past simple present simple

PAST SIMPLE
Czas Past Simple opisuje przeszłe zdarzenia dokonane i nie ma związku z
chwilą obecną. Budowa zdania w czasie Past Simple zaleŜy od tego jaki
stosujemy czasownik.
Zdania twierdzące
•
•
•
•
•
•
yesterday - wczoraj
last week - w poprzednim tygodniu
last year - w zeszłym roku
last summer - poprzedniego lata
5 days ago - 5 dni temu
in 2003 - w roku 2003
Przykłady zdań
1. Jeśli uŜywamy czasownika "to be" - "być" (formy przeszłe to was/were),
wtedy szyk zdania wygląda następująco:
•
Podmiot + was/were + reszta zdania
np.:
I + was + here last Tuesday.
(Byłam tu w zeszły wtorek.)
•
•
W przypadku czasownika "to be" - "być" występują inne formy dla
poszczególnych osób. Dla osób: I, he, she, it - formą przeszłą jest "was", a dla
pozostałych "were".
•
•
•
I had breakfast at 9 o'clock and then went to school. - Zjadlam
śniadanie o 9, a potem poszłam do szkoły.
I was at home yesterday. - Byłam w domu wczoraj.
I wasn't at school two days ago because I was sick. - Nie było mnie w
szkole dwa dni temu, bo byłam chora.
Mark didn't see Joan this morning so he couldn't talk to her.
Are you home alone? - Jesteś sam w domu?
When did you go to Scotland? - Kiedy pojechałeś do Szkocji?
2. Jeśli w zdaniu występuje inny czasownik niŜ "to be", wtedy szyk zdania
wygląda następująco:
PRESENT SIMPLE
Podmiot + czasownik (w II formie) + reszta zdania
np.:
I + went + there last Tuesday.
(Poszłam tam w zeszły wtorek.)
Present Simple jest czasem teraźniejszym prostym, a uŜywamy go w
następujących sytuacjach:
Jeśli czasownik jest regularny, tworzymy formę przeszłą przez dodanie do niego
końcówki "-ed" bądź "-d". Jeśli jednak jest nieregularny, musimy uŜyć II formy
przeszłej, której trzeba się po prostu nauczyć z listy nieregularnych
czasowników, która powinna znajdować się w kaŜdym słowniku angielskim.
Zdania przeczące
Aby zaprzeczyć, wstawiamy przeczenie "not" po "was/were" (was not, were
not) albo po "did" (did not) w przypadku pozostałych czasowników. "Did" jest
formą przeszłą od "do", dlatego czasownik ma juŜ zwykła formę zamiast
przeszłej.
1. Szyk zdania przeczącego wygląda następująco dla czasownika "to be":
Podmiot + was/were + not + reszta zdania
np.:
I + was + not + here last Tuesday.
(Nie było mnie tu w zeszły wtorek.)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Mówiąc o czynnościach typowych, rutynowych, powtarzających się,
np.
I often visit my aunt in summer. - (Ja) często odwiedzam moją ciocię
w lecie.
Mówiąc o stanach, czynnościach stałych, np.
I live in Warsaw. - Mieszkam w Warszawie.
Opisujemy cechy ludzi i przedmiotów, np.
Joan has got black hair and blue eyes.
Opisujemy znane prawdy, fakty, np.
Earth goes around the Sun. - Ziemia krąŜy wokół Słońca.
Czynności dziejące się w dłuŜszych okresach czasu, np.
Tom lives in New York. - Tom mieszka w Nowym Yorku.
Opisywanie, streszczanie filmów (narracja)
W przysłowiach.
Oficjalnie ustalony termin wydarzenia, np.
The match starts at 10 tomorrow. - Mecz zaczyna się jutro o 10.
W wyraŜaniu uczuć: to love (kochać), to like (lubić), to hate
(nienawidzić).
Czasu tego NIE UśYWAMY mówiąc o czynnościach, które odbywają
się w tej chwili.
2. Dla pozostałych czasowników:
Podmiot + did + not + czasownik + reszta zdania
np.:
I + did + not + go + there last Tuesday.
(Nie poszłam tam w zeszły wtorek.)
Pytania
1. Jeśli uŜywamy czasownika "to be", pytanie tworzymy przez przestawienie
tych słówek na początek zdania, czyli przez tzw. inwersję, a szyk zdania
wygląda następująco:
Was/were + podmiot + reszta zdania
np.:
Was + I + here last Tuesday?
(Czy byłam tu w zeszły wtorek?)
2. W przypadku pozostałych czasowników pytanie tworzymy przez wstawienie
na początku zdania "did", a szyk zdania wygląda następująco:
Did + podmiot + czasownik + reszta zdania
np.:
Did + I + go + there last Tuesday.
(Czy ja tam poszłam w zeszły wtorek?)
Typowe okoliczniki czasu
Zdania twierdzące
Szyk zdania twierdzącego w czasie Present Simple wygląda następująco:
Podmiot + orzeczenie + reszta zdania
I + live + in Olsztyn
(Mieszkam w Olsztynie
He + lives + in Olsztyn
(On mieszka w Olsztynie)
Pamiętajmy o dodaniu końcówki "-s" do orzeczenia, jeśli mówimy o III osobie
liczby pojedynczej (he, she, it).
