woda w 2006 - PSSE Kłodzko

Informacja na temat przydatności wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi
na terenie powiatu kłodzkiego w 2006 roku
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Kłodzku obejmuje swoim nadzorem
14 gmin wchodzących w skład powiatu. Wśród 1320 zewidencjonowanych w Oddziale
Higieny Komunalnej obiektów, 169 słuŜy do zaopatrywania ludności w wodę przeznaczoną
do spoŜycia.
Funkcjonujące w powiecie systemy wodociągowe, zaopatrywane są w wodę ze 146
zewidencjonowanych ujęć podziemnych i powierzchniowych.
W wodę o kontrolowanej jakości zaopatrywanych jest 177220 osób z czego 168370
osób korzysta z wody o niekwestionowanej jakości. W związku z uzdrowiskowo –
turystycznym charakterem naszego powiatu, naleŜy pamiętać, Ŝe ilość zaopatrywanych
w wodę ludzi jest zmienna. W miejscowościach o znaczeniu turystycznym i w uzdrowiskach
bierzemy pod uwagę młodzieŜ wypoczywającą na koloniach i obozach, kuracjuszy.
Ludność zamieszkująca tereny niezwodociągowane tj. ok 5% ludności w miastach
i ok. 37% na wsi, korzysta z własnych źródeł zaopatrzenia w wodę, które nie są objęte
nadzorem sanitarnym.
W wielu miejscowościach powiatu istnieje duŜe ryzyko zdrowotne związane
z uŜywaniem wody o niekontrolowanej jakości i w związku z tym z moŜliwością wystąpienia
zatruć o wodozaleŜnej etiologii. NaleŜy zwrócić uwagę, Ŝe w miejscach zwyczajowo
wykorzystywanych do organizowania duŜych imprez okolicznościowych i rodzinnych
(świetlice, domy działkowca, remizy) woda nie jest badana. Za jakość wody, która jest
środkiem spoŜywczym, odpowiada właściciel obiektu.
Ze względu na dobową produkcję wody, wodociągi podzielone są na 3 grupy: 1000 –
10.000 m3 /dobę, 100 – 1000 m3 / dobę i < 100 m3/dobę.
Wodociągi w przedziale wydajności 1000-10.000 m3 /dobę zaopatrują w wodę
miasta powiatu kłodzkiego : Kłodzko, Nową Rudę, Lądek Zdr., Stronie Śl., Polanicę,
Szczytną, Radków, Kudowę Zdr. i Duszniki Zdr.
Są to wodociągi w dobrym stanie sanitarno-technicznym, zaopatrujące w wodę ponad
połowę ludności powiatu kłodzkiego.
Przeprowadzone kompleksowe kontrole nie wykazywały istotnych uchybień
sanitarnych i technicznych. Wystawiono 4 decyzje administracyjne, na stwierdzone
nieprawidłowości, zostały one jednak natychmiast usunięte i stan urządzenia wodociągowego
doprowadzono do wymagań obowiązujących przepisów.
Kilkakrotnie stwierdzono, w wodzie pobranej z sieci wodociągu, zanieczyszczenie
bakteriami wskaźnikowymi bądź przekroczenie parametrów fizyko-chemicznych (Ŝelazo,
mętność), lecz po poinformowaniu zarządców o pogorszeniu jakości wody i o konieczności
natychmiastowej reakcji w celu wyeliminowania zagroŜenia (czyszczenie i dezynfekcję sieci)
badania kontrolne wody pokazywały dobry jej stan higieniczno-sanitarny.
Na terenie miasta Kłodzka, od czasu wprowadzenia nowej metody uzdatniania wody
przy pomocy dwutlenku chloru, stale monitorowane jest stęŜenie w wodzie do picia manganu
i Ŝelaza oraz ubocznych produktów dezynfekcji tą metodą: chloranów i chlorynów. W ciągu
dwóch ostatnich lat spadła ilość wypłakiwanego z osadów w sieci rozdzielczej manganu
natomiast delikatnie wzrosło stęŜenie jonów Ŝelaza. Oznacza to, Ŝe proces „oczyszczania”
starych rur, przy pomocy silnie utleniających właściwości dwutlenku chloru, z zalegających
tam złogów, nadal trwa. Oba parametry nie przekraczają normatywów higienicznych.
