Wnioski Wykonawcy prac – Adam Augustynowicz
Transkrypt
Wnioski Wykonawcy prac – Adam Augustynowicz
Wnioski wykonawcy prac „Wypracowanie i wdrożenie innowacyjnych metod integracji danych katastralnych, mapy zasadniczej i Bazy Danych Topograficznych oraz modernizacja usług publicznych świadczonych przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną” współfinansowanego z Mechanizmów Finansowych Europejskiego Obszaru Gospodarczego Zadanie: Prace eksperckie mające na celu opracowanie zintegrowanego modelu danych katastralnych oraz mapy zasadniczej, zaprojektowanie struktury bazy danych według przyjętego modelu danych, określenie niezbędnych standardów technicznych dla projektu, opracowanie zasad aktualizacji Bazy Danych Topograficznych danymi zawartymi w zintegrowanej bazie danych Adam Augustynowicz OPEGIEKA ELBLĄG Dylemat modelowania Modelując działamy w pewnej sytuacji prawnej, organizacyjnej, technologicznej Dążymy do tego, aby nasz model mógł być zaimplementowany przy rozsądnym wykorzystaniu czasu, sił i środków Oznacza to, że model musi być „REALISTYCZNY” Dążymy do tego, aby nasz model był niezależny od zmian tej sytuacji – chcemy, aby zarówno w obecnej sytuacji jak i w wypadku jej zmian sam model był spójny i jednolity Oznacza to, że model musi być „IDEALISTYCZNY” Musimy pogodzić te dwa fakty, musimy przyjąć pewne kompromisy… Uwarunkowania początkowe. INSPIRE i zmiany prawne Uwzględniamy zasady i reguły zawarte w dyrektywie INSPIRE, oraz w projektach i wytycznych implementacyjnych do dyrektywy INSPIRE, a w szczególności: przechowywanie, udostępnianie oraz utrzymywanie i aktualizowanie danych przestrzennych powinno się odbywać na tym poziomie gdzie będzie to robione najefektywniej; powinno być możliwe łączenie w jednolity sposób danych przestrzennych pochodzących z różnych źródeł i wspólne korzystanie z nich przez wielu użytkowników i wiele aplikacji; powinno być możliwe łatwe wyszukiwanie danych przestrzennych oraz dokonywanie oceny ich przydatności dla określonego celu. Uwzględniamy projekt Ustawy o Infrastrukturze Informacji Przestrzennej Uwarunkowania początkowe. Wymagania organizacyjne Co jest istotne w organizacji prac, aby optymalnie „wpasować się” w rzeczywisty stan danych? 1 Opieramy się na analizie zakresu tematycznego rejestrów i baz danych prowadzonych przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną, w odniesieniu do kompetencji samorządowej i rządowej administracji publicznej, oraz przedsiębiorstw i jednostek organizacyjnych gmin, powiatów, województw i Skarbu Państwa. Uwarunkowania początkowe. Wymagania organizacyjne Co jest istotne w organizacji prac, aby optymalnie „wpasować się” w rzeczywisty stan danych? 2 Zachowujemy zakres informacyjny danych w stosunku do obecnie prowadzonych baz danych, ale też eliminujemy zbędną redundancję danych we wszystkich bazach danych podlegających opracowaniu. Staramy się zidentyfikować znaczące atrybuty oraz usunąć nieistotne cechy obiektów w odniesieniu do danego modelu georeferencyjnego. Uwarunkowania początkowe. Wymagania organizacyjne Co jest istotne w organizacji prac, aby optymalnie „wpasować się” w rzeczywisty stan danych? 3 Zakładamy, jeśli tylko jest to realne, wykorzystanie przez poszczególne modele georeferencyjne Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych jako głównego - źródła identyfikatorów „nazw” obiektów (w razie potrzeby rekomendując rozszerzenie PRNG), oraz rejestrów Państwowego Rejestru Granic PRG i TERYT. Uwarunkowania początkowe. Wymagania organizacyjne Co jest istotne w organizacji prac, aby optymalnie „wpasować się” w rzeczywisty stan danych? 