kanonizacyjnych. W czasie obrad wyłoniła się

kanonizacyjnych. W czasie obrad w yłoniła się potrzeba pogłębionej refleksji nad
m ę czeństw em tych w szystkich, którzy ponieśli śmierć za C h ry stusa pod rządami
totalitaryzm u w schodniego. Być może ta sugestia zaow ocuje w formie now ego s y m ­
pozjum na ten w łaśnie lemat.
Ks. H enryk M isztal
S P O T K A N IE W Y K Ł A D O W C Ó W P R A W A K A N O N IC Z N E G O
W E W R O C Ł A W IU
W rocław , 28 kw ietn ia 1997 r.
Z inicjatyw y W ydziału P raw a K anonicznego i Św ieckiego K atolickiego U niw ersy­
tetu L u belskiego odbyło się dnia 28 kw ietnia 1997 r. we W rocław iu doroczne spotka­
nie w y k ła d o w c ó w praw a kanonicznego w diecezjalnych i zakon nych w yższych sem i­
nariach d ucho w n y c h w Polsce. T em atem refleksji tego specjalistycznego gremium
była „E ucharystia w praktyce kanonicznej K o ścio ła” . N a m iejsce obrad wybrany
został W rocław , z uwagi na zbliżający się 46 M ię dzyn arodow y Kongres E ucharys­
tyczny. S potkanie rozpoczęło się M szą św iętą k oncelebrow aną w kaplicy M e tro po­
litalnego Sem inarium W rocław skiego, której przew odniczył Jego E kscelencja ks. bp
E dw ard Janiak. W homilii skierow anej do uczestników Ksiądz Biskup wyraził uzna­
nie za podjęcie refleksji kanonicznej nad tajem nicą Eucharystii w Kościele. W do­
tyc h cz aso w y ch zjazdach i sym pozjach o rg aniz o w an ych w ram ach przygotow ań do
K ongresu we W ro c ław iu pod ejm o w an o refleksję nad E ucharystią w aspekcie litur­
gicznym . h istorycznym i eklezjalnym . O becne spotkanie, podejm ując aspekt prawny
E ucharystii, stało się do pełnieniem d o tychczasow ych rozw ażań. Ksiądz B iskup w ska­
zał na w yjątk o w ą aktualność podjętej problem atyki zw łaszcza we W rocław iu. Będąc
w centrum prac K om itetu organizacyjnego, ukazał zainteresow anie Kongresem E ucha­
rystycznym ze strony w iernych w różnych częściach świata. Zilustrow ał to przykła­
dem K oreańczyków , od trzech lat p rzyg otow ujących się na duchow e przeżycie tego
w ydarzenia, w którym pragną uczestniczyć w grupie kilkuset osób. Myśli te w pi­
sane zostały w cały duchow y i duszpasterski kontekst rozw ażań K siędza Biskupa,
który w skazując na ogrom przygotow ań od strony materialnej i organizacyjnej,
uw rażliw iał je d n a k na d u chow e p rzeżycia zw iązane z K ongresem E ucharystycznym
we W rocław iu.
Sesja n aukow a o d byw ała się w auli seminaryjnej. Z ainaugurow ał ją rektor M etro­
politalnego S em inarium W rocław skiego ks. dr Marian Biskup. W itając uczestników
i w yrażając radość z tego spotkania, przyw ołał historię Sem inarium W rocław skiego,
liczącego sobie ju ż
106 lat, oraz w ielkie zasługi kolejnych pokoleń profesorów
w formacji now ych kapłanów , których ju ż ponad 1500 opuściło mury tego se m i­
narium. K siądz R ektor w ym ienił także zasługi w ybitnych kanonislów , m.in. śp. ks.
bpa Józefa Marka. ks. prof. Józefa R ybczyka, a z żyjących ks. prof. Ja n a D udziaka
oraz aktualnie w ykładających prawo kanoniczne z ks. prof. E d w ard em G óreckim na
czele. Ksiądz Rektor przypom niał również m otyw y, ja k ie zadec y d o w ały o w yborze
W rocław ia na miejsce 46 M iędzy n a ro d o w e g o K ongresu E u charystyczneg o. Otóż
Ojciec święty Jan Paweł II w ybrał W rocław , ponie w a ż bardzo chciał, aby obecny
Kongres odbył się w tej części E uropy, która p rze żyła czas p rześladow ań
i męczeństw a. Zależało Mu też, aby to w ydarzenie m iało m iejsce w Polsce, skąd
wyszła idea wolności, inspirując także inne narody.
