Sprawozdanie z prac Departamentu Spraw Zagranicznych NRA w

Wroc aw 09.11.2011r.
Sprawozdanie z prac
Departamentu Spraw Zagranicznych NRA
w latach 2008 - 2011
Sk ad Departamentu Spraw Zagranicznych NRA:
mgr farm. Piotr Bohater
dr farm. Tadeusz B belek
dr farm. Jan Rutowski
-
koordynator departamentu
cz onek departamentu
cz onek departamentu
Minione 4 lata stanowi y wyj tkowo trudny i burzliwy okres nie tylko dla polskich aptekarzy,
ale równie dla ca ej farmacji europejskiej. W latach 2008-2009 dominuj cym zagadnieniem na
poziomie europejskim by y procesy w Europejskim Trybunale Sprawiedliwo ci dotycz ce
kryteriów w asno ciowych oraz geograficznych i demograficznych przy otwieraniu nowych aptek.
Wyrok ETS z 19 maja 2009r., w którym ETS orzek , e ograniczenie mo liwo ci posiadania aptek
wy cznie przez aptekarzy nie narusza prawa unijnego, oraz wyrok z 1 czerwca 2010r. dotycz cy
zgodno ci z prawem unijnym kryteriów geograficznych i demograficznych przy otwieraniu nowych
aptek, stanowi y ogromny sukces europejskich aptekarzy. Bardzo du y wk ad dla osi gni cia tego
sukcesu mia a skuteczna strategia realizowana przez europejsk organizacj farmaceutów – Grup
Farmaceutyczn Unii Europejskiej (PGEU). Korzystne dla aptekarzy prowadz cych indywidualne
apteki wyroki Europejskiego Trybuna u Sprawiedliwo ci zako czy y – przynajmniej na jaki czas –
próby liberalizacji rynku aptecznego na poziomie prawa unijnego.
Jednak po kilkumiesi cznym okresie naturalnej euforii wynikaj cej z tak korzystnych dla
aptekarzy wyroków (og oszonych po trzech latach pe nego obaw okresu oczekiwania) nast pi czas
wnikliwych przemy le dotycz cych przysz ci aptekarstwa europejskiego. Najbli sza dekada
dzie stanowi a ogromne wyzwanie dla rodowiska aptekarskiego – po latach wzgl dnej
stabilno ci i bezpiecze stwa ekonomicznego europejskich aptek nadesz y bardzo burzliwe czasy,
wymagaj ce dostosowania ich funkcjonowania do nowych wyzwa i zmieniaj cych si potrzeb
spo ecze stw.
Wyj tkowe znaczenie dla przysz ci naszych aptek i naszego zawodu b
mia y
konsekwentne i skuteczne dzia ania samorz dów aptekarskich w poszczególnych krajach.
Do wiadczenia ostatnich lat pokaza y wyra nie, e w dzisiejszym wiecie tempo zachodz cych
zmian jest znacznie wi ksze, ni w wieku ubieg ym i bez mia ej i kompleksowej wizji aptekarstwa
- zakre lonej przez samych aptekarzy - przysz
naszego zawodu stoi pod du ym znakiem
zapytania. Mamy wystarczaj co du o dowodów na to, e nikt nie da nam poczucia stabilno ci w
prezencie.
Szczególnie pozytywny jest fakt, e w tych trudnych czasach wspó praca europejskich
samorz dów aptekarskich bardzo si zacie ni a. Kluczow rol w tym zakresie odgrywa
europejska organizacja farmaceutów - Grupa Farmaceutyczna Unii Europejskiej (PGEU) – której
cz onkami s samorz dy aptekarskie praktycznie wszystkich krajów w Europie. Naczelna Izba
Aptekarska jest bardzo aktywnym cz onkiem tej organizacji, poprzez uczestnictwo w pracach grup
roboczych oraz przedstawianie stanowiska naszego samorz du w kluczowych kwestiach, równie w
trakcie Walnych Zgromadze PGEU.