Nie odnotowano takŜe pojawienia się w wodzie do picia nieorganicznych ubocznych
produktów dezynfekcji jakimi są chlorany i chloryny. NaleŜą one zanieczyszczeń wtórnych,
pojawiających się w wodzie w wyniku procesu oczyszczania, w bardzo małych stęŜeniach.
Trwają badania nad
poznaniem
ich toksycznego,
genotoksycznego,
mutagennego
i rakotwórczego działania na człowieka.
NaleŜy, poprzez właściwe ustalenie sposobu i parametrów technologicznych procesu,
warunkujących jednocześnie minimalizację ilości powstających ubocznych produktów
dezynfekcji, zapewnić wymaganą jakość wody i zabezpieczyć ją przed wtórnym skaŜeniem
mikrobiologicznym.
Wodociąg Polanica Zdrój zasilany jest w wodę o niskim odczynie (pH = 5,8 ~ 6,1).
Wskaźnik pH jest jednym z najbardziej istotnych eksploatacyjnych parametrów jakości wody,
choć konsekwencje jego występowania nie są bezpośrednio odczuwane przez konsumentów.
Niskie pH sprzyja korozji przewodów wodociągowych i instalacji wewnętrznych i co za tym
idzie moŜe powodować wtórne zanieczyszczenie wody do picia, niekorzystnie wpływać na
smak, zapach i wygląd wody.
Wodociągi w przedziale wydajności 100 – 1000 m3 / dobę
W grupie tej trzy wodociągi, spośród czternastu objętych ewidencją, nie zostały
skontrolowane:
-
wodociąg zakładowy Huty Szkła „Violetta” w Stroniu Śl.
-
wodociąg awaryjny Szpitala w Kłodzku.
-
wodociąg ŁęŜyce
Stan sanitarno-techniczny wodociągu Międzylesie nie odpowiada wymaganiom
obowiązujących przepisów. W I kwartale 2007 roku planowane są roboty remontowe na
ujęciu powierzchniowym Lesica oraz modernizacja zbiornika wyrównawczego.
Woda pobierana z sieci odpowiadała wymaganiom zawartym w Rozporządzeniu
Ministra Zdrowia z dnia 19.11.2002 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody
przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. Nr 203, poz. 1718) oraz w Dyrektywie Rady
98/83/WE z dnia 3.11.1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi
(Dz. U. UE L z dnia 5.12.1998 r.)
Pozostałe wodociągi oceniono jako dobre, w dwóch wystawione są decyzje
administracyjne dotyczące:
-
wodociąg Szalejów – zły stan techniczny stacji uzdatniania wody – trwa remont,
-
wodociąg Wojbórz – ponadnormatywna zawartość Ŝelaza – wodociąg jest końcówką
Sudeckiego Systemu Wodociągowego, obejmującego dwa powiaty. Ujęcia wgłębne oraz
stację uzdatniania wody kontroluje PSSE w Ząbkowicach Kł.
Zawarte w wodzie podziemnej jony Ŝelazawe podczas kontaktu z powietrzem
atmosferycznym utleniają się do jonów Ŝelazowych, powodując czerwono-brązowe
zabarwienie wody. Obecność tych jonów sprzyja wzrostowi bakterii Ŝelazowych, tworzących
maziste osady pokrywające przewody wodociągowe. Ponadto obecność ich w wodzie
powoduje specyficzny smak wody i jej zmętnienie. Woda
o
wysokiej
mętności
chroni
mikroorganizmy przed działaniem dezynfekcyjnym i moŜe pobudzać wzrost bakterii. Zaleca
się, aby mętność wody była utrzymywana na moŜliwie najniŜszym poziomie ze względu na
moŜliwy jej wpływ na jakość wody pod względem mikrobiologicznym.
Wodociągi w przedziale wydajności <100 m3/dobę
Do tej grupy naleŜą wodociągi lokalne obsługujące domy wczasowe, zakłady pracy,
gospodarstwa agroturystyczne, nie korzystające z wodociągów miejskich.
