podwyższenia przez nią
kwalifikacji.
e) Wzrost jakości pracy maszynistki, wynikający z posiadanego przez nią doświadczenia.
f) Wprowadzenie edytora tekstów.
Prawda/Fałsz
1. PKB określa łączną pieniężną wartość wszystkich produktów i usług finalnych
wyprodukowanych przez gospodarkę danego kraju w danym okresie.
2. Nominalny PKB przedstawia wielkość produkcji w ujęciu fizycznym.
3. PKB jest najlepszą miarą dobrobytu społeczeństwa.
4. Na poziom nominalnego PKB wpływają tylko zmiany wielkości produkcji, natomiast nie
wpływają zmiany cen.
5. Wartość PKB jest taka sama niezależnie od tego, czy jest on liczony jako strumień
produktów, strumień wydatków, czy też strumień dochodów.
6. PNN (dochód narodowy) to PNB w cenach czynników produkcji pomniejszony o
amortyzację.
7. Inwestycje netto to różnica między inwestycjami brutto a amortyzacją.
8. PKB per capita odzwierciedla rzeczywisty podział dochodu w społeczeństwie.
9. Im większe są nierówności w podziale dochodu w społeczeństwie, tym mniej
wiarygodny staje się PKB per capita jako miara dobrobytu społecznego.
10. Produkcją potencjalną nazywamy produkcję przy pełnym wy korzystaniu czynników
produkcji.
11. Zgodnie z podejściem podażowym, dochód narodowy determinowany jest przez
zasoby czynników produkcji i efektywność ich wykorzystania.
12. Według popytowej teorii kształtowania dochodu narodowego, faktyczny poziom
produkcji w gospodarce wyznaczany jest przez poziom agregatowego popytu.
13 Model keynesowski zakłada, że o wielkości produkcji decyduje przede wszystkim
wielkość popytu.
Zadanie 3
Wskaż, które z niżej wymienionych zasobów są odnawialne, a które nieodnawialne:
a) Uprawy pszenicy,
b) Złoża ropy naftowej,
c) Ryby morskie,
d) Rudy miedzi,
e) Lasy,
f) Opady deszczu.
Zadanie 4
Które z przedsięwzięć polityki gospodarczej służą przyspieszeniu wzrostu
gospodarczego w długim okresie?
a) Stymulowanie prac badawczo-rozwojowych.
b) Obniżka podatku dochodowego wprowadzona w celu zwiększenia podaży pracy.
c) Dotacje inwestycyjne.
d) Programy szkolenia zawodowego mające na celu podniesienie poziomu kwalifikacji
pracowników.
e) Zwiększanie globalnego popytu w celu zwiększenia poziomu zatrudnienia.
f) Wspieranie postępu technicznego i organizacyjnego.
Test
1. Na zmiany nominalnego PKB w danym okresie wpływają:
a) tylko zmiany cen,
b) tylko zmiany wielkości produkcji,
c) zmiany cen i wielkości produkcji,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
7
2. PKB na 1 mieszkańca:
a) uwzględnia szacunkową wartość produkcji wytworzonej w „szarej strefie”, lecz nie
uwzględnia efektów zewnętrznych produkcji,
b) określa poziom rozwoju gospodarczego danego kraju,
c) nazywany jest często wskaźnikiem dobrobytu ekonomicznego netto (DEN),
d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre.
Prawda/Fałsz
___1. Bierni zawodowo są to osoby w wieku nieprodukcyjnym (dzieci, emeryci).
___2. Zarówno bezrobotni, jak i zatrudnieni należą do grupy aktywnych zawodowo
(zasobów siły roboczej).
___3. Im wyższy jest współczynnik aktywności zawodowej, tym większa część ludności w
wieku produkcyjnym chce pracować zawodowo.
___4. Współczynnik aktywności zawodowej to stosunek zasobów siły roboczej do liczby
ludności w wieku produkcyjnym.
___5. Strumień napływu do zasobu bezrobocia to liczba osób przechodzących do tego
zasobu w określonym czasie.
