Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do
Transkrypt
Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do
Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Gdańsk, 3 - 5 września 2013 r. XVII Międzynarodowe Targi Morskie i Konferencja BALTEXPO – 2013 Przemysław Ciszewski, Wiceprezes Zarządu PSE-Północ S.A. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Plan rozwoju KSP z uwzględnieniem podpisanych umów przyłączeniowych i wydanych warunków przyłączenia dla lądowych i morskich farm wiatrowych Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Nowe moce wytwórcze wnioskowane do przyłączenia do sieci przesyłowej Moc [MW] Przyłączenia Zawarte umowy o przyłączenie 19 133,925 Lądowe farmy wiatrowe 5 369,925 Jednostki węglowe i gazowo-parowe 13 764 Wydane warunki przyłączenia 6 846,5 Lądowe farmy wiatrowe 1 635 Morskie farmy wiatrowe 2 245,5 Jednostki węglowe i gazowo-parowe 2 966 SUMA Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 25 980,425 Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego STO 1200MW 1140MW 1045MW 246MW ZRC SLK 660MW 900MW+456MW 322MW GDA DUN REC PLP 244MW KRA Lokalizacje nowych źródeł wytwórczych wnioskowanych do przyłączenia do sieci przesyłowej JAS LMS BYD 135MW BCN GRU 437MW PKW 760MW 2x432MW EIS WPR ZGI ADA PAS CPC 750 kV 400 kV 220 kV 400 kV tymczasowo pracująca na napięciu 220 kV kabel stałoprądowy 450 kV stacja elektroenergetyczna 400-220-110 kV 160MW moc przyłączeniowa planowanych lądowych FW moc przyłączeniowa planowanych morskich FW 910MW Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. moc przyłączeniowa planowanych elektrowni konwencjonalnych KIE HCZ GRO JOA 250MW LAG KAT HAL PEL KHK JAM WIE SIE KOM LUA DOB RZE KLA CHA WAN PRB CZT ALB NOS 422MW 910MW BYC MOS KOPBIR PBO 225MW ZAM STW LOS TCN BLA KED CHS MKR CHM ROK 150MW ABR RAD ZBK 160MW LSY OSC KPK WRZ LIS 1200MW 830MW BEK ANI DBN 2x900MW 150MW PUL ROZ 425MW WRC 108MW 500MW PIO ROG TRE Legenda: 1000MW 330MW SWI BOG KOZ PAB OSR HAG 480MW SDU 480MW PIA JAN KAL 250MW CRN MIK STN WTO MOR WSI LES ZUK 250MW MIL OLT 250MW POL MSK SOC KON KRM ZLG WYS 505MW PDE PAT PPD LSN 1000MW WLA CZE PLE GUB 830MW 2x456MW +600MW PLO 120MW PLB NAR OST TEL 500MW+456MW GOR ELK OLS 874MW GLN POM 240MW 75MW ELK” OLM 2x1000MW 108MW PLC VIE 216MW ELB ZDK 166MW MON ALY GBL GDP SKA ATA BGC TAW KRI BUJ ZAP LEM Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Plany Inwestycyjne PSE S.A. • Plan Rozwoju Sieci Przesyłowej - okres planowania do 2025 r. – szacowane nakłady ok. 23 mld zł • Plan Zamierzeń Inwestycyjnych na lata 2013 – 2017 – szacowane nakłady 8 - 9 mld zł • Główne cele: — Wzrost bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej — Przyłączenia i wyprowadzenie mocy z OZE — Przyłączenia i wyprowadzenie mocy z nowych elektrowni systemowych — Rozwój połączeń transgranicznych Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego ZRC STO Aktualny Plan Rozwoju Sieci Przesyłowej do 2025 roku SLK GDA ALY DUN GBL GDP ELS REC ZDK PLP ELK” OLM PLC GLN POM • Planowane efekty realizacji inwestycji: — modernizacja istniejących linii 400 i 220 kV o długości około 2500 km, — wybudowanie 17 nowych obiektów stacyjnych, — modernizacja 21 istniejących stacji i rozdzielni. JAS PKW KRA LMS BYD BCN — budowa około 4600 km nowych torów linii 400 kV, GRU MON VIE PLO WYS WLA CZE PDE PAT MSK WPR SOC KON KRM ZLG MIL OLT PPD PLE GUB STN ZGI ADA PIA JAN KAL LES KOZ PAB ZUK OSR POL CRN PIO ROG PAS PUL ROZ HAG WRC CPC KIE ANI DBN JOA HCZ BOG GRO RAD MKR CHM WRZ 400 kV tymczasowo pracująca na napięciu 220 kV kabel stałoprądowy 450 kV PEL TCN LAG KAT HAL SIE LIS KLA CHA WAN PRB CZT KOM RZE LUA BYC MOS KOPBIR PBO ALB NOS DOB KHK JAM WIE Legenda: SKA ATA BGC TAW KRI BUJ ZAP stacja elektroenergetyczna 400-220-110 kV Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. ZAM STW LOS ROK BLA 750 kV 400 kV 