Zdania przeczące
Aby zaprzeczyć, wstawiamy przeczenie "do not" (don't) albo "does not" (doesn't
w przypadku III osoby liczby pojedynczej i nie wstawiamy wtedy "-s" do
orzeczenia). Szyk zdania wygląda następująco:
Podmiot + do/does not + orzeczenie + reszta zdania
I + do not + live + in Olsztyn
(Nie mieszkam w Olsztynie)
He + does not + live + in Olsztyn
(On nie mieszka w Olsztynie)
Pytania
Pytania tworzymy przez dodanie przed zdaniem "do" albo "does" (w przypadku
III osoby liczby pojedynczej, przy czym nie wstawiamy wtedy "-s" do
orzeczenia). Szyk zdania wygląda następująco:
Do/does + podmiot + orzeczenie + reszta zdania?
Do + I + live + in Olsztyn?
(Czy ja mieszkam w Olsztynie?)
Does + he + live + in Olsztyn?
(Czy on mieszka w Olsztynie?)
Typowe okoliczniki czasu
•
•
•
•
•
often (często), usually (zwykle), always (zawsze), never (nigdy), ever
(kiedykolwiek), rarely (rzadko), seldom (rzadko), frequently (często);
regularly (regularnie), occasionally (czasami), from time to time (od
czasu do czasu);
every day (codziennie);
once a week (raz w tygodniu), 3 times a year (3 razy w roku), twice a
day (2 razy dziennie), every 6 weeks (co 6 tygodni);
sometimes (czasami).
Przykładowe zdania
•
•
•
•
•
•
I often visit my parents. - Często odwiedzam swoich rodziców.
She gets up at 8 a.m. - Ona wstaje o 8 rano.
I don't like Mondays. - Nie lubię poniedziałków.
He doesn't work, he studies. - On nie pracuje tylko studiuje.
Do you want to go to the cinema with me? - Czy chcesz ze mną iść do
kina?
Does he talk to you? - Czy on się do Ciebie odzywa?
- we are - we're
- they are = they're
Zdania przeczące
Szyk zdania przeczącego wygląda następująco:
Podmiot + "to be" (w odpowiedniej formie) + not + czasownik z końcówką "-ing"
+ reszta zdania
np.
I + am + not + eating + chocolate now.
(Nie jem czekolady.)
Forma "to be" zaleŜy od podmiotu:
- are not = aren't
- is not = isn't
Pytania
Szyk zdania przeczącego to inwersja, czyli zamiana miejscami potmiotu z "to
be" w odpowiedniej formie:
"To be" (w odpowiedniej formie) + podmiot + czasownik z końcówką "-ing" +
reszta zdania?
np.
Am + I + eating + chocolate now?
(Czy jem teraz czekoladę?)
Forma "to be" zaleŜy od podmiotu:
- are not = aren't
- is not = isn't
Typowe okoliczniki czasu
PRESENT CONTINUOUS
Czasu Present Continuous uŜywamy jeśli mówimy o:
•
•
•
•
•
czynnościach, które odbywają się w chwili mówienia o nich - moŜemy
powiedzieć, Ŝe w tej chwili czytamy ksiąŜkę albo uczymy się
angielskiego, często w tych zdaniach na koniec piszemy "now" (teraz)
albo "at the moment" (w tej chwili);
stanach chwilowych, np.
I'm staying in a hotel until I find a new flat. - Zostaję w hotelu dopóki
nie znajdę nowego mieszkania.
Narzekaniu na czyjeś zachowanie, np.
Why are you being so naughty today? - Dlaczego jesteś dzisiaj taki
niegrzeczny? (Oznacza to, Ŝe zwykle osoba ta jest grzeczna, a w
danym dniu wyjątkowo inaczej się zachowuje. Gdyby zawsze była
niegrzeczna, zastosowalibyśmy czas Present Simple bo określałby on
czynność powtarzającą się.)
Zmianie stanu bądź o rozwoju, np.
People are drinking more and more coffee. - Ludzie piją coraz to
więcej kawy.
Zaplanowanej od pewnego czasu czynności, np.
I'm going to the cinema tonight. - Idę do kina dzisiaj wieczorem.
Zdania twierdzące
•
Przykłady zdań
•
•
•
•
Forma "to be" zaleŜy od podmiotu:
- I am = I'm
- you are = you're
- he/she/it is = he's/she's/it's
I'm going home. - Idę do domu.
Greg's going to the cinema with Pauline on Friday. - Greg idzie do
kina z Pauliną w piątek. (to zdanie dotyczy przyszłości, ustalonego
spotkania)
I'm not watching TV at the moment. - Nie oglądam TV w tej chwili.
Susan's not reading a book. - Susan nie czyta ksiąŜki.