Następnie ks. Andrzej Dzięga. prodziekan W y działu P raw a K anon ic zn e g o i Ś w ie­
ckiego KUL, odczytał Słow o ks. abpa Józefa K ow alczyka, nun cju sza ap ostolskieg o
w Warszawie, do uczestników spotkania, w którym Ksiądz A rcy b isk u p życzył g łę b o ­
kich przemyśleń i refleksji, podkreślając aktualność rozw ażań k a nonistyc zn ych na
temat Eucharystii p odejm ow anych w łaśnie we W ro c ław iu - m ieście K ongresu.
Główny nurt refleksji naukowej stanow iły referaty w yg ło sz o n e przez ks. prof.
Jana Krucinę, o. prof. Bronisław a Z uberta i ks. prof. H en ry k a M isztala. Słow o
wstępne i w p row adzenie w tem atykę przedstaw ił ks. prof. M a ria n Stasiak, dziekan
Wydziału Prawa K anonicznego i Św ieckiego KUL. S tosow ny klim at do refleksji
kanonicznej w ytw orzył referat ks. prof. Jana Kruciny, k tó rego zasadniczy w ątek
rozważań koncentrow ał się wokół głów nego hasła K ongresu, m ia n o w icie E u ch a rystia
a w olność. Tak zredagow any temat m otyw uje m.in. w ybór W ro c ław ia ja k o m iasta
w tej części Europy, która w yzw ala się ku wolności. W kontekst rozw aż ań wpisane
zostały
aktualne
sprawy
polskiej
rzeczyw isto ści
politycznej,
społecznej
i gospodarczej, spotęgow ane ostatnio, także poprzez prace nad n o w ą Konstytucją.
Spotykają się one i syntetyzują w sposobie rozum ienia w olności, któ ra m a rów nież
konotacje prawne. W arto dodać, że ks. prof. K rucina w niósł istotny wkład
w przygotow anie Kongresu od strony założeń tcologiczno-ideow y ch.
Referat o. prof. Bronisław a Z uberta w y akcentow ał relacje pom iędzy kapłań stw em
hierarchicznym a Eucharystią. Przyw ołując naukę Kościoła, m ó w c a w sk azał zarazem
na brak koherencji z tą nauką w redakcji wielu kanonów praw a kan o n icz n eg o d o ty ­
czących Eucharystii. M iędzy innymi ocenił ja k o zbyt m inim alisty c znc sfo rm u łow anie
kodeksowe nakładające na w iernych o b ow iązek K om unii św iętej p rzynajm niej raz
w roku. Powołując się na praktyczne d o św iadczen ie zw rócił uw agę m.in. na istnie­
jące niebezpieczeństw o w iązania przez niektórych kapłanów celebracji Eucharystii
ze stypendiami mszalnymi.
Referat w ygłoszony przez ks. prof. H enryka M isztala w skazał na E uch a ry stię ja k o
źródło życia duchow ego zarówno osób duchow nych , ja k i św ieckich, ilustrując to
szeregiem przykładów z żyw otów św iętych polskiej hagiografii. P o czy n a ją c od św.
Wojciecha, którego m ęczeńską śmierć p o przedził udział w Eucharystii i przyjęcie
Komunii świętej, aż po postacie św iętych w sp ółczesnych , m ó w c a w skaz y w ał na
eucharystyczny rys ich świętości.