Wyj tkowo wa ny by te prze om roku 2010 i 2011, poniewa zmiany, które zosta y
wprowadzone na
grzech wywo y ogromne zainteresowanie w ca ej Europie. Jest to pierwszy
przypadek kraju, w którym uda o si skutecznie powróci do koncepcji „apteka dla aptekarza”
(aptekarze musz posiada co najmniej 51% udzia ów apteki, ale w praktyce w wi kszo ci
przypadków b
posiadali 100% udzia ów) oraz ponownie wprowadzi kryteria geograficzne i
demograficzne przy otwieraniu nowych aptek. W gierski samorz d aptekarski wybra najlepszy
wariant stabilizacji rynku aptecznego i pokaza , e jego realizacja jest mo liwa w praktyce.
Skuteczno
samorz du aptekarskiego na W grzech budzi moje ogromne nadzieje. Jest to
doskona y przyk ad dla innych krajów.
Wyj tkowo intensywna wspó praca samorz dów aptekarskich na poziomie europejskim wynika
oczywi cie z ogromnej potrzeby wykorzystywania ju zdobytych do wiadcze w ró nych krajach
oraz ch ci unikania pope niania b dów. Nie mniejsze znaczenie ma te fakt, e w coraz wi kszym
stopniu prawo europejskie b dzie wp ywa na funkcjonowanie aptek w poszczególnych krajach
Unii Europejskiej. Konsultacje w trakcie opracowywania kolejnych projektów dyrektyw unijnych
prowadzone s w ramach prac legislacyjnych Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej. Organizacja
ta odgrywa kluczow rol w wymianie informacji, koordynacji dzia
i przedstawianiu stanowiska
aptekarzy na forum europejskim. Bardzo charakterystyczny w ostatnich latach jest wyj tkowo silny
nacisk polityków oraz funduszy ochrony zdrowia na przedstawianie ekonomicznego aspektu
funkcjonowania rynku farmaceutycznego. Koszty funkcjonowania systemów ochrony zdrowia w
Europie bardzo szybko rosn i nawet w najbardziej rozwini tych krajach UE pojawiaj si powa ne
problemy z ich ud wigni ciem. Bardzo niepokoj cy jest fakt, e dla rz dów i funduszy finansuj cych
opiek zdrowotn w niektórych krajach apteki sta y si „ atwym celem” szukania oszcz dno ci.
Wymiana informacji i do wiadcze osi gn a niespotykany wcze niej poziom. Ogromne
znaczenie maj zarówno gruntowne analizy przesy anych opracowa i dokumentów, jak równie
uczestnictwo w najwa niejszych konferencjach po wi conych funkcjonowaniu rynku aptecznego i
bezpo rednia wymiana pogl dów z cz onkami samorz dów aptekarskich z ró nych krajów w trakcie
wielogodzinnych nieraz debat i dyskusji.
W tym tak wa nym dla aptekarzy okresie Departament Spraw Zagranicznych NRA
przygotowywa liczne sprawozdania oraz raporty i wnikliwe analizy, zawieraj ce równie
umaczenia najwa niejszych fragmentów kluczowych aktów prawnych. By y one regularnie
przesy ane do wszystkich cz onków NRA, a tak e wiele z nich zosta o opublikowanych w Aptekarzu
Polskim oraz w biuletynach izb okr gowych.
ywi g bokie przekonanie, e zdobyta wiedza i do wiadczenie w tym zakresie pozwoli na
budowanie skutecznej strategii dzia ania naszego samorz du w czekaj cej nas batalii o stabiln
pozycj aptekarstwa polskiego i wysok pozycj zawodow farmaceutów w nadchodz cej kadencji,
która to moim zdaniem zadecyduje o „by albo nie by ” dla indywidualnych aptek w Polsce.