Present Perfect
Present Perfect to czas, który sprawia sporo trudności początkującym uczniom,
głównie ze względu na to, Ŝe nie ma polskiego odpowiednika. Jest to czas
łączący w pewien sposób przeszłość z teraźniejszością. To co go
charakteryzuje, to ścisły związek z teraźniejszością, a stosujemy go w
następujących sytuacjach:
•
Szyk zdania twierdzącego wygląda następująco:
Podmiot + "to be" (w odpowiedniej formie) + czasownik z końcówką "-ing" +
reszta zdania
np.
I + am + eating + chocolate now.
(Jem czekoladę.)
now (teraz), at the moment (w tej chwili), at present (obecnie).
•
•
•
•
czynność, która dopiero co się zakończyła i nie ma podanego
konkretnego momentu w przeszłości (np. On właśnie wyszedł. - He
has just left.);
skutek czynności przeszłej widoczny w teraźniejszości (np. Zjadłam
duŜo i nie jestem juŜ głodna. - I have eaten a lot and I'm not hungry
any more.);
czynność, która rozpoczęła się w określonym momencie w
przeszłości, ale trwa do chwili obecnej (np. Nie widziałam jej od roku.
- I haven't seen her for a year.);
czynność, która rozpoczęła się w nieokreślonym momencie w
przeszłości, ale trwa do chwili obecnej (np. Zawsze ją lubiłam. - I have
always liked her.);
czynności przeszłe, w których nie zaznaczono kiedy miały miejsce
(np. Kupiłam samochód. - I have bought a car.)
Budowa zdania twierdzącego
Podmiot + have/has + III forma czasownika + reszta zdania
I + have + gone + to Scotland once.
(Pojechałam raz w Szkocji.)
- have - stosuje się dla 1 i 2 osoby liczby pojedynczej oraz wszystkich osób
liczby mnogiej (I - ja, you - ty/wy, we - my, they - oni/one);
- has - stosuje się dla 3 osoby liczby pojedynczej (he - on, she - ona, it - to/ono).
Budowa zdania przeczącego
Podmiot + have/has + not + III forma czasownika + reszta zdania
I + have + not + gone + to Scotland.
(Nie pojechałam do Szkocji.)
Budowa pytania
Pytania w czasie Present Perfect tworzymy przez inwersję, czyli przestawienie
szyku - przesunięcie have/has na początek zdania:
Have/has + podmiot + III forma czasownika + reszta zdania
Have + you ever + gone + to Scotland?
(Czy kiedykolwiek pojechałaś do Szkocji?)
Typowe okoliczniki czasu
•
•
since - od + określony moment w przeszłości (np. od poniedziałku since Monday)
for - od + okres czasu (np. przez 2 lata - for two years)
Formy ściągnięte
•
•
•
•
•
I have = I've
you have = you've
he has/she has/it has = he's/she's/it's
we have = we've
they have = they've
Przykłady zdań
•
•
•
He has just finished his homework. - On właśnie skończył pracę
domową.
It is the first time I've eaten Chinese food. - Jem chińskie potrawy po
raz pierwszy. (Zawsze po wyraŜeniu "It is the first time..." stosujemy
czas Present Perfect, poniewaŜ mowa jest o okresie całego naszego
Ŝycia, czyli o okresie, który trwa obecnie.)
I've worked in this company for three years. - Pracuję w tej firmie od 3
lat.
Podmiot + have/has been + czasownik z końcówką "-ing" + reszta zdania
I + have + been running + for 15 minutes.
(Biegłam przez 15 minut.)
- have - stosuje się dla 1 i 2 osoby liczby pojedynczej oraz wszystkich osób
liczby mnogiej (I - ja, you - ty/wy, we - my, they - oni/one);
- has - stosuje się dla 3 osoby liczby pojedynczej (he - on, she - ona, it - to/ono).
Budowa zdania przeczącego
Podmiot + have/has not been + czasownik z końcówką "-ing" + reszta zdania
I + have not been running + for hour.
(Nie biegałam przez 15 minut.)
Budowa pytania
Pytania w czasie Present Perfect Continuous tworzymy przez inwersję, czyli
przestawienie szyku - przesunięcie have/has na początek zdania:
Have/has + podmiot + been + czasownik z końcówka "-ing" + reszta zdania
Have + you + been + running + for 15 minutes or half an hour?
(Biegłaś przez 15 minut czy pół godziny?)
Typowe okoliczniki czasu
•
•
since - od + określony moment w przeszłości (np. od poniedziałku since Monday)
for - od + okres czasu (np. przez 2 lata - for two years)
Formy ściągnięte
•
•
•
•
•
I have = I've
you have = you've
he has/she has/it has = he's/she's/it's
we have = we've
they have = they've
Przykłady zdań
•
•
She has been reading this book for over an hour. - Ona czyta tę
ksiąŜkę ponad godzinę.
I've been eating dinner for 20 minutes and it's cold now. - Jem obiad
przez 20 minut i jest juŜ zimny.