4 Określamy spójne wartości słownikowe w oparciu o obowiązujące akty prawne, wykorzystywane przez poszczególne modele georeferencyjne oraz pomiędzy modelami georeferencyjnymi. Produkty prac eksperckich Raport z analizy porównawczej Konsultacje środowiskowe Specyfikacja dla OOP Opis zasad interoperacyjności oraz opracowanie szczegółowych zasad logicznych i procedur organizacyjnych wymiany danych pomiędzy bazami danych Specyfikacja dla OMG Specyfikacja dla PMG Opis wytycznych i zaleceń implementacji schematu aplikacyjnego w środowisku relacyjnej lub relacyjno-obiektowej bazy danych oraz wymagań dla systemów zarządzania tymi bazami danych Opis koncepcji identyfikatorów, koncepcji wersjonowania, koncepcji „nil reason” Rekomendacje aktów prawnych Koncepcja identyfikatorów… BDOTMZ: Drzewo D1 EGB: Budynek B1 Zabytki: Budynek Z1 EGB: Budynek B2 Identyfikator – jak z nazwy wynika - musi pozwolić nam zidentyfikować każdy obiekt, któremu taki identyfikator przydzieliliśmy. Musi mieć więc unikalną wartość. Zatem: B1 ≠ B2 B1 ≠ Z1 B1 ≠ D1 Z1 ≠ D1 itd. Założenia dla koncepcji identyfikatorów… Lp. Założenie 1. Każdy Obiekt IIP powinien posiadać atrybut, który pozwoli na jego identyfikowanie w jednolity sposób (atrybut ten nazywany będzie w dalszej częsci Identyfikatorem IIP). 2. Jeśli Obiekt IIP może być użyty jako referencyjny powinien posiadać unikalną w skali całego kraju wartość Identyfikatora IIP, w innym wypadku nie powinien mieć określonej wartości Identyfikatora IIP. 3. Identyfikator IIP musi zapewnić możliwość użycia obiektu przez inne organizacje, jako jednoznacznych referencji do obiektów. 4. Przy opracowaniu koncepcji identyfikatorów IIP należy zachować maksymalną zgodność z koncepcją identyfikatorów wg zaleceń INSPIRE, zgodnie z Generic Conceptual Model. 5. Struktura identyfikatora IIP powinna składać się z trzech części: a. przestrzeni nazw identyfikującej źródło danych, b. lokalnego identyfikatora, nadanego przez dostawcę danych, który musi być unikalny w ramach przestrzeni nazw c. identyfikatora wersji obiektu IIP 6. Dla wszystkich obiektów IIP przestrzenie nazw powinny być zdefiniowane w sposób, który będzie gwarantował unikalność identyfikatora IIP (pod warunkiem unikalności lokalnego identyfikatora w ramach przestrzeni nazw). 7. Wartość przestrzeni nazw i identyfikatora lokalnego dla obiektu IIP nie może ulec zmianie przez cały jego „cykl życia”. 8. Identyfikator IIP nie musi dostarczać informacji, kto jest dostawcą danych dla obiektu. 9. Struktura identyfikatora IIP powinna być tak dobrana, aby ograniczyć konieczne nakłady prac nad istniejącymi systemami (także danymi, którymi one zarządzają) niezbędne do zapewnienia zgodności z niniejszą koncepcją. Por. punkt Jednolitość identyfikatora Unikalność identyfikatora Lp. Założenie Jednolitość identyfikatora Niezmienność identyfikatora Wartość przestrzeni nazw i Uniwersalność identyfikatora Budowa jednolitych dla całego identyfikatora lokalnego dla kraju identyfikatorów Budowa jednolitych dla całego obiektu IIP nie może ulec kraju identyfikatorów zmianie przez cały jego „cykl życia”. Budowa jednolitych dla całego 7 kraju identyfikatorów Niezmienność identyfikatora Identyfikowalność źródła danych Uniwersalność identyfikatora Budowa jednolitych dla całego kraju identyfikatorów Zagadnienie Niezmienność identyfikatora Koncepcja referencji Referencje pozwalają wskazać obiekty powiązane pewną relacją. Zakładamy, że jest to relacja wynikająca z logicznych uwarunkowań (nie opisujemy w ten sposób „na siłę” relacji przestrzennych, dających się wyznaczyć z analiz topologicznych) np. obiekt „odcinek rzeki lub kanału” (model TBD) może odwołać się do