Jak pomóc praco wnikom radzić sobie ze stresem w pracy?

Jak pomóc pracownikom radzić sobie
ze stresem w pracy?
OPINIE
10
Aneta Rogowska
Marcin Capiga
Psycholog, ekspert fundacji Wemenders
Trener biznesu, coach, partner zarządzający
w firmie Training Tree
Stres jest częścią ludzkiego życia i zawsze będzie nam towarzyszył. Jego zadaniem jest dodawać energii i mobilizować do właściwej reakcji
w odpowiedzi na pojawiające się różnorakie
wyzwania. Nikt nie jest w stanie wykluczyć
działania stresu w środowisku pracy. Jednak
w sytuacji, kiedy tych wyzwań jest zbyt wiele,
powodują długotrwałe napięcia lub nie potrafimy im sprostać, możemy spodziewać się negatywnych skutków zdrowotnych. Nadmierny
długotrwały stres może grozić pogorszeniem
zdrowia fizycznego i psychicznego, zaburza
nasze relacje z otoczeniem, a ostatecznie staje
się przyczyną obniżenia jakości życia. Z punktu
widzenia pracodawcy taka sytuacja jest równie
niekorzystna, ponieważ skutkuje pogorszeniem
zaangażowania, efektywności pracy i ostatecznie absencją chorobową. Dlatego warto inwestować w tworzenie mechanizmów wsparcia
pracowników w radzeniu sobie z nadmiernym,
przeciążającym stresem. Nie ma uniwersalnej
odpowiedzi na pytanie, jak to robić, ponieważ
reakcja stresowa, jej przyczyny i objawy, mają
wysoce zindywidualizowany charakter. Na pewno można przeciwdziałać stresowi organizacyjnemu poprzez budowanie zdrowego środowiska
pracy opartego na jasnych regułach, kompetencjach i szacunku do człowieka.
Jednocześnie pracodawca powinien wzmacniać
indywidualne strategie radzenia sobie ze stresem poprzez psychoedukację i promocję zdrowia oraz profilaktykę psychologicznych chorób
cywilizacyjnych. W tym zakresie sprawdzają się
inwestycje w postaci programów i warsztatów
psychoprofilaktycznych dających pracownikom
wiedzę i umiejętności w zakresie zapobiegania
nadmiernemu stresowi, rozpoznawania jego
symptomów oraz podejmowania adekwatnych
działań zaradczych. Rozwój tego rodzaju osobistych zasobów niesie korzyści zarówno na
płaszczyźnie indywidualnej, społecznej, jak i organizacyjnej, ponieważ nie od dziś wiadomo, że
zdrowe ciało i duch sprzyjają realizacji celów
biznesowych.
Częstym błędem w radzeniu sobie ze stresem
jest stawianie sobie nierealnego celu, jakim jest
nie stresować się w ogóle. Należy zaznaczyć, że
napięcie wywołane stresem jest czymś naturalnym (pisząc naturalnym, nie mam na myśli przyjemnym) i wynika z ujemnej różnicy pomiędzy
naszymi zasobami a wymaganiami stawianymi
przez otoczenie.
Strategie radzenia sobie ze stresem można podzielić na te skupione na problemie i te skupione
na naszych emocjach. W pierwszym przypadku
mowa o poszukiwaniu rozwiązań lub zapobieganiu problemom w przyszłości. Rozwiązaniem jest
inwestowanie w nasze zasoby, tj. umiejętności, postawy, nawyki, tak aby lepiej radzić sobie w stresujących sytuacjach. Im precyzyjniej odkryjemy
przyczynę stresu, tym większa i szybsza jest szansa na znalezienie skutecznego rozwiązania. Jeżeli
stresuje nas ciągła presja czasu, warto np. zainwestować w książkę lub szkolenie z tego zakresu.
Strategie zorientowane na emocje mają pomóc
nam walczyć z nieprzyjemnymi skutkami stresu, takimi jak napięcie ciała, uporczywe myśli
i oczywiście nieprzyjemne emocje. Niestety, nie
wystarczy urlop dwa razy do roku. Chociaż oczywiście relaks podczas zbliżających się świąt Bożego Narodzenia nie zaszkodzi.