Opis czasu Future Simple
Future Simple to czas przyszły prosty, który stosujemy w następujących
sytuacjach:
Opis czasu Present Perfect Continuous
Zasady czasu Present Perfect Continuous są podobne do czasu Present
Perfect z tą róŜnicą, Ŝe Continuous jest formą ciągłą. Stosujemy go w
następujących sytuacjach:
•
•
czynność, która rozpoczęła się w przeszłości i nadal trwa(np. Czekam
na Ciebie juŜ prawie godzinę. - I have been waiting for you for almost
an hour.);
skutek czynności przeszłej ciągłej widoczny bądź odczuwalny w
teraźniejszości (np. Jestem zmęczona, poniewaŜ biegłam przez 15
minut. - I am tired because I have been running for 15 minutes.);
•
•
•
w chwili mówienia podejmujemy decyzję o zrobieniu czegoś;
przyszłe zdarzenie, o którym mowa, jest uwaŜane za pewne;
oferując pomoc, prosząc o pomoc.
Budowa zdania twierdzącego
Podmiot + will + orzeczenie + reszta zdania
I + will + come + to you tomorrow.
Budowa zdania przeczącego
Podmiot + will + not + orzeczenie + reszta zdania
I + will + not + come + to you tomorrow.
Budowa zdania twierdzącego
Budowa pytania
Will + podmiot + orzeczenie + reszta zdania
Will + I + come + to you tomorrow.
"Will" i "shall"
Zwykle po podmiocie stosuje się "will", jednak w 1 osobie liczby zarówno
pojedynczej, jak i mnogiej, w zdaniach twierdzących i przeczących, moŜemy je
zastąpić słówkiem "shall", co jednak stosuje się wyjątkowo rzadko. Forma z
"shall" jest uŜywana tylko w Wielkiej Brytanii (w USA nie) i jest formą
grzecznościową. Forma ta jest częściej stosowana w pytaniach, w których
grzecznie oferujemy swoją pomoc, np.:
Shall I open the window? - Czy mam otworzyć okno?
Pytamy w ten sposób, czy dana osoba Ŝyczy sobie, aby otworzyć okno.
Forma "shall" moŜe występować w pozostałych osobach oprócz I i we, jednak w
tym przypadku ma formę rozkazu, groźby bądź obietnicy, np.:
You shall go there at once. - Masz tam natychmiast iść.
haven't written to you for such a long time (Przepraszam, Ŝe tak długo
nie pisałem). ZauwaŜ, Ŝe w języku angielskim nie kapitalizujemy
zwrotów "you", tak jak w polskim. W angielskim kapitalizuje się tylko
"I" (ja).
MoŜesz uŜywać form ściągniętych, np. zamiast "I am" napisać "I'm", a
takŜe słów łączących jak: well (więc), by the way (przy okazji), even
though (chociaŜ), in spite of (pomimo, Ŝe), nevertheless (pomimo to),
so (więc), anyway (tak czy owak).
MoŜesz takŜe uŜywać pytań w stylu "Do you know that...?" (Wiesz,
Ŝe...?).
Na zakończenie listu spytaj o zdrowie, rodzinę i ewentualnie
zaproponuj spotkanie. Pozdrów adresata i jego rodzinę.
Na zakończenie uŜyj zwrotów w stylu: Looking forward to seeing you
(Czekam na spotkanie z Tobą), Give my regards to (Pozdrów), See
you soon (Do zobaczenia wkrótce), (Best) love (coś w stylu "uściski"),
Best wishes (Najlepsze Ŝyczenia), With all my love (Z całą moją
miłością), Your sincere friend (Twój szczery przyjaciel), XX (symbol
pocałunku) itp.
Podpis powinien znajdować się bezpośrednio pod zwrotem
poŜegnalnym.
Listy formalne
Jak pisać listy formalne?
W prawym górnym rogu wpisz swój adres i datę.
W lewym górnym rogu, kilka linijek pod Twoim adresem, wpisz adres
odbiorcy. (Nie jest to konieczne)
Pisząc datę uŜyj formatu: 15th January, 2005 (albo January 15th,
2005).
W przypadku listów formalnych naleŜy wyjątkowo dbać o odpowiedni
styl.
Rozpocznij list słowami w stylu: Dear Sir/Madam - wybierz
odpowiednią formę albo napisz całość, jeśli nie wiesz jakiej płci jest
adresat.
Wytłumacz w jakiej sprawie piszesz.
Nie uŜywaj form ściągniętych, np. "I'm" zamiast "I am".
Nie uŜywaj phrasal verbs, poniewaŜ są one stosowane w języku
potocznym.
W przypadku pytań naleŜy pamiętać o formie grzecznościowej,
zaczynając np. od "Could you please...?" (Czy mógłby Pan...?).
Listy formalne pisane są w róŜnych sytuacjach. MoŜe to być prośba,
skarga czy podanie o pracę. W kaŜdym przypadku stosowane są
odpowiednie wyraŜenia.
Na początku moŜesz uŜyć zwrotów w stylu: I am writing to complain
about (Piszę aby złoŜyć skargę w sprawie), We are sorry to have to
inform you that (Przykro nam poinformować Pana, Ŝe), I am sorry to
inform you that (Przykro mi informować, Ŝe), I would be grateful if you
could (Byłbym wdzięczny gdybyś), I would like to have further
information about (Chciałbym dowiedzieć się szczegółowych
informacji o) itp.