W kolejnych punktach przedstawione zosta y najwa niejsze zagadnienia dotycz ce prac
Departamentu Spraw Zagranicznych NRA w latach 2008-2011:
1) Raporty i analizy opisuj ce najwa niejsze zagadnienia dotycz ce funkcjonowania
rynku farmaceutycznego w Europie
-
-
przepisy prawa dotycz ce sprzeda y pozaaptecznej w wybranych krajach UE
zapisy dotycz ce zakazu sprzeda y leków w automatach
system sprzeda y bezpo redniej do aptek wprowadzony w Wielkiej Brytanii
procesy tocz ce si przed Europejskim Trybuna em Sprawiedliwo ci
mo liwo ci funkcjonowania aptek internetowych w ró nych krajach oraz konsekwencje
braku w ciwych rozwi za legislacyjnych (Pick-up-Stellen w Niemczech)
raporty dotycz ce udzia u w pracach Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej (PGEU)
- walne zgromadzenia
- posiedzenia Prezydium
- grupy robocze
wprowadzanie systemu recept elektronicznych w wybranych krajach UE
(zakres funkcjonowania i koszty)
sztywne ceny na leki refundowane w krajach UE
zmiany cen leków i mar aptecznych w krajach UE
zast powanie mar y aptecznej sta op at za wydawane leki w krajach UE
poziomy mar aptecznych na leki refundowane w poszczególnych krajach UE
(tabele mar )
wyniki analiz renomowanych mi dzynarodowych firm przedstawiaj ce ogromne korzy ci dla
systemów ochrony zdrowia (oszcz dno ci rz du setek milionów Euro) wynikaj ce z
prawid owo funkcjonuj cych aptek
-
rezygnacja w kolejnych krajach europejskich z mar y aptecznej na rzecz op aty sta ej za
wydawane leki, uzupe nionej niewielk mar liniow
reklama aptek w krajach cz onkowskich UE
t umaczenie przepisów dotycz cych reklamy aptek we Francji i we W oszech
moratorium dotycz ce zakazu otwierania nowych aptek na W grzech w drugiej po owie
2010r.
nowe koncepcje funkcjonowania aptek w krajach UE i próby wprowadzenia refundacji
niektórych elementów opieki farmaceutycznej
szczepienia prowadzone w aptekach w niektórych krajach europejskich i w Stanach
Zjednoczonych
zmiany demograficzne spo ecze stw europejskich i wynikaj ce z tego wyzwania i nowe
mo liwo ci dla aptekarzy
t umaczenie najwa niejszych artyku ów w gierskiej ustawy o zmianie niektórych ustaw
dotycz cych zdrowia wprowadzaj cej m.in. kryteria w asno ciowe oraz kryteria geograficzne
i kryteria demograficzne przy otwieraniu nowych aptek na W grzech
mo liwo ci i konsekwencje zmiany systemu naliczania sk adek cz onkowskich PGEU
sprawozdania z udzia u w Walnych Zgromadzeniach i posiedzeniach PGEU, a tak e z
udzia u w zjazdach zagranicznych izb aptekarskich oraz w konferencjach po wi conych
funkcjonowaniu rynku farmaceutycznego
-
-
2) Raporty zawieraj ce pilne informacje Departamentu Spraw Zagranicznych NRA
dotycz ce bardzo wa nych wydarze
w funkcjonowaniu europejskiego
rynku farmaceutycznego
a) konsekwencje liberalizacji systemu aptecznego w Norwegii
b) opinia Rzecznika Generalnego w sprawie zgodno ci z prawem unijnym ogranicze
asno ciowych obowi zuj cych w Niemczech i we W oszech zezwalaj cych jedynie
farmaceutom na posiadanie apteki w tych krajach
c) obszerny raport na temat systemu sprzeda y bezpo redniej (DTP) w Wielkiej Brytanii
d) wyrok Europejskiego Trybuna u Sprawiedliwo ci z dnia 19 maja 2009r. w sprawie zgodno ci z
prawem unijnym ogranicze w asno ciowych obowi zuj cych w Niemczech i we W oszech
zezwalajacych jedynie farmaceutom na posiadanie apteki w tych krajach
e) Wyrok Europejskiego Trybuna u Sprawiedliwo ci z 1 czerwca 2010r. w sprawie zgodno ci
z prawem unijnym limitów o charakterze demograficznym i geograficznym przewidzianych w
przepisach Asturii w odniesieniu do zak adania nowych aptek.
f) Nowelizacja ustawy O zmianie niektórych ustaw dotycz cych zdrowia z 30 grudnia 2010r.
