Walory przyrodnicze i krajobrazowe jezior lobeliowych

Halina Borzyszkowska [email protected]
Biologia
Zespół Szkół Ekonomiczno Rolniczych w Bytowie
Konspekt tydzień czystości wód - quiz „Walory
przyrodnicze i krajobrazowe jezior lobeliowych”
Miejsce i czas trwania zajęć:
Dom Dziecka w Bytowie, dn. 4 kwietnia 2002, godz.16:00 do 17:30.
Wiadomości:
•
•
•
-poznanie cech jezior lobeliowych,
-poznanie stosowanych metod ochrony jezior lobeliowych,
-poznanie użytków ekologicznych i rezerwatów przyrody jezior lobeliowych powiatu
bytowskiego,
Umiejętności:
•
•
•
•
•
-rozpoznawanie cech jezior lobeliowych,
-wyszukiwanie różnic w budowie roślin jezior lobeliowych,
-kształcenie umiejętności praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy,
-określania miejsca rozmieszczenia jezior lobeliowych,
-umiejętność wyszukiwania potrzebnych wiadomości w piśmiennictwie,
Postawy:
•
•
•
•
-przekonanie o konieczności ochrony roślin jezior lobeliowych,
-wdrożenie do prawidłowego zachowania się podczas przebywania nad jeziorami
lobeliowymi,
-wykształcenie wrażliwości na piękno przyrody,
-uświadomienie konieczności ochrony wód przed zanieczyszczeniami,
Uczestnicy-członkowie koła ekologicznego przy ZSER w Bytowie i wychowankowie Domu
Dziecka w Bytowie.
Tok zajęć:
Faza wprowadzająca:
Powitanie uczestników i przybyłych gości i uczniów, przedstawienie programu zajęć:
Faza realizacyjna:
Quiz – walory przyrodnicze i krajobrazowe jezior lobeliowych.
Pierwszy element quizu
Quiz
1
„Walory przyrodnicze i krajobrazowe jezior lobeliowych”
W quizie bierze udział dowolna liczba osób tworząca zespoły (dwa) pięcioosobowe.
Na pytania odczytywane przez przewodniczącego komisji sędziowskiej odpowiadają
kapitanowie drużyn po konsultacji z pozostałymi członkami zespołu. Łączny czas odpowiedzi
od chwili zapoznania się z pytaniem nie powinien przekraczać jednej minuty.
Czas reguluje członek komisji sędziowskiej za pomocą stopera. Za każdą prawidłową
odpowiedź komisja może przydzielić maksymalnie dwa punkty za niepełną jeden, za brak
odpowiedzi lub błędną odpowiedź 0 punktów.
Kapitan drużyny wybiera pytanie podając jego numer. Każdy zespól wybiera po 10 pytań.
1. Podaj co najmniej trzy cechy wody w jeziorach lobeliowych?
Odpowiedź: bardzo dobrze natleniona, lekko kwaśna ph 5,7, bardzo miękka, wyjątkowo
przezroczysta.
2. Ile jest jezior lobeliowych na Pomorzu Środkowym?
odpowiedź: 56.
3. W którym roku utworzono rezerwat jezioro Cechinskie Małe i do jakiego rodzaju
rezerwatów jest zaliczany ?
odpowiedź: utworzono w 1985 roku i jest to rodzaj rezerwatu florystycznego.
4. Czym charakteryzują się jeziora lobeliowe ?
odpowiedź: charakteryzują się unikatową florą, są położone w dąbrowach, borach sosnowych
i buczynach.
5. Ile w przybliżeniu jest jezior lobeliowych w Polsce i gdzie są zlokalizowane?
odpowiedź: W Polsce jest około 160 jezior lobeliowych i prawie wszystkie występują na
Pomorzu.
6. Wymień dwie rośliny towarzyszące lobelii ?
odpowiedź: poryblin jeziorny należy do paprotników, występuje najgłębiej do 5 m. i brzeżyca
jednokwiatowa występuje na głębokości od 05 do 2 m głębokości.
7. Gdzie na Pomorzu Środkowym jest największe skupisko jezior lobeliowych ?
odpowiedź: największe skupisko jezior lobeliowych jest w gminie Bytów, Miastko, Czarna
Dąbrówka, Lipnica, Studzienice, Borzytuchom.
8. Podaj, które spośród jezior lobeliowych należą do bardzo dobrze zachowanych ?
2
odpowiedź: do bardzo dobrze zachowanych jezior lobeliowych należą jezioro Krasne,
Błękitne i Kwisno Duże.
9. Jakie obowiązują zakazy korzystania z jeziora Jeleń i innych uznanych za użytki
ekologiczne ?
odpowiedź: zakaz pływania łodzią motorową, używania ciągnionego sprzętu do połowu ryb,
kąpieli w miejscach nie wyznaczonych, nurkowania profesjonalnego, wjeżdżania pojazdami
mechanicznymi w odległości mniejszej niż 10m. od lustra wody.