Na zakończenie moŜesz uŜyć zwrotów w stylu: I would appreciate an
early reply (Byłbym wdzięczny za szybką odpowiedź), Yours sincerely
(Z powaŜaniem), With kindest regards (Łączę najserdeczniejsze
pozdrowienia) itp.
Podpis powinien znajdować się bezpośrednio pod zwrotem
poŜegnalnym.
Listy nieformalne
Jak pisać listy nieformalne?
W prawym górnym rogu wpisz swój adres i datę.
Pisząc datę uŜyj formatu: 15 January, 2005 (albo January 15, 2005).
Mimo Ŝe Twój list będzie czytał nauczyciel bądź egzaminator, wobraź
sobie, Ŝe piszesz do przyjaciela.
Zatytułuj list, np. Dear Joan, My dearest Joan itp.
Rozpoczynając list, nawiąŜ do listu, który wcześniej dostałeś/aś od
przyjaciela. Podziękuj za niego i wytłumacz czemu nie odpisywałeś/aś
tak długo. MoŜesz uŜyć zwrotów takich jak: Thank you for your letter.
It was nice to hear from you. (Dziękuję za Twój ostatni list. Miło było
usłyszeć co u Ciebie), It was very kind of you to write (To było bardzo
miłe, Ŝe napisałeś), I am sorry for the delay in answering your letter
(Przepraszam za opóźnienie w odpowiedzi na Twój list), I'm sorry I
STRONA BIERNA!
Znajomość strony biernej jest rzeczą bardzo przydatną. Na przykład w polityce.
Rzecznicy rządowi i sami politycy (w kaŜdym kraju) uwielbiają posługiwać się
stroną bierną. PrzecieŜ to od razu powaŜniej (i bezpieczniej dla mówiącego...)
wygląda jeśli się zagrzmi:
The mistakes were made! Błędy zostały popełnione!
niŜ poinformuje wprost:
Yeah, WE made the mistakes... Hej, no to MY popełniliśmy błędy...
Tworzenie strony biernej jest stosunkowo proste. Polega ono na zamianie
miejscami podmiotu z dopełnieniem. W normalnym zdaniu podmiot wykonuje
jakąś czynność i nacisk jest kładziony na sprawcę czynności, w zdaniu w
stronie biernej waŜniejszy jest efekt niŜ sprawca (zwłaszcza, gdy jest on na
przykład nieznany, lub, jak wyŜej, niekoniecznie chce się ujawnić). Spójrzmy na
kolejne przykłady:
Somebody has stolen my car! Ktoś ukradł mój samochód!
No, rzeczywiście, ktoś musiał tym samochodem odjechać, sam tego nie zrobił,
ale w tym momencie bardziej interesuje nas fakt braku samochodu niŜ złodziej.
Dlatego zdenerwowany posiadacz samochodu krzyknie raczej:
My car has been stolen! Mój samochód został ukradziony!
nawet nie dodając, Ŝe 'przez kogoś' bo wiadomo, Ŝe jakiś 'ktoś' to zrobił.
Po ustaleniu podmiotu w takim nowym zdaniu trzeba dobrać mu jeszcze
odpowiednie orzeczenie. Strona bierna występuje w kaŜdym z czasów
angielskich i trzeba pilnować, Ŝeby elementy konstrukcyjne kaŜdego z nich
nigdzie się nie pogubiły. Orzeczenie będzie się za kaŜdym razem składało z
czasownika to be i past participle (tzw. trzeciej formy) czasownika właściwego.
Prześledźmy w kolejnych zakładkach - we wszystkich czasach - zdania w
stronie czynnej i ich odpowiedniki w stronie biernej.
W czasach Simple (Present Simple, Past Simple, Future Simple) sprawa jest
bardzo prosta: po odpowiedniej dla danego czasu formie czasownika to be
wstawiamy III formę czasownika właściwego i gotowe. Spójrzmy na
przykładowe zdanie w tych trzech czasach:
strona czynna
strona bierna
Present Simple
He writes books.
Books are written.
strona czynna
strona bierna
Past Simple
He wrote a book.
A book was written.
Present Continuous
He is writing a book.
A book is being written.
Future Simple
He will write a book.
A book will be written.
Past Continuous
He was writing a book.
A book was being written.
Oto schemat podsumowujący tworzenie strony biernej w czasach Simple:
forma 'to be'
dla danego czasu
is/are
A book
+ was/were
Books
will be
past participle
(III forma)
I do zapamiętania schemat:
forma 'to be'
dla danego czasu
+ written
past participle
(III forma)
A book
is/are
+
+ being + written
Books
was/were
Prześledźmy więcej przykładów zdań:
Utrwalmy te wiadomości analizując więcej przykładowych zdań:
This report was printed yesterday at 8.
Ten raport został wydrukowany
wczoraj o godzinie 8.
We're sorry to announce that the shop
will be closed the following week.
Z przykrością informujemy, Ŝe sklep
będzie zamknięty w przyszłym
tygodniu.
The dinner is served.
Podano do stołu. ;-)
Did you know that they were robbed
again last night?!
Dinner was being cooked by Sue
when the guests arrived.
Obiad był gotowany przez Sue kiedy
zjawili się goście.