P rowadzący tę część obrad ks. prof. E d w ard G órecki po dsu nął do rozw aż enia
uczestnikom niektóre wątki dyskusyjne. W trakcie dyskusji zw ró co n o się do ks. prof.
Jana K ruciny z p rośbą o d opow iedzenie dotyczące dzisiejszego po jm ow ania wolności
w sytuacji, gdy w spółczesny człow iek chce być nie tylko odbiorcą, ale tw órcą prawa
dla siebie, w tym także praw a moralnego. O. prof. Zubcrt podczas dyskusji wskazał
na p o trzebę kształtow ania eucharystycznej pobożności kapłańskiej. Podał m.in. przy­
kład kapłanów , którzy pracując n aukow o i mając zapew nion e utrzym anie sprawują
co dzien ną E ucharystię niezależnie od otrzym anych stypendiów mszalnych. Ks. prof.
M isztal podczas dyskusji wyjaśnił, iż chociaż św iętość realizuje się w Kościele
i poprzez Kościół, to je d n ak spełnia się ona rów nież tam, gdzie przekraczam y ramy
jurysdykcyjne.
W ten w ątek dyskusji w łączył się Jego E m in e n cja ks. kard. H enryk G ulbinow icz.
m etro p o lita w rocław ski, który ja k o gospodarz sw oją o becnością zaszczycił to
spotkanie. W słowie pasterskim do uczestników odw ołał się do zw iązanych z sakra­
m entem Eucharystii dośw iadczeń K ościoła w rocław skiego. O kazało się, iż nawet
poprzez dane statystyczne dotyczące ilości udzielonych Komunii św iętych można
odczytać ogrom posługi duszpasterskiej kapłanów , także w konfesjonale. Za organiza­
cję tej posługi, zdaniem K siędza Kardynała, ponosi głó w ną odpow iedzialność p ro­
boszcz parafii. Z w ypow iedzi K siędza K ardynała przebijał pozytyw ny wizerunek
m łodego p oko lenia kapłanów.
W drugiej części obrad k om un ikat pt. U dzielanie K om unii św. ka to liko m żyjącym
w zw ią zka c h n iesa kra m en ta ln ych przedstaw iła pani m gr lic. E lżbieta Szczot,
poruszając doniosły duszpastersko problem pełnego udziału w życiu eucharystycznym
osób żyjących w uniones irreg u la res. W kom unikacie tym zaprezentow ane zostało
stanow isk o K ościoła określające (w aspekcie n orm atyw nym ) sytuację życiow ą tych
osób w relacji do życia sakram entalnego. Uczestnicy dyskusji wskazyw ali na wiele
trudności rodzących się w praktyce pastoralnej, m.in. odnośnie do pogrzebu katolic­
kiego tych osób, ich udziału w uroczystościach religijnych, np. pierw szej Komunii
świętej dziecka.
W ystąpien ie ks. dra M ieczy sław a G ło w ackieg o z Siedlce dotyczyło nauki o E u­
charystii w całości w ykładów praw a kanoniczn ego w sem inariach. Rozw ażan ia swoje
um ieścił w kontekście ratio studiorum obo w iązującego w w yższych seminariach
ducho w n y c h oraz podkreślił istniejące, je g o zdaniem , m ożliw ości pełnej harmonizacji
w ykładu p raw a kanoniczneg o o Eucharystii z innymi dyscyplinam i w ykładanymi
w sem in ariach, szczególnie z zakresu sakram entologii. Zilustrow ał to odniesieniem
norm k anon iczn ych do w ykładu p row adzonego z zakresu liturgii czy też teologii
dogm atycznej.
W y pow ie dzi księży profesorów w czasie dyskusji w skazyw ały na potrzebę inter­
dy sc yplina rn e go w ykładu o bejm ująceg o różne aspekty sakram entologii, w tym rów ­
nież w ykład u o Eucharystii. P row adzący tę część dyskusji o. dr M ieczysław W oźniak
z W yż sz ego Sem inarium D uchow nego 0 0 . Salezjanów w Łodzi podziękow ał za­
rów no prelegentom , ja k i uczestnikom dyskusji za bardzo klarow ne i konkretne
w ypow iedzi, którymi ubogacili nasze obrady.