10. Podaj przykłady jezior lobeliowych objętych ochroną rezerwatową ?
odpowiedź: są to jeziora Orle, Kamień, Smołowe, Cęgi Małe, Bardzo Małe,
Sporacz,Głęboczko i Cechinskie Małe.
11. Kto i w jakiej balladzie opisuje uroki i tajemnicze moce lobelii jeziornej ?
odpowiedź: Adam Mickiewicz w balladzie „Świteź”. Cyt. „Białawym kwieciem, jak motylki,
Unoszą się nad topielą; List ich zielony jak jodłowe szpilki, Kiedy je śniegi pobielą”.
12. Które z objętych jezior lobeliowych leżą na terenie gminy Bytów ?
odpowiedź: jezioro Głęboczko i Cechinskie Małe.
13. W którym roku utworzono rezerwat jezioro Głęboczko i do jakiego rodzaju
rezerwatów jest zaliczany?
odpowiedź: utworzono w 1976 roku i jest top rodzaj rezerwatu florystycznego.
14. Podaj trzy cechy lobelii jeziornej ?
odpowiedź: jest rośliną podwodną, zimo zieloną, trującą, rzadko spotykana i ginącą.
15. W jakich miesiącach roku kwitnie lobelia jeziorna ?
odpowiedź: kwitnie od czerwca do sierpnia, ma kwiaty białe.
16. Gdzie na świecie spotyka się jeziora lobeliowe?
odpowiedz: jeziora tego typu występują przede wszystkim w chłodnym klimacie półkuli
północnej, zwłaszcza na półwyspie skandynawskim, Wyspach Brytyjskich, Islandii, w
Kanadzie, w północnych stanach USA oraz wysoko w górach i kraterach nieczynnych
wulkanów we Francji i Nowej Zelandii.
17. Które z jezior lobeliowych objęte ochroną rezerwatową leżą w powiecie bytowskim ?
odpowiedź: rezerwat jezioro Głęboczko, rezerwat jezioro Cechinskie Małe, rezerwat jezioro
Orle, rezerwat jezioro Smołowe i Kamień.
3
18. Którym jeziorom lobeliowym w gminie Bytów nadano statut użytków ekologicznych
?
odpowiedź: jezioro Jeleń, Płoczyca, Wiejskie.
19. Podaj przykłady jezior lobeliowych krańcowo zniszczonych ?
odpowiedź: Czornik, Kiedrowickie, Duża Boruja i Wiejskie.
20. Skąd wzięły nazwę jeziora lobeliowe ?
odpowiedź: jeziora lobeliowe wzięły swą nazwę od lobelii jeziornej.
21 Gdzie w Europie jest największe skupisko jezior lobeliowych?
odpowiedź: w Europie najwięcej jest jezior w Finlandii, Norwegii, Szkocji, na wyspach
duńskich i w Polsce.
22. Do jakich jezior pod względem trofii należą jeziora lobeliowe?
odpowiedź: są to jeziora jałowe o małej zawartości związków pokarmowych i należą do jezior
oligotroficznych.
Drugi element quizu- przedstawić fraszkę skecz o tematyce ekologicznej ( w strojach,).
Fraszka „Ryby w Wiśle” L. Kerna. Członkowie koła ekologicznego w ZSER. Niezdrowa
żywność- wychowankowie Domu Dziecka.
Trzeci element quizu– przedstawić opowiadanie o tematyce ekologicznej – (w strojach).
Opowiadanie pt. „Żabie drogi”. Członkowie koła ekologicznego w ZSER.
„List do człowieka” – wychowankowie Domu Dziecka.
Czwarty element quizu– ułożyć podsumowanie zajęć pt. „Woda w środowisku”.
Faza podsumowująca quizu:
Wręczenie nagród uczestnikom quizu, rozstrzygnięcie konkursu plastycznego zajęć symulacji
„Nie marnować wody” z dnia 8 grudnia 2001 roku.
Quiz przeprowadziła w ramach współpracy:
Halina Borzyszkowska - Opiekun Szkolnego Koła Ekologicznego przy Zespole Szkół
Ekonomiczno Rolniczych w Bytowie.
Uwagi Haliny Borzyszkowskiej
Młodzież bardzo dobrze radziła sobie z zadaniami konkursowymi. Członkowie koła
ekologicznego przy Zespole Szkół Ekonomiczno Rolniczych wręcz celująco odpowiadali na
zadania teoretyczne, zaś wychowankowie Domu Dziecka doskonale odegrali fraszkę i
opowiadanie. Wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody książkowe.
4