I can't give you a lift. My car is
being serviced right now.
Nie mogę cie podwieźć. Mój samochód jest
w przeglądzie w tej chwili.
(jest przeglądany)
Wiesz, Ŝe znów ich okradli wczoraj w
nocy?!
(dosł. zostali okradzeni)
A man was being interviewed for
a job when I was waiting to see
the boss.
Jakiś człowiek był przesłuchiwany w
sprawie pracy kiedy czekałem na spotkanie
z szefem.
My task is done. I can go home now.
Moje zadanie zrobione. Mogę iść do
domu.
The new staff are being
introduced to the boss.
Nowy personel jest przedstawiany
szefowi.
This model of Ford is sold all over
Europe.
Ten model Forda jest sprzedawany w
całej Europie.
Because of the noise, I could
hardly hear what was being said.
Z powodu hałasu prawie nie słyszałem o
czym mówiono. (co było mówione)
I think that this book was stolen from
the library - can you see the places
where the stamps were?
Myśle, Ŝe ta ksiąŜka została
ukradziona z biblioteki - widzisz
miejsca, gdzie były pieczątki?
Criminals were being chased by
the police as their car crashed
into a tree.
Przestępcy byli ścigani przez policję, gdy
ich samochód uderzył w drzewo.
Will this street be closed till next
month?
Czy ta ulica będzie zamknięta do
następnego miesiąca?
You won't be paid next week, I'm
afraid.
Obawiam się, Ŝe nie zapłacą ci w
następnym tygodniu.
("nie zostaniesz zapłacony")
This statue was made by Donatello.
Ten posąg został wykonany przez
Donatella.
Is it forbidden to smoke in this
building?
W tym budynku nie wolno palić?
(dosł. jest zabronione)
This movie will be awarded - it has
already been nominated in 4
categories.
Ten film zostanie nagrodzony - juŜ
został nominowany w 4 kategoriach.
That rabid dog was chased for several
days before it was eventually shot.
Ten wściekły pies był ścigany kilka dni
zanim w końcu został zastrzelony.
Shon is still very weak. He was
operated on last night.
Shon jest wciąŜ bardzo słaby. Był
operowany w nocy.
Fiona was offended by his unkind
remarks.
Fiona została obraŜona jego niemiłymi
uwagami.
The book is not sold yet, you can still
buy it.
KsiąŜka nie jest jeszcze sprzedana,
wciąŜ moŜesz ją kupić.
Teraz kolej na czasy typu Perfect. Pamiętamy jak je tworzymy? Jeśli Perfect to
III forma czasownika. W takim razie tworzymy III formę czasownika to be,
otrzymujemy been, dodajemy słówko pomocnicze wymagane w danym czasie,
a na koniec... znów czasownik w III formie! Tak tak, będziemy mieli obok siebie
dwa czasowniki w III formie. Zobaczmy:
strona czynna
Present Perfect
He has written a book.
A book has been written.
Past Perfect
He had written a book.
A book had been written.
Future Perfect
He will have written a book.
Jak wiemy, czasy Continuous charakteryzują się tym, Ŝe w zdaniu musi
wystąpić forma czasownika z końcówką -ing. Tak samo musi ona wystąpić w
stronie biernej. Pierwsza sprawa to to be w formie odpowiedniej dla czasu,
następnie wstawiamy formę gerund (z końcówką -ing) czasownika be otrzymujemy being. Co zostało? Oczywiście konieczna jest III forma
czasownika właściwego, dajemy ją na koniec i juŜ mamy zdanie w stronie
biernej w czasach Continuous. Zobaczmy wzorcowe zdanie w trzech czasach:
strona bierna
A book will have been written.
Do tego schemat:
forma 'to be'
dla danego czasu
past participle
(III forma)
A book
has/have
+
+ been + written
Books
had
will have
can/can't
could/couldn't
may/may not
past participle
+ have been +
might/mightn't
(III forma)
should/shouldn't
ought to
must/mustn't
I przykładowe zdania:
Those fields have been flooded and
the people living in the area had to
be evacuated.
Pola zostały zalane i ludzie tam
mieszkający musieli być ewakuowani.
The window had been broken
before we arrived.
Okno zostało zbite zanim przybyliśmy.
You can't complain - everything has
been done as you wanted.
Nie moŜesz narzekać - wszystko zostało
zrobione tak jak chciałeś.
Have the apples been transported
to the shop already?
Czy jabłka zostały juŜ przewiezione do
sklepu?
By the end of the month all the
tasks will have been completed and
we can go for a holiday.
It couldn't have been done earlier.
To nie mogło być zrobione wcześniej.
That book shouldn't have been
read by Mary. You know she
doesn't like horrors.
Mary nie powinna była czytać tej ksiąŜki.
Wiesz, Ŝe nie lubi horrorów.
(dosł. ksiąŜka nie powinna była być
przeczytana).
Do końca miesiąca wszystkie zadania
zostaną zakończone i moŜemy się udać
na zasłuŜony urlop. ;-)
I couldn't find the key all day. You
know it ought to have been put on
its place.
Nie mogłem zaleźć klucza przez cały dzień.