220 kV CHS OSC KPK ZBK KED LSY ABR BEK TRE SWI MIK inwestycje zrealizowane SDU WTO MOR WSI LSN modernizacje linii NAR OST TEL GOR PLB EIS ELK OLS LEM Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Zagadnienia związane z przyłączaniem farm wiatrowych do sieci przesyłowej Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Wymagania w zakresie rozwoju energetyki wiatrowej określone w dokumentach rządowych Polityka energetyczna Polski do2030 roku: Rok 2010 2015 2020 2025 2030 Moc wytwórcza [MW] 976 3396 6089 7564 7867 Krajowy plan działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych: Rok 2010 2015 2020 Moc wytwórcza – Scenariusz A [MW] 910 2038 3826 Moc wytwórcza – Scenariusz B [MW] 1100 3540 6650 Moc wytwórcza – Scenariusz C [MW] 1100 5254 13057 • Scenariusz A – oceniany jako mało prawdopodobny; • Scenariusz B – z dużymi szansami na realizację (uwzględnia w roku 2020 morskie farmy wiatrowe w wielkości 500 MW); • Scenariusz C – zgłoszony przez organizacje skupiające przedsiębiorstwa działające w energetyce wiatrowej. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 8 Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Stan obecny związany z rozwojem energetyki wiatrowej w Polsce • Moc farm wiatrowych przyłączonych w KSE wynosi ponad 3 tys. MW (stan na 01.08.2013 r.) • OSP oraz OSD określili warunki przyłączenia dla farm wiatrowych o łącznej mocy ponad 21 tys. MW (w tym OSP na około 9,25 tys. MW) • OSP oraz OSD zawarli umowy o przyłączenie dla farm wiatrowych o mocy ponad 14 tys. MW (w tym OSP około 5,37 tys. MW) • Suma mocy farm wiatrowych, dla których określono warunki przyłączenia znacznie przewyższa wartości zawarte w dokumentach rządowych Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Rozwój morskich farm wiatrowych w Polsce • Potencjał energetyczny: — do 7,5 GW do roku 2020 *), — do 10 GW do roku 2030 **). • Cecha charakterystyczna – wyższa produktywność MFW w stosunku do lądowych farm wiatrowych (ok. 2-krotnie) • Najbardziej dogodne lokalizacje - rejon Ławicy Słupskiej, zachodni i południowy stok Ławicy Środkowej, rejon na wysokości Kołobrzegu. • Przyłączenie i wyprowadzenie mocy do KSE: — linie przesyłowe dedykowane wyprowadzeniom mocy z farm morskich (stałoprądowe lub zmiennoprądowe), — budowa morskich sieci przesyłowych na poziomie europejskim (opracowanie koncepcji MFW na Morzu Bałtyckim w projekcie e-Highway 2050 realizowanym w ramach 7 Programu Ramowego Unii Europejskiej). źródło: *) – Raport „Wizja rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce do 2020 r.”, Instytut Energetyki Odnawialnej na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, Warszawa, listopad 2009 **) – Fundacja Na Rzecz Energetyki Zrównoważonej (www.morskiefarmywiatrowe.pl) Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Projekt e-Highway 2050 Planowanie Rozwoju Paneuropejskiego Systemu Przesyłowego • Uczestnicy – 28 konsorcjantów z krajów UE — operatorzy systemów przesyłowych, jednostki naukowo-badawcze, uniwersytety, międzynarodowe stowarzyszenia branżowe, organizacja rządowa i międzynarodowa organizacja pozarządowa — PSE S.A. jest pełnoprawnym członkiem konsorcjum (Polskę reprezentuje również Instytut Energetyki) • Cel projektu – opracowanie kompleksowej metodyki długoterm. planowania rozwoju sieci dla Europy w latach 2020 – 2050 • Czas trwania projektu – 40 miesięcy • Zastosowane podejścia scenariuszowego w zakresie rozwoju źródeł wytwórczych (w tym OZE) z uwzględnieniem możliwości magazynowania energii • Jednym z elementów projektu jest uwzględnienie potencjału MFW (przede wszystkim na obszarach Morza Północnego i Bałtyckiego) Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Rozpatrywane lokalizacje morskich farm wiatrowych przy polskiej linii brzegowej Źródło: Polskie Towarzystwo Morskiej Energetyki Wiatrowej Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Przyłączenie