obiektu „ciek” (model PRNG). Ten sam „odcinek rzeki lub kanału” nie może wskazywać na więcej niż jeden obiekt „ciek”, ale ten sam obiekt „ciek” może być wskazywany przez wiele różnych obiektów „odcinek rzeki lub kanału” a także przez inne obiekty np. „odcinek rowu melioracyjnego” TBD::o2 TBD::o1 TBD::o3 Referencje Referencje PRNG::c1 Koncepcja wersjonowania… BDOTMZ: Drzewo wersja 2 EGB: Budynek wersja 1 Zabytki: Budynek wersja 1 EGB: Budynek wersja 2 Oznaczenie wersji – jak z nazwy wynika - musi pozwolić nam rozpoznać różne wersje (stany) obiektów przestrzennych. Zatem: wersja 1 ≠ wersja 2 a jeszcze lepiej wersja 1 < wersja 2 Założenia dla koncepcji wersjonowania… Lp. Założenie 1. Każdy Obiekt IIP powinien posiadać atrybuty, które pozwolą na jego wersjonowanie w jednolity sposób (atrybuty te nazywane będą w dalszej części atrybutami wersjonującymi). 2. Możliwość wersjonowania nie musi być wykorzystywana w danym zbiorze danych lub dla danego typu obiektu. 3. Jeśli obiekt IIP jest wersjonowany powinna być zapewniona możliwość odtworzenie jego stanu w dowolnym momencie jego życia. 4. W zbiorze danych przestrzennych mogą wystąpić różne wersje tego samego obiektu IIP – w takim wypadku wersje te muszą mieć takie same wartości przestrzeni nazw i lokalnego identyfikatora a różne wartości identyfikatora wersji. 5. Koniec „życia” obiektu świata rzeczywistego musi powodować (z pewnym dopuszczalnym opóźnieniem) koniec życia reprezentującego go obiektu IIP. 6. Schemat opisu „cyklu życia” obiektu IIP oparty jest o zasadę „celowości życia” obiektu, tj. „życie” obiektu przestrzennego trwa w celu reprezentacji obiektu świata rzeczywistego lub pewnych faktów z nim związanych (jest to zasada niezależna od własności poszczególnych, konkretnych typów obiektów). 7. Koncepcja niniejsza nie określa aspektów wersjonowania „zewnętrznych” obiektów (danych) powiązanych z obiektem IIP zarówno w sposób jawny (zamodelowany, np. informacje o właścicielach działki EGB), jak i ukryty (niemodelowany, ale znany, np. informacje z ewidencji dróg). 8. Zasady wersjonowania powinny być tak dobrane, aby ograniczyć konieczne nakłady prac nad istniejącymi systemami (także danymi, którymi one zarządzają) niezbędne do zapewnienia zgodności z niniejszą koncepcją. Por. punkt Jednolitość wersjonowania Uniwersalność wersjonowania Uniwersalność wersjonowania Opis zmian stanu obiektu w czasie Lp. Założenie Opis zmian stanu obiektu w czasie Jeśli obiekt IIP jest Uniwersalność wersjonowania wersjonowany powinna być zapewniona możliwość odtworzenie jegoUniwersalność wersjonowania stanu w dowolnym momencie jego życia. Uniwersalność wersjonowania 3 Opis zmian stanu obiektu w czasie Zagadnienie Uniwersalność wersjonowania Koncepcja reguły „nil reason”… BDOTMZ: Drzewo KatIstnienia EGB: Budynek KatIstnienia Zabytki: Budynek KatIstnienia EGB: Budynek KatIstnienia ? Podobnie jak identyfikowanie obiektów wielkie znaczenie ma dla nas jednoznaczne, jednolite, uniwersalne określanie wartości atrybutów obligatoryjnych w sytuacji, gdy nie ma możliwości ich wypełnienia Założenia dla reguły nil reason… Lp. Założenie Lp. Założenie 1. Dla każdego obiektu IIP należy określić jednolite zasady stosowania reguły „nil reason”, tj. reguły postępowania w przypadkach, w których podczas wypełniania poszczególnych wartości atrybutów obiektu nastąpi problem niemożności ich wypełnienia wynikający np. z braku informacji lub braku dostępu do informacji, lub w szczególnych przypadkach, gdy informacje nie mają zastosowania w odniesieniu do opisywanego obiektu. 