Wiesz, Ŝe powinien był być odłoŜony na
miejsce.
The boss has been forced to fire
one of his best workers.
Szef został zmuszony do zwolnienia
jednego ze swoich najlepszych
pracowników.
She mustn't have been told that
our plans have changed.
Ona nie mogła się dowiedzieć, Ŝe nasze
plany się zmieniły.
(nie wolno jej było się dowiedzieć)
In my opinion he shouldn't have
been treated like that! In the end he
admitted it was his fault.
Moim zdaniem on nie powinienbył być
tak potraktowany. W końcu przyznał się,
Ŝe to była jego wina.
This essay could have been
written much better.
Ten esej mógł być napisany duŜo lepiej.
Your room should have been
cleaned before I came.
Twój pokój powinien był być posprzątany
zanim przyszłam. (mówi zdenerwowana
mama)
C'mon, Mary must have been
given her own card. Everyone got
one.
Bez jaj, Mary musiałą dostać własną kartę,
kaŜdy ją dostał. ("musiała być dana")
Did you know his wife has been
kissed by some stranger?!
Czy wiesz, Ŝe jego Ŝonę pocałował jakiś
obcy facet?!
(dosł. została pocałowana)
NaleŜy jeszcze omówić tworzenie strony biernej po czasownikach modalnych.
Na szczęście jest to bardzo proste. Zobaczmy.
W czasie teraźniejszym i przyszłym sprawa jest bardzo prosta, po czasowniku
modalnym wstawiamy be a po nim III formę czasownika właściwego. Oto
schemat oraz garść przykładów:
can/can't
could/couldn't
may/may not
past participle
+ be +
might/mightn't
(III forma)
should/shouldn't
ought to
must/mustn't
Ćwicząc sobie stronę bierną warto pamiętać zasadę, Ŝe w naturze nic nie
ginie... Jeśli w zdaniu w stronie czynnej pojawia się końcówka -ing, musi się
ona takŜe pojawić w zdaniu w stronie biernej. Jeśli czasownik be jest juŜ
odmieniony (bo występuje w formie been, do której nic juŜ nie moŜna dokleić,
lub w formach osobowych am, are, is, were, was), to naleŜy 'dostawić' sobie
drugie be, do którego juŜ bez problemu moŜna będzie przyczepić -ing tworząc
słówko being.
Warto pamiętać, Ŝe w języku angielskim strona bierna jest znacznie
częściej uŜywana niŜ w polskim.
Na koniec zestawienie naszego wzorcowego zdania w stronie biernej w kaŜdym
czasie:
It can be done.
To moŜe być zrobione.
Michael may be given a
promotion.
Michael moŜe awansować (dostać awans).
The meeting might be postponed
as John hasn't arrived yet.
Spotkanie moŜe być przełoŜone, bo John
jeszcze nie przyjechał.
This door musn't be opened by
unauthorized personnel.
The letter should be sent by the
end of the week.
Tych drzwi nie wolno otwierać
nieupowaŜnionym osobom. (nie mogą być
otwierane)
forma 'to be'
dla danego czasu
Present Continuous
Present Simple
List powinien być wysłany do końca
tygodnia.
This painting is so valuable that it Ten obraz jest tak cenny, Ŝe powinien być
trzymany w jakimś sejfie.
ought to be kept in some safe.
My TV can't be repaired any
more. It's completly damaged.
Mój telewizor nie moŜe juŜ być
naprawiony. Jest kompletnie zniszczony.
You may not be given another
chance...
MoŜesz nie dostać kolejnej szansy...
It's a kind of secret that shouldn't
be told to anyone.
To taki sekret, który nie powinien być
wyjawiony nikomu.
Czas przeszły jest niewiele trudniejszy, tutaj po czasowniku modalnym
wstawiamy zawsze have been a potem III formę czasownika właściwego,
zobaczmy:
Present Perfect
Past Simple
Past Continuous
Past Perfect
past participle
(III forma)
A book
is being
written.
Books
are being
written.
A book
is
written.
Books
are
written.
A book
has been
written.
Books
have been
written.
A book
was
written.
Books
were
written.
A book
was being
written.
Books
were being
written.
A book
had been
written.
Books
had been
written.
sunny słoneczny
Future Simple
Future Perfect
A book
will be
written.
Books
will be
written.
A book
will have been
written.
Books
will have been
written.
Przymiotniki odpowiadają na pytania jaki? jaka? jakie? Dostarczają nam
dodatkowych informacji o rzeczowniku, określają cechy osób lub rzeczy.
•
friendly przyjazny
lovely
•
helpful
pomocny
useful
uŜyteczny
grateful
wdzięczny
-less
unfriendly nieprzyjazny
•
nienaturalny
unhappy
nieszczęśliwy
incorrect
niepoprawny
in-
dis-
bezuŜyteczny
disgusting
hopeless beznadziejny
-ible, -able
unnatural
ineffective nieskuteczny
•
useless
•
legible
czytelny
eatable
jadalny
-al
obrzydliwy, wstrętny
disagreeable nieprzyjemny
ir-
comfortable wygodny
•
uroczy
un-
-ful
beautiful piękna
•
brudny
-ly
Najczęściej przymiotniki tworzymy przez dodanie do róŜnych części mowy
odpowiednich końcówek: Oto najbardziej charakterystyczne:
•
dirty
Przymiotniki tworzymy takŜe przez dodanie przedrostka, najczęściej tworzą one
znaczenie negatywne lub przeciwne:
W angielskim to po prostu zawsze interesting.