Skontrolowane obiekty spełniają stawiane im wymagania, zbadane wody odpowiadają
wymaganiom Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19.11.2002 r. w sprawie wymagań
dotyczących jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. Nr 203,poz. 1718)
oraz Dyrektywy Rady 98/83/WE z dnia 3.11.1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej
do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. UE L z dnia 5.12.1998 r.).
We wsi Jaszkowa zrezygnowano z dotychczasowego ujęcia wgłębnego. Wybudowano
nowe ujęcie wraz ze stacja uzdatniania wody, podłączono takŜe większą ilość konsumentów.
Wodociąg Bartnica jest w trakcie rozbudowy, podłączono nowych konsumentów.
Przeprowadzona kontrola wykazała bardzo zły stan techniczny ujęcia.
W próbach wody pobranych z sieci wodociągu Wojciechowice, stwierdzono
przekroczenie dopuszczalnych norm manganu. Mangan jest pierwiastkiem zazwyczaj
tolerowanym przez konsumentów, w stęŜeniach wyŜszych niŜ 0,1 mg/dm3 powoduje
brudzenie urządzeń sanitarnych, prania, daję niepoŜądany smak napojom. Sprzyja
powstawaniu osadów w rurach, które odrywają się jako czarne zawiesiny, jego obecność więc
moŜe ułatwiać, w wodzie przeznaczonej do spoŜycia, wzrost bakterii.
W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami co do jakości wody nie
odnotowano na terenie Powiatu Kłodzkiego, przypadków chorób i zatruć wodozaleŜnych. Nie
zwiększyła się ilość zgłaszanych w naszej Stacji interwencji od ludności na złą jakość wody,
nie zgłaszano mętnienia i brunatnienia wód, złego smaku wody, brudzenia urządzeń
sanitarnych.
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kłodzku w 2006 roku, w celu uzyskania poprawy
jakości wody do spoŜycia, wydał 9 decyzji administracyjnych zobowiązujących strony do
doprowadzenia wody do stanu przewidzianego przepisami, 7 decyzji dotyczących poprawy
stwierdzonych złych warunków technicznych, 128 komunikatów o pogorszeniu jakości wody,
w których zarządców wodociągów, na podstawie wyników badań pobranych próbek wody,
poinformowano o konieczności natychmiastowej reakcji w celu wyeliminowania zagroŜenia,
6 wystąpień do organów administracji samorządowej i jednostek odpowiedzialnych za
eksploatację ujęć wodociągowych w sprawie poprawy sytuacji w zakresie zaopatrzenia
ludności w wodę.
Na
podstawie
wyników
przeprowadzonych
kontroli
wodociągów
oraz
przeprowadzonych badań wody do spoŜycia, stwierdzono Ŝe urządzenia dostarczające wodę
odpowiadają stawianym im wymaganiom i oceniono je jako dobre. Do grupy urządzeń nie
odpowiadających wymaganiom zaliczono wodociąg Wojbórz, Wojciechowice i Polanica
Zdrój.
W 2006 roku nie wydano decyzji zakazujących korzystania z wody dostarczanej
konsumentom, nie zarejestrowano wniosków stron dotyczących derogacji.
Podsumowanie i wnioski
Powiat Kłodzki ze względu na swoje połoŜenie, walory przyrodnicze, uzdrowiskowe
i turystyczne nastawiony jest przede wszystkim na rozwój elementów zagospodarowania
turystycznego takich jak noclegi, wyŜywienie, komunikacja. Decyduje to o dostępności
regionu a takŜe o jego atrakcyjności. Istotną rolę odgrywa tu dobrze rozwinięta sieć instalacji
wodociągowo - kanalizacyjnych oraz dobra jakość dostarczanej odbiorcom wody.
W ostatnich latach odnotowano duŜą poprawę w jakości zaopatrzenia ludności
w wodę. Maleje ilość chorób o potwierdzonej, wodopochodnej, etiologii. Zarządcy
i indywidualni właściciele dbają o stan sanitarno-techniczny podległych im urządzeń
wodociągowych, rozszerza się zasięg sieci kanalizacyjnej a co za tym idzie wzrasta zuŜycie
bieŜącej wody.