2. Zasady reguły „nil reason” powinny być tak dobrane, aby ograniczyć konieczne nakłady prac nad istniejącymi systemami (także danymi, którymi one zarządzają) niezbędne do zapewnienia zgodności z niniejszą koncepcją. 3. Techniczne aspekty stosowania reguły „nil reason” w konkretnej implementacji modelu nie są analizowane w niniejszej koncepcji. 3 Por. punkt Dla każdego obiektuJednolitość reguły „nil reason” IIP należy określić jednolite zasady stosowania reguły „nil reason”, tj. reguły postępowania w przypadkach, w Konstrukcja reguły „nil reason” których podczas wypełniania poszczególnych wartości atrybutów Konstrukcja reguły „nil reason” obiektu nastąpi problem niemożności ich wypełnienia wynikający np. z braku informacji lub braku dostępu do informacji, lub w szczególnych przypadkach, gdy informacje nie mają zastosowania w odniesieniu do opisywanego obiektu. Zagadnienie Jednolitość reguły „nil reason” Znaczenie wartości typu NilReasonEnumeration Wartość Definicja z ISO 19136 inapplicable there is no value brak wartości missing the correct value is not readily available to the sender of this data. Futhermore, a correct value may not exist prawidłowa wartość atrybutu nie jest znana, właściwa wartość może nie istnieć template the value will be available later prawidłowa wartość będzie dostępna w przyszłości unknown the correct value is not known to, and not computable by, the sender of this data. However, a correct value probably exist prawidłowa wartość nie jest znana, ale właściwa wartość prawdopodobnie istnieje withheld the value is not divulged wartość nie jest ujawniona (tajna?) other other brief explanation inne zwięzłe wyjaśnienie Koncepcja dziedziczenia 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. idIIP: IdentyfikatorIIP startObiekt: DateTime startWersjaObiekt: DateTime koniecWersjaObiekt: DateTime koniecObiekt: DateTime referencja: PowiazanieObiektow geometria: Geometria OOP rodzajReprGeom: RodzajReprGeom uwagi: CharacterString uzytkownik: CharacterString zrodloDanychAtr: ZrodlaDanych zrodloDanychGeom: ZrodlaDanych katIstnienia: KatIstnienia OOG rodzajdrzewa: RodzajDrzewa informacjadodatkowa: CharacterString Dziedziczenie atrybutów dla klasy Drzewo z pakietu BDOTMZ… Jak widać klasa taka dziedziczy 13 atrybutów z klas abstrakcyjnych OOP i OOG i wprowadza 2 atrybuty „specyficzne dla siebie”. Klasa Drzewo (z pakietu BDOTMZ) Koncepcja metadanych Opieramy się na normach ISO 19115, 19139. Na podstawie modelu metadanych dla serii i zbiorów danych określonego w normie ISO 19115 oraz struktur do opisu usług geoinformacyjnych określonych w normie ISO 19119 zdefiniowano Polski Profil Metadanych. M Profil ten został opracowany przez zespół ekspertów i opublikowany przez GUGiK w lutym 2008. Celem tego opracowania było określenie profilu metadanych w zakresie informacji przestrzennej, spójnego z przepisami implementacyjnymi Dyrektywy INSPIRE. Profil gwarantuje porównywalność metadanych powstających w różnych instytucjach i grupach zawodowych. Zakładamy zgodność metadanych dla naszego modelu (wszystkich modeli szczegółowych) z Polskim Profilem Metadanych. Koncepcja słownikowania dla zbiorów i serii Przypomnienie: Jeśli zasób jest zbiorem danych przestrzennych lub serią zbiorów danych przestrzennych, wtedy musi być użyte co najmniej jedno słowo kluczowe, opisujące właściwy temat INSPIRE (zgodnie z Aneksami I, II lub III Dyrektywy INSPIRE) zaczerpnięty z ogólnego wielojęzycznego tezaurusa środowiskowego (GEMET) http://www.eionet.europa.eu/gemet Dla każdego słowa kluczowego powinny być określone następujące elementy metadanych: Wartość słowa kluczowego: jest potocznie używanym słowem, sformalizowanym słowem lub frazą stosowaną do opisu danego tematu. Z uwagi na