Raport ze szkolenia WUL

Transkrypt

Raport ze szkolenia WUL
Informatyka i ochrona przyrody
Raport
Szkolenie Drawieński Park Narodowy – Ostrowite
22-23 marca 2012 r.
W dniach 22-23 marca 2012 r., w miejscowości Ostrowite położonej na terenie
Drawieńskiego Parku Narodowego odbyło się szkolenie dla pracowników Wydziału
Urządzania Lasu firmy TAXUS SI Sp. z o.o..
Szkolenie podzielone było na dwie części: kameralną (dzień pierwszy) oraz terenową
(dzień drugi).
Kameralna część szkolenia poruszała następujące tematy:
• Przedstawienie pracowników
• Przedstawienie historii firmy, cele w przyszłości
• Wykład na temat zmian w nowej Instrukcji Urządzania Lasu przeprowadzony
przez Prezesa firmy – Pana Adama Koniecznego
• Część wykładowa dotycząca naturowych siedlisk leśnych zlokalizowanych na
terenie
Drawieńskiego
Parku
Narodowego,
przeprowadzona
przez
Pana Pawła Pawlaczyka.
Część druga szkolenia odbyła się w terenie, polegała na przedstawieniu
poszczególnych siedlisk leśnych na przykładach. Uczestniczyli w niej również pracownicy
Drawieńskiego Parku Narodowego.
W trakcie omawiania siedlisk istotnych ze względu na Naturę 2000 proponowany był
również sposób postępowania na lokalnych przykładach, tak by dążyć do możliwie
najlepszego stopnia ich zachowania a także ciągłości w przestrzeni.
Jako pierwsze omówione zostało siedlisko żyznej buczyny w wydzieleniu 247b, skład
gatunkowy drzewostanu przedstawia się w następujący sposób:
IP: 6Bk 354, 3Bk 144, 1Db.b 354, mjsGb 144
IIP: 6Bk 70, 4Bk 50, mjsGb 70
PODRIIP: 7Bk 40, 3Bk 25
PODR: 6Bk 15, 4Bk 10, mjsGb 10
NAL: 10Db.b 5
Taxus SI Sp. z o.o. 02-491 Warszawa, ul. Płomyka 56A
tel. (+48 22) 824 58 98, fax 659 09 09
e-mail: [email protected], www.taxussi.com.pl
Informatyka i ochrona przyrody
Jest to obszar ochrony ścisłej, potencjalne zbiorowisko roślinne: Galio-Fagetum, rzeczywiste
zbiorowisko roślinne, tak samo: Galio-Fagetum, drzewostan znajduje się w fazie terminalnej
później.
Siedlisko żyznej buczyny (buczynę żyzną od kwaśnej można rozróżnić wyłącznie wtedy, gdy
pojawi się warstwa runa). W analizowanym wydzieleniu zróżnicowana jest struktura wiekowa
oraz warstwowa drzewostanu. Zaleceniem mogłoby być dążenie do zachowania istniejącej
struktury. Jest to obszar ochrony ścisłej, dlatego nie zaleca się przeprowadzania zabiegów.
Jako kolejne omówione zostało wydzielenie, na którym siedlisko określono jako
kwaśną dąbrowę. Jest to przykład między innymi na to, że mapa roślinności potencjalnej
może ulegać zmianom, ponieważ zamiast buczyny w analizowanym wydzieleniu opisana
została właśnie kwaśna dąbrowa. W podroście oraz podroście o charakterze drugiego piętra
występuje świerk. Teren Drawieńskiego Parku Narodowego leży na granicy naturalnego
występowania tego gatunku, co przemawia za tym, że nie powinno się z niego rezygnować.
Inną przesłanką za popieraniem świerka jest fakt, że jest miejscem gniazdowania gili,
usuwani go wzbudza sprzeciwy faunistów. Na pytanie – czy usuwać świerk? – można
odpowiadać na różne sposoby. Generalnie nie powinno się go ruszać. Inny dylemat to rodzaj
ochrony: czynna zerowa czy ścisła? Ochronę czynną zerową można zmieniać przy następnym
planie, ewentualnie w trakcie obowiązywania aktualnego, jeżeli są ku temu przesłanki. W
przypadku ochrony ścisłej – nie można wprowadzać zmian, jedynie obserwuje się zachodzące
procesy czekając na to gdzie zaprowadzą.
Żyzna buczyna oraz kwaśna buczyna – obie z sosną, w sąsiadujących
wydzieleniach, dla bezpośredniego porównania. Rodzaj ochrony: czynna renaturalizacyjna,
proponowany zabieg to usunięcie części sosny. Sosna w buczynie jest zniekształceniem.