___6. Bezrobocie frykcyjne występuje w każdej dynamicznej gospodarce.
___7. Bezrobocie frykcyjne jest wynikiem niedoskonale funkcjonującego rynku pracy.
___8. Bezrobocie strukturalne ma charakter długookresowy.
___10. Przyczyną bezrobocia neoklasycznego jest niedostateczny popyt na dobra.
___11. Gdy rynek pracy jest w stanie równowagi, nie występuje bezrobocie.
___12. Bezrobocie frykcyjne i strukturalne to przykłady bezrobocia naturalnego.
___13. Bezrobocie keynesowskie ma charakter przymusowy.
___14. Aby ograniczyć bezrobocie neoklasyczne, konieczna jest aktywna ingerencja
państwa w procesy gospodarcze.
___15. Zgodnie z założeniami podejścia neoklasycznego obniżka płac realnych powoduje
spadek bezrobocia.
___16. Według teorii Keynesa, głównym narzędziem walki z bezrobociem jest aktywna
polityka państwa, polegająca na stymulowaniu efektywnego popytu na dobra.
___17. Celem pasywnej polityki państwa na rynku pracy jest ograniczenie rozmiarów
bezrobocia.
3. Jeżeli mierzymy wartość całkowitej produkcji wytworzonej w gospodarce w danym
okresie, wykorzystując ceny, jakie istniały w tym okresie, to rezultatem będzie:
a) produkcja w ujęciu fizycznym,
b) stały PKB,
c) nominalny PKB,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
4. Amortyzacja jest to różnica między:
a) inwestycjami brutto a inwestycjami netto,
b) PKB w cenach rynkowych i PKB w cenach czynników produkcji,
c) PKB i PNB,
d) PKB i PKB per capita.
Bezrobocie
1. W Hipotecji pojawiły się problemy z bezrobociem. Poniżej podajemy dane ilustrujące
sytuację na rynku pracy w określonym roku. Wszystkie dane wyrażone są w tysiącach
osób. Na początku roku zasoby siły roboczej wynoszą 26 900, z czego 2900 stanowią
bezrobotni.
(I) osoby rezygnujące z dalszego poszukiwania pracy - 600
(II) osoby zwolnione z pracy - 1 500
(III) osoby przechodzące na emeryturę lub długoterminowy urlop - 100
(IV) osoby rezygnujące z pracy - 700
(V) pracownicy nowo zatrudnieni bądź przywróceni do pracy (byli bezrobotni) - 2 000
(VI) osoby wchodzące bądź powracające na rynek pracy i rejestrujące się w urzędach
zatrudnienia - 500
(VII) osoby podejmujące pracę (nie będące poprzednio w rejestrze bezrobotnych) - 100
Odpowiedz na pytania:
a Ile osób zasiliło, a tle opuściło w ciągu roku szeregi bezrobotnych?
b Ile osób zasiliło, a ile opuściło zasoby siły roboczej?
c O ile zmieniła się wielkość zatrudnienia?
d Jaki był stan siły roboczej i zatrudnienia na koniec roku?
e Na początku 1989 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Wielkiej Brytanii wynosiła
2050 tys. osób. W ciągu tego roku zarejestrowano 3190 tys. nowych osób poszukujących
pracy, wykreślono zaś z rejestru 3620 tys. osób. Jaka była liczba bezrobotnych na koniec
roku?
Test
1. Bezrobotni to:
a) niepracujące osoby w wieku produkcyjnym,
b) osoby w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym, zdolne do pracy, lecz niechętne jej
podjęciu,
c) bierni zawodowo,
d) część zasobów siły roboczej.
2. Stopa bezrobocia:
a) pokazuje, jaką część zasobów siły roboczej stanowią bezrobotni,
b) pokazuje, jaką część ogólnej liczby ludności w wieku produkcyjnym stanowią
bezrobotni,
c) nie uwzględnia bezrobocia naturalnego,
d) jest równa zeru, gdy rynek pracy jest w stanie równowagi.