fakt, że kategoria tematyczna jest zbyt ogólna dla szczegółowych zapytań, słowa kluczowe pomagają uszczegółowić wyszukiwanie pełnych tekstów oraz pozwalają na wyszukiwanie strukturalnych słów kluczowych. Standardowy słownik źródłowy: jeśli wartość słowa kluczowego pochodzi ze Standardowego Słownika (np. tezaurusa), przykładowo z GEMET, wtedy musi być podane odniesienie do źródłowego Standardowego Słownika. Koncepcja jakości dla zbiorów i serii danych Zgodnie z normą ISO 19113 jakość danych przestrzennych charakteryzuje się określając ich następujące cechy stanowiące elementy jakości danych przestrzennych: • kompletność, • zgodność logiczną, • dokładność położenia, • dokładność czasową, • dokładność tematyczną. Jakość danych przestrzennych podaje się dla zbioru danych przestrzennych, serii zbiorów danych przestrzennych lub wyodrębnionego podzbioru danych przestrzennych o wspólnych cechach umożliwiających określenie jakości. Koncepcja formatu wymiany danych Przypomnienie: OpenGIS® - Geography Markup Language (GML) jest szczególnym zastosowaniem – tzw. gramatyką (grammar) języka XML do opisu obiektów przestrzennych (feature). GML GML służy jako język modelowania systemów geograficznych, jak też otwarty format wymiany danych, w szczególności dla „transakcji geograficznych” w sieci internet. Norma ISO 19136 odpowiada specyfikacji GML 3.2.1. Jak to jest przeważnie z „gramatykami” XML-owymi GML związany jest z dwoma częściami – schematem, który opisuje dokument i samym dokumentem, który zawiera konkretne dane (pewna analogia do klas i ich instancji - obiektów). Idea interoperacyjności w ramach Krajowej IIP i Europejskiej IIP Baza Danych Ogólnogeograficznych danych georefererencyjnych Zintegrowana powiatowa baza Baza Danych Topograficznych Baza Danych Obiektów Topograficznych Objętych Zakresem Mapy Zasadniczej Baza Danych Geodezyjnej Ewidencji Sieci Uzbrojenia Terenu Baza Danych Ewidencji Gruntów i Budynków Baza Danych Szczegółowych Osnów geodezyjnych KRAJ WOJEWÓDZTWO POWIAT Modelowane aspekty rzeczywistości Korporacyjny punkt widzenia. Jest najbardziej „odgórny”. Koncentruje się na strategicznych celach, zakresie, społecznościach korzystających z systemu. Określa biznesowe wymagania wobec systemu. Informacyjny punkt widzenia. Koncentruje się na tym jakie informacje obejmuje system, jak powinny być one usystematyzowane, zarządzane, interpretowane. Obliczeniowy punkt widzenia. Koncentruje się na dekompozycji funkcjonalności systemu. Inżynieryjny punkt widzenia. Koncentruje się na mechanizmach niezbędnych do zapewnienia pracy w środowisku rozproszonym. Technologiczny punkt widzenia. Koncentruje się na wyborze technologii (np. platforma sprzętowoprogramowa), która będzie optymalna dla systemu. To „dziś” modelujemy! Wykorzystano materiały z http://en.wikipedia.org Tego „dziś” nie modelujemy! „Reference Model of Open Distributed Processing” (RM-ODP, ITU-T Rec. X.901-X.904 | ISO/IEC 10746). Jeden czy wiele modeli? Jednolity Model Danych (JMD) jest jeden. OOP Częścią JMD jest specyfikacja klasy Ogólny Obiekt Przestrzenny (OOP) oraz Ogólny Model Geodezyjny (OMG), a także szczegółowe modele georeferencyjne. OMG OOG M-EGB Działka M-… … … Specjalizacja poszczególnych części „postępuje” od góry do dołu rysunku. Koncepcja interoperacyjności Obiekty – identyfikacja, powiązania, redundancje Zasady i procedury Czy chcemy, żeby w modelu znalazły się dwie klasy dla reprezentacji takich samych obiektów świata rzeczywistego? Czy dopuszczamy redundancję? Czy budynek reprezentowany będzie przez obiekt w bazie EGB a równocześnie ten sam budynek będzie reprezentowany przez obiekt w bazie TBD? Redundancja