morskich farm wiatrowych – 2025 r. 1045 MW 1200 MW STO ZRC 80°C 60°C SLK GDA ALY 60°C DUN GBL 80°C GDP 80°C REC 80°C ELB ZDK PLP ELK” OLM 60°C PLC ELK OLS GLN POM GRU MON 60°C JAS PKW KRA VIE LMS 60°C BYD BCN NAR OST TEL GOR PLO PLB EIS 80°C PLE GUB CZE PDE PAT 80°C MSK MIL OLT PPD 1700 A WPR SOC KON KRM ZLG WYS WLA 950 A LSN ZGI PIA JAN KAL KOZ 400 kV tymczasowo pracująca na napięciu 220 kV OSR POL CRN 400 kV 220 kV kabel stałoprądowy 450 kV PAB ZUK SDU Legenda: WSI 750 kV ADA LES STN WTO MOR stacja elektroenergetyczna 400-220-110 kV PIO ROG PAS PUL ROZ LSY HAG modernizacje uwzględnione w wydanych warunkach dla morskich ABR farm BEK TRE przyłączenia OSC SWI MIK wiatrowych – szacunkowe nakłady 200 mln zł KPK WRC KIE CPC DBN Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. BOG GRO CHS ANI HCZ JOA WRZ MKR CHM ZBK ROK RAD LOS STW ZAM Czynniki decydujące o możliwościach przyłączenia farm wiatrowych do sieci elektroenergetycznej Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Czynniki decydujące o możliwościach przyłączenia farm wiatrowych do sieci elektroenergetycznej SIECIOWY – polegający na ocenie warunków pracy sieci przesyłowej i dystrybucyjnej 110 kV w zakresie wystąpienia przeciążeń linii i transformatorów w normalnych i awaryjnych stanach pracy sieci BILANSOWY – polegający na ocenie możliwości zbilansowania KSE przez OSP, to jest zachowania równowagi zapotrzebowania na moc elektryczną z dostawami tej mocy Z punktu widzenia czynnika sieciowego, operatorzy systemowi, w tym OSP, w pewnych obszarach kraju widzą jeszcze możliwość przyłączania nowych źródeł wiatrowych (dostępne moce przyłączeniowe) Z punktu widzenia czynnika bilansowego, OSP stwierdził występowanie istotnych ograniczeń w zakresie możliwości absorpcji mocy z farm wiatrowych Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Podstawowy bilans mocy w KSE dla dnia roboczego z wysoką generacją źródeł wiatrowych (rok 2020, okres jesienno - zimowy) 30 000 P 25 000 20 000 Ppomp=1 480 MW PW=6 200 MW 15 000 10 000 Pmintech=12 860 MW 5 000 0 Kolejne godziny doby Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 24 Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Podstawowy bilans mocy w KSE dla weekendu z wysoką generacją źródeł wiatrowych (rok 2020, okres jesienno - zimowy) 25 000 P 20 000 Ppomp=1 150 MW Pojawienie się długich okresów pracy w KSE, w których podaż energii elektrycznej z FW przewyższy zapotrzebowanie, wymusi konieczność redukcji obciążenia tych farm lub budowy licznych magazynów energii elektrycznej. Wymagana redukcja obciążenia źródeł wiatrowych Wymagana redukcja obciążenia źródeł wiatrowych PW=6 200 MW 15 000 10 000 Pmintech=12 760 MW 5 000 0 Kolejne godziny doby Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 24 Wyzwania w zakresie przyłączania morskich farm wiatrowych do Krajowego Systemu Przesyłowego Podsumowanie • Suma mocy farm wiatrowych, dla których OSP oraz OSD określili warunki przyłączenia znacznie przewyższa wartości zawarte w dokumentach rządowych. • Analizy przeprowadzone w PSE S.A. wykazują, że ze względów bilansowych do roku 2020 maksymalne możliwości przyłączeniowe dla farm wiatrowych osiągają poziom ok. 8,9 tys. MW. Do roku 2025 możliwości te mogą wzrosnąć do poziomu ok. 10 tys. MW. • PSE S.A. określił warunki przyłączenia dla dwóch morskich farm wiatrowych o łącznej mocy 2245 MW. • Możliwości bilansowe KSE nie pozwolą na pozytywne rozpatrzenie wszystkich złożonych wniosków o określenie warunków przyłączenia dla morskich farm wiatrowych. • Sprawą kluczową jest wprowadzenie zmian w ustawie PE umożliwiających stworzenie przestrzeni do przyłączania farm wiatrowych do KSE, a w szczególności morskich farm wiatrowych. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Dziękuję za uwagę Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.