8
3. Bezrobocie strukturalne spowodowane jest:
a) niedostatecznym popytem na dobra,
b) zbyt wysokimi płacami realnymi,
c) niedopasowaniem struktury podaży i popytu na siłę roboczą,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
c) występuje wtedy, gdy osoba zarejestrowana jako bezrobotna jest zatrudniona w tzw.
„szarej strefie" gospodarki,
d) ma miejsce wtedy, gdy zmniejszenie liczby pracowników w danym przedsiębiorstwie
nie powoduje ograniczenia rozmiarów produkcji tego przedsiębiorstwa.
Inflacja
4. Redukcje zatrudnienia w kopalniach węgla, związane z przestawianiem się gospodarki
na zwiększenie wykorzystania alternatywnych nośników energii, są przykładem:
a) bezrobocia frykcyjnego, b) bezrobocia strukturalnego, c) bezrobocia keynesistowskiego,
d) bezrobocia ukrytego.
1. Które z wymienionych przyczyn inflacji mają charakter popytowy, a które
podażowy?
a Wzrost wydatków państwa na zakup dóbr i usług sfinansowany poprzez dodrukowanie
pieniędzy.
b Wzrost cen ropy naftowej.
c Wzrost podatku od wartości dodanej.
d Zwiększenie zakresu ulg i zwolnień z podatku dochodowego.
e Wzrost płac nominalnych.
f Spadek krańcowej stopy oszczędza
5. Bezrobocie keynesistowskie:
a) jest rezultatem niedostatecznego popytu na dobra,
b) ma charakter dobrowolny,
c) ograniczane jest poprzez spadek płac realnych,
d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre.
6. Osoba, która zrezygnowała z jednej pracy i za miesiąc zamierza
podjąć nową pracę, należy do zasobu bezrobocia:
a) frykcyjnego,
b) strukturalnego,
c) keynesistowskiego,
d) ukrytego.
Prawda/Fałsz
1. Inflacja jest to wzrost ogólnego (średniego) poziomu cen w gospodarce.
2. Skokowy wzrost cen, np. na skutek jednorazowego wzrostu cen ropy naftowej, nie
wpływa na poziom inflacji.
3. Inflacja umiarkowana może przekształcić się w inflację galopującą.
4. Gdy ceny rosną w tempie 200% rocznie, mamy do czynienia z hiperinflacją.
5. Im wyższa jest stopa inflacji, tym wyższe są jej koszty społeczne.
6. Inflacja może być korzystna dla osób o zmiennych dochodach.
7. Wzrost stopy inflacji zawsze powoduje zwiększenie realnych stóp procentowych.
8. Powolne procesy inflacyjne mogą przyspieszać ustalanie się właściwych relacji cen.
9. Na inflacji zyskują dłużnicy, których dług charakteryzuje się zmienną stopą procentową.
10. Przedsiębiorstwa mogą zyskać na inflacji, jeżeli sprzedadzą obecną produkcję po
wyższych cenach.
11. Monetaryści uważają, iż podaż pieniądza nie powinna być zmniejszana w okresach
inflacji.
12. W fazie recesji wzrost podaży pieniądza w krótkim okresie może, doprowadzić do
zwiększenia dochodu oraz ogólnego poziomu cen.
13. Wzrost stopy inflacji prowadzi do spadku płacy realnej i spadku zatrudnienia.
14. Zgodnie z koncepcją długookresowej krzywej Phillipsa, spadek bezrobocia powoduje
przesunięcie krótkookresowej krzywej Phillipsa w prawo.
15. Według monetarystów, próby obniżenia bezrobocia naturalnego powodują jedynie
wzrost inflacji.
16. Monetaryści twierdzą, że przyczyną inflacji jest niedostateczna podaż pieniądza w
gospodarce.
17. Monetaryści zakładają, że podaż pieniądza ma charakter endogeniczny.
18. Według teorii neoilościowej, zmiany podaży pieniądza w długim okresie powodują
zarówno zmiany cen, jak i zmiany dochodu realnego.