nie zawsze jest zła lub możliwa do eliminacji. Redundancja powinna zachowywać jednoznaczność i powiązanie danych. • Budynki w EGIB odpowiadają stanowi prawnemu • Budynki w TBD odpowiadają stanowi w terenie Zastosowanie takich danych może być różne… Podsumowanie Opracowana dokumentacja jest opracowaniem Kompleksowym Jednorodnym Jednoznacznym Spójnym Opracowana dokumentacja może Być podstawą do głębszej dyskusji nad zarządzaniem bazami danych Umożliwić ocenę zależności i powiązań danych z innymi resortami Stanowić wkład merytoryczny do standardów technicznych Ułatwić proces ujednolicania i integracji zasobów Ujednolicić sposób aktualizacji zasobów Być podstawą modyfikacji systemów informatycznych przez ich twórców Rekomendacja 1 Utworzone w ramach niniejszego projektu specyfikacje georeferencyjnych modeli danych powinny zostać dołączone jako załączniki do odpowiednich tematycznie aktów prawnych dotyczących przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego. Rekomendacja 2 Do aktów prawnych, dotyczących przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinny zostać dołączone jako załączniki specyfikacje ogólnego obiektu przestrzennego OOP oraz ogólnego modelu geodezyjnego OMG ze względu na ścisły związek z poszczególnymi modelami georeferencyjnymi. Akty prawne dotyczące przepisów technicznych i organizacyjnych innych resortów powinny uwzględniać specyfikację ogólnego obiektu przestrzennego OOP jako wspólnego przodka wszystkich danych przestrzennych KIIP Rekomendacja 3 Wymiana danych pomiędzy poszczególnymi odbiorcami i użytkownikami danych powinna odbywać się za pomocą plików GML. Rekomendacja 4 Do odpowiednich tematycznie aktów prawnych dotyczących przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinny zostać dołączone jako załączniki definicje schematu GML zapisane w postaci pliku XSD (opracowane w ramach niniejszego projektu i dołączone do specyfikacji poszczególnych modeli georeferencyjnych) Aktualizacje modelu powinny uwzględniać pliki konwersji i dostosowania danych do nowych modeli. Rekomendacja 5 Z obowiązujących przepisów geodezyjnych i instrukcji technicznych powinny zostać usunięte fragmenty, aneksy, załączniki (bądź całe dokumenty) dotyczące technicznych aspektów prowadzenia bazy danych, a mianowicie schematu aplikacyjnego, katalogu obiektów, atrybutów, relacji, itp. Rekomendacja 6 W obowiązujących przepisach geodezyjnych i instrukcjach technicznych powinny pozostać fragmenty dotyczące reprezentacji kartograficznej jako obowiązujące. Zgodnie z projektem ustawy o infrastrukturze danych przestrzennych (rozdział 7, art. 22, ust. 1) punkt b)) standardowymi opracowaniami kartograficznymi, tworzonymi na podstawie odpowiednich zbiorów danych, zawartych w bazach danych opracowywanych w ramach niniejszego projektu są: mapa ewidencyjna w skalach 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000, mapa zasadnicza w skalach 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000, mapy topograficzne w skalach: 1: 10000, 1:25000, 1:50000, 1:100000, mapy ogólnogeograficzne w skalach: 1: 200000, 1:500000, 1:1000000. Reprezentacje kartograficzne dla poszczególnych opracowań kartograficznych zawarte są w obowiązujących instrukcjach: dla mapy ewidencyjnej - instrukcja techniczna K-1 „Mapa zasadnicza”, GUGiK 1998, dla mapy zasadniczej - instrukcja techniczna K-1 „Mapa zasadnicza”, GUGiK 1998, dla mapy topograficznej - wytyczne techniczne „Baza Danych Topograficznych (TBD)” – część 3, GUGiK 2003. Rekomendacja 7 W aktach prawnych (odpowiednich rozporządzeniach), dotyczących zmian przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinien zostać