Gatunek pochodzi z dawnych nasadzeń, z wiekiem jednak zaczyna być elementem
wartościowym w drzewostanie. Może być zasiedlana przez gatunki potrzebujące do rozwoju
starego drewna, nie wiadomo która ze sztuk rosnących na danej powierzchni będzie cenna.
Jako następne omówione zostały wydzielenia z drzewostanami przeznaczonymi do
przebudowy. Były to siedliska buczyn porośnięte sosną, miejscami modrzewiem,
przeznaczone do ochrony czynnej rekonstrukcyjnej (cięcia rekonstrukcyjne). Sosna w różnym
wieku, w sąsiadujących wydzieleniach. Nawet sosna w wieku 23 lat przeznaczona jest do
przebudowy. Dążenie do unaturalnienia drzewostanu nie daje dużych zysków z
przyrodniczego punktu widzenia, jednak istotne jest odtwarzanie zwartych bloków
drzewostanów, ujednolicanie powierzchni. Zalecenia w takich drzewostanach mogą
Taxus SI Sp. z o.o. 02-491 Warszawa, ul. Płomyka 56A
tel. (+48 22) 824 58 98, fax 659 09 09
e-mail: [email protected], www.taxussi.com.pl
Informatyka i ochrona przyrody
przedstawiać się następująco: przeprowadzenie silnej trzebieży oraz wprowadzenie
podsadzeń, następnie pielęgnacja podsadzeń i przeprowadzenie w nich cięć. Usuwa się całego
modrzewia. Uwagi do grodzenia: warto, ale na małych powierzchniach i co kilka lat.
Siedlisko omawiane kolejno to żyzna buczyna, tak wynika z mapy roślinności
potencjalnej. W rzeczywistości stwierdzony został grąd, ze względu na dynamikę grabu. Opis
taksacyjny wydzielenia na którym stwierdzono siedlisko przedstawia się następująco:
IP : 9Db.b 109, 1Bk 154, mjsDb.b 154
IIP: 9Gb 59, 1Bk59
PODRIIP: 5Gb 35, 2Bk 35, 2Gb 15, 1Bk 15
PODR: 5Gb 10, 5Bk 10
NAL: 7Bk 5, 3Gb 5
PODSZ: 10głg 10
Stan zachowania siedliska: FV, czyli właściwy. Nie jest to trafne określenie, jeżeli poddamy
analizie ilość martwego drewna na powierzchni (ocena U1 – niezadowalający). Jednak
analizując warstwę runa określenie takiego stanu, jako właściwy (FV) będzie jak najbardziej
trafne. Forma ochrony to czynna zerowa – dlaczego nie przesunąć do ścisłej? – otóż może
zajść potrzeba prowadzenia zabiegów. Grab, na omawianej powierzchni, tworzy I, II, III
piętro drzewostanu, zabiegi przeprowadzać można w formie odstrzeliwania, co pozwoli
unikać gładkich powierzchni po zabiegu.
Propozycja zabiegów to wejście z silną trzebieżą a później podsadzenia. Ma to sens, ponieważ
drzewostany są pofragmentowane. Przebudowa mniejszych powierzchni przecinających
cenne siedliska pozwoli na doprowadzenie do ciągłości w przestrzeni siedlisk naturowo
cennych.
Wydzielenie 210b to świerczyna, świerk w wieku 38lat. Mapa roślinności
potencjalnej definiuje siedlisko jako grąd. Propozycja zabiegów: w I dziesięcioleciu – cięcia
rekonstrukcyjne, silna trzebież oraz pielęgnacja podsadzeń, w II dziesięcioleciu –
analogicznie cięcia rekonstrukcyjne oraz czyszczenia wczesne w podsadzeniach. W składzie
gatunkowym omawianego wydzielenia nie powinno być świerka, dlatego zaproponować
można usunięcie go w dwóch nawrotach (wyciąć 20-60%), a na jego miejsce – wprowadzenie
grabu (można również inne gatunki, takie jak: dąb, lipa, klon, osika, które również sprawdzą
się na siedlisku grądowym).
Taxus SI Sp. z o.o. 02-491 Warszawa, ul. Płomyka 56A
tel. (+48 22) 824 58 98, fax 659 09 09
e-mail: [email protected], www.taxussi.com.pl
Informatyka i ochrona przyrody
Sąsiednie wydzielenie, z brzozą, sosną oraz modrzewiem w składzie gatunkowym
przeznacza się do cięć renaturalizacyjnych, polegających na usunięciu części brzozy i sosny.