•
pomyślny
happy szczęśliwy
W języku polskim przymiotnik odmienia się na róŜne sposoby:
ciekawa ksiąŜka
ciekawy artykuł
ciekawemu dziecku
ciekawe lekcje
lucky
irrational niemądry
•
imimpossible niemoŜliwy
national narodowy
loyal
lojalny
central
centralny, środkowy
impatient
niecierpliwy
imperfect
niedoskonały
Często rzeczownik dodany przed inny rzeczownik pełni funkcję przymiotnika:
a railway station dworzec kolejowy
•
-ous
a horse race
konny wyścig
a tennis racket
rakieta tenisowa
famous
sławny
a bus stop
przystanek autobusowy
dangerous
niebezpieczny
a football match mecz piłkarski
anonymous anonimowy
duŜo jest takŜe przymiotników złoŜonych
•
-en
wooden drewniany
hidden
•
-y
ukryty
blue-eyed
niebieskooki
dark-blue
ciemnoniebieski
left-hand
lewostronny
fair-haired
jasnowłosy
worldwide
światowy
home-made domowej roboty
Przyimki słuŜące określaniu miejsca
above
over
nad, ponad, powyŜej, np. over his head - nad jego głową
nad, ponad, powyŜej, np. above the clouds - nad chmurami
round
dookoła, np. round the table - dookoła stołu
across
przez, poprzez, na drugą stronę, np. across the street - na drugą stronę ulicy
against
o, np. against the wall - o ścianę (np. opierać się)
along
wzdłuŜ, np. along the wall - wzdłuŜ ściany
among
między (odnosi się do więcej niŜ dwóch przedmiotów lub osób), np. among the
hills - między wzgórzami
at
na, przy, u, w, np. at home - w domu, at church - w kościele, at work - w pracy,
at the bus-stop - na przystanku autobusowym, at the door - przy drzwiach, at
school - w szkole, at the cinema - w kinie, at the bank - w banku, at her sister's u jej siostry, at the grocer's - w sklepie spoŜywczym
behind
za, np.behind the door - za drzwiami
below
poniŜej, pod, np. below the window - pod oknem
beside
obok, np. beside the house - obok domu
through
przez, na wskroś, np. through the window - przez okno
to
do, np. to Warsaw - do Warszawy
towards
w kierunku, w stronę np. towards him - w stronę jego
under
pod, np. under the bed - pod łóŜkiem
up
w górę, do góry, np. up the stairs - w górę po schodach
within
wewnątrz, w środku
Przyimki słuŜące określaniu czasu
after
po, np. after midnight - po północy
at
o, np. at five o'clock - o godzinie piątej, takŜe: at noon - w południe, at midnight o północy
between
między (odnosi się do dwóch przedmiotów lub osób), np. between you and me między mną a tobą
before
przed, np. before dinner - przed obiadem
beyond
poza, za, np. beyond the horizon - za horyzontem
between
między, np. between eight and nine - między ósmą a dziewiątą
by
obok, przy, np. by the window - przy oknie
by
przed, do (jakiegoś terminu), np. by 7th July - do siódmego lipca
down
w dół, na dole, np. down the river - w dół rzeki, ale: down the street - ulicą
during
podczas, w czasie, np. during the war - w czasie wojny
from
z, np. from London - z Londynu
for
przez (pewien czas), np. for two weeks - przez dwa tygodnie
in
w, np. in London - w Londynie, in England - w Anglii ale: in the sky - na niebie, in
the street- na ulicy
from
od (jakiegoś momentu), np. from Sunday - od niedzieli
in front of
przed, z przodu, np. in front of the house - przed domem
inside
wewnątrz, np. inside the box - wewnątrz pudełka
into
do, w (środka, wnętrza), np. into the house - do środka domu
near
blisko, obok, w pobliŜu, np. near the railway station - w pobliŜu dworca
on
na, np. on the table - na stole
onto
na (wierzch, powierzchnię czegoś)
out of
z, ze środka, na zewnątrz, np. out of prison - z więzienia
outside
na zewnątrz, np. outside the building - na zewnątrz budynku
in
w, np. in June - w czerwcu, in summer - w lecie , in 1970 - w roku 1970, in the
20th century - w dwudziestym wieku, takŜe: in the evening - wieczorem, in the
morning - rano, in two minutes - za dwie minuty
on
w, np. on Sunday - w niedzielę, on January 15th - piętnastego stycznia
since
od (jakiegoś momentu), np. since 1980 - od roku 1980
till
do, aŜ do, np. till 4 o'clock - do czwartej
to
do, zwłaszcza w zwrocie from...to - od...do, np. from Monday to Wednesday - od
poniedziałku do środy
until
aŜ do, np. until tomorrow - do jutra