Warto nauczyć się poszukiwania relaksu podczas
codziennej gonitwy. W pracy świetnie nadają się
do tego krótkie przerwy i dbanie o chwilę dla
siebie, np. napicie się ulubionej kawy. Po pracy spotkanie z przyjaciółmi, rodziną, no i oczywiście sport, który nie tylko uwalnia napięcie
z ciała, lecz także pozwala skupić się na jednej
czynności. Dzięki temu prowadzi także do relaksacji naszego mózgu, który w ciągu dnia skacze
z tematu na temat. Warto jednak zwrócić uwagę
na to, byśmy podczas tych wszystkich przyjemności myślami byli „tu i teraz”. Nasze myślenie
o problemie w trakcie relaksu nie pomoże nam się
zrelaksować. Podczas świątecznej przerwy warto
zdecydować się na świadome doświadczanie odpoczynku, na zastanowienie się nad rzeczami dla
nas ważnymi i zaplanowanie działań na kolejny
rok.
PERSONEL I ZARZĄDZANIE grudzień 2013
OPINIE
Renata Grelewicz
Dyrektor personalny w Atenie
Z badań GUS przeprowadzonych pod koniec
2012 r. wynika, że 85 proc. Polaków ocenia warunki życia w naszym kraju jako szkodliwe dla
zdrowia psychicznego. Aż 77 proc. ankietowanych
mówiło o obawie przed utratą pracy. Zdarzają się
przypadki, że napięcie jest tak duże, iż niektórzy
pracownicy nie radzą sobie z tym i sami składają
wypowiedzenie w nadziei na inne, lepsze miejsce
pracy. W nowym miejscu okazuje się, że napotykają na podobne przeszkody i tak powstaje błędne
koło. Inni natomiast tak dużo o tym myślą i mówią,
aż wreszcie dostają wypowiedzenie. Mimo że na
pierwszy rzut oka te dwa scenariusze są zupełnie
inne, tak naprawdę są bardzo podobne, bo oparte na
projekcji własnych myśli, na przekonaniach typu:
„szef się na mnie uwziął”, „w tej organizacji nic nie
da się zmienić”, „kiedyś to było u nas inaczej”.
W obszarze HR pracuję już prawie 15 lat, uważnie
staram się obserwować zachowania ludzi i motywy ich postępowania. Doświadczenia z prowadzenia różnego typu warsztatów pokazują mi, że stres
to w obecnych czasach trochę słowo wytrych. Jestem przekonana, że wyniszczają nas własne myśli
i nasze nastawienia.
Budując dział HR, stawiam na wartość kultury organizacji, na to, w jaki sposób robi się coś w organizacji, na podstawie jakich wartości i jakich form
przywództwa. Kiedy przyszłam do ATENY, szczególnie zależało mi, aby tak prowadzić dział HR,
aby móc zaangażować w jego tworzenie wszystkich pracowników i kadrę menedżerską.
To wszystko uczyło odpowiedzialności i dawało
możliwość zaangażowania w sprawy ważne zarówno z punktu widzenia organizacji, jak i każdego indywidualnie. A blisko tego wszystkiego jest
to, co jest zdecydowanie najważniejsze – uważność. Uważność na siebie, na kolegów i koleżanki, na pracę, na wszystko to, co dzieje się wokół
w danym momencie. Tu są największe zyski. Fakt,
że daliśmy pracownikom możliwość opowiedzenia o swoich bolączkach, był dla nas wszystkich
swoistą terapią, oczyścił z napięć, zniwelował nieporozumienia i niedomówienia, co niewątpliwie
przyczyniło się do zmniejszenia poziomu frustracji i stresu w całej organizacji.
Szanowni
Czytelnicy!
Zapraszamy do zadawania
pytań naszym ekspertom. Odpowiedzi
na zaproponowane przez Państwa
problemy ukażą się w Opiniach
lub w formie porad w Ekspercie
personalnym. Czekamy na pytania
pod adresem:
[email protected]
Wynik sondy redakcyjnej
na www.personel.infor.pl
Czy pracodawca powinien
pomagać pracownikom
obniżać poziom stresu
w pracy?
nie
20%
tak
80%
grudzień 2013 PERSONEL I ZARZĄDZANIE
11