W przypadku tego fragmentu nie byłoby błędem nie planowanie niczego, siedlisko nadal
byłoby grądem. Ważną uwagą jest pozostawianie na grądach osiki, która jest dla tych siedlisk
bardzo cenna. Brzoza jest również ważna ze względu na to, że w krótkim czasie generuje
martwe drewno. Proponuje się przeprowadzenie w I dziesięcioleciu cięć renaturalizacyjnych
w których usunięte zostaną gatunki obce ekologicznie i biologicznie, w II dziesięcioleciu
przeprowadzenie cięć w brzozie.
Siedlisko omawiane następnie to kwaśna buczyna w wydzieleniu 210c. Opis
taksacyjny wydzielenia:
DRZEW: 5Bk 149, 2Db.b 94, 1So 149, 1Db.b 149, 1Bk 94, mjsGb 64, mjsDb.b 64,
mjsGb 94
PODRIIP: 4Bk 45, 4Db.b 45, 2Gb 45
PODR: 4Bk 15, 3Bk 20, 1Bk 25, 1Bk 30, 1Bk 10, mjsGb 10
NAL: 10Bk 10
Sosna rosnąca w tym wydzieleniu była żywicowana. Status ochrony: zerowa, a stan siedliska
określony jako FV (właściwy).
W wydzieleniu 253k opisano siedlisko buczyny niżowej. Drzewostan sosnowy
podsadzony został 10 lat temu bukiem (buk ma w tej chwili 12-13lat). Ustalona ochrona
czynna rekonstrukcyjna zaleca właśnie trzebieże w sośnie, oraz kolejno podsadzenie bukiem.
W I i II dziesięcioleciu zaleca się czyszczenia i trzebieże, dodatkowo ważne jest usuwanie
gatunków obcych, np. modrzewia. Trzebieże w I i II dziesięcioleciu to cięcia
renaturalizacyjne. Gatunek taki jak buk jest zgodny z siedliskiem. Grodzenie nie jest
konieczne ze względu na to, że w analizowanym terenie bardziej narażony na szkody od
zwierzyny jest dąb, buka jest pod dostatkiem. Można zastanawiać się również nas sposobem
wprowadzania buka w drzewostan sosnowy: na przeorywanych pasach lub talerzach – lepsza
udatność jest przy wyorywaniu pasów. Przy omawianiu tej powierzchni zrodziły się
wątpliwości dotyczące sposobu zapisu w planie dla Parku zaleceń o grodzeniu. Zapisy mogą
być uszczegółowione do konkretnych wydzieleń lub sformułowane ogólnie dla terenu Parku –
od tego zależeć będzie późniejsze postępowanie w przypadku strat spowodowanych przez
zwierzynę. Na poziomie formułowania planu można spocząć na zapisie o ochronie w
miejscach gdzie zaobserwowano już szkody od zwierzyny. Propozycja innego zapisu: o
monitoringu szkód i lokalizacji zabezpieczeń na jego podstawie może nie do końca spełniać
Taxus SI Sp. z o.o. 02-491 Warszawa, ul. Płomyka 56A
tel. (+48 22) 824 58 98, fax 659 09 09
e-mail: [email protected], www.taxussi.com.pl
Informatyka i ochrona przyrody
swoje zadania, ponieważ mówi o ochronie po fakcie. Trafny mógłby być zapis taki, by
pozostawić swobodę podejmowania decyzji odnośnie ochrony pracownikom Parku.
W wydzieleniu 159h, na siedlisku kwaśnej dąbrowy rośnie drzewostan z udziałem
buka. W takich drzewostanach udział sosny może kształtować się na poziomie maksymalnie
30%. Podszyt drzewostanu to czeremcha. Powstaje pytanie – jak się jej pozbyć? Można
karczować a luki uzupełniać gatunkami liściastymi, których brakuje w składzie gatunkowym.
W lasach czeremchę zwalcza się poprzez karczowanie i podsadzanie bukiem. Ważne jest, że
usuwanie czeremchy należy powtarzać przez kilka lat, jest to gatunek ekspansywny. Należy
podjąć decyzję o jej zwalczaniu, również w zależności od terenu, na jakim została
zinwentaryzowana (w tym przypadku 8ha). W miejscach występowania czeremchy należy
zrezygnować z trzebieży w pierwszym piętrze, w miejscach podsadzonych bukiem można
przystąpić do trzebieży odsłaniających.