O puszczając W rocław byliśmy bardziej św iadom i w ielkości w ydarzenia, którego
za miesiąc to miasto miało być św iadkiem . Po raz pierw szy w ponad tysiącletniej
historii Kościoła w Polsce będzie miał m iejsce na naszej ziemi M ię d zy n a ro d o w y
Kongres Eucharystyczny. Eucharystia, będąca sam ym sercem życia K ościoła, odsłoni
nie tylko swoją rzeczywistość religijną, lecz dla w spólno ty eklezjalnej będzie
zarazem publicznym zam anifestow aniem wiary.
E lżb ie ta S zc zo t
S P R A W O Z D A N IE ZE S P O T K A N IA W Y K Ł A D O W C Ó W
P R A W A K A N O N IC Z N E G O
W W Y Ż S Z Y C H S E M IN A R IA C H D U C H O W N Y C H W P O L S C E
K atow ice-Pancw niki, 16 kw ietnia 1998 r.
Wydział Prawa K anonicznego i Ś w ieckiego K atolickiego U niw ersytetu L u b e lsk ie ­
go organizuje doroczne spotkania w y kładow ców p raw a k a n o n icz n eg o w diece zja l­
nych i zakonnych w yższych sem inariach d u cho w nych w Polsce. D nia 16 kw ietnia
1998 r. odbyło się kolejne spotkanie, tym razem w k lasztorze O jców F ra n cisz k an ó w
w Kato w icach-Pane wnikach.
Refleksji kanonistycznej i teologicznej poddano tem at „K a p łań stw o p ow szechne
a kapłaństwo hierarchiczne” . Inspiracją do po djęcia tej tem atyki były liczne dyskuje
podejm ow ane ostatnio w różnych grem iach o m ożliw ości w iększeg o za anga żow ania
w iernych św ieckich w życiu w spólnotow ym Kościoła, zw łaszcza K ościoła w Europie
Zachodniej. To zagadnienie nie je st i nie może pozostać obce K ościołow i w P o l­
sce. P roblem atyka ta je st często po dejm o w an a w nauczaniu O jca św ię teg o Jana
Pawła II. W związku ze zbliżającym sie w ielkim Jubileu szem Roku 2000 papież Jan
Pawct II wydał 10 listopada 1994 r. list apostolski T ertio m illen n ia a d ve n ie n te do
biskupów, du chow ieństw a i wiernych św ieckich, dotyczący przy g o to w a ń do tego
Jubileuszu. D okum ent ten nakreśla ja sn o i precyzyjnie szlak, który m a prow adzić
Kościół, a z nim całą ludzkość do roku dw utysięczneg o, by oży w ić wiarę i wrócić
do źródeł zbawienia. W spółczesne nurty życia w ym ag a ją ró w n ie ż od kanonistów
refleksji nad aktualnymi spraw am i życia Kościoła.
Spotkanie w ykładow ców praw a kanon iczn ego ro zpoc zęło się M sz ą św iętą konce­
lebrow aną w kaplicy seminaryjnej klasztoru. Przew odn iczy ł jej ks. bp P iotr Libera,
biskup pomocniczy katowicki. Przybyłych uczestników sp otkania p ow ita ł na początku
Mszy świętej o. dr D amian Szojda OFM, przełożony Prow incji W n ieb o w zięc ia N M P
Zakonu Braci M niejszych (Ojcow ie F ranciszkanie). Bp Piotr L ibera, n aw iązu jąc do
perykopy ew angelicznej, w skazał w homilii na m iejsce p raw a w życiu Kościoła.
Stwierdził również, że dla całości formacji sem inaryjnej istotna je st rów n ież nauka
prawa kanonicznego.