przywracaj ca kryteria w asno ciowe oraz demograficzne i geograficzne w otwieraniu nowych
aptek na W grzech
3) Aktywny udzia w pracach Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej (PGEU)
a) liczne wyst pienia i prezentacje w trakcie
-
walnych zgromadze PGEU
-
posiedze grup roboczych PGEU
-
posiedze Prezydium PGEU
dotycz ce w szczególno ci detalicznej i hurtowej dystrybucji leków w Polsce, wprowadzenia
systemu sprzeda y bezpo redniej przez spó
Astra Zeneca i dzia
polskiego samorz du
aptekarskiego w tym zakresie, rozporz dzenia w sprawie wysy kowej sprzeda y leków w
Polsce, mo liwo ci zmian w systemie naliczania sk adek cz onkowskich PGEU oraz projektu i
ostatecznej wersji uchwalonej ustawy refundacyjnej.
b) od 11 stycznia 2011r. Koordynator Departamentu Spraw Zagranicznych NRA mgr farm. Piotr
Bohater pe ni funkcj Skarbnika PGEU.
Pe nienie tej funkcji nie jest zwi zane z adnym etatem, nie wymaga dodatkowych wyjazdów
zagranicznych i nie zwi ksza wydatków Departamentu Spraw Zagranicznych NRA.
Za prac zwi zan
wynagrodzenie.
z pe nieniem funkcji Skarbnika PGEU nie jest te przwidziane adne
Jednak pe nienie tej funkcji w bardzo istotny sposób wp yn o na jeszcze wi ksze
zacie nienie wspó pracy polskiego samorz du aptekarskiego z Prezesem i Sekretarzem
Generalnym PGEU, pozosta ymi cz onkami Prezydium PGEU oraz prezesami i
przedstawicielami wielu europejskich izb aptekarskich.
c) propozycje wp ywaj ce na zwi kszenie liczby wymienianych informacji dotycz cych
funkcjonowania rynku farmaceutycznego w Europie – w celu wsparcia prac NIA, szczególnie
w zakresie dostarczania merytorycznych argumentów dla naszych projektów zmian
legislacyjnych
d) dok adna analiza licznych dokumentów przygotowywanych przez Sekretariat PGEU – w celu
przygotowywanie odpowiednich raportów dla Prezesa NRA, Prezydium NRA oraz
pozosta ych cz onków NRA
e) zwi kszony zosta zakres wspó pracy z Izbami Aptekarskimi wielu krajów europejskich,
szczególnie z Niemiec, Czech, S owacji, W gier, Austrii, S owenii, Francji, Belgii, W och i
Wielkiej Brytanii.
4) Udzia w zjazdach zagranicznych izb aptekarskich i konferencjach po wi conych
funkcjonowaniu rynku farmaceutycznego
a) Zjazd Niemieckiej Izby Aptekarskiej
b) Konferencja Wirtschaftsforum – po wi cona ekonomicznym aspektom funkcjonowania
aptek
c) Sakso ski Dzie Aptekarza
d) Jubileuszowy XX Zjazd W gierskiej Izby Aptekarskiej
e) Jubileuszowy XX Zjazd Czeskiej Izby Aptekarskiej
f) Konferencje samorz dów aptekarskich z Czech, S owacji i Polski w Ostrawie
i w Koszycach
5) Wsparcie dzia
promocyjnych w Niemczech 5-tej Mi dzynarodowej Konferencji
Naukowo-Szkoleniowej Farmaceutów Wroc aw 2009
a) przygotowywanie niemieckoj zycznych wersji plakatów, folderów i og osze prasowych
b) promowanie wroc awskiej konferencji w trakcie:
- konferencji naukowo-szkoleniowej INTERPHARM 2009 odbywaj cej
si w dniach 27-29 marca 2009r. w Hamburgu
- Sakso skiego Dnia Aptekarza odbywaj cego si w dniach 25-26
kwietnia 2009r. w Lipsku
- konferencji naukowo-szkoleniowej PHARMACON 2009 odbywaj cej si w dniach
7-10 czerwca 2009r. w Meran
Koordynator Departamentu Spraw Zagranicznych NRA
mgr farm. Piotr Bohater
[email protected]