wprowadzony okres przejściowy umożliwiający dostosowanie istniejących baz danych do specyfikacji modeli opracowanych w ramach niniejszego projektu. Projekty aktów wykonawczych powinny również określać czas trwania okresu przejściowego. Rekomendacja 8 Wymagana jest zmiana podejścia z prowadzenia map na prowadzenie baz danych w treści obowiązujących przepisów geodezyjnych i instrukcji technicznych. Mapy powinny być traktowane jako opracowania kartograficzne wykonane na podstawie prowadzonych baz danych. Rekomendacja 9 Akty prawne, dotyczące przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinny obligować organy publiczne odpowiedzialne za gromadzenie, aktualizację lub udostępnianie danych przestrzennych (zgodnie z projektem ustawy o infrastrukturze danych przestrzennych (rozdział 2, art. 5, ust. 2)) do tworzenia, aktualizacji lub udostępniania zbiorów metadanych zgodnie ze specyfikacją zawartą w dokumentacji modeli - OOP. Rekomendacja 10 Akty prawne, dotyczące przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinny określać organy wiodące odpowiedzialne za organizowanie, koordynowanie i monitorowanie tworzenia i aktualizowania zbiorów metadanych w zakresie przyporządkowanych tym organom tematów danych przestrzennych, zgodnie z projektem ustawy o infrastrukturze danych przestrzennych (rozdział 2, art. 5, ust. 1). Rekomendacja 11 Akty prawne dotyczące przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinny obligować organy publiczne odpowiedzialne za gromadzenie, aktualizację lub udostępnianie danych przestrzennych do wprowadzania rozwiązań technicznych zapewniających interoperacyjność zbiorów i usług danych przestrzennych oraz, w uzasadnionych przypadkach, harmonizację zbiorów danych przestrzennych, zgodnie z projektem ustawy o infrastrukturze danych przestrzennych (rozdział 3, art. 7, ust 1). Rekomendacja 12 Akty prawne, dotyczące przepisów prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinny obligować organy publiczne odpowiedzialne za gromadzenie, aktualizację lub udostępnianie danych przestrzennych do tworzenia i utrzymywania, co najmniej następujące usługi danych przestrzennych (zgodnie z projektem ustawy o infrastrukturze danych przestrzennych (rozdział 4, art. 9, ust. 1): usługi wyszukiwania, umożliwiające wyszukiwanie zbiorów oraz usług danych przestrzennych na podstawie zawartości odpowiadających im metadanych oraz umożliwiające wyświetlanie zawartości metadanych, usługi przeglądania, umożliwiające co najmniej: wyświetlanie, nawigowanie, powiększanie i pomniejszanie, przesuwanie lub nakładanie na siebie zobrazowanych zbiorów danych przestrzennych oraz wyświetlanie zawartości metadanych, usługi pobierania, umożliwiające pobieranie kopii całych zbiorów danych przestrzennych lub części takich zbiorów oraz, gdy jest to wykonalne, dostęp bezpośredni, usługi przekształcania, umożliwiające przekształcenie zbiorów danych przestrzennych w celu osiągnięcia interoperacyjności, usługi umożliwiające uruchamianie usług danych przestrzennych. Rekomendacja 13 Akty prawne, dotyczące przepisów technicznych i organizacyjnych prawa geodezyjnego i kartograficznego, powinny obligować organy publiczne, które na podstawie odrębnych przepisów pobierają opłaty za usługi danych przestrzennych (usługi wymienione w projekcie ustawy o infrastrukturze danych przestrzennych – rozdział 4, art. 9 ust. 1 punkt 2-5) do zapewnienia dostępności usług w zakresie handlu elektronicznego (zgodnie z projektem ustawy o infrastrukturze danych przestrzennych (rozdział 5, art. 15, ust. 6). Dziękuję za uwagę Podziękowania dla osób, które zgłosiły uwagi w ramach konsultacji branżowych