7. Niewystarczający popyt globalny na dobra powoduje powstawanie:
a) bezrobocia frykcyjnego, b) bezrobocia strukturalnego, c) bezrobocia keynesistowskiego,
d) bezrobocia ukrytego.
8. Aby obniżyć naturalną stopę bezrobocia, państwo powinno:
a) zwiększyć zasiłki dla bezrobotnych, b) wprowadzić programy robót publicznych,
c) ograniczyć niedoskonałości rynku pracy, d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre.
9. Nie jest prawdą, że:
a) im łatwiej jest otrzymać zasiłek dla bezrobotnych, tym niższa jest naturalna stopa
bezrobocia,
b) naturalna stopa bezrobocia występuje nawet wtedy, gdy rynek pracy jest w stanie
równowagi,
c) bezrobocie frykcyjne jest krótkookresowe,
d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre.
10. Bezrobocie ukryte:
a) występuje wtedy, gdy osoby pozostające bez pracy nie są zarejestrowane w urzędach
zatrudnienia,
b) to sytuacja, gdy bezrobotni pozostają bez pracy nie dłużej niż 1 miesiąc,
9
19. Inflacja popytowa jest efektem nadwyżki podaży globalnej nad popytem globalnym.
21. Wzrost stopy podatku dochodowego jest przyczyną inflacji popytowej.
22. Wzrost krańcowej skłonności do konsumpcji wywołuje inflację popytową.
23. Krótkookresowa krzywa Phillipsa pokazuje, że bezrobocie można zmniejszyć
kosztem wyższej inflacji.
24. Luka inflacyjna obrazuje różnicę między wielkością łącznego popytu na towary a
wielkością dochodu narodowego odpowiadającego pełnemu wykorzystaniu zdolności
wytwórczych.
25. Monetaryści uważają, iż koncepcja krzywej Phillipsa jest poprawna, lecz tylko w
krótkim okresie.
7. Zgodnie z popytową teorią inflacji, przyczyną wzrostu ogólnego poziomu cen jest:
a) wzrost płac,
b) wzrost kosztów wytwarzania,
c) ograniczoność zasobów naturalnych,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
8. Luka inflacyjna:
a) to nadwyżka popytu globalnego nad globalnymi wydatkami na dobra,
b) powoduje zwiększenie inflacji w gospodarce,
c) pojawia się tylko w warunkach swobodnego kształtowania się cen,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
Test wyboru
9. Inflacja kosztowa występuje wtedy, gdy:
a) spada rynkowa stopa procentowa,
b) płace rosną szybciej niż wydajność pracy,
c) płace rosną wolniej niż wydajność pracy,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
1. Inflacja jest:
a) zjawiskiem związanym tylko z gospodarką rynkową,
b) zjawiskiem związanym tylko z gospodarką centralnie planowaną,
c) zjawiskiem związanym tylko z gospodarką naturalną,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
2. Stagflacja jest to zjawisko polegające na:
a) równoczesnym występowaniu inflacji popytowej i kosztowej,
b) równoczesnym występowaniu wysokich stóp inflacji i bezrobocia,
c) równoczesnym występowaniu inflacji korekcyjnej i popytowej,
d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre.
3. Krótkookresowa krzywa Phillipsa pokazuje, że:
a) zmniejszenie inflacji prowadzi do wzrostu bezrobocia,
b) zwiększenie inflacji prowadzi do wzrostu bezrobocia,
c) obie powyższe odpowiedzi są dobre,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
4. Według neoilościowej teorii inflacji, wzrost ogólnego poziomu cen
jest spowodowany:
a) wzrostem ilości pieniądza w obiegu,
b) spadkiem ilości pieniądza w obiegu,
c) wzrostem kosztów produkcji w gospodarce,
d) wszystkie powyższe odpowiedzi są dobre.
5. Według keynesistów, jedną z metod zwalczania inflacji jest:
a) zwiększanie podaży pieniądza,
b) zwiększanie stopy procentowej,
c) zwiększanie wydatków rządowych oraz obniżanie podatków,
d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra.
10