Jako jedno z ostatnich omawiane było siedlisko łęgu Fraxino-Alnetum zlokalizowane
w wydzieleniu 146l, stan zachowania właściwy (FV). W Puszczy Drawskiej nigdy nie
występował jesion, dlatego mimo że w nazwie jest: Łęg jesionowo-olszowy, brakiem Jesiona
na należy się przejmować. Siedlisko jest pod ochroną ścisłą. Omawiane wydzielenie sąsiaduje
z rzeką Drawą, po jej drugiej stronie ale już nie na terenie Parku znajduje się (w zależności od
udziału grabu) kwaśna buczyna zboczowa lub grąd zboczowy. Przy taksacji siedlisk
zlokalizowanych na terenach zalewowych szczególna uwaga powinna być zwracana na
szkody wyrządzane przez bobry (uszkadzają sosny, świerki, dęby, buki, szczególnie jarzęby;
nie uszkadzają olsz).
Jako ostatnie omówione zostało tzw. „Tragankowe Urwisko”, teren podcinany przez
rzekę. Można wychwycić tu siedliska zboczowe, z gatunkami ciepłolubnymi. Na „obrywach”
przeprowadzane były zabiegi w celu utrzymania gatunków ciepłolubnych. Ważne jest
wychwytywanie różnic między siedliskami, pozwoli to na tworzenie w razie konieczności
nowych wydzieleń, by w sposób jak najdokładniejszy opisać rosnące drzewostany. Istotne jest
też skupienie się na tym, co aktualnie występuje na danym terenie, bez prognozowania.
Ochrona dla tego siedliska, określonego jako kwaśna buczyna zboczowa to ochrona ścisła, ze
stanem zachowania właściwym (FV).
Taxus SI Sp. z o.o. 02-491 Warszawa, ul. Płomyka 56A
tel. (+48 22) 824 58 98, fax 659 09 09
e-mail: [email protected], www.taxussi.com.pl
Informatyka i ochrona przyrody
Szkolenie pozwoliło na przybliżenie charakterystyki siedlisk objętych ochroną na
podstawie Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywy 92/43/EWG), występujących na ternie
Drawieńskiego Parku Narodowego, który w całości zlokalizowany jest w obszarze Natura
2000.
Swoją obecnością zaszczycili nas pracownicy Drawieńskiego Parku Narodowego, pierwszego
dnia szkolenia, w części kameralnej Dyrektor Parku – Pan Paweł Bilski oraz
Zastępca Dyrektora – Pani Monika Gdaniec.
W terenie towarzyszyli nam również pracownicy terenowi Parku (koordynatorzy O.O.):
Kuc Albert – Konserwator Obwodu Ochronnego Knieja
Domagała Lech – Konserwator Obwodu Ochronnego Dębina
Kowalski Piotr – Konserwator Obwodu Ochronnego Kamienna
Gizicki Jarosław – Konserwator Obwodu Ochronnego Ostrowiec
Witczak Marcin – Konserwator Obwodu Ochronnego Pustelnia
Helman Tomasz – Konserwator Obwodu Ochronnego Sitno
Gancarczyk Jarosław – Konserwator Obwodu Ochronnego Szuwary
Taxus SI Sp. z o.o. 02-491 Warszawa, ul. Płomyka 56A
tel. (+48 22) 824 58 98, fax 659 09 09
e-mail: [email protected], www.taxussi.com.pl
Informatyka i ochrona przyrody
W szkoleniu udział wzięli pracownicy firmy TAXUS SI:
Konieczny Adam – Prezes
Popis Bogusław – Wiceprezes
Borusiewicz Bogusław – Dyrektor Wydziału Urządzania Lasu
Szneidrowski Maciej – Kierownik Pracowni Ochrony Środowiska
Lewandowski Maciej – Kierownik Pracowni Uproszczonych Planów Urządzania Lasu
Roguska Emilia – Specjalista ds. opracowań kameralnych
Wołodkiewicz Anna – Młodszy specjalista ds. opracowań kameralnych
Karłowicz Martyna – Koordynator projektu docelowej sieci dróg leśnych
Kędziora Wojciech – Pracownik kameralny
Krupiński Krzysztof – Młodszy specjalista ds. opracowań kameralnych
Karbownik Olga – Pracownik kameralny
Szyc Krystian – Pracownik kameralny
Szyc Katarzyna – Pracownik kameralny
Matraszek Michał – Taksator
Rydz Karol – Taksator
Cholewiński Tomasz – Taksator
Sobeczek Artur – starszy spec. Taksator
Taxus SI Sp. z o.o. 02-491 Warszawa, ul. Płomyka 56A
tel. (+48 22) 824 58 98, fax 659 09 09
e-mail: [email protected], www.taxussi.com.pl

Podobne dokumenty